Archeologisch onderzoek Vissluis Eilandspolder De Rijp

Archeologisch onderzoek Vissluis Eilandspolder De Rijp Bureauonderzoek GRONTMIJ ARCHEOLOGISCHE RAPPORTEN 1572

Concept

ISSN 1573-5710

Opdrachtgever: Sturm BV

Grontmij Nederland B.V. Groningen, 7 juli 2015

344381, revisie C1

Verantwoording

Titel

:

Archeologisch onderzoek Vissluis Eilandspolder De Rijp

Subtitel

:

Bureauonderzoek GRONTMIJ ARCHEOLOGISCHE RAPPORTEN 1572

Projectnummer

:

344381

Referentienummer

:

344381

Revisie

:

C1

Datum

:

7 juli 2015

Auteur(s)

:

mevr. H. Boon, MA

E-mail adres

:

[email protected]

Gecontroleerd door

:

dhr. drs. J. Bex

Paraaf gecontroleerd

:

Goedgekeurd door

:

Paraaf goedgekeurd

:

Contact

:

dhr. drs. J.P.J.J. Theeuwen

Grontmij Nederland B.V. Rozenburglaan 11 9727 DL Groningen Postbus 7057 9701 JB Groningen T +31 88 811 66 00 www.grontmij.nl

344381, revisie C1 Pagina 2 van 17

Administratieve gegevens

Datum opdracht

: Juni 2015

concept

: 7 juli 2015

definitief

:

Opdrachtgever

: Sturm BV

Uitvoerder

: Grontmij Nederland B.V. H. Boon

Beheer documentatie

Bevoegde overheid

Grontmij Nederland B.V., Groningen

:

Contactpersoon

Locatie

: gemeente

:

Alkmaar

plaats

:

De Rijp

toponiem

:

Oostdijkje

RD-coördinaten

:

x: 119.350/y: 508.550 (centrumcoordinaat) 19D

kaartblad afm. plangebied

:

Ca. 100 m²

AMK

: monumentnr.

:

-

Archis2

: CIS-code

:

3292434100

Archeoregio NOaA

12 Hollands veen en kleigebied


Inhoudsopgave

1 1.1 1.2 1.3 1.4

Inleiding .................................................................................................................... 5 Algemeen.................................................................................................................. 5 Ligging plangebied .................................................................................................... 5 Onderzoeksdoel ........................................................................................................ 5 Leeswijzer ................................................................................................................. 6

2 2.1 2.2 2.2.1

Landschap ................................................................................................................ 7 Geologie ................................................................................................................... 7 Geomorfologie en bodem .......................................................................................... 8 Actueel Hoogtebestand Nederland (AHN).................................................................. 8

3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.5.1 3.5.2

Archeologie ............................................................................................................. 10 Bewoningsgeschiedenis .......................................................................................... 10 Archeologische Monumenten .................................................................................. 13 Archeologische waarnemingen en onderzoeken ...................................................... 14 Gemeentelijke archeologische beleidskaart ............................................................. 14 Cultuurhistorische waarden ..................................................................................... 15 Cultuurhistorische Waardenkaart (CHW) ................................................................. 15 Atlas Leefomgeving ................................................................................................. 15

4

Archeologische verwachting .................................................................................... 16

5 5.1 5.2

Evaluatie ................................................................................................................. 17 Samenvatting en conclusie ...................................................................................... 17 Advies ..................................................................................................................... 17

Bijlage 1:

Locatie plangebied

Bijlage 2:

