ANS VERZOENT Algemeen Nijmeegs Studentenblad

ANS VERZOENT Algemeen Nijmeegs Studentenblad / december 2011

Vooraf Tekst: Redactie P. 02

commentaar Tradities. Je kunt ze haten, je kunt ze liefhebben. Uitbundig vieren of hartgrondig hekelen. Stilletjes voorbij gaan ze echter nooit. En zo vergaat het ons elke decembermaand weer. De een haalt zelfgenoegzaam de oer-Hollandse gebruiken in de vorm van pepernoten, kerstbomen en oliebollen met veel bombarie van stal. De ander vervloekt luidkeels de mantel der liefde waaronder familievetes en ander leed vakkundig worden weggeschoven en verruilt uit verzet de kerstkalkoen nog het liefst voor een afhaalkroket. ‘Zwarte Piet’ is immers racisme, december de uitwas van Westers consumentisme en de doorsnee bisschop geen goedheiligman. December. De traditiemaand bij uitstek. Elk jaar staan we voor dezelfde keuze: willen we ze koesteren of bekritiseren? Omarmen of ontkennen? Terwijl de een elke Nederlandse traditie ouderwets nationalisme noemt, klampt de ander zich vast aan joods-christelijke wortels. Wat wij doen? Wij zijn deze maand onconventioneel conservatief. Wij beproeven alles en behouden het goede. December is niet kiezen, maar delen. Wat dat betekent? Dat we eeuwenoude gebruiken verzoenen met het heden. Een nieuw licht laten schijnen over de welbekende tradities. Deze maand zoeken we naar God, maar dan wel met geestverruimende middelen. Deze maand aanbidden we Maria, ditmaal om haar lieve borsten en stoute billen. Deze maand gaat de ouderwetse kerststal de boom in, als hippe kerstbal zo je wilt. Dit jaar is de Kerstman katholiek, maar zeker geen weigerambtenaar. ANS verzoent. Deze maand verenigen we fantasie en werkelijkheid, maken we tijd voor onze ouders en zijn we voor de gelegenheid Trots op Nederland.

De hoofdredactie

06

13

DEZE ANS 07 Rita Verdonk Hoewel ze ooit de eerste vrouwelijke premier van Nederland wilde worden, hangt Rita Verdonk nu haar politieke ambities aan de wilgen. ‘Acht jaar geleden ging ik de politiek in en al die tijd heb ik in een orkaan geleefd. Nu wil ik het gewoon eens lekker alleen doen.’ 13 Eenzame kerst December zou december niet zijn zonder kerstverhaal. Kasper van Royen, columnist van het online tijdschrift voor kunst en journalistiek Hard//hoofd, schreef er een speciaal voor ANS. 22 Anton Dautzenberg In gesprek met ANS stelt hij zich de interviewers zoenend voor, in zijn boeken associeert hij zich met het verkrachten van een kind. Voor Anton Dautzenberg is de grens tussen fictie en non-fictie diffuus. ‘Fantasie is net zo goed een werkelijkheid.’ 26 Oproer in omroepland De publieke omroep staat onder druk. Vanaf 2013 zal de gesubsidieerde televisie het met een kwart minder overheidseuro’s moeten doen. Betekent dat eindelijk eerlijke concurrentie of is het de doodssteek voor de NPO? 04 05 06 18 21 25 28 30 31 32

18

Studiebegeleiding onder de loep Wanssumse wind Het laatste oordeel Een trip naar God De graadmeter Grief Rangorde of -Wanorde Colofon Crypto Plaats Delict

21

Tekst: Redactie/ Illustratie: Erik Molkenboer ANS-Online.nl P. 03

niet Gemeende excuses De vriendschappelijke vete tussen AKKU en ANS is natuurlijk compleet achterhaald. We zijn in vijfentwintig jaar volwassen geworden en hebben op ons jubileum nog met een biertje in onze hand gekeuveld over de zin en onzin van de grappen die over en weer worden gemaakt. Toch konden we het weer niet laten. Op een onbewaakt moment verdwenen drie posters van het prikbord bij het AKKU-kantoor. Grapje natuurlijk, maar een aantal roodbroeken was redelijk ontstemd. Het waren namelijk posters van gerecycled materiaal, twintig euro per stuk en uit eigen zak betaald. Ter compensatie mochten we best een mooi artikel schrijven over hun bezigheden. We hebben er over nagedacht, maar we beloven liever gewoon dat we het nu écht nooit meer zullen doen. Echt niet. Onze vrienden van Occupy Inmiddels zitten de gelegenheidsactivisten van Occupy Nijmegen alweer enkele weken in het Kelfkensbos. En ze zijn boos. Op iedereen en al helemaal op die nare rechtse media, die alleen maar kritiek uiten en nooit eens constructief meedenken. Van een studentenblad hadden ze helemaal beter verwacht. Het spijt ons, beste occupy’ers, maar we hebben ons best gedaan. En hoewel we graag meegaan in jullie linkse denkbeelden, zijn we enigszins van mening dat het protest beperken tot één stad in ons kleine landje al moeilijk genoeg is. Dus: ga naar Amsterdam, wij staan achter jullie. Mijlenver achter jullie. ANS zoekt bèta’s Het ANS-kantoor wordt al jaren bevolkt door studenten van allerlei pluimage. Toch vinden studenten van de faculteiten Letteren en Management hun weg naar de Ondergang een stuk makkelijker dan de gemiddelde

bèta. Menig medewerkersvergadering gaat voorbij zonder ook maar een opmerking over de ontwikkelingen aan de andere kant van de campus en als er dan al een bèta-onderwerp wordt besproken, snapt niemand van de aanwezigen waar het over gaat. Kortom: ANS zoekt bèta’s! Heb jij nog wat tijd over naast je studie Moleculaire Levenswetenschappen, Natuur- en Sterrenkunde of Kunstmatige Intelligentie? Kom een keer een kopje ANS-koffie drinken of stuur een mailtje naar [email protected]. Omdat internet heel gevaarlijk is Deze maand verscheen op ANS-Online het tweede deel van De Raad der Wijzen, dit keer met socioloog Paul Schnabel. Ook werd de rubriek De Favoriete Vijf weer nieuw leven ingeblazen. In deze editie kiest Jurgen Heinsman zijn favoriete horrorfilms. We deden verslag van het Wintertuinfestival, in de vorm van kleine interviews en verslagen van masterclasses. Tijdens de kerstvakantie gaat ANS-Online een tijdje op slot, maar in het nieuwe jaar verwelkomen we jullie weer graag op onze website!

Het Algemeen Nijmeegs Studentenblad is een onafhankelijk maandblad dat gratis in de binnenstad en op de Radboud Universiteit Nijmegen wordt verspreid. Het verschijnt 10 keer per jaar in de maanden september t/m juni. De uitgave van ANS wordt mede mogelijk gemaakt door:

De evaluatie van studieadviseurs Tekst: Adrianne Tuk en Daryo Verouden P. 04

Studiebegele onder de loe De studieadviseur is voor veel studenten een belangrijke schakel in hun studie, maar functioneert lang niet altijd naar wens. Beoordelingsmomenten van de begeleider zijn echter schaars. Vinden klachten van studenten hun weg naar de studieadviseur? Klachten over studieadviseurs op de RU zijn geen zeldzaamheid. Het commentaar wordt echter in de meeste gevallen slechts in de koffiepauze uitgewisseld. De studieadviseur zelf loopt op deze manier klachten mis die wel gehoord moeten worden. Waar docenten worden geëvalueerd na elke cursus, wordt het functioneren van de studieadviseur slechts een keer in de vier jaar beoordeeld door de student. Dat is vreemd, aangezien het voor de student belangrijk is om naast colleges van goede kwaliteit begeleiding op niveau te krijgen. Door maatregelen als de langstudeerdersboete, de harde knip en het Bindend Studieadvies zal de student meer dan ooit moeten letten op zijn houding en voortgang. Begeleiding bij het studeren krijgt een grotere rol, waardoor een grondige evaluatie van de studiebegeleider nog noodzakelijker wordt. Het maken van goede reflecties zorgt voor aanknopingspunten waarmee de studieadviseur zichzelf waar nodig kan verbeteren. De student lijkt vooralsnog geen grote rol van betekenis te spelen in het evaluatieproces. Wordt de studieadviseur geëvalueerd en op welke manier worden studenten daarbij betrokken? Evaluatiemogelijkheden De studieadviseurs gaan meerdere malen per jaar met elkaar in beraad. Tijdens deze gesprekken wordt de nodige kennis over nieuwe maatregelen uitgewisseld en krijgt de adviseur van collega’s feedback op zijn functioneren. Tevens heeft de studentbegeleider jaarlijks een functioneringsgesprek met de onderwijsdirecteur. Ook studenten hebben de mogelijkheid om hun stem te laten horen over de studiebegeleiding. Zo komt de evaluatie van de studieadviseurs eens in de vier jaar aan bod in de Algemene Studentenenquête (ASE). Opleidingen krijgen een analyse van de resultaten gepresenteerd. Op basis daarvan kunnen zij werken aan verbetering van de studiebegeleiding. Daarnaast kan de student terecht bij de Opleidingscommissie (OLC).

Deze heeft als taak de kwaliteit van het onderwijs te bewaken. Zij fungeert als aanspreekpunt voor de student om eventuele onvrede te uiten over de studieadviseur. Het College van Bestuur (CvB) ziet tevens de Facultaire Studentenraad (FSR) als aanspreekpunt, vertelt Martijn Gerritsen, de woordvoerder van het CvB. Daarnaast kan de student ook zijn beklag doen bij de studentdecaan of Dienst Studentenzaken. Het hanteren van zoveel verschillende instanties zorgt echter voor onduidelijkheid en vergroot de kans dat een klacht niet op de juiste plek terecht komt. Geen representatief beeld Uit de resultaten van de ASE van 2010 blijkt dat ruim de helft van de respondenten in het voorafgaande studiejaar contact heeft gehad met de studieadviseur. Het oordeel over de ondersteuning door de studieadviseur varieert per begeleidingsonderdeel. Van de studenten die in de enquête hadden aangegeven dat zij een teruglopende interesse hadden in hun studie, was 19 procent ontevreden over de geboden hulp. Maar liefst 23 procent van de studenten was niet naar tevredenheid geholpen met vragen over studeren in het buitenland. De ASE is een geschikt instrument om signalen van studenten op te vangen, maar hij werd tot nu toe te weinig ingezet. De studieadviseurs van de faculteit Rechtsgeleerdheid beamen dit en vinden dat de ASE vaker moet ingaan op de studiebegeleiding: ‘Als wij in de tussentijd nieuwe maatregelen invoeren, willen we graag weten of deze effect hebben. Elke twee jaar een uitvoerige enquête houden zou daarom veel beter zijn.’ De RU heeft besloten dat de tevredenheid over studieadviseurs vanaf 2012 om de twee jaar aan bod zal komen in de ASE. De resultaten van de ASE tonen aan dat er ontevredenheid heerst, maar het lijkt erop dat studenten niet goed weten wat ze met hun bezwaren moeten doen. Over het algemeen komen er weinig op- of aanmerkingen binnen bij de Opleidingscommissies. De OLC van Rechtsge-

Wanssumse wind P. 05

eiding oep leerdheid krijgt slechts af en toe een klacht binnen. ‘We ervaren echter dat een gedeelte van de studenten ons niet kan vinden, of niet beseft dat ze voor dit soort klachten ook bij ons terecht kan,’ vertelt Bas van den Broek, vice-voorzitter van de studentleden van de OLC Rechtsgeleerdheid. Verandering op komst Uit een rondvraag onder de studieadviseurs blijkt dat de meerderheid verwacht dat de werkdruk toeneemt. Een verhoogde werklast kan de kwaliteit van begeleiding schaden. Dat moet worden voorkomen. De Universitaire Studentenraad (USR) is zich bewust van de noodzaak om de studieadviseur te evalueren en heeft besloten een taskforce op te zetten waarin zij gaat inventariseren hoe er universiteitsbreed wordt gedacht over de studentbegeleiding. Loeke Salemans, voorzitter van de USR, vertelt dat zij in samenwerking met de Facultaire Studentenraden gaat kijken waar de punten van verbetering liggen. Met behulp van een enquête zal de tevredenheid onder studenten omtrent dit onderwerp worden gepolst. Conny Mooren, studieadviseur master Biologie en Medische Biologie, vindt het een goed idee om studenten te betrekken in de evaluatie van studiebegeleiding: ‘Ik heb eenmaal per jaar een functioneringsgesprek, maar natuurlijk hoor ik dan niet hoe studenten over mij denken. Dit lijkt me de meest belangrijke groep die iets over mij kan zeggen.’ Studenten zijn een onmisbare factor in een kwalitatieve evaluatie van studiebegeleiding. Zorgwekkend is dat zij niet voldoende betrokken worden bij deze kwestie. Het is voor studenten moeilijk te bepalen waar zij met hun klachten terecht kunnen. Meer duidelijkheid hierover is essentieel. Studenten hebben niet de mogelijkheid hun studieadviseur op adequate wijze te evalueren. Verbetering daarvan is, zeker met het oog op de toenemende werkdruk onder studieadviseurs, noodzakelijk. ANS

