augustus 2006 tot augustus 2009

Titel project

“Een leertraject dat bij je past”

Projectnummer

IA05009

Contactpersoon

Dhr. drs. J.J.M. Gijzen

Begin- en einddatum van het project

augustus 2006 tot augustus 2009

A. Uitgangspunten voor project 1. Beschrijf kort de aanleiding of het probleem dat het project beoogt op te lossen, spits dit toe op de regio / sector en betrokken opleidingen Beschrijf het probleem dat het project beoogt op te lossen, de situatie wordt verbeterd in termen van regio / sector en betrokken opleidingen Het (voorbereidend) beroepsonderwijs binnen Maastricht en omgeving wordt al jaren geplaagd door een groot aantal problemen. Deze actuele problemen zijn: een hoog percentage voortijdige schoolverlaters (demotivatie), moeizame doorstroming tussen vmbo-mbo en hbo (keuzeproblemen) gebrekkige aansluiting tussen vmbo-mbo en hbo (overdracht gegevens, inhoudelijke aansluiting) een negatief imago van vmbo en mbo het vmbo-tl/gl is ongelukkig met zijn positie als onderdeel van het vmbo. de onderwijsprogramma’s zijn nog te traditioneel van opzet en vertonen te weinig samenhang het beroepsonderwijs speelt te weinig in op de algemene maatschappelijke behoefte aan het actief betrekken van jongeren bij hun omgeving Specifiek gezien is er een problematiek zichtbaar, waarbij: er sprake is van een geringe integratie van buitenschoolse momenten in de onderwijsuitvoering van de scholen; informele leermomenten (ervaringsleren, werkplekken, leren binnen vrijwilligerswerk, etc.) krijgen nog geen echte plek krijgen in het onderwijsproces; vmbo en mbo moeilijk vat krijgen op de mogelijkheden van de werksituaties binnen bedrijven/instellingen, en omgekeerd bedrijven weinig zicht hebben op onderwijsleerprocessen. - jongeren een te eenzijdige ontwikkeling doormaken door de grote nadruk op het verwerven van vaktechnische vaardigheden - jongeren een gebrekkig arbeidsethos bezitten

1

2. Beschrijf de doelen in termen van beoogde effecten en resultaten, d.w.z. specifiek, meetbaar, realistisch en tijdgebonden. Beschrijf de doelen / het doel van het project 1. Van de leerlingen van het vmbo is in het derde projectjaar 97 % doorgestroomd naar het mbo. 2. Op het einde van het derde projectjaar heeft 85 % van de 97 % de juiste keuze gemaakt om zich te gaan kwalificeren voor een beroep. 3. Van de 85 % zit 80 % op het juiste leerniveau binnen het MBO 4. De docenten van vmbo en mbo ontwikkelen en voeren gezamenlijk leerarrarrangementen uit voor vmbo 3 t/m mbo 1 binnen de deelnemende sectorprogramma’s (vmbo) en units (mbo) vanaf fase 1. 5. Over drie jaar zal tenminste 40 % van het curriculum van vmbo 3 en 4 en mbo 1 in buitenschoolse leersituaties plaatsvinden met behulp van de inzet van leerarrangementen. 6. De verblijfsduur op vmbo of mbo kan varieren, afhankelijk van de voortgang van de leerloopbaan van de leerling kan de leerling/student langer in het vmbo verblijven of sneller naar het mbo doorstromen (geheel of partieel). 7. In het kader van een flexibele doorstroom wordt niveau 1 geexamineerd in het vmbo in fase 3 van het project. 8. Leerlingen geven na iedere fase een overzicht met behulp van een eindverslag m.b.t. de verworven persoonlijke bekwaamheden, opgedaan tijdens het ontwerpen en uitvoeren van de leerarrangementen. 9. Over drie jaar hebben we binnen het project een aantal instrumenten ontwikkeld m.b.t.: - een format voor het ontwerpen van leerarrangementen - een leermanagementsysteem - een kwalificatieonderlegger - een portfolio, dat naast de cognitieve en beroepskennis ook de benodigde vaardigheden en attitudes beschrijft, die de leerling heeft verworven.

3. Thema’s van het project Het project is gericht op versterking van de relatie onderwijs – bedrijfsleven: vergroting van de externe gerichtheid van het beroepsonderwijs en de oriëntatie van het beroepsonderwijs op de vraagzijde, in het bijzonder het bedrijfsleven bevordering van de leerloopbaan van de leerling/student en de doorstroom in het beroepsonderwijs verhoging van de professionaliteit van degene die het beroepsonderwijs heeft afgerond Innovatie van de pedagogiek en didactiek van het beroepsonderwijs

Ja

Nee

Ja Ja Ja Ja

2

4. Beschrijf de samenstelling, inhoudelijke inbreng en expertise van het samenwerkingsverband Naam partner samenwerkingsverband Bouwbedrijven:

Omschrijving inhoudelijke inbreng

Omschrijving deskundigheid

SWV Bouwopleidingen Zuid

leer- en werkmeesters

Bouwopleidingen

Bouwbedrijf van Wijnen


Bouwbedrijf

Woningbouwcoöperatie St. Servatius Woningzorgcoöperatie Woonpunt Fundeon


Sociale woningbouw


Sociale woningbouw

Adviseur

Kenniscentrum Bouw

Vivre


Ouderen - /thuiszorg

Groene Kruis/Domicura


Thuiszorg

Radar


Gehandicaptenzorg

Stichting Trajekt


Jeugd- en jongerenwerk

Kunst, cultuur & amusement/theater Kumulus Centrum voor de Kunsten Stichting Vakopleiding Dans


Educatie kunst en cultuur


Professionele dansopleiding

Beleidsadviseur/onderwijsontwikkelaar Beleidsadviseur/onderwijsontwikkelaar

Doorstroom vmbo-mbo-hbo

Porta Mosana College

Docenten leerteam

Sint Maartenscollege

Docenten leerteam

Vakdeskundigheid (avo- en praktijkvakken) Vakdeskundigheid (avo- en praktijkvakken)

