NO 478 Ambachten en beroepen periode: [1817-1924] omvang: 0,04 meter FOLIO, deels GR FOLIO verwerving: grotendeels Hartkamp 1933; de prent de "Goudslager" van Luyken is verworven in 1990, door ruil met de Atlas van Stolk Acht ingekleurde gravures van slotenmakers, houtbewerkers, koperslagers, kuipers, pottenbakkers, wagenmakers, touwslagers en instrumentmakers naar voorbeeld van Description des arts & metiers plus een groot aantal afbeeldingen uit o.a. Prenten-Magazijn voor de Jeugd en Nieuwe Nederlandsche Kinderprenten, met name betreffende ambachten, beroepen en uiteenlopende economische activiteiten, waaronder een prent van Luyken "De Goudslager" bijeengebracht door A.Th. Hartkamp. 1G+1B&G 1 Vier foto=s door Historia-Photo GmbH in Berlijn uit het Hausbuch der Mendelschen Zwölfbrüderstiftung in Neurenberg a. ADer XVI bruder der do starb der hieß der .. Und was ein vingerhuter@ P 340: Fingerhüter mit einem Tanzmeister-Bohrer. Malerei aus dem Jahre 1390. b. ADer xlvj bruder der do starb hieß herttel pyrprew@ Das älteste bekannte Porträt eines Bierbrauers, jetzt in der Stadtbibliothek zu Nürnberg. Malerei auf Papier um 1403. Darstellend den Nürnberger Bierbrauer Herttel. Aus dem Mendelschen Bruderhausbuch Bl. 20v. c. Der lxij bruder der so starb hieß Cunrad Kemmer Das älteste deutsche Porträt eines Wollkämmers, gemalt um 1411, der Kämmer erwärmt seine eisernen Kämme auf einem kleinen Holzkohlen-Feuer, das in einer Schüssel an der Erde liegt. d. Der lxxxj bruder der do starb hieß cunrad verber P 1985. Färber um 1415. Nach einer Nürnberger Miniaturmalerei. Aus Mendel, Bl.37 v. 2 Twee foto=s door Historia-Photo GmbH in Berlijn naar beschilderd glas in de Munt van Konstanz. a. P.6964. Die schwer lesbare Unterschrift lautet: Ausschneiden, wegen und quetschen. Aus Metallstreifen werden die Münzplatten ausgestanzt und nachgewogen. Aus: Glasmalerei von etwa 1630 aus der alten Konstanzer Münze b. P. 6962. Drehbank. Ein Meister poliert mit dem Polierstahl auf einer Drehbank die kleinen Münzwalzen. Die Unterschrift heisst: Weplen.Die Beduetung des Wortes ist nicht klar. Aus: Glasmalerei von etwa 1630 aus der alten Konstanzer Münze 3 The several Methods of blowing and casting Plate Glass with the Men at Work. Printed for J. Hinton for the Universal Magazine, November 1747. Foto door Historia-Photo in Berlijn. 4 Achttien foto=s uitgegeven door Alinari van beeldhouwwerk op de klokketoren van de Dom in Florence [KA 703]. [GR. FOLIO] a. Het weven (Giotto en Andrea Pisano) b. Icarus als symbool voor de emigratie (Giotto en Andrea Pisano) c. De bouwkunde (Giotto en Andrea Pisano) d. Phidias of de beeldhouwkunst (toegeschreven aan Giotto) e. Giabel, vader van de veehoeders (Giotto en Andrea Pisano) f. Apelles of de schilderkunst (toegeschreven aan Giotto) g. Kaïn en Abel, of de oorsprong van de oorlog (Giotto en Andrea Pisano). h. Jubal, stamvader van de citaristi (Giotto en Andrea Pisano) i. De wagenmakerij (Giotto en Andrea Pisano) j. De landbouw (Giotto en Andrea Pisano). k. De vervaardiging van aardewerk (Giotto en Andrea Pisano) l. Tubalcaïn of de metaalbewerking (Giotto en Andrea Pisano) m. Ptolemeus of de astronomie (Giotto en Andrea Pisano)
5
6
7
8
9
10
11 12
13
14
15
16
17
