Pagina 1 van 22
Onderzoekrapport ambulancevervoer in het werkgebied Gelderland-Midden
“ALS ELKE SECONDE TELT, IS HERINRICHTING AMBULANCEVERVOER NOODZAAK” Het onderzoek is uitgevoerd door Wim Pieper
J.W.F. (Wim) Pieper Dorpsstraat 50 6991 HH Rheden
Als u vragen heeft naar aanleiding van dit rapport kunt u met mij contact opnemen: telefoon 026-4953635 en/of email
[email protected]
Rheden, 10 september 2008
Onderzoekrapport ambulancevervoer in Gelderland-Midden d.d. 10 september 2008
Pagina 2 van 22
Voorwoord Vervoer met een ambulance is bedoeld voor patiënten die vanwege lichamelijk letsel of ziekte medische zorg nodig hebben. Daarmee is een ambulance een combinatie van zorg en vervoer. Binnen het ambulancevervoer wordt onderscheid gemaakt tussen devolgende drie typen ambulancevervoer: 1. Spoedvervoer (zogeheten A1-ritten, meestal aangemeld via 112). Een A1 rit heeft een spoedeisend karakter en heeft een dusdanige urgentie dat de ambulance binnen de daarvoor vastgestelde grens van 15 minuten na de melding ter plaatse moet zijn. 2. Naast A1 ritten zijn er A-2 ritten die tevens spoedeisend zijn dat van de ambulance wordt verwacht dat deze na de melding zo spoedig ter plaatse dient te zijn. B-ritten hebben geen spoedeisend karakter en zijn in beginsel in te plannen en worden daarom in het onderzoek als besteld vervoer aangeduid. Typerend voor besteld vervoer is dat mogelijk uitstel van een bestelde rit geen negatief effect heeft op de gezondheidstoestand van dete vervoeren patiënt. Naast de wettelijke aanrijtijd is op ambulances het Eisenbesluit uit 1976 van toepassing. Eisen zijn er bijvoorbeeld m.b.t. paraatheid, de keuring van het begeleidend personeel, alsmede de uitvoering en inrichting, In het ambulance werkgebied Gelderland-Midden liggen de gemeenten Arnhem, Barneveld, Lingewaard, Doesburg, Duiven, Ede, Nijkerk, Overbetuwe, Renkum, Rheden, Rozendaal, Rijnwaarden, Scherpenzeel, Wageningen, Westervoort en Zevenaar. In dit gebied wonen ongeveer 670.000 inwoners. Samen werken de gemeenten onder de naam Hulpverlening Gelderland Midden (HGM). Naast volksgezondheid, inclusief ambulancehulpverlening, valt ook de brandweer onder HGM. In hetonderzoek zijn duizenden ambulanceritten en isambulancevervoer bekeken in Gelderland-Midden.
Onderzoekrapport ambulancevervoer in Gelderland-Midden d.d. 10 september 2008
Pagina 3 van 22
Inhoudsopgave 1. 1.1 1.2 1.3 1.4 2. 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 3. 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 4. 4.1 4.2 4.3 4.4 5. 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8 5.9 6. 6.1 6.2 7. 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 8.
Aanleiding tot onderzoek Vakantieperiode Bestuurlijk overleg en besluit Provinciale Staten over ambulancevervoer Doel- en vraagstelling van het onderzoek Kennisname vandocumenten Rittypen Ritten naar gemeente Rheden Ritten naar gemeente Doesburg Ritten naar gemeente Rozendaal Ritten uit kliniek Velp Totaal A1, A2 en B-ritten in drie gemeenten Totaal overzicht ritwijziging bij besteld ambulancevervoer Besteld vervoer Constatering Ambulancestandplaatsen in Gelderland-Midden Ambulance standplaats Dieren Ambulancebezetting standplaats Dieren 1e periode Constatering Ambulancebezetting standplaats Dieren 2e periode Toelichting op overzicht 3.4 Reistijd Constatering Ambulances vanstandplaats naar standplaats Naar gemeente Rheden Naar gemeente Doesburg Naar gemeente Rozendaal Constatering Ambulance standplaatsenbezetting in Gelderland-Midden Van standplaats naar standplaats 1e periode Constatering Eventuele voortvloeisels standplaatsverplaatsing Van standplaats naar standplaats 2e periode Constatering Ambulance spreidingsplan Constatering Vergelijking onderlinge standplaatsbezetting Constatering Huisartsenpost (HAP) regio Arnhem Ambulanceritten vanH AP Velp en Elderhoeve (naar Rijnstate) Constatering Besteld ambulancevervoer in Gelderland-Midden Omvang besteld vervoer in Gelderland-Midden (1e periode) Omvang besteld vervoer in Gelderland-Midden (2e periode) Ambulancevervoer buitenverzorgingsgebied Bestemmingen voor besteld vervoer Constatering Ritwijziging bij besteld vervoer in Gelderland-Midden A1, A2 en B-ritten in Gelderland-Midden Onderzoekrapport ambulancevervoer in Gelderland-Midden d.d. 10 september 2008
Pagina 5 5 5 6 6 6 6 7 7 8 8 8 8 8 9 10 10 10 10 11 11 11 11 12 12 12 12 13 13 13 13 14 14 14 14 14 15 15 15 16 16 16 16 16 16 16 17 17
Pagina 4 van 22
8.1 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15.
