• Atlantische Onderwijsconferentie 2012 • Workshop: De Amerikaanse verkiezingen in de media • drs. Robert de Oude (AOC & Walburg College)
INTRO
Michael Moore
Fahrenheit 9/11
De film start kort na de controversiële verkiezingsuitslag van november 2000. Al Gore aanvaardde de nederlaag en George Bush werd de nieuwe president van de Verenigde Staten. (…)
CBS had Gore tot winnaar van Florida uitgeroepen. Toen melde iets genaamd The Fox News Channel de verkiezing in het voordeel van de ander. Sorry, dat we je onderbreken … Fox News meldt nu dat George W. Bush de winnaar is in Florida. En zoals het er naar uit ziet de winnaar van de presidentsverkiezingen Van de Verenigde Staten. Ineens zeiden de andere netwerken… Hé, als Fox het zegt moet het wel waar zijn. Wij hebben een fout gemaakt door te melden dat Florida in het Al Gore column zat. Het was onze fout. -
Hoe is de verwarring ontstaan? Waarom gaan de andere netwerken overstag? Welke verklaring(en) geeft Michael Moore? Let op de manier van Michael Moore: toen melde iets genaamd The Fox News Channel ….
*
Verzin een pakkende vraag en/of opdracht.
Wilson de „tv-man‟ van de democratische presidentskandidaat Adlai Stevenson De tv is een machtig wapen in de verkiezingsstrijd, maar in 1952 was nog niet iedereen hiervan doordrongen. Leg uit aan de hand van Wilson de ´tvman‟ van Stevenson.
1st Presidential Commercial (1952) *
*
In dit spotje zien we de republikeinse en de democratische partij. Van welke partij was Eisenhower de presidentskandidaat? Leg uit. Wat zijn volgens dit spotje de sterke kanten van Eisenhouwer?
Robert MacNeil: Pas op met presidentskandidaten aan te prijzen als gebruiksvoorwerpen! Leg uit.
Berucht en beroemd is de zeer suggestieve Daisy-spot geworden, waarmee de campagnevoerders van Johnson de republikeinse tegenstander, Barry Goldwater, in een kwaad daglicht stelden.
Kijk en luister naar filmpjes (dia 7 en 8) en leg uit waarom de Daisy-spot suggestief is te noemen.
Bekijk het fragment uit de film. De tv-debatten tussen de beide presidentskandidaten Kennedy en Nixon in 1960 waren de eerste in hun soort en werden gevolgd door ruim 70 miljoen kijkers. Kennedy won de verkiezingen met een uiterst krap verschil: volgens velen vooral omdat hij zo goed overkwam op televisie.
a. Welke indruk krijg je van de beide kandidaten (als je niet let op wat ze zeggen)? b. Hoe wordt die indruk in de film gevormd? c. Welke indruk maakt de campagnestaf van Nixon?
Historische feiten („objectiviteit‟) * Gebeurtenissen: waarheidsgetrouwe weergave op plaats en tijd. * Personen: waarheidsgetrouwe weergave van handelingen en karakter.
Geen historische feiten („subjectiviteit‟) * Fictie: verzinsels/weglaten in dienst van scenario of genre * Fouten: vergissingen van regisseur / scenarioschrijver * Meningen
Zie dia 19: Verkiezingen van 1960 & 2000 Kennedy – Nixon Bush – Gore Fraude?
De positie van de president(skandidaat) is ook kwetsbaar geworden (zie debat Carter – Ford 1976) Gerald Ford versprak zich tijdens een debat met Carter en maakte het allemaal erger.
De vraag aan Dukakis: What‟s a Liberal (BBC Nightline 1988) Kijk naar hoe Kennedy en Dukakis omgaan met het begrip Liberal en geef aan waarom Dukakis er moeite mee heeft.
Commercial 1988 van Bush Dukakis On Crime Dukakis kwam over als een technocraat. Hij weigerde dit in te zien en toonde daarmee z‟n achilleshiel. Bush heeft hier dankbaar gebruik van gemaakt. Z‟n team heeft het verleden van Dukakis grondig bekeken en vervolgens een serie spots gemaakt.
Bush en Dukakis naast elkaar (Bush in een stralende zon), vervolgens schuift de “ongure” Dukakis naar voren en langzaam zie je Horton: presidentskandidaat en moordenaar: broeders in de misdaad .
De democraten vertelden, tijdens de verkiezingen, dat Barry Goldwater de atoombom eerder zou gebruiken dan Johnson. Ze hadden daarvoor ‟n zeer effectieve TV spot, met een van de meest effectieve reclame van de politieke geschiedenis, waarop een meisje bloemen plukte en er vervolgens ‟n bom ontplofte terwijl Johnson zei: We moeten van elkaar leren houden of sterven. Goldwater werd niet rechtstreeks aangevallen. ‟t Geniale was dat het publiek zo bang voor Goldwater werd gemaakt dat die spot vanzelf ‟n aanval op Goldwater werd.
"I Got a Crush...On Obama" By Obama Girl Vraag ….?
