arial 15 Uitgelicht Enkele activiteiten -- INHOUD KUNST- EN CULTUURPARTICIPATIE

Kunst en Cultuur arial

virtueel tijdschrift over kunst en cultuur in olst-wijhe

KUNST- EN CULTUURPARTICIPATIE Opmerkelijk hoe snel Atelier Acht haar weg vond in OlstWijhe en wij daardoor ook. We wonen nu 16 maanden in Olst en we voelen ons er thuis. Wie we zijn? Ids en Ria Zandleven, beide veel belangstelling voor en ervaring in de culturele en kunstzinnige sector, zowel vanuit professioneel perspectief als vanuit vrijetijdsbesteding. We genieten hier van het culturele leven en doen dit niet alleen als bezoeker maar vanuit Atelier Acht ook als vrijwilliger bij de Theaters Olst-Wijhe en de kunstenaarsvereniging ‘t SAL. Natuurlijk heeft Atelier Acht ook haar eigen activiteiten zoals de Voorleesservice en voor het onderwijs Schrijver op school. En met ingang van 2013 komt daar dit virtuele tijdschrift arial bij. arial komt voort uit onze belangstelling voor kunst, cultuur en cultureel erfgoed en de behoefte dit met anderen te delen. De inhoud van arial wordt voornamelijk bepaald door wat zich in Olst-Wijhe en omgeving afspeelt, maar landelijke gebeurtenissen verdienen soms ook aandacht. In dit nummer bijvoorbeeld het Jaar van het voorlezen waaraan Atelier Acht overigens een lokaal tintje geeft. Bovendien wordt in arial ruimte ingeruimd voor jeugdliteratuur. arial gaat met de kunstenaars van ‘t SAL in gesprek over hun leven en werk. In dit nummer is dat met Jasmijn Twilt, derdejaars student Fine Art aan ArtEZ Hogeschool voor de kunsten in Zwolle.

-- INHOUD --

4 11 13 15 17 17

De ideale wereld van Jasmijn Twilt. Marcel Duchamp en Jean Tinquely Inspiratiebronnen van Jasmijn.Twilt ‘t SAL De kunstenaarsvereniging Uitgelicht Enkele activiteiten voor het voetlicht Jaar van het voorlezen Landelijke campagne met een lokaal tintje Poëzie voor kinderen Workshops van Erik van Os

COLOFON arial

Nummer 1 februari 2013 Digitaal tijdschrift over kunst, cultuur en cultureel erfgoed met het accent op de eigen omgeving. ARIAL wordt uitgegeven door Atelier Acht. Redactie: Ids Zandleven [email protected] Ria Zandleven [email protected]

De ideale w

wereld van Jasmijn Twilt Jasmijn is in 1986 in Wijhe geboren. Samen met een medestudent woont ze in een huis in Wijhe dat ze van haar ouders huurt. Het huis is niet groot waardoor ze de keuken en woonkamer met haar medebewoner moet delen. We zitten in een kamertje naast de keuken. Een reproductie van een Vermeer aan de muur. Geen vloerbedekking op de houten vloer, een open boekenkast, schuifdeuren naar de voorkamer.

Nostalgie

Het is een huis waarin de sporen van een ver verleden nog niet uitgewist zijn. Jasmijn doet daar zelf nog een schepje boven op door zo min mogelijk elektrische apparatuur te bezitten. Een stofzuiger heeft ze niet, liever veegt ze de vloer. Willen we koffie? Ja, graag. Jasmijn maalt de bonen met een echte handkoffiemolen en laat de koffie pruttelen in een percolator. Het past bij me, zegt ze. Ik leg mezelf graag beperkingen op. Ik wil in staat zijn altijd ergens een mouw aan te passen.

