Barten BS Heerenveen. Postbus AB Heerenveen

1.

Barten 11 8447 BS Heerenveen Postbus 56 8440 AB Heerenveen  0513-627552 [email protected]

SCHOOLGIDS OBS VAN KLEFFENS 2013-2014

O.B.S.

Kleffens Van

Voorwoord Beste ouder(s), Hartelijk welkom op basisschool Van Kleffens. Op obs Van Kleffens werkt een enthousiast en lerend team aan cognitieve, motorische en emotionele ontwikkeling van alle kinderen. Het team wil voor alle kinderen een optimale ontwikkeling mogelijk maken. obs Van Kleffens is de basisschool in Nijehaske die zich inzet voor goed onderwijs voor alle kinderen en talentenontwikkeling. Fijn dat u vertrouwen heeft in ons team en ons onderwijs. U hebt een belangrijke inbreng in het onderwijs dat wij bieden. Deze schoolgids geeft u informatie over het onderwijs op obs Van Kleffens. U kunt ook informatie vinden op www.kleffensschool.nl In deze schoolgids vertellen we meer over onze visie op onderwijs (hoofdstuk 3) en op welke wijze die visie werkelijkheid word (hoofdstuk 4). In hoofdstuk 5 leest u hoe wij omgaan met leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften. Hoofdstuk 6 gaat over de onderwijskwaliteit en hoofdstuk 7 over de inbreng van en informatievoorziening aan ouders. Naast deze gids geeft obs Van Kleffens jaarlijks een informatiegids uit voor alle ouders. In de informatiegids staat de informatie die jaarlijks verandert. Hierin staat ook de meest praktische informatie. Namens het team en de medezeggenschapsraad van obs Van Kleffens wensen wij u veel leesplezier. Piet Gorter Janet Weima Directie obs Van Kleffens [email protected] John Blank Voorzitter Medezeggenschapsraad [email protected]

1

Schoolgids Obs Van Kleffens 2013-2014

O.B.S.

Kleffens Van

Inhoudsopgave 1.

Voorwoord ............................................................................................................................... 0

2.

Algemene informatie ........................................................................................................... 5 2.1

Onze school ......................................................................................................................... 5

2.2

Waarom een schoolgids? ............................................................................................... 5

2.3

Scholennetwerk “De Basis” ........................................................................................... 5

3.

Waar wij voor staan ............................................................................................................. 7 3.1

De openbare school ......................................................................................................... 7

3.2

Onze missie ......................................................................................................................... 7

3.3

Uitgangspunten ................................................................................................................. 7

3.4

Onze Visie ............................................................................................................................ 8

3.5

Brede wijkschool ............................................................................................................... 8

4.

Het onderwijs ......................................................................................................................... 9 4.1

Het team .............................................................................................................................. 9

De directie ................................................................................................................................... 9 De bouwcoördinatoren ............................................................................................................ 9 De interne begeleider .............................................................................................................. 9 De leerkrachten ......................................................................................................................... 9 4.2

Heterogene groepen ........................................................................................................ 9

4.3

Instructiemodel ............................................................................................................... 10

4.4

De Vreedzame school en de gouden weken......................................................... 10

4.5

Samenwerkend leren .................................................................................................... 11

4.6

Doorlopende leerlijnen.................................................................................................. 11

4.7

Gebruikte methoden ...................................................................................................... 11

4.8

Vak- en vormingsgebieden ......................................................................................... 12

Woordenschatontwikkeling ................................................................................................. 12 Thematisch lesgeven met Schatkist ................................................................................ 12 Taalontwikkeling, Taal en Spelling ................................................................................... 13 Technisch, begrijpend en studerend lezen ................................................................... 13 Schrijftechniek ......................................................................................................................... 13 Frysk ............................................................................................................................................ 14 Engels .......................................................................................................................................... 14 Rekenen...................................................................................................................................... 14 2


O.B.S.

Kleffens Van

Wereldoriëntatie ...................................................................................................................... 14 Kunstzinnige vorming ........................................................................................................... 15 Sport ............................................................................................................................................ 15 Werken in ontwikkelingshoeken ....................................................................................... 15 Pittige plustorens .................................................................................................................... 16 Computers in de school ........................................................................................................ 16 4.9 5

Naschools aanbod en dagarrangementen ............................................................. 16

Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ........................................................... 17 5.1

De PDCA-cyclus en handelingsgericht werken .................................................... 17

5.2

Het volgen van de leerlingen ..................................................................................... 18

CITO toetsen............................................................................................................................. 18 Toetsen die bij de methode horen ................................................................................... 18 Observaties en peilingen...................................................................................................... 19 Gesprekken met kinderen en ouders .............................................................................. 19 5.3

Interne zorgstructuur .................................................................................................... 19

5.4

Speciaal (basis)onderwijs ............................................................................................ 20

Permanente Commissie Leerlingenzorg (PCL) ............................................................ 20 Commissie voor de Indicatiestelling (CvI) .................................................................... 20

6

5.5

Passend onderwijs .......................................................................................................... 21

5.6.

Externe deskundigen en de school .......................................................................... 21

Onderwijskwaliteit .................................................................................................................. 22 6.1

Interne kwaliteit .............................................................................................................. 22

Het vaststellen van de kwaliteit ........................................................................................ 22 Planmatige kwaliteitsverbetering ..................................................................................... 23 Het borgen van de bestaande kwaliteit ......................................................................... 23 Verantwoording afleggen aan belanghebbenden ....................................................... 24 6.2

Opbrengsten van het onderwijs ................................................................................ 24

Cito eindtoets ........................................................................................................................... 24 Doorstroom naar het voorgezet onderwijs ................................................................... 24

7

3

6.3

Verslag onderwijsontwikkeling 2012-2013 ........................................................... 25

6.4

Planning onderwijsontwikkeling 2013-2014......................................................... 25

Ouderbetrokkenheid .............................................................................................................. 26 7.1

Contact met ouders ....................................................................................................... 26

7.2

De Medezeggenschapsraad......................................................................................... 26 Schoolgids Obs Van Kleffens 2013-2014

O.B.S.

Kleffens Van

4

7.3

De oudervereniging........................................................................................................ 27

7.4

Klassenouders ..................................................................................................................... 27

7.5

De website ......................................................................................................................... 27


O.B.S.

Kleffens Van

2. Algemene informatie 2.1

Onze school

Obs Van Kleffens biedt uw kind de basis voor zijn verdere leven. Uw kind vormt zich het sterkst in de eerste levensjaren. Vanaf de leeftijd van vier jaar vertrouwt u uw kind aan onze school toe. Dat is voor ons een eer en een opdracht. De leerkrachten op obs Van Kleffens gaan uit van de mogelijkheden van uw kind, daar ligt de kracht waarop we voortbouwen. De school is genoemd naar mr. Eelco van Kleffens. Hij bracht een heel groot deel van zijn jeugd door in Heerenveen en groeide op aan de Herenwal. Hij was minister van Buitenlandse Zaken in het oorlogskabinet Gerbrandy in Londen. Daarna bekleedde hij de functie van ambassadeur in Washington en Lissabon. In 1954 werd hij benoemd tot voorzitter van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties. Sinds juni 2012 zijn wij de eerste sleepleesschool van Nederland. Benieuwd wat dat is, kom eens langs of bezoek de site; www.sleeplezen.nl De leerkrachten worden in hun belangrijke opdracht ondersteund door een integraal verantwoordelijke directeur, een administratieve ondersteuner en een conciërge.

2.2

Waarom een schoolgids?

Wij informeren u graag over de school. Daarnaast is het onze wettelijke plicht de schoolgids uit te geven (zie Wet op het Primair Onderwijs artikel 13) Via deze gids komt u te weten wat onze school uw kind biedt. Naast deze gids over basisschool Van Kleffens, heeft ook het scholennetwerk de Basis een algemene schoolgids. Deze is te downloaden via de website van de school (www.kleffensschool.nl) of via de website van de Basis (www.debasisheerenveen.nl)

2.3

Scholennetwerk “De Basis”

Obs Van Kleffens maakt deel uit van het scholennetwerk “De Basis”. Stichting Scholennetwerk De Basis is verantwoordelijk voor alle openbare basisscholen in de gemeente Heerenveen, waar onder een basisschool voor speciaal onderwijs en een school voor voortgezet speciaal onderwijs. Bezoekadres: Postadres Telefoon Emailadres Website

Iepenlaan 2 8441 BT Heerenveen Postbus 159 8440 AD Heerenveen 0513 656656 [email protected] www.debasisheerenveen.nl

Algemeen bestuurder: Bert Dekker.