Zorg & Welzijn

Talent (Theoretische en gemengde leerweg) Hogeschool Zuyd, dienst onderwijsontwikkeling ROC Leeuwenborgh, dienst onderwijsontwikkeling Voortgezet Onderwijs

Doorstroom vmbo-mbo-hbo

MBO/ROC Leeuwenborgh Unit maatschappelijke dienstverlening en welzijn Unit gezondheidszorg

Docenten leerteam

Vakdeskundigheid

Docenten leerteam

Vakdeskundigheid

Unit handel en uiterlijke verzorging Unit techniek (bouw)

Docenten leerteam

Vakdeskundigheid

Docenten leerteam

Vakdeskundigheid

Unit Sport en bewegen (dans)

Docenten leerteam

Vakdeskundigheid

onderwijsadviseurs

Herontwerp vmbo-mbo

Derden Diephuis & van Kasteren

3

5. Beschrijf de innovatie in het project: Stellingen 1. In onze diensteneconomie, die steeds meer in omvang zal gaan toenemen, kan vakbekwaamheid slechts verworven worden in leerarrangementen die door het beroepsonderwijs en externe partners als bedrijfsleven, instellingen en maatschappelijke organisaties gezamenlijk zijn opgezet en waarvoor zij een gedeelde verantwoordelijkheid dragen. 2. Ontwikkeling van handen (vaardigheden), hoofd (kennis) en hart (voor het werk, voor de zaak waarvoor men werkt) behoeft een continue dialoog tussen leerling, school en externe partners. 3. Scholen en externe partners moeten tot een fundamenteel herontwerp van het curriculum komen, waarvoor de regionale vraag naar arbeidskrachten en de leervragen van de leerlingen richtinggevend zijn. Leerloopbaan centraal: interessant, uitdagend en classificerend Dit innovatieproject ontwerpt een driejarig onderwijsarrangement voor vmbo, mbo en externe partners (bedrijven, instellingen, maatschappelijke organisaties). Het wil het mogelijk maken dat leerlingen in vmbo en mbo in toenemende mate eigenaar worden van hun eigen leertraject. We stellen leerlingen in staat op basis van persoonlijke interesse en behoeften een groot gedeelte van het curriculum zelf te laten samenstellen en uit te voeren in binnen –en buitenschoolse leerarrangementen. Door de persoonlijke loopbaan van de leerling centraal te stellen: - krijgt de leerling in beeld wat hij of zij wil - zoekt de leerling met binnen –en buitenschoolse leerpartners uit hoe hij/zij dit kan realiseren, rekening houdend met de exameneisen van het vmbo en de beroepskwalificatie eisen van het mbo. Het project streeft naast de ontwikkeling van een aantal beroepscompetenties op het gebied van wonen (bouw), zorg, welzijn, kunst en cultuur, ook een aantal competenties na op het gebied van: 1) leer- en (kennis)ontwikkelingscompetenties, waardoor leerlingen in staat worden om vormgever te zijn van hun eigen leerloopbaan; 2) loopbaancompetenties en competenties m.b.t. identiteitsontwikkeling, noodzakelijk voor het maken van een passende beroepskeuze; 3) burgerschapscompetenties: persoonlijke, sociale en maatschappelijke competenties die in de sociale interactie met anderen en in de persoonlijke levenssfeer zelfsturend handelen mogelijk maken. Flexibele aansluiting vmbo, mbo en hbo Binnen dit project willen we ervoor zorgen dat de bovenbouw van het vmbo een geheel gaat vormen met het eerste leerjaar van het mbo. De leerlingen krijgen daarvoor een ononderbroken leertraject aangeboden op hun eigen leerniveau. Talentontwikkeling: doorstroom vmbo-mbo-hbo Een speciale plek is binnen dit traject ingeruimd voor de positie van de leerlingen die de theoretische of gemengde leerweg volgen binnen het vmbo. Zij worden ingezet met speciale taken bij het ontwerpen en uitvoeren van de leerarrangementen die zowel in de frontoffice als in de backoffice van de bovenbouw kunnen plaatsvinden. Gaandeweg het traject ontwikkelen zij ondernemersplannen voor trajecten of sectoren en hun afdelingen. Ook de frontoffice en backoffice kunnen hierbij worden beschouwd als deelorganisatie die als een ‘mini-onderneming’, in samenspraak met mbo-leerlingen (tutoren) wordt geleid. Dat zorgt ervoor dat talentvolle leerlingen al in een vroeg stadium competenties kunnen ontwikkelen die nodig zijn voor het uitoefenen van leidinggevende middenkaderfuncties (niveau 3 en 4 mbo). Door in de bovenbouw van het vmbo reeds een beroep te doen op deze competenties zullen naar verwachting ook eerder leerlingen ontdekt of gescout kunnen

