Dichterbij Bewust boeren Passie voor dier en natuur Rabo Museumdag Een dag cultuur snuiven in het noorden Familie Van der Honing Een huis moet rust geven Horeca als dagbesteding Brasserie de Stal in Nieuweschoot Magazine voor leden - najaar 2011
Focko Zwanenburg bij zijn 'Sweachster Angus'
3264
Heerenveen-Gorredijk
Beste lezer, Welkom in deze Dichterbij. Deze Dichterbij staat grotendeels in het teken van natuurlijk eten, bewust genieten. Zo leest u over het Eet-en-Weet-Huis, een belevingswereld voor kinderen waar voeding, producten en smaak centraal staan. Maar ook aandacht voor Brasserie de Stal in Nieuweschoot, een eetgelegenheid gerund door mensen met een verstandelijke beperking. Daarnaast nodig ik u van harte uit voor de Rabo Museumdag. Een nieuw initiatief voor onze leden. Op zaterdag 29 oktober mag u gratis twee musea bezoeken in Groningen, Drenthe en Friesland. U kunt kiezen uit een aanbod van maar liefst 52 musea. U leest er meer over op pagina 14 en in de folder. En natuurlijk hebben we weer allerlei handig en prettig ledenvoordeel voor u geselecteerd! Rients Schuddebeurs, directievoorzitter a.i.
3264
Museumdag
Komzaterdag29oktobergratis cultuursnuivenbijdenoordelijke musea.Leesmeerindefolder.
INHOUD
2 RABOBANK WELKOM
3 RABOBANK INHOUDSOPGAVE
INHOUD 04 06 08 12 14 16 19 20 22 25 26 28 31 32 34 42
3264
43
Nieuws & weetjes 14 projecten ontvangen bijdrage uit Coöperatiefonds Eet & Weet Huis: het lekkerste avontuur in de herfstvakantie Ontwerp zelf de themasuite van de Rabobank in het Efteling Hotel Bezoek gratis een museum tijdens de Rabo Museumdag Sweachster Angus. Focko Zwanenburg heeft een passie voor dier en natuur Dichterbij de klant met videochat Mac van Dinther onderzoekt herkomst Hollandse maaltijd Interview directeur WNF: ‘We hebben een wereld te winnen’ Column Willem Tjerkstra: Sâltleas bakjefolk Familie Van der Honing kiest voor Rabo hypotheek SLIM Makkinga Starters een nog betere start geven Brasserie de Stal, horeca als dagbesteding Friese Rabobanken steunen jonge agrariërs Puzzel mee en maak kans op een mooie prijs Contact met de Rabobank: telefoon, e-mail en bezoekadressen
4 RABOBANK NIEUWS & WEETJES
NIEUWS EIGEN WONING DICHTBIJ
AGRARIËRS OP STUDIEREIS NAAR VERENIGDE STATEN
3264
Eind september gaan 45 agrarische relaties op uitnodiging van Rabobank Heerenveen-Gorredijk op studiereis. De reis gaat dit jaar naar de Verenigde Staten. De agrarische klanten van voormalig Rabobank Heerenveen hadden de tweejaarlijkse traditie om op studiereis te gaan. Na de fusie wordt deze traditie trouw voortgezet. Gedurende 10 dagen worden de staten Michigan en Wisconsin van de Verenigde Staten bezocht. Er wordt onder andere een bezoek gebracht aan de World Dairy Expo en de termijnbeurs van Chicago. Ook worden diverse melkveebedrijven bezocht en lezingen bijgewoond. Alle deelnemers betalen een eigen bijdrage voor de reis. Gedurende het verblijf wordt een weblog bijhouden. Kijk voor de reisverslagen op www.rabobank.nl/heerenveen
Nu de overheid de overdrachtsbelasting verlaagt met 4% en de rente ook nog eens relatief laag is, is het kopen van een eerste huis ineens wel heel aantrekkelijk. De Rabobank doet hier nog een schepje boven op. Wanneer je als starter een hypotheek afsluit, betaal je de eerste 4 maanden geen rente. Ook krijgt elke starter vier maanden gratis woonverzekeringen. Een behoorlijk voordeel waardoor je eigen woning ineens wel heel dichtbij kan komen. Profiteer nu en maak een afspraak.
MINDER CHIPKNIP OPLAADPUNTEN De chipknip zal op termijn als betaalmiddel uit winkels verdwijnen. Kleine betalingen kunnen steeds makkelijker met de pin betaald worden. Daarom is een aantal chipknip oplaadpunten komen te vervallen. Op dit moment zijn er nog oplaadpunten in Gorredijk, Haulerwijk, Heerenveen en Jubbega. Kijk ook op de website voor alle automaten in uw buurt.
JAN VAN DER LAAG DIRECTEUR VESTIGING GROU Sinds juli dit jaar is Jan van der Laag benoemd tot kantoordirecteur van de Rabobank Grou. Jan van der Laag werkt al jaren bij Rabobank Heerenveen-Gorredijk. De laatste jaren was hij MKB adviseur in de regio Grou. Als kantoordirecteur is Jan het aanspreekpunt voor zowel zakelijke als particuliere klanten. Eind dit jaar verhuist de bank naar een nieuw pand aan de Hoofdstraat 11.
TEKST: RABOBANK BEELD: RABOBANK
Starters voordeel
5 RABOBANK NIEUWS & WEETJES
& WEETJES NIEUWE LEDEN IN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN
RABO SPAARDAG OP 5 OKTOBER Woensdag 5 oktober kunnen kinderen hun spaarpot komen legen tijdens de Rabo Spaardag. Alle kantoren van Rabobank Heerenveen-Gorredijk zijn die dag van 13.00 uur tot 19.00 uur geopend. Het is ook mogelijk om middels een overboeking via Internetbankieren te sparen. Als je spaart krijg je een gratis kaartje voor het Circus Belly Wien. Dit circus komt in de herfstvakantie naar Heerenveen. Belly Wien heeft een circusshow met spannende acts van acrobaten en jongleurs, komische capriolen van clowns, maar ook vele acts waarin dieren op een diervriendelijke manier de hoofdrol spelen. Alle kinderen met een Rabo (spaar)rekening ontvangen binnenkort een uitnodiging voor de Rabo Spaardag.
TEKST: RABOBAK BEELD: RABOBANK
3264
De ledenraad van Rabobank Heerenveen-Gorredijk heeft met ingang van 22 juli jl. drie nieuwe commissarissen benoemd. Benoemd zijn mevrouw Gerrie Eikelboom uit Jubbega-Schurenga en de heren André Andringa uit Grou en Berend Pastoor uit Langezwaag. Mevrouw Eikelboom is werkzaam als voorzitter van de raad van bestuur van het Revalidatiecentrum Friesland in Beetsterzwaag. De heer Andringa heeft een consultancy bedrijf en is momenteel projectdirecteur bij de bouw van de energiecentrale van Nuon in de Eemshaven in opdracht van Ballast Nedam. De heer Pastoor is director public affairs bij LTO Noord en LTO Nederland. De raad van commissarissen is verantwoordelijk voor het houden van toezicht op het bestuur van de bank. Daarnaast benoemen zij de directie van de bank. In de vorige Dichterbij informeerden wij u over het vertrek van Fedde Pronk als directievoorzitter. De raad van commissarissen dankt Fedde Pronk voor zijn getoonde inzet en voor de bewezen diensten in de afgelopen jaren en heeft Rients Schuddebeurs benoemd als interim directievoorzitter. Rients Schuddebeurs was tot 2006 directeur Particulieren bij Rabobank Heerenveen. Er zal voor de heer Pronk medio september een passend afscheid worden georganiseerd.
6 RABOBANK COÖPERATIEFONDS
Rabo Coöperatiefonds ondersteunt14projecten
3264
Het Rabo Coöperatiefonds ondersteunt projecten die een bijdrage leveren aan de lokale gemeenschap. Deze zomer hebben 14 projecten een bijdrage ontvangen, zoals IJsclub Eendracht uit Nij Beets en Stifting Muzyktinte in Grou. Als betrokken bank bij de samenleving waar wij én u deel van uitmaken, doen wij graag iets terug. Daarom besteden we een deel van de winst aan projecten die van belang zijn voor de lokale gemeenschap. Dit doen we vanuit het Coöperatiefonds. Onlangs ontvingen weer 14 lokale projecten tijdens een feestelijke uitreiking een bijdrage uit het fonds:
OMGEVING GORREDIJK - Plaatselijk Belang Hemrik Voor de aanschaf en plaatsing van een informatiebord in het Berchebos. - IJsclub Eendracht Voor de realisatie van een evenemententerrein en recreatiegebied.
- Documentatiecentrum Jubbega, Schurega en Hoornsterzwaag Voor meubilair en de aanschaf van een beamer. - Gymnastiekvereniging Kracht & Vriendschap Voor de aanschaf van een verrijdbare spiegelwand voor de streetdance groep. - Stichting Zwembad "de Blauwe Kamp" Voor de plaatsing van zonnepanelen bij het zwembad. - Rugby Club "de Wrotters" Voor het aanbrengen van een elektronisch scorebord.
- "Mingd Koar" Grou Voor het realiseren van een uitvoering met Friese liederen. - Bewonersvereniging "De Boldert" Grou Voor de realisatie van de Jeu de Boulesbaan.
OMGEVING GROU - Tennisvereniging Eernum Jirnsum Voor het vervangen van de tennisbanen. - Muziekvereniging Harmonie Weidum Voor de aanschaf van jasjes voor alle leden van de muziekvereniging. - Stifting Musyktinte Grou Voor de realisatie van de muziektent en sanitaire voorzieningen. - Brassband Apollo Grou Voor de aanschaf van zes blaasinstrumenten en het geven van les aan basisschoolleerlingen.
OMGEVING HEERENVEEN - Stichting Present Heerenveen Voor de aanschaf van een laptop.
OMGEVING HAULERWIJK - Stichting Dorpshuis 't Ald Leger Voor de aanschaf van dubbele beglazing voor het dorpshuis.
OOK EEN AANVRAAG INDIENEN? Kent u een mooi project dat zou kunnen passen bij het Coöperatiefonds? Ga dan naar www.rabobank.nl/heerenveen. Onder het kopje 'Coöperatiefonds' vindt u de voorwaarden en het aanvraagformulier. De commissie, bestaande uit leden en medewerkers, komt in december weer bijeen. Uw aanvraag moet uiterlijk 1 december binnen zijn.
TEKST: RABOBANK BEELD: RABOBANK
3264
7 RABOBANK COÖPERATIEFONDS
8 FRIESE RABOBANKEN EET & WEET HUIS
Eet&WeetHuis Hetlekkersteavontuur indeherfstvakantie
H
participanten. Organisator Jant van Dijk: ‘Veel bedrijven en organisaties vinden het belangrijk dat er meer aandacht komt voor agri & food, omdat ze een belangrijke pijler vormen van de Friese economie. Vandaar ook dat de animo om mee te werken groot is. Hierbij moet je niet alleen denken aan LTO Noord en bedrijven als Koopmans Meel. Het gaat bijvoorbeeld ook om Koninklijke Horeca Nederland, AB Fryslân, onderwijsinstellingen als MBO Life Sciences en Stenden University Hotel, en niet te vergeten de Friese Rabobanken. Het Eet & Weet Huis is een prima manier om uit te dragen wat de Friese voedingsmiddelensector te bieden heeft. Daarnaast kunnen we kennis overdragen en laten zien hoe boeiend voeding is.’
