I
Antwoorden op vragen van de commissie Economie en Mobiliteit Waarom is er geen indexering opgenomen op de kosten? De bekostiging van het HBO is zodanig dat via de zogenaamde Normatieve Rijks Bijdrage (NRB) de budgetten per jaar geïndexeerd worden op basis van onder andere de inflatie en prijsstijgingen. In de (meerjaren) begrotingen van HBO-instellingen worden derhalve zowel de lasten als de baten niet geïndexeerd. F'
Inschrijvingenper september 2008:
F
c,O.(f-w
%(Z
r
Instroom nationale studenten per academie
!
Inatroom nationde studentenper academie
De instroom voor de academie Zorg & Welzijn is de afgelopen jaren toegenomen en lijkt zich nu te stabiliseren. De instroom voor de academie Economie is zich aan het herstellen en vertoont een opgaande lijn. De instroom voor de academie Techniek is na een aantal jaren van stabilisatie gedaald. Oorzaak zit hem in het feit dat het aantal MBO-4 leerlingen in de techniek een dalende tendens vertoont en een groter aantal afgestudeerde MBO-4 leerlingen kiest ervoor om te gaan werken.
Instroom internationale studenten per academie
i
P
P
Instroom internaionaiestudenten per acaöemie
la,
,
I
-m--
1
Acac!enie Zcrg & W j n -A
MJ(-b.hW
Clsi*:
-
De technische en economische opleidingen zijn het aantrekkelijkst voor buitenlandse studenten. De internationale studentenpopulatievoor de economische opleidingen is de afgelopen jaren terug gelopen. Oorzaak is de toenemende concurrentie en de nadelige gevolgen van het afbouwen van de internationale contacten als gevolg van de Schutte-claim. De opbouw van een nieuw internationaal netwerk is complex. De internationale instroom voor de watergerelateerde opleidingen vergt forse marketinginspanningen, omdat in internationaal perspectief het thema water nog geen prominent aandachtsgebied is in het hoger onderwijs. De verwachting is dat de internationale belangstelling voor watergerelateerde opleidingen de komende jaren zal toenemen.
Instroom totale studenten per academie Instroom tatde studenten per academie
I
De agogische en zorgopleidingen hebben de grootste instroom. Dit wordt veroorzaakt door overname van de agogische opleidingen van InHolland (Sosa) en het uitbreiden van de opleidingsvarianten van de agogische opleidingen. Het op markt zetten van de gecombineerde opleiding verpleegkunde-vroedkunde in samenwerking met de Hogeschool Antwerpen heeft geleid tot een toename in de verpleegkundige opleidingen. De instroom in de Pabo is de afgelopen licht teruggelopen; mede als gevolg van het verslechterde arbeidsmarktperspectief en de negatieve landelijke publiciteit m.b.t. het beroep van leraar en m.b.t. de landelijke slechte scores voor de taal- en rekentoetsen. De instroom in techniek vertoont over de jaren heen een neerwaartse lijn. Dit wordt sterk bepaald door de profielkeuzes in het voortgezet onderwijs en de eerder geschetste ontwikkelingen in MBO-4 niveau techniek. Desondanks is relatief gezien de HZ de meest technische hogeschool van Nederland.
Totaal ingeschreven nationale studenten:
Bekostigde nationale studenten Bekostigde Mtionde studenten 1000,
-AcademeZag& W j n
Academe hfJcb./LW
De start van nieuwe opleidingen in het agogische domein heeft geleid tot een sterke toename van het aantal studenten. Inmiddels is de Academie Zorg & Welzijn de grootste geworden. Toename van de studentenpopulatievan de HZ zal de komende jaren met name moeten komen van de start binnen nu en twee jaar van nieuwe opleidingen in het toeristisch en leisure domein en in het domein van sport en bewegen en in latere instantie toegepaste psychologie en mogelijk pedagogiek, waarmee nieuwe doelgroepen worden aangeboord. Aangezien deze opleidingen aan relatief weinig hogescholen gevolgd kunnen worden liggen er mogelijkheden om voor deze nieuwe opleidingen ook studenten van buiten de provincie aan te trekken. Totaal ingeschreven internationale studenten:
Bekostigde internationale studenten Bskostigde internzdiondestudenten
-AcademeZag&
Wijn
De internationale studenten zitten voornamelijk in de technische en de economische opleidingen.