4

worden waarbij ook doorstroom naar het hbo tot de mogelijkheden behoort. Onder meer met behulp van assessment kunnen kwaliteiten en competenties reeds in een vroeg stadium in kaart worden gebracht en systematisch verder worden ontwikkeld. Dat is de reden om ook docenten en onderwijsontwikkelaars van het hbo bij dit traject in te zetten. Hiermee kan ook worden bereikt dat het kennisniveau van de samenleving wordt verhoogd, noodzakelijk gezien de afspraken die zijn gemaakt in Europees verband (zie Lissabon Akkoord). Actief burgerschap en gemeenschapszin Doordat waar mogelijk gewerkt wordt vanuit een integraal curriculum en daar de bewoners van de omringende buurten (vmbo) en de stad (mbo) bij te betrekken, levert dit project een bijdrage aan het verhogen van de leefbaarheid van hun omgeving. Het begrip tussen jongeren, ouderen, gehandicapten en werkenden zal toenemen. Hierdoor kan een nieuwe gemeenschapszin ontstaan op basis van gedeelde waarden en normen, waardoor tevens het gevoel van veiligheid zal toenemen. Opleiden: een zaak van allen in de regio Het project zal een bijdrage leveren aan het ontstaan van een leergemeenschap waarin de school samen met bedrijven, instanties, instellingen, gemeente, etc. gezamenlijk de verantwoordelijkheid gaat dragen voor het opleiden en leren van jonge mensen in de regio. De koppeling tussen behoeften en vraagstukken van de arbeidsmarkt en de beroepsopleidingen kan op deze wijze sterk worden verbeterd. De arbeidsmarkt krijgt goed opgeleide jongeren in beroepen waar vraag naar is. De school als loopbaancentrum “De werkelijke wereld is het startpunt en het eindstation, sterker is de echte “school”, waar klaslokaal en leraar en leerling en externe partner elkaar ontmoeten en samen participeren” “De externe partners hebben een gelijkwaardige stem in het samenstellen en uitvoeren van het curriculum: de weg van ‘verdeelde’ naar ‘gedeelde’ verantwoordelijkheid" “It takes a whole village to raise a child” Bovengenoemde uitspraken zijn allen van toepassing op dit innovatiearrangement Het project wil een bijdrage leveren aan de transformatie van het (voorbereidend) beroepsonderwijs van een industriële opleidingenfabriek naar een loopbaancentrum.Het vereist een integrale vernieuwing en bijbehorend herontwerp. Dit betreft zowel de programmering en didactiek (nieuwe pedagogiek), de organisatie van het onderwijs, de bedrijfsvoering als ook een andere omgang van de school met de omgeving. Naast deze institutionele aspecten dient er ook veel te wijzigen op individueel niveau, met name voor de rollen van leerling/student, leraar, schoolleiders en werkgever. Met de uitvoering van het innovatiearrangement wordt een transformatie in gang gezet van: ‘de school als diplomafabriek’ naar ‘de school als loopbaancentrum’ ‘een aanbodgerichte werkwijze’ naar ‘competentiegericht onderwijs’ de leerling/student als ‘passieve leerconsument’ naar ‘actieve leerondernemer’ ‘van werknemer’ naar ‘werkondernemer’ de docent ‘als lesboer’ naar ‘coach/loopbaanbegeleider/deskundige inzake leren’ van de werkgever als ‘stageleverancier’naar ‘educatief ondernemer’ 5.1. Verbindend leren Binnen dit project wordt speciaal gezocht naar versterking van de directie relatie tussen schools leren en het leren op de werkplek (binnen en/of buiten de school). Aansluiting wordt gezocht bij het leren dat spontaan (werkplekgebonden, maar ook informeel) buiten de school plaatsvindt. Werkplekgebonden leren wordt in diverse vormen zowel binnen als buiten de school vorm gegeven (via bijvoorbeeld werkplekkenstructuur, bedrijfssimulaties, gastdocenten, schoolbedrijven, maar ook snuffelstages,

5

maatschappelijke stages, beroepsvoorbereidende en -opleidende stages en leerwerktrajecten). Bij informeel leren is er nauwelijks of geen relatie met het leren op school of met het non/formele leren. Het gaat hierbij om niet gestructureerde vormen van leren waarbij de lerende bewust of onbewust leert in situaties die eigenlijk niet specifiek op leren gericht zijn. Ervaring is volgens ‘leren in bouw’ of ‘leren in de zorg’ ook een vorm van informeel leren (zelf iets uitproberen, een college vragen iets voor te doen, feedback/commentaar krijgen, lezen van een protocol of gebruiksaanwijzing). Informeel leren heeft betrekking op alle leeractiviteiten buiten de school of opleidingsinstituut en vaak wordt het beschouwd als een natuurlijk en ongestructureerd leerproces. Het kan gaan om aan werk gerelateerde activiteiten zoals: werkplekleren, inwerken, intervisie, opdoen van werkervaring, leertrajecten, toepassen van werkinstructie, bedienen van nieuwe hulpmiddelen, machines en innovaties. Ook wordt er buiten het werk geleerd in bijvoorbeeld het vrijwilligerswerk, het verenigingsleven en sportverenigingen. ‘Verbindend leren’ veronderstelt een sterke relatie tussen alle leerprocessen in diverse omgevingen. De school kan daarbij geen gesloten onderwijsorganisatie meer zijn, maar moet gaan fungeren als een open netwerkorganisatie die dit verbindend leren organiseert, faciliteert en evalueert. Dit impliceert nieuwe uitgangspunten voor de samenwerking met het vervolgonderwijs, bedrijfsleven en andere organisaties, en een heldere rolvervulling door alle partijen die betrokken zijn bij het leerproces van de leerling: a. Verbindend leren bezien vanuit de context van de doorlopende leerweg betekent een hechte relatie met het mbo. Op die manier kunnen verschillende vormen van maatwerk ontstaan waarbij doorstroom gegarandeerd is. b. Bedrijven en de andere organisaties zijn belangrijke samenwerkingspartners bij dit nieuwe onderwijsconcept omdat vmbo en mbo samen met heb contexten en prestaties definiëren die voldoende uitdagend en betekenisvol zijn. c. Als de leervraag van de leerling het vertrekpunt is, dan leidt dit tot andere verwachtingen ten aanzien van de relatie tussen onderwijsmedewerkers en leerlingen. Leren is vooral effectief als de leervraag van de leerling centraal staat, en de leerstijl en het leervermogen van de leerling bekend zijn. Vertaald naar de leerloopbaan van een jongere betekent dit: - bepaal wat de leerling kan en wil - bepaal op welke wijze de leerling dit kan en wil realiseren - ontwerp gezamenlijk een leertraject dat past - zorg voor passende en aansprekende vormen van leren zoals leren door te doen en van en met elkaar leren (samen leren). 5.3. Structuur herontwerp: naar een integraal curriculum voor ‘wonen, welzijn, zorg, kunst en cultuur’ Curriculum vmbo-mbo Leerjaar 3 en 4 van het vmbo vormen een geheel. Het curriculum bestaat uit de theoretische leerweg, en de programma’s zorg & welzijn en bouw breed. Voor 1 maart 2006 wordt in het kader van het Regionaal Arrangement vmbo een aanvraag ingediend om te kunnen starten met de ontwikkeling van een experimentele sector ‘theater’ of ‘kunst, cultuur en amusement’. Tijdens dit project zullen de leerarrangementen, waar mogelijk en wenselijk, een integratie zijn van de inhouden die behoren tot deze drie sectoren. De school is voornemens om de komende jaren hierbij tenminste 40 % van haar curriculum buiten de school uit te voeren.