VOEDSELKETEN Op het centrale binnenplein van het museum wordt aandacht besteed aan vier onderdelen uit de voedselketen: het verbouwen van voedsel op het land, het verwerken van grondstoffen tot een voedingsproduct in de fabriek, de verkoop van voedsel via de winkel en de bereiding ervan thuis of in een restaurant. Dit denken vanuit de voedselketen is de rode draad in het Eet & Weet Huis. Zo ontdekken kinderen dat veel in de voedingsmiddelensector met elkaar samenhangt.
KORTING VOOR RABO LEDEN Het Eet & Weet Huis is van 15 tot en met 30 oktober 2011 en vindt plaats in Natuurmuseum Fryslân, Schoenmakersperk 2 in Leeuwarden. Dagelijks open van 10.00 uur tot 17.00 uur (ook op maandag!). Tijdens de Eet & Weet Huis-weken betalen leden van de Rabobank een gereduceerd tarief. In plaats van € 4,50 betaalt u € 2,50 per persoon. Gebruik hiervoor de coupon uit de omslag van deze Dichterbij.
RABOBANK PARTICIPEERT Het beleef- en doe-evenement in Leeuwarden kent veel
Meer informatie over het Eet & Weet Huis is te vinden op www.eetenweethuis.nl
3264
Het Eet & Weet Huis wordt een heerlijk evenement dat bedoeld is voor kinderen van 4 tot en met 14 jaar. Maar ook ouders, opa’s en oma’s en andere belangstellenden zullen het minstens zo leuk en interessant vinden. Zo kunnen de kinderen het smaaklaboratorium induiken en proefjes doen, leren hoe vandaag de dag een koe gemolken wordt en zien wat er allemaal in een grote fabriek als Koopmans Meel gebeurt. Er zijn games en interessante workshops (zoals ‘spruitjes leren eten’). En er komt een grote broedmachine, zodat bezoekers ‘live’ kunnen meemaken hoe kuikens uit hun eierschaal klimmen. Ook zijn er smaaklessen en is er aandacht voor ‘vergeten groenten’ zoals koolraap en schorseneren.
TEKST: JOUKE WIJNALDA BEELD: ANDRÉ MINKEMA FOTOGRAFIE / ANJA UBBENS
Het wordt de komende herfstvakantie extra genieten in het Natuurmuseum Fryslân in Leeuwarden. Dat verandert namelijk twee weken lang in het Eet & Weet Huis; een groots opgezet beleef- en doe-evenement waarbij alles draait om eten en drinken.
9 FRIESE RABOBANKEN EET & WEET HUIS
EET & WEET HUIS, GEART KOOISTRA, LTO NOORD
3264
‘Aandebasisvandeketen’ ‘Behalve bestuursvoorzitter van LTO Fryslân, ben ik vooral melkveehouder. Het mooie van mijn beroep is het werken in en met de natuur. En ondanks de toenemende regelgeving voel ik me nog steeds een vrije beroeper. Daar kan ik elke dag van genieten. Of het nu om vlees, groente of zuivel gaat, het vormt allemaal de basis van onze voedselketen. We leveren vanuit de Noord-Nederlandse agrarische sector veel kwaliteit, alleen merk je dat de aandacht van de consument nog te vaak uitgaat naar de prijs van de producten. Dat er minder oog is voor kwaliteit kan
verschillende redenen hebben. Het heeft onder andere te maken met het beeld dat consumenten hebben van de agrarische sector. Ook bij kinderen. Ik ervaar het zelf elke keer weer. Hoe verder ze van het platteland afwonen, hoe vager dat beeld is. Dat is jammer. Gelukkig zien we in de maatschappij dat duurzaamheid een thema is geworden. Nederlanders gaan bewuster en dus gezonder leven. Ze willen steeds vaker weten waar de producten vandaan komen. Dat is goed, omdat ze zo ook ontdekken hoe belangrijk de agrarische sector voor ons is en dat kwaliteit wel degelijk telt!’
10 FRIESE RABOBANKEN EET & WEET HUIS
EET & WEET HUIS, PIETER DOUMA, KOOPMANS MEEL EN INNEXUS
3264
‘Kennisdelenisbelangrijk’ ‘Koopmans Meel levert bloem en meel aan de bakkerijgerelateerde industrie. Samen met CSK food enrichment en Romi Smilfood waren we de initiatiefnemers van Innexus. Deze samenwerking van ondernemingen binnen de noordelijke voedingsmiddelenindustrie kent organisatie-overstijgende doelen. Kennisdelen is daar één van. De trend is dat afnemers van onze producten steeds meer van ons verlangen. Denk aan de ambachtelijke bakker. Vroeger had hij wit- en bruinbrood. Nu heeft hij veel meer broodvarianten in het schap. Dat vraagt om andere soorten meel. Een andere uitdaging is het veranderen van het rijsproces van deeg. Waarom
moet de bakker altijd zo vroeg opstaan om zijn deeg te maken? Dat kan toch anders? Dergelijke ontwikkelingen vragen van ons als meelproducent veel creativiteit. Onze medewerkers zien dat als extra uitdaging. Het maakt het werken in de voedingsmiddelensector namelijk nog aantrekkelijker. Door mee te werken aan het Eet & Weet Huis doen we vanuit Innexus actief aan kennisoverdracht. Kinderen leren dat wij als meelfabriek grondstoffen nodig hebben, en dat anderen ons product weer nodig hebben om hun product te maken. Daarnaast hoop ik dat de bezoekers ervaren hoe leuk en verrassend de voedingsmiddelensector is.’
11 FRIESE RABOBANKEN EET & WEET HUIS
EET & WEET HUIS, PEET FERWERDA, MBO LIFE SCIENCES
3264
‘Werkomgevingkiezen’ ‘Studenten anno nu ‘gaan’ niet meer voor een specifiek beroep. Ze kiezen eerder voor een interessante, prettige werkomgeving, om vervolgens daarbinnen uiteindelijk naar een functie te groeien die het beste bij hen past. Vandaar ook dat het voor opleidingen en werkveld van belang is om samen een juist beeld van die werkomgeving te schetsen. Dat geldt ook voor de voedingsmiddelensector, waar ze zitten te springen om nieuwe, goede mensen. MBO Life Sciences, waarvan ik directeur ben, verzorgt onder andere opleidingen in de voeding. Studenten worden hier zowel op technologisch vlak als op het
gebied van techniek geschoold. Ze weten dus straks hoe je vanillevla kunt maken, en tegelijkertijd hoe die vla in de fabriek op de meest efficiënte manier geproduceerd kan worden. Bij MBO Life Sciences werken we ‘van buiten naar binnen’. Het begint bij de behoefte vanuit het werkveld. Wat heeft het precies nodig? Door als partners te fungeren, zijn de bedrijven uit de sector niet langer ‘alleen een stageadres’, ze bepalen ook voor een deel de inhoud van de opleiding. Daarmee leveren wij studenten af die gemotiveerd zijn én ook nog eens helemaal aansluiten bij de praktijk.’
12 RABOBANK THEMASUITE EFTELING HOTEL
Laat je fantasie de vrije loop! Ontwerp een suite voor het Efteling Hotel! Ben je jonger dan dertien jaar? Doe dan mee met deze wedstrijd en word de ontwerper van de Rabo Themasuite in het Efteling Hotel!
1
THEMASUITE? De Rabobank heeft een torenkamer in het Efteling Hotel gereserveerd. Deze kamer moet nog helemaal worden ontworpen en ingericht en staat in het teken van een thema.
2
WAT IS HET THEMA? Dat is de Rabo kluis die sinds vorig jaar in de Efteling staat. Bij de kluis is een sprookje geschreven, over Feetje en de kluis. Het ontwerp van de themasuite moet over de kluis en het sprookje gaan, én er moet een naam voor worden bedacht!
3 4
ZO DOE JE MEE! Laat je fantasie de vrije loop en bedenk en ontwerp de ideale themasuite in het Efteling Hotel! Knippen, plakken, via de computer, alles mag. Maar let op! Er is een maximum bedrag dat mag worden uitgegeven. Het is dus belangrijk dat er een begroting wordt gemaakt.
Kijk op www.rabobank.nl/themasuite voor meer informatie en de wedstrijdvoorwaarden!
TEKST: VDBJ_ BEELD: RABOBANK
EN DE WINNAAR KRIJGT? Het winnende ontwerp wordt uitgevoerd! De winnaar mag in zijn zelfontworpen suite overnachten en een weekendbezoek brengen aan de Efteling.
Het adviesgesprek dat rust geeft. De Rabo Woon Update. Gedurende de looptijd van uw hypotheek kan er veel veranderen. Bijvoorbeeld aanpassingen in de weten regelgeving of nieuwe hypotheekvormen. In veel gevallen heeft dit invloed op uw hypotheek. Daarom is er de Rabo Woon Update. Als Rabobank houden we u regelmatig op de hoogte van mogelijke veranderingen. Want een huis moet rust geven. Dat is het idee. Vraag bij de Rabobank-adviseur om een adviesgesprek of ga naar rabobank.nl/heerenveen voor een afspraak.
Het huis van familie De Jong geeft rust. Dat is het idee. 3264
Rabobank. Een bank met ideeën.
www.rabobank.nl/heerenveen
14 FRIESE RABOBANKEN NOORDELIJKE MUSEUMDAG
RabobankMuseumdag Gratisdagje cultuursnuiven Op zaterdag 29 oktober 2011 organiseren de Friese Rabobanken voor het eerst de Rabobank Museumdag. Voor onze leden openen diverse musea deze dag hun deuren met een speciaal aanbod. Niet alleen in Friesland, maar ook in Groningen en Drenthe.
3264
MET HET HELE GEZIN OP PAD Tijdens de Rabobank Museumdag mogen de leden van de deelnemende banken gratis twee musea bezoeken. Dit kunnen Friese musea zijn, maar ook musea uit Drenthe en Groningen. Alle deelnemende musea zijn deze dag geopend van 10.00 uur tot 17.00 uur (tenzij anders vermeld in de meegestuurde flyer). De meeste musea bieden een speciaal arrangement of programma aan voor de leden van de Rabobank. De entreekosten worden door de Rabobank betaald, zodat de leden
kosteloos kunnen genieten van een dagje cultuur. Kinderen tot 18 jaar mogen gratis mee, zodat het ook mogelijk is om er een familiedag van te maken. En ook om te stimuleren dat mensen die normaal niet zo gauw naar een museum gaan dit nu wel doen. Op deze manier maken we kunst en cultuur voor een breed publiek toegankelijk. ENTHOUSIASTE MUSEA De Rabobank Museumdag is niet alleen een mooie kans voor de leden, maar ook voor de musea. De reacties zijn dan ook erg positief. Het is een mooie gelegenheid voor een museum om aan een breed en gevarieerd publiek te laten zien wat het in huis heeft. En ook al wordt het museum misschien nu niet bezocht, het kan wel betekenen dat er in de toekomst een bezoek volgt. FOLDER EN TOEGANGSKAART In de bij deze Dichterbij meegestuurde folder staat alle informatie over de Rabobank Museumdag handzaam weergegeven. Naast een overzicht van de deelnemende musea bevat de folder tevens twee coupons. De ingevulde coupons dienen als toegangsbewijs voor de musea. Ook kunt u kijken op de website: www.rabobankmuseumdag.nl. We wensen u een mooie dag.
