Stichting Apeldoorns Kanaal Leliestraat 2 7151 GJ Eibergen (T) 0545-472477 (E)
[email protected] (W) www.apeldoornskanaal.com Rabobank nr. 3177.52.189 Kamer van Koophandel nr. 08079368
NIEUWSBRIEF juli/augustus 2012
Doorbraak bevaarbaar maken Apeldoorns Kanaal Er wordt de komende jaren 11 miljoen euro geïnvesteerd in het Apeldoorns Kanaal van Hattem naar Heerde. Dit om de bevaarbaarheid te bevorderen en meer toeristen naar het gebied te trekken. De provincie Gelderland, Waterschap Veluwe en de gemeenten Heerde en Hattem investeren in het project. Voor dit bedrag komen beweegbare bruggen, nieuwe steigers en fietsen wandelroutes langs het water. Het gedeelte tussen Hattem en de Bonenburgersluis in Heerde wordt gebaggerd zodat grotere schepen er kunnen varen. Het project start volgend jaar en is onderdeel van het programma gebiedsontwikkeling NoordoostVeluwe met de aansprekende naam “Veluwekroon”. Voor dit project werd donderdagmiddag 12 juli in Heerde een samenwerkingsovereenkomst ondertekend door gedeputeerde mevrouw Annemieke Traag, namens de provincie Gelderland, Victor Doorn, namens het bestuur van het Waterschap Veluwe, wethouder Luc Teuben namens de gemeente Hattem en wethouder Herman van der Stege namens de gemeente Heerde. Alle partijen spraken van een historische dag. Het Waterschap was verheugd dat na 60 jaar nu het vervuilde slib van de kanaalbodem wordt verwijderd en de waarschuwingsborden, die een verbod aangeven om in het water te komen over enkele jaren verleden tijd zijn. Schoon oppervlaktewater is van groot belang voor de volksgezondheid.
De heer Doorn complimenteerde de gedeputeerde voor de voortvarendheid waarmee de plannen tot stand zijn gekomen. De beide gemeenten bij monde van hun wethouders onderstreepten het belang van een bevaarbaar kanaal als toeristisch recreatief product voor de Oost-Veluwe. Hattem profiteert nu al van de nieuwe jachthaven. Het geeft een impuls aan de economie van de stad. Er komen nu ook verzoeken van historische schepen om aan te kunnen leggen bij de stad. Er is weer contact tussen stad en water ontstaan en dit bevordert merkbaar het toerisme. Mevrouw Traag sprak van de nu al fraaie fietsroute vanuit Apeldoorn naar Dieren maar ook van Apeldoorn naar Hattem. Een bevaarbaar Apeldoorns kanaal is de kroon op het gezamenlijke streven van provincie, Waterschap en de zes kanaalgemeenten. In de overeenkomst staan de investeringen die in het noordelijk deel van het kanaal de komende 3-4 jaar worden gedaan. Ook voor de noodzakelijke grote sluis in Dieren is door de provincie geld (0,5 miljoen) beschikbaar gesteld aan de gemeente Rheden terwijl het Waterschap Veluwe ook een bedrag daarvoor heeft gereserveerd. Van de zes sluizen in het kanaal zijn er inmiddels vier gerestaureerd. Voor een kleine haven boven de bijzondere sluis in Dieren liggen er na renovatie ook mogelijkheden voor een nieuw toeristisch recreatief product. Zie de volgende linken voor nadere info: http://www.gelderland.nl/eCache/DEF/20/987.htm en http://www.gelderland.nl/eCache/DEF/20/210.htm ________________________________________________________________________________________________
-2-
Stichting Apeldoorns Kanaal actief tijdens Veluwse Waterweek Zaterdag 14 juli was de laatste dag van de Veluwse Waterweek. De Stichting Apeldoorns Kanaal was op die dag met een informatiekraam aanwezig bij de Hezenbergersluis in Hattem. Hier kon het publiek informatie krijgen over de geschiedenis van het kanaal en de plannen en stand van zaken m.b.t. het op nieuw bevaarbaar maken. Tevens kon de DVD “Het Apeldoorns Kanaal – een waterweg met toekomst” worden gekocht. Bestuursleden en ambassadeurs van de Stichting bemanden de kraam. In samenwerking met het Waterschap Veluwe werd op die dag ook de sluis bediend met behulp van een aantal vrijwilligers van de Stichting. Het publiek kon zien hoe een aantal motorjachten en een rondvaartboot met passagiers van Vadesto uit Hattem werden geschut, hetgeen soms spectaculaire beelden opleverde. Vrijwilligers van de Lions Club Hattem zorgden voor de veiligheid van het publiek. Door het relatief slechte weer viel de publieke belangstelling helaas wat tegen
