ANIMASI PEMBELAJARAN METAMORFOSIS HEWAN
TUGAS AKHIR
HANNA SIHOMBING 082406083
PROGRAM STUDI D-III TEKNIK INFORMATIKA FAKULTAS MATEMATIKA DAN ILMU PENGETAHUAN ALAM UNIVERSITAS SUMATERA UTARA MEDAN 2011
ANIMASI PEMBELAJARAN METAMORFOSIS HEWAN
TUGAS AKHIR
HANNA SIHOMBING 082406083
PROGRAM STUDI D-III TEKNIK INFORMATIKA FAKULTAS MATEMATIKA DAN ILMU PENGETAHUAN ALAM UNIVERSITAS SUMATERA UTARA MEDAN 2011
PERSETUJUAN
Judul
: ANIMASI PEMBELAJARAN
METAMORFOSIS HEWAN Kategori : TUGAS AKHIR Nama : HANNA SIHOMBING Nomor Induk Mahasiswa : 082406083 Program Studi : D3-ILMU KOMPUTER Departemen : MATEMATIKA Fakultas : MATEMATIKA DAN ILMU PENGETAHUAN ALAM (FMIPA) UNIVERSITAS SUMATERA UTARA
Diluluskan di Medan, Juni 2011
Komisi Pembimbing
:
Diketahui Ketua jurusan Matematika,
Pembimbing,
Prof. Dr. Tulus,M.si
Drs.Pangeran Sianipar, M.Sc
NIP 196209011988031002
NIP. 196401091988031004
PERNYATAAN
ANIMASI PEMBELAJARAN METAMORFOSIS HEWAN
TUGAS AKHIR
Saya mengakui bahwa tugas akhir ini adalah hasil kerja saya sendiri, kecuali beberapa kutipan dan ringkasan yang masing-masing disebutkan sumbernya.
Medan, Juni 2011
HANNA SIHOMBING 082406083
PENGHARGAAN
Puji dan syukur penulis panjatkan kepada Tuhan Yang Maha Esa, atas berkat, rahmat dan karunia
yang diberikan-Nya
kepada
penulis,
sehingga penulis
dapat
menyelesaikan tugas akhir ini dalam waktu yang telah ditetapkan. Ucapan terimakasih saya sampaikan kepada Drs. Pangeran Sianipar, M.Sc. selaku pembimbing pada penyelesaian tugas akhir ini yang telah memberikan panduan dan penuh kepercayaan kepada saya untuk menyempurnakan kajian ini. Panduan ringkas dan padat dan profesional telah diberikan kepada saya agar penulis dapat menyelesaikan tugas ini. Ucapan terimakasih juga ditujukan kepada Ketua Departemen Matematika, Prof.Dr.Tulus,M.Si., Dekan dan Pembantu Dekan Fakultas Matematika dan Ilmu Pengetahuan Alam FMIPA USU, Pegawai di FMIPA USU, dan rekan-rekan kuliah. Akhirnya tidak terlupakan kepada kedua orang tua tercinta, kakak dan adikadik saya terkasih, dan teman-teman yang selama ini memberikan bantuan, dorongan, dan doa yang diperlukan. Semoga Tuhan yang Maha Esa selalu menyertai.
ABSTRAK Kajian ini bertujuan untuk membangun sebuah aplikasi pembelajaran. Sistem pembelajaran metamorfosis sederhana ini dibuat dengan menggunakan perangkat lunak Macromedia Flash 8 Profesional. Tujuan dari sistem pembelajaran ini adalah untuk membantu para siswa Menengah Pertama untuk mempelajari Metamorfosis Hewan. Isi yang disampaikan merupakan materi-materi yang sederhana. Terdapat juga latihan soal untuk menguji pemahaman siswa tentang pelajaran ini. Selain itu aplikasi ini juga dapat membantu guru menyampaikan materi Metamorfosis dengan lebih mudah dan siswa dapat lebih menikmati pelajarannya.
ANIMATION OF THE ANIMAL’S METAMORPHOSIS ABSTRACT
This study is to develop a study aplication. This simple metamorphosis study system application is developed by using software Macromedia Flash 8 Profesional. The aim of this study is to help junior high school students to learn metamorphosis. The contents start from the simple materials. There is also exercises to test how deep the student has understood this lesson. This application also can help teacher to teach about metamorphosis easier and students can more enjoy their lesson.