5


O.B.S.

Kleffens Van

Scholennetwerk de Basis geeft jaarlijks een algemene schoolgids uit. Deze is te downloaden via de Basis (www.debasisheerenveen.nl)

6


O.B.S.

Kleffens Van

3. Waar wij voor staan 3.1

De openbare school

Obs Van Kleffens biedt openbaar onderwijs. Wij stellen daarmee onze school open voor alle kinderen, ongeacht hun godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of wat dan ook. Ieder kind is van harte welkom om kennis te maken en te leren met andere kinderen in een ontmoetingsplaats van verschillende culturen, denkbeelden en zienswijzen. Openbaar onderwijs draagt actief en nadrukkelijk bij aan de vorming en ontwikkeling van de samenleving. Leerlingen leren vanuit de dagelijkse praktijk respect te hebben voor andere geloven, levensovertuigingen en culturen. Ze leren ongedwongen ervaringen en ideeën uit te wisselen om zo een samenleving te ontwikkelen die is gebaseerd op wederzijds vertrouwen en samenwerking. In het openbaar onderwijs heerst een klimaat van tolerantie en democratie. Leerlingen, ouders, leerkrachten, directies en bestuursleden zijn gewend open met elkaar te communiceren op basis van gelijkwaardigheid en respect voor elkaar. In principe worden alle kinderen toegelaten, tenzij er zwaarwegende bijzondere omstandigheden zijn die er voor zorgen dat wij niet de meest passende zorg voor het betreffende kind kunnen bieden.

3.2

Onze missie

Op obs Van Kleffens komen kinderen om te leren. Het leren kan zich niet beperken tot het doorlopen van het curriculum van de basisschool. Voldoen aan de door de overheid gestelde kerndoelen is niet genoeg om kinderen voor te bereiden op hun plek in de wereld. Voor de kinderen van vandaag is het belangrijk om te leren kritisch te denken, op een creatieve manier problemen op te lossen, samen te werken op een prettige manier en om te gaan met de innovaties die we nu nog niet eens kennen. Onze missie: Onderwijs in een veilige omgeving met optimale kansen voor alle kinderen.

3.3

Uitgangspunten

Om goed te kunnen ontwikkelen, moet een kind goed in zijn vel zitten. Daarvoor is het belangrijk dat een kind zich gezien voelt. De relatie met de ander is van groot belang. Waardering en respect voor jezelf en de ander leveren het zelfvertrouwen dat kinderen nodig hebben om zich te ontwikkelen. Kernwoorden zijn: samenwerken, omgangsvormen, waardering, betrokkenheid, veiligheid. Ten tweede is het van belang dat kinderen zich competent voelen. Succeservaringen maken kinderen nieuwsgierig naar de volgende stap in de ontwikkeling. Bovendien groeit het zelfvertrouwen van kinderen. Kernwoorden zijn: aansluiten bij de wat een kind kan, complimenten, ruimte voor talenten. Tenslotte is het belangrijk om autonoom te zijn. Door kinderen medeverantwoordelijk te maken voor hun eigen ontwikkeling, worden zij eigenaar. Het zelf-doen is al op jonge leeftijd voor kinderen een groot goed. Kernwoorden zijn: zelfstandigheid, (mede-) verantwoordelijkheid en keuzevrijheid.

7


O.B.S.

Kleffens Van

3.4

Onze Visie

Om onze missie te verwezenlijken, rekening houdend met onze uitgangspunten komen we tot de volgende visie op ontwikkeling en onderwijs. Op obs Van Kleffens staat het kind centraal. Alles wat er op school gebeurt, draait om de ontwikkelings- en onderwijsbehoeften van de kinderen. Er zijn ontwikkelings- en onderwijsbehoeften die voor alle kinderen gelden. Veel van de behoeften zijn in de uitgangspunten benoemd. Daarnaast is een veilige omgeving, een goed onderwijsaanbod en een goed onderwijsteam van groot belang. Naast deze algemene behoeften, kan een kind specifieke onderwijsbehoeften hebben. Voorbeelden kunnen zijn:     

aanpassingen in de omgeving door een fysieke beperking, het uitbreiden van instructietijd van één van de basisvakken rekenen, lezen of taal, aanpassingen in het aanbod bij bijvoorbeeld meer- of hoogbegaafdheid, aanpassingen in de einddoelen bij bijvoorbeeld een beperkte intelligentie, extra aandacht voor sociale vaardigheden.

Het onderwijs volgt het kind. Ouders spelen een cruciale rol in de ontwikkeling van hun kind. Door ouders goed te informeren en met ouders in gesprek te gaan over het onderwijs, optimaliseren we het onderwijs voor alle kinderen.

3.5

Brede wijkschool

Sinds 2008 maakt obs Van Kleffens deel uit van Brede Wijkschool “Us Kubus”. Het gezamenlijk werken in een gebouw versterkt de relatie tussen de school en de omgeving. Samen met de andere participanten willen we doorgroeien tot een educatief Kindcentrum, waarin kinderen zich ontwikkelen in een doorgaande lijn vanaf de leeftijd 0 tot 13 jaar. Het participeren in de brede wijkschool maakt activiteiten mogelijk, onder en buiten schooltijd.

allerlei

onderwijsondersteunende

In onze brede wijkschool werken we samen met Kinderwoud, Talant, Caleidoscoop, de wijkvereniging en het bestuur van het buurthuis. In het gebouw zijn de volgende ruimtes beschikbaar: drie speelwerklokalen, een gymnastiek/speellokaal, een compleet ingericht gymlokaal met omkleedruimtes en douches, acht werklokalen, twee activiteitenruimtes, het wijkcentrum met een grote keuken, verschillende kantoren en spreekruimtes, een teamkamer, een ruim speelplein met veel speelmogelijkheden en een groot speelveld.

8


O.B.S.

Kleffens Van

4. Het onderwijs De organisatiestructuur van de school biedt houvast voor iedereen die er dagelijks bezig is. Duidelijke doorgaande lijnen en heldere procedures zijn daarvoor van belang. De procedures worden beschreven in het “procedureboek OBS Van Kleffens”. Doorzetten van organisatiestructuren door de gehele school geven kinderen, ouders en leerkrachten duidelijkheid over verwachtingen. Het maakt het verwezenlijken van onze missie mogelijk.

4.1

Het team

Op obs Van Kleffens werken ongeveer 15 personeelsleden. De directie Aan de school is een directie verbonden. De directie is integraal verantwoordelijk voor de school. In het schooljaar 2013-2014 zijn twee directeuren ad interim aangenomen. Als er geen directielid aanwezig is, worden de directietaken waargenomen door een van de bouwcoördinatoren. De directie bestaat uit dhr. Piet Gorter en mevr. Janet Weima De bouwcoördinatoren Op obs Van Kleffens zijn twee bouwen, de onderbouw en de bovenbouw. bouwcoördinatoren hebben een ondersteunende en beleid adviserende taak. bouwcoördinatoren coördineren de dagelijkse gang van zaken in de bouw, bewaken contoleren gemaakte afspraken en nemen taken van de directie waar bij afwezigheid. bouwcoördinatoren zijn Joke ter Schuur en Monique de Wit.

De De en De

De interne begeleider Aan de school is voor twee dagen in de week een interne begeleider verbonden. De interne begeleider ondersteunt de leerkrachten bij het benoemen van onderwijsbehoeften en het aanbod voor kinderen bij wie specifieke onderwijsbehoeften zijn. Meer informatie over kinderen met specifieke onderwijsbehoeften leest u in hoofdstuk 5. De interne begeleider is Janet van der Heide. De leerkrachten De leerkrachten zijn in eerste instantie verantwoordelijk voor het geven van onderwijs aan de kinderen. Zij zijn voor de ouders het eerste aanspreekpunt als het gaat om het wel en wee van de kinderen. Naast lesgevende taken hebben de leerkrachten ook schooltaken.

4.2

Heterogene groepen

Een van de belangrijkste organisatie structuren is de manier waarop kinderen over groepen verdeeld worden. De groepsverdeling zegt veel over de manier waarop er op school gewerkt wordt. Op obs Van Kleffens werken we in heterogene groepen. In de heterogene groepen zitten kinderen van aansluitende jaargroepen. De groep functioneert als één groep. De kinderen van de verschillende jaargroepen zitten door elkaar in het lokaal. De lesstof van de leerjaren wordt zoveel mogelijk verbonden. Kinderen helpen elkaar en werken veel samen. De kinderen zijn het ene jaar de jongste in de groep, het ander jaar de oudste. Het werken met heterogene groepen heeft veel voordelen. Naast de bovengenoemde hebben we met deze manier van organiseren meer grip op een evenwichtige

9


O.B.S.