Wanssumse wind De één schrijft een masterscriptie over het VN-beleid inzake Rwanda, de ander over de rigiditeit van de Brillouin zone. Bij mij ging het over de fanfare van Wanssum. De fanfare van Wanssum bepaalde steeds meer mijn leven. Elke dag spitte ik op mijn studentenkamer (ca. 24 kubieke meter) mijn bronnenmateriaal door. Ik kwam alleen nog buiten om boodschappen te doen. Aan het einde van de dag legde ik alle boeken, mappen en schriften over Wanssum naast elkaar en opengeslagen op de grond, zodat ik de volgende dag meteen weer verder kon. Wel ging ik nog iedere donderdagavond naar Merleyn. Net als mijn vrienden bewoog ik een beetje op de muziek, maar was ik vooral bezig met bier drinken en mensen kijken. Op een van die avonden kwam er een meisje naast me staan. Achter haar maakten mijn vrienden gebaren die geen uitleg behoefden. Het meisje keek me stralend aan. ‘Ik hoorde dat jij een scriptie schrijft over Wanssum?’ Ik knikte. Het deed blijkbaar de ronde. ‘Ik kom uit Wanssum!’ zei ze. Ik wist niet goed wat ik hier op moest zeggen. Ze was niet echt mooi. ‘Ik kom niet uit Wanssum,’ zei ik. ‘O.’ ‘Heb je bij de fanfare gezeten?’ vroeg ik toen maar. ‘Nee.’ Ze bleef naast me staan, hoewel ik niets meer zei. Snel dronk ik mijn glas leeg en bracht het naar de bar. Op een middag belde Piet, mijn belangrijkste contactpersoon in Wanssum. Hij had nog iets gevonden. Ik had Piet mijn telefoonnummer gegeven. Voor het geval dat. En nu belde hij. Misschien had hij wel iets dat mijn scriptie naar een hoger plan zou tillen. Een dag later leende ik de auto van mijn ouders en reed weer eens naar Limburg. Ik kwam terug met een oorkonde van de majorettes uit 1979. Ik was in die periode heel serieus met Wanssum bezig. In het computerlokaal in het Erasmusgebouw keek ik niet naar de meisjes die voorbij liepen. Ik stoorde me zelfs aan een meisje met een koptelefoon dat hardop Franse woordjes oefende. In het weekend vroeg mijn moeder hoe het nu eigenlijk met de liefde stond. Ik had niets te melden. Tegen een tante zei ze dat ik me daar pas na mijn scriptie mee bezig zou houden. Een tijd later kreeg ik een sms’je van mijn moeder. Mijn ouders gingen een weekje naar Duitsland. ‘hoi willem, hier / alles okee wij / rijden door het / rijndal en zijn / net drie vracht / autoos uit / wanssum / gepasseerd lieve / groet’

Het laatste oordeel Tekst: Kiki Kolman en Laura van der Vet/ Foto: Ceriel Gerrits P. 06

het laat ste oor deel

studie: Geschiedenis college: Middeleeuwen, 9 november 08.45u -10.30u, El2.50 docent: Mw. dr. P. Bange uitstraling: Zedige zestiger met kennis van keizers publiek: Brave studiebollen inhoud: Waar is Wally met Franse lelies eindcijfer: 5,5

Duffe opsommingen of ultiem entertainment? Iedere maand verschanst ANS zich in de collegebanken om een genadeloos oordeel te vellen over het onderwijs aan de RU. ‘Het contrast tussen het Byzantijnse Rijk en het West-Romeinse Rijk was zeer groot.’ Zonder enige introductie of verwelkoming begint Petty Bange aan haar relaas over grootgrondbezitters, keizers en erfgenamen. De geschiedenisdocente staat voor de zaal met een stapel aantekeningen in haar hand. Op het puntje van haar neus staat een streng brilletje waar ze zo nu en dan vermanend overheen kijkt. Terecht merken studenten achterin de zaal op dat ze met haar lange rok, zwarte tuniek en witte kraag zo lijkt te zijn weggelopen uit de eeuw die onderwerp is van haar college. Haar witgrijze haar zit in een onberispelijke scheiding en is net zo onbeweeglijk als Bange zelf. Statig dreunt de docente haar uitgebreide kennis op. Hier en daar lijkt zij zich zelfs deskundiger te achten dan het handboek. ‘De astrustiones worden vergeleken met een criminal gang, maar dat is natuurlijk onzin.’ De monotone stem die door de zaal dreunt doet denken aan een radioshow uit de jaren vijftig en maakt het moeilijk de aandacht erbij te houden. Met een stalen gezicht praat Bange over bloederige taferelen, corrupte Bijbelteksten en woeste oorlogstijden. Een tekstloze PowerPointpresentatie begeleidt het geheel. De kleurrijke kaarten en prenten met knalgele achtergrond doen op dit vroege tijdstip pijn aan de katerige ogen. De dia’s tonen vrijwel allemaal keizers of koningen. Bij elke slide voegt Bange toe dat er Franse lelies op de koninklijke mantel staan en de prent dus niet uit de middeleeuwen kan komen. ‘Toen bestond dit symbool immers nog niet.’ Hoewel dit detail in haar ogen schijnbaar uitermate interessant is, veranderen de illustraties voor de gemiddelde student in eindeloze zoekplaatjes naar het historische embleem. De stof mag dan slaapverwekkend zijn, het eerstejaars publiek blijft wel goed opletten. Op alle laptopschermen is ook werkelijk Word geopend en niemand kan worden betrapt op het spelen van Knights and Merchants of het updaten van Facebook. Bovendien is het gedurende het volle anderhalf uur muisstil. Na de welverdiende pauze is het tijd voor Karel de Grote. Dit onderwerp wakkert zichtbaar enthousiasme in Bange aan. De docente wordt losser, beweeglijker en gaat zowaar op de rand van het bureau zitten. De aantekeningen, en daarmee de bril, verdwijnen. Naast nog meer Franse lelies komt een foto van het Keizer Karelplein voorbij. Uit het blote hoofd worden details, jaartallen en namen opgerakeld. ‘Renovare, reformare, revocure,’ declameert de historica groots. Geen mens weet wat het betekent, maar iedereen is diep onder de indruk. Helaas kan deze opleving de eentonigheid van het verhaal niet doorbreken. Daardoor blijft ook de tweede helft van het college een lange zit. Zonder er zelfs maar bij te glimlachen vertelt Bange dat Karel de Grote als gematigd mens wordt omschreven, omdat hij slechts drie bekers wijn per maaltijd nam. ‘Als je het formaat van die bekers ziet, valt die gematigdheid behoorlijk mee… of tegen.’ Na nog meer dia’s en middeleeuwse beroemdheden komt de klapper en tevens het laatste onderdeel van het college: de Karolische Minuskel. Dit schrift uit de tijd van Karel de Grote is tegenwoordig als lettertype Book Antiqua te vinden in je digitale tekstverwerker. De historici in wording besluiten het college met een waar applaus. Onduidelijk blijft of dit uit enthousiasme of pure opluchting is. Het Laatste Oordeel der Studenten Menig aanwezige braverik bekent het onderwerp interessant te vinden, maar de presentatie minder te waarderen. De eerstejaars vinden de colleges erg eentonig en missen de structuur. Hun gedachten dwalen dan ook af naar alle uithoeken van de collegezaal of daarbuiten, niet zelden naar het nog warme bed. Een van de studenten zegt zich drukker te maken om zijn date over drie weken dan om gebeurtenissen uit het verleden. De conclusie lijkt duidelijk: ‘Ze heeft veel liefde voor haar vak, maar weet dit niet echt over te brengen.’ ANS

Leef, woon, werk, feest... met ANS P. 7

Rita verdonk blijft trots

Alle vier stapten ze ooit na de nodige aarzeling het De regeringsonderhandelingen in België du- in kantoor van ans binnen. alle vier namen ze plaats op 1 februari 232 dagen. Niemand weet waar Naren een omstreden Haagse carrière en vleugels de moeizame de ANS-redactie om vervolgens hun uit gete of wanneer deze gesprekken eindigen. Jan Jambon, schiedenis van haar partij Trots op Nederland, hangt slaan. hun werk ligt lichtjaren uit elkaar, maar fractievoorzitter van de Nieuw-Vlaamse AllianRita Verdonk haar politieke ambities aan de wilgen. het mediawereldje verlieten ze geen van allen. en zonder Olivier Deleuze, fractievoorzitter van het Zetie, kijkt enige wroeging terug op haar veelWaalse Ecolo, over toekomst van hun land. besproken rol in het de immigratiedebat. ‘Alleen de bijnaam deportatieambtenaar vond ik echt schandalig.’

Interview Rita Verdonk Tekst: Eline Huisman en Jozien Wijkhuijs/ Foto’s: Nadine Reef P. 08

Hoewel Rita Verdonk (56) niet meer iedere ochtend op tijd in Den Haag hoeft te zijn, staat haar agenda nog immer vol. ‘Straks ga ik op de koffie bij een gepensioneerde boer en vanavond heb ik de laatste bestuursvergadering van Trots op Nederland.’ Toch oogt de doorgaans zo strenge vrouw ontspannen en opgewekt. Onlangs maakte ze bekend definitief afscheid te nemen van de politiek en haar functie als voorzitter van Trots neer te leggen. Trots, want de afkorting TON is volgens Verdonk uit den boze. Inmiddels is ze voor zichzelf begonnen. Met haar eigen bedrijf Rita Verdonk bv geeft ze lezingen, coacht mensen en geeft adviezen aan ondernemers die vastlopen in de bureaucratie. ‘Als iemand bijvoorbeeld in een familiebedrijf zit en daar uit wil, is dat een heel proces. Zakelijk is het te doen, maar je losrukken van je familie heeft een grote impact. Ik wil een gids zijn.’ Verdonk was jarenlang leidinggevende op verschillende niveaus. Ze was onder meer adjunct-directeur van het Huis van Bewaring in Den Haag en minister voor Vreemdelingenzaken & Integratie voor de VVD. Na een heftige strijd met Mark Rutte om het fractievoorzitterschap behield Verdonk nog een tijdje haar zetel, maar werd uiteindelijk uit de partij gezet. Hoewel het in de peilingen aanvankelijk leek alsof Verdonks meest recente project Trots tot een grote volksbeweging zou uitgroeien, sloeg het noodlot kort na de oprichting toe. Ontevreden burgers voelden zich meer thuis bij de ideeën van de PVV en in de media werden de berichten over Trots steeds negatiever. Het zetelaantal in de peilingen kelderde. ‘Het is moeilijk om door te dringen tot het hechte systeem van de politieke elite. Ik hoop van harte dat Trots doorgaat, maar zonder mij als politiek leider.’ Bent u teleurgesteld dat uw missie met Trots uiteindelijk is mislukt? ‘Natuurlijk, de structuur in de politiek zit muurvast. Ik wilde een partij beginnen voor en door burgers en daarmee anderen dan de elite de kans geven om de politiek in te gaan. Bij de VVD kreeg ik 620.000 voorkeursstemmen, die kiezers kon ik niet in de steek laten. Op dit moment maken tweehonderd mensen de dienst uit voor de rest van Nederland en het grootste deel daarvan is losgezongen van de dagelijkse werkelijkheid. Dat vind ik geen democratie, maar oligarchie.’ Is het niet gewoon een gebrek aan ideeën dat uw partij aan het randje van de afgrond bracht? ‘Dat is flauwekul. Zelfs mensen die niets met ons hebben, zeiden dat van alle programma’s het onze het beste in elkaar zat. De duidelijkheid, de lijn en de visie spraken veel mensen aan.’ Met het beste partijprogramma was u toch wel groter geworden? ‘We hebben veel zetels verloren door optredens van Geert Wilders. Toen er aangifte tegen hem werd gedaan voor haatzaaien en beledigen, verloren we ineens zeven zetels.

