12‐6‐2011
Andy Camps XIOS Hogeschool Limburg
◦ Ruim 10 jaar Ventilatietechnieken ◦ Labo klima
Andy Camps in opdracht van Dubolimburg
Actief in de praktijk
◦ Plaatsen woningventilatiesystemen ◦ Ontwerpen woningventilatiesystemen ◦ Lessen aan professionelen Praktisch - Syntra Ontwerpen - VIK
2
Bepalen van ventilatiedebieten, 50m/h voor… Soorten ventilatiesystemen, ABCD… Wetgeving over ventilatie, RTO op 1,8m is aanbevolen… Verschillen residentieel en niet-residentieel, ODA, IDA, ETA, bestemd voor menselijke bezetting, drukeis… … … tenzij er daar vragen over zijn
3
Spiraalkokers en instortkanalen Capaciteit, vormen en afmetingen Goede en slechte vormen van ventilatieinstallaties Tips, trics, fouten in ventilatieprojecten Nieuws uit Nederland
4
Om goed te kunnen ventileren heb je veel plaats nodig Veel plaats =
◦ Een groot ventilatiekanaal in spiraalkokers ◦ Veel kleine instortkanalen naast elkaar of platte systemen
Sleutelwoorden: capaciteit en druk
Spiraalkoker
5
Comfotube 90
Comfotube flat51
Hybalans+
Uniflex+ Ubbink luchtverdeelsysteem
Ventichape
6
1
12‐6‐2011
7
8
Materiaalkost: instortsysteem tussen 10 en 40% duurder dan een spiraalkokersysteem Plaatsingskost: instortsysteem tussen 5 en 10% goedkoper dan spiraalkokersysteem (plaatser met gereedschap afgestemd op gebruikt materiaal) Onderhoudskost: kanaalreiniging instortsysteem 40 tot 60% duurder dan spiraalkokersysteem
9
JA! Prijsvergelijking veronderstelt
In praktijk soms anders:
◦ Zelfde capaciteit in druk en debiet ◦ Zelfde luchtkwaliteit ◦ Zelfde comfortgevoel
◦ Instortsystemen goedkoper voor zelfbouwers
Goedkoper = gestuurd door voorraadbeheer van deze firma’s = weinig soorten stukken nodig = eenvoudige voorraad Wordt er correct gedimensioneerd? Vaak bijhalen = vaak bij betalen?
◦ Instortsystemen goedkoper bij geplaatste systemen Benodigd gereedschap - snijmes instortsystemen, knabbelschaar, … Garantie luchtkwaliteit, comfort en capaciteit? Wie doet de controle van de installatie
10
Er wordt beweerd dat…
◦ …bij sommige instortsystemen de kanalen te reinigen zijn met een koord en spons ◦ …de reiniging geen probleem is als er maar met 1 kanaal van ventiel tot collector gegaan wordt ◦ …reiniging van kanalen perfect zelf te doen is
Kanalen worden vuil Er wordt soms overdreven naar de impact Er wordt zeer dikwijls met roterende borstels gewerkt Ventilatiesector begint er nog maar net mee
Zoeken bij Google: “Air Duct Cleaning Scam”
En dat is niet juist!!!
◦ Hoe krijg je een koord in een kanaal en wat is daarvan de impact op de werking? ◦ Lengte van een kanaal? Aantal bochten?
11
12
2
12‐6‐2011
Toevoerkanaal na 5 jaren in gebruik
Afvoerkanaal na 5 jaren in gebruik
Grootste deel stof van tijdens de bouw…
Grootste deel stof gravimetrisch
90% “slechts” 30m³/h
90% “slechts” 100m³/h
13
14
Volledig berekenbaar Ontwerpregels goed gekend bij ventilatiespecialisten Spiraalkokers in planfase* Verlaagde plafond of slimme doorsteken tussen verdieping*
Spiraalkokers
Luchtsnelheid in kanaal bepaalt afmeting 4m/s is een maximum voor woningen
◦ Geluid ◦ Universeel voor instort of spiraalkokers ◦ Beter lagere snelheid (<2m/s) bij ventiel- of roosteraansluiting
Standaard diameters spiraalkokers: 100mm, 125mm, 150mm, 160mm, 180mm, 200mm, … Diverse afmetingen instortkanalen
◦ Rond flexibel, platovaal flexibel, platovaal star, rechthoekig ◦ Vaak combinatie van meerdere kanalen naast elkaar
17
Niet steeds te berekenen Ontwerpregels zijn nauwelijks gekend Lijkt gemakkelijker In praktijk in uitvoeringsfase, maar zou beter in planfase* gedaan worden
Instortsystemen
* = samen met architect
16
15
Rond flexibel: 50mm (Uniflex+, Ventichape), 63mm (Uniflex+), 70mm (Ventiflex), 75mm (Hybalans+, Uniflex+), 90mm (ComfoTube, Uniflex+, Ventiflex ), 93mm (Hybalans+), steeds buitendiameter Platovaal flexibel: 100x50mm (Ubbink Luchtverdeelsysteem), 140x50mm (ComfoTube flat51), 126x60mm (Easyflow)
18
3
12‐6‐2011
Platovaal star: 100x40mm (Minigaine), 200x60mm (Minigaine) Rechthoekig: 120x60mm (SDA ATC), 200x60mm (Ventichape), 204x60mm (SDA ATC), 100x50mm (GR Klimacomfort), 140x50mm (GR Klimacomfort), 180x50mm (GR Klimacomfort), 220x50mm (GR Klimacomfort), 300x50mm (GR Klimacomfort), …
19
20
Veel oppervlak = veel weerstand tegen verplaatsing van lucht = veel drukverlies = ventilator moet harder werken = meer energieverbruik Veel kleinere instortsystemen = hoge druk, dus opletten bij ontwerpen = lengte beperken
21
22
Takvormig spiraalkokernetwerk Centrale ligging collectoren Ventiel gaat (te) veel debiet krijgen
23
24
4
12‐6‐2011
Collector centraal Leidingen allemaal ongeveer even lang 25
Collector niet centraal Lange leidingen en grote lengteverschillen 26
De wand achter een toilet De wand achter een douche Technische schachten
◦ Schachten, niet een koker aan de zijkant van de woning ◦ Is niet alleen voor ventilatie nuttig!