n. Tubalcaïn of de muziek (Luca della Robbia) o. De scheepvaart (Giotto en Andrea Pisano). p. De rijkunst (Giotto en Andrea Pisano). q. De dronkenschap van Noach (Giotto en Andrea Pisano). r. De verkondiging der wet (Giotto en Andrea Pisano). Twee gravures [0,12 x 0,08] uit Jan & Casper Luyken, Spiegel van >t menschelyk bedryf: a. De droogscheerder (nr.22) b. De goudslager (nr.28) [KA 712?]. Acht gravures, 0,10 x 0,08, met titel: Mandenmaker, naaldenmakers, oly werkers, stoelematters, uijens verkoper, ververs, wieldraijer, ykers. [DIAS 9237-9244] Negentien houtsneden, 0,06 x 0,07, met titel: Blaasbalkmaker, droogscheerder, figuursnyder, globe en graadboogmaker, goudslager, hoedenmaker, ivoordraaijer, kleermaker, koperslager, lymmaker, naaldenmaker, olieslager, paruikenmaker, roer- of geweermaker, steenzager, timmerman, veen-bagger, wolbereider, zeilenmaker. Acht etsen door P. Kikkert, ca. 0,19 x 0,11, met commentaar: Jean Baptiste Fertez, kleermakersknecht; De bedelende grysaert; De landloopster; Klaas Langenakker, voornaam courant-ombrenger in Leyden; Marytje van Harten, anders genaamd Kluit water en brij; De herdersjongen; De schoenpoetser (zonder tekst). Tien litho=s [0,07 x 0,11] met titel: Boekdrukker, chemist, glazenmaker, kleederenmaker, koperslager, kuiper, plaatdrukker, schoenmaker, schrijnwerker, touwslager. Opgeplakte plaatjes uit tijdschrift met titels door Hartkamp Duivenmelker; haringkooper; hondendokter; kleerenjood; kruidenier; melkboeren; melkmeisje; veenboer; Amsterdamsche water- en vuurvrouw; zakkendragers van Rotterdam. Elf plaatjes uit tijdschrift, deels met titel: Leerlooijen; lijnbaan, linnenweven, mastenmaken, papiermaken, scheepsbouw (twee), speldenmaken, stereotyperen, zeepzieden, zijdeverven. Elf gravures, ca. 0,27 x 0,18, soms gesigneerd. Titels van Hartkamp: Sleper (nr.5), melkmeisje (nr.12), trekschuitschippersknecht (nr.13), barbier (nr.14), hondendokter (nr.19), haringkoper (nr. 20), duivenmelker (nr.21), kruidenier (nr.38), zakkendrager van Rotterdam (nr.39), kleerenjood (nr.40), viskoper (). Vijf litho=s, ca. 0,22 x 0,15 met titel: De kapper, de kantoorbediende, de rentenier; de effecten-makelaar, de kapitalist / de geldschieter. Acht bladen met afbeeldingen van beroepen [0,31 x 0,36], zonder tekst Pottenbakkerij (nr.1), grofsmederij (nr.3), slotenmakerij (nr.4), koperslagerij (nr.5), touwslagerij (nr.11), wagenmakerij (nr.14), kuiperij (nr.15), houtdraaierij (nr.16). Prenten uitgegeven door de Maatschappij tot Nut van >t Algemeen (Erven H. van Munster & Zoon, 1818-1829, Amsterdam) Nederlandsche Weldadigheid (nr.A). Prenten tot Nut van het Algemeen. (A.W. Sythoff, 1853- Leiden) Loodgieter, tuinman, smid, koopvrouw (nr.2); smid, kuiper, loodgieter, koopvrouw (nr.5). Prenten-magazijn voor de jeugd a. J. Schuitemaker (1842-1860 Purmerend). D. Broedelet geeft 1839/41 24 prenten uit. S. breidt dat uit tot 8 jaargangen van 24 prenten en groepeert die c. 1853 per onderwerp in tien series. Vaderlandsche geschiedenis (nr.2, jg.1); Ambachten (nr.13, jg.1); Ambachten (nr.16 jg.1), Straat-nering (nr.109, jg. 5), Straat-nering (nr.110, jg. 5), Zangkunst (nr.131, jg 6) [DIAS 9128], Natuurlijke Geschiedenis: visschen (.., jg.7), Natuurlijke Geschiedenis: visschen (nr.167, jg.7) [DIAS 8698], Spookhistoriën (nr.169, jg.8) [DIAS 8822],
18 19 20
21
22
23 24
25 26 27 28 29 30 31