TEKST: RABOBANK BEELD: RABOBANK
K
Kunst en cultuur zitten in het hart van de Rabobank. Zo is de bank al vele jaren één van de grootse sponsoren in de culturele sector. Bovendien is de Rabobank een serieuze verzamelaar van eigentijdse Nederlandse kunst. Om die betrokkenheid en passie nog meer vorm te geven en uit te dragen, willen wij cultuur toegankelijker maken. Door het steunen van het cultureel erfgoed in Nederland. Maar vooral door nauw samen te werken met toonaangevende culturele partners. Vanuit die gedachte is in 2003 de Rabobank Museumdag ontstaan. Een initiatief van de Groningse Rabobanken. In 2009 sloten ook de Drentse banken zich aan bij dit zeer succesvolle concept. En dit jaar doen voor het eerst ook alle Friese Rabobanken mee aan de Rabobank Museumdag die plaats vindt op de laatste zaterdag van oktober.
3264
16 RABOBANK SWEACHSTER ANGUS: DE NATUUR IN VLEES
Droomkomtuit Rustenruimtevoor deSweachsterAngus Sommige mensen blijven hun leven lang dromen. Anderen pakken een kans zodra die zich voordoet. Rundveedierenarts Focko Zwanenburg (41) behoort tot de laatste categorie.
3264
Wie op de fiets het Koningsdiep nabij Beetsterzwaag passeert, kan ze in het beekdal zien grazen: een koppel gitzwarte runderen - vier koeien met elk een kalf, en vijf pinken. Focko is de kersverse, trotse eigenaar van de koeien. Begin 2011 kreeg hij de beschikking over achttien hectare natuurland, de perfecte plek om zijn droom te realiseren. Na een zoektocht naar geschikte runderen bracht hij in mei van dit jaar de Aberdeen Angus koeien naar Beetsterzwaag. Focko: ‘Massieve, sterke dieren zijn het, compact, met een typische balkvorm en breed van voren. Het is een winterhard ras, de koeien staan het hele jaar door buiten.’ GEMOEDELIJK Focko’s liefde voor koeien ontwikkelde zich al vroeg. ‘Als kind was ik veel op de boerderij van mijn oom en tante te vinden. Vanaf mijn twaalfde heb ik altijd bij boeren gewerkt. Mijn klok werd bepaald door de koeien. Ik was en ben gefascineerd door deze dieren, ze stralen een enorme rust uit, ze zijn gemoedelijk. Ze staan op hun gemak te herkauwen. Toen ik een beroepskeuze moest maken, wilde ik het liefst zelf boer worden. Maar dat bleek niet haalbaar. Dus koos ik voor
een studie diergeneeskunde en werd ik veearts. Zo kon ik dagelijks met vee werken.’ Toch kroop het bloed waar het niet gaan kan. In de jaren die volgden kwam Focko op werkreizen naar de Verenigde Staten en Canada in aanraking met Aberdeen Angus runderen. ‘Zeer benaderbare dieren waren dat, heel volgzaam en vriendelijk ook. Erg plezierig om mee te werken. Bovendien vond ik het vlees van deze koeien verrassend lekker. Die smaak heb ik altijd op mijn kiezen gehouden. Ik nam me voor: ooit ga ik, naast mijn baan als veearts, deze koeien houden.’ SLOW FOOD Tien jaar later was het moment dan daar. Focko koos voor dieren van verschillende leeftijden (‘een afspiegeling van een kudde’) en doopte het koppel om tot Sweachster Angus. ‘Ze voor het eerst te zien grazen bij het Koningsdiep was best een emotioneel moment. Op dat moment werd ik boer; mijn droom kwam uit.’ Focko geeft zijn dieren rust en ruimte, véél ruimte. Slechts de runderen waarmee niet wordt gefokt, zullen te zijner tijd het vlees geven. Intussen groeien de dieren op geheel natuurlijke wijze en ze krijgen daarvoor alle tijd. Een typisch voorbeeld van slow food. Focko: ‘Ik heb geen haast. De koeien grazen op onbemeste weide en zijn volledig grasgevoed. Ze hebben een machtig mooi leven. In het beekdal groeit een bonte
TEKST: BELINDA FALLAUX BEELD: FOTO PERSBUREAU HEERENVEEN
L
Lange tijd leek Focko's droom – veehouder worden – een utopie. Tot dit voorjaar. ‘Ik kreeg een kans en die heb ik aangegrepen. Met beide handen.’
3264
18 RABOBANK SWEACHSTER ANGUS: DE NATUUR IN VLEES
‘DEZEKOEIENKRIJGENALLE TIJDOMGROOTTEWORDEN’ verzameling van grassen en kruiden en ze leven van wat de natuur biedt. Ik geef geen krachtvoer of mais bij, ze worden vanzelf groot. Ik laat dat proces op z'n beloop. Mijn bedoeling is om met de slager het land in te gaan en te zien welk dier zich voor de slacht kwalificeert. Deze runderen geven bijzonder lekker vlees. Het is gemarmerd, wat betekent dat het met vet doorregen is. Ontzettend lekker. Bovendien is het een bron van meervoudig onverzadigde vetzuren.’
3264
KORTE KETEN Sweachster Angus stond in juli al op de menukaart bij het culinaire evenement Heerenveen Culinair. Intussen is Focko met een aantal restaurants in gesprek om zijn Sweachster Angus vlees letterlijk en figuurlijk op de kaart te zetten. Daarnaast is er vanaf september een webshop, waar particulieren online vleespakketten kunnen bestellen. ‘Zo’n diepgevroren vleespakket kan worden afgehaald bij Peter Leon wijn en spijs in Beetsterzwaag. Ik kan hiermee voorzien in een bepaalde behoefte. Veel mensen zijn uitgegeten met vlees van inferieure kwaliteit en willen weer vlees dat
ook echt honderd procent vlees is. Sweachster Angus vlees is raszuiver. Het krijgt alle tijd om te rijpen en komt uit een ultrakorte keten – boer, slager, kok. Het is puur Nederlands vlees uit de regio – er is niet mee ‘gesleept’ vanuit het buitenland. Het is eerlijk, smakelijk en mals.’ ZEE VAN KOEIEN Focko gaat zo’n beetje elke dag naar zijn koeien. ‘Ze komen naar me toe, dat is mooi om te zien. Als ze dan met de neuzen om mij heen staan en ik omringd ben door een zee van koeien… super is dat. Vaak lig ik op m’n rug in het gras en dan geniet ik van de rust en het geluid van mijn grazende koeien. Dicht bij de natuur, weer of geen weer. Ik denk wel eens: hoe is het mogelijk, ik fiets in de regen naar mijn dieren toe en ik vind het nog zalig ook.’ MEER INFORMATIE Meer weten over de Sweachster Angus koeien van Focko Zwanenburg? Of wilt u een vleespakket bestellen? Kijk op www.sweachsterangus.nl
19 RABOBANK HEERENVEEN-GORREDIJK VIDEOCHAT
Contact via de webcam
Dichter bij de klant. Letterlijk. Sinds kort heeft u de mogelijkheid om via de webcam met een adviseur te spreken. Adviseurs Annemieke Rienstra-van der Weg en Jelger Bles vertellen u meer hierover.
Jelger: 'Bankzaken worden steeds vaker telefonisch of via internet afgehandeld. Veel klanten vinden het toch prettig om iemand te kunnen zien, zonder dat je daarvoor een bankkantoor bezoekt.'
3264
Hoe zijn de eerste ervaringen met videochat? Annemieke: 'Klanten moeten nog wat wennen aan deze manier van contact, maar de eerste ervaringen zijn positief. Als adviseur moet je je bewust zijn van hoe je op het scherm overkomt.' Jelger: 'Niet alle bedrijvenklanten weten dat deze mogelijkheid er is. Toch is het heel handig. Zo kun je bijvoorbeeld ook in het buitenland contact met ons opnemen zonder dat je tegen hoge telefoonkosten aanloopt.'
Wat heb je nodig om te videochatten? Jelger: 'Het enige wat je nodig hebt is een internetverbinding op je computer. Een webcam is handig, maar hoeft niet. Als de klant ook een webcam heeft, dan kunnen we elkaar zien. Annemieke: 'Je gaat naar www.rabobank.nl/heerenveen en klikt op de banner 'Direct contact'. Vervolgens kies je voor particulieren of bedrijven en wordt er contact gemaakt met een beschikbare adviseur. De adviseurs zijn op werkdagen van 9 tot 5 uur beschikbaar via videochat.' Hebben jullie nog tips? Annemieke: 'Probeer het gewoon eens uit. Je zult zien dat het helemaal niet ingewikkeld is. Jelger: 'Daar sluit ik mij graag bij aan, gewoon doen!'. Ook videochatten? Ga naar www.rabobank.nl/heerenveen en klik op 'Direct contact'.
TEKST: RABOBANK BEELD: RABOBANK
Waarom biedt de Rabobank videochat aan? Annemieke: 'Voorheen had ons klantcontactcentrum alleen telefonisch of per e-mail contact met klanten. Doordat het contact nu ook via de webcam kan, staan we een stuk dichter bij onze klanten. Het is persoonlijker doordat je elkaar ziet.'
20 RABOBANK HOLLANDS ETEN
MacvanDintherzoektuit Watligteropm’nbord? Volkskrant-journalist Mac van Dinther onderzoekt in zijn boek ‘Ons Eten’ de herkomst van een doorsnee Hollandse maaltijd. ‘Je stopt elke dag eten in je mond, dus waarom zou je er niet eens langer over nadenken wat het is en waar het vandaan komt?’
biologische tegenhangers, zoals de biologische tomatensoep van De Kleinste Soepfabriek uit Stadskanaal. Macs zoektocht bracht hem onder andere in Spanje, waar de tomaten groeien die Unox gebruikt. Want, zo blijkt, er is weinig Hollands aan de Hollandse tomatensoep van Unox: van alle ingrediënten komt alleen de basilicum uit eigen land. Maar ook de biologische tomatenpuree, blokjes en poeder die De Kleinste Soepfabriek gebruikt, komen niet van Nederlandse bodem. Maar uit Italië, Spanje, Turkije en Marokko. SERIEUS BEZIG Bij elk onderdeel van de maaltijd kwam Van Dinther verrassende dingen tegen. Maar wat hem het meest verbaasd heeft, is hoe serieus de reguliere voedingssector met eten bezig is. ‘Eten is hun vak, en ze willen er geld mee verdienen. Maar ze zijn er wel gepassioneerd mee bezig. Je denkt vooraf makkelijk negatief over grote bedrijven, maar het viel me honderd procent mee. Ik denk dat grote bedrijven hun klanten ver vooruit zijn. Dat is raar om te zien. Ik weet zeker dat Albert Heijn meer bezig is met duurzaamheid dan de gemiddelde klant.’ En dat zou in een ideale wereld toch anders moeten, volgens Mac. ‘Je stopt elke dag eten in je mond, dus waarom zal je er niet een seconde langer over nadenken wat het is en waar het vandaan komt.’