6

Het project betreft de leerarrangementen die in samenspraak met mbo en externe partners worden ontworpen en uitgevoerd (binnen of buiten de school). Het aanbod vanuit school is niet opgenomen in dit projectplan. Vanaf 1 augustus 2006 start het eerste jaar van de bovenbouw van de beroepsgerichte leerwegen (zorg & welzijn breed en bouw breed) van het Bonnefanten College. De theoretische leerweg maakt een start met het vierde leerjaar. Na twee jaar is eer een naadloze aansluiting met mbo 1. Kernteams en projectteam De ontwikkeling en uitvoering van het curriculum is in handen gelegd van een tweetal kernteams en het projectteam (zie beschrijving projectorganisatie). Het betreft het kernteam TL/GL (leerjaar 1 t/n 4) en het kernteam bovenbouw BBL/KBL (leerjaar 3) die naast het aanbod vanuit school verantwoordelijk zijn voor de voorbereiding en het nawerk van de ontworpen leerarrangementen. Het kernteam van de BBL/KBL zal voor het grootste gedeelte worden samengesteld uit docenten van het Sint Maartens College en het Porta Mosana College alwaar de sectoren zorg & welzijn en bouw breed worden afgebouwd conform de afspraken over de herverdeling. De meeste leden van de kernteam zijn tevens, samen met docenten van het mbo en leer –en werkmeesters van de externe partners, lid van een leerteam. Hierdoor is een sterke integratie van het binnen- en buitenschools curriculum gegarandeerd. Binnen ieder kernteam zijn een aantal zgn. tafelgroepen gevormd van gemiddeld 6 leerlingen. Ieder hebben zij een vaste begeleider/mentor voor tenminste 2 achtereenvolgende jaren. De tafelgroep vormt de pedagogische thuis- en uitvalsbasis voor iedere leerling. In samenwerking met Gemeenschap van Scholen Maastricht Het Bonnefanten College maakt samen met het Sint Maartens College en het Porta Mosana College deel uit de Gemeenschap van scholen Maastricht. De scholen hebben besloten te komen tot een herverdeling van de beroepsgerichte sectoren binnen het vmbo te Maastricht. Dit heeft ondermeer een overdracht van personeel en materieel tot gevolg, dat in nauwe samenspraak tussen de directies van de betrokken scholen tot stand moet worden gebracht in de komende jaren. De projectgroep en de zgn. expertgroep vmbo zullen hierin een beleidsvoorbereidende en coördinerende rol vervullen. Nieuwbouw bovenbouw vmbo Vanaf 1 augustus 2006 zal de bovenbouw haar intrek kunnen nemen in een nieuw gebouw.

7

Overzicht van vernieuwingsprojecten binnen het samenwerkingsverband Naam partner Naam project Korte omschrijving Stichting Trajekt Junior Team Racing for Jongeren tussen 15 en 23 jaar, die Maastricht tussen wal en schip vallen en niet meer bereikt worden via regulier onderwijs en projecten gericht op toeleiding naar de arbeidsmarkt Ontwikkeling leertuin onderbouw Leertuin De school ontwikkelt sinds 2003 een en derde leerjaar theoretische nieuw onderwijsconcept in de vorm leerweg vmbo Bonnefanten van leertuinen, waarbij zelfstandig College en samenwerkend leren in levensechte contexten centraal staat Heeft het samenwerkingsverband zich georiënteerd op vergelijkbare innovatieve projecten?

Ja

Nee

Ja

Zo ja, omschrijf de wijze van oriëntatie, de resultaten van de oriëntatie, hoe gebruik is gemaakt van deze resultaten en waarin het eigen project onderscheidend is. 1 Big Picture Schools in de Verenigde Staten. Via literatuuronderzoek, conferentie KPC en studiereis naar de VS heeft het Bonnefanten College zich op dit bijzondere initiatief georiënteerd. Het werken met een persoonlijk curriculum per leerling en het uitvoeren van 40 % van het curriculum in de buitenwereld is verwerkt in onze projectopzet. In ons project is i.t.t. de Big Picture Schools ook sprake van leerarrangementen voor groepen leerlingen en van een onderwijsaanbod van de school, afgeleid van de eindtermen vmbo en de beroepskwalificaties van het mbo. Ons ontwerp betreft vmbo en mbo (in de VS alleen vmbo/havo/vwo). 2 Leerdorp Elst (vmbo-mbo-bedrijfsleven). Gesprekken gevoerd met een vertegenwoordiging van de oprichters van Leerdorp Elst. Van dit initiatief hebben wij de opzet van een leermanagementsysteem en het gebruik van een kwalificatieonderlegger overgenomen. Wij onderscheiden ons doordat wij het curriculum zoveel als mogelijk ‘personaliseren’ en werken met leerteams (docenten, leer –en werkmeesters) en zgn. ‘tafelgroepen’ als pedagogische eenheid. Daarnaast is de integratie van wonen, zorg, welzijn en kunst & cultuur in een integraal curriculum uniek te noemen voor onze situatie.

Omschrijf hoe docenten en management bij de ontwikkeling van de innovatie zijn betrokken. Een vertegenwoordiging van het bestuur en management van de betrokken scholen en partners wordt opgenomen in de stuurgroep en in een projectgroep. Het merendeel van de docenten van de bovenbouw van het vmbo is lid van een leerteam. Daarnaast zijn van iedere samenwerkingspartner werknemers, als leer -of werkmeester lid van een leerteam (zie voor taakomschrijving hoofdstuk 7).