Zijn bij voorbaat zinloze bezoek aan Engeland kostte ons er vijf. Dan gaat het hard. Ik zat alleen in de Kamer en het was moeilijk om mijn punt te maken. Tegen de tijd dat ik het woord kreeg, zaten de journalisten allang in Nieuwspoort. ‘Als wij een nieuw idee lanceerden, werd het meteen overgenomen. VVD’er Fred Teeven stond gewoon mijn partijprogramma te citeren en de PVV bezigt nu onze slogan “Voor en door de burgers”. Dan kan ik wel als Calimero roepen dat ik zielig ben, maar zo zit ik niet in elkaar.’

‘Ik wil het nu gewoon eens lekker alleen doen’ Elke nieuwe partij moet zijn plek in de politiek bevechten. Stapt u niet te vroeg op? ‘Ik ben nu 56 en het is acht jaar geleden dat ik de politiek in ging. Al die tijd heb ik in een orkaan geleefd. Ik wil nu een eigen bedrijf opbouwen en geld verdienen. Trots kost me nog steeds te veel tijd, ik wil het nu gewoon eens lekker alleen doen.’ Met haar vertrek bij Trots zet Verdonk een punt achter een politieke carrière waarin zij altijd naar misstanden in de samenleving zocht. Tijdens haar studententijd in Nijmegen werd ze actief bij de Pacifistisch Socialistische Partij (PSP). In 1981 demonstreerde ze een keer mee tegen de grootschalige ontruiming van kraakpanden in de Piersonstraat. Inmiddels beweegt Verdonk zich aan het andere uiterste van het politieke spectrum met een uitgesproken rechtse visie. ‘In Nijmegen was links zijn onvermijdelijk, al was ik helemaal niet zo politiek geïnteresseerd. Ik kwam in een vriendengroep terecht die heel links was en mijn lidmaatschap van de PSP kwam voort uit de wens om betrokken te zijn bij de vrouwenclub die zij hadden.’ Waarom wilde u dat, als het niet uit politieke overtuiging voortkwam? ‘In die tijd hadden vrouwen veel minder vrijheden dan tegenwoordig. Toen ik kinderen kreeg werd dat pas echt duidelijk. Ik werkte fulltime en als ik dan een keer mijn dochter ophaalde van de crèche kreeg ik suggestieve opmerkingen als: “Ze was zo vrolijk vandaag, ze wist zeker dat u haar vandaag een keer zelf kwam ophalen?” In de jaren tachtig werd je vaak op dat soort dingen aangesproken.’ Hoe kwam u vervolgens bij een rechtse partij als de VVD terecht? ‘Voornamelijk doordat ik verhuisde naar de Schilderswijk in Den Haag. Je zag die buurt achteruit kachelen. Allochtonen gooiden vuilniszakken van drie hoog naar beneden en openden overal winkeltjes zonder enige controle. Nederlanders moeten altijd een diploma hebben en aan regels voldoen. De verhoudingen waren zo scheef! De machteloos-

ANS-Online.nl P. 09

heid van de autochtone bewoners heeft me getroffen. In de gevangenis waar ik werkte, zag het ook zwart. Toen ben ik langzamerhand naar rechts opgeschoven, dat geldt denk ik voor iedereen wel een beetje.’ Hoe bedoelt u dit? ‘Je hoort de PvdA nu dingen zeggen waarvoor ik tijdens mijn ministerschap nog zowat gelyncht werd. Zoals het standpunt dat je de Nederlandse taal moet spreken als je in Nederland wilt wonen. ‘Er is een aantal partijen geweest dat problemen gewoon aan de orde durfde te stellen, ongeacht wat dat voor hen persoonlijk betekende. Pim Fortuyn deed dat tot aan de dood toe, ik werd jarenlang zwaar beveiligd. Ik zal altijd de discussie opzoeken, want discussie leidt tot oplossingen. In mijn column in SP!TS kaart ik regelmatig controversiële onderwerpen aan, zodat mensen er over gaan praten.’ In één van die columns schreef u, naar aanleiding van een onderzoek naar discriminatie van Marokkanen, Turken en Surinamers bij uitzendbureaus, dat sommige groepen gewoonweg niet genoeg hun best doen op de arbeidsmarkt. Dit soort uitspraken zet verschillende groepen toch gewoon lijnrecht tegenover elkaar? ‘Dat is een theorie die wordt gelogenstraft door de praktijk. We moeten niet met iedereen medelijden hebben, maar

gewoon durven zeggen dat er bij bepaalde groepen een laag arbeidsethos is. Onlangs kwam er een man naar me toe die zei: “Ik zit al dertig jaar in het allochtonenwerk en er zijn maar vier jaar geweest waarin er echt iets gebeurde. Dat was tijdens uw ministerschap. U was duidelijk.” Bij moskeebesturen vroeg ik bijvoorbeeld altijd waarom er geen vrouwen en jongeren aan tafel zaten, maar alleen mannen in driedelig grijs. Als ik terug kwam, zaten er vaak een vrouw en een jongere die hun mond niet open mochten doen. Dan ging ik altijd het gesprek opnieuw aan en vroeg hen ook iets te zeggen. Zo’n bestuur is gewoon geen goede afspiegeling van de samenleving.’ Dit kabinet bestaat toch ook voornamelijk uit oude mannen in driedelig grijs? ‘Klopt, dat is de keuze geweest van Mark Rutte. Er zijn genoeg goede vrouwen, maar in het kabinet zit hetzelfde clubje dat binnen de VVD Rutte op het schild heeft gehesen en mij eruit heeft gegooid.’ U had ooit de ambitie om de eerste vrouwelijke premier van Nederland te worden. Kunt u op dit moment een vrouw aanwijzen die daar geschikt voor zou zijn? ‘Nee. Ik vind geen enkele politica sterk genoeg. Tegelijkertijd worden ze ook tegengewerkt en moet je als vrouw nog altijd een stapje harder lopen dan een man.’

Leef, woon, werk, feest... met ANS ANS-Online.nl P.P.10 10

Was u trots op uw verkregen bijnaam IJzeren Rita? ‘Als het gaat over mijn heldere werkwijze en het openen van discussies wel. Ik heb een aantal dingen gewoon heel duidelijk neergezet en ben gestopt met het over de bol aaien terwijl de samenleving kapot gaat. Als ik zo word genoemd omdat ik helemaal geen oog had voor individuele gevallen, vind ik het onterecht. ‘Het enige dat ik echt vervelend vond waren verwijzingen naar de Tweede Wereldoorlog. Bijvoorbeeld wanneer ik werd neergezet als deportatieambtenaar. Dat vind ik schandalig en ik verwijt het vooral linkse politici, de zogenaamde progressieven.’ Het beleid van Gerd Leers is minstens zo hard. Werd u als vrouw eerder aangesproken op het voeren van een harde lijn? ‘Aan de ene kant worden vrouwen sneller als hard afgeschilderd, terwijl ik volgens mij alleen maar helder was. Ik was juist bezorgd over wat er met ons land zou gaan gebeuren als we bleven gedogen. Dat vind ik zo’n vies woord, gedogen. Als je leiding hebt gegeven weet je dat dat niet werkt. Aan de andere kant zei toenmalig collegaminister Hoogervorst ook wel eens tegen me: “Rita, zulke dingen zou ik als man nooit mogen zeggen.” Daarnaast heb ik donkere ogen en donker haar, onderschat de impact daarvan niet. ‘Het beleid van Leers is bovendien helemaal niet zo hard. Hij heeft geen duidelijke lijn, hij laat Sahar blijven en komt daardoor met Mauro in de knel. Dat begrijpen mensen niet en vervolgens lukt het hem niet om het goed uit te leggen.’

‘Op zondag zat ik vaak met mijn man en dochter e-mail van burgers te lezen en beantwoorden.’ Hij maakt wel minder gebruik van zijn bevoegdheid om buiten de wet om verblijfsvergunningen te verlenen. ‘Leers kiest daar inderdaad niet voor. Ik denk echter dat hij zijn lesje wel heeft geleerd. Voor Sahar wijzigde hij zijn beleid, waardoor er nu een circus aan rechtszaken ontstaat. Mijn uitgangspunt was: als je niet mag blijven, moet je weg. Schrijnende gevallen verdienen echter aandacht, ik nam regelmatig dossiers mee naar huis. Als je strenge regels hanteert, moet je voor deze gevallen een uitzondering kunnen maken. Dat is moeilijk, ik denk dan ook nog vaak terug aan bepaalde zaken. Ik vond het bij iedere keuze belangrijk dat ik mezelf iedere morgen in de spiegel kon aankijken.’ Is dat u altijd gelukt? ‘Ja. Ik moet kunnen beredeneren waarom ik iets doe.

Als ik iemand die ik wegstuurde in de stad zou tegenkomen, moet ik die keuze ook kunnen uitleggen.’ Was het met zo’n zware functie mogelijk om werk en privé gescheiden te houden? ‘Nee, ik geloof ook niet in die scheiding. Als minister kreeg ik veel mail van burgers. Op zondag zat ik die vaak samen met mijn man en onze dochter te lezen en te beantwoorden. Ambtenaren zouden een standaardtekstje terugsturen, maar dat wilde ik niet. ‘Ik merkte pas achteraf hoe zwaar het was om al die schrijnende gevallen mee naar huis te nemen. Soms dacht ik: “Dit is zo naar, moeten we hier niet wat mee?” Tegelijkertijd zit je altijd met de precedentwerking, daarom heb ik nooit een grond genoemd waarop ik uitzonderingsgevallen liet blijven.’ Kortom, voor heimwee naar de politiek hoeft u dus niet te vrezen? ‘Nee, maar ik kijk ook niet in wrok om. Ik heb minister mogen zijn en heb veel geleerd over de processen in Den Haag. Iedere vrijdagochtend in de Trêveszaal bedacht ik mezelf: “Wat een geluk dat ik hier mag zitten!” ‘Als ik nu bijvoorbeeld in de file sta en ik zie een auto met zwaailichten voorbij gaan vind ik het niet jammer dat ik daar niet meer in zit. Ik heb dat tenminste meegemaakt en weet hoe het voelt. Nu geniet ik van gewoon stilstaan in de file.’ ANS

Adverteren? Leef, woon, werk, Kijk op feest... ANS-Online.nl met ANS P.P.11 11

ansjes Een Ansje mag maximaal 35 woorden bevatten en kost 5 euro voor studenten en 10 euro voor externen. De waarde van de aangeboden goederen mag de 900 euro niet te boven gaan. Mail naar [email protected] Gitaarles. Zin in klassiek gitaarles of meespelen in het Gitaar Ensemble Nijmegen. Bel dan 06-29197554. Gezocht: student die huis kan poetsen. Bijv. 3 uur per week. Of 1 keer per 14 dagen. Dagen en tijden flexibel af te spreken. Niet roken. Goede betaling.  06 50 462 109 Verhuizen? Particulier i.b.v. bestelbus met aanhanger verzorgt kleine verhuizingen in Nederland. Ideaal voor studenten die een kleine inboedel bezitten, ook ‘s avonds en in het weekend. Vraag vrijblijvend prijsopgave aan. E-mail: [email protected] of tel: 06-23946486. ARGENTIJNSE TANGO, sensualiteit en improvisatie, iets voor jou? Gratis proeflessen bij Tango Entero op 9 en 23 januari. In de sfeervolle ThiemeLoods in Bottendaal, Leemptstraat 30. Tijd 19.30 - 20.30 uur. Kijk op www. tangopassie.nl