Archeologische Basiskaart


1

Inleiding

1.1 Algemeen In opdracht van Sturm BV heeft Grontmij Nederland B.V. een archeologisch onderzoek uitgevoerd voor de locatie voor een vissluis in de Eilandspolder aan het Oostdijkje bij De Rijp. Het onderzoek heeft bestaan uit een bureauonderzoek en de rapportage hierover. Op basis van de resultaten van het onderzoek wordt een nader advies gegeven met betrekking tot de noodzaak van eventueel archeologisch vervolgonderzoek en, indien dit het geval is, in welke vorm dit zou moeten worden uitgevoerd. Dit advies dient ter bekrachtiging te worden voorgelegd aan de bevoegde overheid. De betreffende werkzaamheden zijn conform de richtlijnen van het handboek Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA, versie 3.3) uitgevoerd. Grontmij beschikt over een eigen opgravingsvergunning afgegeven door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). 1.2 Ligging plangebied Het plangebied ligt ten noorden van het dorp De Rijp in de Eilandspolder. De totale oppervlakte van het te onderzoeken terrein bedraagt circa 100 m². De exacte locatie van het plangebied wordt weergegeven in Bijlage 1. Het maaiveld ter plaatse van het plangebied ligt gemiddeld op 0 m NAP.

1.3 Onderzoeksdoel Doel van het onderzoek is inzicht te krijgen in de archeologische potentie van het plangebied. Het onderzoek richt zich op de vraag of er in het plangebied archeologische waarden aangetroffen kunnen worden. Onderhavig onderzoek is uitgevoerd in het kader van de bestemmingsplanprocedure. De bodemingrepen die gepaard gaan met de geplande realisatie zullen eventueel aanwezige archeo-


Inleiding

logische resten in de bodem mogelijk verstoren en/of vernietigen. Derhalve dienen voorafgaand aan die werkzaamheden de archeologische waarden binnen het plangebied in kaart te worden gebracht. 1.4 Leeswijzer Dit rapport betreft een standaardrapport zoals genoemd in de Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA-specificatie VS05). Allereerst is in hoofdstuk 2 de genese van het landschap beschreven. In hoofdstuk 3 worden de bekende archeologische waarden behandeld. Op basis van deze beide hoofdstukken is in hoofdstuk 4 een specifiek verwachtingsmodel is opgesteld. In hoofdstuk 5 wordt een evaluatie gegeven van die resultaten en een advies voor eventueel vervolgonderzoek.


2

Landschap

Om de landschapsgenese in beeld te brengen, is gebruik gemaakt van bodemkaarten en van geologische, topografische en historische kaarten. Met behulp hiervan wordt de bodem en het landschap beschreven. Onderdeel van deze studie vormt een analyse van het Actueel Hoogtebestand Nederland. 2.1 Geologie De afzettingen die in het plangebied aan de oppervlakte voorkomen, dateren uit het Holoceen (zie Tabel 2.1). De Holocene afzettingen binnen het plangebied bestaan uit veen op klei. Het thans zichtbare landschap is vanaf het Atlanticum gevormd onder invloed van de zee en getijden, maar ook als gevolg van een daaropvolgende stijgende grondwaterspiegel, waardoor lange tijd veen tot ontwikkeling kon komen op de eerdere zeeafzettingen (Hollandveen Laagpakket binnen de Formatie van Nieuwkoop). Nadien is het landschap en de grond vooral door menselijke activiteiten vorm gegeven. Tabel 2.1 Indeling van het Kwartair chronostratigrafie Kwartair

Holoceen

jaren geleden Subatlanticum

3.000 -

heden

Subboreaal

5.000 -

3.000

Atlanticum

8.000 -

5.000

Boreaal

9.000 -

8.000

10.000 -

9.000

Weichselien (ijstijd)

130.000 120.000 -

10.000 10.000

Eemien

130.000 -

120.000

Saalien (ijstijd)

800.000 200.000 -

130.000 130.000

Elsterien (ijstijd)