8

B. Operationaliseren van aanpak 5. Beschrijf de operationele activiteiten (desgewenst kunt u de samenhang tussen de activiteiten in een schema weergeven) Beschrijf de samenhang en planning van fasering, (operationele) activiteiten en mijlpalen in het project (zoals de tussenrapportage).

Fase 1 looptijd:

1 jaar

mijlpaal:

Tussenrapportage fase 1 Bijeenkomsten stuurgroep (4 x), bijeenkomsten projectgroep (5x), bijeenkomsten onderwijsontwikkelgroep (8x)

Activiteit 1: Toelichting op werkwijze in fase 1,2 en 3 Iedere fase is verdeeld in 5 periodes. Tijdens iedere periode vinden zowel ontwerp- als uitvoeringsactiviteiten plaats. Eveneens vinden tijdens iedere periode gemiddeld twee ontwerpbijeenkomsten plaats. De voorbereiding en het nawerk zijn in handen van (de leden) van de kernteams. In iedere periode worden leerlingen in de gelegenheid gesteld een aantal leerarrangementen uit te voeren, binnen of buiten de school. Hierbij worden zij begeleid door docenten vanuit vmbo en mbo en leer- en/of werkmeesters van de externe partners. Keuze en ontwerp van het leerarrangement voor een individuele leerling of een groep leerlingen worden steeds afgezet tegen de omschreven eindtermen (eindexameneisen vmbo) en de kwalificatie-eisen van het mbo. De uitvoering het arrangement kan variëren wat aantal leerlingen en wat duur betreft. Omschrijving en tijdsplanning: Start 3e jaars leerlingen vmbo vanaf augustus 2006 Uitvoering leerarrangementen periode 1 (begin nieuwe schooljaar-herfstvakantie) Ontwerp leerarrangementen voor periode 2 (herfstvakantie-kerstvakantie) Activiteit 2: Omschrijving en tijdplanning: Uitvoering leerarrangementen periode 2 (herfstvakantie-kerstvakantie) Ontwerp leerarrangementen voor periode 3 (januari-krokusvakantie) Professionaliseringsbijeenkomsten fase 1a voor leerteams, deelprojectleiders en onderwijsontwikkelaars Activiteit 3: Omschrijving en tijdplanning: Uitvoering leerarrangementen periode 3 (janauari-krokusvakantie) Ontwerp leerarrangementen periode 4 (krokusvakantie- meivakantie)

9

Activiteit 4: Omschrijving en tijdplanning: Uitvoering leerarrangementen periode 4 (krokusvakantie-meivakantie) Ontwerp leerarrangementen periode 5 (mei-zomervakantie) Professionaliseringsbijeenkomst fase 1b voor leerteams, deelprojectleiders en onderwijsontwikkelaars Activiteit 5: Omschrijving en tijdplanning: Uitvoering leerarrangementen periode 5 (mei-zomervakantie) Ontwerp leerarrangementen periode 1, fase 2 (begin nieuwe schooljaar-herfstvakantie) Opstellen tussenrapportage fase 1 door projectgroep op basis advies onderwijsontwikkelgroep Vaststellen tussenrapportage fase 1 door stuurgroep Presentatie tussenrapportage aan docenten, leerteams en onderwijs ontwikkelgroep Beoogde resultaten in prestatie-indicatoren: 20 % van de leerarrangementen voor leerjaar 3-4 vmbo voor bouw, zorg & welzijn, kunst & cultuur en talent zijn gereed en uitgevoerd Iedere leerling heeft 20 % van de leerarrangementen, individueel of in groepsverband, binnen of buiten de school uitgevoerd. De tussenrapportage van fase 1 is vastgesteld en gepresenteerd. De professionaliseringsbijeenkomsten 1a en 1b zijn uitgevoerd.

10

Fase 2 looptijd:

1 jaar

mijlpaal:

Tussenrapportage fase 2 Bijeenkomsten stuurgroep (4x), bijeenkomsten projectgroep (5x), bijeenkomsten onderwijsontwikkelgroep (8x)

Activiteit 1: Omschrijving en tijdplanning: Uitvoering leerarrangementen periode 1 (begin nieuwe schooljaar-herfstvakantie) voor leerjaar 3 en 4 vmbo Ontwerp leerarrangementen periode 1 (herfstvakantie-kerstvakantie) Activiteit 2: Omschrijving en tijdplanning: Uitvoering leerarrangementen periode 2 (herfstvakantie-kerstvakantie) Ontwerp leerarrangementen voor periode 3 (januari-krokusvakantie) Professionaliseringsbijeenkomsten voor fase 2a voor leerteams, deelprojectleiders en onderwijsontwikkelaars Activiteit 3: Omschrijving en tijdplanning: Uitvoering leerarrangementen periode 3 (januari-krokusvakantie) Ontwerp leerarrangementen periode 4 (krokusvakantie- meivakantie) Activiteit 4: Omschrijving en tijdplanning: Uitvoering leerarrangementen periode 4 (krokusvakantie-meivakantie) Ontwerp leerarrangementen periode 5 (mei-zomervakantie) Professionaliseringsbijeenkomsten voor fase 2b voor leerteams, deelprojectleiders en onderwijsontwikkelaars. Activiteit 5: Omschrijving en tijdplanning: Uitvoering leerarrangementen periode 5 (mei-zomervakantie) Ontwerp leerarrangementen periode 1, fase 3 (begin nieuwe schooljaar-herfstvakantie) Opstellen tussenrapportage fase 2 door projectgroep n.a.v. advies onderwijs ontwikkelgroep Vaststellen tussenrapportage 2 door stuurgroep Presentatie resultaten tussenrapportage aan alle docenten, leerteams en onderwijsontwikkelgroep Beoogde resultaten in prestatie-indicatoren: 40 % van de beoogde leerarrangementen voor leerjaar 3-4 vmbo voor wonen, zorg & welzijn, kunst & cultuur en talentontwikkeling zijn gereed en uitgevoerd. Tussenrapportage fase 2 is vastgesteld en gepresenteerd. Professionaliseringstrajecten 2a en 2b zijn uitgevoerd.