Kleffens Van

samenstelling van de groepen en op de gemiddelde groepsgrootte. Het organisatiemodel maakt een intensieve samenwerking tussen leerkrachten mogelijk en noodzakelijk. Het samenwerkend leren wordt zo doorgetrokken in de hele school, bij kinderen en leerkrachten. Er is meer aandacht voor het individuele kind. De leerlijnen van de vakgebieden worden het uitgangspunt van het onderwijs, waardoor de doorgaande lijn beter bewaakt wordt. Bij het indelen van de leerlingen over de groepen, wordt gestreefd naar evenwichtige groepen. Beide groepen zijn evenredig qua verdeling van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften op cognitief en sociaal gebied. Ook wordt rekening gehouden met de verdeling van jongens-meisjes en hechte vriendschappen.

4.3

Instructiemodel

Alle kinderen nemen deel aan de gezamenlijke instructie. De lesstof van beide jaargroepen wordt zo goed mogelijk verbonden. Alle kinderen worden op hun niveau bij de instructie betrokken. Na de instructie gaan de leerlingen aan het werk met de opdracht die voor hun jaargroep geldt. Voor sommige kinderen is er ook een aanpassing in de opdracht. Bijvoorbeeld omdat het kind snel of gemakkelijk leert. De leerkracht maakt een rondje door de groep, via een vast route, om kinderen zo nodig op weg te helpen. Kinderen die dat nodig hebben, krijgen extra instructie aan de instructietafel. De leerkracht legt de stof uit op een andere manier of werkt met de kinderen aan doelen die (nog) niet gehaald zijn. De leerkracht wisselt de instructie aan de instructietafel af met rondes door de klas. Alle kinderen krijgen zo begeleiding van de leerkracht. De leerkracht kan de kinderen aanpreken op hun niveau en heeft invloed op het leerproces. Na het maken van de opdrachten wordt er met de gehele groep gereflecteerd. Product en proces worden samen besproken. Er wordt gekeken of het doel van de les gehaald is.

4.4

De Vreedzame school en de gouden weken

Dit jaar gaan we voor het eerst in de hele school werken met heterogene groepen. Om snel tot een fijne sfeer in de groepen te komen gaan we in de eerste weken van het schooljaar gebruik maken van het programma “De Gouden weken”. Bij dit programma ligt het accent op groepsvormende activiteiten en oudercontact. Leerkrachten krijgen met de gouden weken de beschikking over een stappenplan om de groepsvormende activiteiten uit te voeren in de groepen. In de aanpak wordt veel aandacht besteed aan de samenwerking kind, ouder en leerkracht. In de loop van het schooljaar voeren we het programma De Vreedzame School in. De Vreedzame School is een integraal programma voor het ontwikkelen van sociale competenties en actief burgerschap. Het team moet hier eerst een scholing voor volgen. Voor we het programma in gaan voeren beleggen we een extra informatieavond voor de ouders.

10


O.B.S.

Kleffens Van

4.5

Samenwerkend leren

Zoals in onze missie genoemd is, is samenwerken op obs Van Kleffens een essentieel onderdeel van ons onderwijs. Wij geven dit vorm door coöperatieve werkvormen te integreren in het gehele onderwijs. Er zijn veel verschillende manieren waarop kinderen kunnen samenwerken. Coöperatief leren versterkt de ontwikkeling van alle kinderen in de groep. Coöperatieve werkvormen hebben de volgende kenmerken: 

  

4.6

Alle kinderen zijn actief bezig met de opdracht. De werkvorm is zo gekozen dat niemand zich kan onttrekken. In vergelijking met het traditionele frontale lesgeven is dit een grote winst. De kinderen zijn wederzijds afhankelijk van elkaar om de opdracht uit te voeren. Het kan niet anders dan met samenwerken. De kinderen zijn verantwoordelijk voor de uitkomst. Iedereen heeft een belangrijke taak gehad in het komen tot een oplossing. De kinderen voelen saamhorigheid door gezamenlijk tot oplossingen te komen.

Doorlopende leerlijnen

Iedere school moet zich houden aan wettelijk voorgeschreven kerndoelen (http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/basisonderwijs/kerndoelen-basisonderwijs) Daarnaast zijn er referentieniveaus omschreven voor de vakgebieden taal en rekenen (http://www.taalenrekenen.nl/ref_niveaus_taal). Deze bepalen voor een groot deel het aanbod van de basisschool. Door de kerndoelen te vertalen naar tussendoelen en leerlijnen kunnen we het aanbod van de verschillende jaargroepen optimaal op elkaar afstemmen. Zo ontstaan er in de school doorlopende leerlijnen voor alle vak- en vormingsgebieden. Leerkrachten zijn op de hoogte van de leerlijnen, zodat ze de leerlingen optimaal kunnen begeleiden naar de volgende stap in de ontwikkeling. De leerlijnen worden niet onderbroken als de leerling naar de volgende groep gaat. De leerkrachten hebben naast de leerlijnen de onderwijsbehoeften van de leerlingen goed in kaart. Door een goede overdracht en een krachtige samenwerking tussen leerkrachten wordt de doorlopende ontwikkeling gewaarborgd.

4.7

Gebruikte methoden

Op obs Van Kleffens worden de meeste lessen aangeboden via methoden. Methoden geven aan welke lessen er gegeven kunnen worden om ervoor te zorgen dat alle doelen gehaald worden. De methoden vormen de leidraad. De leerkrachten zorgen ervoor dat de methoden ingezet worden op een manier die aansluit bij de onderwijsbehoeften van de leerlingen. De volgende methoden worden voor de verschillende vak- en vormingsgebieden ingezet: Vak-vormingsgebied Brede ontwikkeling, waaronder taalontwikkeling

11

Methode Schatkist


Groepen 1, 2

O.B.S.

Kleffens Van

Taal en Spelling Technisch en begrijpend lezen Technisch lezen Begrijpend en studerend lezen Nederlands als tweede taal Schrijven Frysk Engels Rekenen Aardrijkskunde Geschiedenis Natuur en techniek Verkeer

4.8

Taalleesland Veilig Leren Lezen

3 t/m 8 3

Estafette lezen Taalleesland

4 t/m 8 4 t/m 8

Horen, zien en schrijven Pennenstreken Fryske Taalrotonde Let’s do it Rekenrijk De wereld dichtbij Bij de Tijd Leefwereld Techniektorens Pakket van VVN

3 t/m 1 t/m 3 t/m 7, 8 1 t/m 3 t/m 3 t/m 1 t/m 1 t/m 1 t/m

8 8 8 8 8 8 8 8 8

Vak- en vormingsgebieden

Er zijn veel vakken en gebieden waarin de kinderen lessen krijgen. Waar mogelijk worden verbindingen gelegd tussen de verschillende gebieden. Voorbeelden hiervan zijn teksten uit de wereldoriëntatie gebruiken om strategieën van begrijpend lezen te oefenen of Coöperatieve werkvormen inzetten bij rekenlessen. Woordenschatontwikkeling De woordenschat die een kind tot zijn beschikking heeft, voorspelt zijn succes in het leven. Een goed ontwikkelde woordenschat maakt het gemakkelijker om nieuwe kennis op te doen. Met het leren van nieuwe woorden wordt aan het opbouwen van cognitie gewerkt. Daarnaast hebben kinderen een goede woordenschat nodig om met de ander om te gaan en om gevoelens en meningen onder woorden te brengen. Woorden zitten niet “los” in het hoofd. Alle woorden zijn verbonden andere woorden in clusters. Daarom leren de kinderen op obs Van Kleffens geen losse woorden, maar clusters van woorden. Een deel van het aanbod voor woordenschat zit in de Taal/Lees/spelling-methode Taalleesland. In de groepen 1 en 2 worden tijdens de thema’s steeds nieuwe woordclusters aangeboden. Voor alle lessen die gegeven worden zijn woorden nodig. Iedere les is daarom een woordenschat les! Thematisch lesgeven met Schatkist In de groepen 1 en 2 wordt het aanbod in thema’s aangeboden aan de kinderen. De thema’s zijn aantrekkelijk en betekenisvol voor de kinderen. Voorbeelden van de thema’s zijn “familie”, “met vakantie”, “mijn boek” of “dieren”. Binnen deze thema’s worden de tussendoelen vertaald naar lessen en opdrachten in de hoeken. Om rekening te houden met de verschillen tussen ontwikkelingsniveau en leervoorkeur van de kinderen worden de hoeken zo gevarieerd mogelijk en uitdagend ingericht. Naast gerichtere opdrachten kunnen de kinderen experimenteren, ontdekken en oefenen. Alle hoeken zijn ingericht op een manier die samenwerken mogelijk maakt.