400.000 -

315.000

2.400.000 -

800.000

Preboreaal Pleistoceen

Laat

Midden

Vroeg

Het plangebied is gelegen in het Hollands veenkleigebied. Tot circa 2100 voor Chr. speelde de zee in het onderzoeksgebied een hoofdrol in een landschap met wadden en kwelders. Rond 4100 voor Chr. was de kust ter hoogte van het huidige Bergen opengebroken door de zee. Vanuit het Zeegat van Bergen liep een omvangrijk krekensysteem tot diep in het achterland (zie ook afb. 2.1). Binnen de geulen en kreken werden zandige sedimenten afgezet. Verder van de actieve stromen vandaan konden in een rustiger milieu meer kleiige sedimenten worden afgezet, de zogenaamde Beemsterafzettingen (Formatie van Naaldwijk, Laagpakket van Wormer). Zo’n 3.250 jaar geleden sloot het Zeegat van Bergen zich waardoor het gebied niet meer periodiek onder liep. Vanwege het uitblijven van de periodieke zee-invloed op het gebied, trad een verzoeting van de ondergrond op. Vanaf ongeveer 2.200 v.Chr. ontwikkelde zich een veenpakket. Het veen waterde veelal via veenriviertjes af op het Almere, de voorloper van het IJsselmeer.


Landschap

Afbeelding 2.1. Schematisch overzicht van het strandwallenlandschap en het achterland. Goed te zien is dat de Eilandspolder letterlijk een eiland vormt tussen de Schermer en Beemster. (Bron: Roep, Th.B. et al. 1991. ‘Strandwallen en zeegaten langs de Hollandse kust.’ In: Grondboor en hamer. Vol. 46, pp 115-124.)

2.2 Geomorfologie en bodem De Geomorfologische kaart1 geeft de mate van reliëf aan en de vormen die in het landschap te onderscheiden zijn. Het plangebied ligt volgens deze kaart in een ontgonnen veenvlakte (eenheid 1M46). De bodem in het plangebied wordt op de Bodemkaart2 getypeerd als veengrond (eenheid hVs). 2.2.1 Actueel Hoogtebestand Nederland (AHN) Het AHN is een landsdekkend digitaal hoogtebestand in de vorm van een driedimensionaal grid met een nauwkeurigheid van 5 cm, waarmee het maaiveld van Nederland in kaart gebracht kan worden.3 De droogmakerijen van de Beemster en Schermer zijn op het AHN duidelijk als laagten te zien ten opzichte van de Eilandspolder, die letterlijk als eiland tussen de droogmakerijen ligt (zie afb. 2.2). Met betrekking tot het plangebied is te zien dat het op een dijk gelegen is. Ten noorden van het plangebied is een subtiele verhoging in de dijk zichtbaar. Er kan niet geheel uitgesloten worden dat het om een boom, of moderne bebouwing gaat. 4 De lichtelijk rechthoekige vorm van de verhoging doet een gebouwde structuur vermoeden.

1

Geomorfologische kaart van Nederland. 1:50.000

2

Bodemkaart van Nederland 1:50.000

3

Geraadpleegd via http://www.ahn.nl

4

Er lijkt ter plekke ook een elektriciteitskastje te staan


Landschap

Afbeelding 2.2. Relatieve hoogteligging van het plangebied ten opzichte van de wijdere omgeving (boven), waarbij duidelijk de droogmakerijen als laagten zichtbaar zijn en relatieve hoogteligging van de nabije omgeving van het plangebied (rechts), waar een subtiel hoogteverschil ten noorden van het plangebied zichtbaar is (bron: www.AHN.nl)


3

Archeologie

Om de reeds bekende archeologische waarden in beeld te krijgen, zijn diverse bronnen geraadpleegd, zoals de Archeologische Monumentenkaart, Archis2 en archeologische waardenen/of beleidskaarten van het betreffende gebied. Tevens wordt aandacht besteed aan de cultuurhistorische waarde van het gebied. Tabel 3.1 Overzicht van archeologische perioden Periode

5

Tijd

Laat-Paleolithicum (Oude Steentijd)

tot

9.000 v.Chr.

Mesolithicum (Midden Steentijd)

9.000 v.Chr.

-

4.900 v.Chr.

Neolithicum (Nieuwe Steentijd)

5.325 v.Chr.