Sail Apeldoorns Kanaal groot succes In de loop van maandag 23 juli verzamelde zich een dertigtal historische binnenvaartschepen van de Landelijke Vereniging tot Behoud van het Historisch Bedrijfsvaartuig (LVBHB) in de haven van Hattem voor de manifestatie Sail Apeldoorns Kanaal. ‘s Avonds werden de opvarenden officieel welkom geheten door burgemeester Wiggers van Hattem. Dinsdagmorgen 24 juli vertrok het grootste deel van de vloot richting de Hezenbergersluis, waar ca. 25 schepen werden opgeschut. Het verval in de sluis bedroeg ca. 3,50 meter. Personeel van het Waterschap Veluwe, eigenaar en beheerder van het kanaal, had bij het schutten versterking gekregen van vrijwilligers van de Stichting Apeldoorns Kanaal, terwijl de Lions uit Hattem beveiligingstaken op zich hadden genomen. De hele dag door was het publiek massaal aanwezig om maar vooral niets te missen van de vaak spectaculaire beelden van de opschuttende schepen uit ons maritieme erfgoed. Er was een grote diversiteit aan historische schepen te bewonderen, zoals een Groninger tjalk, een Wilnisse aak, een Westlander, een luxe beurtmotor, een Friese snik, een kotter, een hoogaars, een ever en een zalmschouw.
-3-
-4-
De schepen voeren na het schutten door naar de Kloosterbrug bij Wapenveld waar zij in een lange rij afmeerden aan de Kanaaldijk. Vanaf de Kloosterbrug werd met kleine pramen en volgboten lading vervoerd naar de Manenbergerbrug in het centrum van Wapenveld. Hier werden de opvarenden namens de gemeente Heerde officieel welkom geheten door wethouder Van der Stege en werd de aangevoerde lading vervoerd naar de markt in Wapenveld. ’s Avonds was er voor de opvarenden een gezamenlijke maaltijd met aansluitend een gezellige avond in Vrieze’s Erfgoed. Hier traden ook de Dijkdichters uit Lelystad op door een aantal gedichten voor te dragen, waaronder het bijzonder fraaie en ontroerende “Ode aan het Kanaal” van Rolf Captijn.
OD E AA N HET KA NAA L Meer dan een geul met Ijsselwater gevoed Meer dan een blauwe lijn op de kaart Meer dan een schipper echt ontdekken moet Meer dan ooit het bevaren meer dan waard Vroeger met gedegen vakmanschap gegraven Vroeger slagader voor scheepsverkeer Vroeger bruggen en sluizen die doorgang gaven Vroeger is helaas tot nu niet meer Geen schip meer bij de oude kaden Geen platte schuit die ooit de koeien bracht Geen tjalken meer om zand te laden Geen kanaal meer maar een stille gracht Nu de ader is door snelverkeer verstopt Nu de brug is verroest en de sluis verzandt Nu het kanaalhart nog maar nauw’lijks klopt Nu is het zaak WEL te varen langs de waterkant Ooit zullen schippers op het kanaal elkander weer groeten Ooit zullen bruggen en sluizen gewoon weer open gaan Ooit zal druk verkeer voor de schepen wachten moeten Ooit zal deze mooie vaarweg weer ontstaan Het is een zaak van veel praten en handenvol met werk Maar schippers, samen vaart u wel en sterk Een open Apeldoorns Kanaal is een zegen voor de natie Voor beurtschipper, natuurfanaat en waterrecreatie Het is en moet en zou ook kunnen Ook al zal menig argument wel worden weggehoond Dit moois moeten we een nieuwe toekomst gunnen Want ook ik heb ooit aan dit kanaal gewoond Rolf Captijn, Dijkdichters Lelystad juli 2012.