Studie

Twee jaar studie Fine Art aan ArtEZ Hogeschool voor de kunsten in Zwolle heeft ze er al op zitten. Nu, in haar derde jaar, is haar gevoel voor de ‘grote wereld’ ontwaakt. De jonge kunstenaar in spé verwacht daarom dat ze niet in Wijhe blijft wonen. Hoewel ze zich echt een Sallandse voelt en gek is op de natuur en de uiterwaarden wil ze graag het grote leven leiden, bij voorkeur in België... De Nederlanders zien met enige jaloezie dat het culturele en kunstzinnige klimaat daar bruist. België is Metropolis M (Nederlands hedendaags kunsttijdschrift. ed)

Terwijl in Nederland alles in economische waarde wordt uitgedrukt, opent in België de ene na de andere grote internationale tentoonstelling en worden wereldwijd curatoren uitgenodigd. Elke Vlaamse stad heeft zijn eigen experimentele kunstcentrum met uitdagende programmering. Daarnaast hebben de Belgen oog voor de schoonheid van het alledaagse en zijn in staat het onzichtbare te zien. Jasmijn zegt niet dat ze Wijhe voorgoed de rug wil toekeren. Ze acht de kans groot dat ze later terugkomt. Na een korte start in psychologie begon Jasmijn aan de studie Fine Art in Zwolle. Zelf gebruikt ze in plaats van Fine Art liever de term “autonome beeldende kunst”.

Dat klinkt zwaarder dan het is. Met bijna kinderlijke oprechtheid en verwondering sta ik in de kunst. Die zelfde verwondering en fascinatie heb ik voor bijvoorbeeld Amerika en dinosaurussen. Dat ze echt bestaan hebben...

founding fathers Nu verwerkt Jasmijn dinosaurussen als metaforen in haar tekeningen Het is één van de manieren om zelf vrij te komen en met humor en zelfspot zichzelf niet te serieus te nemen. Het helpt om het zware van de filosofische uitgangspunten te verlichten. Dat deze opleiding veel aandacht besteedt aan filosofie past Jasmijn als een maatpak. Filosofie Deze afbeelding laat een Tyrannosaurus Rex zien die een supernova tot feestartikel heeft gemaakt. Rex heeft alleen niet gezien dat het licht reeds gedoofd is, de supernova is in een neutronenster veranderd en zal al het leven op aarde opslokken...

maakt het mogelijk wetenschap kritisch te bekijken, de vraag achter de vraag te zoeken en interessante antwoorden te vinden. Dat het mogelijk is om als derdejaars student al een geslaagd kunstwerk te hebben voltooid blijkt uit het verhaal van Jasmijn. Ik heb vorig jaar vol vertrouwen een installatie ter beoordeling ingediend en daarmee aangetoond dat ik los kwam van het figuratieve en de psychologische invalshoek.

Persoonlijke ontwikkeling Jasmijn beseft dat haar oog voor het materiaal, bijna onbewust en in een proces van groei en ontwikkeling, geïnspireerd en gevoed is door o.a. Jean Tinguely en haar docenten. Met name Karin van Dam, een docent die zelf wereldwijd installaties exposeert. Jasmijn is er trots op les van haar te hebben. Andere docenten, die meer op het proces, het ontwikkelen van een visie en planmatig werken hameren, riepen aanvankelijk verzet op bij Jasmijn. Liever werkt Jasmijn in het atelier aan haar eigen objecten dan dat ze mee doet aan een groepsproject. Rationeel snapt ze dat het nodig is om uit de comfortzone van het atelier te komen en aan andere projecten mee te werken. Bovendien geeft het achteraf voldoening en draagt het bij aan persoonlijke groei.

De ideale wereld en plattegrond Duchamp met zijn humoristische manier van kunst maken en die als eerste kunstenaar alledaagse De inspiratiebronnen als werk voorwerpen presenteerde als van Marcel Duchamp (1887 kunstwerken. - 1968) en Jean Tinguely Anderzijds zijn het theoretische (1969 - 1994) zijn sluimeinspiratiebronnen die leiden rend te herleiden naar Jasmijns naar gelijkenis: wetenschappe werk ‘de ideale wereld’. Er is lijke documentaires die aan het geen sprake van kopiëren maar denken zetten en zekerheden meer het banen van wegen. als bijvoorbeeld zwaartekracht Enerzijds in de voetsporen van ontkrachten.

