Alternatieve Niveau 1 Keuzecursussengids
Periode 3 en 4
UTRECHT, November 2013 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging
1
2
Voordat je begint met lezen… Deze alternatieve studiegids is anders dan de reguliere studiegids van het departement Biologie. De informatie in deze gids is afgestemd op die in de reguliere, maar het kan gebeuren dat ze minder up to date is. Kijk dus vooral ook naar de reguliere studiegids op de site van de Universiteit. De directe link er naartoe is als volgt: http://www.uu.nl/faculty/science/nl/informatievoorstudenten/bachelor/studenten/opleidingen/biol ogie/studiepunt/naslag/studiegids/Pages/default.aspx Wil je meer weten over de veranderingen in het onderwijsmodel van de komende jaren, kijk dan op: www.uu.nl/studenten/onderwijsmodel
3
Voorwoord/Toelichting Beste eerstejaarsstudent Biologie, Voor je ligt de alternatieve studiegids voor niveau 1 keuzecursussen. Deze gids is samengesteld omdat jullie vanaf nu al in je eerste jaar de kans krijgen om twee cursussen zelf te kiezen, één in periode 3 en één in periode 4. Deze vrijheid kan natuurlijk erg leuk zijn maar brengt ook keuzes met zich mee. Deze gids biedt jullie hopelijk een helpende hand bij het kiezen van je keuzevakken in je eerste jaar. In principe lijkt deze gids best veel op de reguliere studiegids van het departement: over elke cursus staat een stukje tekst waarin beschreven wordt wat deze cursus precies inhoudt. Er zijn echter twee grote verschillen met de reguliere studiegids. Ten eerste zijn de stukjes in deze gids enkel de keuzecursussen uit periode 3 en 4 en is het dus geen compleet overzicht van alle vakken uit het eerste jaar. Ten tweede zijn de stukjes geschreven door studenten. Deze studenten hebben het vak vorig jaar gevolgd en delen op deze manier hun ervaringen met jullie. Zij beschrijven het verloop van de cursus, de onderwerpen die aan bod komen en geven bijvoorbeeld aan hoe zwaar zij het vonden om de desbetreffende cursus te volgen. Dit is natuurlijk wel de mening van één enkele student, maar het geeft je in ieder geval een beeld van hoe de cursus in elkaar zit. Dit kan je helpen bij je beslissing. Afgelopen jaar is er veel veranderd in het eerstejaarscurriculum van Biologie. Daarmee zijn ook veel cursussen anders ingedeeld. Omdat jullie de eerste lichting studenten zijn met keuzecursussen in het eerste jaar zijn jullie ook de eerste groep die de cursussen in hun nieuwe vorm gaat volgen. De stukjes van de studenten die de cursus vorig jaar hebben gevolgd zijn dus niet geheel up to date. Om er toch voor te zorgen dat ook jullie een goed beeld krijgen van de verschillende cursussen staat onder elk stukje een korte toelichting van de coördinator met de aanpassingen die aan de cursus zijn gedaan. Kijk voor de volledige inhoud van de cursus in de reguliere studiegids van het departement. Volg jij komende periode een eerstejaars keuzecursus bij Biologie? Of volg je een keuzecursus bij een andere studie waar meer biologen over zouden moeten horen? En wil jij helpen met het compleet maken van deze gids door een stukje schrijven? Laat het ons weten! Stuur een mailtje naar
[email protected] met daarin het vak waarover jij een stukje zou willen schrijven. Je kunt natuurlijk ook altijd iemand van ons aanspreken! Heel veel succes met het maken van je keuze en veel plezier bij het volgen van je cursussen! De Onderwijscommissie van de UBV, Linde Berg, Milou Arts, Berber Heerschop, Yeszamin Onderwater, Kahren van Eer, Iris Hameleers, Pim van Caspel en Jonas Jonker.