Hou rekening met omvang kanalen in het ontwerp Stel eisen aan het ventilatiesysteem
Collector niet centraal Lange leidingen, grote lengteverschillen en onnodige bochten 27
28
Ventilatie-eisen van de architect
◦ Debietberekening ◦ Ligging kanalen ◦ Eis onderhoudbaarheid (luiken, deksels, onderhoudsplan) van het systeem! ◦ Eis goed vakmanschap – cq. gereedschap (vb. slijpen kanalen) ◦ Garanties
29
Zonder debietberekening kan een ontwerp van een systeem nooit goed zijn Eis debietgarantie Eis een controlemeting van het debiet (of laat ze zelf doen door een andere firma)
30
5
12‐6‐2011
Luiken, deksels
Een kanaalsysteem moet volledig gekend zijn voor de aanvang van de werken Afwijkingen kunnen, maar enkel in overleg met bouwteam Een goede ontwerper kan steeds een plan tonen
of
of
+
Onderhoudsplan - Set van instructies voor onderhoud - Zou geen probleem mogen zijn
31
32
Deksels op tijdens en na plaatsing Gebruik van gereedschap afgestemd op installatie van ventilatie Eis afwerking systeem
33
34
Knabbelschaar in plaats van slijpschijf
Stippellijn = rand kanaal 35
36
6
12‐6‐2011
Regendruppelaar ontbreekt
Afplakken kanalen
37
38
2 kanalen van 125mm samen door een gat van 160mm?
39
Ventilatoren worden vuil
40
Flexibele aansluiting is dichtgedrukt - capaciteit?
Sifon aangesloten? 41
42
7
12‐6‐2011
Kanalen onder schuine kant van dak = geen hinder 43
Kanalen in opbouw afplakken! 44
PVC kanalen, flexibele aansluitingen, te kleine kanalen, sifon niet aangesloten, geen geluidsdempers, te lage capaciteit voorzien… 45
46
Ducttape uit de doe-het-zelf is niet geschikt voor ventilatiekanalen 47
Spiraalkokers dienen niet om op te staan…
Elektrische aansluitingen… 230V kriebelt een beetje 48
8
12‐6‐2011
Bevestigingsbeugel dakdoorvoer moet steeds geplaatst
Ophangbeugels met rubber of bakstenen? 49
http://brandpunt.kro.nl/seizoenen/2011/afle veringen/15-052011/fragmenten/verstikkende_ventilatie/ (zoekwoorden brandpunt rapport ventilatie) http://www.nav.be/pages/kdb.php?id=175 Geen enkel van de 150 gecontroleerde Dsystemen voldoet aan de wettelijke eisen in Nederland 3% van de gecontroleerde C-systemen voldoet aan de wettelijke eisen in Nederland
51
NAV die conclusie aanhaalt: “Bij sommige ventilatiesystemen type D is er geen bypass op de warmteterugwinning aanwezig. Dit is nodig om de oververhitting te beperken.” ◦ Q = m x c x deltaT
m = 1,2 kg/m³ x debiet (vb. 100m³/h) c = 1 kJ/kg K deltaT = +/-6K
◦ Q = 0,2 kW koelvermogen van een bypass!!! ◦ 2 personen aanwezig in de woning veroorzaken al zittend meer vermogen…
52
En in België? Compleet gebrek aan opleiding voor ontwerpers en plaatsers (voorlopig toch, XIOS/VIK) Optivent project WTCB ◦ Ontwerptools voor de installateurs ◦ Tools en evaluatie inregeling van installatie ◦ Nog 1 jaar voor resultaten publiek worden
53
9