Totaal ingeschreven studenten:
Bekostigde totale studentenaantallen Eakostigda totale studentenaaitdlen
Wijn
Verhouding nationale en internationale studenten:
Herkomst totale studenten brkomst bek. studenten
De internationale studentenpopulatievan de HZ is als gevolg van effecten van de Schutteclaim van bescheiden omvang. Er moet een volkomen nieuw netwerk opgebouwd worden. HZ wil de komende jaren de internationale studentenpopulatievoor haar unieke opleidingen verhogen naar circa 10%. Gegeven de internationale concurrentie zijn hier majeure inspanningen voor nodig.
Marktaandeel HZ in relatie tot totaal in Nederland:
Marktaandeel HZ: bekostigde studenten
Het marktaandeel van de technische opleidingen is relatief groot. Dit maakt de HZ mede tot de meest technische hogeschool van Nederland. Groei van de technische opleidingen zal de komende jaren moeten komen door met niche opleidingen meer studenten van buiten de regio te trekken. HZ wil hiertoe in samenwerking met voor de sector bepalende bedrijven en top kennisinstellingen komen tot de oprichting van de Delta Academie waarin opleidingen geclusterd worden die opleiden voor de delta werkers van de toekomst. De overige technische opleidingen worden geherstructureerd. Voor de niet-technische opleidingen geldt dat deze niet uniek zijn. Deze opleidingen kunnen overal in Nederland gevolgd worden. Verhoging van de instroom van buiten de provincie lijkt daarmee niet realistisch. Voor deze opleidingen lijkt een marktaandeel van circa 1% het meest realistisch. Voor de nieuw te starten opleidingen in het toeristisch en leisure domein en in het domein van sport en bewegen zou een marktaandeel bereikt kunnen gaan worden van boven de 1%.
Opbouw studentenpopulatie naar vooropleiding:
I
Opbouw studentenpopulatie naar type vooropleiding
Bekostigde studenien per vooropleiding bi1 HZ
Bekostigde studenten per vooropleiding Landelijk
II
De studentenpopulatievan de HZ heeft t.o.v. de landelijke cijfers relatief veel studenten met MBO-4 als vooropleiding. Dit wordt met name veroorzaakt door de succesvolle doorlopende leerlijnen die de HZ met de ROC's heeft ontwikkeld. De komende jaren zal aan verdere optimalisering van de doorlopende leerlijnen gewerkt worden. Leidend tot behoud dan wel kleine verhoging van de instroom vanuit het MBO en tot succesvoller studeren in het HBO. Informatie met betrekking tot werkenden die een HBO-opleiding volgen:
I
Opbouw studentenpopulatie naar opleidingsvorm
In de studentenadministratiesystemen worden geen gegeven vastgelegd m.b.t. mogelijke werkkring van de student. Werkenden volgen overwegend deeltijd en duaal onderwijs. Deze cijfers zijn wel beschikbaar.