11

Fase 3 looptijd:

1 jaar

mijlpaal:

Eindrapportage Bijeenkomsten stuurgroep (4x), bijeenkomsten projectgroep (5x), bijeenkomsten onderwijsontwikkelgroep (8x)

Activiteit 1: Omschrijving en tijdplanning: Uitvoering leerarrangementen mbo leerjaar 1 periode 1 (augustus-herfstvakantie) Ontwerp leerarrangementen mbo periode 2 (herfstvakantie-kerstvakantie) Activiteit 2: Omschrijving en tijdplanning: Uitvoering leerarrangementen periode 2 (herfstvakantie-kerstvakantie) Ontwerp leerarrangementen voor periode 3 (januari-krokusvakantie) Professionaliseringsbijeenkomsten voor fase 3a voor leerteams, deelprojectleider en onderwijsontwikkelaars. Activiteit 3: Omschrijving en tijdplanning: Uitvoering leerarrangementen periode 3 (januari-krokusvakantie) Ontwerp leerarrangementen periode 4 (krokusvakantie- meivakantie) Activiteit 4: Omschrijving en tijdplanning: Uitvoering leerarrangementen periode 4 (krokusvakantie-meivakantie) Ontwerp leerarrangementen periode 5 (mei-zomervakantie) Professionaliseringsbijeenkomsten voor fase 3b voor leerteams, deelprojectleider en onderwijsontwikkelaars.

Activiteit 5 Omschrijving en tijdplanning: Uitvoering leerarrangementen periode 5 (mei-zomervakantie) Ontwerp leerarrangementen periode 1, fase 4 (begin nieuwe schooljaar-herfstvakantie) Opstellen eindrapportage door projectgroep op advies van onderwijs ontwikkelgroep Vaststellen eindrapportage door stuurgroep Conferentie: presentatie eindrapportage aan docenten, leerteams, onderwijs ontwikkelgroep en projectgroep Beoogde resultaten in prestatie-indicatoren: 20 % van de leerarrangementen voor mbo leerjaar 1 voor wonen, zorg en welzijn en kunst en cultuur zijn gereed en uitgevoerd. Eindrapportage is vastgesteld en gepresenteerd.

12

7. Beschrijf de projectorganisatie Beschrijf de projectorganisatie Het project werkt met een stuurgroep, een projectgroep, een onderwijsontwikkelgroep en ontwikkelgroepen (leerteams). De stuurgroep zet de hoofdlijnen van het beleid uit, monitoort en evalueert de uitvoering (tussentijdse en eindrapportage). De stuurgroep bestaat uit vertegenwoordigers van de besturen of centrale directieleden van de deelnemende partners. Het voorzitterschap wordt ingevuld door de voorzitter van de Centrale Directie van het Bonnefanten College. De projectgroep bestaat uit directieleden van de betrokken sectoren en units, en staat onder leiding van de projectleider. Op hun eigen school of binnen hun eigen organisatie fungeren deze vertegenwoordigers als de aanjagers en ambassadeurs: ze zijn verantwoordelijk voor de voorbereiding, coördinatie en evaluatie van het project. De onderwijsontwikkelgroep bestaat uit onderwijsontwikkelaars van vmbo en mbo en de deelprojectleiders van de ontwikkelgroepen. Zij zijn verantwoordelijk voor het herontwerp en het stand komen van het nieuwe curriculum. De leiding berust bij de projectleider. Onder de onderwijsontwikkelgroep zijn een viertal ontwikkelteams ingericht voor: - bouw - zorg & welzijn - kunst, cultuur en amusement/theater - talentontwikkeling (theoretische/gemengde leerweg (GL), MBO/HBO) De ontwikkelteams bestaan uit een aantal leerteams (zie organigram in hoofdstuk 8). De leerteams zijn verantwoordelijk voor de totstandkoming van de leerarrangementen. Bij een leerarrangement is de persoonlijke interesse en behoefte van een (groep) leerling(en) en/of een behoefte of vraag vanuit de omgeving en/of een praktijksituatie (opdracht, taak, probleem) het startpunt. De vragen kunnen dus worden ingebracht door leerlingen, leraren of externe opdrachtgevers. Bij het ontwerp wordt hoge mate van integratie nagestreefd van theorie- en praktijkvakken. De leerteams hebben enerzijds een ontwerpfunctie en anderzijds een uitvoerende taak. De leerteams met de ontwerpfunctie worden gevormd door praktijk- en avo-docenten afkomstig van vmbo en praktijkdocenten van het mbo. Voor de ontwerptaak is tevens aan ieder leerteam een leermeester uit de praktijkinstelling toegevoegd. Voor de uitvoering van de externe leerarrangementen bij een van de externe partners worden naast de leden van de ontwerpgroep nog per praktijkinstelling een aantal extra leermeesters ingezet (alleen voor bouw) of een aantal werkmeesters ter ondersteuning. Voor de uitvoering van de leerarrangementen binnen de school zijn de kernteams van de bovenbouw, bestaande uit docenten en onderwijsondersteunende medewerkers verantwoordelijk. Het vaststellen en volgen van de ontwikkeling vindt plaats met behulp van de inzet van een leermanagementsysteem en een kwalificatieonderlegger. Hiervoor worden voortgangscriteria ontwikkeld (afgeleid van de eindtermen vmbo), aangepast aan het persoonlijke leerplan van iedere leerling (bijv. in de vorm van gesprekken, presentaties, exposities). Voor het in kaart brengen van de beroepskwalificaties wordt gewerkt met een zgn. kwalificatieonderlegger. De resultaten worden vastgelegd in een portfolio. Na de uitvoeringsfase vindt er van een aantal leerarrangementen een presentatie plaats aan leerteam, ouders en docenten en medeleerlingen van de tafelgroep waartoe de leerling behoort. Tussentijds is er sprake van bijstelling met behulp van reflectie-, coachings –en ondersteuningsvragen door de begeleider/mentor van het kernteam en de leermeesters in de praktijkinstellingen. De ontwikkelteams worden aangestuurd door een deelprojectleider. Het voorstel is om het deelprojectleiderschap van het: - ontwikkelteam bouw te laten vervullen door een leermeester van Servatius en Woonpunt. - ontwikkelteam zorg & welzijn door een onderwijsontwikkelaar van de unit Gezondheidszorg of de