-

1.900 v.Chr.

Bronstijd

1.900 v.Chr.

-

800 v.Chr.

IJzertijd

800 v.Chr.

-

12 v.Chr.

Romeinse Tijd

12 v.Chr.

-

450 n.Chr.

Vroege Middeleeuwen

450

-

1.050 n.Chr.

Late Middeleeuwen

1.050

-

1.500 n.Chr.

Nieuwe Tijd

1.500

-

heden

3.1 Bewoningsgeschiedenis De Rijp is in de vijftiende eeuw gesticht vanuit Graft ten behoeve van de visvangst. Deze vestigingsplaats lag aan het meer de Beemster, aan een open vaarverbinding met de Zuiderzee. In De Rijp werden havens aangelegd die onder andere benut werden voor de walvisvangst rond Groenland. De nederzetting was in de 16e eeuw één van de belangrijkste redersdorpen van Noord-Holland. Men leefde voornamelijk van visvangst, kleine vrachtvaart en walvisvaart.

Afbeelding 3.1 Het Schermereiland, omringd door water. Bron: http://home.planet.nl/~mante243/ 5

Voor de dateringen is gebruik gemaakt van: Lanting & Van der Plicht, 1996; 2000; 2002.


Archeologie

De Eilandspolder is het voormalige Schermereiland, ontstaan in de dertiende eeuw en omringd door de meren/huidige droogmakerijen Schermer en Beemster. Vanaf het eind van de Vroege Middeleeuwen is men vanuit de nederzettingen in de duingebieden begonnen met de ontginning van het veen. Door de grootschalige en systematische ontwatering die noodzakelijk was, klonk het veen in en kwam het gebied onder de waterspiegel te liggen. Hiertoe werden in de Late Middeleeuwen dijken aangelegd. De polders werden bemalen door middel van molens. Het grootste deel van de vroegste nederzettingen in het gebied bestaat tegenwoordig niet meer. In de Late Middeleeuwen ontstonden nederzettingen in eerste instantie langs enkele noord-zuid assen die tijdens de bedijking ontstonden. De Rijp is iets later ontstaan, langs oost-west lopen6 de verbindingsdijken.

Afbeelding 3.2. Ontginning en bedijking van het Schermereiland. Het plangebied ligt bij benadering bij het sterretje. Bron: Kroniek Graft-de Rijp en Schermer 2008.

Op historische kaarten is te zien dat er verscheidene gebouwen op de dijk hebben gestaan. Enkele tientallen meters ten noorden van het plangebied is op de kadastrale minuut van 18111832 een poldermolen te zien. Volgens de molendatabase en de site allemolenskaart.nl ligt de locatie van de molen echter wat zuidelijker, precies ter plekke van het huidige gemaal (zie afb. 3.3 en 3.4). Het bouwjaar van de molen is onbekend. Op kaarten uit het eind van de 19 e eeuw wordt bij het plangebied een stoomgemaal weergegeven.7

6

http://home.planet.nl/~mante243/ (oudheidkundige vereniging “Het Schermerland”); http://www.landvanleeghwater.nl/ ;

De Kroniek: Graft-de Rijp en Schermer 2008 via: http://tijdschriften.archiefalkmaar.nl/ 7

Geraadpleegd via www.watwaswaar.nl


Archeologie

Afbeelding 3.3. Locatie van de poldermolen ter plekke van of in de directe nabijheid van het plangebied. Bron: www.watwaswaar.nl

Afbeelding 3.4. Ligging van de verdwenen molens op de dijk. Bron: www.allemolenskaart.nl.