Woensdag 25 juli vertrok de vloot weer uit het gastvrije Wapenveld naar Hattem. Donderdagmorgen 26 juli vertrokken de schepen naar Hasselt teneinde deel te nemen aan de jaarlijkse reünie van de LVBHB, genaamd Hassailt. Samenvattend kan geconcludeerd worden, dat Sail Apeldoorns Kanaal als bijzonder geslaagd mag worden beschouwd en op een bijzondere wijze heeft bijgedragen om het Apeldoorns Kanaal in zijn oude glorie te herstellen en in de belangstelling te houden.
-5-
Tijdelijke verlaging waterstand Apeldoorns Kanaal bij Wapenveld Van 1 augustus tot 1 oktober 2012 verlaagt Waterschap Veluwe de waterstand in het Apeldoorns Kanaal tussen het terrein van de voormalige Berghuizer Papierfabriek in Wapenveld en de Hezenbergersluis in Hattem. Deze maatregel is nodig om de voormalige afvalwaterzuivering en de kademuur van het oude industrieterrein van de Berghuizer Papierfabriek af te kunnen breken. Om zorgvuldig te kunnen werken is de waterstand verlaagd. Daarvoor werd er bij de vml. papierfabriek een damwand in het kanaal geslagen. De aanwezige vis werd vervolgens afgevangen en bovenstrooms van de damwand uitgezet. Met de stuw Hezenberg werd de waterstand verlaagd. Tijdens de werkzaamheden wordt het kanaalwater ‘omgeleid' via de Nieuwe Wetering. Nadat de kademuur en de zuivering zijn afgebroken, wordt de provincie Gelderland eigenaar van dit gedeelte van het terrein van de oude Berghuizer Papierfabriek. De provincie ontwikkelt er nieuwe natuur, waardoor in de toekomst een ecologische verbinding kan ontstaan tussen de Veluwe en de IJssel.
Passantenhaven boven sluis Dieren wordt onderzocht Het Waterschap Veluwe is in gesprek met de gemeente Rheden en de provincie Gelderland over de aanleg van een passantenhaven boven de sluis in Dieren. De Stichting Apeldoorns Kanaal had daartoe in december 2011al het initiatief toe genomen i.v.m. met de noodzakelijke renovatie van de water lekkende sluis. (zie ook Nieuwsbrieven november/december 2011 en januari/februari 2012). De SAK heeft daartoe een nota geschreven (zie www.apeldoornskanaal.com - De Stichting – Nota’s en notities – Nota 120707 Passantenhaven sluis Dieren). Het passeerbaar maken van de sluis voor schepen is een absolute voorwaarde voor de aanleg van de passantenheven. De sluis wordt voorlopig niet gerenoveerd, omdat het Waterschap de voorkeur geeft om alle werkzaamheden tegelijkertijd uit te voeren (opheffen lekkage en passerbaar maken). De noodzakelijke renovatie van de lekkende benedendeuren is tijdelijk opgelost. De totale renovatie van de sluis kost € 1,2 miljoen hiervoor is al een aanzienlijk bedrag gereserveerd. Naar verwachting zullen de onderhandelingen over de aanleg van een passantenhaven eind dit jaar worden afgerond. Op dit moment is nog niet bekend wat dit gaat kosten en er is ook nog geen geld voor gereserveerd. Duidelijk is echter wel, dat de passantenhaven een nieuw toeristisch product voor Dieren zal zijn. Het Waterschap laat intussen onderzoeken of in verband met een beperking van de kosten volstaan kan worden met de renovatie van de helft van de sluiskolk. De sluis is namelijk uitgerust met een tussenhoofd met sluisdeuren, zodat de sluiskolk in twee delen kan worden gesplitst. De helft van de sluiskolk is ruim voldoende om de recreatietoervaart en historische schepen te laten passeren.