TEKST: JOCELYN VREUGDENHIL BEELD: ISTOCKPHOTO
3264
W
We hebben afgesproken bij de Volkskrant in Amsterdam. Mac van Dinther haalt me op bij de receptie: ‘Waar zullen we zitten? Heb je zin in goede koffie of minder goede koffie?’ Een paar minuten later zit ik met een verse cappuccino en Mac in het restaurant onder in het gebouw. We zijn de enige gasten en praten over ‘Ons Eten’, het boek dat voor Mac van Dinther ooit aanleiding was een verhaal voor de Volkskrant te maken over het verschil tussen het biologische varkentje Ada en het ‘gangbare’ varkentje Eva uit de intensieve varkenshouderij. Het smaakte naar meer en hij besloot de herkomst van een complete Hollandse maaltijd uit te pluizen. Op een vergelijkbare manier als het tv-programma Keuringsdienst van Waarde. Tot zijn verbazing werkten de grote bedrijven, Unilever, Albert Heijn en FrieslandCampina, allemaal mee. ‘Ze hebben volledig openheid van zaken gegeven, zonder voorwaarden vooraf.’ De doorsnee Hollandse maaltijd van Mac bestaat uit: tomatensoep, aardappelen, sla, varkensvlees en yoghurt. ‘Ik begon altijd met het eindproduct: een pak soep of zak sla. En belde letterlijk het telefoonnummer dat op de verpakking stond met de vraag of ik achter de schermen mocht kijken.’ Hij volgde de route van begin tot eind. De soep van Unox, sla van Albert Heijn, friet van Aviko, een karbonade uit de intensieve varkenshouderij en yoghurt van FrieslandCampina. En hun
3264
22 RABOBANK SAMENWERKING WNF
InterviewdirecteurWNF ‘Wehebbeneen wereldtewinnen’ Het Wereld Natuur Fonds (WNF) doet méér dan het beschermen van bedreigde dier- en plantsoorten. Sinds april dit jaar werken het WNF en de Rabobank samen aan de verduurzaming van de voedselproductie. ‘In 2050 moeten we negen miljard monden voeden.’
wereldwijd de grootste bedreiging vormen voor de soortenrijkdom en selecteerde honderd bedrijven die in staat zijn de verantwoordelijke sectoren in beweging te krijgen óf die een duidelijke voorbeeldfunctie hebben. RABOBANK Voor de voedselproductieketens kwam het WNF uit bij de Rabobank als internationale food- en agribusinessbank. De Rabobank is nu officieel missiepartner van het WNF. Dat betekent dat ze op het allerhoogste niveau samenwerken aan de verduurzaming van voedselproductieketens. ‘Met onze missiepartners praten we op strategisch niveau mee over de kern van de bedrijfsvoering,’ vervolgt Van de Gronden. ‘Maar we kunnen niet alles tegelijk. Daarom hebben we een aantal projecten geselecteerd waarin we mogelijkerwijs het verschil kunnen maken. Om snel tot de kern te komen, beperken we de samenwerking tot drie partijen: het WNF, de Rabobank en een grote producent met wie we al een relatie hebben. Wij als WNF adviseren dan over ecosystemen en ecologische processen, de Rabobank over de bedrijfsvoering en financiering. Op termijn willen we deze werkwijze over de volle breedte van de voedsel- en agribusinessketen uitbouwen naar andere projecten in andere landen.’ Overigens onderhouden het WNF en de Rabobank al jaren een vruchtbare samenwerkingsrelatie. Maar het accent is
TEKST: URSULA WOPEREIS BEELD: HOLLANDSE HOOGTE, WNF
3264
N
Natuurbehoud alleen kan de rijkdom aan dier- en plantsoorten op deze aarde niet veiligstellen. Johan van de Gronden, algemeen directeur van het WNF, laat er geen twijfel over bestaan: ‘Wil je werkelijk verschil maken, dan moet je niet alleen natuurgebieden beschermen, maar ook de hoofdoorzaken van het natuurverlies aanpakken.’ Dat kan door de internationale voedselproductie- en landbouwketens te verduurzamen en duurzame energie te stimuleren. ‘En daar heb je overheden en bedrijven bij nodig,’ aldus Van de Gronden. Daarom heeft het WNF bijvoorbeeld afspraken gemaakt over de verduurzaming van de sojaketen, palmolie- en visindustrie. Die resulteerden onder meer in het Marine Stewardship Council-keurmerk, een keurmerk voor duurzaam gevangen wilde vis. Dit succes kreeg vervolg in het Aquaculture Stewardship Council-keurmerk voor kweekvis. Tegenwoordig besteedt het WNF bijna net zoveel tijd aan natuurbehoud als aan ‘green economy’ en verduurzaming van productieketens, schat Van de Gronden. ‘We zijn ons ervan bewust dat we een wereldorganisatie zijn. In Nederland zijn we zelfs het grootste groene doel: één op de zes gezinnen in Nederland steunt ons werk. We zoeken daarom samenwerking met grote partners waarmee we op mondiale schaal echt iets kunnen veranderen.’ Het is een ambitieuze aanpak. Het WNF zocht uit welke grondstoffen- en productieketens
3264
24 RABOBANK SAMENWERKING WNF
‘NATUURBESCHERMINGISEEN BEETJEPIONIEREN’ verschoven van dialoog over maatschappelijk ondernemen naar het gezamenlijk opstellen van criteria voor de financiering van grondstoffen- en voedselproductieketens. Van de Gronden: ‘In 2050 moeten we 9 miljard monden voeden. Landbouw en de productie van voedsel trekken een grote wissel op de natuur. Natuurbescherming werkt alleen als we de héle keten verduurzamen, van grondstof tot bord. We concentreren ons met name op hout, soja, palmolie en vis. De top van de Rabobank hecht veel belang aan duurzaamheid, voedselzekerheid en een verstandige productie.’ Natuurbescherming is pionieren, vindt Van de Gronden (op foto hieronder). ‘We hebben veel te verliezen, maar ook een wereld te winnen. Ik voel de verantwoordelijkheid om daar wat aan te dóén. Nu.’
3264
CONCREET RESULTAAT Richard Piechocki, namens de Rabobank verantwoordelijk voor het partnerschap met WNF: ‘Voor onze klanten is duurzame productie echt een kwestie van overleven in de toekomst. De geselecteerde projecten dienen als voorbeeld hoe het anders kan. Van de ruim
vijftig boeren die nu in Australië meedoen, is 32 procent klant van de Rabobank. Het zijn vaak koplopers die graag willen innoveren. Wij leveren kennis, stellen ons netwerk open, brengen klanten aan, adviseren over de bedrijfsvoering en dragen deels bij op het financiële vlak. Samen met de boeren vertalen wij de uitkomsten van de rondetafelgesprekken naar een concrete toepassing in de praktijk. Per bedrijf zie ik verbeterpunten, zoals reductie van afvalstoffen, pesticiden-, kunstmest- en watergebruik, verbetering van de kwaliteit van de landbouwgronden en betere financiële resultaten.’ AUSTRALIË: SUIKER De intensieve suikerrietproductie in Australië vormt een directe bedreiging voor de biodiversiteit van het Great Barrier Reef. De chemicaliën en afvalstoffen die bij de productie worden gebruikt, stromen regelrecht het koraalrif in. Coca Cola is een van de afnemers en internationaal partner van het WNF. In overleg met lokale boeren zijn inmiddels afspraken gemaakt over de verduurzaming van de keten.
COLUMN
25 RABOBANK COLUMN WILLEM TJERKSTRA
SÂLTLEAS BAKJEFOLK
De Potten glimket: fyftich jier, wat in ferbylding fan dat bakjefolk! Lit ús dan it sâltfolk fan sân ieuwen lyn ris opljochtsje litte. Sy binne op ’t lêst de skeppers fan dy twa wettergatten. Wêr’t no de pont de deitoeristen nei it starteilân fart, lei yn de Midsieuwen it doarpke Goaiïngasweagen. Dêr wenne it sâltfolk yn houten klinten. It bûgde oan it begjin fan elke dei de knibbels foar ús Leave Hear om in seine oer har breinsâlt wurk. Dêrnei wrotten se mei bûgde rêch it fean út ’e sompige grûn, ferbrânden it, mongen de jiske mei wetter, lieten it yn de sinne ferdampe en wûnen sa sâlt. Se hiene oerdei de sinne, jûns de moanne en altyd sâlt om it skeamele miel op smaak te bringen. In natuerlik libben ûnder lieding fan ús Leave Hear.
3264
It sâltfolk fan Goaiïngasweagen hat it foarwurk dien foar it bakjefolk: út
’e wit hoefolle gatten dy’t se groeven ha, binne troch waar en wyn twa flinke gatten ûntstien, de Grutte Potten mei njoggentjin bakjes en de Lytse Potten mei santjin. In heale ieu lyn wie it bakjefolk lykas it sâltfolk ûnderdompele yn de natuer. It woe natuerlik libje, preau it sâlt fan de skiednis op ’e tonge en wie sa yn it sâlt bebiten. In gaspitsje wie ljocht genôch om ûnder de wollen tekkens te kommen. Tiden hawwe tiden. In grut part fan it bakjefolk seach it ljocht fan de fila’s fan it rekreaasjepark RCN yn it wetter skinen. Doe kaam it plan op om te graven, net om it sâlte fean nei boppen te heljen, mar wol om liedings foar ljocht en wetter yn de grûn sakje te litten. Mei de kranen fan tsjintwurdich hoege gjin knibbels mear bûgd te wurden. Guon fan it bakjefolk ha sels de lieding nommen en litte it dwylljocht skine. Mar yn de Potten is it sâlt sâltleas wurden.
www.tjerkstra.com
WILLEM TJERKSTRA FERBYLDING FAN IT BAKJEFOLK
TEKST: WILLEM TJERKSTRA BEELD: WILLEM TJERKSTRA
Ut ’e loft wei sjoen binne it mar in pear gatten mei bakjes: De Potten by de Snitser mar mei 36 arken. Dy lizze dêr al in heale ieu, earst mei gaslampen, tsjintwurdich mei sinnepanielen dy’t stroom leverje foar sparlampen en de koelkast.
26 RABOBANK HYPOTHEEK OVERSLUITEN
FamilieVanderHoning: 'Ditvoeltgewoongoed' De aanleiding was een verzekeringskwestie. Maar toen ze eenmaal in gesprek waren met de Rabobank besloten Gerritjan (39) en Hiltje (38) van der Honing uit Terwispel ook hun hypotheek over te sluiten naar de Rabobank.