Constatering Patiënttype voor besteld vervoer Alternatieve mogelijkheden Gebruik alternatief vervoer Centrale Post Ambulancevervoer (CPA) Doel- en vraagstelling van het onderzoek (onderdeel 1.3) Samenvatting constateringen Aanbevelingen voor discussie
Onderzoekrapport ambulancevervoer in Gelderland-Midden d.d. 10 september 2008
17 18 18 18 19 19 19 22
Pagina 5 van 22
1.
Aanleiding tot onderzoek
Aanleiding tot onderzoek waren berichten uit de Dierense samenleving, uit omringende dorpen en eigen waarnemingen waar het zoal gaat om aanrijtijd, ambulances die van standplaatsen ver buiten de gemeente Rheden naar de gemeente komen en standplaatsbezetting Dieren. Daaromtrent discussie op zowel lokaalniveau (o.a. gemeente Rheden en Doesburg) en provinciaal niveau. Aangezien er geen zicht was op verschillende vervoersvormen (A1, A2 en B-ritten), vervoersbewegingen en standplaatsbezetting, is onderzoek gedaan om inzicht te krijgen op het ambulancevervoer. Reden om 1 september 2007 te beginnen met het volgen van ambulanceritten naarde gemeente Rheden. Er was aanleiding om standplaats Dieren op 2 september 2007 in het onderzoek te betrekken. Vervolgens zijn op 23 september 2007 de gemeente Doesburg, op 18 november 2007 de gemeente Rozendaal en op27 februari 2008 ambulancestan dplaatsen in heel GelderlandMidden in het onderzoek opgenomen. In het traject bleek dat besteld vervoer (B-ritten) een groot aandeel heeft in het totale ambulancevervoer in Gelderland-Midden. Aanleiding om deze ritten in heel Gelderland-Midden op een aantal momenten (zoals 2 april 2008) te volgen, evenals de standplaatsbezetting Dieren en later in Gelderland-Midden.
1.1
Vakantieperiode
De eerste onderzoekperiode viel buiten de grote vakantie (drukke periode)en d aarom is het onderzoek na de vakantie verder gegaan. Deze tweede onderzoekperiode had als doel om een vergelijking te kunnen maken en te zien of de vakantieperiode invloed heeft op bijvoorbeeld het aantal ambulanceritten, soort ritten en standplaatsbezetting Dieren.
1.2
Bestuurlijk overleg en besluit Provinciale Staten over ambulancevervoer
In de onderzoekperiode hebben op 5 juni 2008 in een bestuurlijk overleg met minister Klink, de aanwezige gedeputeerden Esmeijer (Gelderland), Van de Vondervoort (ZuidHolland) en Wolfs (Limburg) hun zorgen geuit over de huidige aanrijtijd. Lang niet overal wordt de norm van vijftien minuten gehaald. Eind 2007 heeft de provincie Gelderland 3 miljoen euro uitgetrokken voor een experiment om ambulances bij spoedgevallen vaker op tijd te laten komen. Onlangs heeft Minister Klink (VWS) 26 ambulances beschikbaar gesteldnaar aanleiding van het advies van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Voor Gelderland-Midden betekent dit één ambulance meer. Gelukkig, want uit dit onderzoek blijkt een tekort aan ambulances. Echter, met 1 ambulance erbijis het ambulancetekort helaas (nog) niet opgelost; wel is er weer een impuls in de goede richting. Het is bekend dat voor de Gelderse bestuurders het ambulancevervoer een belangrijk speerpunt is. De Provincie doet er alles aan om er voor zorgen dat de ambulances beter gespreid worden en aanrijtijd verkort wordt. In de meeste gebieden lukt het de 15 minuten normgrens te halen maar bij gebi edsgrenzen ligt het moeilijk. Dieren is zo’n knelpunt gebied, dat blijkt ook uit het rapport.
Onderzoekrapport ambulancevervoer in Gelderland-Midden d.d. 10 september 2008
Pagina 6 van 22
1.3
Doel- en vraagstelling van het onderzoek
Doel van het onderzoek is het inzichtelijk maken van de aard en omvang van het ambulancevervoer in de gemeente Rheden, Doesburg en Rozendaal en standplaats bezetting Dieren. Later zijn onderzoekdoelen toegevoegd en is ingespeeld op actualiteit. Een onderzoekvraag is of informatie kan bijdragen tot een discussie naar (eventuele) herinrichting van het ambulancevervoer door inzet van mogelijke alternatieven voor besteld ambulancevervoer. Gevolg moet zijn een loskoppeling van besteld vervoer en spoedvervoer waardoor paraatheid wordt verhoogd en aanrijtijd korter wordt. Verder is de vraag gesteld of geschuif met ambulances tussen standplaatsen inzichtelijk kan worden gemaakt. Hoe groot is ongeveer de omvang ritwijzigingen?