Adverteren? Kijk op ANS-Online.nl P. 12

Tekst: Kasper van Royen/ Illustratie: Alex Kup Kerstverhaal P. 13

Eenzame kerst ‘Zo ging dat dus elk jaar. De oude man voelde in zijn maag dat het Kerstavond was en staarde naar de lama van zijn zoon. Op zeker moment zou hij de bijkeuken verlaten, om naar de enige andere plek te gaan waar hij bij hoge uitzondering, eigenlijk alleen met Kerst, nog kwam: de tv-kamer.’ Hoe oud de oude man precies was wist hij zelf ook niet. Als hij het echt zou willen weten zou hij het na kunnen gaan. De bibliotheek stond vol geschriften die allemaal over hem gingen. Hij was al een eeuwigheid niet meer in de bibliotheek geweest, zoals hij al een eeuwigheid in geen enkel vertrek van zijn gigantische landhuis was geweest, behalve de bijkeuken waar hij nu verbleef. Daar had hij een campingbedje geïnstalleerd, naast het koelkastje dat als enige functie had hem in slaap te zoemen. Soms, als er helse pijnen door zijn rug stroomden en hij staarde naar het witte plafond, droomde hij over het hemelbed dat een paar verdiepingen hoger op hem wachtte. Maar hij wist dat hij in helse pijnen beter kon rusten dan in hemels comfort. Natuurlijk waren de angsten en de eenzaamheid ook hier aanwezig, maar de overzichtelijkheid van deze ruimte gaf hem houvast, bijna alsof hij leefde. Soms fantaseerde hij dat de rest van het huis gevuld was met mensen, mensen die heel lang gefeest hadden en daarom nu heel lang sliepen. Zometeen zou iedereen wakker worden. Ze zouden zich tegenover hem verontschuldigen dat ze geen betere slaapplek aan hadden kunnen bieden. Hij zou zeggen dat hij overal goed sliep. Ze zouden eieren bakken en elkaar de krant voorlezen. Soms kon hij weken lang in deze fantasie volharden, tot de waarheid als een glasscherf in hem werd gestoken, de waarheid dat geen mens hier ooit zou kunnen zijn. De oude man vond dat de tijd langs hem heen moest gaan. Dat deed het in principe ook; jaren waren dagen en alles bleef hetzelfde. Niets bedierf of verstofte in dit huis. Waarom lukte het hem dan toch nooit om Kerstavond over te slaan? Hij voelde diep onderin zijn maag dat het weer zover was. Het was een warm gevoel, waar hij wee van werd en zich nog vele malen eenzamer door voelde. Hij probeerde het gevoel te negeren, maar leek het daar alleen maar mee te versterken. Men dacht weer aan hem, men had hem weer nodig. Ach, dat sentimen-

tele gedoe, die lelijke kitsch. Hij wilde erboven staan, maar kon er niet aan ontsnappen. Of hij hier nu uit vrije wil zat, of dat men hem had opgesloten, dat was een vraag die hem soms gek kon maken, maar het maakte uiteindelijk weinig verschil. Hij bleef onbereikbaar en daarmee alleen. Op deze avond kon hij zich er ook nooit tegen verzetten te moeten denken aan het enige familielid dat hij ooit had gehad. Een zoon, die naar men zei de volgende dag jarig was. Natuurlijk kon hij bellen om hem te feliciteren, maar hij wist dat het een kort en pijnlijk gesprek zou worden. ‘Je hebt je koninkrijk verlaten,’ zou zijn zoon zeggen, eerder vermoeid dan verwijtend. ‘Mijn bijkeuken is mijn koninkrijk,’ zou de oude man dan antwoorden. En hij wist dat zijn zoon het toch nooit zou begrijpen. Zijn zoon wilde alles delen en van iedereen zijn, daar liet hij zich graag op voorstaan, maar de oude man wilde een plekje dat helemaal van hem alleen was. Wie zou hem in een bijkeuken zoeken? Maar nog liever dan rust wilde de oude man iemand die er echt voor hem was, iemand die hem eens tegen durfde te spreken. De oude man wilde een vriend. Bovenop de droogtrommel lag een klein kistje. Daarin bewaarde de oude man wat spulletjes die mogelijk ooit iets voor hem betekend hadden, zoals het klokhuis van een appel en een maquette van een ark. Maar deze spullen zeiden hem niets meer. Het enige wat hem iets deed lag helemaal onderop en elke Kerstavond maakte de oude man het kistje open om dit eruit te halen en er heel lang naar te kijken. Het was een tekening. Deze tekening had zijn zoon gemaakt toen hij acht jaar oud was, een periode uit zijn leven waarover erg weinig geschreven was. Ja, men kon niet ophouden over al die pathetische trucjes waarmee hij hem later trots had willen maken. Al dat theater, al die bewijsdrang, de oude man had zich er altijd een beetje voor gegêneerd. Misschien waren ze toen al uit elkaar aan het groeien. Maar deze tekening was gemaakt uit simpele, pure kinderliefde, voor hem

ANS-Online.nl ANS-Online.nl P. 14 p. 14

alleen. De oude man had meteen gezien dat er geen groot tekentalent in zijn zoon school. Als er niet met grote hanenpoten ‘lama voor papa’ onder had gestaan, zou je onmogelijk kunnen zien dat het dit dier voor moest stellen. Nu was de lama niet bepaald een dier waar de oude man trots op was, hij vond het een typisch geval van een haastklus. Maar deze tekening gaf hem het gevoel dat het allemaal niet voor niets was geweest. De oude man staarde naar de lama en huilde onzichtbare tranen. Zo ging dat dus elk jaar. De oude man voelde in zijn maag dat het Kerstavond was en staarde naar de lama van zijn zoon. Op zeker moment zou hij de bijkeuken verlaten, om naar de enige andere plek te gaan waar hij bij hoge uitzondering, eigenlijk alleen met Kerst, nog kwam: de tv-kamer. Daar stond een monsterlijk groot scherm, waarmee hij in de hoogste resolutie kon kijken naar alles wat hij achter zich gelaten had. Er waren honderdduizenden zenders om tussen te switchen, en de pauzeknop was er om niets te hoeven missen. Vroeger, toen hij nog in de veronderstelling verkeerde dat zijn ingrijpen daadwerkelijk verandering kon brengen, zat hij haast permanent in deze kamer. Tegenwoordig werd

hij alleen nog naar deze kamer gedreven door de pure zelfwalging die Kerst voor hem met zich mee bracht. Hij werd naar deze kamer gedreven om lijdzaam toe te kijken. God, wat haatte hij Kerst! Maar dit jaar zou alles anders zijn. Kerst overviel hem dit keer niet, hij had hem lang van tevoren zien aankomen. En het waanzinnige plan dat langzaam in zijn hoofd opborrelde was een plan dat hij altijd weg had proberen te drukken, al begreep hij steeds minder waarom het zo’n slechte gedachte zou zijn. De overtuiging dat het juist het beste voor iedereen zou zijn was in de aanloop naar deze Kerst alleen maar sterker geworden. Hij zou het kistje niet meer openmaken, hij zou niet meer zwelgen in de sentimenten die niemand verder brachten. Hij zou dit keer weer eindelijk echt iets betekenen. Hij zou rechtstreeks naar de tv-kamer gaan en nog een laatste keer alles goed in zich opnemen. Dan zou hij gebruik maken van die ene knop op zijn afstandsbediening, de knop waar hij soms zijn duim over liet zweven om zichzelf te plagen, maar waarvan hij lang had gedacht het nooit in te zullen drukken. Het was de knop die alles ongedaan zou maken. Als hij op

Adverteren? Leef, woon, werk, Kijk op feest... ANS-Online.nl met ANS P.P.15 15

die knop drukte was het simpelweg allemaal nooit gebeurd. Niets zou gemist worden, want er was niets dat nog kon missen. Ook de oude man zou verdwenen zijn. Hij switchte langs de kanalen en zag alles waar hij voor vreesde. Maar dit keer stelde het hem allemaal gerust: de onthoofdingen, verkrachtingen, uitdrogingen, overstromingen, versteende bankiers, verdorven politici, ontheemde demonstranten, ijdele kunstenaars, schurftige armoedzaaiers, verschrikkelijke spelshows, versnipperde kuikens, ontboste gebieden, en het ergst van al toch wel die zaken die zogenaamd uit zijn naam moesten gebeuren. Hij kon het allemaal makkelijker aanzien dan ooit, omdat de beelden alleen maar bevestigden dat hij een juiste beslissing had gemaakt, misschien wel zijn beste beslissing ooit. Hij kon nu ogenblikkelijk op de knop drukken, maar zoveel maakte het natuurlijk niet meer uit, hij kon net zo goed nog even blijven kijken naar de laatste momenten van al die ellende. Hij zapte langs wat zenders waarop families aan tafel gingen om zich doodziek te eten in het licht van duizenden lampjes. En toen zag hij het meisje. De oude man was het bestaan van engelen vergeten, maar toen hij haar zag wist hij weer dat ze bestonden. Ze zat aan een tafel met drie mannen. ‘Nu ik mijn havo-diploma heb,’

zei het blonde meisje, ‘kan ik eigenlijk alles doen wat ik wil.’ Het was de oude man onduidelijk waarom de mannen nu moesten lachen. ‘Natuurlijk kan jij alles doen,’ zei een van hen, terwijl hij haar aankeek in een vreemde combinatie van bewondering en spot, ‘daar heeft jouw diploma niets mee te maken. De wereld ligt aan je voeten. Wat wil je doen? Zeg het maar.’ Het meisje had hier duidelijk al goed over nagedacht, want ze zei glunderend: ‘Het lijkt me echt kicken om naar allemaal van die landjes toe te gaan en daar een programma te maken, want daar heb je echt rare culturen hoor, zoals van die Afrikanen die hebben dan hun zaakie in een soort koker zitten enzo, das toch vet lachen.’ De oude man voelde zich opeens geen oude man meer. Energie stroomde door zijn hele lichaam. Hij begreep dat zijn eenzaamheid onbelangrijk was, dat hij onbelangrijk was. Dat bijna alle zenders van zijn toestel ellende vertoonden, betekende nog niet dat alles voor niets was geweest. Deze engel herinnerde hem eraan hoe hij het allemaal oorspronkelijk bedoeld had. Zij bezag zijn schepping vol vrolijke verwondering. De oude man keek op zijn pols en zag daar een horloge. Het was bijna zes uur. Hij liep naar de gang die de bijkeuken van de tv-kamer scheidde. Daar trok hij een la vol folders open. Hij had verdomme trek in Chinees.

Ruben de Bruijn is student Grafisch/Interactief. Zijn inspiratie haalt hij uit kaas, muziek en retrogames. Kijk voor meer inforwww.ans-online.nl. Tekst: De / colofon matie over deze kunstenaar opredactie ANS-Online.nl. P. 16

Ans deze maand P. 17

Een spiritueel ritueel Tekst: Eline Huisman en Simone Vermeeren/ Illustratie: Laurens de Vos P. 18

Meelopers Iedere maand loopt ANS een dag mee in de schaduw van een zonderling. Deze maand: heilig hallucineren in de Santo Daime kerk

Een trip naar god

In de Santo Daime kerk vindt men het goddelijke niet met hosties en psalmen, maar met hallucinerende harddrugs en Portugese muziek. Een heftige trip in een gemeenschap waar overgeven normaal is en stoned worden spiritueel verantwoord.

Door de zware deuren schuifelen in wit geklede mensen binnen voor een nachtelijk ritueel in de kerk te Venhuizen. Oudgedienden begroeten elkaar met een innige omhelzing. Nieuwkomers melden zich enigszins nerveus bij de inschrijftafel, waar ze een verklaring moeten ondertekenen waarin staat dat ze de bijeenkomst uit vrije wil bijwonen en niet onder invloed zijn van alcohol. Op de driedaagse seksuele onthouding die werd aanbevolen, wordt niet gecontroleerd. In het schip van de kerk wacht ervaringsdeskundige Liesbeth de beginnelingen op om hen gerust te stellen en de activiteiten van vanavond in te leiden: ‘De cura kan een heftige spirituele ervaring zijn. Er staan genoeg medewerkers en emmertjes klaar om je te helpen als je niet goed wordt.’ De cura is een genezingsritueel waarin het drinken van ayahuasca centraal staat. Deze bittere thee wordt volgens traditioneel recept van regenwoudbewoners in het Amazonegebied gemaakt van lianen en andere planten. De bijeenkomst vanavond is allesbehalve een gemoedelijk theekransje bij kaarslicht. De Santo Daime, zoals de drank eerbiedig en liefkozend wordt genoemd, heeft een sterk hallucinerend effect. Het brengt de gebruikers mentaal in hogere sferen, terwijl overgeven en diarree veelvoorkomende lichamelijke reacties zijn. De kerkgangers vormen een gemêleerd gezelschap, variërend van grijze dames tot hippe jongemannen. Na de introductie worden mannen en vrouwen van elkaar gescheiden en krijgen alle aanwezigen zorgvuldig een zitplaats toebedeeld. De meer dan 120 deelnemers worden opgesteld in een grote cirkel rondom een stervormige tafel vol kruisjes en kaarsjes. Voor degenen die het ritueel niet in een stoel kunnen uitzitten, liggen achterin de kerk matjes en dekens klaar. Wanneer een aantal mannen hymnes in het Portugees inzetten, kan de vijf uur durende trip beginnen.