Inspiratie

Danseres

Wetenschap is veel meer fascinerend dan politiek. Filosofie is daarentegen veel meer toepasbaar in de wereld van kunst. Het is de humor en de lichtvaardigheid waarmee de kunstenaar het zware van wetenschappelijke en filosofische uitgangspunten kan verlichten. Met de vraag van Duchamp: ‘kan iemand werken maken die geen kunstwerken zijn?’ riep hij kunst-filosofische vragen op over de aard en functie van kunst. Jasmijn voelt verwantschap en stelt dat het dagelijks leven al kunst is.

Het bijzondere van het alledaagse Jasmijn begint bijna nooit blanco aan een kunstwerk. Liever op basis van wat er al is. Materiaal dat bestaat en gebruikt is. Ik vraag me dan af welke rol het materiaal in het leven van mensen gespeeld heeft. Door verschillend materiaal passend bij elkaar te plaatsen, wordt de vorm bepaald en dwingt het mensen tot nadenken.

Niet uitsluitend om het mooi te vinden, maar om het bijzondere van het alledaagse te zien. Het kan gezien worden als object, als losse onderdelen of als beweging en wat het was voor dat het een object was.

Belachelijk Het woord “belachelijk” behoort tot de favoriete woorden van Jasmijn omdat het een manier is om de wereld te begrijpen en daar uiting aan te geven. Alles waarvan Jasmijn denkt dat het niet kan, onaanvaardbaar is, maakt ze op haar manier belachelijk of anders gezegd, luchtig. Daarom gaat Jasmijn nooit zomaar aan de slag. Zij heeft gebeurtenissen nodig of documentaires waarover ze zich een oordeel / afwijzing kan vormen om daar vervolgens op kunstzinnige manier vorm aan te geven. Ik probeer in mijn tekeningen van serieuze zaken belachelijke statements te maken waarmee de kijkers zodanig aan het denken worden gezet dat zij tot betekenisvolle vragen komen.

Dat doet ze op humoristische wijze waarmee de waarheid in het midden komt te liggen en

het besef ontstaat dat die persoonlijke mening minder belangrijk is omdat het over een groter geheel gaat.

Met Leen naar de Jan van Eyck

op de kat

Op zoek naar het onmogelijke

In het ruimtelijk werken heb ik daar minder aan en is het vaak een zoektocht waarbij de intentie om iets te doen belangrijker is dan het vormgeven van een eindproduct. Het gaat daarbij om nadenken over basale en toch belangrijke zaken en deze letterlijk omdraaien. Om in een extreme onmogelijkheid een twijfel te ontdekken over een aangenomen mogelijkheid. Bijvoorbeeld het maken van een bouwtekening waarop onmogelijke toepassingen staan, presenteren alsof alles mogelijk is. Een beetje vergelijkbaar met werk van Escher al is dat te netjes. Of vergelijkbaar met het werk van haar broer. Zijn gedetailleerde

dwangarbeid (houtskool)

bouwtekeningen worden pas leuk als hij aan de hand van schetsen details gaat uitleggen en los komt van het eindproduct.

2020

Als kind hoopte Jasmijn later tussen Darwin en Freud geschiedenis te maken. Nu streeft ze er naar iets geniaals/ vernieuwends te doen waarmee ze het verschil maakt. Ze ziet toekomst in Artistic Research waarmee een brug geslagen kan worden tussen kunst, wetenschap en techniek. De digitale wereld is niet echt aan Jasmijn besteed. Ze gebruikt social media omdat het wel moet. Volgend jaar, het jaar van afstuderen, is vroeg genoeg

om via een website naar buiten te treden. Nu is ze nog in het stadium van werk in uitvoering. Met de hoogstaande techniek van de toekomst wordt het dagelijks leven anders vorm gegeven en zal de tijdgeest vernieuwen. Jasmijn werkt daar graag aan mee.