3264
HOE ZIJN JULLIE BIJ DE RABOBANK TERECHTGEKOMEN? Hiltje: ‘Het was voor ons een logische keuze om ons eerst bij de Rabobank te laten informeren. We zijn al jaren klant met onze bankzaken en daarin is de bank supermodern. Daarbij is het bekend dat de Rabobank een goede naam heeft op hypotheekgebied.’ Gerritjan: ‘Ik weet dat ze Nederlands grootste hypotheekverstrekker zijn. En wat ook sterk is: ze hebben het altijd, ook in de crisis, zonder enige steun gered. Zonder controle ook. Dat geeft vertrouwen.’ HOE VERLIEP DE KENNISMAKING? Hiltje: ‘Erg prettig. De adviseur kwam betrouwbaar over, heel welwillend om ons te helpen. Hij hoorde ons verhaal aan en zei gelijk: dit komt wel goed. Tijdens vervolgafspraken werd het duidelijk dat de Rabobank
niet in problemen, maar oplossingen denkt. Er bleek veel meer mogelijk te zijn dan bij onze vorige bank. Dat voelde goed. En gevoel zegt gewoon zóveel!’ EN TOEN HEBBEN JULLIE DE KNOOP DOORGEHAKT. Gerritjan: ‘Niet direct. Ik wilde er eerst over praten en onderhandelen. Het kan altijd goedkoper, dacht ik. Maar onze adviseur liet ons zien dat we ook naar de lange termijn moesten kijken. Hij gaf ons een eerlijk beeld van wat de bank verwachtte voor de toekomst – ook qua renteniveau - en gaf heel duidelijk en uitgebreid uitleg over wat we beter wel en niet konden doen. Daar heeft hij echt de tijd voor genomen. Op basis van zijn verhaal hebben we uiteindelijk de definitieve keuze gemaakt.’ EEN HUIS MOET RUST GEVEN. IS DAT OOK JULLIE IDEE? Hiltje: ‘Zeker het financiële plaatje eromheen, ja. Onze vorige hypotheek bood veel minder garanties dan de hypotheek die we nu hebben. Dit geeft inderdaad meer rust.’ Gerritjan: ‘Ik wil er niet wakker van hoeven liggen en dat hoeft ook niet. Onze hypotheek is zo samengesteld dat we een gegarandeerd bedrag opbouwen. Dat betekent een mooie camper aan het eind van de ‘rit’, zeg maar! Een plezierig idee…’
TEKST: BELINDA FALLAUX BEELD: FOTO PERSBUREAU HEERENVEEN
W
WAT WAS DE PRECIEZE REDEN VOOR HET OVERSLUITEN VAN JULLIE HYPOTHEEK? Gerritjan: ‘Het begon met een verzekeringskwestie over onze caravanstalling, waar we met onze vorige bank niet uitkwamen. Heel vervelend. Toen we vervolgens ook niet op één lijn bleken te zitten voor wat de hypotheek betreft, werd het probleem nog complexer. Dus besloten we om naar een andere bank uit te kijken. We wilden snel een goede oplossing.’
3264
28 FRIESE RABOBANKEN SLIM MAKKINGA
SLIMMakkinga Transitienaar duurzaamheid In iets meer dan een jaar tijd wist de Stichting Lokaal Ideaal Makkinga te starten met vijf concrete projecten om hun dorp duurzamer te maken. Een bijzondere prestatie die de afgelopen tijd ook in de media de nodige aandacht kreeg.
3264
Stichting Lokaal Ideaal Makkinga (SLIM) meldt in haar statuten dan ook dat zij: ”zich tot doel stelt om het transitieproces in de breedste zin en uitgesproken bottom-up op gang te brengen, te voeden en uit te dragen”. SLIM Makkinga ging in maart 2010 van start. De stichting wilde kijken hoeveel bereikt zou kunnen worden in drie jaar tijd. Nu, een jaar later, is de stichting al van start gegaan met de uitvoering van de eerste projecten en is SLIM Makkinga door de provincie zelfs benoemd tot koploper binnen het Netwerk Duurzame Dorpen. Bestuurslid Eric Schrauwen van SLIM heeft vanuit zijn stedebouwkundige achtergrond veel te maken met transitievraagstukken: “Eigenlijk is Makkinga een ideale plek om met transitie aan de slag te gaan. Een
overzichtelijk dorp met betrokken mensen. We pakken het hier anders aan dan meestal gebeurt. Vaak wordt er namelijk eindeloos gepraat over hoe je met transitie om moet gaan. Wij hebben gezegd: als je duidelijk wilt maken waar je voor staat en wat je wilt bereiken, dan moet je zo snel mogelijk concreet worden. Daarom hebben wij vijf concrete projecten bedacht waarvan we denken dat die betekenis hebben voor verschillende doelgroepen in Makkinga. Geen controversiële projecten, zoals windmolens, maar projecten, waar je enthousiast van wordt en waar je niet tegen kunt zijn." SLIM heeft vijf projecten uitgewerkt: een dorpstuinderij, cranberryteelt, energie, earthship en lokale handel. In het kader van het energieproject ging in juni een aantal Makkingasters zelf aan de slag met het maken van zonnecollectoren voor eigen gebruik. Zo werden twintig panelen gebouwd tegen kostprijs, voor € 275 per paneel. De commerciële prijs ligt rond de € 900. Meer aanlooptijd is er nodig voor het project Earthship, omdat de procedures veel tijd vergen. Een earthship, is een duurzaam en ecologisch verantwoord huis, dat geheel onafhankelijk in alle behoeften van zijn gebruikers kan voorzien. In Makkinga zou, om het toerisme een impuls te geven, een eartship gebouwd kunnen worden voor een theehuis.
TEKST: ANNEMIEKE MINTJES BEELD: RENS HOOYENGA
H
Hardnekkige vormen van onduurzaamheid in de samenleving zijn soms alleen op te lossen door middel van zogenaamde transities. De afgelopen jaren heeft de overheid geëxperimenteerd met nieuwe vormen van sturing die speciaal gericht zijn op zulke transities naar duurzaamheid. Ook vanuit de maatschappij worden diverse initiatieven ontplooid. Voorbeelden daarvan zijn de lokale gemeenschappen die zelf met initiatieven aan de slag gaan om hun manier van wonen, werken en leven te verduurzamen.
3264
Een ander project dat al van start is gegaan is het project Dorpstuinderij. Makkingaster Piet Tjassing stelde daarvoor een perceel van 1 hectare beschikbaar. Marianne Dobbe en Anna Schipper uit Makkinga zijn twee van de zeven vrijwilligers die de tuinploeg vormen. Marianne Dobbe vertelt: “Het perceel dat we mogen gebruiken is één van de mooist denkbare terreinen voor zo’n project hier in het dorp. Dat we dat kunnen gebruiken is een enorme stimulans geweest. Want zo’n mooie plek verplicht je ook om er iets goeds mee te doen. Als werkgroep hebben we gezamenlijk een indeling gemaakt voor de tuin en dat hebben we vervolgens ook laten doen door leerlingen van het Technasium van het Stellingwerf College. We wilden namelijk graag de jeugd betrekken, ze aan het denken zetten. 134 leerlingen gingen ermee aan de slag. Per groep maakten zij een ontwerp en presenteerden dat aan ons. Drie meiden hadden een ontwerp gemaakt dat goed aansloot op de ideeën die wij zelf ook hadden. Dat werd uiteindelijk het winnende ontwerp." Afgelopen voorjaar, zodra de vorst uit de grond was,
werd gestart met de inrichting van de Dorpstuinderij. Anna Schipper vertelt: “Het terrein onderging een complete metamorfose: van weiland naar een prachtige tuin. Al het werk werd verzet door een groep van rond de zeven vrijwilligers. We werden aangestuurd door Aat Oosenbrug van Tuinderij De Cuynder, de biologische tuinderij aan het Hogezand in Donkerbroek met een camping erbij. Hij weet er dus ontzettend veel vanaf. Het mooie is dat hij onze tuinderij niet als een bedreiging ziet voor zijn eigen activiteiten, maar dat hij juist graag initiatieven als deze ondersteunt. Naar zijn mening zouden er bij elk dorp zelfs twee tot drie van deze tuinen moeten zijn. En als je ziet wat er in de wereld gebeurt, zou het zo maar die kant uit kunnen gaan. Want wat wij aan het doen zijn is niet uniek, het gebeurt op veel meer plaatsen. Toch blijft het mooi om te zien dat er hier zoveel betrokkenheid is. Een bioloog uit het dorp levert een bijdrage, de imkervereniging speelt een rol, net als de plaatselijke aannemer en ook andere bedrijven uit de buurt doen mee."
30 FRIESE RABOBANKEN SLIM MAKKINGA
INITIATIEVEN UITDESAMENLEVING Marianne vervolgt: “Ik heb zelf een groenopleiding gedaan. Dus dit project sprak me aan, vooral ook, omdat het zo concreet is en omdat we alles zelf doen binnen het dorp: van het inrichten en planten tot en met de verkoop. Ik vind het belangrijk dat iedereen verse en pure producten eet. Dat ze de echte smaak proeven. Door zo’n project komt het voor meer mensen dichtbij.” De verkoop van de producten valt onder het project Lokale handel. De vrijwilligers van dit project zorgen voor afstemming met bijvoorbeeld de plaatselijke supermarkt Troefmarkt, die de groente en het fruit van de Dorpstuinderij verkoopt. De producten kunnen betaalbaar worden aangeboden, omdat er geen lagen tussen zitten: geen groothandel, geen transport. Heel duurzaam dus. Ook restaurant De Smaeck van Spa uit Makkinga gebruikt onze producten.
3264
Het vijfde project is de teelt van cranberry’s. Op een terrein van 1000 m2 zijn 3000 cranberryplanten geplant. Voor de aankoop en het transport van de
plantjes stelde het Coöperatiefonds van Rabobank geld beschikbaar. Het project is een demoproject, maar het is de bedoeling dat het uiteindelijk grootschalig wordt aangepakt en zichzelf gaat bedruipen. Heel welkom is dan ook de samenwerking met de cranberryfarm De Hoeve, die de Makkingasters met raad terzijde staat. Naast de vijf projecten die al lopen of in hun aanloopfase zitten, is het nog niet helemaal duidelijk welke stappen verder gezet gaan worden. Er zijn verschillende scenario’s. Duidelijk is in ieder geval dat er geen weg terug is nu het enthousiasme zo groot is en de eerste resultaten positief zijn. Ideeën voor de toekomst zijn er binnen het bestuur nog volop. Een belangrijk uitgangspunt van SLIM is dat projecten niet door de overheid worden geïnitieerd, maar dat initiatieven uit de samenleving komen. Overheden kunnen die projecten vervolgens faciliteren. Die ommekeer in denken is essentieel voor transitie. Eric: “Als je een initiatief hebt, moet je ook niet direct aankloppen bij de overheden. De kunst is om niet eerst je hand op te houden, maar gewoon aan de slag te gaan. Zo draai je het om en dat maakt je veel slagvaardiger. Wij zien het zo: als stichting steken wij de aanmaakblokjes aan. Gaat er eentje branden, dan weten we dat er voor dat onderwerp draagvlak is. Het mooie in Makkinga is dat eigenlijk alle projecten vlam lijken te vatten We zijn ook benaderd door andere dorpen of we kunnen helpen vergelijkbare projecten van de grond te krijgen. Dat werkt echter alleen als de specifieke kwaliteiten, kansen en mogelijkheden van zo'n dorp of streek worden blootgelegd en aangewend. Het is belangrijk dat zo’n project ontstaat uit eigen kunde en kennis. Daardoor ontstaat variatie, plaatselijke identiteit en daarmee onderscheidend vermogen. Betrokkenheid van de eigen bevolking leidt dan tot echte bottom-up processen waarbij de juiste ‘mensenergie’ vrijkomt die noodzakelijk is voor transitie. Je kunt hooguit de aanpak in grote lijnen kopiëren.”