Dealen in de kerkdienst Santo Daime is een religie die begin twintigste eeuw opkwam in Brazilië en zich vanuit daar verspreidde over de rest van de wereld. De kerkgemeenschap dankt zijn naam aan de heilige drank Santo Daime die tevens de kern van de religie vormt. Inheemse tradities worden gecombineerd met elementen uit het katholicisme, zoals het gebruik van sacramenten en het bidden van het Onzevader. Anders dan in de meeste kerkgemeenschappen, waarin saamhorigheid wordt nagestreefd, staat bij Santo Daime het individu centraal. ‘Het gaat tussen mij en mij, en niets daarbuiten,’ vertelt een jonge vrouw die verklaart op zoek te zijn naar spirituele zelfinzichten. Hoewel iedereen tegelijkertijd onder invloed is, zijn de diensten dus niet bedoeld om gezellig collectief te trippen of degene naast je te bekijken. Op de vraag of het mogelijk is de dienst bij te wonen zonder thee te drinken, reageren de kerkleiders fel: ‘Het is absoluut niet de bedoeling dat je hier anderen komt begluren. Concentreer je op je eigen ervaring. Wie niet drinkt, kan niet meedoen.’ De geestverruimende ayahuasca zorgt ervoor dat de kerkgangers buiten zichzelf treden. Het drinken van de thee is dan ook niet onomstreden. In 2000 spande de Nederlandse staat een proces aan tegen de Santo Daime kerk. De Amsterdamse politie viel tijdens een ceremonie binnen en nam de thee mee voor een nadere analyse, waarna de gemeenschap werd aangeklaagd voor het dealen in harddrugs. Uiteindelijk verloor de staat de zaak op basis van de vrijheid van godsdienst waardoor de aanhangers nog steeds vrijuit kunnen trippen binnen de muren van de kerk. Kotsen in de kerk Na anderhalf uur luidkeels zingen worden tientallen kan-

ANS-Online.nl P. 19

nen van het beruchte bruine brouwsel op een lange tafel uitgestald. Een voor een komen de deelnemers naar voren om een shotje te nemen. De heilige drank is scherper dan tabasco en de geur doet denken aan rottende bladeren. Twintig minuten later worden de eerste effecten zichtbaar: een aantal vrouwen begint met een moeilijke gezichtsuitdrukking over hun buik te wrijven en steeds meer mensen begeven zich richting het toilet. Ineengedoken deelnemers worden onmiddellijk gecorrigeerd door een van de rondlopende medewerkers: ‘Over elkaar geslagen armen en benen bemoeilijken een optimale zuivering van lichaam en geest.’ Nog een uur later is die zuivering in alle hevigheid begonnen. Uit een grote plastic voorraadzak is een tweede ronde Santo Daime thee uitgedeeld. Voor wie op zoek is naar de ultieme ontmoeting met het goddelijke gaat bovendien de Santa Maria rond. Anders dan de lieflijke naam doet vermoeden is dit een gigantische joint. De rokers slaan eerbiedig een kruis met het stickie in hun handen, voordat ze een flinke hijs nemen. Het losgebarsten gekuch wordt al snel opgevolgd door aanhoudende braakgeluiden. Alle aanwezigen schrikken op wanneer een man met stoel en al achterover slaat. Voor het eerst sinds de start van de ceremonie schalt het gezang niet meer door de kerk, maar wordt er op gedempte toon verder gezongen. Steeds meer deelnemers grijpen naar de emmertjes. Het en masse kotsen wordt niet gezien als het logische gevolg van de flinke dosis drugs, maar als een trauma dat zich letterlijk een weg naar buiten baant. Men wordt daarom geadviseerd bij het gapen een hand voor de mond te houden om te voorkomen dat andermans trauma’s worden ingeslikt. Achterin de kerk ligt een aantal mensen onder zeil, anderen ondergaan het ritueel rondtollend op hun stoel en na de eerste klap kijkt niemand meer op van een tweede en

derde persoon die out gaat. Een vijftiger die voor het eerst meedoet barst na haar tweede portie Santo Daime uit in een hartstochtelijke huilbui, om de komende uren niet meer te stoppen. Een goede trip Rond middernacht hebben de meeste mensen hun zitplaats weer teruggevonden en zingen ze uit volle borst mee met het Onzevader. Het afsluitende gebed gaat in een moeite door in een ‘lang zal hij leven’ voor een inmiddels jarige man. De spanning van eerder op de avond heeft plaatsgemaakt voor opluchting en een uitgelaten sfeer. De zojuist nog zo geëmotioneerde vrouw bekent tien jaar te hebben toegewerkt naar haar deelname van vanavond. Glunderend vertelt ze: ‘Ik heb zo’n overweldigende reis gehad dat een tweede keer volgens mij niet eens nodig is.’ Gezamenlijk trippen en vomeren heeft alle schaamte weggenomen en onbekenden vallen elkaar in de armen. ‘Het was een intense zuivering,’ evalueren de kerkgangers de viering. De geleegde magen worden gevuld met een afsluitende maaltijd van borrelnootjes en dadels. De ervaringen die onderling worden uitgewisseld verschillen sterk. ‘Ik ben hier toch te nuchter voor. Dit is één keer, nooit meer,’ zegt een beginnelinge. Een van de vaste medewerkers vertelt al sinds 1994 regelmatig een dienst bij te wonen. ‘De beleving is inmiddels minder heftig, maar Santo Daime is een way of life geworden.’ Hoewel ze de details graag voor zichzelf houden vertellen de meeste deelnemers grote zelfinzichten en intense spirituele ervaringen te hebben gehad. Alleen zelfbenoemd hippie Iris heeft minder diepgang ervaren: ‘Ik kwam hier alleen voor een goede trip. Het ritueel is te heilig voor me, maar ik ben wel hard gegaan.’ ANS

Universitaire Studentenraad Kerst Pepernoten, surprises, gedichtjes, kerstlichtjes, pakjes en een knalfeest ter afsluiting! Maar ook donkere dagen, vallende sneeuw en een volle maan die door de bomen schemert. December, een mysterieuze maand vol verassingen. Wait and see wat de USR in petto heeft! Houd de Thomas van Aquinostraat de week voor de kerstvakantie in de gaten.

Staatssecretaris Halbe Zijlstra presenteerde onlangs zijn Strategische Agenda voor de toekomst van het hoger onderwijs. Eén van de onderdelen van deze strategische agenda is dat het onderzoek zich meer moet richten op het bedrijfsleven en maatschappelijk relevanter moet worden.

De agenda van Zijlstra De Ministerraad heeft ingestemd met de Strategische Agenda voor Hoger Onderwijs, Onderzoek en Wetenschap. Met deze agenda wordt ‘uitvoering gegeven aan een pakket van maatregelen, waar al jaren over wordt gesproken’: selectie aan de poort en collegegelddifferentiatie zullen bijvoorbeeld op grote schaal op onderwijsinstellingen worden ingevoerd. De informatievoorziening voor studenten moet beter worden. Universiteiten moeten zich sterker profileren, specialisatie wordt aangemoedigd door de invoer van brede bachelors en specialistische masters en er wordt gestreefd naar meer samenhang tussen onderwijs, onderzoek en bedrijfsleven. Voor de Radboud Universiteit zal de strategische agenda gevolgen voor zowel het onderzoek als het onderwijs hebben. Het onderzoek zal zich meer moeten gaan richten op de wens van het bedrijfsleven en onderzoek moet maatschappelijk relevanter worden. Naast het onderzoek zal wetenschappelijk onderwijs moeten intensiveren en zich gaan specialiseren. Zo is het doel van de regering om het curriculum van het tweede en derde jaar van de bachelor veel onderwijsintensiever te maken. Bovendien zal het masteraanbod ingeperkt en specialistischer worden. De Universitaire Studentenraad volgt kritisch deze ontwikkelingen. Hoewel sommige wijzigingen de efficiëntie en effectiviteit ten goede komen, is het voortdurend onze taak om de studentenbelangen te vertegenwoordigen door ook onze inbreng in deze veranderingen te hebben. (Advertentie)

INTRODUCTIEPROBLEMATIEK In de afgelopen weken werd bekend dat de introductie is ingekort van tien naar acht dagen. De USR had hiertegen bezwaren omdat verenigingen minder tijd zullen hebben om zich te profileren, maar het besluit was al genomen. We hopen hierover in de toekomst beter te worden geraadpleegd. Bovendien zal de introductie van de HAN in 2012 tegelijkertijd met die van de RU plaatsvinden. De USR heeft zijn zorgen over drukte, profileringskansen voor verenigingen en veiligheid geuit tegenover het college, dat zich in zal spannen voor de veiligheid en het karakter van de introductie. WEBLECTURES Op vele universiteiten worden weblectures, opgenomen en digitaal beschikbare colleges reeds naar tevredenheid van studenten én docenten ingezet. De RU loopt hierin vooralsnog achter. Tijdens de afgelopen gemeenschappelijke vergadering heeft de USR daarom een eigen notitie aan het CvB gepresenteerd, waarin de universiteitsbrede invoering van weblectures centraal stond. Hoewel de rector aangaf er positief tegenover te staan, bleef hij voorzichtig in zijn toezeggingen. De eerste stappen zijn echter gezet: wordt vervolgd. De Universitaire Studentenraad komt op voor de belangen van alle studenten aan de Radboud Universiteit. Mail ons: [email protected].

Tekst: Jasmijn Lobik en Erik van Rein/ Foto’s: Ceriel Gerrits/ Illustraties: Joost Dekkers De graadmeter P. 21

De graadmeter Twintig kebabzaken, talloze bijbaantjes en tien soorten glijmiddel. Om de keuzestress te reduceren treedt ANS elke maand op als keuringsdienst van studentenwaren. Welke optie doet de graadmeter het hoogst uitslaan en wat kun je beter links laten liggen? Deze keer: Nijmeegs tijdverdrijf met je ouders

Wat: banjeren in Beek Waar: de Duivelsberg in BeekUbbergen Tijdsduur: ongeveer drie uur Prijs: 10 euro p.p.

Wat: tweehonderd tweewielers Waar: Nationaal Fietsmuseum Velorama Tijdsduur: 45 minuten Prijs: 5 euro p.p.

Wat: Helse Engelen en Nieuwe Ligten Waar: Stadsbrouwerij De Hemel Tijdsduur: minstens twee uur Prijs: 6,10 euro p.p.

Als het snelle stadse leven je provinciale ouders te veel wordt, kun je vluchten naar pensioendorp Beek-Ubbergen. Aldaar bevindt zich het Informatiecentrum Nederlands Cultuurlandschap. Hier vindt je niet alleen informatie over de omgeving en de dassenpopulatie, op het terrein kun je ook miniatuurversies van het lokale natuurschoon bewonderen. In het bos eromheen zijn drie prachtige wandelroutes van verschillende afstanden uitgezet. Op elke route passeer je pannenkoekenhuis De Duivelsberg, waar je je een weg door de schreeuwende koters moet banen om een plekje te veroveren. Dit is echter zeker de moeite waard vanwege de lekkere pannenkoeken die overigens tenenkrommende namen hebben als ‘Choco-lariekoek’ en ‘Beppes Parkes’. Trek in de winterse weken stevige schoenen aan en ga niet te laat op pad, want in het donker zie je door de bomen het bos niet meer.

Voor een oer-Hollands uitje kun je terecht in het fietsmuseum aan de Waalkade. Hier staat een selectie historische fietsen waar zelfs de AFAC jaloers op zou zijn. Maar liefst drie verdiepingen tonen de ontwikkeling van het stalen ros: van het loopmodel van je betovergrootvader tot de moderne fiets met versnellingen die je nu door Nijmegen vervoert. De bonte verzameling kent een aantal opvallende exemplaren. Wat te denken van een handgedreven fiets om over een brugleuning te rijden, of de tandem waarop prinses Juliana en prins Bernhard hun verloving aankondigden. Met fietsen uit lang vervlogen tijden is er alle mogelijkheid tot een feest van herkenning voor je ouders. Pas wel op voor ronddwalende groepen schoolkinderen en gebrekkig Engels sprekende gidsen waartussen het soms moeilijk manoeuvreren is.

