Andere schooltijden
INFORMATIE VOOR LEERKRACHTEN
september 2014
Vijf gelijke dagen lesgeven De scholen binnen Meerkring - maar ook die van de andere grote schoolbesturen in Amersfoort - gaan met ingang van het schooljaar 2014/2015 gefaseerd over op vijf gelijke schooldagen. Leerkrachten geven leerlingen elke weekdag hetzelfde aantal uren les. De vrije woensdagmiddag vervalt. Wat betekent dit voor u als leerkracht? Hoe zit het bijvoorbeeld met de werktijdfactor en heeft u straks nog voldoende pauze tijdens werktijd? Nieuwe schooltijden zijn bij veel scholen populair. Meer dan de helft gaf in 2011 al aan om op termijn voor andere tijden te gaan kiezen. Andere tijden sluiten beter aan bij de onderwijsbehoeften van de leerlingen van nu. Veel ouders zijn dan ook voorstander van andere schooltijden. Zij passen ook meer in het dagpatroon van gezinnen, waarin zowel vader als moeder een (parttime) baan buitenshuis heeft. Tijdens schoolbezoeken bleken Meerkringleerkrachten licht sceptisch tot gematigd positief over het vijf gelijke
schooldagen model. Geen enkel team was echter ronduit negatief. Over de eventuele invoering van een continurooster waren de meningen wel zeer verdeeld. Het was voor het bestuur van Meerkring reden om scholen zelf de invulling van de Tussenschoolse Opvang (TSO) te laten bepalen. Voordelen Vijf gelijke schooldagen bieden door de week meer rust en regelmaat in de klas. Het lesrooster is voor de kinderen duidelijk en levert meer effectieve leertijd
Meerking Spectrum Albatros Bieshaar Border Dubbelster Gondelier Magneet Meander Vlindervallei Weesboom Wiekslag Zevensprong Voorthuysen Hoeve Vondel Leonardo Atlantis
Wens omtrent 5-gelijke dagen 3,0 3,7 2,5 2,7 3,0 3,0 2,7 3,2 2,7 3,3 2,7 3,3 3,0 3,5 3,6 2.5 2,3 2,8
1= helemaal niet gewenst en 4= zeer gewenst
Wens omtrent continurooster 3,5 3,6 4,0 3,3 3,2 3,4 3,2 3,6 3,3 3,2 3,0 3,1 3,8 3,5 3,9 3,8 3,8 3,3
op. Zeker bij een continurooster met kortere middagpauzes, zorgen vijf gelijke schooldagen voor meer continuïteit. Het kost je als leerkracht na de lunchpauze minder tijd om de aandacht van de leerlingen - letterlijk - weer bij de les te krijgen. Zij zijn minder lang uit het lesritme. Conflicten die soms ontstaan tijdens de overblijf hoeven niet eerst te worden gesust voordat de les kan starten. Na schooltijd zijn alle collega’s van alle groepen beschikbaar om eventueel met ouders te overleggen. Er is bovendien meer tijd voor nakijkwerk, om lessen voor te bereiden of samen met collega’s een nascholing te volgen. Eerdere ervaringen wijzen uit dat de werkdruk voor leerkrachten vermindert. Dit komt de kwaliteit van het onderwijs ten goede en daar profiteren uiteindelijk ook de leerlingen van. Positief Uit de ouderenquête in januari 2013 kwam naar voren dat ouders van Meerkringscholen - net als de leerkrachten - gematigd positief zijn over het invoeren van vijf gelijke schoolda-
gen. Zij gaven daarentegen wel aan zeer positief te zijn over het invoeren van een continurooster. Hierbij blijven leerlingen tussen de middag op school eten en wordt de middagpauze ingekort. Ouders gaven een gemiddelde cijfer van 3.0 (op een schaal van 1 tot en met 4) voor de wens omtrent vijf gelijke schooldagen en een 3.5 voor de wens omtrent een continurooster (zie tabel 1) . De buitenschoolse opvangorganisaties SKA en Partou (voorheen SKON) in Amersfoort staan positief tegenover het model van vijf gelijke schooldagen. Bij de huidige schooltijden is de opvang op sommige dagen erg druk. Dit is niet voor alle kinderen goed. Er zijn scholen die met buitenschoolse opvangorganisaties gaan overleggen of en hoe de naschoolse opvang ín de school kan worden georganiseerd. Ook zullen scholen nog aansluiting moeten zoeken bij sportclubs, muziekclubs, enzovoort. Bovenschools gaat Meerkring ook het gesprek aan met (opvang)organisaties.