12


O.B.S.

Kleffens Van

Taalontwikkeling, Taal en Spelling In groep 1 en 2 worden veel taalontwikkelingsspellen gedaan. Er wordt gewerkt aan een goede basiswoordenschat. De nieuwsgierigheid van kinderen naar taal wordt geprikkeld door rijmoefeningen of liedjes en versjes. Vanaf groep 4 werken we met het methodische aanbod van Taalleesland. Taalleesland integreert de leerdoelen van taal, spelling en begrijpend/studerend lezen. Technisch, begrijpend en studerend lezen Lezen is leuk! Dat is wat obs Van Kleffens wil uitdragen. Tijdens het schooljaar worden verschillende activiteiten rondom lezen door de hele school georganiseerd. Voorbeelden daarvan zijn de Kinderboekenweek, de voorleeswedstrijd, de voorleesweek en de dag van het gedicht. Met de buurt wordt een boekenmarkt georganiseerd. Eerste doel van deze activiteiten is leesplezier. Het leren lezen begint eigenlijk al in groep 1. Daar krijgen de kinderen op een speelse manier te maken met letters en teksten. Er worden spelenderwijs oefeningen gedaan met klanken en lettertekens. Gaandeweg leren de kinderen steeds meer letters kennen en ontdekken ze waarom die letters belangrijk zijn. De natuurlijke nieuwsgierigheid van kinderen wordt geprikkeld in de letter/leeshoek. Sommige kinderen kunnen al aardig lezen als ze overgaan naar groep 3. Het technisch lezen wordt aangeboden tot en met groep 8. Het lezen van teksten is erg belangrijk omdat door te lezen de woordenschat sneller groeit. Kinderen die thuis iedere dag 10 minuten extra lezen hebben een aanzienlijk grotere woordenschat. In groep 3 leren de kinderen met behulp van kernwoorden de letters kennen en leren ze de basis van het lezen. De methode die gebruikt wordt heet Veilig Leren Lezen. In de speelgoedwinkels, boekenwinkels en op internet zijn spelletjes en boeken te vinden die het leren lezen stimuleren. Op school worden deze spelletjes ook gespeeld. Vanaf groep 4 wordt het lezen verder geoefend met de methode Estafette. Estafette geeft de leerkrachten veel houvast voor het rekening houden met verschillen tussen kinderen. Kinderen die nog wat extra instructie of andere oefenstof nodig hebben, krijgen dat. Toch is het mogelijk dat een kind moeite heeft het technisch lezen te leren. In dat geval kan de leerkracht kiezen voor andere methodieken als Ralfi-lezen of sleeplezen. Obs Van Kleffens is de eerste officiële sleepleesschool in Nederland. Sleeplezen is een methode speciaal voor kinderen die moeite hebben met het leren lezen. Op een motiverende en positieve manier gaan de kinderen één op één met een gecertificeerde sleepleesspecialist lezen. Meer informatie kunt u vinden op www.sleeplezen.nl Het aanbod voor begrijpend/studerend lezen is geïntegreerd in de methode Taalleesland. Schrijftechniek We maken onderscheid tussen het creatief en het technisch schrijven. Creatief schrijven van opstellen, gedichten en andere teksten hoort bij het vakgebied taal. Bij technisch schrijven gaat het om het schrijven van de letters en de letterverbindingen. In groep 3 leren de kinderen eerst de letters “tekenen” zoals ze gedrukt staan in de boeken. Al vrij snel leren ze ook de letters volgens het gebonden schrift. Hoewel er meer en meer met computers wordt gewerkt voor het schrijven van teksten, blijft het aanleren

13


O.B.S.

Kleffens Van

van een gebonden handschrift van belang voor de ontwikkeling van de fijne motoriek. Om te oefenen maken de kinderen gebruik van de boekjes van “pennenstreken”. Frysk De scholen in Friesland zijn wettelijk verplicht lessen in het fries te verzorgen. We doen dit met de methode “de Fryske Taalrotonde”. Deze methode heeft leerlijnen voor luisteren, spreken, lezen en schrijven. De skoallen yn Fryslân binne wetlik ferplichte Fryske lessen te fersoargjen. We dogge dit mei de metoade "de Fryske Taalrotonde". Dizze metoade hat leardoelen foar harkje, sprekke, lêze en skriuwe." Engels In de groepen 7 en 8 leren de kinderen de basis van de Engelse taal. We maken hierbij gebruik van de lessen uit de methode “let’s do it” Rekenen Het vakgebied rekenen is erg breed. Naast de formele rekensommen als optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen zijn er ook leerlijnen voor bijvoorbeeld klokkijken, meten en wegen, tabellen en schema’s, breuken en procenten. Dit maakt dat er naast voor taal en lezen, veel tijd aan het rekenen wordt besteed. In groep 1 en 2 komen de kinderen spelenderwijs in aanraking met rekenbegrippen en met kleine aantallen. De telrij wordt geoefend en de dagen en maanden worden aangeleerd. In de hoeken worden rekenspellen en materialen aangeboden. Denk bijvoorbeeld aan wegen van spullen uit de huishoek of laten drijven van materialen in de natte hoek. Vanaf groep 3 maken we gebruik van de methode Rekenrijk. Dit is een realistische rekenmethode die uitgaat van praktische en herkenbare rekenproblemen. De rekenproblemen worden concreet (met echt materiaal) aangeboden. Zo krijgen kinderen inzicht in de rekenproblemen. Na deze eerste fase leren de kinderen met modellen en tekeningen hoe de strategie in elkaar zit. Tenslotte worden de problemen in de formele rekentaal opgelost. In iedere fase legt de leerkracht nadrukkelijk uit hoe een probleem aangepakt moet worden. De kinderen leren steeds verschillende strategieën om tot een oplossing van een rekenprobleem te komen. Wereldoriëntatie De wereldoriëntatie is onderverdeeld in een aantal vakken. Hieronder een opsomming en een korte beschrijving: 

 

14

Aardrijkskunde en topografie: De lessen worden binnen de methode “de wereld dichtbij” thematisch aangeboden vanaf groep 5. De lessen in groep 5 over thema’s die dicht bij de kinderen staan. In de laatste groepen zijn de onderwerpen abstracter en komen gebieden verder van Nederland aan de orde. Geschiedenis wordt aangeboden met de methode “Bij de tijd”. De lessen gaan uit van kinderen uit een andere tijd. Alle historische perioden komen aan de orde. Natuur en techniek: Kinderen werken per jaar in groepjes aan 10 verschillende techniekdozen uit de “techniektorens”. Onderwerpen zijn bijvoorbeeld “bouw een knikkerbaan”, “tandwielen”, “een stroomkring” of “tandpasta maken”. Voor


O.B.S.

Kleffens Van





natuur is er gekozen voor een methodisch aanbod van “Leefstijl”. Zo veel mogelijk worden de onderwerpen concreet gemaakt, door bijvoorbeeld naar buiten te gaan of echte natuur naar binnen te halen. Verkeer: De kinderen leren met behulp van het pakket van VVN de verkeersregels kennen. Ook wordt er veel aandacht besteed aan “veilig gedrag”. In juni 2014 hoopt de school beloond te worden met het veiligheidslabel. Dit houdt onder andere in dat de lessen een praktische invulling zullen krijgen. In groep 7/8 doen alle kinderen mee aan het verkeersexamen. Actief burgerschap en sociale integratie: Obs Van Kleffens werkt met het programma “De Vreedzame school”. De Vreedzame School is een integraal programma voor het ontwikkelen van sociale competenties en actief burgerschap. De kinderen volgen in alle groepen lessen over omgaan met de ander. Het geleerde wordt meteen in praktijk gebracht op school want in alle groepen en in alle situaties worden dezelfde omgangsvormen gehanteerd. De leerlingenraad wordt gevormd door kinderen uit de groepen 5 t/m 8. Zij praten mee over allerlei onderwerpen die voor kinderen van belang zijn.