Wie genoeg heeft van de standaard kroegjes op de Grote Markt kan zijn ouders meenemen naar Stadsbrouwerij De Hemel. In de Commanderie van Sint Jan, waar onder andere ook koffiebranderij Coffyn zich huisvest, is de sfeer knus. De grote brouwerijketels en een kunstige wijzerplaat die door een antiek Engels uurwerk wordt aangedreven sieren het café. De ober brengt leven in de brouwerij en vertelt met kinderlijke trots over de geschiedenis van de zaak terwijl hij het biermenu presenteert. Laat de brouwsels met namen als Luna, Godelief en Serafijn je goed smaken, maar pas op: overdaad schaadt. Het gerstenat neemt namelijk gestaag toe in alcoholpercentage. Aan enthousiasme onder het testpanel geen gebrek en voor ouders is het een nostalgisch dagje doorzakken. ANS Kijk voor meer Nijmeegse uitstapjes op www.ans-online.nl

Interview Sylvia Witteman Tekst: Valerie Rutjes en Eva-Marijn de Vries/ Foto’s: Martijn Wehrens P. 22

‘Oprechtheid is ver te zoeken’ De grens tussen fantasie en werkelijkheid bestaat nauwelijks voor Anton Dautzenberg. ‘Er borrelen continu bizarre gedachten in mij op.’ Met controversiële acties, provocerende verhalen en creatieve journalistiek oogst de auteur zowel lof als haat.

Tekst: Tim Ficheroux en Joeri Pisart/ Foto’s: Joeri Pisart Interview Anton Dautzenberg P. 23

Nadat Anton Dautzenberg (43) met een grijns zijn stamcafé Weemoed in Tilburg binnen is gestapt, stelt hij Henk Bleker voor, wijzend op zijn verbonden arm. ‘Toen Mauro en Bleker bij Pauw en Witteman zaten, begon mijn arm spontaan te jeuken. En plop! Ineens zat Henk in mijn elleboog. Dat irriteert nogal, dus ik sneed hem weg en offerde hem aan de Godin van de Waanzin.’ Hoewel het voorgaande een morbide hersenspinsel lijkt, circuleert op internet daadwerkelijk een film waarin de schrijver een scheermes zet in zijn elleboog, waarop het gezicht van Henk Bleker is getekend. ‘In eerste instantie zag hij er rood en slijmerig uit. Gisteren heeft de dokter de rest verwijderd en toonde hij zijn ware gezicht: lafjes geel.’ Deze anekdote is niet het enige dat Dautzenberg tot een markant figuur maakt. De schrijver doneerde een nier aan een wildvreemde, werd lid van pedofielenvereniging Martijn en raakte in opspraak vanwege een reeks verzonnen interviews. In een jaar tijd publiceerde hij drie boeken, waarvan er twee voor verscheidene prijzen werden genomineerd. Zijn laatste boek, Rock E Roll, dat louter gesprekken bevat die in de fantasie van de schrijver hebben plaatsgevonden, werd minder goed ontvangen. Dautzenberg zou ditmaal veel te ver zijn gegaan, terwijl het grijze gebied tussen fictie en non-fictie altijd al een hoofdrol speelde in zijn werk. Zo legde hij vorig jaar in een interview met Arnon Grunberg de nadruk op een enorme, fictieve mee-eter. Anton Dautzenberg aan de hand van vier passages uit zijn werk. Ik blijf gebiologeerd naar zijn mee-eter kijken. Op het ene moment geeft de zwarte punt Grunberg de allure van een dandy, om even later te verworden tot de hoofdoorzaak van het onverzorgde uiterlijk van een al tijden droogstaande vrijgezel. Het liefst wil ik de blackhead uitknijpen. - VPRO Gids (november 2010) Het opzettelijk vermengen van werkelijkheid en fictie is, zeker in de journalistiek, voor velen uit den boze. ‘Ik wil de vrijheid hebben om mijn eigen fantasie te gebruiken. In mijn werk probeer ik me te houden aan de mores, maar de journalistiek neemt zichzelf meestal veel te serieus.’ Het verzinnen van interviews mag dus? ‘Het recht om je eigen fantasie op papier te zetten kan van niemand worden afgenomen. Een aantal gesprekken uit Rock E Roll is gepubliceerd in de VPRO Gids. Van tevoren was afgesproken dat het zo absurdistisch mocht zijn als ik zelf wilde. Daarom liet ik oerrocker Lemmy van Motörhead praten over de economische crisis. De VPRO was in de veronderstelling dat het gesprek echt had plaatsgevonden. Dat was ook zo, zij het in mijn hoofd.’ Waar ligt de grens tussen fantasie en werkelijkheid? ‘Dat wordt voor mij steeds diffuser. Ik zie overal vervormingen en toneelstukjes om me heen. Menselijk gedrag is vaak een spel en oprechtheid is ver te zoeken. Iedereen heeft zijn eigen interpretatie, dé realiteit bestaat niet. Fantasie is net zo goed een werkelijkheid.’ Voert u nu ook een toneelstukje op? ‘Voor een deel wel. Vaak verpak ik een morele boodschap

in absurdisme, dat verhaal over Henk Bleker van zojuist was natuurlijk pure aanstellerij. Toch probeer ik oprecht te zijn, voor zover dat mogelijk is. Ik houd me gevoelsmatig in, want er borrelen continu bizarre gedachten in mij op. Nu zie ik jullie bijvoorbeeld zoenend voor me. Heeft het zin om dat naar buiten te brengen?’ Ik verlaat haar prille liefdesgrot en ga weer zitten. Beteuterd kijkt ze me aan. ‘Dat is niet erg hoor,’ probeer ik haar te troosten. ‘Misschien ben je toch nog te jong voor seks.’ - ‘Suikerfeest’, uit Vogels met zwarte poten kun je niet vreten (2010) Waarom bent u lid geworden van Martijn? ‘Ik kon die heksenjacht op pedofielen niet meer verdragen. Je moet van kinderen afblijven, dat moge duidelijk zijn. In deze samenleving hoor je echter te kunnen pleiten voor wat je wilt, ook als dat legalisering van relaties tussen volwassenen en kinderen is. Wat moet je anders als je die geaardheid hebt? Het is ontzettend onverstandig om die vereniging te elimineren, want de jongens van Martijn doen geen vlieg kwaad. De echte kinderverkrachters zitten ergens anders. Het overgrote deel van seksueel misbruik wordt door familieleden of gelegenheidspedoseksuelen gepleegd.’ U heeft zelf verhalen geschreven over seks met kinderen. Is dat een steunbetuiging? ‘Ik vind het vooral leuk om dat gebied te verkennen. In films bijvoorbeeld worden vrouwen verkracht en kinderen vermoord, maar het strelen van een kind is zelfs in fictie taboe.’ Zijn die verhalen puur fantasie? ‘Ik kan uit ervaring spreken. Als zeventienjarige heb ik regelmatig meisjes van veertien geneukt. Elke vorm van menselijk gedrag heb je ergens in je zitten, daarom kan ik me prima associëren met het verkrachten van een kind. Dat kan toch?’ Walgt u niet van dergelijke extreme gedachten? ‘Nee, absoluut niet. Ik koester, cultiveer en vervorm ze totdat er een verhaal ontstaat. Achteraf denk ik wel eens dat ik het scherper had kunnen opschrijven.’ Nadat u lid was geworden van Martijn ontving u veel doodsbedreigingen.Verwachtte u dat? ‘Natuurlijk. Op het moment dat ze op de deurmat lagen was ik er vrij laconiek onder. Je wordt uiteraard geconfronteerd met een gigantische dosis dommigheid. Kinderen neuken is vies en moet worden uitgebannen, maar dat is precies mijn punt. Het wordt pas echt gevaarlijk wanneer je praten over pedoseksualiteit uit de openbaarheid haalt. Daarom heb ik alle brieven persoonlijk beantwoord.’ Goed, de perfecte zelfmoord dus... Ik doneer een nier! [...] De kans op overlijden is één op tweeduizend. Er is dus een reële kans dat ik op de operatietafel overlijd... Terwijl ik een leven red. Tada! – Samaritaan (2011) De confrontatie met de dood lijkt u weinig te deren. ‘Ik vind de dood een majestueus gegeven doordat het in het leven zo indrukwekkend aanwezig is. Het is een geruststelling

ANS-Online.nl P. 24

prachtige manier. Ik ken ook geen enkele andere schrijver in het Nederlandse taalgebied die gebruik maakt van ironie zonder overdreven lullig te zijn. Daarin is hij onovertroffen.’ Katholicisme en ironie komen ook in uw werk veelvuldig aan bod. ‘Ik kom uit een Limburgs dorp en groeide op met het katholicisme. Je moet eens kijken hoe Maria in de kerk wordt afgebeeld. Ze heeft altijd lieve tietjes en stoute billen. Volgens mij is het een goede cup B. Ik ben een C-minner en ben bang voor alles boven die maat, dus die tietjes en de vrouwelijke bips van Maria spreken me wel aan.’

om zeker te weten dat de gekkigheid een keer ophoudt. ‘Je kunt van de dood een vriend of een vijand maken. Het lijkt me verschrikkelijk kut als aan het einde een vijand nadert, dus heb ik hem een positieve connotatie gegeven. Dat brengt rust en voor een deel amusement. Stiekem kan ik me er zelfs op verheugen.’ Kwam uw nierdonatie voort uit een verkapte doodswens? ‘Voor een deel wel, toch denk ik daar iedere keer anders over. Ik baseerde mijn keuze voornamelijk op gevoel. Er zijn allerlei motieven ter onderbouwing, maar die zijn niet van belang.’ Waarom niet? ‘Motieven zijn vrijwel nooit zuiver, omdat het vaak achteraf gevormde intellectuele constructies zijn. Eigenlijk is alles terug te leiden tot egoïsme, iedereen wil zich goed voelen dankzij zijn eigen handelen. Als ik een nier doneer ben ik een goed mens. Als ik toegeef dat ik het puur uit egoïsme doe, ben ik ineens een engerd. Er zijn maar zes anonieme donoren per jaar, wat doen mijn beweegredenen er dan nog toe?’ Hoe reageren mensen in uw omgeving op dergelijke afwijkende ideeën? ‘Meestal zijn vrienden onverschillig over mijn acties. Ik heb ook niet het idee dat zij lezen wat ik schrijf. Ik verhef mijn eigen denkwereld tot een absolute werkelijkheid, waar mensen over het algemeen negatief op reageren. Daardoor keer ik nog meer in mezelf.’ Maakt dat u een eenzaam mens? ‘Ik voel me altijd wel alleen, schrijven doe je in je eentje en lezen ook. Dat zijn toevallig twee dingen die ik graag doe. Is dat eenzaamheid? Als ik Gerard Reve lees, voel ik me niet eenzaam maar juist heel erg verbonden.’ Is Reve een inspiratiebron voor u? ‘Hij is mijn grootste literaire voorbeeld. Stilistisch verschillen wij echter sterk. Het is zo groots wat hij doet, ik vind dat ik die stijl niet mag imiteren. Daarnaast is het mooi hoe hij een eigen invulling geeft aan het katholieke geloof, hij cultiveert religie op een

