Bachelorproef Studiegebied Bachelor Afstudeerrichting Academiejaar Examenkans Studente
Handelswetenschappen en bedrijfskunde Office management Management assistant 2014-2015 2 Charlien Wouters
De invloed van opleiding op het efficiënt gebruik van Microsoft Dynamics bij Management assistants
Interne begeleider
Externe begeleider
Mevrouw Liesbeth De Blaere
De heer Willy De Corte
Bachelorproef Studiegebied Bachelor Afstudeerrichting Academiejaar Examenkans Studente
Handelswetenschappen en bedrijfskunde Office management Management assistant 2014-2015 2 Charlien Wouters
De invloed van opleiding op het efficiënt gebruik van Microsoft Dynamics bij Management assistants
Interne begeleider
Externe begeleider
Mevrouw Liesbeth De Blaere
De heer Willy De Corte
Woord vooraf Ik ben Charlien Wouters, derdejaarsstudente Bachelor in het Office Management aan de Hogeschool West-Vlaanderen in Kortrijk. In het kader van de opleiding dient elke student een bachelorproef te schrijven. Mijn bachelorproef handelt over de invloed van opleiding op het efficiënt gebruik van Microsoft Dynamics. De voorbije semesters kwam ik tijdens verschillende modules in aanraking met Microsoft Dynamics, vandaar mijn keuze voor het onderwerp. Tijdens het proces leerde ik kritisch omgaan met wetenschappelijke bronnen, verwerkte ik informatie, analyseerde ik onderzoeken en rapporteerde ik over de conclusies. Graag wil ik de personen bedanken die me bijstonden met ondersteuning, tips en advies. Ten eerste zou ik graag mevrouw Lieselot Longueville, lector aan Howest, bedanken. Mevrouw Longueville informeerde de studenten gedurende semester vijf over het proces van de bachelorproef tijdens de coaching sessies. Daarnaast wil ik ook mevrouw Liesbeth De Blaere, mijn interne begeleidster, bedanken. Door de feedback van mevrouw De Blaere kon ik de nodige aanpassingen en verbeteringen doen aan mijn bachelorproef. Verder wil ik de heer Willy De Corte, mijn externe begeleider, bedanken voor alle hulp en goede begeleiding. Ten slotte wil ik alle Management assistants en studenten Management assistant bedanken die hebben deelgenomen aan mijn onderzoek. Hun medewerking gaf mij de mogelijkheid om de reële en huidige situatie te schetsen.
Inhoudsopgave
Woord vooraf ........................................................................................................... 4 Lijst met figuren en tabellen .................................................................................... 7 Inleiding .................................................................................................................. 9 Verklarende woordenlijst ....................................................................................... 10 1
Microsoft Dynamics ............................................................................... 11
1.1
Wat is Microsoft Dynamics .................................................................... 11
1.1.1
Microsoft Dynamics AX ......................................................................... 12
1.1.2
Microsoft Dynamics NAV ....................................................................... 13
1.1.3
Microsoft Dynamics CRM ...................................................................... 14
1.2
Invoering in bedrijven ............................................................................ 15
1.3
Gebruik van Microsoft Dynamics........................................................... 17
1.3.1
Gebruik van Microsoft Dynamics door de MA ........................................ 17
1.4
Vervangprogramma’s ............................................................................. 17
1.4.1
Epicor ................................................................................................... 18
1.4.2
Infor ...................................................................................................... 18
1.4.3
Oracle ................................................................................................... 19
1.4.4
SAP ....................................................................................................... 20
2
Management Assistants in opleiding ..................................................... 21
2.1
Gebruik van Microsoft Dynamics in opleidingen .................................... 21
2.2
Opleidingen voor Microsoft Dynamics .................................................... 22
2.2.1
Kwaliteit en kwantiteit van de opleidingen ............................................. 23
2.2.2
Docenten ............................................................................................... 24
2.2.3
Slaagkansen .......................................................................................... 24
2.3
Efficiënt gebruik .................................................................................... 26
3
Management Assistants in bedrijven ..................................................... 29
3.1
Gebruik van Microsoft Dynamics in bedrijven ....................................... 30
3.2
Interne opleidingen voor Microsoft Dynamics ........................................ 32
3.2.1
Kwaliteit en kwantiteit van de opleidingen ............................................. 33
3.2.2
Docenten ............................................................................................... 34
3.2.3
Slaagkansen .......................................................................................... 34
3.3
Externe opleidingen voor Microsoft Dynamics ....................................... 34
3.3.1
Kwaliteit en kwantiteit van de opleidingen ............................................. 35
3.3.2
Docenten ............................................................................................... 36
3.3.3
Slaagkansen .......................................................................................... 36
3.4
Efficiënt gebruik .................................................................................... 36
4
Besluit .................................................................................................. 39
Referentielijst ........................................................................................................ 41 Digitale bronnen ................................................................................................... 41 Niet-digitale bronnen............................................................................................. 42 Bijlagen ................................................................................................................. 43 Bijlage 1: Instellingen Management Assistant ....................................................... 43 Bijlage 2: Enquête Management Assistants ........................................................... 45 Bijlage 3: Enquête voor studenten Management Assistant .................................... 46 Bijlage 4: Interview Management Assistants .......................................................... 47 Bijlage 5: Interview studenten Management Assistent ........................................... 49 Bijlage 6: programma Howest ................................................................................ 50
Lijst met figuren en tabellen Afbeeldingen Afbeelding 1: Microsoft Dynamics AX interface ...................................................... 13 Afbeelding 2: Microsoft Dynamics NAV interface ................................................... 13 Afbeelding 3: Microsoft Dynamics CRM interface .................................................. 14 Afbeelding 4: Epicor interface ................................................................................ 18 Afbeelding 5: Infor interface .................................................................................. 19 Afbeelding 6: Oracle interface ................................................................................ 19 Afbeelding 7: SAP interface ................................................................................... 20
Grafieken Grafiek 1: Aan welk instituut studeert u? ............................................................. 21 Grafiek 2: Krijgt u in uw opleiding lessen over Microsoft Dynamics? ..................... 23 Grafiek 3Welk pakket van Microsoft Dynamics gebruikt u? ................................... 23 Grafiek 4: Wat vindt u van de kwaliteit van de lessen? .......................................... 24 Grafiek 6: In welke mate beheerst u Microsoft Dynamics?..................................... 25 Grafiek 7: Vindt u van uzelf dat u voldoende kennis heeft van Microsoft Dynamics? ............................................................................................................................. 25 Grafiek 8: Is deze kennis een gevolg van uw opleiding? ......................................... 26 Grafiek 9: Vindt u van uzelf dat u Microsoft Dynamics efficiënt kan gebruiken? ... 27 Grafiek 10: Zou u uzelf willen bijscholen? ............................................................. 28 Grafiek 11: Kreeg u in uw opleiding lessen over Microsoft Dynamics? ................... 29 Grafiek 12: Welk pakket van Microsoft Dynamics gebruikte u? ............................. 30 Grafiek 13: In welke mate beheerste u toen Microsoft Dynamics? ......................... 30 Grafiek 14: In welke provincie bent u tewerkgesteld? ............................................ 31 Grafiek 15: Werkt u in het bedrijf met Microsoft Dynamics? ................................. 31 Grafiek 16: In welke mate beheerst u nu Microsoft Dynamics? ............................. 32 Grafiek 17: Geeft het bedrijf waar u tewerkgesteld bent interne opleidingen over Microsoft Dynamics? ............................................................................................. 33 Grafiek 18: Volgde u zelf interne opleidingen over Microsoft Dynamics? ................ 33 Grafiek 19: Bent u tevreden over de interne opleidingen over Microsoft Dynamics? ............................................................................................................................. 34 Grafiek 20: Geeft het bedrijf waarin u tewerkgesteld bent externe opleidingen over Microsoft Dynamics? ............................................................................................. 35 Grafiek 21: Volgde u zelf externe opleidingen over Microsoft Dynamics? ............... 36 Grafiek 22: Vindt u van uzelf dat u voldoende kennis heeft over Microsoft Dynamics? ............................................................................................................ 37 Grafiek 23: Vindt u het belangrijk om een goede kennis van Microsoft Dynamics te hebben? ................................................................................................................ 37 Grafiek 24: Vindt u van uzelf dat u Microsoft Dynamics efficiënt kan gebruiken? . 38
Inleiding In steeds meer bedrijven gebruikt men Microsoft Dynamics. Microsoft Dynamics is een lijn van softwareapplicaties waarin bedrijfsprocessen met elkaar in contact staan. Tijdens mijn opleiding ondervond ik dat zowel Management assistants als studenten Management Assistant moeilijkheden ondervinden bij de werking van Microsoft Dynamics. In deze bachelorproef analyseer ik of er een verklaring is voor de moeilijkheden en of er mogelijke oplossingen zijn. Uit onderzoek blijkt dat bedrijven, organisaties… het softwarepakket steeds meer invoeren. Daarom is het als Management assistant belangrijk om van dit programma de nodige kennis te hebben. Efficiënt en correct gebruik is hierbij van groot belang. In het eerste hoofdstuk bespreek ik wat Microsoft Dynamics is, wat de verschillende pakketten inhouden, waarom bedrijven het programma invoeren en gebruiken en wat de verschilpunten zijn met de vervangprogramma’s. In het tweede hoofdstuk onderzoek ik het gebruik van Microsoft Dynamics in opleidingen voor Management assistants. Ik analyseer of opleidingen het programma onderwijzen, wat de kwantiteit en kwaliteit van deze opleidingen is, op welke manier de docenten onderwijzen en wat de slaagkansen zijn. Ten slotte concludeer ik of studenten Management assistant Microsoft Dynamics efficiënt kunnen gebruiken. In het laatste hoofdstuk onderzoek ik het gebruik van Microsoft Dynamics door Management assistants in bedrijven. Eerst analyseer ik in welke mate het programma geïntroduceerd is in bedrijven. Vervolgens doe ik onderzoek naar de interne en externe opleidingen voor Microsoft Dynamics, de kwaliteit en kwantiteit van de opleidingen, de manier van onderwijzen en ten slotte de slaagkansen. Na de uitwerking van mijn bachelorproef kan u een besluit vinden.