Kunstzinnige vorming Kunstzinnige vorming is in een aantal vormingsgebieden onderverdeeld: 



 

Tekenen: Leerlingen leren omgaan met materialen als potlood, stift, houtskool, verschillende soorten verf. Naast het product is het beschouwen van het werk een onderdeel van de lessen. Handvaardigheid: Hierbij gaat om 3 dimensionale werkstukken. Er wordt gewerkt met materialen als karton, klei en hout. Er zijn ook veel variaties van tekenen en handvaardigheid. Muziek: Kinderen leren in alle groepen verschillende liedjes zingen. Ook worden er eenvoudige muziekinstrumenten gebruikt. Drama: De kinderen maken zelf toneelstukjes en voeren die voor klasgenoten op. Iedere groep treedt eens per jaar op voor hun ouders.

Naast het aanleren van technieken en vaardigheden wordt er ook aandacht besteed aan het proces en de beschouwing van de kunstvormen. Sport In iedere groep heeft twee keer in de week gymnastiek. De ene les in de week is een spelles waar teamsporten worden aangeleerd en geoefend. Voorbeelden zijn slagbal, basketbal en volleybal. De lessen in de onderbouw en middenbouw zijn vaak versimpelde versies van de uiteindelijke sporten. In de andere les worden toestellen gebruikt als touwen, de bok en de brug. Ook in deze oefeningen zit een doorgaande leerlijn van groep 1 tot en met groep 8. Werken in ontwikkelingshoeken In groep 1 en 2 zijn de kinderen gewend geraakt aan het werken in ontwikkelingshoeken. Deze hoeken bieden de mogelijkheid om kinderen te laten ontdekken en experimenteren. Daarnaast geeft het de leerkracht veel mogelijkheden om de kinderen op hun eigen niveau aan te spreken en uit te dagen. Vanaf groep 3 werken kinderen in een aantal vakgebieden in hoeken.

15


O.B.S.

Kleffens Van

Pittige plustorens Voor kinderen die meer kunnen of sneller leren is er altijd een passend aanbod. Zij kunnen op sommige vakgebieden met minder oefenstof toe. De tijd die ze daarmee besparen worden ze uitgedaagd om dieper in de stof te duiken. Dit kan onder meer met de pittige plustorens. De toren bestaan uit een aantal die op verschillende niveaus uitgevoerd kunnen worden. Zo kunnen deze kinderen hun talenten verdiepen en verbreden en gaan ze opzoek naar nieuwe uitdagingen. Computers in de school Op obs Van Kleffens hebben we een computernetwerk met in iedere groep 4 werkplekken. In iedere klas is een digitaal schoolbord aanwezig. De lessen worden de ondersteuning van filmpjes of animaties toegankelijk gemaakt voor iedereen. Vooral kinderen met een visuele leerstijl hebben veel aan deze ondersteuning. De computers worden gebruikt als ondersteuning van het onderwijs. Kinderen oefenen wat ze geleerd hebben in de les op de computer. Daarnaast maken de kinderen teksten, verslagen en presentaties op de computer.

4.9

Naschools aanbod en dagarrangementen

Op de Brede wijkschool kunnen kinderen terecht van 7.00 uur tot 19.00 uur. Voor schoolgaande kinderen is er een buitenschoolse opvang. Kinderen jonger dan 4 jaar kunnen opgevangen worden op een van de peuterspeelzalen of de kinderopvang van Kinderwoud. De medewerkers van de peuterspeelzaal en de school werken intensief samen om de doorgaande lijnen voor de kinderen zo goed mogelijk te waarborgen. Ze hebben veel kennis van elkaars werkwijzen. Waar mogelijk worden thema’s van de kleuters en peuters verbonden en gezamenlijk gepland en uitgevoerd. Bij de overgang van de peuterspeelzaal en de basisschool is er sprake van een ‘warme overdracht’. Naast deze opvang bieden we ook andere activiteiten na schooltijd aan. Het naschoolse aanbod heeft verbinding met het aanbod in de groepen. De aangeboden activiteiten versterken de talenten van de kinderen, door brede talentontwikkeling en de mogelijkheid voor kinderen om te excelleren in hun talent. Alle kinderen van de wijk kunnen deelnemen aan het naschoolse activiteitenaanbod op de Brede Wijkschool.

16


O.B.S.

Kleffens Van

5 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften Op obs Van Kleffens staat het kind centraal. Alles wat er op school gebeurt, draait om de ontwikkelings- en onderwijsbehoeften van de kinderen. Voor de meeste kinderen is het “normale” aanbod met hier en daar een aanpassing voldoende. Voor sommige kinderen is er een grotere aanpassing nodig. We denken dan bijvoorbeeld aan:     

aanpassingen in de omgeving door een fysieke beperking, het uitbreiden van instructietijd van één van de basisvakken rekenen, lezen of taal, aanpassingen in het aanbod bij bijvoorbeeld meer- of hoogbegaafdheid, aanpassingen in de einddoelen bij bijvoorbeeld een beperkte intelligentie, extra aandacht voor sociale vaardigheden.

Veel van deze aanpassingen zijn gemakkelijk te realiseren in ons onderwijs. Heel soms komt het voor dat er moeite is met het benoemen van de onderwijsbehoeften van een kind. Dat kan als er sprake is van een zeer specifieke beperking of een zeer moeilijke problematiek. In dat geval spreken we van kinderen met zeer specifieke onderwijsbehoeften. In dit hoofdstuk leest u hoe wij op obs Van Kleffens kinderen volgen om achter hun onderwijsbehoeften te komen. Ook gaat het over hoe we verder gaan als de onderwijsbehoeften niet duidelijk zijn. We vertellen ook hoe we omgaan met leerlingen met (zeer) specifieke onderwijsbehoeften en tenslotte wat we doen als we zelf de optimale begeleiding voor een kind niet (meer) kunnen bieden.

5.1

De PDCA-cyclus en handelingsgericht werken

PDCA staat voor Plan-Do-Check-Act. Het volgen van de cyclus waarborgt een planmatige manier van werken. In het kort is de cyclus als volgt weer te geven: PLAN: in deze fase kijken, onderzoeken en omschrijven de leerkrachten de stimulerende factoren en de belemmerde factoren van alle leerlingen. Informatie wordt verzameld uit toetsuitslagen, observaties, werk van de leerling, gesprekken met de leerlingen en de ouders. Voor alle leerlingen worden de onderwijsbehoeften bepaald. Samen met de te behalen doelen vormen deze aanleiding tot het plannen van een aanbod voor alle kinderen. DO: in deze fase voert de leerkracht de plannen uit. CHECK: in deze fase controleert de leerkracht of de gestelde doelen gehaald zijn. Door diepgaande analyses kijkt de leerkracht naar mogelijkheden om het aanbod te versterken. Er wordt kritisch gekeken naar waarom doelen niet gehaald zijn. Er worden reparatiedoelen gesteld als dat nodig is. Dit alles kan leiden tot het herformuleren van onderwijsbehoeften van kinderen of het aanpassen van het aanbod voor een kind. ACT: Er wordt een nieuw aanbod gepland. Reparaties worden uitgevoerd. Er wordt verbreed of verdiept. En de cyclus begint weer opnieuw. De PDCA-cyclus is de basis van het handelingsgericht werken. Handelingsgericht werken is de concretisering van adaptief onderwijs, “het onderwijs volgt het kind”. Door

17


O.B.S.

Kleffens Van

handelingsgericht te werken, wordt de kwaliteit van het onderwijs steeds gemonitord en verbeterd.

Leerkrachten, interne begeleiders en leidinggevenden passen zeven uitgangspunten toe (Pameijer, Van Beukering & De Lange, 2009). 1. De onderwijsbehoeften van leerlingen staan centraal. Wat hebben leerlingen nodig om een bepaald doel te behalen? Denk aan specifieke instructie en feedback, extra leertijd of uitdaging. 2. Afstemming en wisselwerking: Het gaat om de wisselwerking tussen leerlingen, leerkracht, school en ouders. Hoe goed is de omgeving afgestemd op wat leerlingen nodig hebben? 3. Leerkrachten realiseren passend onderwijs. Het is de leerkracht die het doet. Maar, wat heeft hij/zij hiervoor nodig, wat zijn diens ondersteuningsbehoeften? 4. Positieve aspecten van kind, leerkracht, groep, school en ouders zijn nodig om ambitieuze doelen te stellen en om een succesvol plan van aanpak te maken en uit te voeren. 5. Samenwerking tussen leerkrachten, leerlingen, ouders, interne en externe begeleiders is noodzakelijk om een effectieve aanpak te realiseren. Dit vergt constructieve communicatie tussen betrokkenen; samen analyseren zij de situatie, formuleren ze doelen en zoeken ze naar oplossingen. 6. Doelgericht werken: het team formuleert korte en lange termijn doelen voor het leren, de werkhouding en het sociaal-emotioneel functioneren van alle leerlingen en evalueert deze in een cyclus van planmatig handelen. 7. De werkwijze is systematisch, in stappen en transparant. Het is betrokkenen duidelijk hoe de school wil werken en waarom. Er zijn heldere afspraken over wie wat doet, waarom, hoe en wanneer.