U probeert net als Reve een soort mystiek of controverse rondom uw persoon te creëren. Ziet u hem in die zin ook als een voorbeeld? ‘De manier waarop hij zich profileerde spreekt me heel erg aan. De ironie en het diffuse waarin hij zich begeeft, zowel in zijn dagelijks leven als in zijn werk, beschrijft precies hoe ik me voel. ‘Reve heeft ook veel hoon over zich heen gekregen. Hij lijkt mij absoluut geen prettige man. Soms kon hij agressief zijn en flessen wijn naar iemands hoofd gooien. Dat doe ik niet.’ Vervolgens zet ik het kruis vast door de laffe armen van de Messias door haar met mijn mes geprepareerde schaamlippen te steken. De goddelijke vuisten doorboren triomfantelijk het droge vlees. Heil, heil de Heer! – ‘Droom’, uit Vogels met zwarte poten kun je niet vreten (2010) Provoceert u niet gewoon om aandacht te krijgen? ‘Ik ben me wel bewust van de reacties die mijn werk oproept. Er zit een bepaalde onoprechtheid in. Ik weet precies wat ik moet doen zodat de media mij oppikken. Als ik echt zou willen provoceren, zou ik veel verder gaan.’ Doet u dat niet in ‘Droom’, waarin u een bejaarde vrouw majoor noemt en haar door de ik-persoon laat verkrachten met een houten Jezusbeeld? ‘Ik heb majoor Bosshardt ooit geïnterviewd. We zaten in haar flatje en ik ergerde me ontzettend aan haar, waardoor die beelden in me opkwamen. Op het moment dat ik die ideeën opschrijf voelt dat niet als provocatie.’ Maar dat interesseert u niet. ‘In mijn literatuur zit een sterk narcisme. Ik creëer mijn werkelijkheid en eigenlijk is het alleen van belang wat ik daar zelf van vind.’ ANS

Grief Tegen twaalven liep ik wat wankel van het terras af. De witte wijn die ik in een poging heel Vlaams te lijken bij m’n salade had besteld was zwaar gevallen. Ik had het kunnen weten, maar het enthousiasme is nu eenmaal sterker dan m’n ratio. De avond ervoor had ik hetzelfde plan gehad. Vlaams lijken. Ordinair veel pinten pakken. Het was in een kroeg zoals je er zoveel hebt in België: bruin, diep en smal. Als het er ook maar een klein beetje druk is duurt het zeker een kwartier eer je achterin bij de wc’s bent. Ze schonken Stella van de tap, vijf abdijbieren op fles, twee schoolborden aan speciaalbier, en draaiden hiphop. Hij voltrok zich langzaam en loom die avond. Precies zoals ik hem wil hebben. De roes. Het bier lag goed op m’n maag, je merkt dat je ogen wat loom staan, en een permanente glimlach had zich op m’n gezicht genesteld. Ik vond er rust in. De meisjes dansten met een hand op hun borst, een glimlach, ogen dicht en het hoofd gebogen. Er wordt wellustig gedronken. Een meisje met haar als Selah Sue kreeg een vers biertje. Ze nam een slok, en alsof ze doorhad dat ik keek, ging ze onbeschrijfelijk geil met haar tong langs het beetje schuim op haar bovenlip. Er werd wellustig gerookt. Ze liep naar buiten en stak een Lucky op. En profil zag ik haar roken, sierlijk als in een zwart-wit film uit de jaren ’50, met haar sigaret wijzend naar de hemel in haar rechterhand. Ze keek om zich heen, en in het licht van de lantaarnpaal die haar contour afbakende zag ik een meisje dat zich van alles afvroeg. Een meisje dat op zoek was naar iemand. Maar er naar uitkijken deed ze niet. Ik ging naast haar staan, en vroeg op m’n beste Vlaams een sigaret, vuurtje en gesprek. De eerste twee kreeg ik. Even keken we samen naar de lucht en naar elkaar. Ze nam me met blauwe, zwoele ogen in zich op. Ze glimlachte speels, en liep terug naar binnen. Misschien keek ze nergens naar uit. Misschien was ik al de derde die avond. Misschien had ze m’n accent door. Misschien zag ze de loomheid in m’n ogen en koppelde ze er de juiste conclusie aan. Maar waarschijnlijk was ze Vlaams, en had ik Vlaamse meisjes nog niet helemaal doorgrond.

Het issue Tekst: Emmy Kool en Mickey Steijaert/ Illustratie: Joost Dekkers P. 26

het issue In deze rubriek staat iedere maand een ander issue centraal, waarover de meningen sterk zijn verdeeld. Deze maand: bezuinigingen op de publieke zenders

Oproer in omroepland Vanaf 2013 zal de Nederlandse Publieke Omroep (NPO) jaarlijks een kwart minder subsidie op hun rekening zien verschijnen. Het Amerikaanse adviesbureau Boston Consultancy Group ontwikkelde in opdracht van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap een formule waarmee de NPO de bezuinigingen door kan voeren zonder een aanmerkelijk kwaliteitsverlies. Er moet flink worden gesneden in de bureaucratie en de circa vijftienhonderd internetsites. Tevens zouden er meer programma’s uit het buitenland moeten worden aangekocht en zal het aantal omroepen door fusies worden teruggebracht van 21 naar 8. Nederland kent sinds eind jaren tachtig een duaal stelsel met publieke en commerciële zenders. Waar de laatstgenoemden volledig afhankelijk zijn van reclameinkomsten, krijgt de NPO ook subsidie van de overheid. Hier staat tegenover dat de NPO een maatschappelijke functie behoort te vervullen: de omroepen moeten zich onder andere onderscheiden door middel van producties van Nederlandse bodem en kwaliteitsjournalistiek. Ook dienen ze een podium te bieden aan innovatieve concepten en programma’s voor minderheden. Of de kwaliteit na de bezuinigingen echt gewaarborgd zal blijven staat ter discussie. Critici zijn bang dat de publieke omroep verwordt tot een veredelde commerciële instelling die de financiële middelen mist om kwaliteitsprogramma’s te maken. Kan de NPO dan nog steeds zijn maatschappelijke functie vervullen?

De stelling van deze maand: De bezuinigingen zijn een doodssteek voor de NPO.

Jo Bardoel, hoogleraar Journalistiek en Media aan de RU ‘Natuurlijk moet er overal stevig worden bezuinigd, maar de NPO wordt onevenredig hard getroffen. Internationaal gezien is onze publieke omroep erg productief voor relatief weinig geld. De BBC heeft een budget dat zeven tot acht keer zo groot is. ‘Tot nu toe is de NPO altijd pionier geweest op het terrein van technische innovatie en artistieke vernieuwing. Een voorbeeld hiervan is high definition-televisie, daar kwam de publieke omroep als eerste mee. Die vooruitstrevendheid komt op het spel te staan als je met het minimale budget moet produceren. ‘In Nieuw-Zeeland is een tijd lang de publieke omroep afgeschaft en een vrijemarktsysteem getest waarbij slechts commerciële zenders bestonden. Zij kregen geld uit een publiek fonds voor specifieke producties die een maatschappelijk doel dienden. Op die manier zou de kwaliteit gewaarborgd blijven. Het bleek echter dat deze programma’s rond middernacht werden geprogrammeerd. Het geld was binnen, ze hadden de subsidie gekregen. Vervolgens zetten ze hun eigen producties waar het advertentiegeld mee verdiend moest worden op prime time. Als we zo’n alternatief systeem in Nederland zouden willen introduceren, moeten er dus nog een hoop aanpassingen worden gedaan.’

Anouchka van Miltenburg, woordvoerder Mediabeleid voor de VVD in de Tweede Kamer ‘De NPO beheert onnodig veel publiek gefinancierde internetsites, radiostations en televisienetten. In beginsel heb je vier publieke zenders: de drie nationale netten en per provincie een regionaal kanaal. Waarom voeg je de regionale zenders niet bij de NOS op één kanaal? Dat net zou zo een actualiteiten- en evenementenzender worden, met een landelijke en regionale inslag, terwijl de andere twee gevuld kunnen worden met programma’s gemaakt door de ledenomroepen. ‘Er zijn ontzettend veel omroepen, zij voegen niet allemaal iets toe aan de diversiteit. Na de fusies kunnen zij binnen de koepelorganisaties hun eigen identiteit behouden. Zoals Unilever verschillende soorten pindakaas onder een andere naam verkoopt, zo kunnen de omroepen diverse programma’s vanuit eenzelfde organisatie brengen. ‘Op dit moment is iedere omroep nog een zelfstandig bedrijf met een eigen directie, bestuur en administratie. Organisaties hebben de nare gewoonte zichzelf met veel geld in stand te houden, ten koste van de inhoud van de programma’s. Leden moeten omroepen gaan controleren om de kwaliteit te waarborgen. Wanneer het niveau daalt, moet er nog een zender afvallen. Kwaliteit gaat immers boven kwantiteit.’

ANS-Online.nl P. 27

Huub Wijfjes, mediahistoricus en bijzonder hoogleraar Geschiedenis van Radio en Televisie aan de Universiteit van Amsterdam ‘De tegenstanders van de publieke omroep denken dat de taken van de NPO probleemloos door de vrije markt overgenomen kunnen worden. Dat is een illusie. De kwaliteit van commerciële journalistiek is nu eenmaal minder dan die van publieke omroepen. Het journaal van RTL levert heel weinig nieuws op. Door de overheidsfinanciering kan de NOS een zeer complete redactie samenstellen, iets wat niet te verwezenlijken is in een commerciële omgeving. ‘Door de bezuinigingen krijg je meer nadruk op kwantiteit dan op kwaliteit. Om geld te besparen zal het materiaal van een programma over meer afleveringen worden uitgesmeerd. Een serie als Boer zoekt vrouw wordt dan al gauw enorm uitgemolken. ‘Wanneer als gevolg van de bezuinigingen de kijkcijfers van de publieke netten omlaag gaan, zullen de tegenstanders van de NPO dit als een bevestiging zien van het falen van het publieke bestel. Dit legitimeert het doorvoeren van nog meer bezuinigingen. Hierdoor ontstaat een negatieve spiraal die zal resulteren in een kwaliteitsarme publieke omroep, die slechts een klein elitedeel van de bevolking bereikt. Dat is pas echt een slechte besteding van belastinggeld.’ ANS

Naast de eigen inkomsten van de omroepen bestaande uit ledengeld en reclameopbrengsten, tezamen 40 miljoen euro, ontvangt de NPO jaarlijks 800 miljoen euro aan subsidie. Hiervan wordt 200 miljoen wegbezuinigd. Het aantal omroepen is gesteld op acht. Dit wordt gerealiseerd door de fusies van de KRO met de NCRV, de VARA met BNN en de TROS met de AVRO. De EO, Omroep MAX en de VPRO maken met de NOS en de NTR het achttal compleet. De huidige aspirant-omroepen PowNed en WNL kunnen in het omroepbestel blijven bestaan als ze meer dan 150 duizend leden hebben en hun meerwaarde is bewezen. Per 1 januari 2016 dienen ze zich wel aan te sluiten bij een van de bestaande fusieomroepen.

Rangorde of Wanorde Tekst: Tim Ficheroux en Sofie Mulders/ Foto’s: Francisco Casariego P. 28

Rangorde of wanorde

Van schoonmaker tot nachtbraker, achter iedere studentikoze voordeur huizen stereotype studenten. ANS schuift een avond aan en inventariseert de huiselijke hiërarchie.

Deze maand: Klungelen op de Graafseweg

Geen studentenhuis is het schoolvoorbeeld van een hygiënisch onderkomen, maar volgens derdejaars Geneeskunde Tomas (22) is het huis aan de Graafseweg altijd een complete teringbende. De bewoners moesten zelfs een keer stofzuigen op last van de brandweer, vertelt Yvonne (20), tweedejaars Tandheelkunde. ‘Het huis is zeker honderd jaar oud,’ zegt huisoudste Patrick (27) enthousiast. ‘Hoe lang hier al studenten wonen weten we niet, maar op de muur boven de trap staan de namen van een flink aantal generaties bewoners geschreven.’ Van de tien huisgenoten is Patrick de enige werkende, de anderen studeren sinds een jaar of twee. De bewoners zijn volgens de jarige Justin (20), tweedejaars Rechtsgeleerdheid, erg hecht: ‘We hebben niet echt een vaste gezamenlijke avond, maar we eten vaak samen en kijken regelmatig films.’ Een gebeurtenis tijdens een van die filmavonden is al tijden onderwerp van spot in het huis. Terwijl Justin en tweedejaars Rechtenstudent Rolf (19) rustig op de bank zaten, hoorden

ze luid gelach op straat. ‘Huilen, zo bleek later,’ zegt Rolf. Oud-huisgenoot Saskia had een glaasje te veel op en raakte met haar tas verstrikt in haar fietsstuur, waardoor ze met haar kin op het asfalt landde. ‘Ze zag er verschrikkelijk uit,’ vertelt Justin, ‘maar moest en zou eerst haar bebloede witte broek verwisselen voor ze naar het ziekenhuis wilde.’ Dat niet alleen Saskia van een drankje houdt, is te zien aan de tientallen halve-literblikken goedkoop bier, restanten van het laatste huisfeest. ‘We wonen hier nu bijna allemaal een jaar en het aantal huisfeesten is in die tijd verdubbeld,’ aldus tweedejaars Rechtenstudente Laura (19). Afgelopen zomer hielden ze twee tuinfuiven. Tijdens het laatste feest was Justin ineens verdwenen, nadat een van de gasten hem vanwege zijn dronken staat in zijn kamer had opgesloten. ‘Laten we het erop houden dat ik gewoon even moest gaan liggen,’ verdedigt hij zich. Hoewel ze de buren vooraf hadden gewaarschuwd, werd er toch geklaagd. Tomas: ‘Op een of andere manier eindigt ieder huisfeest met een bezoekje van de politie.’