Archeologie

3.2 Archeologische Monumenten De Archeologische Monumentenkaart (AMK) bevat een overzicht van belangrijke archeologische terreinen in Nederland. De terreinen zijn beoordeeld op verschillende criteria (kwaliteit, zeldzaamheid, representativiteit, ensemblewaarde en belevingswaarde). Op grond daarvan zijn de terreinen ingedeeld in categorieën met archeologische waarde, hoge archeologische waarde en zeer hoge archeologische waarde (o.a. de beschermde monumenten). De AMK is door de RCE in samenwerking met de betreffende provincie ontwikkeld. Tabel 3.1 Monumenten in het plangebied en in de directe omgeving van het plangebied. monu-

complex

waarde

Terrein met een huisterp uit de Late Middeleeuwen op ontgonnen

Terrein van archeologische waarde

menr. 4779

veenvlakte. Op grond van vondsten en landschappelijke ligging wordt verwacht dat zich hier een huisplaats bevindt. Deze is door middel van booronderzoek niet nader te duiden. 4781

Terrein met een traankokerij uit de Nieuwe tijd op ontgonnen veen-


vlakte. Dit monument is middels een bureauonderzoek onderzocht 4782

Terrein met een (vermoedelijke) huisterp uit de Late Middeleeuwen


en resten van een traankokerij uit de Nieuwe tijd. Dit monument is middels een bureauonderzoek onderzocht. Op grond van vondsten, kaartmateriaal en veldnaam (De Prut) wordt verwacht dat zich op dit terrein archeologische sporen zullen bevinden. Het perceel is in gebruik als baggerdepot. Waardering op grond van geringe gaafheid. 4835

Terrein met mogelijk sporen van bewoning. Het betreft hier een


terrein waar waarschijnlijk een mosterdmolen heeft gestaan. De molen is in de 18de eeuw afgebroken. Daarnaast bevond zich een huisje. Verwacht wordt dat zich hier archeologische sporen zullen bevinden. Booronderzoek heeft niet plaatsgevonden. 4836

Terrein met mogelijk sporen van bewoning. Het betreft hier een


terrein waar een zaagmolen en een zagerij hebben gestaan. Het is een klein rechthoekig perceel. Booronderzoek heeft niet plaatsgevonden. 4839

Terrein met mogelijk sporen van bewoning. Het betreft een half-


ronde uitstulping vanaf de dijk. Op grond van kaartmateriaal en terreinkenmerken wordt verwacht dat zich hier archeologische sporen zullen bevinden. Er heeft geen booronderzoek plaatsgevonden. 8205

Terrein met resten van een traankokerij uit de Nieuwe tijd op een


ontgonnen veenvlakte. Op grond van kaartmateriaal wordt verwacht dat zich hier archeologisch sporen zullen bevinden. Deze zijn door middel van booronderzoek niet nader te duiden. Dit monument is middels een bureauonderzoek onderzocht 14672

Terrein met sporen van bewoning. Het betreft het dorp De Rijp. De

Terrein van hoge archeologische waarde

begrenzing van deze historische kern is bepaald op grond van de historische kaart uit 1849-1859, schaal 1:25.000. De archeologische waarde van historische kernen bestaat uit de reeds aangetroffen of te verwachten aanwezigheid, boven of onder de grond, van bouwhistorische resten en archeologische sporen en voorwerpen. Samen bevatten zij een veelheid aan historische informatie over ouderdom en ruimtelijke ontwikkeling van de kern. 14835

Terrein met sporen van een dijk. In de zeer smalle percelering is


het tracé van de dijk goed te herkennen. Bij Noordeinde is de dijk doorgraven. Het resulterende kleine perceeltje aan de uiterste westzijde is in gebruik als boomgaard. In de boringen zijn geen duidelijke aanwijzingen voor de opbouw van de dijk aangetroffen.