Verklarende woordenlijst
Afkorting
Betekenis
CRM
CRM staat voor Customer Relationship Management. Met de werkwijze en technologie van CRM willen bedrijven contacten met de klant optimaliseren.
ERP
ERP staat voor Enterprise Resource Planning. ERP is een middel om bedrijfsprocessen op elkaar af te stemmen.
SAP
SAP is een Duits softwarebedrijf. De afkorting staat voor systemen, applicaties en producten in gegevensverwerking.
MA
Management assistant
KMO
kleine en middelgrote onderneming
1 Microsoft Dynamics Voor ik het praktische gedeelte van mijn bachelorproef uitwerk, is het belangrijk om te weten wat Microsoft Dynamics precies inhoudt en om inzicht te krijgen in het softwarepakket. In hoofdstuk één bespreek ik wat Microsoft Dynamics is, waarom bedrijven het softwarepakket invoeren, hoe bedrijven het programma gebruiken en ten slotte wat de alternatieve programma’s zijn. In dit hoofdstuk creëer ik inzicht in Microsoft Dynamics en achterhaal ik de voor-en nadelen. Vervolgens onderzoek ik de verschilpunten en gelijkenissen met vervangprogramma’s. Ten slotte ga ik na waarom Management assistants het programma gebruiken.
1.1 Wat is Microsoft Dynamics Sinds de jaren 90 willen bedrijven niet meer gezien zijn als een groep van afzonderlijke diensten. Bedrijfsprocessen mogen niet meer van elkaar staan en contact met de buitenwereld is steeds belangrijker. Binnen een bedrijf vormen de bedrijfsprocessen namelijk ketens waarin de verschillende diensten verbonden zijn en zich naar de buitenwereld richten, zoals klanten, de overheid, leveranciers … (Goossens & Gils, 2011) Microsoft Dynamics is een middel om bedrijfsprocessen op elkaar af te stemmen. Vroeger bestonden er verschillende aparte informatiesystemen voor aankoop, productie, voorraadbeheer, verkoop, kostenprijsbepaling, financiën … Nu zijn alle onderdelen op elkaar afgestemd (Goossens & Gils, 2011). Bovendien zijn alle afdelingen met elkaar verbonden (Studiefiche, 2014).
Input
Proces
Output
Afbeelding 1: Schematische voorstelling
Alle acties van het bedrijfsproces zijn dankzij Microsoft Dynamics met elkaar verbonden en vormen input om tot output om een bijdrage te leveren tot de goede werking van het bedrijf. Onder input verstaan we bijvoorbeeld uitrusting, informatie, materialen, mensen of geld die nodig zijn om een proces uit te voeren. Het resultaat, de service of het product dat men creëert vormt de output. Het doel van het bedrijfsproces is om producten of diensten te leveren aan diegenen die er interesse in hebben. (Goossens & Gils, 2011)
11
De pakketten zijn aangepast aan de markt en aan het bedrijf zelf. Door de volledige portfolio aan software, levert Microsoft het pakket af naargelang de belangen van de klant. Daarnaast zijn de softwareapplicaties ook beschikbaar voor alle soorten bedrijven en sectoren, zoals bouwbedrijven, distributiebedrijven, accountancykantoren… Een voordeel voor bedrijven is dat ze de interface van Microsoft herkennen bij de verschillende pakketten. De interface is herkenbaar en gebruiksvriendelijk doordat de meeste bedrijven met Microsoft werken. Daarnaast is alle bedrijfsinformatie beschikbaar in één software. Hierdoor winnen bedrijven veel tijd in. Ook is er een maximale automatisering doordat de afdelingen met elkaar in verbinding staan. (Offimac, 2015) 1.1.1 Microsoft Dynamics AX Microsoft Dynamics AX is een ERP-software voor grote, internationale bedrijven. In deze bedrijven zijn minstens 100 gebruikers gelijktijdig met het programma bezig. Het programma legt de nadruk op uitgebreide mogelijkheden voor financiën, human resources, leveranciers … In tegenstelling tot andere softwarepakketten geeft Microsoft de flexibiliteit om uw business uit te breiden, processen te wijzigen en uw business te onderscheiden van anderen. (ERP-software, 2015) Het programma is vandaag beschikbaar in meer dan 30 landen en in 25 verschillende talen. Bovendien kan een bedrijf Microsoft AX in het datacenter gebruiken of in the cloud. (Microsoft, 2015) Volgens gebruikers is de software van AX makkelijk om aan te leren en makkelijk in gebruik. Het gebruik van Microsoft Dynamics AX levert echter wel problemen op bij sommige gebruikers wanneer zij hier niet de nodige opleiding voor gevolgd hebben. Gebruikers moeten het domein waarin ze de software willen gebruiken immers voldoende beheersen. (De Corte, 2015) Op onderstaande afbeelding is de interface van Microsoft Dynamics AX te zien. Alle softwareapplicaties van Microsoft Dynamics hebben een gelijkaardige interface. Hoofdzakelijk de tabbladen links onderaan komen telkens terug.