COLUMN
31 RABOBANK STARTERS EEN NOG BETERE START GEVEN
WONINGMARKT informatie belangrijk. Zodat nieuwkomers met een gerust gevoel hun handtekening kunnen zetten onder een koopcontract. GUNSTIG Ik ben van mening dat de omstandigheden om een huis te kopen gunstig zijn: de huizenprijzen zijn gedaald, de overdrachtsbelasting is flink verlaagd, de rente staat laag en wij ondersteunen starters met een goede begeleiding, en een hypotheek waarover ze vier maanden lang geen rente betalen. De steun in de rug van starters is onderdeel van een breed plan van de Rabobank om de woningmarkt uit het slop te halen. De komende tijd werken we dit plan verder uit met betrokken partijen. Samen willen we uiteindelijk komen tot een nationaal akkoord. Een akkoord dat leidt tot rust en vertrouwen op de woningmarkt.
3264
OOK ADVISEUR Wij zijn niet alleen hypotheekverstrekker maar ook hypotheekadviseur. Om een afgewogen beslissing te nemen is gedegen en betrouwbare
PIET VAN SCHIJNDEL RAAD VAN BESTUUR RABOBANK NEDERLAND
TEKST: PIET VAN SCHIJNDEL BEELD: RABOBANK
Het kabinet verlaagde begin juli de overdrachtsbelasting van 6% naar 2%. Goed nieuws voor de woningmarkt. Die reageerde direct; het aantal klanten dat zich met verhuisplannen bij ons meldde, steeg flink. De verlaging van de overdrachtsbelasting is een mooie zwaluw. Maar in zijn eentje zal hij geen zomer maken. Daarom hebben wij direct gereageerd: starters die voor 31 december 2011 een hypotheek bij de Rabobank afsluiten, betalen vier maanden lang geen rente. Samen met de lagere overdrachtsbelasting geven we starters een duwtje in de rug. En dat is belangrijk. Want starters kunnen als vliegwiel voor de woningmarkt fungeren. Als een starter namelijk een huis koopt, gaan de verkopers van dat huis ook naar een andere woning. En de mensen in dat pand verhuizen óók weer. Elke starter die een bestaande woning koopt, zorgt zo voor meer verhuizingen. Natuurlijk staan we starters ook met raad en daad bij.
32 RABOBANK ONBEPERKT GENIETEN VAN ETEN
Brasserie de Stal Horecaalsdagbesteding
3264
Er staat koffie, thee en huisgemaakte cake op de kaart. Maar ook vers belegde broodjes, snacks en heerlijke soep. Brasserie de Stal in Nieuweschoot is een bijzondere brasserie: het wordt gerund door mensen met een beperking. Jarenlang zat op deze plek een goedlopend eetcafé, maar sinds april van dit jaar is de zaak omgevormd tot brasserie. ‘Zo’n twaalf jaar geleden werd de boerderij aangekocht door stichting Heechhout, de voorloper van het huidige Talant,’ vertelt begeleider Diana Mintjes. ‘De locatie was bedoeld als horecavoorziening ten behoeve van dagbesteding van cliënten. In de loop der tijd begon het eetcafé erg goed te lopen. Zo goed zelfs,
dat er steeds meer extern, betaald personeel werd aangetrokken. Het eetcafé beantwoordde daardoor niet meer geheel aan het oorspronkelijke doel en dat was één van de redenen waarom er werd besloten om terug te gaan naar de basis. Vanaf 1 april is het heropend, nu als brasserie met beperkte openingstijden – maandag tot en met vrijdag van 9.30 uur tot 17.00 uur – en een kleine, aantrekkelijke kaart. Wat het belangrijkste is: de
3264
Stal is nu primair weer voor de cliënten. Het is hún dagbesteding en zij moeten het leuk vinden.’ SAMEN OEFENEN Zo’n acht cliënten zijn één of meer dagen aan het werk in Brasserie de Stal. Allemaal hebben ze één ding gemeen: ze zijn zeer gedreven om de gasten goed van dienst te zijn. Elke dag kiezen ze zelf hun taak voor die dag: wasverzorging, keuken, schoonmaken of de bediening. Voor elk van de taken zijn activiteitenkaarten met instructies aanwezig en de leiding begeleidt de cliënten bij de uitvoering ervan. Samen oefenen de cliënten en bedenken ze oplossingen. Zo kan een van de cliënten, Durkje, niet lezen en schrijven. Toch neemt ze netjes de bestellingen op. Hoe lukt het haar? ‘We hebben een map gemaakt met plaatjes van alle producten erin. Daarmee gaat het goed,’ vertelt Durkje trots. Ook Mark heeft een slimme oplossing om iets te onthouden. Als hij tafels afneemt, zet hij de menukaart in het midden van de tafels die hij heeft gehad. Zo weet hij zeker dat hij niets overslaat.
MEDEWERKERS ‘Sinds de nieuwe opzet moeten de cliënten het meeste weer zelf doen’, licht Diana toe. ‘Best pittig, want er komt veel bij kijken. Neem het werk in de keuken. Wat wij bieden moet wel goed zijn – het moet er lekker uitzien en vers zijn. Daarin leggen we de lat best hoog. De cliënten oefenen steeds weer om een zo goed mogelijk product te presenteren. Het is mooi om te zien hoe ze in hun taak groeien en hoe ze tot ontplooiing komen. Ze nemen steeds meer verantwoordelijkheden op zich en zijn behoorlijk zelfstandig. Ze zien zichzelf niet als cliënten, maar voelen zich prettiger bij het woord medewerkers. Het is immers hun ‘tent’! Het is verrassend hoe blij iedereen ervan wordt. Voor de gasten is het mooi om te zien dat mensen met een beperking een prima prestatie kunnen leveren.’ MEER INFORMATIE Er is nog ruimte voor nieuwe cliënten bij Brasserie de Stal. Tevens is Brasserie de Stal te huur als vergaderof trainingslocatie. Kijk voor meer informatie over de brasserie op www.brasseriedestal.nl.
TEKST: BELINDA FALLAUX BEELD: FOTO PERSBUREAU HEERENVEEN
33 RABOBANK ONBEPERKT GENIETEN VAN ETEN
34 FRIESE RABOBANKEN SPONSORING
SponsorcontractAJF FrieseRabobanken steunenjongeagrariërs De agrarische sector ligt de Rabobank na aan het hart, jonge boeren zijn de ondernemers van de toekomst. Niet vreemd dus dat de Friese Rabobanken sponsor zijn van de Agrarische Jongeren Friesland (AJF).
V 3264
Vrijdag 1 juli werd het sponsorcontract tussen de AJF en de Rabobank met drie jaar verlengd. De ondertekening vond plaats op een toepasselijke locatie: in het weiland tussen de koeien van de maatschap Bakker in Suwâld. AJF-penningmeester Piet Jan Thibaudier tekende namens de jongeren en Bauke Wijbrandi, directievoorzitter van Rabobank Burgum-De Lauwers, als vertegenwoordiger van de Friese Rabobanken. Diezelfde dag tekende hij ook de sponsorcontracten met de Slachtemarathon en sc Heerenveen. De plaats van de agrarische jongeren in dit rijtje is illustratief voor het belang dat de Rabobank aan deze groep hecht. ‘De Rabobank profileert zich wereldwijd als specialist in Food&Agri. De boeren zijn de voedselproducenten van de wereld en jonge boeren zijn onze toekomst. Het is belangrijk dat zij veel aan kennisontwikkeling en vorming doen en daar willen wij graag een bijdrage aan leveren’, verklaart Bauke Wijbrandi. AFDELINGEN De jonge boeren en tuinders in Nederland zijn verenigd in het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK). De provinciale AJF maakt hier onderdeel van uit en telt zo’n 850 leden tussen de 16 en 35 jaar, verdeeld over 26 afdelingen. De afdelingen organiseren excursies, thema-avonden en andere bijeenkomsten. Ook zijn de
NAJK en de provinciale AJF de belangenbehartigers richting politiek en landbouworganisaties. Met de sponsoring kan de AJF activiteiten organiseren waarbij de leden zich oriënteren op de toekomst en hun ondernemerschap verder ontwikkelen, vertelt voorzitter Jouke op de Hoek. Daarbij krijgen de bestuurders ondersteuning van professionele arbeidskrachten. Ook is kadervorming een belangrijk item: de AJF is de plek om praktijkervaring op te doen in het besturen van een vereniging. Veel prominente boerenbestuurders zijn hun carrière begonnen bij een agrarische jongerenvereniging. BEDRIJFSOVERNAME Bedrijfsovername is een punt dat voortdurend de aandacht van het NAJK en de AJF heeft. Niet vreemd, want dat is meestal het doel van leden: het bedrijf van de ouders overnemen. En daar komt heel wat bij kijken, weten ze ook bij de Rabobank. De NAJK geeft cursussen over bedrijfsovername en financieel inzicht waaraan ook de Friese leden deelnemen. Daarnaast biedt ook de Rabobank een cursus aan die veel belangstelling geniet: het Rabobank Opvolgers Perspectief (ROP). Het kennisniveau van de jonge boeren is de afgelopen jaren sterk verhoogd, constateert Anton Koops, manager van het Agrarisch Team Friesland Oost van de Rabobank en nauw betrokken bij
benadrukt de voorzitter. Hét antwoord bestaat immers niet want iedere ondernemer en ieder bedrijf is uniek. ‘We zeggen niet hoe het moet, maar willen onze leden de mogelijkheid bieden om goede keuzes te maken. Ons doel is dat de jonge boer zijn eigen visie ontwikkelt en daar bieden wij de handvatten voor in de vorm van cursussen en dergelijke.’
MAATSCHAPPIJ Het overnemen van het bedrijf en de financiering daarvan is echter niet het enige waar de jonge boeren mee bezig zijn. ‘Je moet niet alleen naar je eigen bedrijf kijken maar ook naar de maatschappij en de wensen van de consument’, stelt Op de Hoek. ‘Daarom zijn we bezig het project ‘klimaatneutraal produceren’ op te zetten. Het is de bedoeling dat leden zich via afdelingsbijeenkomsten, excursies of studiegroepen kunnen verdiepen in verschillende onderwerpen zoals de bouw van milieuvriendelijke stallen en mestverwerking.’ Het gaat er in de bijeenkomsten en cursussen niet om een pasklaar antwoord te geven op de ontwikkelingen die op de jonge boeren afkomen
KEUZE Wijzen op de keuzemogelijkheden en de consequenties daarvan is ook de rol van de Rabobank bij de begeleiding van jonge ondernemers, vult Koops aan. ‘Ondernemen is keuzes maken. Koop je grond, investeer je in een nieuwe stal of kies je juist voor extra aflossing, dat zijn keuzes die iedere ondernemer voor zichzelf moet maken. Je merkt in de agrarische sector dat de stemming er weer goed in zit. Na een aantal slappe jaren hebben de boeren weer vertrouwen in de toekomst en wordt er volop nagedacht over stallenbouw en grondaankoop. Maar je merkt ook dat de nuchterheid overheerst; de boeren staan met beide benen op de grond en dat geldt ook voor jonge boeren.’