1.4
Kennisname van documenten
In het onderzoek is kennisgenomen van documenten en soms informatie benut. Bijvoorbeeld: - Kiezen voor bereikbaarheid en kwaliteit van zorg (achtergrondnotitie) - Wet ambulancezorg - Verbetering bereikbaarheid ambulancezorg en Ontwerp-Spreidingsplan Ambulancezorg - Provinciaal Spreidingsplan 2005 met ambulancestandplaats - Jaarverslag 2007 HGM - Jaarverslag 2007 Coöperatieve Huisartsendienst Regio Arnhem U.A.
2.
Rittypen
Bij ambulanceritten naar onder meer gemeente Rheden, gemeente Doesburg en gemeente Rozendaal, is het aantal ambulanceritten van drie rittypen A1, A2 en B-ritten onderzocht. Onderzoek gebeurde onder meer vanaf 1 september 2007 t/m. 31 mei 2008, de eerste periode. De tweede onderzoekperiode ging vanaf 13 juli tot 1 september 2008. Alle ritten zijn in kaart gebracht met uitzondering van ritten die vanuit de meldkamer via de telefoon aan ambulancepersoneel zijn doorgegeven.
2.1
Ritten naar gemeente Rheden (Vanaf 1 september 2007 t/m. 31 mei 2008) ___________________________________________________________________________
September Oktober November December Januari Februari Maart April Mei
A1 78 64 75 81 83 75 82 67 70
A2 52 47 54 42 41 34 63 41 51
B-ritten 49 1) 44 2) 46 60 3) 49 4) 60 5) 54 6) 53 7) 55 8)
Totaal 675 425 470 totaal 1560 ritten Ritwijzigingen bij bestelde ritten: 1) In september reed voor één bestelde rit drie keer een verschillende ambulance en voor drie bestelde ritten reden per rit tweeverschillende ambulances. 2) In oktober reden voor drie bestelde ritten per rit tweeverschillende ambulances. 3) In december reden voor drie bestelde ritten per rit tweeverschillend ambulances. 4) In januari 2008 reden voor drie bestelde ritten per rit twee verschillende Onderzoekrapport ambulancevervoer in Gelderland-Midden d.d. 10 september 2008
Pagina 7 van 22
ambulances. In februari 2008 reden voor één bestelde rit twee verschillende ambulances en reden voor twee bestelde ritten per rit drie verschillende ambulances. 6) In maart 2008 reden voor drie bestelde ritten per rit tweeverschillend ambulances. 7) In april 2008 reden voor één bestelde rit drie verschillende ambulances en voor vier bestelde ritten reden per rit twee verschillende ambulances. 8) In mei 2008 reden voor één bestelde rit drie verschillende ambulances en voor een andere bestelde rit reden twee verschillende ambulances. 5)
2.2
Ritten naar gemeente Doesburg (Vanaf 23 september 2007 t/m. 31 mei 2008) ___________________________________________________________________________
September (m.i.v. 23 sep.) Oktober November December Januari Februari Maart April Mei
A1 1 19 20 33 17 10 21 14 21
A2 8 7 10 10 10 3 6 6 8
B 1 10 7 7 8 12 10 8 11
Totaal 156 68 74 totaal 298 ritten Ritwijzigingen bij bestelde ritten: 1) In oktober 2007 reed voor één bestelde rit twee keer een verschillende ambulance. 2) In januari 2008 reden voor één bestelde rit drie verschillende ambulances. 3) In maart 2008 reed voor één bestelde rit twee keer een verschillende ambulance. 4) In april 2008 reed voor één bestelde rit twee keer een verschillende ambulance.
2.3
Ritten naar gemeente Rozendaal (Vanaf 18 november 2007 t/m. 31 mei 2008) ___________________________________________________________________________
November (m.i.v. 18 nov.) December Januari Februari Maart April Mei
A1 3 6 2 4 1 0 5
A2 1 0 2 1 2 2 0
B 1 2 3 7 0 2 4
Totaal 21 8 19 totaal 48 ritten Bij bestelde ambulanceritten naar Rozendaal komt geen ritwijziging voor.
Onderzoekrapport ambulancevervoer in Gelderland-Midden d.d. 10 september 2008
Pagina 8 van 22
2.4
Ritten uit kliniek Velp (Vanaf 1 september 2007 t/m. 31 mei 2008) ___________________________________________________________________________
A1 0 2 1 0 0 1 1 0 1
September Oktober November December Januari Februari Maart April Mei
A2 0 3 0 0 0 0 0 0 1
B 1 1 1 1 0 2 1 0 1
Totaal 6 4 8 Bij besteld ambulancevervoer van kliniek Velp (voorheen ziekenhuis Velp) waren er geen ritwijziging. Ritwijzigingen komt in totaal overzicht 2.6 aan de orde.