12
Afbeelding 2: Microsoft Dynamics AX interface
1.1.2 Microsoft Dynamics NAV Een tweede pakket van Microsoft Dynamics is ‘Microsoft Dynamics NAV’. NAV staat hierbij voor Navision. Microsoft Dynamics NAV is een bedrijfsbeheeroplossing voor kleine en middelgrote ondernemingen. Het aantal gelijktijdige gebruikers ligt hier tussen vijf en 200. (De Corte, 2015) In onderstaande afbeelding is de interface van Microsoft Dynamics NAV weergegeven. Ook hier gebruikte men de herkenbare lay-out van Microsoft. Door de zogenaamde rollencentra kan iedereen in een onderneming het werk op een nieuwe manier organiseren en kunnen werknemers de productiviteit en effectiviteit verhogen. (Offimac, 2015)
Afbeelding 3: Microsoft Dynamics NAV interface
13
Bedrijven kunnen courante verrichtingen registreren zoals artikelen, leveranciers, klanten, aan- en verkoop ... (Studiefiche, 2014) Navision geeft bedrijven de kans om informatie op een flexibele manier uit te wisselen en om de samenwerking met klanten, leveranciers en partners te verbeteren. (Offimac, 2015) Daarnaast is Navision de meest verkochte softwareapplicatie op de markt. Het pakket is te vergelijken met het Business One pakket van SAP. Het marktaandeel van Navision is hier echter opmerkelijk groter. (De Corte, 2015) De toegang tot informatie is verbeterd, aangezien alle werknemers en afdelingen samenwerken. Hier sluit ook bij aan dat de flexibiliteit in de organisatie kan vergroten. (Offimac, 2015) 1.1.3 Microsoft Dynamics CRM Een derde pakket van Microsoft Dynamics is ‘Microsoft Dynamics CRM’. CRM staat hierbij voor Customer Relationship Management. Een CRM is een informatiseringsysteem waarmee een organisatie klantengegevens en –relaties kan beheren. (CRM-informatie, 2015)
Afbeelding 4: Microsoft Dynamics CRM interface
Dit pakket wil op gebied van marketing, verkoop en klantservice de bedrijfsprocessen organiseren en automatiseren. Microsoft Dynamics CRM heeft verschillende voordelen. Het systeem werkt bijvoorbeeld klant- en doelgericht, maar ook kostenbesparend. Zo verlagen de kosten voor bedrijven en verhoogt de winstgevendheid. Dankzij een CRM systeem ziet de organisatie een totaaloverzicht van de bestaande en potentiële klanten en 14
hun wensen en behoeften (CRM-informatie, 2015). Daarnaast is er ook een groei in klanttevredenheid en klantloyaliteit (Microsoft, 2015). Een CRM-systeem is op maat van het bedrijf gemaakt. Het systeem kan groot of klein zijn, simpel of geavanceerd, op de eigen server of in the cloud. (CRMinformatie, 2015)
1.2 Invoering in bedrijven De implementatie van Microsoft Dynamics is aangepast aan het bedrijf. Vele bedrijven schakelden recent over op het gebruik van Microsoft Dynamics omdat hun vorige systeem verouderd was. Meer dan 83 000 bedrijven ter wereld maken gebruik van Microsoft Dynamics. Hoofdzakelijk zijn dit kleine tot middelgrote ondernemingen. Microsoft Dynamics is een zeer sterke partner op de markt. Het grote voordeel is dat Microsoft Dynamics een grote waaier aan ERP-mogelijkheden levert. De prijs van de pakketten is in vergelijking met de andere softwarepakketten laag tot gemiddeld. Microsoft Dynamics is in alle soorten bedrijven en sectoren in gebruik: multinationals, KMO’s, personeelsdiensten in openbare instellingen en privébedrijven, selectie- en wervingsbureaus, algemene ziekenhuizen, privépraktijken, financiële sector … Het proces van de implementatie begint bij de vergelijking van de verschillende systemen. Het bedrijf moet de keuze maken welk pakket het beste bij het bedrijf past. Is de keuze gemaakt, dan is de aanschaf een feit. Vervolgens volgt de effectieve implementatie. De implementatie gaat van start met de technische installatie. Voor deze installatie moet het personeel klaargestoomd zijn. Vanaf nu zal het bedrijf immers een andere werkwijze hanteren. (CRM-informatie, 2015) De invoering van Microsoft Dynamics in bedrijven heeft verschillende voordelen. Ten eerste verhoogt Microsoft Dynamics de klanttevredenheid aangezien alle bedrijfsprocessen beter op elkaar afgestemd zijn. Een tweede voordeel is de winstgevendheid en de groei van de business. Ook heeft Microsoft Dynamics als voordeel dat Management Assistants op een praktische manier in één omgeving kunnen werken. (Office Management, 2015) Voordeel aan een overschakeling is de gebruiksvriendelijkheid. Daarenboven is het makkelijk om medewerkers opleiding te geven over het gebruik van het programma. Microsoft Dynamics wil garantie leveren door updates en verbeteringen aan te brengen aan de systemen. Het nadeel van een overschakeling is dat dergelijke verandering kinderziektes met zich meebrengt. (Vlotte implementatie, 2013) 15
Bedrijven kiezen voor de invoering van Microsoft Dynamics CRM omwille van de uniformiteit. Applicaties ontwikkelen in eenzelfde omgeving zorgt voor eenzelfde look-and-feel. (Serbruyns, 2013) Microsoft Dynamics is meer dan een software alleen. De medewerkers verzamelen alle gegevens op verschillende afdelingen in de organisatie. Door de softwareapplicaties zijn deze gegevens samengebracht in één database. De gegevens zijn hierin beschikbaar voor alle afdelingen en voor uiteenlopende doeleinden. Het proces vergt een integrale en collegiale manier van werkers. Alle medewerkers van de verschillende afdelingen moeten immers bereid zijn om de klantengegevens te delen. Vaak geeft dit niet enkel een effect op de manier van werken, maar ook op de bedrijfscultuur. (CRM-informatie, 2015) Aangezien er naast Microsoft Dynamics ook andere ERP-systemen op de markt zijn, heeft ieder bedrijf een andere voorkeur. Uit onderzoek het onderzoek ICT Enterprise Insights by Ovum Research blijkt dat Microsoft de meest gekozen ERP-software is naast Oracle en SAP. Van wereldwijde bedrijven met winst tussen 50 miljoen dollar en 1 miljard dollar kiest 55 % voor Microsoft, 38 % voor Oracle en 20 % voor SAP. (Microsoft, 2015)
SAP
20%
Oracle
38%
Microsoft
55%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Grafiek 1: Invoering van ERP-software in bedrijven met winst tussen 50 miljoen dollar en 1 miljard dollar
In onderstaande grafiek is te zien dat 62 % van wereldwijde bedrijven met winst boven 1 miljard dollar voor Microsoft kiest, 33 % voor Oracle en 22 % voor SAP. (Microsoft, 2015)
16
SAP
22%
Oracle
33%
Microsoft
62%
20% 30% 40% met50% 60% 1 miljard 70% dollar Grafiek 2: 0% Invoering10% van ERP-software in bedrijven winst boven
1.3 Gebruik van Microsoft Dynamics In steeds meer bedrijven maakt men gebruikt van Microsoft Dynamics. Microsoft Dynamics bereikt steeds meer takken van de onderneming, waaronder de Management assistants. Omdat de bedrijfsprocessen op elkaar afgestemd zijn, moeten alle medewerkers die deel uitmaken van dit proces op de hoogte zijn van de werking van het programma. 1.3.1 Gebruik van Microsoft Dynamics door de MA De betrokkenheid van Management Assistants bij de invoering van Microsoft Dynamics is belangrijk. Samen met de managers zorgen zij ervoor dat het de implementatie van het IT-systeem op een correcte manier zal gebeuren. Management Assistans oefenen hierbij een invloed uit op de andere werknemers. Het programma moet op een gebruiksvriendelijke manier aangeleerd zijn, moet de mogelijkheid bieden om opleiding te voorzien aan alle werknemers en moet mogelijkheden bieden tot verdere uitbreiding. (Vlotte implementatie, 2013)
1.4 Vervangprogramma’s Zoals ieder softwarepakket zijn er ook alternatieven voor Microsoft Dynamics. De meest gebruikte ERP-programma’s in bedrijven zijn Microsoft Dynamics, Epicor, Infor, Oracle en SAP. In dit hoofdstuk licht ik kort te verschillen tussen de alternatieven voor Microsoft Dynamics uit. Iedere software heeft immers zijn specialiteit, voor- en nadelen.