TEKST: IDA HYLKEMA BEELD: FOTOGRAFIE OMKE OUDEMAN
3264
het AJF. ‘De jonge agrariër is ondernemer geworden. En dat moet ook als je kijkt naar de ontwikkelingen in de sector. Denk bijvoorbeeld al aan de schaalvergroting. Dat heeft gevolgen voor de financiering maar ook voor het management. Daar heb je een bredere kijk voor nodig dan alleen maar vakkennis.’
36 RABOBANK VOORDEEL GELDIG TOT 25-11-'11 TENZIJ ANDERS VERMELD
SPECIAAL Sfeervol besparen
Bij het Italiaanse Boretti hebben ze een passie voor de keuken. Hun collectie bestaat naast een complete collectie keukenapparatuur uit mooie, verfraaiende, handige en zeer nuttige keukenartikelen. Fleur uw keuken op met dit 5-delige Boretti-messenblok. Het uitgangspunt van Boretti is kwaliteit met een eigen design. Inmiddels heeft Boretti een vaste plaats in veel Nederlandse keukens veroverd. En wie eenmaal de voordelen van het koken met Boretti-artikelen heeft geprobeerd, wil niet anders meer. Al decennialang weet Boretti kookliefhebbers te inspireren. Boretti blijft zijn producten steeds verder ontwikkelen. Zo voelt u zich als thuiskok ook een echte professional. Ook de professionele koks weten Boretti te waarderen. In restaurantkeukens is dit Punto-5 messenblok inmiddels razend populair. Het mag dan ook in geen enkele keuken meer ontbreken. En qua design is het een keukenaccessoire dat zich in ieder keukentype thuis voelt. Tot de set behoort een zaag-, vlees-, koks-, office- en groentemes. De lemmets zijn gemaakt uit gehard staal en zijn dus kwalitatief zeer sterk. De handvatten zijn van hoogwaardig kunststof. De messen worden bij elkaar gehouden door een fraaie glazen houder. Als Rabobanklid ontvangt u 25% korting op deze 5-delige messenset in luxe houder. U betaalt geen € 85, maar € 59,95 (gratis verzending in Nederland). Meer informatie op www.rabobank.nl/dichterbij
www.rabobank.nl/dichterbij
TEKST: VDBJ_ BEELD: PURPLE PROOF
3264
Een messcherpe actie!
Een duurzaam en innovatief setje: de mini LED Moodlight en Smart Battery Charger. De mini LED Moodlight kleurt uw kamer in de kleur die u wenst, wanneer u maar wilt. De verschillende kleuren en standen zijn te kiezen met de afstandsbediening. Dankzij LEDtechniek heeft de lamp een laag energieverbruik. Slim is de Smart Battery Charger van WattsClever. De batterijoplader laadt niet alleen oplaadbare batterijen, maar kan ook gewone AA- en AAA-alkalinebatterijen hergebruiken. Als Rabobanklid betaalt u voor de lamp geen € 49,95 maar € 37,50 en voor de batterijoplader geen € 34,95 maar € 21,95, exclusief € 5,95 verzendkosten per product.
MEER LEDENVOORDEEL OP WWW.RABOBANK.NL/DICHTERBIJ
VOOR U
Nepalese kleurenparade Handdoek ONTDEK WELK SIERAAD U HET BEST STAAT
HANDIG & HIP
Deze kettingen zijn gemaakt door Masala Beads, een mix van kleurrijk personeel, prachtige materialen en oude technieken. Masala Beads biedt werk aan mensen uit de laagste kaste en minderheidsgroepen. Bent u een zomer-, lente-, herfst- of wintertype? De combinatie van uw haarkleur, huid en ogen is doorslaggevend. Deze handgemaakte ketting van glaskralen (55–60 cm) is verkrijgbaar in vier kleuren. U kunt een kleuranalyse doen op www.rabobank.nl/dichterbij om te kijken welk type u bent. Rabobankleden krijgen 10 euro korting en betalen € 29,95 (i.p.v. € 39,95) exclusief € 3,50 verzendkosten. Bestel via 035-7600036 en via www.rabobank.nl/dichterbij
Deze hand- en theedoekset heeft een leuk ruitje. Maar toch zijn ze net even anders dan anders. Allereerst zijn ze niet vierkant, maar rond van vorm. Voor een echte retro-uitstraling. Ook zit het lusje in het midden van de doeken. Ideaal bij het ophangen. De set heeft een ruitpatroon en er is keuze uit twee kleuren: zwart of rood. De handdoek heeft een doorsnee van 60 cm, de theedoek van 65 cm. Als Rabobanklid krijgt u 25% korting op de handdoekenset. U betaalt geen € 12,70 maar slecht € 9,53 per set, exclusief € 4,95 verzendkosten. Bestel via 0561-618712 of www.rabobank.nl/dichterbij
Fiets je fit
De Nederlandse Toerfiets Unie start eind september met een nieuwe trainingscyclus. In zes zaterdagen of zondagen wordt aandacht besteed aan het verantwoord opbouwen van de conditie, fietstechnieken en het gebruik van materialen. Door de Fiets-Fit-trainingen verbetert uw conditie en maakt u zich de fietstechniek eigen. Rabobankleden krijgen € 7,50 korting op de cursus en betalen de actieprijs van € 30. www.rabobank.nl/dichterbij
TEKST: VDBJ_ BEELD: PURPLE PROOF
3264
IN 6 WEKEN KLAAR VOOR EEN TOERTOCHT
38 RABOBANK VOORDEEL GELDIG TOT 25-11-'11 TENZIJ ANDERS VERMELD
SPECIAAL Hockey Fandag 2011
Kies uw wellnessresort! Een dagje naar de sauna is een heerlijke onderbreking van het alledaagse leven en biedt lichaam en geest ontspanning. Tegenwoordig is iedereen druk en hebben we geen tijd voor de ontspanning die men van tijd tot tijd toch even nodig heeft om weer op te laden, en waar kun je dit beter doen dan in een wellnessresort? De vijf toonaangevende wellnessresorts van Nederland hebben speciaal voor u, als lid van de Rabobank, een aantrekkelijke aanbieding samengesteld. De hele dag genieten van alle sauna- en wellnessfaciliteiten inclusief een uitgebreide lunch en een rasulbehandeling. Rabobankleden krijgen een korting van ruim 30% en betalen geen € 65 maar slechts € 45 voor dit arrangement. Deelnemende wellness-centra: • Thermen Bussloo te Voorst • Elysium te Bleiswijk • Thermen Holiday te Schiedam en Zuidwolde • Thermae 2000 te Valkenburg • Veluwse Bron te Emst Verwen uzelf met pure ontspanning voor lichaam en geest. Voor meer informatie www.rabobank.nl/dichterbij
www.rabobank.nl/dichterbij
TEKST: VDBJ_ BEELD: PURPLE PROOF
3264
Eindeloos genieten
Een unieke kans voor jonge hockeyfans! Is uw zoon of dochter tussen de 6 en 12 jaar en gek op hockey? Dan heeft uw kind dit najaar de kans om de helden van het Nederlands elftal te ontmoeten. Als partner van de KNHB organiseert de Rabobank op zaterdag 29 oktober een fandag op hockeyclub Den Bosch. De kinderen kunnen met de sporters praten en hen handige 'tips uit het vak' ontlokken. Ook geven de sporters clinics, worden er kinderpersconferenties gehouden en kunnen kinderen op de foto met hun idolen. Om in aanmerking te komen voor toegangskaarten kunt u kijken op
MEER LEDENVOORDEEL OP WWW.RABOBANK.NL/DICHTERBIJ
VOOR U ‘COMMUNICEREN MET DE DOKTER IN HET BUITENLAND’
3264
Hoe vertelt u een arts in het buitenland wat u mankeert? Een lastig probleem als u ziek wordt op vakantie. De Medische Vertaalkaart maakt het mogelijk te communiceren met de arts in het buitenland. In één jaar zijn al 42.000 exemplaren verkocht. De Medische Vertaalkaart bestaat uit een topvel in uw eigen taal en
een ondervel in de taal van het land waar u verblijft. Hierop kunt u informatie kwijt over uw medische geschiedenis, medicijngebruik en klachten. De buitenlandse arts kan alle informatie op het tweede vel in zijn eigen taal lezen. De vertaalkaart is er in 12 talen, neemt weinig ruimte in en heeft een waterdichte sealbag. Bedenker René Hermans
verloor 11 jaar geleden zijn vriendin aan borstkanker na een late diagnose: ‘Late diagnose is een veel voorkomend probleem. Slechts 50% van de eerste diagnoses die huisartsen stellen, blijkt juist te zijn en daarmee verlies je kostbare tijd.' René Hermans zocht naar een oplossing en startte zijn bedrijf Valetudo Interpres dat hij runt met zijn partner Jacqueline van Dinten. Hij zette het digitale Medisch Expert Systeem op. Deze database bevat alle mogelijke ziektebeelden zoals de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) deze erkent. ‘Het systeem brengt 2,8 miljoen combinaties van ziekteverschijnselen in kaart die verwijzen naar zo’n 700 ziektebeelden. Een arts heeft zo direct een overzicht van ziektebeelden die mogelijk met de klachten samenhangen.’ Hermans maakt de vertaalslag naar 12 talen om taalbarrières te slechten. Hieruit komt de Medische Vertaalkaart voort. Het systeem kan ook oplossingen bieden voor andere groepen zoals expats, militairen, nieuwe Nederlanders en asielzoekers. KORTING VOOR RABO-LEDEN De Medische Vertaalkaart is te koop bij de ANWB of via de site www. medischekaart.nl. Als Rabo-lid krijgt u 1 euro korting bij bestelling via de site. Bestelt u 2 of meer kaarten dan betaalt u geen verzendkosten. Gebruik de code RDi11LID en de korting wordt direct verrekend. www.medischekaart.nl
TEKST: VDBJ_ BEELD: PURPLE PROOF
Medische Vertaalkaart
40 RABOBANK VOORDEEL GELDIG TOT 25-11-'11 TENZIJ ANDERS VERMELD
SPECIAAL Brasil Festival Amsterdam
De deurbel gaat. Voor de zekerheid eerst even kijken wie het is voor u de deur opendoet. Met de DeurCamera van Brinno gaat dit heel gemakkelijk. Het is een digitale draadloze versie van het traditionele deurspionnetje. De DeurCamera heeft een duidelijk beeld dankzij een lcd-kleurenscherm met schemering- en fisheye-effectcompensatie. Het scherm is ongeacht de lengte van de bewoner goed te zien. Met slechts één druk op de knop ziet u wie aangebeld heeft. U zoomt met nog een druk op de knop verder in. Zo maakt u altijd een weloverwogen beslissing of u de deur opent. U houdt ongewenste bezoekers buiten zonder uw aanwezigheid te verraden, waardoor u zich veiliger voelt. De DeurCamera won de ‘Innovatieprijs Veilig Wonen 2010/2011’. De vakjury roemde hierbij de gemakkelijke installatie, de betaalbaarheid en het veiligheidsbevorderende effect. De DeurCamera wordt meegeleverd met duidelijke instructies. U vervangt eenvoudig uw oude deurspion. De DeurCamera is te gebruiken op deuren van 40 t/m 69 mm dik. Voor afwijkende deurmaten zijn losse lenzen leverbaar. De DeurCamera kost normaal € 129. Als Rabobanklid betaalt u slechts € 99 exclusief verzendkosten. Bestellen kan via www.rabobank.nl/dichterbij
www.rabobank.nl/dichterbij
TEKST: VDBJ_ BEELD: PURPLE PROOF
3264
Zie wie klopt daar?