5.2

Het volgen van de leerlingen

Om een goede planning van het aanbod te maken is het van groot belang om onderwijsbehoeften van kinderen in kaart te brengen. De leerkrachten verzamelen informatie over kinderen op een groepsoverzicht. De leerkrachten verzamelen informatie door toetsen af te nemen, observaties en peilingen en gesprekken met leerlingen en ouders. CITO toetsen In iedere groep wordt twee keer per jaar de toetsen van het CITO door de kinderen gemaakt. Een diepe analyse op kindniveau geeft de leerkracht veel informatie over wat een kind wel of niet beheerst. Daarnaast is te zien wat het rendement van het onderwijs aan de kinderen individueel of als groep is geweest in de afgelopen periode. Het analyseren van de toetsen kan leiden tot herbenoemen van onderwijsbehoeften van kinderen of een verandering in het aanbod. Toetsen die bij de methode horen Ieder leerblok wordt vaak afgesloten met een toets om te controleren of de aangeboden stof beheerst wordt. Deze toetsen geven de leerkracht ook informatie over de onderwijsbehoeften van kinderen.

18


O.B.S.

Kleffens Van

Observaties en peilingen Leerkrachten zien de kinderen dagelijks aan het werk. Door gerichte kijkvragen te stellen krijgt de leerkracht informatie over bijvoorbeeld de manier van leren van een leerling of van het ontwikkelingsniveau. Vooral bij de groepen 1 en 2 worden vaak observaties toegepast. Soms geeft een observatie niet de gewenste informatie. De leerkracht kan dan samen met de leerling een opdracht uitvoeren om toch de informatie te krijgen. Dit noemen we een peiling. Een voorbeeld van een peiling is het samen bouwen van een toren in de bouwhoek van groep 1 om te ontdekken wat het motorische ontwikkelingsniveau van een kind is. Of een rekenopdracht laten verwoorden door een kind om de leerstrategie van een kind te ontdekken. Gesprekken met kinderen en ouders Leerkrachten hebben zogenoemde “diagnostische” gesprekjes met kinderen om te ontdekken hoe kinderen denken en werken. De leerkracht spreekt de ouders een aantal keren in het jaar tijdens de contactavonden. Hier kan de leerkracht ook belangrijke informatie krijgen over de onderwijsbehoeften van de leerlingen.

5.3

Interne zorgstructuur

Voor alle kinderen worden de onderwijsbehoeften omschreven en wordt een passend aanbod gepland. Soms komt het voor dat de onderwijsbehoeften van een kind niet duidelijk worden of dat het vinden van een passend aanbod problemen opleveren. Dit komt tijdens de CHECK-fase naar voren. In dit geval gaat de leerkracht samen met collega’s, ouders en de interne begeleider op zoek naar mogelijkheden om toch tot een passend aanbod te komen. De volgorde is hierin als volgt:  

 



19

De leerkracht controleert en analyseert om te bepalen of het aanbod passen was voor het kind. Bijvoorbeeld door het analyseren van afgenomen toetsen. De leerkracht bespreekt de opbrengsten en het rendement van het onderwijs aan alle kinderen met de interne begeleider tijdens een evaluatiegesprek of een groepsgesprek. Kinderen waarvan het aanbod niet voldeed worden uitvoerig besproken om tot een passend aanbod te komen. Tijdens leerlingbesprekingen in het team helpen de leerkrachten elkaar bij het onderzoeken van de onderwijsbehoeften en het passende aanbod. Als er niet tot een tot een passend aanbod gekomen wordt, kan verder onderzoek nodig zijn. Dit wordt op obs Van Kleffens gedaan via de HGPD (handelingsgerichte proces diagnostiek). De ouders, de leerkracht, de interne begeleider en een orthopedagoge gaan kijken wat de beste manier is om de onderwijsbehoeften vast te stellen of hoe een passend onderwijsaanbod eruit moet zien. Uitkomsten van dit gesprek is soms dat aanvullend onderzoek nodig is. Bijvoorbeeld een onderzoek naar dyslexie of naar de cognitieve mogelijkheden van een kind. Met de adviezen uit het onderzoek kan de leerkracht vaak weer verder. De leerling krijgt bijvoorbeeld een eigen leerlijn of extra begeleiding van een externe professional, gefinancierd door rugzakgelden. Soms komt het voor dat de school geen passend aanbod voor een leerling kan bieden. Bijvoorbeeld omdat de kennis niet aanwezig is binnen het team of omdat


O.B.S.

Kleffens Van

de onderwijsbehoeften van een kind het onderwijs aan de andere kinderen erg belemmert. In zulke gevallen wordt gekeken of er binnen het samenwerkingsverband een passende oplossing is. Dit kan op een andere basisschool in ons samenwerkingsverband zijn of een school voor speciaal (basis)onderwijs.

5.4

Speciaal (basis)onderwijs

Het kan zijn dat uiteindelijk, ondanks inschakeling van de externe deskundigen en herhaaldelijke inspanningen, blijkt dat wij onvoldoende tegemoet kunnen komen aan de onderwijsbehoeften van de leerling. Er kan dan besloten worden om de mogelijkheden te onderzoeken van een verwijzing van de leerling naar een school voor speciaal basisonderwijs of een school voor speciaal onderwijs (verbonden aan een REC). Permanente Commissie Leerlingenzorg (PCL) Betreft het een mogelijke verwijzing naar de school voor speciaal basisonderwijs dan wordt de leerling door de ouders aangemeld bij de Permanente Commissie Leerlingenzorg (PCL). De intern begeleider van de school ondersteunt hen daarbij. Deze commissie bepaalt of het noodzakelijk is dat een leerling geplaatst wordt op de speciale school voor basisonderwijs. De PCL kan een positieve, een tijdelijke en een negatieve beschikking afgeven. Bij een positieve beschikking kan een leerling voor onbepaalde tijd worden geplaatst op It Oerset, de school voor speciaal basisonderwijs die aan het Samenwerkingsverband WSNS Heerenveen / Skarsterlân verbonden is. Bij een tijdelijke beschikking wordt de leerling voor een bepaalde tijd geplaatst op It Oerset. Een dergelijke beschikking wordt afgegeven wanneer er bijvoorbeeld gedacht wordt aan een terugplaatsing naar het basisonderwijs of wanneer er onduidelijkheid is over de onderwijsbehoeften van een leerling. Tenslotte kan er een negatieve beschikking worden afgegeven. Dan is de leerling niet toelaatbaar tot de speciale school voor basisonderwijs en geeft de PCL in haar motivering een advies over welke onderwijssoort zij wel geschikt acht voor de betreffende leerling. Dit kan een andere basisschool zijn, maar veelal betreft het een school voor speciaal onderwijs verbonden aan een Regionaal Expertise Centrum (REC). Ook het aanvragen van een leerlinggebonden budget (LGF-budget) met plaatsing op de eigen of een andere basisschool is dan soms een mogelijkheid. Commissie voor de Indicatiestelling (CvI) De toelating tot de scholen voor speciaal onderwijs of het ontvangen van een LGFbeschikking vindt plaats via een aparte onafhankelijke Commissie voor de Indicatiestelling (CvI). Deze commissie is verbonden aan een REC. Voor elk type speciaal onderwijs bestaat er een eigen commissie. We onderscheiden 4 verschillende clusers.    

20

Cluster 1: Kinderen met een visueel handicap Cluster 2: Kinderen met een communicatieve handicap (gehoor, taal- en/of spraakproblemen) Cluster 3: Kinderen met een verstandelijke en / of lichamelijke handicap Cluster 4: Kinderen met een psychiatrische of een gedragsstoornis


O.B.S.