Het aantal deeltijd en duale studenten is relatief gering. Dit in de lijn van de landelijke trend. Het betreft voornamelijk werkenden die zich willen upgraden naar HBO-niveau. De HZ wil zich de komende jaren nadrukkelijker richten op de doelgroep werkenden door meer duale opleidingen aan te bieden en door in samenwerking met beroepenveld en ROC's AssociateDegree-programma's (twee jarige HBO-opleidingen) te ontwikkelen. Verhouding Zeeuwenhiet-Zeeuwsen en niet-zeeuwen nationaal/buitenland:
HZ-student: instroom HZ naar subregio Insiroom HZ per reglo In % van toiaal
2M2
2003
2004
2005
2OW
In-troom HZln % van b.volk1ng
van 17-25jarlg.n
De HZ is een regionale hogeschool; slechts 15% van de studenten komt van buiten de regio, waarvan 7% uit de regio Bergen op Zoom en 8% uit de rest van Nederland en uit het buitenland. Uit onderzoekt blijkt dat HBO-studenten uit de rest van Nederland steeds minder mobiel worden en geneigd zijn om een opleiding in perifere regio te willen volgen. Het starten van een nevenvestiging in Terneuzen is een succes. De participatiegraad van studenten aan de HZ uit de regio Zeeuws-Vlaanderen ligt op hetzelfde niveau als uit de regio Walcheren. In de Oosterschelderegio heeft de HZ een relatief groter marktverlies dan in andere Zeeuwse subregio's. Het is dan ook vanuit dit gegeven, dat de HZ in 2009 wil onderzoeken of een nevenvestiging in Goes tot de mogelijkheden behoort; zowel financieel economisch als qua marktpotentieel en qua regelgeving.
Wat is de uitslag van de audit 2008, en wat wordt er gedaan met aanbevelingen uit voorgaandejaren? Studenttevredenheid: In bijlage 1 is een overzicht opgenomen inzake de landelijke ranking van hogescholen op basis van een landelijk studenttevredenheidsonderzoekuitgevoerd door Choice in kader van de Keuzegids HBO en de site studiekeuzel23.nl. HZ prijkt op plaats acht, hetgeen een prima notering is. Onderstaand is een overzicht opgenomen van de ranking van de individuele HZopleidingen gebaseerd op dezelfde brongegevens.
Opleiding
Student tevredenheid op basis van CHOICE database gegevens Aantal instellingen Plaats HZ
onderzoeksjaar
Aquatische Ecotechnologie International Business and Languages Bedrijfskundige Informatica Elektrotechniek Informatica Commerciële Economie Sociaal Pedagogische Hulpverlening Communicatie Maritiem Officier Lerarenopleiding Basisonderwijs AOT - Techniek Maatschappelijk Werk en Dienstverlening Civiele Techniek Chemie Logistiek en Technische Vervoerskunde Opleiding tot Verpleegkundige
IBMS Personeel en Arbeid Bouwkunde Bedrijfseconomie Werktuigbouwkunde Opleiding voor Management, Economie en Recht
Door de HBO-raad is in 2008 een landelijk onderzoek uitgevoerd naar studenttevredenheid. De resultaten van dit onderzoek geven aan, dat de HZ bovengemiddeld goed presteert qua studenttevredenheid. De afgelopen jaren zijn de volgende opleidingen gevisiteerd. Alle opleidingen zijn positief geaccrediteerd, waarbij het percentage goed op de te accrediteren facetten hoog genoemd kan worden. Op basis van de accreditatie rapporten word verbeterplannen opgesteld. De effecten van de verbeteracties worden middels kwaliteitsmetingen gevolgd.