2.5
Totaal A1, A2 en B-ritten in drie gemeenten (Vanaf 1 september 2007 t/m. 31 mei 2008) ___________________________________________________________________________
Gemeente Rheden Gemeente Doesburg Gemeente Rozendaal Kliniek Velp
A1
A2
B
678 156 21 6
428 68 8 4
474 74 19 8
Totaal 861 508 575 totaal 19 44 ritten Het komt bij besteld vervoer voor dat twee ambulances nodig zijn voor bijvoorbeeld (til)assistentie. Soms helpt de brandweer.
2.6
Totaal overzicht ritwijziging bij besteld ambulancevervoer ___________________________________________________________________________
Gemeente Rheden Gemeente Doesburg Gemeente Rozendaal Ziekenhuis Velp
B-ritten (besteld vervoer) 26 (zie overzicht 2.1 Rheden 1 t/m. 8) 4 (zie overzicht 2.2 Doesburg 1 t/m. 4) 0 0
Totaal
30
2.7
Besteld vervoer
Besteld ambulancevervoer gebeurt tussen ziekenhuislocaties (interklinisch vervoer), voor vervoer naar een ziekenhuis voor bijvoorbeeld poliklinische behandeling of opname, van ziekenhuis naar huis of naar een verzorgings- of verpleeghuis, vervoer tussen een Geestelijke Gezondheidinstelling en een ziekenhuis. Vervoer gebeurt numet ambulances die zijn ingericht voor spoedeisend vervoer met hoogopgeleid ambulancepersoneel, het zijn dus dure ritten die bekostigd worden door verzekerden.
2.8
Constatering
De omvang besteld vervoer (561) is een groot deel van het ambulancevervoer in drie gemeenten en ziekenhuis Velp. Daarmee staat besteld vervoer op plek twee. Onderzoekrapport ambulancevervoer in Gelderland-Midden d.d. 10 september 2008
Pagina 9 van 22
Het gebeurde 30 keer dat ambulances onverwacht een bestelde vervoersrit (noodgedwongen) onderbrak en er sprake is van ritwijziging. Van 30 ritwijzigingen kwam het bij 26 bestelde ritten naar de gemeente Rheden en bij 4 naar Doesburg voor, dat voor een bestelde rit twee of drie ambulances reden. Als onverwacht een ambulance van een bestelde rit wordt afgehaald zal daar reden voor zijn. Het kan gaan om een spoedrit in de omgeving waar de ambulance opdat moment is. Soms was een dergelijke wijziging te volgen. Aangezien een bestelde rit wordt uitgevoerd door een ambulance die is ingericht voor spoedeisend vervoer met daarop hoog opgeleide medewerkers, richt het onderzoek zich vooral op herinrichting van het ambulancevervoer. De insteek is om voor bestelde ritten alternatief vervoer te gebruiken zodat er meer capaciteit vrijkomt voor spoedritten, paraatheid wordt verhoogd en aanrijtijd verkort. Dat dit nodig is toont onderzoek aan. Ambulances voor spoedvervoer hoeven bij ritwijzigingen dan niet overal heen te vliegen. Daarnaast wacht de patiënt waarvoor besteld vervoer nodig is niet onnodig lang. Wachttijden zijn ongeveer 15 minuten tot ongeveer één uur, soms tot twee uur en een enkeling zelfs meer. In 9 maanden reden van 1560 ambulanceritte n, gemiddeld 6 ambulances per dag naar de gemeente Rheden. Naar Doesburg reed in ruim 8 maanden gemiddeld 1 ambulance per dag van 294 ambulanceritten
3. Ambulancestandplaatsen in Gelderland-Midden In het spreidingsplan ambulancezorg van de provincie Gelderland zoals vastgesteld door Gedeputeerde Staten op 29 maart 2005 zijn er in Gelderland-Midden de volgende standplaatsen: 1. standplaats Barneveld 2 ambulances (postcode gebied 3771) 2. standplaats Ede 4 ambulances (postcode gebied 6711) 3. standplaats Arnhem 8 ambulances (postcode gebied 6828) 4. standplaats Dieren 1 ambulance (postcode gebied 6953) 5. standplaats Elst (OB) 2 ambulances (postcode gebied 6662) 6. standplaats Zevenaar 2 ambulances (postcode gebied 6901) 7. standplaats Renkum 1ambulance (postcode gebied 6871) De Provincie constateerde in 2005 voor wat betreft ambulance bereikbaarheid bij Dieren en Doesburg een knelpunt dat werd opgelost door een nieuwe standplaats in Dieren. Volgens de Provincie gaat met een standplaats in Dieren de dekkingsgraad voor Gelderland-Midden van 90% naar 94%. Met voornoemde standplaatsverdeling wordt volgens Provincie een dekking van meer dan 97% gerealiseerd. Verzekeraars in Gelderland-Midden hebben zich toen ingespannen om een deel van de € 18 miljoen middelen extra in 2004 ingezet te krijgen voor een nieuwe standplaats in Dieren. In overzicht 3.2 staat hoe de standplaatsbezetting Dieren in praktijk is. Te zien is ook dat ambulances van andere standplaatsen naar Dieren komen.