Kleffens Van

Mocht een verwijzing naar een school voor speciaal (basis)onderwijs of het aanvragen van een LGF-budget aan de orde zijn, dan kunnen ouders rekenen op de hulp van de interne begeleider en de leerkracht.

5.5

Passend onderwijs

Vanaf 1 augustus 2014 zijn scholen verplicht een passende onderwijsplek te bieden aan leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. Niet elke gewone school hoeft alle kinderen op te vangen. Kan een school geen passend onderwijs geven, dan wordt binnen het samenwerkingsverband een andere school gezocht die dit wel biedt. Scholen kunnen zich specialiseren en onderling afspreken wie welke kinderen het beste onderwijs kan bieden. In het nieuwe stelsel wordt de leerlinggebonden financiering (rugzak) afgeschaft. Het budget blijft wel volledig beschikbaar, maar gaat voortaan rechtstreeks naar het samenwerkingsverband Friesland. Die zetten het geld zo doeltreffend mogelijk in. De samenwerkende scholen (regio Friesland) leggen de afspraken minstens eens in de 4 jaar vast in een ondersteuningsplan. Hierin staat onder meer hoe de scholen:    

het passend onderwijs in hun regio inrichten; het geld voor extra ondersteuning besteden; leerlingen naar het speciaal onderwijs verwijzen; ouders informeren.

Om ouders en leraren zeggenschap over het ondersteuningsplan te geven, krijgen de samenwerkingsverbanden een eigen medezeggenschapsraad. Meer informatie kunt u vinden op http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/passendonderwijs/plannen-passend-onderwijs.

5.6. Externe deskundigen en de school In het belang van de ontwikkeling van de kinderen werken wij samen met externe professionele deskundigen. Het samenwerkingsverband WSNS heeft een sterke zorgstructuur van waaruit wij professionele deskundigen met verschillende expertises kunnen inschakelen. Mocht de gewenste expertise daar niet aanwezig zijn, dan wordt gezocht naar een "externe" deskundige. Op het niveau van het huidige samenwerkingsverband WSNS zijn beleidsafspraken gemaakt onder welke voorwaarden deze "externe" deskundigen kunnen worden ingezet. Ook zijn er afspraken gemaakt over hoe de school dient om te gaan met adviezen en verzoeken tot samenwerking van externe deskundigen die ingeschakeld worden door ouders zelf. U kunt dit beleid ter inzage opvragen bij de directeur van de school.

21


O.B.S.

Kleffens Van

6 Onderwijskwaliteit De kwaliteit van ons onderwijs houden we constant in de gaten. Hiervoor hebben we een samenhangend systeem voor kwaliteitszorg ingevoerd.

6.1

Interne kwaliteit

Onze "interne" kwaliteitszorg bestaat uit de volgende onderdelen:    

het regelmatig vaststellen van de kwaliteit; het planmatig werken aan de kwaliteitsverbetering; het borgen van de bestaande kwaliteit; verantwoording afleggen over de kwaliteit aan ouders en andere betrokkenen.

Het vaststellen van de kwaliteit Om onze uitgangspositie te bepalen en de resultaten van eventuele doorgevoerde veranderingen te evalueren en vast te stellen voeren we planmatig de volgende acties uit. 









22

We volgen de tussen- en eindopbrengsten nauwkeurig. Met de toetsresultaten van het leerlingvolgsysteem en de Cito-eindtoets stellen we elk half jaar vast hoe onze tussen- en eindopbrengsten op schoolniveau zich ontwikkelen. Zo nodig worden op basis van een analyse op groepsniveau tussentijds interventies gepleegd en de schoolontwikkeling aangepast of aangescherpt. We hanteren een zelfevaluatie instrument. Om de kwaliteit van de verschillende onderdelen van het primaire proces vast te stellen, zoals het didactisch handelen, de leerlingenzorg, etc. hanteert de school een instrument voor zelfevaluatie. De belangrijkste onderdelen van het primaire proces komen eens per vier jaar aan bod. Met ingang van het schooljaar 20132014 werkt de school met het instrument getiteld: ParnasSys integraal. In dit instrument worden leerlingen, ouders, leerkrachten en schooldirectie bevraagd met enquêtes. Door de brede groep van respondenten wordt een nauwkeurig beeld gevormd van de kwaliteit van onderdelen van het onderwijs. We laten regelmatig een ander in de klas kijken. De directeur voert regelmatig klassenbezoek uit bij alle leerkrachten van de school. Bij deze klassenbezoeken worden zogenaamde kijk- of kwaliteitswijzers gebruikt. In het nagesprek krijgt de leerkracht feedback op zijn / haar handelen. Ook de intern begeleiders en externe onderwijsadviseurs voeren klassenbezoeken uit. En op verzoek kunnen ook de overige groepsleerkrachten bij elkaar in de klas kijken. We nodigen (externe) deskundigen uit ons te bevragen en te bezoeken. Eens in de twee jaar wordt een intervisie team of een auditor uitgenodigd om een audit uit te voeren op de school en te rapporteren over de kwaliteit van het onderwijs. We peilen 1x in de 2 jaar de tevredenheid van ouders, leerlingen en personeel. Eens in de twee jaar wordt een tevredenheidsonderzoek afgenomen onder alle ouders en personeelsleden van de scholen. Daarnaast meet de school zelf het welbevinden van de leerlingen van groep 5 t/m 8 ééns in de 2 jaar.


O.B.S.

Kleffens Van





Tevens wordt ten minste eens in de vier jaar in het kader van het Arbobeleid een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) gehouden. We organiseren informatieavonden en oudergesprekken over de schoolontwikkeling. 2 á 3 x per jaar wordt er een algemene ouderavond georganiseerd waar de school met de ouders spreekt over de lopende schoolontwikkeling of een daarmee samenhangend onderwerp. Daarnaast worden groepen ouders uitgenodigd voor een kringgesprek over de onderwijskwaliteit. De informatie uit de eerder genoemde evaluaties wordt hier besproken. We overleggen met de medezeggenschapsraad en leerlingenraad. De ouders en de leerlingen zijn vertegenwoordigd in resp. de medezeggenschapsraad en leerlingenraad. Beide raden overleggen met de directie o.a. over de kwaliteit van het onderwijs.

Planmatige kwaliteitsverbetering Op schoolniveau stelt de directie samen met team en MR eens in de 4 jaar een schoolplan op. Hierin beschrijven we o.a. onze missie en visie en plannen we de kwaliteitsverbetering voor de komende 4 jaar. Vervolgens wordt op basis van de jaarlijkse actuele stand van zaken elke jaar een jaarplan opgesteld, waarin planmatig is uitgewerkt welke doelen we dat schooljaar willen realiseren en op welke wijze. Het schoolplan wordt met de medezeggenschapsraad besproken. Het huidige schoolplan 2011 - 2015 is op te vragen bij de directeur. Voor het komende schooljaar maakt de directie een Plan van Aanpak Schoolverbetering. Aanleiding hiervoor is het toezichtarrangement “zwak” dat obs Van Kleffens in april 2013 van de inspectie van het onderwijs toegewezen kreeg. Meer informatie hierover leest u in hoofdstuk 6.3 verslag onderwijsontwikkeling 2012-2013 Op groepsniveau wordt bij de start van het schooljaar per groep of leerjaar streefdoelen vastgesteld voor de resultaten halverwege(Cito M) en aan het einde van het schooljaar(Cito E). Indien noodzakelijk worden ook afspraken gemaakt over mogelijke interventies en gewenste ondersteuning. Na een half jaar vindt een tussenevaluatie plaats en aan het einde wordt in een evaluatiegesprek vastgesteld of de streefdoelen zijn gehaald en wat hiertoe heeft bijgedragen. De school hanteert de door de Stichting Beroepskwaliteit Leraren (SBL) ontwikkelde bekwaamheidseisen voor leraren in het primair onderwijs. Op basis van zelfevaluatie en functionerings- en beoordelingsgesprekken met de directeur stelt elke leerkracht een persoonlijk ontwikkelplan (POP) op. In het POP geeft de leerkracht aan welke kwaliteiten hij / zij in de komende periode verder wil gaan ontwikkelen. De voortgang wordt gevolgd middels klassenbezoeken door en voortgangsgesprekken met de directeur. Ook de directeur stelt een POP op na overleg met de algemeen directeur van het scholennetwerk. Het borgen van de bestaande kwaliteit Alle protocollen, beleidskeuzes en afspraken m.b.t. de kwaliteit van het onderwijs zijn vastgelegd in zogenaamde borgingsdocumenten. Samen vormen zij het procedureboek van de school. Regelmatig worden de verschillende borgingsdocumenten met team en/of MR doorgenomen en vinden zo nodig (kleine) aanpassingen plaats. Is een grote wijziging

23


O.B.S.