17
1.4.1 Epicor Epicor heeft al een lange geschiedenis van kwalitatieve producten. Meer dan 20 000 bedrijven gebruiken het product in meer dan 140 landen. Daarnaast is de software in 30 talen beschikbaar. Epicor bracht de afgelopen jaren enkele belangrijke oplossingen op de markt, waardoor de groei en bekendheid van de producten toenam. In vergelijking met andere softwarepakketten heeft Epicor een lage tot gemiddelde prijs. Op onderstaande afbeelding is de interface van Epicor weergegeven.
Afbeelding 5: Epicor interface
1.4.2 Infor Infor is de derde grootste producent van ERP-systemen ter wereld. Meer dan 70 000 bedrijven maken gebruik van het programma. Net zoals de andere ERP-systemen levert Infor een waaier aan ERP-systemen. De invoering van de systemen is echter complexer en discreter. In vergelijking met andere softwarepakketten heeft Infor een lage tot gemiddelde prijs.
18
Afbeelding 6: Infor interface
1.4.3 Oracle Oracle neemt de leiding op de wereldwijde markt van CRM-systemen. Daarnaast staat het op plaats twee van wereldwijde ERP-systemen. Meer dan 37 000 bedrijven maken gebruik van Oracle. In meer dan 30 jaar tijd bouwde Oracle zijn geloofwaardigheid op. In tegenstelling tot andere softwarepakketten is de prijs van Oracle hoog.
Afbeelding 7: Oracle interface
19
1.4.4 SAP SAP is een Duits bedrijf met hoofdkantoor in Walldorf. Het bedrijf is wereldwijd marktleider op gebied van zakelijke software en software gerelateerde diensten. Ondanks hun geschiedenis van 40 jaar wil SAP blijven innoveren. SAP wil standaard applicatiesoftware ontwikkelen voor bedrijfsprocessen. Net zoals Microsoft Dynamics willen zij bedrijven, medewerkers, klanten en partners ondersteunen bij de implementatie van software. De producten van SAP zijn onderverdeeld in 5 categorieën: bedrijfsapplicaties, database & technologie, analyse, cloud en mobile. (ERP-software 360, 2015)
Afbeelding 8: SAP interface
De ERP-software van SAP kan men het best vergelijken met de software van Microsoft Dynamics AX.
20
2 Management Assistants in opleiding In het tweede hoofdstuk bespreek ik aan de hand van onderzoek het gebruik van Microsoft Dynamics door Management assistants in opleiding. In dit onderzoek is het belangrijk om naar de kwaliteit en kwantiteit van de opleidingen te kijken, de docenten en het cursusmateriaal te analyseren en slaagkansen weer te geven. Ten slotte maak ik de conclusie of opleidingen wel degelijk zorgen voor een efficiënt gebruik van Microsoft Dynamics bij Management assistants in opleiding. Als Management assistant verwacht men dat je goed overweg kan met de actuele softwarepakketten, zoals Microsoft Dynamics. Als rechterhand van de leidinggevende is het belangrijk dat je de pakketten op een correcte manier kan gebruiken. Digitale knowhow is nodig om bijvoorbeeld documenten en archieven te beheren, klantgegevens in te voeren, bestellingen te plaatsen … Aan de hand van een enquête en enkele interviews onderzocht ik het gebruik van Microsoft Dynamics bij studenten Management assistant. Gedurende een periode van 5 maanden vulden studenten Management assistant de enquête in. Uit de resultaten blijkt dat de meerderheid van deze studenten in 2015 zal afstuderen. De gemiddelde leeftijd van de respondenten is 21 jaar.
2.1 Gebruik van Microsoft Dynamics in opleidingen Aan verschillende Belgische instituten onderricht men de opleiding van Management assistant. De enquête die ik afnam, geeft resultaten weer van verschillende instituten. Dit is belangrijk om een realistisch overzicht van resultaten te krijgen. In onderstaande grafiek vindt u de verdeling van respondenten over de verschillende instituten. Niet alle instituten hebben studenten die meewerkten aan mijn onderzoek. Belangrijk is echter wel de talrijke medewerking van studenten aan de meest bekende instituten van Vlaanderen. Howest 15% 25% 5%
Karel De Grote Hogeschool Vives Hogeschool Leuven
5% Thomas More 10%
35% 5%
Artevelde Hogeschool Andere
Grafiek 3: Aan welk instituut studeert u?
21
Niet aan alle instituten onderricht men Microsoft Dynamics. De hogeschool van West-Vlaanderen voorziet in semester 4 de module “Business IV” waarin bedrijfsprocessen en ERP aan bod komen. (Office Management, 2015) Karel de Grote-Hogeschool richt zich op verschillende afstudeerrichtingen zoals Human Resources, Sales, International Business, Bedrijfsmanagement… (KDG Opleidingen, 2015). Enkel in de opleidingen van Bedrijfsmanagement krijgen de studenten lessen over bedrijfsprocessen en Navision (Logistiek Management, 2015). Ook aan de Thomas More Hogeschool krijgen de studenten in bepaalde afstudeerrichtingen van Office management lessen over Microsoft Dynamics. (Thomas More, 2015) Als Management assistant aan de hogeschool VIVES krijg je geen lessen over Microsoft Dynamics (Bachelor Office management, 2015). Ook aan de Artevelde Hogeschool onderricht men Office management zonder integratie van Microsoft Dynamics (Management Assistant, 2015).
2.2 Opleidingen voor Microsoft Dynamics In de opleidingen hecht men steeds meer belang aan de integratie van Microsoft Dynamics. Om de studenten hiervan in te lichten, schetsen docenten situaties of bootsen ze bedrijfssituaties na. Op deze manier weerspiegelen docenten de werkelijkheid in het bedrijfsleven. Door simulaties merken studenten dat bedrijven steeds confrontaties kennen met nieuwe problemen. Als Management assistant moet je meegaan met de technologie en deze problemen trachten op te lossen. Uit onderzoek blijkt dat 21,05 % van de respondenten lessen krijgt over Microsoft Dynamics in hun opleiding. 78,95 % krijgt geen lessen over Microsoft Dynamics. Steeds meer opleidingen streven naar lessen over het softwarepakket. In de praktijk kunnen we zien dat dit nog niet zo is. Naar de toekomst toe is het belangrijk om in alle opleidingen voor Management assistants deze lessen in te voeren. In theorie moeten alle opleidingen gelijkwaardig zijn aan elkaar.
22
21,05
Ja Nee
78,95 %
Grafiek 4: Krijgt u in uw opleiding lessen over Microsoft Dynamics?
2.2.1 Kwaliteit en kwantiteit van de opleidingen In de verschillende instituten onderricht men de verschillende pakketten van Microsoft Dynamics. Onderstaande tabel geeft een overzicht welke pakketten in welke maten onderwezen zijn. Onderstaande grafiek geeft een overzicht van de Microsoft Dynamics-pakketten die men onderwijst bij de respondenten. Als het instituut in kwestie een softwarepakket opneemt in het lessenpakket, gaat het in 85 % over een pakket van Microsoft Dynamics. 15 % van de respondenten krijgt lessen over een vervangprogramma van Microsoft Dynamics, bijvoorbeeld SAP, GAC …
15% 40%
NAV CRM
20%
ERP Vervangprogramma's
25%
Grafiek 5: Welk pakket van Microsoft Dynamics gebruikt u?
23
Naast de kwantiteit van de lessen is ook de kwaliteit van belang. 60 % van de respondenten vindt de kwaliteit van de lessen goed. Naar de opleidingen toe zijn deze cijfers zeer positief. De meerderheid van de studenten die al lessen krijgen over Microsoft Dynamics zijn tevreden. Verder zijn 30 % van de respondenten matig of voldoende tevreden over de kwaliteit van de lessen. Slechts 10 % is van mening dat de lessen niet kwalitatief zijn.