Archeologie

In het plangebied zijn geen AMK-terreinen geregistreerd. In de directe omgeving van het plangebied zijn 9 AMK-terreinen geregistreerd (zie Tabel 3.1 en Bijlage 2). De terreinen hebben te maken met de ontginning van de Eilandspolder in de Late Middeleeuwen en met nijverheidsactiviteiten, zoals het koken van levertraan en houtzagerijen. 3.3 Archeologische waarnemingen en onderzoeken In Archeologisch Informatiesysteem (Archis) van de RCE staan alle bekende archeologische waarnemingen geregistreerd. In het plangebied zijn geen waarnemingen geregistreerd. In de directe omgeving, binnen een straal van 1 km, zijn 21 waarnemingen geregistreerd (zie Tabel 3.2 en Bijlage 2). Deze waarnemingen zijn allen ten westen van het plangebied geregistreerd, in de Eilandspolder. Tabel 3.2 Waarnemingen in het plangebied en in de directe omgeving van het plangebied. waarnemingsnummer

aard

datering

101572

Aardewerk

Late Middeleeuwen

101573

Aardewerk

Late Middeleeuwen

101580

Aardewerk

Late Middeleeuwen

101586

Aardewerk

Late Middeleeuwen

101588

Aardewerk

Late Middeleeuwen

101592

Aardewerk

Late Middeleeuwen

101593

Aardewerk

Late Middeleeuwen

101599

Aardewerk

Late Middeleeuwen

101608

Aardewerk

Nieuwe Tijd

101613

Aardewerk

Late Middeleeuwen

101618

Aardewerk

Late Middeleeuwen

101622

Aardewerk

Late Middeleeuwen

101624

Aardewerk

Late Middeleeuwen

101650

Aardewerk

Late Middeleeuwen

101665

Aardewerk

Late Middeleeuwen

101693

Aardewerk

Late Middeleeuwen

101694

Aardewerk

Late Middeleeuwen

101712

Aardewerk

Late Middeleeuwen-Nieuwe Tijd A

101729

Aardewerk

Late Middeleeuwen

101819

Aardewerk

Late Middeleeuwen

101867

Aardewerk

Late Middeleeuwen

Het betreffen allen aardewerkvondsten die voornamelijk dateren in de Late Middeleeuwen, de periode van de ontginning van het gebied. Waarschijnlijk zijn de vondsten afkomstig van huisplaatsen of vroege (tijdelijke) nederzettingen. 3.4 Gemeentelijke archeologische beleidskaart Op de gemeentelijke archeologische advieskaart van de gemeente Alkmaar wordt aangegeven dat er voor plannen groter dan 50 m² en dieper dan 35 cm het archeologisch belang betrokken moet worden.

Afbeelding 3.5. Het plangebied op de gemeentelijke archeologische kaart. Bron: http://www.alkmaar.nl/gemeen te/stad/kaart%20archeologie%20Graft-De%20Rijp.pdf


Archeologie

3.5

Cultuurhistorische waarden

3.5.1 Cultuurhistorische Waardenkaart (CHW) In aanvulling op de landelijke (verwachtings)kaarten hebben veel gemeenten en provincies eigen cultuurhistorische kaarten vervaardigd, waarin veel lokale gebiedskennis is opgenomen. Deze kaarten hebben over het algemeen een hoger detailniveau dan de landelijke kaarten. De Informatiekaart Landschap en Cultuurhistorie van de provincie Noord-Holland 8 geeft inzicht in de archeologische, historisch-stedenbouwkundige en de historisch-geografische waarden van de regio. Volgens de kaart is de Eilandspolder een oud, hooggelegen veenweidegebiedin het veenpolderlandschap, waarbij het oorspronkelijke veenlandschap nog aanwezig is. 3.5.2 Atlas Leefomgeving In de Atlas Leefomgeving zijn alle bekende archeologische en bouwkundige monumenten en historisch-geografische informatie samengebracht in een digitale kaart. 9 Via deze kaart zijn de bekende cultuurhistorische waarden per gebied te inventariseren. Het raadplegen van de Atlas Leefomgeving heeft voor het plangebied geen relevante aanvullende informatie opgeleverd.