Brazilië bruist! Cultureel herbergt het land het beste uit veel werelden in zich: van Indiaanse principes en westerse Barok tot de meest moderne uitingen. De Braziliaanse volksmuziek is een smeltkroes van westerse, Indiaanse, Afrikaanse en Aziatische invloeden. Het Concertgebouw laat in oktober de rijk gevarieerde populaire en klassieke muziek uit het hedendaagse Brazilië horen. Rabobank is sponsor van het festival. Leden van de Rabobank krijgen daarom 20% korting op de concerten tijdens het Brasil Festival in Het Concertgebouw. U kunt telefonisch kaarten bestellen via 0900-6718345 (€ 1 p/g) onder vermelding van ‘rabobankkorting’. Of u bestelt online via
MEER LEDENVOORDEEL OP WWW.RABOBANK.NL/DICHTERBIJ
VOOR U Digitale blikvanger
Swingen
Die tropische strandvakantie, dat familie-uitje of romantische etentje. Je denkt er graag aan terug. Met deze design fotolijst raken uw mooiste fotomomenten niet in de vergetelheid. U kunt de lijst horizontaal of verticaal plaatsen. De verschillende overgangseffecten van foto naar foto maken er een mooi optisch geheel van. Het fotolijstje is van zwart kunststof. De prijs is € 49,95 inclusief gratis verzending. Als Rabobanklid ontvangt u nu bij aanschaf van dit fotolijstje gratis een afbeelding afgedrukt op Premium-Canvas met een stabiel spanraam in het formaat 20 x 30 cm. Voor meer informatie zie www.rabobank.nl/dichterbij
Het Babyliedjesboek is een boek met 16 nieuwe, swingende, ontroerende, grappige en ondeugende liedjes die u voor én met uw kleintje kunt zingen. Niet alleen leuk voor uzelf maar ook super als (kraam)cadeau! Een liedje voor het eten, in het badje en een liedje om te troosten zijn enkele voorbeelden uit het boek. De liedjes staan met tekst, vrolijke illustraties én bladmuziek in het boek. Ook krijgt u een cd waarop alle liedjes staan met zang, plus de karaokeversie. Rabobankleden ontvangen 33% korting en bestellen het Babyliedjesboek voor slechts € 9,95 in plaats van € 14,95 (excl. € 1,95 verzendkosten). Bestel via
UW LIEVELINGSFOTO’S ALTIJD DICHTBIJ
MET UW KLEINE
www.rabobank.nl/dichterbij
Kerstconcert van Bach De Nederlandse ‘Bachvereniging bereikt perfectie’, kopte NRC Handelsblad over de uitvoering van Bachs Hohe Messe. In het stuk heeft Bach op een prachtige en indringende wijze de vaste onderdelen van de RoomsKatholieke Mis vertaald in muziek. In december is dit concert van de Bachvereniging in het hele land te beluisteren. Rabobankleden krijgen € 10 korting per kaartje. Kijk voor het volledige concertoverzicht op www.rabobank.nl/dichterbij
TEKST: VDBJ_ BEELD: PURPLE PROOF
3264
KORTING OP DE KAARTJES
WINNEN
42 RABOBANK SUDOKU
Vul in en win! Vul het diagram zo in dat alle cijfers van 1 tot en met 9 slechts één keer voorkomen in alle horizontale en verticale kolommen, en dat alle cijfers van 1 tot en met 9 voorkomen in elk van de negen vierkantjes van 3 x 3 vakjes. U maakt kans op prachtige prijzen, zoals een kleurrijke sieradenset (ketting en armband) uit Nepal, twee toegangskaarten voor de Veluwse Bron en een fraaie ronde handdoek- en theedoekset. Kijk op www.rabobank.nl/ dichterbij voor meer informatie. Stuur de ingevulde sudoku voor 31 oktober 2011 naar Rabobank Nederland, o.v.v. Sudoku Dichterbij 3-2011, Postbus 17100, 3500 HG Utrecht. Of stuur een e-mail (met gescande of overgetypte oplossing) naar
[email protected].
PUZZEL: JFS
3264
EEN PRACHTIGE SIERADENSET
43 RABOBANK SERVICEPAGINA
CONTACT
colofon Redactieadres Postbus 55 8440 AB Heerenveen
Telefoon: Particulieren: (0513) 52 15 00 Bedrijven: (0513) 52 16 00
Redactie Rhodee van der Kam, Barbara Nota, Ingrid Spoelstra-Zwart en Hanneke Troost
E-mail: Particulieren:
[email protected] Bedrijven:
[email protected]
Concept vdbj_ Bloemendaal
Internet: www.rabobank.nl/heerenveen Bezoekadressen: Akkrum, Leppedyk 37 (tijdelijk kantoor in Miensskipssintrum Leppehiem Akkrum) Gorredijk, Stationsweg 1 Grou, Hoofdstraat 1 Haulerwijk, Oosterwoldseweg 3 Heerenveen, Burg. Kuperusplein 140 (bankwinkel) Heerenveen, De Opslach 51 (adviescentrum) Jubbega, Jelle van Damweg 14
Aanbiedingen Purple Proof BV, Soest Vormgeving Studio Nico Swanink, Haarlem Druk & handling vdbj_ print support, Bloemendaal
NIETS IN DEZE UITGAVE MAG WORDEN OVERGENOMEN OF GEKOPIEERD ZONDER SCHRIFTELIJKE TOESTEMMING VAN DE RABOBANK. DE RABOBANK EN VDBJ_ BESTEDEN UITERSTE ZORG AAN DE BETROUWBAARHEID EN ACTUALITEIT VAN ALLE GEPUBLICEERDE DATA. ONJUISTHEDEN KUNNEN ECHTER VOORKOMEN. DE RABOBANK EN VDBJ_, ALSMEDE DE AAN HEN GELIEERDE ONDERNEMINGEN EN TOELEVERANCIERS, ZIJN NIET AANSPRAKELIJK VOOR ONJUISTHEDEN OF ENIG HANDELEN OP GROND VAN DE IN DIT BLAD GEGEVEN ADVIEZEN OF GEDANE MEDEDELINGEN EN AANBIEDINGEN. DE AANBIEDINGEN ZIJN, TENZIJ ANDERS VERMELD, GELDIG VAN 2 SEPTEMBER - 25 NOVEMBER 2011.
Voordelen van het lidmaatschap: 1> 2> 3>
4>
3264
5>
SPECIALE LEDENPRODUCTEN WAARONDER LEDENCERTIFICATEN. EXCLUSIEVE AANBIEDINGEN MET KORTINGEN OP PRODUCTEN EN DIENSTEN. BETROKKENHEID BIJ MAATSCHAPPELIJKE ACTIVITEITEN. OP VERZOEK VAN LEDEN SPEELT DE RABOBANK EEN ACTIEVE ROL IN DE SAMENLEVING DOOR PROJECTEN EN ACTIVITEITEN MOGELIJK TE MAKEN. KENNIS EN NETWERKEN: UITNODIGINGEN VOOR THEMABIJEENKOMSTEN, SEMINARS, STUDIES EN PUBLICATIES EN TOEGANG TOT DIVERSE NETWERKEN (O.A. VAN ONDERNEMERS). INVLOED EN ZEGGENSCHAP. DE RABOBANK NODIGT LEDEN ACTIEF UIT IN GESPREK TE GAAN MET DE BANK: IN LEDENPANELS, KLANKBORDGROEPEN EN DE JAARLIJKSE LEDENVERGADERING KRIJGEN WE ONGEVRAAGDE EN GEVRAAGDE ADVIEZEN VOOR DE BESTE FINANCIËLE DIENSTVERLENING.
DE RABOBANK GAAT ZORGVULDIG OM MET PERSOONSGEGEVENS. MEER WETEN? ZIE PRIVACY STATEMENT RABOBANK OP WWW.RABOBANK.NL OF VRAAG ERNAAR BIJ UW RABOBANK. DICHTERBIJ IS GEMAAKT VAN EN VERPAKT IN MILIEUVRIENDELIJK MATERIAAL.
3264 Naam: Adres: PC/Woonplaats: Telefoon: E-mail:
3264
AANBIEDINGEN
COUPON VOOR KORTING EET & WEET HUIS
COUPON VOOR BRASSERIE DE STAL Naam: Adres: PC/Woonplaats: Telefoon: E-mail:
Reserveer nu voor dit grootse muzikale spektakel via http://www.rabobank.nl/dichterbij of bel de reserveringslijn 0900 3006000 (€ 0,45 p.m.) o.v.v. ‘Rabobankaanbieding’. Voor Het Concertgebouw Amsterdam kan er rechtstreeks gereserveerd worden via 0900 6718345 (€ 1 p/g), dagelijks bereikbaar van 10.00 tot 17.00 uur.
KORTING OP DE ENTREEPRIJS Kom tijdens de herfstvakantie naar het Eet & Weet Huis. Ontdek alles over eten & drinken! Er is van alles te zien en nog veel meer te doen! Het Eet & Weet Huis vind je in het Natuurmuseum Fryslân, Schoenmakersperk 2 in Leeuwarden. Open van 15 tot en met 30 oktober (herfstvakantie), elke dag van 10.00 uur tot 17.00 uur. Met de coupon ontvang je € 2,- korting p.p. op de toegang, max. 5 personen. Kijk ook op www.eetenweethuis.nl
Brasserie de Stal GRATIS PLAK CAKE BIJ DE KOFFIE Gelegen aan het Heidemeer in Nieuweschoot is Brasserie de Stal gevestigd in een sfeervolle boerderij. De brasserie heeft een kleine kaart met diverse broodjes en snacks. Bij inlevering van de coupon krijgt u een gratis plak huisgemaakte cake bij de koffie. De aanbieding is voor max. 5 personen en geldig tot 25-11-2011. Kijk voor meer informatie over de brasserie op www.brasseriedestal.nl
AANBIEDINGEN
Eet & Weet Huis
Kom naar LORD OF THE RINGS IN CONCERT Dit concert is op verschillende toplocaties bij te wonen van 20 tot en met 25 november 2011 Geniet van deze prachtige symfonie en laat u meevoeren naar de fantastische wereld van elfen, hobbits, tovenaars en orks. Rabobankleden profiteren nu van 25% korting op kaarten. Actieprijs € 41,25 (normaal € 55).
Rabobank Spaardag woensdag 5 oktober 2011 Ben je tussen 0 en 12 jaar? Ook dit jaar organiseren we speciaal voor jou een spaardag. Het thema is dit jaar circus! Kom sparen of spaar via internet en ontvang kaartjes voor het circus Belly Wien. Je ontvangt binnenkort een persoonlijke uitnodiging.
Kom sparen en beleef het mee! Dat is het idee. 3264
Rabobank. Een bank met ideeën.
www.rabobank.nl/heerenveen