DAFTAR ISI
Halaman Persetujuan .................................................................................................................. ii Pernyataan ................................................................................................................... iii Penghargaan ................................................................................................................ iv Abstrak ........................................................................................................................ v Abstract ....................................................................................................................... vi Daftar Isi ..................................................................................................................... vii Daftar Gambar ............................................................................................................ ix
BAB 1 PENDAHULUAN ......................................................................................... 1 1.3 Latar Belakang ........................................................................................... 1 1.2 Rumusan Masalah ..................................................................................... 3 1.3 Batasan Masalah ....................................................................................... 4 1.4 Tujuan Penulisan ....................................................................................... 4 1.5 Manfaat Penulisan ..................................................................................... 4 1.6 Metodologi Penulisan ............................................................................... 5 1.7 Sistematika Penulisan ............................................................................... 6 BAB 2 LANDASAN TEORI...................................................................................... 8 2.1 Interaksi Manusia dan Komputer ................................................................ 8 2.2 Macromedia Flash ....................................................................................... 10 2.2.1 Graphical User Interface (GUI) .................................................. 12 2.2.2 Konsep Dasar Animasi dan Istilah-Istilah dalam Macromedia Flash ............................................................................................ 14 2.3 Metamorfosis Hewan .................................................................................. 21 2.3.1 Jenis-jenis Metamorfosis ............................................................. 22 2.3.2 Metamorfosis Serangga ............................................................... 23 2.3.3 Metamorfosis Kupu-Kupu ........................................................... 25 2.3.4 Metamorfosis Amfibi ................................................................... 26 BAB 3 PERANCANGAN SISTEM ........................................................................... 29 3.1 Intro ............................................................................................................ 29 3.2 Membuat desain halaman depan ................................................................ 30 3.3 Materi ......................................................................................................... 36 3.3.1 Apa itu Metamorfosis .................................................................. 36 3.3.2 Jenis Metamorfosis ...................................................................... 37
3.3.3 Metamorfosis Serangga ............................................................... 45 3.3.4 Metamorfosis Amfibi ................................................................... 46 3.3.5 Latihan Soal ................................................................................. 48 3.3.6 Profil Penulis................................................................................ 54 3.4 Tombol Exit ............................................................................................... 55 BAB 4 IMPLEMENTASI SISTEM .......................................................................... 56 4.1 Hasil ........................................................................................................... 56 4.1.1 Materi ............................................................................................ 57 4.1.2 Exit ................................................................................................ 69 4.2 Pembahasan................................................................................................ 70 4.2.1 Kelebihan Aplikasi yang telah dibuat .......................................... 70 4.2.2 Kekurangan Aplikasi yang telah dibuat ....................................... 70 BAB 5 KESIMPULAN DAN SARAN ...................................................................... 72 5.1 Kesimpulan ................................................................................................ 72 5.2 Saran .......................................................................................................... 72 DAFTAR PUSTAKA ................................................................................................. 74 LAMPIRAN
DAFTAR GAMBAR
Halaman Gambar 2.1 Gambar 2.2 Gambar 2.3 Gambar 3.1 Gambar 3.2 Gambar 3.3 Gambar 3.4 Gambar 3.5 Gambar 3.6 Gambar 3.7 Gambar 3.8 Gambar 3.9 Gambar 3.10 Gambar 3.11 Gambar 3.12 Gambar 3.13 Gambar 3.14 Gambar 3.15 Gambar 3.16 Gambar 3.17 Gambar 3.18 Gambar 3.19 Gambar 3.20 Gambar 3.21 Gambar 3.22 Gambar 3.23 Gambar 3.24 Gambar 3.25 Gambar 3.26 Gambar 3.27 Gambar 3.28 Gambar 3.29 Gambar 2.30 Gambar 4.1 Gambar 4.2 Gambar 4.3 Gambar 4.4 Gambar 4.5 Gambar 4.6
Interface Flash Professional 8 ............................................................. 12 Metamorfosis tidak sempurna pada belalang ...................................... 22 Metamorfosis sempurna pada katak dan kupu-kupu.......................... 23 Timeline nama (hanna) ....................................................................... 31 Timeline nama (marga) ....................................................................... 32 Desain nama ........................................................................................ 32 Timeline judul (metamorphosis) ......................................................... 33 Timeline judul (hewan) ....................................................................... 34 Desain judul ...................................................................................... 34 Timeline kupu-kupu (terbang) ............................................................ 35 ActionScript perputaran kupu-kupu .................................................... 36 Link menu materi ................................................................................ 36 Pengaturan filters movie clip teks ....................................................... 37 ActionScript metamorfosis Sempurna ................................................ 38 Timeline metamorphosis sempurna .................................................... 39 Desain metamorphosis sempurna........................................................ 39 Desain kupu-kupu ............................................................................... 40 ActionScript kupu-kupu (telur) ........................................................... 40 Desain metamorphosis kupu-kupu ...................................................... 41 Jendela dialog convert to symbol ........................................................ 42 Kotak penutup ..................................................................................... 42 Kotak penutup diperkecil .................................................................... 43 Timeline metamorphosis kupu-kupu .................................................. 44 Desain metamorphosis tidak sempurna............................................... 45 ActionScript efek salju ........................................................................ 46 Desain metamorphosis amfibi ............................................................. 47 ActionScript Animasi gelembung ....................................................... 48 ActionScript Animasi doraemon ......................................................... 49 Desain halaman depan latihan soal ..................................................... 50 ActionScript button pilihan ................................................................. 51 ActionScript tombol Skor ................................................................... 53 ActionScript tombol coba lagi ............................................................ 54 ActionScript objek foto ....................................................................... 54 Halaman intro animasi ........................................................................ 56 Halaman Menu Utama ........................................................................ 57 Apa itu metamorphosis ....................................................................... 58 Jenis Metamorfosis ............................................................................. 58 Metamorfosis Sempurna ..................................................................... 59 Halaman metamorphosis kupu-kupu .................................................. 60
Gambar 4.7 Gambar 4.8 Gambar 4.9 Gambar 4.10 Gambar 4.11 Gambar 4.12 Gambar 4.13 Gambar 4.13 Gambar 4.14 Gambar 4.15 Gambar 4.16 Gambar 4.17
Halaman metamorphosis katak ........................................................... 61 Metamorfosis Sempurna ..................................................................... 62 Halaman Metamorfosis Capung.......................................................... 63 Halaman Metamorfosis Jangkrik ........................................................ 63 Halaman Metamorfosis Belalang ........................................................ 64 Metamorfosis Serangga....................................................................... 65 Metamorfosis Amfibi .......................................................................... 66 Halaman awal latihan soal .................................................................. 67 Halaman awal latihan soal .................................................................. 68 Halaman akhir latihan soal .................................................................. 68 Profil Penulis ....................................................................................... 69 Exit ...................................................................................................... 70