4
Inhoudsopgave Voorwoord/Toelichting
3
Inhoudsopgave
4
Blokjesrooster
5
De Onderwijscommissie van de UBV (OcUBV)
6
Periode 3 - timeslot A + D - Niveau 1 Biotechnologie en maatschappij (B-B1BIOT09)
7 7 7
Periode 4 - timeslot A + D - Niveau 1Mariene wetenschappen 1 (B-B1MAWE13) Ecologie (B-B1ECO13) - Niveau 2De cel (B-B1BIOT09)
8 8 8 9 10 10
Cursussen buiten Biologie
11
Dankwoord
12
5
Blokjesrooster
6
De Onderwijscommissie van de UBV (OcUBV) De onderwijscommissie van de UBV is de commissie die service op onderwijsgebied levert aan alle Utrechtse biologiestudenten. De commissie heeft ook jou een heleboel te bieden! Aan wat voor services kun je zoal denken? -
Tentamenbundel voor eerstejaars Tentamenbank op internet Alternatieve studiegidsen Alternatieve mastergids Stagebank Studie-informatie
De producten van de OcUBV kun je vinden op de website van de UBV: www.ubv.info onder het kopje onderwijs. Ook over de commissie zelf staat informatie op de website. Klik hiervoor vanaf de hoofdpagina door naar het kopje commissies. Voor meer algemene informatie en nieuws op onderwijsgebied kun je ook altijd een email sturen naar
[email protected] of bellen naar de UBV-kamer (030-2536741). Natuurlijk kun je ook een onderwijscommissie- of UBV-bestuurslid aanspreken, vragen staat vrij!
Zin om te helpen met het maken van deze gids? Wil je in een commissie, maar er niet al te veel tijd aan kwijt zijn? Kom de OcUBV versterken! Hoe? Zoals hierboven: mail/bel/spreek iemand aan
NB: Ben jij op zoek naar een gezellige commissie die niet te veel tijd kost maar wel belangrijk werk verzet? Kom ons dan versterken! Stuur een mailtje naar
[email protected] en wie weet zien wij jou op de volgende vergadering! NB 2: Wil je een bijdrage leveren aan de tentamenbank? Vraag je docent of je het tentamen mee mag nemen voor de tentamenbank en geef het aan de vicevoorzitter van de UBV. Hier heeft iedereen profijt van!
7
Periode 3
- timeslot A + D -
- Niveau 1 Biotechnologie en maatschappij (B-B1BIOT09) Tijdens de cursus Biotechnologie en maatschappij maak je kennis met allerlei biotechnologische technieken en hun toepassing. Van planten tot bacteriën en van het klonen van dieren tot recombinante DNA-technieken, alles komt aan bod. Tijdens de cursus leer je verschillende labtechnieken en kom je veel te weten over de technologische mogelijkheden van de Biologie. De coördinator van deze cursus is Margot Koster en een aantal van de colleges worden door haar gegeven. De colleges van Margot zijn zeer overzichtelijk en interessant om te volgen. Daarnaast zijn er colleges van gastsprekers die over hun eigen werkveld komen vertellen. Dit is een erg leuk onderdeel, aangezien je iets meer zicht krijgt op het nut van biotechnologische toepassingen. De ene keer zal je horen over de mogelijkheden van biobrandstof en de andere keer zal je leren over toepassingen van stamcellen. Maar niet alleen technologische onderwerpen komen aan bod. Zo staan er ook een hoor- en werkcollege over ethiek op het programma. Een groot deel van de cursus bestaat uit zelfstudie uit het boek, Introduction to Biotechnology. Hier staat gelukkig veel tijd voor ingepland en het boek is zeer overzichtelijk met veel verduidelijkende afbeeldingen. Het is de bedoeling dat je thuis de werkcolleges voorbereidt door opdrachten te maken met informatie uit het boek. De vragen worden tijdens het werkcollege uitgebreid besproken, dit is een goede oefening voor de toets. De cursus bestaat uit twee deeltentamens. Het eerste tentamen telt voor 25 procent mee en het tweede tentamen 75 procent. In de twee COO’s worden alle verschillende biotechnologische technieken en methodes kort getoetst, het is een ideale manier om te oefenen en om te kijken of je de stof beheerst. De leerstof voor de eindtoets bedraagt alle stof uit de hoorcolleges, werkcolleges en zelfstudie. Beide toetsen zijn prima te doen als je de stof bij hebt gehouden. Bovendien stelt Margot leerdoelen op, waardoor je gemakkelijk kunt zien wat je moet weten