Onderzoekrapport ambulancevervoer in Gelderland-Midden d.d. 10 september 2008
Pagina 10 van 22
3.1
Ambulance standplaats Dieren
Bezorgde signalen uit de Dierense samenleving, uit omringende dorpen en eigen waarnemingen geven een somber beeld van de momenten dat er geen ambulance in Dieren is gestationeerd. Daar deP rovincie uitgaat van een ambulance op standplaats Dieren, is de praktijk onderzocht.
Ambulancebezetting standplaats Dieren 1e periode
3.2
(Vanaf 1 september 2007 t/m. 31 mei 2008) ________________________________________________________________________
Stonden in Dieren 14 13 10 13 14 14 12 13 20
September Oktober November December Januari Februari Maart April Mei Totaal
3.3
123
Uit Arnhem 14 12 9 13 14 14 8 12 16
Uit Ede
Uit Barneveld
1 1
112
4 1 3
1
10
1
Constatering
Overzicht 3.2 toont aan dat in de periode vanaf 1 september 2007 t/m. 31 mei 2008 in Dieren in mei 2008 er 123 ambulances stonden. November 2007 was een slechte maand met 10 ambulances, waarvan er 9 van standplaats Arnhem kwamen en één van de verst gelegen standplaats Ede. Verder blijkt uit onderzoek dat vanaf 25 december 2007 tot 3 januari 2008 er geen ambulance stond. Tevens stond er in de maand april 2008 zeven dagen achtereen geen ambulance. Bovendien waren er in de periode van 1 september 2007 t/m. 31 mei 2008 vier momenten dat er zes dagen achtereen geen ambulance stond. Er waren 20 dagendat er 2 ambulances op een dag stonden en 4 dagen dat er 3 stonden. Daar de 1e onderzoekperiode buiten de grote vakantie viel, is een 2e periode in de vakantie onderzocht vanaf 13 juli t/m. 31 augustus 2008. Het onderzoek geeft een verrassend beeld dan overzicht 3.2.
3.4
Ambulancebezetting standplaats Dieren in 2e periode (Vanaf 13 juli t/m. 31 augustus 2008)
________________________________________________________________________
Juli (vanaf 13 juli) Augustus
Stonden in Uit Dieren Arnhem 15 12
Uit Ede 3
(tot 31 augustus 2008)
46
38
8
Totaal
61
50
11
Uit Barneveld
0
Onderzoekrapport ambulancevervoer in Gelderland-Midden d.d. 10 september 2008
Pagina 11 van 22
3.5
Toelichting op overzicht 3.4
In vakantietijd stond in Dieren op 13, 16, 17,19, 22, 24, 25, 26 en 27 juli geen ambulance. Augustus stond in Dieren op 1, 12, 17, 22, 23, 30 en 31 augustus 2008 geen ambulance. In juli waren er 3 dagen dat er elke dag 2 ambulances stonden. Middenin de vakantie stonden er in augustus op 5 dagen elke dag 2 ambulances, op 7 dagen elke dag 3 ambulances en op 1 dag warener zelfs 4 ambulances . Toen de vakantietijd was afgelopen liep de ambulancebezetting helaas terug. Uit bovenstaande blijkt dat standplaats Dieren nog een flink knelpunt vormt. Of met één ambulance erbij het probleem opgelost wordt, is nog een vraag.
3.6
Reistijd
Uit overzicht 3.2 en 3.4 blijkt dat op standplaats Dieren 21 keer een ambulance staat afkomstig van standplaats Ede. Volgens de ANWB routeplanner is de snelste route EdeDieren over 39,0 km te rijden in ongeveer 33 minuten. De ambulance van standplaats Ede 21 keer naar Dieren te laten rijden is 46 personeelsuren, nog los van andere eventuele nadelige effecten.
3.7
Constatering
Overzicht 3.2 laat een verontrustend beeld zien vanhet aantal ambulance momenten op standplaats Dieren. Dit beeld bevestigt signalen en eigen waarnemingen. Het duidt op een tekort aan ambulances. Opvallend is dat in de 1e en 2e periode er 19 ambulances van standplaats Ede en 1 uit Barneveld op standplaats Dieren waren gestationeerd. Naast de nodige rijtijd en verlies aan medewerkers uren zijn er ook andere risico’s zoals het mogelijk verzand raken in een file en betrokken raken bij een ongeval op de drukke infrastructuur van Ede naar Dieren. Met standplaats Dieren – waar één ambulance hoort te staan– ging volgens de Provincie de dekkingsgraad voor Gelderland-Midden van 90% naar 94%. Nu kan, zo de Provincie zegt, de standplaatsverdeling een dekking geven van meer dan 97% door standplaatsen te realiseren, maar als er weinig ambulances staan zoals in Dieren heeft het weinig nut. Dat overzicht 3.4 een positiever beeld geeft dan overzicht 3.2 komt omdat inwoners in Gelderland-Midden met vakantie waren waardoor mindervaak een ambulance is opgeroepen. Gevolg: ook een hogere ambulance bezettingsgraad op standplaats Dieren.