60%
15%
15%
10,00% 0 slecht
matig
voldoende
goed
uitstekend
Wat vindt u van de kwaliteit van de lessen? Grafiek 6: Wat vindt u van de kwaliteit van de lessen?
2.2.2 Docenten Docenten aan hogescholen onderwijzen het vak door middel van activerende hoorcolleges en werkcolleges. Op deze manier trachten ze een realistische weergave van de bedrijfswereld te geven aan de studenten. (Studiefiche, 2014) Opmerkelijk is dat cursussen vaak vertrekken vanuit een probleemstelling. Het cursusmateriaal helpt de studenten om het specifiek probleem op te lossen. Na elk hoofdstuk volgt er een besluit, leerdoelen of eindtermen. Op deze manier kunnen studenten aftoetsen of ze de leerstof voldoende beheersen. Ook een leidraad in het cursusmateriaal is van cruciaal belang om studenten wegwijs te maken in het programma. (Goossens & Gils, 2011) 2.2.3 Slaagkansen Om te slagen voor de opleiding Management assistant moeten de studenten bepaalde competenties en vaardigheden verwerven. Aan alle hogescholen hebben studenten twee examenkansen om te slagen. Na de lessen en de examens is het belangrijk dat de studenten de materie blijven beheersen. Onderstaande grafiek geeft de mate weer waarin studenten na hun opleiding Microsoft Dynamics beheersen.
24
57,89
15,79
15,79 5,26
slecht
matig
voldoende
5,26
goed
uitstekend
Grafiek 7: In welke mate beheerst u Microsoft Dynamics?
De meerderheid van de respondenten, zowel studenten als alumni, geeft aan dat ze Microsoft Dynamics slecht of matig beheersen nadat de opleiding is afgelopen. 57;89 % van de ondervraagden geeft het meest negatieve antwoord. 5,26 % vindt zijn of haar kennis voldoende na de opleiding, 15,79 % beheerst Microsoft Dynamics goed en 5,26 % beheerst het programma uitstekend. Opmerkelijk is dat deze cijfers niet overeenkomen met de kwaliteit van de opleiding. Uit de cijfers blijkt dat de kennis over Microsoft Dynamics verloren gaat wanneer de opleiding afgerond is.
25%
Ja Nee
75%
Grafiek 8: Vindt u van uzelf dat u voldoende kennis heeft van Microsoft Dynamics?
Bovenstaande grafiek geeft weer of studenten Management assistant van zichzelf vinden dat ze voldoende kennis hebben van Microsoft Dynamics of niet. 75 % van de ondervraagden heeft niet voldoende kennis van het programma. Een eerste 25
conclusie is dat er niet voldoende opleidingen zijn die lessen over Microsoft Dynamics aanbieden. Uit de grafiek hieronder kunnen we afleiden dat deze cijfers ook te maken hebben met de oppervlakkigheid van de lessen. Na de opleiding verliezen de studenten hun kennis over het programma. 45 % van de respondenten geeft aan dat het tekort aan kennis een gevolg is van de opleiding die ze gevolgd hebben.
45%
55%
Ja
Nee
Grafiek 9: Is deze kennis een gevolg van uw opleiding?
2.3 Efficiënt gebruik Het doel van Microsoft Dynamics bij Management assistants is het efficiënt en juist gebruik van het programma. Het softwarepakket wil een oplossing bieden voor de complexe bedrijfssituaties. Daarom is het belangrijk dat de Management assistants van de toekomst een goede opleiding krijgen over deze nieuwe technologieën. Uit onderzoek blijkt dat 70 % van de ondervraagden Microsoft Dynamics niet op een efficiënte manier kan gebruiken. Amper 30 % geeft aan Microsoft Dynamics wel efficiënt te gebruiken.
26
30%
70%
Ja
Nee
Grafiek 10: Vindt u van uzelf dat u Microsoft Dynamics efficiënt kan gebruiken?
Ondanks de lage cijfers van het efficiënt gebruik van Microsoft Dynamics, vinden Management Assistants het belangrijk om een goede kennis van het softwarepakket te hebben. Het eerste argument is de vooruitgang van technologie. De invoering van Microsoft Dynamics gebeurt in steeds meer bedrijven. Ook dit is een reden om Microsoft Dynamics te beheersen. Daarnaast zijn er ook enkele respondenten die geen mening hebben over het efficiënt gebruik van Microsoft Dynamics. Afhankelijk van hun job in de toekomst zijn ze bereid om het programma te leren gebruiken. 55 % van de ondervraagden zou zich in de toekomst willen bijscholen om Microsoft Dynamics te leren gebruiken. Dat de meerderheid van de respondenten hiertoe bereid is, geeft het belang van het programma weer. In hoofdstuk 1 zagen we namelijk al het belang van Microsoft Dynamics en de andere softwarepakketten. Uit de lespakketten van de opleidingen blijkt dat steeds meer hogescholen de verschillende softwarepakketten invoeren. In de toekomst zullen namelijk steeds meer bedrijven gebruik maken van het softwarepakket.
27
45% Ja Nee 55%
Grafiek 11: Zou u uzelf willen bijscholen?
28
3 Management Assistants in bedrijven In het derde hoofdstuk bespreek ik aan de hand van onderzoek het gebruik van Microsoft Dynamics door Management Assistants in bedrijven. In dit onderzoek is het belangrijk om naar de kwaliteit en kwantiteit van de interne en externe opleidingen te kijken, de docenten en het cursusmateriaal te analyseren en slaagkansen weer te geven. Ten slotte maak ik de conclusie of opleidingen wel degelijk zorgen voor een efficiënt gebruik van Microsoft Dynamics bij Management Assistants in bedrijven. Uit onderzoek blijkt dat Management Assistants verschillende vooropleidingen kunnen hebben. De meerderheid studeerde Office Management en Bedrijfsmanagement, maar ook komen Management Assistants uit de opleidingen Handel, Onderwijs … Uit onderzoek blijkt dat slechts 40 % van de Management assistants in hun opleiding lessen kreeg over Microsoft Dynamics. De overige 60 % kwam tijdens hun opleiding niet in aanraking met het programma. Microsoft Dynamics kent nu een opmars in bedrijven. Management assistants die al enkele jaren aan het werk zijn, hebben voordien vaak nog niet met het programma gewerkt.
40% Ja Nee
60%
Grafiek 12: Kreeg u in uw opleiding lessen over Microsoft Dynamics?
55 % van de respondenten die lessen kreeg over Microsoft Dynamics in hun opleiding, kreeg specifieke lessen over Navision. 19 % van de respondenten kreeg lessen over ERP en 15 % over CRM. De overige 11 % kreeg lessen over de vervangprogramma’s, zoals SAP.
29
55%
19% 15% 11%
NAV
ERP
CRM
Andere
Grafiek 13: Welk pakket van Microsoft Dynamics gebruikte u?
Tijdens de opleiding beheersten 66,67 % van de ondervraagden Microsoft Dynamics op een matige wijze. De overige 33,33 % beheerste het programma voldoende.
66,67%
33,33%
slecht
matig
voldoende
goed
uitstekend
Grafiek 14: In welke mate beheerste u toen Microsoft Dynamics?
3.1 Gebruik van Microsoft Dynamics in bedrijven De respondenten van de enquête zijn tewerkgesteld in verschillende provincies. In onderstaande grafiek zijn de exacte verdelingen weergegeven. De meerderheid van de ondervraagden is afkomstig uit de provincie Antwerpen. Vervolgens zijn alle Vlaamse provincies vertegenwoordigd in de enquête.
30
6,67% 20% 13,33% West-Vlaanderen Oost-Vlaanderen Antwerpen Limburg 6,67%
Vlaams-Brabant
46,67% Grafiek 15: In welke provincie bent u tewerkgesteld?