----- Marcel Duchamp ----Marcel Duchamp werd in 1887 geboren in een kunstenaarsgezin en begon in 1902 te schilderen in neo-impressionistische stijl. Vanaf 1910 begon hij de stijl van Paul Cézanne aan te hangen. Duchamp veroorzaakte nogal wat onrust met zijn Nu descendant un escalier (‘Naakt een trap aflopend’) en moest dit werk in 1912 verwijderen uit een tentoonstelling van de Salon des Indépendants in Parijs. In 2013 ontstond over dat zelfde werk grote ophef op Amory Show in New York, waardoor Duchamp internationaal bekendheid verwierf. Relevant voor het begrip van zijn humoristische manier van kunst maken, is dat hij aan het begin van zijn carrière regelmatig cartoons tekende voor tijdschriften. In 1913 keerde hij de schilderkunst de rug toe en wekte hij sensatie met zijn Fietswiel (Roue de bicyclette), waarmee hij een

belangrijke aanzet gaf tot het Dadaïsme. In 1915 vertrok hij naar New York. Duchamp was de eerste die een alledaags voorwerp presenteerde als een kunstwerk. Dit was een mijlpaal voor de hedendaagse beeldende kunst en Duchamp riep hiermee kunst-filosofische vragen op over de aard en functie van kunst. Nadat hij de kunst opgaf om te gaan schaken en zelfs een grootmeestertitel behaalde, keerde hij terug naar Frankrijk en na de Duitse bezetting van Frankrijk weer naar de VS. In het geheim werkte hij tot zijn dood (1968) nog aan Etant donnés: 1. la chute d’eau/2. le gaz d’éclairage, een installatie bestaande uit een deur met twee kijkgaten die uitzicht gaven op een landschap met daarin een erotisch vrouwelijk naakt. Marcel Duchamp kan, samen met Picasso, Kandinsky

en Matisse als de vader van de hedendaagse kunst beschouwd worden, en met name als het om de nieuwere kunstvormen als installaties en conceptuele kunst gaat, waar hij in alle richtingen (zelfs in de richting van de videokunst, met zijn film Anemic Cinema) zeer belangrijke stappen heeft gezet. Bron: Wikipedia.

hij daar de beeldhouwster Niki de Saint Phalle die hem vroeg een onderdeel te lassen voor een werk van haar. Hij werkte en woonde vanaf eind 1960 met haar samen en produceerde vanaf 1961 gezamenlijk werk. Hij trouwde in 1971 met haar. Tinguely is vooral bekend geworden door zijn Homage to New York, 1960, kinetische kunstwerken. Metal: 48 x 70 x 65 cm, Hij maakte deel uit van het Nouveau Réalisme, Museum Tinguely, Basel een Franse kunststroming, Jean Tinguely werd in 1925 in verwant aan de Pop-art-beweging. De invloed van het Franse Zwitserland geboren en groeide Dadaïsme is duidelijk voelbaar in op in Bazel. Hij trouwde in 1951 met de kunstenares Eva zijn werk. De kinetische kunst heeft als Aeppli en verhuisde in 1953 naar Parijs. In 1955 ontmoette voornaamste thema: de bewe-

ging in kunst. De installaties van Jean Tinguely komen zowel door motoren, de toeschouwer als automatisch in beweging, bijvoorbeeld door de wind. Zijn bewegende en veranderende machines waren een uitdrukking van zijn overtuiging dat de essentie van zowel het leven als de kunst bestaat uit continue verandering, beweging, en instabiliteit. Zijn nutteloze machines kunnen daarnaast worden opgevat als karikaturen van en kritieken op de mechanische wereld, het technologische systeem, en het geloof in de technologische vooruitgang. Tinguely overleed op 66-jarige leeftijd in Bern.

----- Jean Tinguely -----

Bicycle Wheel

Bron: Wikipedia

‘t SAL

De gemeente Olst-Wijhe kent tal van culturele- en kunstzinnige instellingen, verenigingen en stichtingen. Stichting ‘t SAL is daar één van. Deze kunstenaarsvereniging bestaat uit 25 onafhankelijke kunstenaars die verschillende disciplines van de beeldende kunst beoefenen. Veel van hen zijn actief in de dorpen en buurtschappen en geven workshops en exposities.