8

Geraadpleegd via http://maps.noord-holland.nl

9

Geraadpleegd via www.atlasleefomgeving.nl


4

Archeologische verwachting

Op basis van de resultaten van het bureauonderzoek is de kans op het aantreffen van archeologische indicatoren middelhoog. De geomorfologische en bodemkundige omstandigheden waren tot het eind van de Vroege Middeleeuwen ongunstig voor bewoning. Het lag in een uitgestrekt veengebied, waarbinnen het te nat was om permanente nederzettingen te stichten. Voorafgaand aan de veengroei lag het plangebied onder directe invloed van de zee en getijdestromen. Binnen het plangebied kunnen archeologische resten worden aangetroffen vanaf de ontginningen in de Late Middeleeuwen. Het is waarschijnlijker dat er archeologische resten kunnen worden aangetroffen behorende bij een poldermolen die in elk geval in de 19 e eeuw ter plekke van het plangebied kan hebben gestaan. De resten kunnen direct vanaf het maaiveld worden verwacht. Mogelijk zijn archeologische resten verstoord of vernietigd door de aanleg van de gemalen in het eind van de 19 e eeuw en/of de 20e eeuw. In theorie kunnen archeologische resten worden verwacht vanaf de periode van de veenontginningen in de 10e eeuw. Resten die hiermee verband houden kunnen bestaan uit ontginningsgreppels en –slotenpatronen, maar ook vroege bewoningsresten, zoals Laatmiddeleeuwse huisterpen zouden in het gebied kunnen worden aangetroffen.


5

Evaluatie

5.1 Samenvatting en conclusie In opdracht van Sturm BV heeft Grontmij een archeologisch onderzoek uitgevoerd voor de locatie van een vissluis in het Oostdijkje in de Eilandspolder. Het onderzoek heeft bestaan uit een bureauonderzoek en de rapportage hierover. Uit het bureauonderzoek is gebleken dat het plangebied in een veengebied ligt dat vanaf de 10 e eeuw ontgonnen is. Restanten van ontginningen en eventuele Laatmiddeleeuwse bewoning kunnen in theorie worden aangetroffen binnen het plangebied. Vanaf halverwege de 19 e eeuw heeft er mogelijk een poldermolen gestaan. Indien er oudere bewoningsresten aanwezig waren, zullen deze waarschijnlijk grotendeels zijn opgeruimd bij te bouw van de molen en/of latere gemalen. Er bestaat een kans op het aantreffen van restanten van de poldermolen. De ouderdom van deze molen is onbekend. Op de kadastrale minuutplan uit 1811-1832 komt de molen voor, op kaarten uit het einde van de 19e eeuw lijkt de molen reeds vervangen te zijn door een stoomgemaal. 5.2 Advies Op basis van de resultaten van het bureauonderzoek wordt voor het plangebied vervolgonderzoek aanbevolen in de vorm van een archeologische begeleiding van de graafwerkzaamheden. De aard van de werkzaamheden is relatief beperkt en er bestaat een gerede kans dat ofwel de molen niet precies ter plekke van de vissluis heeft gestaan, dan wel dat restanten van de molen zijn opgeruimd tijdens de bouw van het gemaal. De archeologische resten worden direct onder het maaiveld verwacht, derhalve wordt aanbevolen om de bovenste lagen van de ontgraving (afhankelijk van de opbouw van de dijk ongeveer de bovenste meter) onder archeologische begeleiding te laten plaatsvinden. Er wordt geadviseerd met betrekking tot de resultaten van het onderzoek en deze aanbeveling contact op te nemen met de bevoegde overheid (gemeente Alkmaar).


Bijlage 1

Locatie plangebied

344381, revisie C1

120000

121000

0

120

240

480

720

960

Meter

Project

Archeologisch onderzoek Vissluis Eilandspolder Onderdeel

Locatie plangebied Opdrachtgever Projectnummer

506000

Datum Schaal Legenda

onderzoeksgebied

Sturm BV 344381 01-07-15 1:15.000

GAR-nummer CIS-code Formaat Getekend

1572 3292434100 A4 HB

±

Document Path: C:\Users\p623323\Documents\eilandspolder\Archeologische Basis Kaart Eilandspolder.mxd

507000

508000

509000

510000

119000

Bron kaartbeeld: Jan-Willem van Aalst, www.imergis.nl, OpenStreetmap, BAG, TOP10NL © Grontm ij Nederland B.V .