voor de toets. De cursus wordt afgesloten met een groepsopdracht, waarbij je samen met andere studenten een biotechnologische toepassing, beschreven in een wetenschappelijk artikel, gaat bestuderen en analyseren. Uiteindelijk presenteer je de uitkomsten van jullie analyse en is voor de beste presentatie, naast eeuwige roem, een klein prijsje weggelegd! Al met al is Biotechnologie en maatschappij een leuke cursus voor alle biologen. Maar als je de moleculaire kant op wil gaan, mag je dit vak zeker niet missen! De grootste verandering met vorig jaar is dat het VMT-diploma geen deel meer uitmaakt van deze cursus waarmee de practica in het lab wegvallen. In plaats hiervan komen er nu blokken in de cursus waarin de studenten in een groep een onderzoeksvraag gaan uitwerken. Dit zijn vragen die daadwerkelijk gesteld zijn door externe organisaties of bedrijven gerelateerd aan biotechnologie.
8
Periode 4
- timeslot A + D -
- Niveau 1Mariene wetenschappen 1 (B-B1MAWE13) Dit is een vak dat je zowel bij aardwetenschappen als bij biologie kunt plaatsen. De cursus is opgedeeld in weken waarin de verschillende onderwerpen aan bod komen. Een aantal van deze onderwerpen zijn de geschiedenis van de aarde, plaattektoniek, sedimenten in zee, oceaan- en atmosfeer circulatie, golven, chemische eigenschappen van de oceaan, organismen in de oceaan, biogeochemistry en paleoceanografie. Bijna al deze verschillende onderwerpen worden door verschillende docenten gegeven. Dit heeft voor en nadelen, het hangt er maar net van af welke docenten je beter liggen. De docenten hebben in ieder geval altijd veel ervaring in het vakgebied. Er kwam bijvoorbeeld een docent van het NIOZ, het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee. De coördinator van het vak is Appy Sluijs, een docent die enorme passie heeft voor zijn vak, jong is en heel enthousiast kan uitleggen. Dit is zeker een positief punt wat het vak nog leuker maakt. Het onderwijs bestaat uit hoorcolleges en werkcolleges. De hoorcolleges gaan zoals ik al zei, over verschillende onderwerpen. Eerst krijg je een inleidend hoorcollege en vervolgens kan je dan het werkcollege maken waar redelijk veel tijd voor ingeroosterd is. Aan het einde van de werkcolleges moet je deze laten aftekenen bij de student assistenten. Daarnaast wordt er van je verwacht dat je het boek leest. Het boek is fijn, maar bevat veel voorbeelden wat het soms moeilijk maakt om er doorheen te komen. Als je echter de colleges volgt, is het voldoende om wat in de colleges besproken is na te lezen in het boek zodat je niet de gehele tekst hoeft te lezen. Ook loopt er een project tijdens deze cursus. Met een groepje van drie zoek je een onderwerp uit met betrekking tot mariene wetenschappen. Hierover zoek je informatie op en maak je een poster. Aan het eind van de cursus vindt er een poster presentatie plaats van alle posters voor een ‘vak jury’ die een winnaar uit zal kiezen. Wat opvalt aan deze cursus is dat je maar één toetsmoment hebt, namelijk aan het einde van de cursus. De stof is niet te veel, maar het is wel lastig dat je alles in één keer moet leren in plaats van dat je een deel al gehad hebt. Wanneer je echter zorgt dat je goed bijblijft tijdens de cursus is dit prima te doen. Al met al vond ik het een leuke cursus, vooral omdat het een uitstapje maakt richting aardwetenschappen. Ook kun je een beetje aftasten of je interesse bij de mariene biologie ligt en kun je hierna besluiten of je meer mariene vakken wilt gaan volgen. Dus twijfel je hierover, ik zeg probeer het gewoon! Waar voorheen twee mariene cursussen werden aangeboden, worden dit er voortaan drie. Mariene wetenschappen 1 verandert van een niveau 2 naar een niveau 1 cursus. Het grootste verschil met vorig jaar zal zijn dat de cursus nu meer gericht zal zijn op biologie. Vooral veel geologische thema’s zullen doorschuiven, hier komen biologische thema’s voor terug. Verder zal er halverwege de cursus een deeltentamen plaatsvinden over het eerste deel van de stof.