4.
Ambulances van standplaats naar standplaats
In onderdeel 3 is aangetoond hoe de standplaatsbezettingin Dieren is. Aanleiding tot onderzoek was ook dat ambulances van standplaatsen (ver) buiten de gemeente Rheden komen. In hierna volgende overzichten (4.1, 4.2 en 4.3) is te zien van welke standplaats ambulances naar gemeenten Rheden , Doesburg en Rozendaal kwamen. Opgemerkt dient te worden dat ambulances niet van standplaats Ede en Barneveld komen aanrijden naar bijvoorbeeld een ongeval maar in Arnhem en/of omgeving tijdelijk staan.
Onderzoekrapport ambulancevervoer in Gelderland-Midden d.d. 10 september 2008
Pagina 12 van 22
4.1
Naar gemeente Rheden (Vanaf 1 september 2007 t/m. 31 mei 2008) ___________________________________________________________________________
Arnhem September 178 Oktober 146 November 173 December 177 Januari 167 Februari 173 Maart 150 April 122 Mei 144 Totaal
4.2
1430
Zevenaar 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Elst 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Renkum 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0
0
0
Barneveld 1 6 0 3 4 0 1 0 5 20
Ede 0 3 2 3 2 6 48 31 25 120 totaal 1570
Naar gemeente Doesburg (Vanaf 23 september 2007 t/m. 31 mei 2008) ___________________________________________________________________________
September Oktober November December Januari Februari Maart April Mei Totaal
4.3
Arnhem 10 36 37 50 34 24 31 21 27 270
Zevenaar 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Elst 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Renkum 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0
0
0
Barneveld 0 0 0 0 1 0 0 0 1 2
Ede 0 0 0 0 0 1 6 7 8 22 totaal 294
Naar gemeente Rozendaal (Vanaf 18 november 2007 t/m. 31 mei 2008) ___________________________________________________________________________
November December Januari Februari Maart April Mei Totaal
4.4
Arnhem 5 8 5 9 1 2 7
Zevenaar 0 0 0 0 0 0 0
Elst 0 0 0 0 0 0 0
Renkum 0 0 0 0 0 0 0
37
0
0
0
Barneveld 0 0 0 0 0 0 0 0
Ede 0 0 2 3 2 2 2 11totaal 38
Constatering
Overzicht 4.1 laat zien dat ambulances die naar gemeente Rheden rijden er 120 van standplaats Ede, 20 van standplaats Barneveld en 1430 van standplaats Arnhem komen. Overzicht 4.2 laat zien dat 22 ambulances van standplaats Ede, 2 van Barneveld en 270 uit Arnhem komen en naar Doesburg gingen. Naar Rozendaal (4.3) gingen11 ambula nces van standplaats Ede en 37 van Arnhem.
Onderzoekrapport ambulancevervoer in Gelderland-Midden d.d. 10 september 2008
Pagina 13 van 22
Onderzoek toont een (mogelijk) tekort aan ambulances aan in de regio Arnhem. Als ambulances van zo ver naar Rheden, Doesburg en Rozendaal komen, schijnen ze op dat moment op andere standplaatsen niet nodig te zijn.
5.
Ambulance standplaatsbezetting in Gelderland-Midden
Gelet op voorstaande is het onderzoek uitgebreid naar ambulances die voor een (vaste) standplaats staan geregistreerd maar tijdelijk naar een andere standplaats gaan. Als (vaste) standplaats wordt in het onderzoek gebruikt de plaats waar de ambulance in het ambulancesysteem staat geregistreerd, dat zijn Arnhem, Ede en Barneveld. Het overzicht geeft aantallen van ambulances aan die in de periode van 27 februari t/m. 31 mei 2008 tijdelijke op een andere standplaats hebben gestaan.
5.1
Van standplaats naar standplaats 1e periode (Vanaf 27 februari t/m. 31 mei 2008) ___________________________________________________________________________
Naar: Van: Arnhem Barneveld Ede Totaal
5.2
Barneveld
Elst
Zevenaar
Renkum
Ede
48
171 5 46
62 35 52
30 9
59
194 4 47
107
245
222
149
39
Arnhem
5 21 26 totaal 788
Constatering
Onderzoek toont aan dat in drie maanden47 ambulances van bijvoorbeeld standplaats Ede (kortstondig) naar standplaats Elst in de Overbetuwe zijn gegaan. Verder gingen onder meer 46 ambulances van Ede naar standplaats Zevenaar. Van Arnhem reden 30 ambulances naar Ede en van Ede naar Arnhem gingen 21 ambulances. Onderzoek toont een geschuif met ambulances aan.