Kleffens Van

of vernieuwing gewenst, dan wordt het onderwerp opgenomen in de meerjarenplanning van het schoolplan. Tijdens de klassenbezoeken van de directeur wordt gekeken of de leerkracht zich aan de gestelde afspraken houdt. Tijdens de nagesprekken worden eventuele verbeterpunten vastgesteld, die de leerkrachten meenemen bij het opstellen van hun persoonlijk ontwikkelplan (POP). Binnen het team werken leerkrachten veel samen. Er heerst een professionele cultuur die het elkaar aanspreken op handelen mogelijk maakt. Op deze wijze borgt de school haar kwaliteit in de praktijk. Verantwoording afleggen aan belanghebbenden Jaarlijks verantwoorden we ons naar de ouders van de school en andere belanghebbenden schoolgids. Hierin beschrijven we o.a. hoe het staat met de kwaliteit van het onderwijs, wordt verslag gedaan van de schoolontwikkeling in het afgelopen schooljaar en wordt verteld welke zaken de school het komende schooljaar wil gaan oppakken. Zie hoofdstuk 6.3 verslag onderwijsontwikkeling 2012-2013 Middels een jaarlijkse kwaliteitsrapportage / jaarverslag waarin de nodige opbrengstgegevens zijn opgenomen, verantwoordt de school zich ook richting de het bestuur over de voortgang van de schoolontwikkeling. Dit jaarverslag wordt ook besproken in de medezeggenschapsraad en is opvraagbaar voor andere ouders. Aan de onderwijsinspectie beschikbaar gesteld.

6.2

worden

eveneens

verschillende

opbrengstgegevens

Opbrengsten van het onderwijs

Op obs Van Kleffens stemmen wij ons onderwijsaanbod af op onderwijsbehoeften van leerlingen. Zo halen we he maximale uit ieder kind. In deze paragraaf leest u over de eindopbrengsten en de doorstroom van kinderen op de school en naar het voorgezet onderwijs. Cito eindtoets Alle kinderen maken in beginsel de cito-eindtoets in februari van groep 8. Uitsluiten doen we alleen:  

Als het kind aan het begin van groep 8 vier jaar of korter in Nederland is en de Nederlandse taal onvoldoende beheerst; Als het kind naar verwachting na de basisschool naar het (voortgezet) speciaal onderwijs of naar het praktijkonderwijs gaat;

De gemiddelde scores op de eindtoets vindt u in de informatiegids die bij deze schoolgids hoort. Doorstroom naar het voorgezet onderwijs In 2013 verwijzen we leerlingen naar het vervolgonderwijs met behulp van de Friese plaatsingswijzer. De Friese plaatsingswijzer maakt een profiel van een leerling gebaseerd op de toetsen van het leerlingvolgsysteem van de laatste drie jaar van de basisschool. Hoe de kinderen zijn doorverwezen in de afgelopen 3 jaren leest u in de informatie gids zie bij deze schoolgids hoort.

24


O.B.S.

Kleffens Van

6.3

Verslag onderwijsontwikkeling 2012-2013

In maart 2013 bezocht de inspecteur van de onderwijsinspectie obs Van Kleffens. De inspecteur constateerde tekortkomingen in de zorg en begeleiding, in de interne kwaliteitscyclus en in het veiligheidsbeleid. Dit leidde ertoe dat het er geïntensiveerd toezicht werd toegewezen. In mei 2014 zal de inspecteur opnieuw de staat van het onderwijs op obs Van Kleffens beoordelen. Het rapport van de inspecteur is te vinden op de site van de onderwijsinspectie.

6.4

Planning onderwijsontwikkeling 2013-2014

De planning van de onderwijsontwikkeling is normaliter gepland in de documenten schoolplan en jaarplan van de school. Door het geïntensiveerd toezicht van de inspectie van het onderwijs heeft obs Van Kleffens voor het komende schooljaar een plan van aanpak waarin beschreven staat wat de directie en het team van de school gaat ondernemen om de school in het basisarrangement te krijgen. Het plan van aanpak is op aanvraag in te zien bij de directie van de school.

25


O.B.S.

Kleffens Van

7 Ouderbetrokkenheid Op obs Van Kleffens hechten we veel waarde aan een goede communicatie met ouders. Wij staan voor een open en transparante manier van omgaan met elkaar. Dat betekent in de eerste plaats dat school en ouders elkaar goed informeren over de ontwikkeling en het welzijn van het kind thuis en op school. We vinden het ook belangrijk dat er sprake is van een actieve betrokkenheid en inbreng van ouders. Regelmatig zullen ouders in de gelegenheid gesteld worden mee te denken (kringgesprekken, ouderavonden) en te helpen. Bij de evaluatie van de onderwijskwaliteit krijgen ouders een belangrijke rol. Via enquêtes, uitgezet via ParnasSys, kunnen alle ouders hun mening geven over verschillende onderdelen van het onderwijs aan hun kinderen. Natuurlijk hebben wij als partners ook verwachtingen van elkaar. Er wordt goed naar elkaar geluisterd. U mag van de school verwachten dat zij een veilige leeromgeving biedt en goed onderwijs verzorgt. Wij verwachten van ouders dat zij ons beleid ondersteunen en waar mogelijk een bijdrage leveren. Samen zorgen we ervoor dat alle kinderen een fijne tijd op obs Van Kleffens hebben.

7.1

Contact met ouders

Verschillende keren per jaar krijgt u een uitnodiging om over de ontwikkeling van uw kind te komen praten. Wij verwachten van ouders dat zij de contactavonden en informatieavonden bezoeken. Wilt u een leerkracht op een ander moment spreken, dan kunt u een altijd een afspraak maken.

7.2

De Medezeggenschapsraad

Elke school heeft een medezeggenschapsraad (MR). In de MR hebben vertegenwoordigers van ouders en leerkrachten zitting. De MR overlegt met de directie over belangrijke schoolzaken, zoals:     

Het schoolplan; De veiligheid op school; Het beleid met betrekking op organisatie, financiën en onderwijs; De manier waarop men ouders wil laten helpen in het onderwijs en bij andere activiteiten; De besteding van geld en het onderhoud van het gebouw en plein.

De directie is verplicht om het gesprek over deze zaken met de MR te voeren. Daarbij heeft de MR wettelijke rechten. Zij heeft instemmingsrecht of adviesrecht, afhankelijk van het onderwerp en kan zij alle onderwerpen die zij wil bespreken agenderen. De MR bestaat uit vijf leden gekozen uit het onderwijsteam en vijf leden gekozen uit de ouders. De MR bespreekt de algemene gang van zaken in de school met de directeur, volgt ontwikkelingen die het beleid kunnen beïnvloeden, adviseert op relevante punten en stemt al dan niet in met voorstellen van de directie. De MR vergadert ongeveer eens in de 6 weken. De vergaderingen worden gehouden op school en zijn openbaar. De goedgekeurde notulen worden op de website van de school gepubliceerd. De MR doet jaarlijks verslag van zijn werkzaamheden.

26


O.B.S.

Kleffens Van

De MR-leden zijn bereikbaar via: [email protected]

7.3

De oudervereniging

Op obs Van Kleffens is ook een oudervereniging actief. De oudervereniging heeft een ondersteunende rol bij allerlei activiteiten zoals het Sinterklaasfeest, de kerstmarkt en de laatste schooldag. De oudervereniging beheert de ouderbijdrage en de opbrengsten van het oud papier. Met de ouderbijdrage worden allerlei, voor uw kind belangrijke extra’s gedaan. De oudervereniging zal ook dit jaar in voorkomende gevallen een beroep doen op de ouders om te helpen bij activiteiten.

7.4

Klassenouders

Iedere klas heeft een of enkele klassenouders. Klassenouders regelen allerlei activiteiten voor de klas.

7.5

De website

Op de website van onze school: www.kleffensschool.nl kunt u veel informatie vinden. Wekelijks worden nieuwsitems geplaatst en ontvangt u, na aanmelding, de wekelijkse nieuwsbrief via de site. Ook kunt u er foto’s en schooldocumenten vinden.

27


Barten BS Heerenveen. Postbus AB Heerenveen

Recommend Documents