Vervolgens verifieerde ik de afdeling waarop de Management Assistants tewerkgesteld zijn. Naast directieassistente zijn er ook Management Assistants op volgende afdelingen: payroll, human resources, finance and accounting, logistiek … De respondenten werken tussen de nul en twintig jaar als Management Assistant. Uit onderstaande grafiek blijkt dat slechts 26,67 % van de respondenten in het bedrijf met Microsoft Dynamics werkt.
26,67%
Ja Nee
73,33%
Grafiek 16: Werkt u in het bedrijf met Microsoft Dynamics?
31
Management Assistants in bedrijven beheersen Microsoft Dynamics niet optimaal. Uit onderstaande grafiek blijkt dat 46,67 % van de ondervraagden het programma slecht beheerst en dat 33,33 % van de ondervraagden het programma matig beheerst. De overige 20,01 % geeft aan het programma voldoende, goed of uitstekend te gebruiken. Deze cijfers zijn een gevolg van het lage gebruik van Microsoft Dynamics in bedrijven.
46,67%
33,33%
slecht
matig
6,67%
6,67%
6,67%
voldoende
goed
uitstekend
Grafiek 17: In welke mate beheerst u nu Microsoft Dynamics?
3.2 Interne opleidingen voor Microsoft Dynamics Zowel Microsoft Dynamics als de producenten van andere ERP-programma’s bieden opleidingen aan voor Microsoft Dynamics. Bedrijven voorzien deze trainingen om hun medewerkers de kennis en vaardigheden aan te leren van de softwarepakketten. De opleidingen zijn afgestemd op de specifieke behoeften van het bedrijf. De trainingsprogramma’s zijn dan ook specifiek en op maat gemaakt. Op deze manier zal de onderneming beter presteren. (Toptrainingen van SAP, 2015)
32
33,33%
Ja Nee
66,67% Grafiek 18: Geeft het bedrijf waar u tewerkgesteld bent interne opleidingen over Microsoft Dynamics?
Uit bovenstaande grafiek blijkt dat slechts 33,33 % van de ondervraagden interne opleidingen krijgt over Microsoft Dynamics. De overige 66,67 % moet zijn of haar kennis raadplegen of kan externe opleidingen volgen. 3.2.1 Kwaliteit en kwantiteit van de opleidingen Uit onderstaande grafiek blijkt dat slechts 26,67 % van de ondervraagde Management assistants een interne opleiding volgde voor Microsoft Dynamics.
26,67%
Ja Nee
73,33% Grafiek 19: Volgde u zelf interne opleidingen over Microsoft Dynamics?
Daarnaast blijkt dat slechts 34 % tevreden is over de interne opleidingen. In sommige bedrijven zijn de interne opleidingen verplicht. Op deze manier zijn alle
33
medewerkers betrokken. Wanneer interne opleidingen niet verplicht zijn, grijpen medewerkers vaak niet de kans om deze opleidingen te volgen.
34% 66%
Ja Nee
Grafiek 20: Bent u tevreden over de interne opleidingen over Microsoft Dynamics?
3.2.2 Docenten Net zoals in hogescholen moeten de docenten leerdoelen en competenties voorop stellen die de Management assistants moeten bereiken. In bedrijven is het doel van deze opleidingen om de Management assistants zo efficiënt mogelijk met hun gepersonaliseerd pakket te laten werken. In hogescholen moeten de studenten met alle pakketten kunnen werken. 3.2.3 Slaagkansen Bij opleidingen in bedrijven ligt de focus niet op het percentage of het aantal punten. Het doel is hier om de Management assistants wegwijs te maken in het programma.
3.3 Externe opleidingen voor Microsoft Dynamics Naast de interne opleidingen kan het bedrijf ook externe opleidingen aanbieden. Slechts 6,67 % van de bedrijven geeft de mogelijkheid aan de medewerkers om externe opleidingen te volgen. Voor de Management assistants is het echter nog altijd wel mogelijk om zelf het initiatief te nemen om externe opleidingen te volgen. Avondscholen bieden bijvoorbeeld vaak een verkort traject van een lessenpakket van de hogeschool aan. Op deze manier kunnen de werknemers sneller aan de slag met het programma.
34
Het verschil tussen interne en externe opleiding ligt vaak in de aanpak en het totale lespakket. Interne opleidingen zijn namelijk op maat van het bedrijf gemaakt, terwijl externe opleidingen de pakketten algemeen behandelen. Ook is het zo dat interne opleidingen vaak minder tijd in beslag nemen dan externe opleidingen. De periode van externe opleidingen is meestal gekoppeld aan een volledig schooljaar. Bij interne opleidingen is de tijd afgestemd op de behoeften van het bedrijf.
6,67%
Ja Nee
93,33%
Grafiek 21: Geeft het bedrijf waarin u tewerkgesteld bent externe opleidingen over Microsoft Dynamics?
Er zijn verschillende leveranciers van systemen die zelf een opleidingstraject aanbieden. Ook zijn er opleidingsinstituten die gespecialiseerd zijn in bepaalde systemen. Het kan hierbij gaan om algemene trainingen maar ook om trainingen die zich specifiek richten op de onderneming en het gekozen pakket. Bedrijven laten vaak ook enkele medewerkers deelnemen aan een opleiding. Nadien geven zij de kennis door aan de andere medewerkers (crm-informatie.be) 3.3.1 Kwaliteit en kwantiteit van de opleidingen Ook bij externe opleidingen is de kwaliteit en kwantiteit van groot belang. Aangezien Microsoft Dynamics de afgelopen jaren een groei kende, moeten de opleidingen hieraan aangepast zijn. Onderstaande grafiek geeft weer hoeveel respondenten al een externe opleiding volgden. Slechts 17 % van de ondervraagden volgden een externe opleiding. De reden die aan de basis ligt van dit cijfer is het lage gebruik van Microsoft Dynamics in bedrijven. Als het bedrijf Microsoft Dynamics gebruikt, zijn er meestal interne opleidingen.
35
Management assistants die externe opleidingen volgen, geven aan dat dit eerder uit interesse is en niet uit noodzaak.
17%
Ja Nee
83% Grafiek 22: Volgde u zelf externe opleidingen over Microsoft Dynamics?
3.3.2 Docenten Net zoals in hogescholen moeten de docenten leerdoelen en competenties voorop stellen die de Management assistants moeten bereiken. Externe opleidingen hebben in tegenstelling tot interne opleidingen wel een examenkans. Na het slagen van deze examens behalen de deelnemers een certificaat. 3.3.3 Slaagkansen In tegenstelling tot de interne opleidingen, moeten Management assistants bij externe opleidingen wel een diploma of certificaat behalen.
3.4 Efficiënt gebruik Ondanks de interne en externe opleidingen vindt slechts 26,67 % van de respondenten van zichzelf dat ze een goede kennis hebben over Microsoft Dynamics.
36
26,67%
Ja Nee
73,33%
Grafiek 23: Vindt u van uzelf dat u voldoende kennis heeft over Microsoft Dynamics?
Onderstaande grafiek toont aan dat 60 % van de ondervraagden het belangrijk vindt om een goede kennis te hebben van Microsoft Dynamics. Ondanks de lage cijfers in grafiek 22 kunnen we concluderen dat Management Assistants het wel belangrijk vinden om een goede kennis te hebben.
40%
Ja Nee
60%
Grafiek 24: Vindt u het belangrijk om een goede kennis van Microsoft Dynamics te hebben?
Naar de toekomst toe zullen instituten en bedrijven zowel aanpassingen aan de interne als externe opleidingen moeten doen. Enkel op deze manier kan men efficiënt gebruik garanderen. Uit onderstaande grafiek blijkt dat slechts 33,33 % van de respondenten vindt dat ze Microsoft Dynamics op een efficiënte manier kunnen gebruiken. 37
33,33%
66,67%
Ja
Nee
Grafiek 25: Vindt u van uzelf dat u Microsoft Dynamics efficiënt kan gebruiken?