‘t SAL maakt beeldende kunst toegankelijk voor een breed publiek met o.a. de Kunstroute tijdens de Wiejese Diekdaegen in september.

Deze kunstroute beperkt zich niet tot de dijk van Wijhe, maar loopt ook door Herxen, Den Nul en Olst. Deze jaarlijkse kunstroute werd in 2012 voor het eerst in

de raadzaal van het nieuwe gemeentehuis van Olst-Wijhe geopend met een overzichtstentoonstelling en zal ook in 2013 daar weer van start gaan.

UITGELICHT

Enkele activiteiten voor het voetlicht

Film: Jagten

Een hechte vriendschap komt abrupt tot een einde als een Deens dorp op de kop wordt gezet door een collectieve woede. Die woede is gericht op Lucas. Lucas en zijn vrienden kennen elkaar al hun hele leven. Zij groeiden samen op, ze gingen naar school, trouwden en kregen kinderen. Hun dorp was een veilige haven met hartverwarmende tradities. De mannen jagen samen en zetten het regelmatig gebroederlijk op een zuipen. Precies in die fijne, welwillende gemeenschap wordt Lucas verdacht van kindermisbruik en dan blijft er van welwillendheid en vriendschap niets over. Lucas. een zachtaardige pas gescheiden vader was leraar, maar sinds de basisschool in het dorp gesloten is, werkt hij met kleuters. Een van hen is Klara, het dochtertje van zijn beste vriend. Zij

maakt op een dag een opmerking die de directrice van de kleuterschool kippenvel bezorgt. Akelig nauwkeurig laat de film zien hoe het dorp vervolgens met de waarheid aan de haal gaat. De directrice heeft nooit eerder zo’n geval meegemaakt en pakt werkelijk alles verkeerd aan. Een lokale agent stapelt met zijn amateurisme fout op fout. Lucas zelf reageert ook al niet handig. Het wil er bij hem domweg niet in dat iemand hem

echt zou kunnen verdenken. ‘Ik ken mijn kleine meid, ze heeft nog nooit gelogen’, zegt Klara’s vader. Daarmee lijkt het oordeel definitief geveld: Lucas’ leven verandert in een nachtmerrie. Bijna al zijn vrienden laten hem vallen, in het dorp kan hij zich niet langer vertonen. Jagten is een beangstigende film waarin subtiel, maar ook keihard getoond wordt hoe Lucas van een vertrouwde vriend in aangeschoten wild verandert. Hoe besmettelijk achterdocht is en hoezeer angst een gemeenschap misvormt, Het scenario, dat regisseur Thomas Vinterberg (Festen) samen met Tobias Lindholm (Borgen, Submarino) schreef, legt meer nadruk op sociale terreur dan op de details van de rechtsgang. Jagten, is Thomas Vinterbergs definitieve revanche op iedereen die dacht dat hij Festen nooit zou overtreffen. (Verwacht in het filmhuis Holstohus) Kijk hier voor de trailer

Muziek: Blue Dew (16 maart in Capellenborg Theater in Wijhe) Er was een tijd dat voor de Ieren het bovennatuurlijke net zo vanzelfsprekend was als de tastbare wereld. Het was de tijd waarin muzikanten en verhalenvertellers van boerderij naar boerderij trokken. Muzikanten met een onuitputtelijk repertoire van vrolijke melodieën en droevige ballades. Vertellers trekken

rond met verhalen die meerdere avonden duren. Zo garanderen muzikanten en vertellers zich van hun dagelijkse hap eten en een plek voor de nacht. Want

wie wijst een muzikant de deur die hoop en troost brengt? Wie stuurt een verhalenverteller weg voordat hij het einde van zijn verhaal kent?

(Uitgelicht, vervolg)

Blue Dew heeft de afgelopen jaren diverse theatervertelvoorstellingen gemaakt over de geschiedenis van Ierland. Ierse verhalen worden verteld en begeleid door film en/ of muziek.