Wat zegt de wet? • Personeel maakt bij een voltijd normbetrekking 1659 normjaartaakuren per jaar. Extra gewerkte uren geven recht op evenredige compensatie in tijd. • Leerkrachten maken bij een volledige werktijd maximaal 940 lesuren per jaar. Extra gewerkte lesuren geven recht op evenredige compensatie in tijd. • 10% van de normjaartaakuren wordt ingezet voor deskundigheidsbevordering. 50% daarvan kan door de school worden ingevuld. • Leerlingen krijgen nog altijd minimaal 7.520 uur les in 8 jaar. De verdeling over de groepen 1 t/m 8 is vrij. • Scholen mogen leerlingen langer dan 5,5, uur per dag lesgeven. • Voor de groepen 3 t/m 8 mogen scholen maximaal zeven keer per jaar een vierdaagse schoolweek inroosteren, bovenop de bestaande vierdaagse weken vanwege een algemene feestdag. • Het speciaal onderwijs heeft dezelfde mogelijkheden bij het vaststellen van de schooltijden als het overig basisonderwijs. • Voor het onderwijs aan leerlingen van 13 jaar en ouder blijft de onderwijstijd minimaal 1.000 uur per schooljaar. • De kerstvakantie, de meivakantie en de zomervakantie worden centraal vastgesteld door het ministerie OCW. Scholen kunnen deze vakanties verlengen met ten hoogste twee dagen vooraf en met ten hoogste twee dagen erna.
Wat zegt Meerkring? • Vijf gelijke schooldagen. De school bepaalt begin- en eindtijden en de invulling van de dag (afwisseling onderwijs/tussenschoolse opvang/buitenschoolse opvang). • 940 lesuren per schooljaar, 25 lesuren per week. • Een normjaartaak van 1.659 uur bij een fulltime baan. • Scholen mogen meer uren per schooljaar maken. Deze moeten wel over alle schooljaren hetzelfde zijn en de MR en het bestuur moeten ermee instemmen. • Scholen mogen afwijken van het reguliere vakantierooster met instemming van de MR en het bestuur. • Uiteindelijk hebben alle medewerkers een werktijdfactor (wtf = aantal lesuren per week maal het aantal weken per jaar, gedeeld door 930/940 uur) van 0,2 per dag. Een wtf van 0,2 gaat in op het moment dat een school overgaat naar vijf gelijke schooldagen. • Bij bepaling van de werktijd van OOP’ers wordt uitgegaan van 39,2 werkweken per jaar. • De school bepaalt het beleid m.b.t. arbeid- en rusttijdenregeling.
Wat zegt Meerkring? • Invulling van marge-uren gaat op op volgorde van prioriteit: Meerkringstudiedagen en -uren, schoolspecifieke studiedagen en -uren, vrije invulling na voldoende ingezette studiedagen voor geplande team- en schoolontwikkeling. • Compensatie-uren kunnen alleen in tijd worden ingevuld en worden binnen de school opgelost. Verlofuren voor compensatie worden binnen het schooljaar opgenomen. • Meerkring gaat uit van stichtingsbreed instrument voor vakantie- en marge-uren, wtf. * Er komt een nieuwe CAO PO aan, die mogelijk consequenties heeft voor Andere Tijden.
Continurooster en lunchen op school De school bepaalt zelf de begin- en eindtijden van de schooldag en hoe de middagpauze wordt ingevuld. De leerlingen gaan tussen de middag thuis een broodje eten, of lunchen op school bij de overblijf. Scholen kunnen ook kiezen voor vijf gelijke schooldagen mét continurooster. Dit betekent dat een schooldag om bijvoorbeeld 8.30 uur start en om 14.00 uur eindigt. Alle leerlingen lunchen tussen de middag in hun eigen groep met hun leerkracht op school. Belangrijk is dat de uiteindelijke keuze in goed overleg met team en ouders wordt gemaakt. De directie zal hen vanaf het begin bij de aanstaande veranderingen betrekken en volgen daarvoor - samen met de MR - een stappenplan.