5.3
Eventuele voortvloeisels standplaatsverplaatsing
Standplaats Ede is deop een na verst gelegen noordelijke standplaats. Afstand Ede naar Elst (Betuwe) is bijna 30 km, rijdend ongeveer 31 minuten. Van Ede naar Zevenaar (Liemers) is bijna 36 km, rijdend ook ongeveer 31 minuten. In overzicht 5.1 staat – los van de andere afstanden - dat van 27 februari t/m. 31 mei 2008 de ambulance 47 keer naar Elst ging en 46 keer naar Zevenaar. Verplaatsen van ambulances kost ook veel reistijd en kan ten koste gaan vaninzetbare ambulancecapaciteit op destandplaats waar de ambulance normaliter staat (aantasting paraatheid). Verder is er verlies aan beschikbare personeelsuren (96 uur) en file vorming onderweg. Vaak tijdelijk verplaatsen van ambulances duidt op een (mogelijk) tekort aan ambulances dat met één nieuwe ambulance (schijnbaar) niet is opgelost. Overzicht 5.1 gaat slechts over drie maanden maar het kost alleen al aan ambulancereistijd voor 46 ritten heen en weer naar Zevenaar en 47 ritten naar Elst totaal ongeveer 96 uur. Dit kan ook ten koste gaan vanparate ambulance inzet. 96 uur is slechts over drie maanden. Zie ook 3.2 en 3.4 naar standplaats Dieren waar ambulances ook van ver komen.
Onderzoekrapport ambulancevervoer in Gelderland-Midden d.d. 10 september 2008
Pagina 14 van 22
Van standplaats naar standplaats 2e periode
5.4
Daar de eerste onderzoekperiode buiten de grote vakantie viel (drukke periode), is bij dit onderdeel in vakantietijd vanaf 13 juli t/m. 31 augustus 2008 ook onderzoek gedaan. ___________________________________________________________________________
Naar:
Barneveld
Van: Arnhem Barneveld Ede Totaal
Elst
Zevenaar
Renkum
Ede
16
129
101
23 13
40
33
23
37 39 47
56
162
124
123
36
5.5
Constatering
5.6
Ambulance spreidingsplan
Arnhem
1 4 5 totaal 506
Overzicht 5.1 (1e periode) is vanaf 27 februari t/m. 31 mei 2008 (3 maanden) met 788 ritten en overzicht 5.4 (2e periode) is vanaf 13 juli t/m. 31 augustus 2008 (anderhalve maand) met 506 ritten. Uit beide overzichten kan worden geconstateerd dat in vakantietijd in een korte periode meer ritten zijn uitgevoerd om van standplaats naar standplaats te rijden. Dit kan duiden op een ambulancetekort in de drukke periode wanneer het geen vakantie is. Dit wordt bevestigd door de hogere bezettingsgraad bij standplaats Dieren waar in vakantietijd veel vaker een ambulance stond overzicht 3.2 en 3.4. In de bijlage van het ontwerp-Spreidingsplan Ambulancezorg dat door Gedeputeerde Staten van Gelderland op 29 maart 2005 is vastgesteld, staat op pagina 2 de locaties en aantallen ambulances van de zeven standplaatsen in Gelderland-Midden. Uit onderzoek blijkt dat van de zeven standplaatsen slechts op drie standplaatsen ambulances staan. Dit zijn Arnhem, Ede en Barneveld. Van daaruit gaan via de meldkamer ambulances tijdelijk naar de overige vier standplaatsen. Uit overzicht 5.1 en 5.4 blijkt dat ambulances uit Arnhem merendeel naar standplaats Elst, Zevenaar en Renkum gaan. Daarnaast rijden ook ambulances uit Ede naar voornoemde standplaatsen zoals uit overzicht 5.1 en 5.4 (1e en 2e periode) blijkt en naar onder meer Zevenaar en Elst. Verder blijkt uit overzicht 3.2 en 3.4 dat ambulances van Ede naar standplaats Dieren gaan. Zo gingen de 1e periode 8 ambulances korte tijd naar standplaats Dieren en de 2e periode waren het elf 11 ambulances.
5.7
Constatering
Het schijnt dat met het spreidingsplan een verwachtingis gewekt dat er op iedere standplaats een ambulance staat, de praktijk laathelaas anders zien.
5.8
Vergelijking onderlinge standplaatsbezetting
In onderstaand overzicht staat een vergelijking van onderlinge standplaatsbezetting waar ambulances tijdelijk zijn gestationeerd. In het ambulancesysteem zijn ambulances opgenomen met een cijfer waar ambulances staan. Zo heeft bijvoorbeeld een ambulance uit Arnhem het cijfer 07-105 en uit Ede 07-120 waar 07 staat voor het ambulancegebied Gelderland-Midden. Omdat in Arnhem, Ede en Barneveld één of meer ambulances staan, gaat het overzicht hierna uit van de tijdelijke ambulancestandplaats Elst, Zevenaar, Dieren en Renkum. De onderzochte periode is vanaf 27 februari t/m. 31 mei 2008.