Bijlage 2

Archeologische Basiskaart

344381, revisie C1

^^ ^ ^^^ ^ ^^^ ^ ^^ ^ 101692 ^101812 101981 ^ ^ 101994 101628 ^ ^ 101914 ^ 101719 ^ ^ ^ ^ 102080 ^ ^^ 101985 ^ ^ 101932 101842 ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^^ ^ 102015 102098 101688 ^^ 101996 ^ ^ 101797 101911 ^ ^^ ^ 101619 ^^ ^^ ^ ^ ^ 101979 ^^^ ^101986 101732 ^ ^ ^ 101921 101857 ^ ^ ^ ^ 102086 ^ ^ 101609 101653 101723 ^ 101861 46940 101848 ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ 102040 102074 ^^^101954 101756 ^ 10239 101866 ^ ^ 132743 101644 ^^ ^ ^ ^^ ^ ^ ^^ 101993 ^ ^ 102033 101822 101710 ^ ^ ^ 429337 ^ ^ ^ ^ 101584 102011 ^ 101858 101928 ^^ ^ ^ ^ ^ ^ 101691 101796 ^ ^ 42374 101601 101626 ^ ^ 101966 ^ ^^^ ^ ^ ^ 101630 101889 ^ ^ 101675^ ^ 101746 ^ ^ ^ 101804 ^101591 ^ ^ 101856 101565 ^ ^ ^^^ ^ 101617 ^ 47261 101705 ^ ^ ^ ^ ^ ^ 101783 ^ ^ ^ ^101819 ^101726 101583 413732 101776 101568 ^ ^ 101867 ^ ^101712 ^^ 101602^ ^ ^ 101665 ^ 101553 101729 ^ 101625 ^ ^ ^101564 ^ 101647^ ^ 101693 ^

101504

^

101594

101613 101624

^^

101588 101592

101585

^^ ^ ^

101618 101622

^^ 101586 ^ 101513 ^ ^ 47263 ^ ^ 101529 ^ ^ ^^^ ^ ^ 101563 101573 ^101545 ^ 101599 ^ ^101580 101542 ^ ^ ^ 101608 ^ 101561 ^ ^ ^ 101593 ^ ^ ^ ^^ ^ ^ 101507 101552 ^ 101570 ^101559 52387 ^ 101557

63576 508000

^

46475

37753

10749

507000

^

0

Legenda

^

Waarnemingen Onderzoeksmeldingen

428004

120

240

480

720

960

Meter

Project

101582

^101581 ^

Monumenten

WAARDE

Terrein van archeologische waarde Terrein van hoge archeologische waarde Terrein van zeer hoge archeologische waarde

101650

53676

101530

101508

43306

33433

^

^

5327

^ 39927

^^ ^ ^^

120000

45498

101547

^ ^ 101505 101525 ^ ^101514 ^^ ^ ^^ 509000

119000

Terrein van zeer hoge archeologische waarde, beschermd

Archeologisch onderzoek Vissluis Eilandspolder Onderdeel

Archeologische Basiskaart Opdrachtgever

Projectnummer Datum Schaal

Sturm BV 344381 01-07-15 1:15.000

GAR-nummer CIS-code Formaat

Getekend

1572 3292434100 A4 HB

±

Document Path: C:\Users\p623323\Documents\eilandspolder\Archeologische Basis Kaart Eilandspolder.mxd

510000

118000

Bron kaartbeeld: Jan-Willem van Aalst, www.imergis.nl, OpenStreetmap, BAG, TOP10NL © Grontm ij Nederland B.V .

Archeologisch onderzoek Vissluis Eilandspolder De Rijp

Recommend Documents