Voorbeelden van andere tijden Met continurooster Groep Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag
Ochtend
Middag
begin 8:30 8:30 8:30 8:30 8:30
begin 12:30 12:30 12:30 12:30 12:30
eind 12:00 12:00 12:00 12:00 12:00
eind 14:00 14:00 14:00 14:00 14:00
Lengte
ochtend 3:30 3:30 3:30 3:30 3:30
middag 1:30 1:30 1:30 1:30 1:30
per week per jaar
dag 5:0 5:0 5:0 5:0 5:0 25,0 940,0
Zonder continurooster Groep Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag
Ochtend
Middag
begin 8:30 8:30 8:30 8:30 8:30
begin 13:00 13:00 13:00 13:00 13:00
eind 12:00 12:00 12:00 12:00 12:00
eind 14:30 14:30 14:30 14:30 14:30
Lengte
ochtend 3:30 3:30 3:30 3:30 3:30
per week per jaar
middag 1:30 1:30 1:30 1:30 1:30
dag 5:0 5:0 5:0 5:0 5:0 25,0 940,0
Meest gestelde vragen van leerkrachten
Waarom de overstap naar andere schooltijden? Doel van andere schooltijden is om meer kwaliteit en rust in de dagindeling van kinderen te brengen. Kinderen kunnen zo optimaal leren en zich ontwikkelen. De school zet verder een organisatie neer, die met de tijd meegaat en de concurrentie aankan met andere scholen. Kun je als leerkracht gedwongen worden om terug te gaan in werktijdfactor (wtf)? Nee, dat kan niet. De werkgever mag de wtf niet aanpassen. Door de invoering van andere tijden kan wel de inzet van de werktijdfactor veranderen omdat de schoolorganisatie verandert. Overleg hierover vindt individueel en op schoolniveau plaats. Nieuwe medewerkers of (her)nieuw(de) contracten gaan wel uit van een wtf van 0,2 per dag. Ik werk momenteel twee volle dagen en op woensdag. Hoe ziet het plaatje er straks voor mij als leerkracht van groep 5 t/m 8 uit bij vijf gelijke schooldagen? Het Meerkringbeleid gaat nu uit van een wtf op basis van de volgende formule: aantal lesuren x 39,2 schoolweken / 930 lesuren. Bij een vijf-gelijke-dagenmodel worden 25 lesuren per week gegeven en 940 per schooljaar. De berekeningsfactor wordt dan 940/25 lesuren = 37,6 lesweken. Je werktijdfactor is nu 14,75 x 39,2 / 930 = 0,6215. Je maximale lessentaak: 0,6215 x 930 = 578 uren per jaar. Bij vijf gelijke dagen met vijf lesuren per dag blijft je inzetbaarheid met dezelfde werktijdfactor ook 578 uren per jaar. In het nieuwe rooster geldt voor maandag t/m woensdag een inzet van 15 x 37,6 = 564 lesuren. Je kunt dus nog 14 lesuren, 3 dagen, worden ingeroosterd.
Ik werk momenteel drie volle dagen. Hoe ziet het plaatje er straks voor mij als leerkracht van groep 5 t/m 8 uit bij vijf gelijke schooldagen? Je werktijdfactor is 16,5 x 39,2 / 930 = 0,6957 en je maximale lessentaak is 0,6957 x 930 = 647 uren. In het nieuwe rooster geldt voor 3 volle dagen 15 x 37,6 = 564 lesuren per jaar. Je kunt dus nog 83 lesuren, 17 dagen, worden ingeroosterd. Ik werk momenteel dinsdag tot en met vrijdag, op woendag- en vrijdagmiddag heeft mijn groep vrij. Hoe zit het plaatje er straks voor mij als leekracht van groep 1 t/m 4 uit bij vijf gelijke schooldagen? Je werktijdfactor is 0,7376. De inzetbaarheid is 686 lesuren per jaar. In het nieuwe rooster geldt voor dinsdag tot en met vrijdag 20 lesuren x 37,6 = 752 lesuren per jaar. Je wordt 66 lesuren vrij geroosterd, oftewel 13 volle dagen. Verdwijnt compensatieverlof bij gelijke schooldagen? Fulltime leerkrachten die 940 uur lesgeven krijgen tien compensatie-uren per schooljaar. De maximale lestaak van een leerkracht is namelijk 930 lesuren (CAO PO). De uren die een vakleerkracht verzorgt - bijvoorbeeld de gymles - worden daarvan afgetrokken. Wat zijn de voordelen van een continurooster? • Eén pedagogisch klimaat, de hele schooldag door voor de groep. Dit maakt de dag overzichtelijk en rustiger. • De overgang tussen pauze en les gaat soepeler. Het lesgeven verloopt hierdoor prettiger en effectiever, wat wellicht tot betere resultaten leidt. • Kinderen met extra zorg ervaren meer rust en structuur. Dit model wordt daarom al langer toegepast in het Speciaal Onderwijs.
Krijg je als leerkracht nog wel voldoende pauze als de school kiest voor een continurooster?