13

unit maatschappelijke dienstverlening en welzijn van het ROC Leeuwenborgh - het ontwikkelteam kunst & cultuur door een coördinator van Kumulus - het ontwikkelteam talent GL-TL/MBO/HBO door een onderwijsontwikkelaar van het vmbo

8. Maak een organigram om de projectorganisatie in beeld te brengen Organigram Stuurgroep Projectgroep Onderwijsontwikkelgroep Ontwikkelteam Bouw

Ontwikkelteam Zorg & welzijn

Leerteam bouwbedrijf (van Wijnen) lentontwikke-

Leerteam ouderenzorg (Vivre)

Leerteam bouwopleidingen (SWV Nuth

Leerteam thuiszorg (Groene Kruis/Domicura)

Ontwikkelteam Ontwikkelteam Kunst,cultuur,amu- Talent sement/theater Leerteam Kumulus

Leerteam dans en beweging (Stichvakopleiding dans)

Leerteam Woningbouwcooperatie (St. Servatius)

Leerteam gehandicaptenzorg (Radar)

Leerteam Woningbouwcooperatie (Woonpunt)

Leerteam jongerenwerk (Trajekt)

Leerteam taling vmbombo-hbo

*Toelichting organigram Stuurgroep Bestuurders en Centrale Directieleden scholen en partners Projectleider Projectgroep Sectordirecteur Sint Maartens College Sectordirecteur Porta Mosana College Sectordirecteur Bonnefanten College Unitmanager Gezondheidszorg ROC Unitmanager Maatschappelijke dienstverlening en welzijn ROC Unitmanager Techniek ROC Unitmanager Handel en Administratie Directievertegenwoordigers/hoofden van dienst, etc. van externe partners Teamleider bovenbouw vmbo BC Projectleider

14

Onderwijsontwikkelgroep Deze groep bestaat uit: 1 deelprojectleider Kumulus 2 deelprojectleiders ROC (unit gezondheidszorg of unit maatschappelijke dienstverlening of unit techniek) 1 onderwijsontwikkelaar vmbo BC 1 deelprojectleider Gemengde Leerweg BC 1 deelprojectleider Servatius/Woonpunt 1 onderwijsadviseur Fundeon 1 projectleider Ontwikkelteam bouw: deelprojectleider afkomstig van Servatius/Woonpunt Ontwerp leerteams bestaande uit: 1 Leermeester SWV 1 Leermeester van Wijnen 1 Leermeester Woonpunt 1 Leermeester Servatius 2 praktijkdocenten vmbo BC 1 avo-docent vmbo BC 2 praktijkdocenten mbo unit Techniek (bouw) Uitvoerende leerteams 2 praktijkdocenten vmbo BC 1 avo-docent mbo BC 2 docenten mbo unit Techniek (bouw) 1 Leermeester SWV 1 Leermeester van Wijnen 1 Leermeester Woonpunt 1 Leermeester Servatius 1 Werkmeester SWV 1 Werkmeester van Wijnen 1 Werkmeester Woonpunt 1 Werkmeester Servatius Ontwikkelteam zorg & welzijn: deelprojectleider onderwijsontwikkelaar mbo (unit gezondheidszorg of maatschappelijke dienstverlening en welzijn) Ontwerp leerteams bestaande uit: 1 Leermeester Vivre 1 Leermeester Groene Kruis/Domicura 1 Leermeester Trajekt 1 Leermeester Radar 2 praktijkdocenten vmbo BC 1 avo-docent mbo BC 3 praktijkdocenten mbo (1 unit gezondheidszorg, 1unit dienstverlening en welzijn, 1 handel en uiterlijke verzorging) Uitvoerende leerteams 2 praktijkdocenten vmbo BC 1 avo-docent mbo BC 3 praktijkdocenten mbo (1 unit gezondheidszorg, 1 unit dienstverlening en welzijn, 1 handel en uiterlijke verzorging) 2 Werkmeesters Vivre 2 Werkmeesters Groene Kruis/Domicura 2 Werkmeesters Traject 2 Werkmeesters Radar

15

Ontwikkelteam kunst & cultuur: deelprojectleider coördinator Kumulus Ontwerp leerteams bestaande uit: 1 Leermeester Kumulus 1 Leermeester Stichting Vakopleiding Dans 2 praktijkdocenten vmbo Bonnefanten College 1 praktijkdocent mbo Cios/dans Uitvoerend leerteam 2 Praktijkdocenten vmbo Bonnefanten College 1 Praktijkdocent mbo Cios/dans 2 Leermeesters Kumulus 1 Leermeester Dans Ontwikkelteam Talent (GL-TL/MBO/HBO Ontwerp Leerteam 1 Onderwijsontwikkelaar vmbo 1 Beleidsmedewerker mbo 1 Beleidsmedewerker hbo Uitvoerend leerteam 2 docent vmbo BC 2 docenten mbo 2 docenten hbo