Theater en muziek:

het stuk in te studeren. Het vraagt om een grondige voorbereiding en het wordt groots! Met grote decorstukken, koninklijke hoogheden uit Italie en Spanje, uitgekookt herbergpersoneel, veel rovers en veel figuranten.

Openluchtspel van Herman Heijermans en andere verenigingen Het is al weer meer dan 10 jaar geleden dat “Der Vogelhändler” als openluchtspel werd gespeeld in Park De Olsterhof. Dit jaar gaat het weer gebeuren, nu met ‘De rovers’ van Jacques Offenbach, een komische opera die bewerkt werd tot een toneelstuk, met tussendoor muziek en liederen. Dit prachtige initiatief ligt bij de Olster toneelvereniging Herman Heijermans waaraan andere verenigingen uit OlstWijhe graag hun medewerking verlenen. Het wordt een spectaculaire samenwerking tussen de Wijhese Harmonie, toneelvereniging Tavenu, popkoor Interval uit Wijhe, de Olster Harmonie, Koninklijke Muziekvereniging Apollo en zangkoor Nobiz uit Olst. De toneelspelers en muziekverenigingen zijn in 2012 al begonnen

Vertellen:

Ben Hartemink Voor de vrienden van Atelier Acht komt de verhalenverteller Ben Hartemink enkele korte verhalen en gedichten vertellen en voordragen.

Regie: Peter van Dijk en Johan ten Broeke.

In de pauze is er gelegenheid naar de foto’s van Frans Rentink te kijken waarbij Frans iets over de achtergronden van de foto’s kan vertellen.

Hun repertoire kenmerkt zich door een mix van hoofdzakelijk Keltische muziek met Amerikaanse bluegrass-invloeden. Nu treedt Blue Dew op met haar nieuwe voorstelling: The FairHaired Boy, het avontuur van de Ierse Rowan. Toen Rowan klein was wilde hij groot zijn. En nu verlangt hij terug naar vroeger. Zijn grote liefde Ceili leert hem in het heden te leven. Muzikale leiding: Aren Gerds Waar Park Olsterhof Aaldert Geertsstraat 16 8121 BL Olst Wanneer 14, 15 en 16 juni 2013 Voor wie Alle leeftijden

Waar Atelier Acht Wanneer februari Voor wie Vrienden van Atelier Acht

--------------------- JAAR VAN HET VOORLEZEN ----------------2013 is uitgeroepen tot Jaar van het Voorlezen onder het motto WIJ GAAN VOORLEZEN.

Voorlezen is zelfs meer dan leuk. Het versterkt de band tussen ouder en kind, en is goed voor de taalontwikkeling en de schoolprestaties van kinderen.

Waarom Jaar van het Voorlezen In 2013 valt een aantal jubilea samen. Zo bestaat Stichting Lezen 25 jaar, De Nationale Voorleeswedstrijd 20 jaar, De Nationale Voorleesdagen 10 jaar en BoekStart 5 jaar. In 2012 is BoekStart ook in Olst en Wijhe van start gegaan. Het wordt een jaar waarin zoveel mogelijk kinderen én volwassenen ervaren hoe leuk voorlezen is.

Campagne In het hele land wordt campagne gevoerd met als doel iedereen er nog eens aan te herinneren hoe leuk en goed voorlezen is. Op scholen, peuterspeelzalen en kinderdagverblijven zal net als in de bibliotheken in Olst en Wijhe extra aandacht voor voorlezen zijn. Atelier Acht draagt met de Voorleesservice een steentje bij in de gemeente Olst-Wijhe en omgeving

---------------------------- KINDERPOEZIE ---------------------------Erik van Os is schrijver, muzikant en zanger en is in staat kinderen te laten genieten van poëzie. In zijn verhalen en gedichten speelt hij met taal en humor, net als Joke van Leeuwen. In dit filmpje geeft Erik een workshop in de klas. Hij leest voor uit eigen werk en uit de bundel van Joke van Leeuwen Ozo heppie. Atelier Acht kan Erik van Os uitnodigen voor de scholen in OlstWijhe. Erik van Os

Ter inspiratie nog een workshop.

Kunst en Cultuur