Auteur: Tom Smit www.natuurlijkwild.nl Focusstacking Deze keer een blogje over hoe focusstacking uit te voeren. De techniek is niet zo moeilijk t'is alleen een beetje meer werk dan een foto maken. Waar gebruik je focusstacking voor of eigenlijk waar kun je het voor gebruiken. Eigenlijk voor heel veel dingen. Vaak wordt deze techniek bij macro gebruikt. In deze blog zal ik dat ook gebruiken. Ik heb het ook al toegepast bij fotomicrografie (fotografie middels microscoop). Dit verhaal bestaat uit twee delen. Het deel waar je met de camera en hulpmiddelen aan de slag gaat en een deel waarvoor je achter de computer moet kruipen. Het cameradeel Echt serieus heb ik ze gebruikt bij het maken van een focusstacking sessie die ik ook hier zal gebruiken. Focusstacking is een techniek waarbij je een hele stapel (stack) foto's op elkaar stapelt (stacking) waarbij elke foto een iets andere scherpstelpunt heeft. Wel zodanig dat de gebieden die scherp zijn op elkaar aan sluiten. Hier zit het meeste werk in voor de fotograaf. Het vergt ook enige oefening in die zin dat je een gulden middenweg moet vinden tussen je diafragma en de stapgrootte bij het scherpstellen. Persoonlijk houd ik het diafragma zo groot mogelijk (lage F-waarde dus). Als je diafragma te groot is en je scherpstel-stappen tussen de foto's ook te groot zullen er stukken in de tussengebieden zijn die niet scherp zijn en dus niet je gehele onderwerp scherp zijn. Dit is iets wat je proefondervindelijk zult moeten ontdekken met jouw camera en objectief. Randvoorwaarden zijn bij deze manier van fotograferen zijn een stilstaand onderwerp en een stilstaande camera, dus op een stevig statief. Waar ik mee begonnen ben is een egale achtergrond zoeken, met in mijn geval invallend licht door het raam. Je kunt uiteraard ook met flits of kunstlicht gaan werken, dat heb ik hier niet gedaan. De achtergrond kan het behang aan de muur zijn, maar ook gewoon een vel papier of professionele achtergrond of een losse rol behang die je nog hebt liggen van de laatste verbouwing. Ik heb hier zelf gebruik gemaakt van het behang. Mocht je gebruik maken van een rol achtergrond of rol behang zorg er dan voor dat er geen kreukels in zitten maar dat het vloeiend verloopt. Die kreukel zie je terug op je foto en dan wordt het er in dit geval niet mooier op. Zorg ervoor dat tussen het onderwerp en de achtergrond een centimeter of 60 of meer zit. Dit geeft de mooiere effecten en dat maakt het voor de stacksoftware ook makkelijker. De volgende stap is het plaatsen van je onderwerp. Zorg dat dit stevig staat en niet kan bewegen. Ik gebruikte hiervoor een klem om de Orchidee vast te zetten. Het zijn losse bloemen in een plastic buisje, dus je kunt de steel niet fijndrukken met de klem. De derde stap is het gereed zetten van je statief met camera. Kies een objectief waarmee je aan de slag wilt. Stel camera en statief zo op dat je je onderwerp mooi voor je achtergrond hebt staan. Stel nu scherp op het dichtstbijzijnde punt van je onderwerp. Dit kun je het beste handmatig doen en dan aan de achterkant op je scherm kijken in liveview modus. Indien mogelijk kun je het beeld vergroten bij de meeste camera's. Bij Canon camera's wordt software meegeleverd waarmee het mogelijk is om je camera aan te sturen via de computer middels een USB kabel. Dit vergemakkelijkt het scherpstellen stukken omdat je scherm van de computer veel groter is dan het schermpje achterop je camera. Maak gebruik van de mogelijkheden die je hebt. Stel je de voorkeuze in op diafragmavoorkeuze. Aangezien we de camera toch op statief hebben staan is de sluitertijd niet zo van belang. Zoek
nu een geschikt diafragma, begin met F4 bij voorbeeld. Dan zit je wel redelijk goed om mee te beginnen. We beginnen zoals gezegd met het handmatig scherpstellen op het punt het dichtst bij de lens. Zorg er voor dat je nu iets daarvoor scherpstelt. Dit wordt je eerste foto, met alles (net) niet scherp. Druk nu af en bekijk het resultaat. Stel nu scherp door een kleine stap verder scherp te stellen op je onderwerp. Bij deze foto wordt het eerste puntje van je onderwerp scherp. Maak je foto en kijk waar je scherpte ophoud en stel nu iets verder scherp en maak weer een foto. Bekijk de foto weer en pak je volgende scherpstelpunt. Zo ga je door tot je je hele onderwerp hebt gehad en je laatste foto is dan weer helemaal onscherp.
! "# % $ & $! $ + &&
% $ # $! % $
#$ $ ! ! $ $ #% ' + $ $
% $ &&
& '( # ! $ )$ ! $ # * ! $ & & & + $ $# ! ' &% # $ $ $# % $
$
+ '
&# $ $
! .+ .+ # .+ . & + + $!
$ #'
& & ,,
%
! ! !
,, '
!
& &
&
& $
$ & '( & & $ ! $ $% $& ! ! $ & '
$ &
$ % && $ $&
$ # !
$
' & $
# /*
' /0
#
$
&
# % $ & &$ % $ / $& /
-
# ! $/*
'
% &! $
$ & /
)$! $
# $ $
+
#
%
% % $ & /* $ / # & '( 1 ! $
! &% $
# ! $ ! $' &# # # # ! && ' # /* % $ / /3
#
$ &
$
&
#
,
$
#
! $ $% $& & #
$
! $ # #
$
& $
'
&
!
$ & 2! $ $ $ - # $ $
1 #!
# $
$# -
$ $ %
!
+ $
/
Deze stap zorgt er voor dat alle foto's goed boven elkaar komen te liggen en dat ze in de volgende stap goed gestapeld kunnen worden. Voor het uitlijnen kiezen we de optie automatisch. Die voldoet prima voor het stacks.
+
&
! &
# ! $ ! #
! $
#
% $ &
& ! /* % $ $ & $! $ & / $
4 #
/ #
$! $ ' /3 # % & % & /5 $ ! $ & %
& ! $!
#% # /+ $
$# # ! $ $
!
% $
Nu gaat Photoshop aan de slag en uiteindelijk komt er een gestackte/gestapelde foto uit die alle scherpe delen van de foto's heeft, zoals hieronder te zien is. Sla de foto op zoals je dat dat altijd doet binnen Photoshop. Kan als JPG of TIFF en ook uiteraard als PSD bestand. Hopelijk kunt je met dit verhaal aan de slag een ook zelf foto-stacking gaan toepassen. Een heel mooi voorbeeld van het gebruik van focusstacking is te vinden op de site van Christophe Brochard. Hij heeft voor zijn boek "Fotogids Larvenhuidjes van libellen" alle foto's gemaakt
middels fotostacking. Deze link laat een voorbeeldje zien van focusstacking in optima forma, althans in mijn ogen.