9 Beschrijf planmatig de wijze waarop de verspreiding en implementatie van projectresultaten wordt gerealiseerd Het Bonnefanten College maakt deel uit van het Netwerk “De 7 versnellingen”, waarin alle vmboafdelingen van de scholen van de Stichting Limburg Voortgezet Onderwijs (LVO) participeren. Daarnaast maakt men in de regio deel uit van de stuurgroep van het samenwerkingsverband Zuid Limburg, waarin alle vmbo-scholen van diverse onderwijsstichtingen en een drietal ROC’s participeren (ROC Arcus, Gilde Opleidingen en Leeuwenborgh). Tenslotte zijn er contacten met een aantal landelijke platforms voor vmbo en mbo Bouwtechniek en Zorg & Welzijn en bijbehorende Kenniscentra (bijv. Bouwend Nederland). Binnen alle genoemde netwerken, platforms en brancheorganisaties zullen de projectresultaten worden gepresenteerd en ontwikkelde instrumenten ter beschikking worden gesteld. Uitvoering vindt plaats door een vertegenwoordiging van de projectgroep, onderwijs ontwikkelgroep, de leerteams en de leerlingen. De implementatieactiviteiten zullen plaatsvinden in de periode 2009-2010. De partners van het samenwerkingsverband zijn bereid hieraan een bijdrage te leveren en het samen met vmbo en mbo te financieren. De projectresultaten worden publiekelijk beschikbaar gesteld m.b.v.: - het opnemen van de projectaanpak en resultaten als een apart onderdeel van de school - en bestuurswebsite of onder een eigen domeinnaam - het maken van een dvd-productie, gemaakt door de deelnemers (per fase wordt een gedeelte ontwikkeld) - een of meerdere artikelen in een of meer toonaangevende relevante publicaties of tijdschriften - na afloop van het project wordt een conferentie georganiseerd in november 2009 waarin werkwijze, inhoud, voortgang en resultaat van het innovatiearrangement worden gepresenteerd.(lezingen en workshops o.a. door leerteams, onderwijsontwikkelaars en leerlingen)

16

10 Evaluatiemethode Wat evaluatie betreft kan een onderscheid gemaakt worden in de jaarlijkse evaluatie en de eindevaluatie. De jaarlijkse evaluatie richten we op de geformuleerde fasedoelen en bijbehorende prestatie indicatoren c.q. opbrengstverwachtingen. Aangezien deze in SMART-termen zijn geformuleerd zijn ze ook SMART te meten. We kunnen ze dus in een matrix zetten en als het ware afvinken met het percentage dat is gehaald. Toevoeging daarbij is steeds de argumentatie waarom een opbrengstverwachting wel of niet is gerealiseerd. Er moet ruimte zijn in de evaluatie voor onverwachte remmende of nieuwe zaken (voortschrijdend inzicht). Nadrukkelijk zullen we ook de proceskant moeten evalueren. De evaluatie wordt functioneel in de betrokken organisaties en binnen de overleggroepen besproken ( zie organigram). De projectgroep krijgt op basis van de evaluatieresultaten “groen licht” van de stuurgroep voor de doorstart van het daarop volgende projectjaar. De projectgroep verfijnt de reeds geformuleerde doelen en opbrengstverwachtingen voor het komende projectjaar in SMART termen op basis van het goedgekeurde evaluatierapport (inclusief aanbevelingen en wijzigingen). De eindevaluatie verloopt op hoofdlijnen identiek. Zij het dat er aanbevelingen worden gedaan ten behoeve van Het Platform Beroepsonderwijs.

17

C. Samenvatting 10. Geef een samenvatting van uw project in maximaal 1 A4 De hier gegeven samenvatting wordt mede gebruikt voor communicatiedoeleinden als het project wordt toegekend. Geef kort een samenvatting met achtereenvolgens doelen, activiteiten en beoogde resultaten en kern van de innovatie in het project. De kern van dit innovatietraj eet “een leertraj eet dat bij j e past” betreft een herontwerp van vmbo leerjaar 3 en 4 en mbo leerjaar 1 . Uitgangspunt is de leerloopbaan van de leerling. Er wordt zoveel mogelijk gewerkt op basis van een curriculum per leerling of groep leerlingen. Het leren wordt zoveel mogelijk ‘gepersonaliseerd’, waardoor de leerling zoveel mogelijk ( mede)eigenaar wordt van de eigen loopbaan. Voor de inhoud van het curiculum wordt gebruik gemaakt van een intersectoraal programma voor ‘wonen-welzijn-zorg’ in combinatie met een experimenteel programma voor ‘kunst, cultuur en amusement (theater)’ . Leerlingen van de theoretische of gemengde leerweg worden ingezet als projectleider, waardoor zij al in een vroeg stadium in de gelegenheid worden gesteld ondernemende vaardigheden te kunnen ontwikkelen. Leidinggevende talenten kunnen op deze wijze in een zo vroeg mogelijk stadium worden ontdekt, waardoor het perspectief op een hoger doorstroom niverau naar het mbo en zelfs hbo zal toenemen. De uitvoering van het curriculum gaat in de loop van het traject voor 60 % binnen de school en voor 40 % in de buitenwereld plaatsvinden. Hiervoor zijn een groot aantal externe partners bereid gevonden te zorgen voor levensechte (beroeps)contexten. Voor het ontwerp en de uitvoering van het buitenschoolse curriculurn worden leerteams ingezet. Zij bestaan naast de docenten van het vmbo en mbo uit leer- en werkmeesters van bedrijven, instellingen en maatschappelijke organisaties De leerarrangementen komen tot stand door onder meer gebruik te maken van een kwalificatieonderlegger. De ontwikkeling van de leerling/student wordt gevolgd met behulp van een leermanagementsysteem en vastgelegd in een portfolio. De resultaten worden gepresenteerd aan medeleerlingen, docenten, leerteam en ouders. Als resultaat van het project wordt verwacht dat het percentage vroegtijdige schoolverlaters sterk zal afnemen en er meer leerlingen in een vroeger stadium tot een juiste keuze komen om zich te kwalificeren voor een beroep met voldoende arbeidsmarktperspectief.

18

augustus 2006 tot augustus 2009

Recommend Documents