Arbeidsomstandigheden
Congres Transport van Afval 5 februari 2015 Marjolein Gobes
De afvalbranche
Wijzigingen per 1 juli 2015
> 60 miljoen ton afval per jaar
Relatief hoog aantal ongelukken
+/- 15.000 werknemers
+/- 1600 werkgevers
Arbeidsomstandigheden: onderwerpen
Einde contract zonder procedure
Zorgplicht
Arbobeleid
Aansprakelijkheid werkgever
Arbobeleid
Risico-inventarisatie en –evaluatie (RI&E) Ziekteverzuimbeleid Bedrijfshulpverlening (BHV)
Preventiemedewerker Periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO)
Arbobeleid
Werkgever
OR PV Vakbond
Arbocatalogus AfvalBranche en Afvalstoffen vervoer
Arbodienst
Risico-inventarisatie en -evaluatie
Ketenregeling
RI&E
Plan van aanpak
Een RI&E beschrijft de risico’s voor de veiligheid en gezondheid op de werkplek en de maatregelen die de werkgever treft om deze risico’s te verminderen. Indien wordt gewerkt met gevaarlijke stoffen moet dit worden vermeld.
Arbeidsrisico’s in de afvalbranche
Wijzigingen WW Machineveiligheid
Inrichting/gebruik werkomgeving
Gevaarlijke (afval) stoffen
Geluid
Fysieke belasting
Arbeidsrisico’s bij afvalstoffentransport
Wijzigingen WW Aanrijdgevaar passerend verkeer
Lawaai
Gevaarlijke (afval) stoffen
Persoonlijke beschermingsmiddelen/ Valgevaar
Fysieke belasting
Plan van aanpak Bronaanpak
Collectieve bescherming
Individuele bescherming
Arboregels
Zorgplicht
Instructieplicht
Risicovolle situatie voorkomen
Instructies geven om veilig om te gaan met risico´s
Toezien op naleving!
Bedrijfsongeval
Arbeidsinspectie (boete)
Bedrijfsarts
Aansprakelijkstelling
Aansprakelijkheid werkgever
Aanzegplicht
7:658 BW
De werkgever is verplicht de lokalen, werktuigen en gereedschappen waarin of waarmee hij de arbeid doet verrichten, op zodanige wijze in te richten en te onderhouden alsmede voor het verrichten van de arbeid zodanige maatregelen te treffen en aanwijzingen te verstrekken als redelijkerwijs nodig is om te voorkomen dat de werknemer in de uitoefening van zijn werkzaamheden schade lijdt.
Zorgplicht
Aansprakelijkheid werkgever
Aanzegplicht
7:658 BW
De werkgever is jegens de werknemer aansprakelijk voor de schade die de werknemer in de uitoefening van zijn werkzaamheden lijdt, tenzij: - Hij aantoont dat hij aan de zorgplicht heeft voldaan - De schade het gevolg is van opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer
Aansprakelijkheid werkgever Zorgplicht
Zorgplicht heeft betrekking op inrichting en onderhoud van lokalen, werktuigen en gereedschappen waarmee de werkgever arbeid doet verrichten (werkomgeving) Zorgplicht omvat ook de instructie die de werkgever aan de werknemer dient te geven bij de gebruikmaking van lokalen, werktuigen en gereedschappen
Aansprakelijkheid werkgever Wat in redelijkheid van werkgever kan worden verwacht
Hoge Raad (de kelderluik-criteria): 1) De kans dat een werknemer niet goed oplet en onvoldoende voorzichtig is 2) de kans dat daaruit ongevallen ontstaan 3) de ernst die de gevolgen daarvan kunnen hebben 4) de mate waarin het nemen van veiligheidsmaatregelen bezwaarlijk is
Aansprakelijkheid werkgever
Zorgplicht en Arboregels
HR 5-11-2004: De omstandigheid dat geen enkel bouwvoorschrift noch enige Arbo-richtlijn of NEN-norm zich verzet tegen het bewerkstelligen en handhaven van de situatie zoals deze zich voordeed en dat deze situatie ter plaatse alledaags is, doet er niet aan af dat de situatie voor de toepassing van art. 7:658 BW als gevaarlijk kan worden aangemerkt. -> Alleen naleven Arboregels is onvoldoende.
Aansprakelijkheid werkgever Geen RI&E en toch niet aansprakelijk
HR 12-09-2003:Het is afhankelijk van de omstandigheden van het geval of de in art. 7:658 lid 1 bedoelde zorgplicht meebrengt dat een RI&E moet worden opgesteld. Het ontbreken van een RI&E brengt niet direct schending van de zorgplicht mee. Het kan weliswaar een tekortkoming op grond van de Arbeidsomstandighedenwet zijn, maar de werkgever kan aan zijn aansprakelijkheid ontkomen indien hij aantoont dat een RI&E het ongeval niet had voorkomen.
Aansprakelijkheid werkgever Beslissing Arbeidsinspectie en aansprakelijkheid
-> Met het enkele oordeel van de Arbeidsinspectie dat bepalingen uit de Arbeidsomstandighedenwet niet in acht zijn genomen, staat niet al vast dat de werkgever is tekortgeschoten in haar zorgplicht. -> Geen boete opgelegd door de Arbeidsinspectie maar rechter oordeelt wel dat werkgever is tekortgeschoten in haar zorgplicht.
Aansprakelijkheid werkgever
Maatregelen doorvoeren na ongeval
HR 11-11-2005: De omstandigheid dat na het ongeval een extra beveiligingsstrip is aangebracht moet aanleiding zijn voor een onderzoek naar de vraag waarom het aanbrengen van die voorziening niet reeds vóór het ongeval van de werkgever kon worden gevergd. De werkgever heeft dus niet voldaan aan de zorgplicht.
Zie ook uitspraak over val vuilnisbelader
Aansprakelijkheid werkgever Geen werkplek en toch aansprakelijk
HR 20-02-2009: op grond van art. 7:658 BW kan op de werkgever ook een zorgplicht rusten ten opzichte van de werknemer voor zover deze in de uitoefening van zijn werkzaamheden op plaatsen komt die niet kunnen worden aangemerkt als "arbeidsplaats" in de zin van de Arbeidsomstandighedenwet, bijvoorbeeld omdat de werkgever ter plaatse geen enkele zeggenschap heeft ten aanzien van de gesteldheid, de inrichting, het gebruik door anderen en de veiligheid (bijv: openbare weg)
Afrondend
Wijzigingen per 1 juli 2015
Toepasselijke Arboregels en arbocatalogus bestuderen RI&E en plan van aanpak opstellen en uitvoeren Zelfstandig onderzoek verrichten binnen bedrijf (kelderluik-criteria) Instructies geven en toezien op naleving Verzekering afsluiten
Bedankt voor uw aandacht