Voldoet de school bij invoering van andere schooltijden aan het wettelijk verplichte aantal lesuren?
Alle werknemers van een school hebben bij een werkdag die langer dan 5,5 uur duurt, recht op een half uur pauze. Deze mag verdeeld worden in twee keer een kwartier. Een school kan de pauze van leerkrachten op verschillende manieren invullen. Op sommige scholen die vijf gelijke dagen lesgeven, hebben alle leerkrachten om 14.00 uur pauze, dus direct als de kinderen naar huis gaan. Andere scholen zetten andere personeelsleden in. Leerkrachten kunnen dan op een ander moment pauze nemen. Bijvoorbeeld tijdens het buitenspelen van de kinderen. In het artikel ‘Continuïteitsrooster met een 5 gelijke dagen model’ geeft de Aob zijn mening over het verschil tussen ‘pauzetijd’ en ‘arbeidstijd’.
Ja, als de school voldoet aan het minimaal aantal van 940 lesuren per schooljaar.
Is de belasting van een continurooster voor kinderen niet te zwaar?
De directie van de school beslist daar over. De directie laat zich adviseren door de ouder- en personeelsgeleding van de MR en de eventueel ingestelde schoolwerkgroep Andere Schooltijden. Het voorgenomen besluit wordt aan de MR voorgelegd.
Door voldoende rustmomenten wordt de belasting niet te zwaar. En voor leerlingen in groep 1 en 2? Kinderen van 5 jaar mogen volgens de leerplichtwet in overleg met de directie nog maximaal 5 uur vrij per week verzuimen. In de praktijk blijkt dat van deze mogelijkheid nauwelijks gebruik wordt gemaakt, ook niet bij scholen die al zijn overgestapt naar andere schooltijden. Bij twijfel kan de leerkracht altijd samen met ouders naar een oplossing zoeken. Moet je als leerkracht verplicht deelnemen aan het continurooster? Ja. Als alle procedures goed zijn doorlopen en de MR heeft ingestemd, dan is het vastgesteld schoolbeleid. Dit geldt dan voor alle medewerkers van de school. Zijn er al scholen van Meerkring overgestapt op andere schooltijden? Zes scholen - De Vlindervallei, De Albatros, De Wiekslag, De Gondelier, Atlantis, Dr. A. van Voorthuysenschool - zijn al langer bezig met het onderwerp. De Albatros start in het schooljaar 2014-2015 al met andere schooltijden. Deze school en de andere genoemde koplopers delen hun ervaringen met de scholen binnen Meerkring die op een later moment overgaan op vijf gelijke schooldagen.
Hoeveel leerkrachten komen voor de groep te staan? Dat is afhankelijk van het schoolbeleid. Bij de invoering van andere schooltijden verandert dit niet. Het streven van Meerkring is om niet meer dan twee leerkrachten vast voor een groep te laten staan. Bij ziekte of compensatieverlof van de leerkracht is dat soms niet haalbaar. Wie beslist over invoering van andere schooltijden?
Wat is de rol van de personeelsgeleding van de MR bij de invoering van andere schooltijden? Zonder instemming van de ouders én personeelsleden in de MR mag de directie de andere schooltijden niet invoeren. Dit is vastgelegd in de Wet medezeggenschap scholen (Wms). Per wanneer worden de andere schooltijden ingevoerd? Alle Meerkring-scholen moeten na instemming vanaf het schooljaar 2015-2016 zijn overgestapt op andere schooltijden. De invoering van andere tijden heeft soms ingrijpende gevolgen. Er moeten nieuwe afspraken gemaakt worden en dat kost tijd. Daarom wordt tenminste een half jaar aangehouden tussen besluitvorming en daadwerkelijke invoering van andere schooltijden. Scholen gaan aan de slag aan de hand van een stappenplan. Waar kan ik meer informatie vinden over andere schooltijden en de invoering ervan? De website www.anderetijdeninonderwijsenopvang.nl geeft veel informatie. Kijk ook eens op www.cnvo.nl en www.vosabb.nl en Verder verschijnen op www.meerkring.nl regelmatig nieuwsbrieven met daarin de laatste stand van zaken over andere schooltijden bij de Meerkringscholen.
Colofon Dit is een uitgave van Stichting Meerkring, Openbaar Primair Onderwijs Amersfoort Stafkantoor Amsterdamseweg 41 3812 RP Amersfoort T (033) 479 98 17 E
[email protected] W www.meerkring.nl Redactie en productie Miró Communicatie