Debat Kennedy – Nixon (1960) Het eerste duidelijke voorbeeld dat de tv verkiezingen beïnvloedde was in 1960 in een openbaar debat tussen John F. Kennedy en Richard M. Nixon. Kennedy had adviseurs die veel meer wisten van het gebruik van de massamedia dan die van Nixon. Er werden afspraken gemaakt dat de kandidaten het debat deels staande zouden voeren, terwijl Nixon recentelijk aan zijn been was geopereerd. Tijdens het debat zag je hem ook ongemakkelijk schuiven achter het spreekgestoelte. De Kennedy-adviseurs hadden er tevens voor gezorgd dat de temperatuur in de studio vrij hoog werd gehouden en dat het achtergronddecor van kleur werd veranderd. Nixon had bijv. een hekel aan make-up en liet zich voor de tv-uitzending niet opmaken. Het gevolg was dat Nixon hevig transpirerend en gekleed in een saai pak het debat voerde. Wie het debat op tv had gezien dacht dat Kennedy had gewonnen ; de radioluisteraars dachten echter dat Nizon de beste was. De toenmalige perschef van Kennedy: “De dag na het eerste debat was de reactie van het publiek op Kennedy totaal veranderd. De mensen voelden zich erbij betrokken, ze riepen dat hij ‟t goed had gedaan. Toen pas beseften we dat we het debat hadden gewonnen. Zonder dit soort debatten had Kennedy het nooit gehaald.” Hij kwam dan ook tot de conclusie: “Op tv is het niet zo erg belangrijk wàt je zegt, maar hòe je het brengt, hoe je overkomt op het scherm.” (media & communicatie p.27 Essener)
Hillary Clinton na de caucus in Iowa januari 2008
In veel culturen is het huilen om medelijden op te wekken ongepast. De BBC deed een keer een wereldwijd onderzoek naar de vraag wanneer mannen mogen huilen. Er was dwars door alle culturen één constante: bij het overlijden van hun moeder. Over het algemeen vonden mannen dat huilen meer iets is voor vrouwen. Komen we bij Hillary Clinton: huilde ze om medelijden op te wekken? Ik weet dat ze niet echt heeft gehuild, maar alleen een snik in haar stem heeft gehad, maar de meeste commentatoren zijn het erover eens dat ze op zeer effectieve manier medelijden heeft gewekt en daarmee de stemmen van vooral de vrouwen heeft gekregen. Als huilen iets persoonlijks is, zien we hier de volmaakte illustratie van de feministische slogan: het persoonlijke is politiek. Maar deed ze het echt daarom, om medelijden op te wekken? Nee, zegt Maureen Dowd, columniste van The New York Times (9 januari), daar is Hillary Clinton de persoon niet naar. Bovendien moet ze straks een overtuigende opperbevelhebber van het Amerikaanse leger neerzetten, en dan is huilen om hulp gewoonweg not done. Maureen Dowd zoekt het juist in het huilen uit zelfmedelijden: ik voel me geroepen om dit land te redden, zegt Hillary Clinton, het land heeft mij nodig, ik ben de enige die het kan, of zoals ze haar snikpartij besloot: sommigen hebben gelijk en sommigen hebben ongelijk, sommigen zijn er klaar voor (zij zelf), en sommigen niet (haar grote opponent Barack Obama). Huilen om het eigen gelijk – het gelijk dat door anderen maar niet kan worden gezien – het doet denken aan de grootheidswaan van Richard Nixon, zegt Dowd. Het is arrogantie, hoogmoed, puur narcisme. Ja, Maureen Dowd is soms onverbiddelijk, maar ze heeft een punt: zelfmedelijden. Wat dat precies is weten we eigenlijk niet. Hillary Clinton zegt in feite: kijk eens wat ik bij de vervulling van mijn verschrikkelijke plicht niet allemaal moet doorstaan (vrij naar „De Banaliteit van het Kwaad‟ van Hannah Arendt over de oorlogsmisdadiger Eichmann, zonder dat ik ook maar de geringste overeenkomst zie tussen Clinton en Eichmann). Maar het is natuurlijk waar dat zelfmedelijden vooral voorkomt bij mensen die weinig bescheiden zijn. Hoe meer je van jezelf denkt, hoe sterker de verontwaardiging over het feit dat anderen niet hetzelfde over je denken. Hoe aardiger je jezelf vindt, des te heviger de schrik als anderen je niet aardig vinden. Het merkwaardige is dat Hillary Clinton zelfmedelijden had, maar medelijden kreeg. Alle andere mogelijkheden om de situatie onder controle te krijgen leken te zijn mislukt, waar ze van moest huilen, met als gevolg dat ze de situatie onder controle kreeg. En die endorfines kreeg ze als bonus. Tegelijkertijd weten we nu dat zelfmedelijden samenhangt met een wonderlijke vorm van ijdelheid. Zullen we het dus maar niet meer doen, huilen in hotelkamers?
[email protected] drs. Robert de Oude Walburg College Docent geschiedenis en maatschappijleer Bestuurslid van de Atlantische Onderwijs Commissie (AOC) Lid VGN commissie Havo/VWO