Spookhistoriën (nr.170, jg 8), Spookhistoriën (nr.171, jg.8); Prospectus uit 1853. b. D. Noothoven van Goor (1860- Leiden). Straat-nering (nr.109). J.C. Vaarberg, Weesp (Distribueur van J. Noman, 1817-1830. Prenten van Stichter) Der boeren en der herdren leven (nr.103). Van Staden (1822- Amsterdam) Haringvangst (nr.70). Glenisson (Turnhout 1833-1900. Prenten van Noman en Thompson) Galerij van beroemde Nederlandsche mannen (nr.150) [DIAS 9431], Beroepen (nr.190). Nieuwe Nederlandsche kinderprenten a. G.L. Funke (1860-1880 Amsterdam). Molens (nr.19) b. I. De Haan (1880-1901 Haarlem). Molens (nr.19), Middelen van vervoer (nr.47) [DIAS 8301] Nieuwe kinderprenten a. H.M. van Dorp (1875- Haarlem). De bedelende kinderen (nr.29) [DIAS 8985] b. H. Van der Moolen (Geldern). Personenvervoer te Amsterdam (nr.51) [DIAS 9198] Meijers prenten 2e serie (Meyer is Duitse opvolger van Van der Moolen) Visschersleven (nr.33) [DIAS 8703], De Walvischvangst (nr.44) [DIAS 8652]. Diverse afbeeldingen - Het atelier van Ostade. Litho van A.C. Cramer naar schilderij van A. van Ostade. Uitgever de Koninklijke Nederlandsche Steendrukkerij. - A>t Swart Fluweel@ Reproductie naar een prent van J. Frock. - AEen alledaagsch geval@. Litho van Last uit Nederland 1856, p.179 [DIAS 9816] - Kruidenierswinkel. - Porseleinfabrijk - Gasfabriek / Loodgieter. - Twee afbeeldingen van kantoor; een uit De Honingbij 1853, 249, een ouder. - Foto afgedrukt in tijdschrift van melkmeisje. - Twee almanakplaatjes getiteld ADe Koopvrouw@ (groenten) en ADe Tuinman@. - Almanakplaatje getiteld ADe Koopvrouw@ (gevogelte). - Litho van F. Böger getiteld ADe kom- en eischwinkel@, 1846. - Scharensliep Gravure van R.J. van Arum naar Teniers. Uitgever Fuhri. - Twee afbeeldingen van schoenpoetsers. - Barbier Fragmenten van prentenboek ca. 1900 met vergelijking: vroeger en nu [DIAS 8809-8810] Snorwagen- en schuitenspel. Uitgever F. Martin. [GR. FOLIO] Het diligence-spel. Uitgever A.H. Binger. [KA 991] [GR. FOLIO] Rekent in centen. Het stoombootspel. Uitgever A.H. Binger. [GR. FOLIO] Met de dienst Amsterdam-Zaandam door de AMercurius@. Reisspel van Nederland naar Batavia en terug door het Kanaal van Suez. Kinder-courant deel 22 (1873) plaat 37. Panorama-spoorwegspel 1839-1939. Copyright Weekblad Panorama. [DIAS 8364] Liederen - H.A. Spandaw en J. van Boom, De nieuwe haring, vaderlandsch gezang, Groningen 1818. - H.A. Spandaw, ASchipperslied@ in Almanak van het Schoone en Goede 1827, 45-50. - S. Nelson, De Loods, vertaling R.Z, Middelburg 1882. Uitgegeven ten voordeele van de nagelaten betrekkingen der in den Octoberstorm verongelukte Scheveningsche visschers. - De Amsterdamsche brievenbesteller. Vrij naar het Fransch van ALes Rues de Paris
32
(Les salons des variétés no. 34), Amsterdam ca. 1890. - August en H.D. Nieuwenhuijzen jr, De Coiffeur Uitgever G.J. Hosman, Rotterdam, ca. 1900. - George Muller, Een Middenstandsliedje (Algemeene Muziekhandel no. 297), Amsterdam ca. 1910. - W.M. Kruseman en J.F. Tierie jr, ADe Bananenventster@ in Het Leven 1923, 1247. - Jos. Gungi, Eisenbahn-Galop für das Pianoforte (Theune & Co. No. 335), Amsterdam z.j. Zie Trago hier gereed een bete broods te kneden. Bij het gedicht een gravure van een bakker met oranje ingekleurde muts door L.H. naar E.D. [..R?] (z.pl., z.jr. Verwijzing, wsch. naar Frederik Muller, nr.4612. Knuttel nr.20923: pamflet van 16 p. over bakker Adrianus Trago en 3 medeplichtigen, in Leiden veroordeeld wegens oproer.