Training van alle medewerkers is een cruciaal onderdeel van de implementatie. Ook is niet iedere medewerker gelijk aan de andere. Zo zijn er sommigen die meer begeleiding nodig hebben dan anderen. (crm-informatie.be) Om efficiënt met de systemen te werken, is het van groot belang dat de medewerkers de voordelen ervan inzien. Het bedrijf of het opleidingsinstituut moet een goed stappenplan en goede instructies geven. (crm-informatie.be)
38
4 Besluit Microsoft Dynamics is een pakket van software applicaties waarin de verschillende bedrijfsprocessen met elkaar in contact staan. Ten eerste is er Microsoft Dynamics CRM waarbij CRM staat voor Customer Relationship Management. Het tweede pakket is Microsoft Dynamics ERP waarbij ERP staat voor Enterprise Resource Planning. Het derde pakket is Microsoft Dynamics NAV waarbij NAV staat voor Navision. Microsoft Dynamics is niet de niet de enige speler op de markt. Bedrijven en opleidingen maken ook gebruikt van de vervangprogramma’s zoals SAP. Steeds meer bedrijven voeren Microsoft Dynamics in. Aangezien de bedrijfsprocessen nauw met elkaar verbonden zijn, is het ook de taak van de Management assistant om met dit programma te kunnen werken. Management Assistants dienen het programma efficiënt en correct te gebruiken. In lespakketten is op te merken dat steeds meer opleidingen de softwarepakketten invoeren. Kennis van Microsoft Dynamics bij studenten Management assistant is nodig aangezien bedrijven het programma steeds vaker gebruiken. Aan de hand van onderzoek onderzocht ik de implementatie van het programma vandaag bij opleidingen. Uit dit onderzoek blijkt dat nog niet alle opleidingen lessen geven over Microsoft Dynamics. Studenten zijn zich hiervan bewust en geven aan dat instituten dit in de toekomst anders moeten aanpakken. Zo is het opmerkelijk hoe de kwaliteit van de lessen geen efficiënte beheersing garandeert. Uit de enquête bleek dat de kennis van de softwarepakketten namelijk verloren gaat wanneer de studenten afgestudeerd zijn. Naar de toekomst toe is het belangrijk dat opleidingen een efficiënt lespakket aanbieden. Studenten moeten de leerstof eigen maken. In de toekomst kunnen lectoren bijvoorbeeld meer gebruik maken van simulaties. Door realistische situaties weer te geven, onthouden studenten de leerstof namelijk sneller. Ook Management assistants in bedrijven moeten steeds meer werken met Microsoft Dynamics. Een minderheid van de respondenten kwam tijdens zijn of haar opleiding in aanraking met het programma. Aangezien de opkomst van het softwarepakket slechts sinds enkele jaren te merken is, voeren bedrijven steeds meer interne en externe opleidingen in om hun medewerkers bij te scholen. Zowel bij de interne als bij de externe opleidingen geven respondenten aan dat meer opleidingen vereist zijn. De kennis van Microsoft Dynamics is bij vele Management assistants ondermaats. Opleiding heeft een invloed op het efficiënt gebruik van Microsoft Dynamics bij Management assistants. Zowel bij studenten als bij Management assistants in bedrijven is er een opmerkelijk verschil qua beheersing van het programma wanneer de persoon in kwestie opleidingen heeft gevolgd. 39
Naar de toekomst toe zouden instituten hun opleidingen kunnen aanpassen en lessen Microsoft Dynamics inplannen. Bedrijven daarentegen kunnen meer interne en externe opleidingen aanbieden voor hun medewerkers zodanig dat de medewerkers vertrouwd zijn met het programma.
40
Referentielijst Digitale bronnen Assistant plus. (2015). Geraadpleegd op 25 april 2015 via http://www.assistantplus.com/ CRM-implementatie. (2015). Geraadpleegd op 9 augustus 2015 via http://www.crm-informatie.be/crm_implementatie.html ERP. (2015). ERP toekomsttrend: ERP-succes gaat steeds minder vaak over technologie. Geraadpleegd op 24 mei 2015 via http://blog.sde.be/post/2015/02/06/ERP-toekomsttrend-ERP-succes-gaat-steedsminder-vaak-over-technologie.aspx ERP-software. (2015). Geraadpleegd op 9 augustus 2015 via http://www.erpsoftware360.com/erp-software.htm Goerlandt, F. (2006 – 2007). Navision Verlofbeheersysteem. Geraadpleegd op 22 april 2015 via http://docspace.howest.be/bitstream/10046/357/1/goerlandtf_optie_PD.pdf Microsoft Dynamics AX. (2015). Geraadpleegd op 2 augustus 2015 via http://www.softwareadvice.com/accounting/microsoft-dynamics-ax-profile/ Microsoft Dynamics NAV. (2015). Beter zaken doen met Dynamics NAV voor de moderne ondernemingen. Geraadpleegd op 22 april 2015 via https://www.sde.be/erp-software/erp-voor-de-middelgrote-onderneming-1020.aspx Microsoft Dynamics. (2011). Geraadpleegd op 25 april 2015 via http://www.microsoft.com/dynamics/customer/nl-BE/training.aspx Microsoft Dynamics. (2013). Microsoft Dynamics NAV wapent doe-het-zelfzaak Safti voor de toekomst. Geraadpleegd op 13 mei 2015 via http://www.theconceptgroup.be/media/72008/3tcog.pdf Microsoft Dynamics? (2015). Wat is Microsoft Dynamics? Geraadpleegd op 25 april 2015 via http://www.microsoft.com/nl-be/dynamics/default.aspx Microsoft. (2015). Geraadpleegd op 2 augustus 2015 via http://www.microsoft.com/e-us Office management (2015). Geraadpleegd op 16 mei 2015 viahttp://www.howest.be/documenten/folders/20152016/office-management.pdf Opleidingen. (2015). Geraadpleegd op 25 mei 2015 via http://www.kdg.be/opleidingen/alle-opleidingen/results/taxonomy%3A9 41
Opleidingen. (2015). Gespecialiseerd opleidingscentrum Microsoft Dynamics NAV. Geraadpleegd op 25 mei 2015 via http://www.itsolutions.be/nl/events/opleidingen Opleidingen. (2015). Opleidingen handelswetenschappen en bedrijfskunde. Geraadpleegd op 25 mei 2015 via https://www.vives.be/opleidingen/handelswetenschappen-enbedrijfskunde/management-assistant#campus SAP. (2015). Geraadpleegd op 18 april 2015 via http://www.sap.com/belgie/about.html Serbruyns, M. (2012 – 2013). Ontwikkelen dossierbeheersysteem in CRM 2011. Geraadpleegd op 13 mei 2015 via http://docspace.howest.be/bitstream/10046/1002/1/q3D8Jgd1_MatthiasSerbruy ns_BP_2013sem2.pdf Studiefiche. (2015). Geraadpleegd op 16 mei 2015 via https://www.howest.be/BamaflexWeb/BMFUIDetailxOLOD.aspx?a=61155&b=5&c =1 Your Complete Business in the Cloud - Microsoft Dynamics NAV and Microsoft Office 365. (2015). Geraadpleegd op 10 augustus 2015 via https://www.youtube.com/watch?v=ja9MU9O_0Xo
Niet-digitale bronnen Goossens, E. & Gils, J. (2011). Toegepaste Informatica. Deel 32a: ERP met NAV 2009, Basis en Financieel. Schilde – Zele Pollefliet, L. (2012.) Schrijven van verslag tot eindwerk. Academia Press.