ANS-Online.nl P. 29

Huisgenoten in hokjes Wereldverbeteraar/ras-egoïst ‘Eigenlijk zijn we allemaal rotte appels,’ meent Joran (22), tweedejaars Academie voor Lichamelijke Opvoeding. Alleen Yvonne is als donateur van het Wereld Natuur Fonds enigszins begaan met Moeder Aarde. Martine (19), tweedejaars Geneeskunde, kan wel tropendokter worden, maar volgens Rolf verdient dat niet genoeg. Multiculturalisten zijn de huisgenoten ook niet. ‘Justin geeft sowieso niets om negers,’ grapt Rolf. Justin: ‘Samen knallen we vaak mensen af als we Modern Warfare spelen op de Playstation. Het is gewoon toeval dat de tegenstanders vaak gekleurd zijn.’ Smeerkees/smetvrees De tweede verdieping is volgens Liselot (19), tweedejaars Antropologie en Ontwikkelingsstudies, het smerigst. ‘Daar wonen Joran, Tomas en ik. Wij maken alle drie nooit schoon.’ Yvonne beaamt dat het er ronduit goor is: ‘Alles wat je daar in de oven stopt ruikt en smaakt naar pizza.’ Volgens de Duitse Lena (21), tweedejaars Psychologie, is Martine de schoonmaakfee van de kelder. ‘Zij vroeg me zelfs een keer mijn vieze sokken uit de gang halen.’ Womanizer/trouwe hond Martine en Lena hebben als enige bewoners een vaste relatie. ‘De meesten van ons zijn best wel rustig, maar er is wel iemand met de bijnaam regelkoning,’ zegt Justin terwijl hij naar Rolf kijkt. Rolfs gesputter wordt door Tomas resoluut van de hand gewezen: ‘En die poster aan je deur dan?’ Volgens Rolf dient het achterwerk van een vooroverbukkende bimbo enkel ter verwelkoming: ‘Je ziet gewoon de mooiste kant van een vrouw.’ Lolbroek/bittere ernst Voor zijn bijbaantje bij Walibi moest Joran bezoekers aan het schrikken maken. Ook in huis zijn de dames bang voor hem. ‘Martine en Lena zijn gemakkelijke slachtoffers om voor de gek te houden,’ aldus Joran. ‘Hij probeert het iedere keer weer,’ zegt Lena. ‘Dan staat hij voor mijn deur en zegt hij met een vies rauw stemmetje: “Hallo Lena.”’ Volgens Laura is Patrick de meest serieuze van het stel: ‘Hij staat vaak om 11 uur ‘s avonds in je deuropening voor een diepzinnig gesprek en meestal kom je dan niet meer van hem af.’ Topkok/snackbek Een culinair wonder kent het huis niet. Voor de gezamenlijke maaltijden komen ze vaak niet verder dan de afhaalchinees. ‘Maar op maandag bestellen we pizza’s, want dan zijn ze maar 5 euro,’ zegt Joran.

Degene die zeker nooit een Michelinster zal verdienen is Rolf. Hij kocht ooit een kokosnoot, omdat hij niet wist dat er ook pakjes kokosmelk bestonden. ‘Ik probeerde het onding in een pan doormidden te hakken, maar die begaf het vrijwel meteen.’ ‘De enkele keer dat Rolf langer dan vijf minuten in de keuken staat, komt er niet veel meer uit dan mie met magnetronsaté,’ lacht Laura. ANS

Primo Gradu Joran, Justin en Rolf zijn de druktemakers in het huis, daar zijn hun huisgenoten het unaniem over eens. Bij ieder sterk verhaal dat wordt opgerakeld, kijken de vrouwelijke bewoners de mannen beschuldigend aan. Vooral de reputatie van Rolf loopt de ene na de andere deuk op, maar dat lijkt hem niet te deren. In het huis hoeft hij zijn naam toch al niet meer hoog te houden.

Colofon P. 30

Restaurant

Ankara

Al 30 jaar het adres voor Turkse specialiteiten Vleesgerechten vegetarische gerechten pizza's

Afhalen mogelijk Iedere dag geopend vanaf 17.00 uur

Burg.v.d.Berghstraat 144 Nijmegen 024-3228108

Elke dag Getijdengebed 2-4 dec: weekend Zuid Limburg 7 dec: Taizéviering 8/22 dec:   Roze Lunch 9-11 dec: meditatieweekend 14 dec:     Crossroads 15 dec:     Stiltewandeling Elke maandag: Lunchmeditatie

www.ru.nl/studentenkerk

www.restaurantankara.nl

26e jaargang

Medewerkers

Eindredactie

Crypto

Druk

Oplage 10.000 stuks

Marjam Bahari

Dirk van den Brand

Dirk van den Brand

Drukkerij Offsetservice

Kiki Kolman

Pieter Hengst

Aan deze ANS

Emmy Kool

Rik van Hulst

Voorpagina

werkten mee:

Jasmijn Lobik

Tijn van Lange

Jaap Baarends

Ontwerp

Sofie Mulders

Timo Pisart

Hoofdredactie

Simone Vermeeren

Daniel Polman

Columnisten

Roel Vaessen

Eline Huisman

Daryo Verouden

Valerie Rutjes

Wouter van Acker

Jozien Wijkhuijs

Laura van der Vet

Silke Spierings

Willem Claassen

Inge Widdershoven

Henk Strikkers

Webredacteur Tim Ficheroux

Illustraties

Valkenswaard

Marloes de Laat en

Lay-out Eline Huisman

Eva-Marijn de Vries

Uitgave,

Mart Waterval

abonnementen en

Jozien Wijkhuijs

advertentieacquisitie

Redactieadres

Redactie

Alex Kup

Foto’s

Stichting MultiMedia

Heyendaalseweg 141

Joeri Pisart

Erik Molkenboer

Jaap Baarends

stichtingmultimedia @

6525 AJ Nijmegen

Erik van Rein

Laurens de Vos

Francisco Casariego

gmail.com

024-3612176

Joost Dekkers

redactie @ ans-online.nl

Mickey Steijaert

Ceriel Gerrits

Adrianne Tuk

Joeri Pisart

Dagelijks bestuur

Nadine Reef

Pieter Hengst Amber Lammers Daniel Polman

Ans deze maand Crypto P.P.31 31

CRYPTO

365 dagen vol teleurstelling, alsof de naderende jaarwisseling nog niet erg genoeg is.

Horizontaal 4. Deze persoon is artistiek en vervelend (10), 5. Deze praatjesmaker geeft taal te eten (12), 8. Filosofie der drinkebroers (11), 9. Hoofdzonde, gaat vooraf aan 10 (10), 11. Na dit heuglijke feit ben je hopelijk niet 23 (10), 13. Kan zowel met brood als met geld (8), 17. Tenten plaatsen en ‘nee’ zeggen (8), 18. Game over wanneer je partner het merkt (8), 19. Na vier jaar onderzoek reclame voor pluimage (10), 23. Inactief en geen loon ontvangend (8) 24. Land wordt betaald uit 21 (11), 26. Net als de trein loopt iedere student dit op (16), 27. Beneden neuken (10), 28. De afloop van de vierde dimensie (8). Verticaal 1. Je kan het doen met woorden en met je knie (10), 2. Deze toets maken velen tijdens de kerstvakantie (11), 3. Zeer verslavende pijnstiller van Brinkman (7), 6. Beeldbuisbezigheid (2-6), 10. Toucheren, arriveren, dikker worden (8), 12. Gewelddadig en plomp auditief orgaan (6), 14. Hopelijk tevreden over het bevel van gisteren (8), 15. Financiële problemen door de sofa’s (12), 16. Niet dichtbij dutten (9), 18. Niet schone handeling gaat in tegen seksuele moraal (10), 20. Meervoud van Luik in het Frans is niet eerlijk (6), 21. Extra geldpotje voor als je heel erg moet plassen (9), 22. Tot de dood ons scheidt (7), 25. Het is ongezond en dragen meisjes in de lente ook (5), 28. Bij de Europese variant weer geen kampioen? (2). OPLOSSING crypto november Horizontaal: 1. Coca Cola, 5. Kernkop, 6. Suburb, 7. Wereldmacht, 10. Amendement, 11. Halloween, 13. Obesitas, 14. Democraat, 15. McDonalds, 18. Star, 21. Palin, 22. Vaderlandsliefde, 23. Honkbal, 24. Teaparty, 25. Harlem, 26. Houston Verticaal: 1. Conservatief, 2. Belle, 3. Texas, 4. Vrij-

heidsbeeld, 7. Wallstreet, 8. Centrum, 9. Pentagon, 12. Hamburger, 16. Rap, 17. Dollar, 19. Slaaf, 20. Indiaan winnaaR Winnaar van de vorige crypto is Yvette Dam. Wil jij ook 15 euro winnen? Stuur je oplossing van de ANS-crypto voor 13 december onder vermelding van naam, adres en bank-/gironummer naar de redactie of naar [email protected].

www.ans-online.nl. Tekst: De redactie / colofon P. 32

Tekst: Marjam Bahari en Inge Widdershoven/ Foto: Joeri Pisart

Mark Marijnissen (23), vijfdejaars Kunstmatige Intelligentie Locatie: Billabong, Van Welderenstraat

self fulfilling prophecy. Versieren draait niet om wat je zegt, maar om de manier waarop je dat doet. “Wat hangen je tietjes er gezellig bij” kan een prima openingszin zijn. Ik ga het liefst alleen op jacht. Zonder vrienden heb je niemand om naar te vluchten en moet je wel op een meisje afstappen.’

Wat maakt de Billabong voor jou speciaal? ‘Vroeger was ik nogal een laffe zak. Flirten was niet echt mijn specialiteit en

Hoe blijf jij dan jezelf?

ik vond dat het niet zo langer kon. Op een avond in dit café zette ik de knop

‘Door meditatie word ik bewuster van alles en kom ik dichter bij mezelf. Wie

om en besloot alles en iedereen te zoenen. Die nacht had dat twee mannelijke

thuis is in deze kunst kan het tijdens elke bezigheid toepassen. Als ik hier

slachtoffers als resultaat.’

uitga mediteer ik soms tijdens het praten en dansen. Ik luister met aandacht naar de muziek en maak contact met mijn gevoelens, waardoor ik mezelf niet

Laat de Billabong je vaker wild gedrag vertonen?

meer verlies in pijn of verdrink in genot.’

‘Met vrienden heb ik hier eens een wedstrijdje vrouwen versieren gehouden. De uitdaging was om de minst aantrekkelijke vrouw in de kroeg aan de haak te

Ga je in deze kroeg de ware ontmoeten?

slaan, degene die het verst ging met zijn prooi was de winnaar. Zelfs voor deze

‘Ik ben bang dat ik in de verleiding van de liefde trap en niet meer uit mezelf

lelijke eendjes moesten wij alle charmes in de strijd gooien. Ik moest een vrouw

gelukkig kan zijn. Mijn doel is verliefd worden, maar niet verslaafd raken aan

met grijze haren en flaptieten versieren en haar overtuigen dat ze kans maakte.

liefde. Hoewel, ik ben liever een love addict dan een seksmaniak. Ik trek me

Dat werkt het beste als je door het uiterlijk heen kijkt en de mens erachter ziet.’

nog liever af dan dat ik zomaar mijn piemel in iemand duw en ben dan ook op zoek naar connectie en diepgaande gesprekken. Dan heb je romantiek, maar

Hoe verleid je al dat vrouwelijk schoon?

ook keiharde seks.’

‘Het is belangrijk om jezelf te zijn en zelfverzekerd over te komen. Het is een

ANS