9
Ecologie (B-B1ECO13) De cursus werd vorig jaar in de laatste periode gegeven. Deze cursus bestaat eigenlijk uit twee delen. In het eerste deel krijg je vooral les van Mariet Hefting en in het tweede deel van Feike Schieffing. In het eerste deel komen verschillende ecologische processen aan bod. Er wordt er ingegaan op de problematiek rond de Oostvaardersplassen, maar ook andere ecologische problemen worden aan de kaak gesteld. Mariet is een zeer aardige vrouw die de stof duidelijk uitlegt. Ze geeft interactieve colleges waarin veel aan de studenten wordt gevraagd. In het tweede deel wordt er dieper in gegaan op de wiskundige kant van de ecologie. Dit gedeelte lijkt veel op het vak Systeembiologie maar omdat het door Feike goed en vaak herhaald wordt, is het makkelijk om deze stof erin te krijgen. Het is absoluut geen hoogstaande wiskunde, het gaat er meer om dat je de manier van werken snapt dan dat je echt de wiskundige achtergrond ervan weet. Feike is een fijne docent die altijd open staat om onduidelijkheden nog heel vaak aan je uit te leggen. Het leukste onderdeel aan deze cursus is dat je een dag op veldwerk gaat in de Oostvaardersplassen. Dit is een natuurgebied in Nederland, waar verschillende ecologische meningen over zijn. ’s Ochtends krijg je van Staatsbosbeheer een rondleiding door de OVP waar je in real life naar bijvoorbeeld Zeearenden, Heckrunderen en wilde paarden kunt kijken. ’s Middags wordt je aan het werk gezet voor Staatsbosbeheer. Je gaat de vraatschade aan de bomen opmeten en analyseren. Deze gegevens zijn van groot belang voor Staatsbosbeheer en de opdracht wordt dus ook serieus aangepakt. Voor de beoordeling schrijf je een essay waarbij het noodzakelijk is om je praktische kennis over de OVP is om te koppelen aan de theorie uit de cursus. Je werkt de gehele periode met een heel handige reader. Wanneer je de werkcolleges actief meedoet en herhaalt, zijn de tentamens goed te maken. Ook het oefenen met oefententamens is zeker een aanrader voor de tentamens, de vragen zijn vaak vergelijkbaar. Ecologie is een van de leukste vakken die ik in mijn eerste jaar gevolgd heb en ik zal het dan zeker aanraden, ook als het niet helemaal de richting is die je op wilt. Zelf was ik van tevoren een beetje sceptisch over ecologie, maar achteraf bleek het tegendeel bewezen te zijn. Aangezien een deel van het basisblok ecologie dit jaar al wordt gegeven bij de cursus plantenbiologie en ecologie zal te theorie enigszins veranderen. De verschillende thema’s die behandeld zullen worden zijn te vinden in de reguliere studiegids. Het grote verschil met vorig jaar is dat de OVP nu nog meer centraal komen te staan en ook de duur van het veldwerk verlengd zal worden naar tenminste 2 dagen. Het hele ecosysteem zal bestudeerd worden, van microbiële bodemprocessen tot de effecten van de introductie van carnivoren. Zowel de fundamentele processen als de publieke opinie worden onder de loep genomen. Hierbij zal gebruik worden gemaakt van de film ‘De nieuwe wildernis’ en wordt tevens gekeken naar werkelijke data die verzameld zijn door onderzoekers in het gebied. Ecologie en populatiedynamica zullen in deze cursus meer worden geïntegreerd dan voorheen het geval was. Dit vak heb je nodig wanneer je een studiepad wilt volgen in de richting van ecology and nature conservation.