42
Bijlagen Bijlage 1: Instellingen Management Assistant Odisee, Campus Brussel Stormstraat 2 1000 Brussel Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen, Campus Meistraat Meistraat 5 2000 Antwerpen Karel de Grote-Hogeschool, Campus Groenplaats Nationalestraat 5 2000 Antwerpen Thomas More, Campus Turnhout Campus Blairon 800 2300 Turnhout Thomas More, Campus Geel Kleinhoefstraat 4 2440 Geel Thomas More, Mechelen, Campus De Vest Zandpoortvest 60 2800 Mechelen UC Leuven-Limburg, Campus Proximus Geldenaaksebaan 335 3001 Heverlee Hogeschool PXL, Campus Elfde Linie Elfde Liniestraat 3500 Hasselt UC Leuven Limburg, Campus Diepenbeek Agoralaan Gebouw B bus 1 3590 Diepenbeek Howest, Campus Rijselstraat Rijselstraat 5 8200 Sint-Michiels 43
Katholieke Hogeschool Vives, Campus Brugge Xaverianenstraat 10 8200 Sint-Michiels Katholieke Hogeschool Vives, Campus Kortrijk Doorniksesteenweg 145 8500 Kortrijk Arteveldehogeschool, Campus Kantienberg Voetweg 66 9000 Gent Hogeschool Gent, Campus Schoonmeersen Valentin Vaerwyckweg 1 9000 Gent Hogeschool Gent, Campus Aalst Arbeidstraat 14 9300 Aalst Odisee, Campus Dirk Martens – Aalst Kwalestraat 154 9320 Nieuwerkerken
44
Bijlage 2: Enquête Management Assistants
Wat is uw leeftijd? Welke opleiding volgde u aan de universiteit of hogeschool? Aan welk instituut studeerde u af? In welk jaar bent u afgestudeerd? Kreeg u in uw opleiding lessen over Microsoft Dynamics? Zo ja, welk pakket van Microsoft Dynamics gebruikte u? Zo ja, in welke mate beheerste u toen Microsoft Dynamics? Was u tevreden over de lessen over Microsoft Dynamics? o Waarom wel / niet? In welk bedrijf bent u tewerkgesteld? In welke provincie bent u tewerkgesteld? Op welke afdeling bent u tewerkgesteld? Wat is uw functie nu? Hoeveel jaar beoefent u deze functie? Werkt u nu in het bedrijf met Microsoft Dynamics? Zo ja, in welke mate beheerst u nu Microsoft Dynamics? Worden er interne opleidingen over Microsoft Dynamics aangeboden in het bedrijf waar u tewerkgesteld bent? Bent u tevreden over de interne opleidingen over Microsoft Dynamics? Worden er externe opleidingen over Microsoft Dynamics aangeboden in het bedrijf waar u tewerkgesteld bent? Bent u tevreden over de externe opleidingen over Microsoft Dynamics? Vindt u van uzelf dat u voldoende kennis heeft over Microsoft Dynamics? o Zo ja, komt dit door een opleiding? Welke? o Zo nee, zou u uzelf willen bijscholen? Vindt u het belangrijk om een goede kennis van Microsoft Dynamics te hebben? Vindt u van uzelf dat u Microsoft Dynamics efficiënt kan gebruiken?
45
Bijlage 3: Enquête voor studenten Management Assistant
Wat is uw leeftijd? Aan welk instituut studeert u? Welke opleiding volgt u aan de universiteit of hogeschool? In welk jaar zal u afstuderen? Krijgt u in uw opleiding lessen over Microsoft Dynamics? Hoeveel studiepunten bevat het vak waarin Microsoft Dynamics onderwezen wordt? Wat vindt u van de kwaliteit van deze lessen? Welk pakket van Microsoft Dynamics gebruikt u? Maakt de lector gebruik van cursusmateriaal? Zo ja, welk cursusmateriaal? In welke mate beheerst u Microsoft Dynamics? Vindt u van uzelf dat u voldoende kennis heeft over Microsoft Dynamics? o Zo ja, komt dit door uw opleiding? o Zo nee, zou u uzelf willen bijscholen? Vindt u het belangrijk om een goede kennis van Microsoft Dynamics te hebben? Waarom? Vindt u dat u Microsoft Dynamics efficiënt kan gebruiken?
46
Bijlage 4: Interview Management Assistants
Wat is uw leeftijd? Welke opleiding volgde u aan de universiteit of hogeschool? Aan welk instituut studeerde u af? In welk jaar bent u afgestudeerd? In welk bedrijf bent u tewerkgesteld? In welke provincie bent u tewerkgesteld? Op welke afdeling bent u tewerkgesteld? Wat is uw functie nu? Hoeveel jaar beoefent u deze functie? Kreeg u in uw opleiding lessen over Microsoft Dynamics? o Kunt u mij meer informatie geven over de lector die u onderwezen heeft? o Kunt u mij meer informatie geven over het lessenpakket van Microsoft Dynamics? Welk pakket gebruikte u? o Wat vond u van de kwaliteit / kwantiteit van het lessenpakket van Microsoft Dynamics? o In welke mate beheerste u toen Microsoft Dynamics? o Wat was de slaagkans? Werkt u nu in het bedrijf met Microsoft Dynamics? o Zo ja, welk pakket gebruikt u? Zo ja, in welke mate beheerst u nu Microsoft Dynamics? Worden er interne opleidingen over Microsoft Dynamics aangeboden in het bedrijf waar u tewerkgesteld bent? o Kunt u mij meer informatie geven over de lector die u onderwezen heeft? o Kunt u mij meer informatie geven over het lessenpakket van Microsoft Dynamics? o Wat vond u van de kwaliteit / kwantiteit van het lessenpakket van Microsoft Dynamics? o Kunt u mij meer informatie geven over de slaagkansen? o Wat zijn uw eigen ervaringen? o Wat is de slaagkans? Worden er externe opleidingen over Microsoft Dynamics aangeboden in het bedrijf waar u tewerkgesteld bent? o Kunt u mij meer informatie geven over de lector die u onderwezen heeft? o Kunt u mij meer informatie geven over het lessenpakket van Microsoft Dynamics? o Wat vond u van de kwaliteit / kwantiteit van het lessenpakket van Microsoft Dynamics? o Kunt u mij meer informatie geven over de slaagkansen? o Wat zijn uw eigen ervaringen? o Wat is de slaagkans? Vindt u van uzelf dat u voldoende kennis heeft over Microsoft Dynamics? o Zo ja, komt dit door de opleiding van uw hogeschool / universiteit of door een opleiding van het bedrijf? 47
o Zo nee, zou u uzelf willen bijscholen? Vindt u dat u Microsoft Dynamics op een efficiënte manier beheert? Waarom? Wat vindt u positief aan Microsoft Dynamics? Wat vindt u negatief aan Microsoft Dynamics? Waarom gebruikt uw bedrijf Microsoft Dynamics? Welk advies geeft u mij omtrent Microsoft Dynamics?
48
Bijlage 5: Interview studenten Management Assistent
Wat is uw leeftijd? Welke opleiding volgt u aan de universiteit of hogeschool? Aan welk instituut studeert u? In welk jaar zal u afstuderen? Krijgt u in uw opleiding lessen over Microsoft Dynamics? o Kunt u mij meer informatie geven over de lector die u onderwijst? o Kunt u mij meer informatie geven over het lessenpakket van Microsoft Dynamics? Welk pakket gebruikt u? o Wat vindt u van de kwaliteit / kwantiteit van het lessenpakket van Microsoft Dynamics? o In welke mate beheerst Microsoft Dynamics? o Wat is de slaagkans? Vindt u van uzelf dat u voldoende kennis heeft over Microsoft Dynamics? o Zo ja, komt dit door de opleiding van uw hogeschool / universiteit? o Zo nee, zou u uzelf willen bijscholen? Vindt u dat u Microsoft Dynamics op een efficiënte manier beheert? Waarom? Wat vindt u positief aan Microsoft Dynamics? Wat vindt u negatief aan Microsoft Dynamics? Waarom gebruikt u Microsoft Dynamics? (taken) Welk advies geeft u mij omtrent Microsoft Dynamics?
49
Bijlage 6: programma Howest
50
51