Stand van zaken rondom visitatie en accreditatie: Onderstaande tabel bevat een overzicht van de geaccrediteerde opleidingen en van opleidingen waarvan momenteel een accreditatieaan~raa~ loopt. Deze categorie is te verdelen in de groep opleidingen waarvan een aanvraag bij de NVAO ligt (MWD, Verpleegkunde, BE, CE, IBMS en MiZ) en opleidingen waarvan het visitatierapport vrijwel gereed is en waarvan de paneloordelen zo goed als zeker zijn. De laatste groep opleidingen is nog niet in het nieuwe stelsel gevisiteerd. In het overzicht zijn telkens de oordelen van 20 facetten opgenomen. Het 21e facet (studieduur) is buiten beschouwing gelaten, omdat het altijd met goed of voldaan is beoordeeld: de opleidingen houden zich aan de formele studieduur van 240 european credits voor een hbo-bacheloropleiding Onvoldoende Voldoende Goed I Jaar van Geaccrediteerd visitatie 1. Maritiem Officier 13 - 6 excellent 2004 2. Chemie 2004 6 3. Civiele Techniek 2004 8 4. Bouwkunde 2004 2 5. Werktuigbouwkunde 2005 1o 6. Algemene Operationele 3 I 2005 Technologie 7. Aquatische Ecotechnologie 8. Communicatie 9. Sociaal Pedagogische Hulpverlening 10. Personeel & Arbeid 11. Informatica en -l 12. Bedrijfskundige Informatica J
5 Onvoldoende Voldoende
Lopende aanvragen (positieve adviezen)
Jaar van visitatie
13. Maatschappelijk Werk en Dienstverlening 14. Verpleegkunde 15. Pabo 16. Elektrotechniek 17. Bedrijfseconomie 18. Commerciële Economie 19. International Business and Management Studies 20. (management in de zorg)
Van rechtswege geaccrediteerd
,
21. Management, Economie, Recht 22. International Business and Languages 23. Logistiek & Technische Vervoerskunde
I
I
I
I
Deze opleidingen hebben nog- geen accreditatieprocedure doorlopen. zehebben een accreditatie op basis van de visitatierapporten van voor 2004. Komend kalenderjaar worden deze opleidingen gevisiteerd op dezelfde facetten als de reeds geaccrediteerde opleidingen en de lopende aanvragen.
De volgorde waarin de opleidingen in de tabel zijn opgenomen loopt vrijwel parallel met het moment van visitatie. MAROF behoorde tot de eerste groep gevisiteerde opleidingen, de PABO tot de recent gevisiteerde. Met uitzondering van de oordelen die MAROF heeft behaald, waren de oordelen in de beginperiode van het stelsel kritischer dan in latere periodes. MAROF heeft van het panel weliswaar 6 keer excellent gekregen, maar de NVAO heeft deze oordelen teruggebracht naar goed. Het belangrijkste argument daarvoor was dat het panel noch de opleiding de facetten waarop het oordeel excellent was gegeven, had vergeleken met de situatie bij andere opleidingen. Op dat moment werd duidelijk wat nu overal geldt: het oordeel excellent wordt alleen gegeven als ofwel de opleiding ofwel het panel aantoont op het desbetreffende facet beter te zijn dan vergelijkbare opleidingen De opleidingen hebben duidelijk in beeld voor welk domein ze opleiden, zijn de eindkwalificaties in goede samenwerking met het beroepenveld tot stand gekomen en is het bachelorniveau goed beschreven. Er is een duidelijke verschuiving naar meer goed-oordelen. De laatste jaren is veel aandacht besteed aan het verbeteren van het systeem van kwaliteitszorg. Over het geheel genomen een prima prestatie. Zeker wanneer in ogenschouw wordt genomen dat de richtlijnen en normeringen de laatste jaren vanuit het ministerie - op druk van de politiek - en de NVAO aangescherpt zijn. documenteren. Vraag m.b.t. de instroom en het totaal aantal ingeschreven studenten:
In onderstaande tabel uit het in 2008 opgeleverde businessplan met de titel: "Businessplan Onderwijsinnovatie Hogeschool Zeeland. Programma Passie: Investeren in maatschappelijk breed succes" zijn de instroom cijfers en het totaal aantal ingeschreven studenten per cursusjaar weergegeven. Tevens is de groei t.o.v. het voorgaande jaar en de cumulatieve groei t.o.v. het referentiejaar 2007 weergegeven. jaar
instroom
toename t.o.v.
cumulatieve toename t.o.v.
voorgaande jaar
referentie jaar 2007
totaal studenten
toename t.o.v.
cumulatieve toename t.o.v.
voorgaandejaar
referentie jaar 2007
De instroom per enig studiejaar stroomt door de vierjarige opleiding. Op basis van de instroom, de uitvalpercentages en de rendementspercentages wordt de in-, door- en uitstroom bepaald. Dit levert uiteindelijk het totaal aantal verblijvende studenten op. Op basis van nieuwe inzichten en nader door Scoop te verrichten onderzoek zullen in het nieuwe businessplan geactualiseerde cijfers worden gepresenteerd.
o N
N T N N N