10
- Niveau 2De cel (B-B1BIOT09) Naast het volgen van de bovenstaande niveau 1 cursussen is het mogelijk om in de vierde periode de niveau 2 cursus ‘De cel’ te volgen. Deze pittige cursus bouwt voort op de cursus ‘Moleculaire biologie’ uit periode 1 en is belangrijk voor het studiepad moleculaire en cellulaire biologie. Aan de hand van het boek Molecular biology of the Cell komen verschillende cellulaire processen aan bod. Onder andere het concept van DNA naar eiwit komt weer langs en ook chromosoomstructuur, DNA-replicatie, controle gen expressie, eiwit transport, cytoskelet en celorganellen worden met meer diepgang behandeld. De cursus wordt twee keer per jaar gegeven, in de eerste en de vierde periode. Het volgen van deze cursus in je eerste jaar wordt enkel aangeraden wanneer je geen moeite hebt gehad met reeds gevolgde niveau 1 cursussen en wanneer er geen enkel risico bestaat om je BSA niet te halen. Daarnaast is het belangrijk dat je het vak ‘Moleculaire biologie’ uit de eerste periode hebt gehaald, bij voorkeur met een hoog cijfer. Voor meer informatie over deze cursus kun je zowel de reguliere als de alternatieve studiegids voor niveau 2 en 3 cursussen raadplegen. Of natuurlijk ouderejaars biologen om raad vragen!
11
Cursussen buiten Biologie Naast alle leuke vakken bij Biologie is het ook mogelijk om je profileringsruimte te vullen met vakken die door andere studies worden aangeboden. Al deze vakken zijn te vinden in Osiris of in de studiegidsen van de verschillende opleidingen. Tijdens je Bachelor kun je maximaal 45 van het totale aantal studiepunten buiten Biologie in Utrecht volgen. Deze profileringsruimte kun je vrijwel geheel naar eigen keuze invullen. De mogelijkheden zijn oneindig en de deuren van de Universiteit staan wagenwijd voor je open! Ook in je eerste jaar is het al mogelijk om één of twee keuzevakken te volgen bij een andere studie. In de derde periode kun je de Bètabrede cursus ‘Klimaatverandering in context’ volgen. Maar ook wiskunde, scheikunde, natuurkunde, farmacie en aardwetenschappen hebben in dit timeslot een keuzevak waar je je als biologiestudent voor kunt inschrijven. Alle mogelijke keuzevakken zijn te vinden in Osiris. Hier staan alle cursussen van alle verschillende studies, zowel voor periode 3 als voor periode 4. Wanneer je hulp nodig hebt kun je hier altijd naar vragen! Gewoon aan je studiegenootjes of natuurlijk tijdens de eerstejaars keuzevakkenborrel! Denk van tevoren wel even goed na wat je precies met je profileringsruimte wilt. Deze ruimte heb je namelijk ook nodig wanneer je in je Bachelor naar het buitenland wilt, een minor wilt volgen of later nog bedenkt dat je graag bepaalde cursussen in een andere richting wilt volgen. Daarnaast moet je rekening mee houden met de inschrijfperiode, deze is voor elke studie anders. Ook de ingangseisen en het niveau van het vak dat je wilt gaan volgen kunnen sterk verschillen. Check dus altijd goed de reguliere studiegids van de desbetreffende studie voor de toelatingseisen en om na te gaan of de cursus daadwerkelijk gegeven wordt.
12
Dankwoord De Onderwijscommissie wil de volgende personen hartelijk bedanken voor hun bijdrage aan het tot stand komen van deze gids: Jeroen Nielen Tom Roth Hannah Löwenhardt Joep Wijnhoven En natuurlijk alle coördinatoren van de eerstejaars keuzevakken die hun bijdrage hebben geleverd!
Bedankt!
13
14