Onderzoekrapport ambulancevervoer in Gelderland-Midden d.d. 10 september 2008
Pagina 15 van 22
Overzicht standplaatsbezetting Elst, Zevenaar, Renkum en Dieren. ___________________________________________________________________________
Tijdelijke standplaats:
Elst
Zevenaar
Renkum
Dieren
Februari (vanaf 27 februari) Maart April Mei (t/m. 31 mei)
8 75 69 101
6 69 78 76
4 44 44 59
3 8 21 20
Totaal
253
229
151
52
5.9
Constatering
Uit het overzicht blijkt dat standplaats Renkum maar vooral standplaats Dieren in het onderzoek naar de omvang standplaatsbezetting ambulances laag tot heel laag scoort.
6.
Huisartsenposten (HAP) regio Arnhem
Inspelend op de actualiteit door (mogelijk) verplaatsen HAP Velp naar ziekenhuis Rijnstate, zijn ambulanceritten van HAP Velp en later van HAP Elderhoeve (Arnhem-Zuid) in het onderzoek meegenomen. Bij HAP Velp liep het onderzoek vanaf 27 augustus 2007 t/m. 31 mei 2008, de1 e periode. In de 2e onderzoekperiode (13 juli 2008 t/m. 31 augustus 2008) zijn ook ritten vanaf kliniek Velp en HAP Velp betrokken. Toen het krantbericht over (mogelijk) verplaatsen HAP Velp naar Rijnstate verscheen, zijn vanaf 26 juli 2008 t/m. 31 augustus 2008 ambulanceritten van HAP Elderhoeve in het onderzoek betrokken. In dit onderzoek komt (mogelijk) verplaatsen HAP Velp summier aan de orde. Op een ander moment, in een andere situatie wordt de informatie weer benut.
6.1
Ambulanceritten van HAP Velp en Elderhoeve (naar Rijnstate) (Vanaf 27 augustus 2008 t/m. 31 mei 2008) ___________________________________________________________________________
Eerste periode Augustus (vanaf 27 augustus 2008) September Oktober November December Januari Februari Maart April Mei (t/m. 31 mei 2008) Totaal
50
Tweede periode Vanaf 26 juli 2008 Velp en Elderhoeve t/m. 31 augustus Totaal
HAP Velp 0 6 5 6 10 4 7 6 5 1
HAP Velp 7 7
HAP Elderhoeve 6 6
Onderzoekrapport ambulancevervoer in Gelderland-Midden d.d. 10 september 2008
Pagina 16 van 22
6.2
Constatering
Uit overzicht 6.1 blijkt dat patiënten uit beide HAP’s met een ambulance zijn vervoerd. Op beide locaties is geen Spoedeisende Hulp aanwezig. Uit het jaarverslag 2007 huisartsendienst regio Arnhem blijkt dat er in 2007 309 ambulanceritten waren. Dit (kunnen) ritten uit HAP Velp en Elderhoeve zijn omdat bij HAP Zevenaar een Spoedeisende Hulp aanwezig is. Het argument van de voorzitter Raad van Bestuur Alysis Zorggroep dat uit HAP Velp patiënten naar Rijnstate worden vervoerd ook reden is om HAP (mogelijk) naar Rijnstate te verplaatsen op dit punt al geen doel treft. Want uit ook het overzicht blijkt dat het net zo bij HAP Elderhoeve gebeurt. Eigen onderzoek en het jaarverslag 2007 toont het aan.
7.
Besteld ambulancevervoer in Gelderland-Midden
In overzicht 7.1 staat de omvang van besteld vervoer in Gelderland-Midden vanaf 2 april 2008 t/m. 31 mei 2008 (1e periode).
7.1
Omvang besteld vervoer in Gelderland-Midden (1e periode) (Vanaf 2 april t/m. 31 mei 2008) ___________________________________________________________________________
April Mei
398 653
Totaal bestelde ritten
1051
Omdat het om een groot aantal besteld vervoersritten gaat in korte tijd, is een tweede onderzoek in vakantietijd gedaan vanaf 13 juli t/m. 31 augustus 2008. In beide overzichten zijn besteld vervoersrittengemeenten Rheden, Doesburg en Rozendaal nietberok ken.
7.2
Omvang besteld vervoer in Gelderland-Midden (2e periode) (Vanaf 13 juli t/m. 31 augustus 2008) ___________________________________________________________________________
Juli (vanaf 13 juli 2008 Augustus t/m. 31 augustus 2008)
388 595
Totaal bestelde ritten
983
7.3 Ambulancevervoer buiten verzorgingsgebied Van 983 ritten reden 24 ambulances voor besteld c.q. aangevraagd vervoernaar een bestemming buiten de regio Gelderland-Midden. Zo gingen 15ambulances naar Nijmegen, 1 naar Mierlo (Noord Brabant, naar Utrecht 3, naar Amersfoort3, naar Enschede 1 en Doetinhem 1. In anderhalve maand reden 24 ambulances buiten de regio.
7.4 Bestemmingen voor besteld vervoer In de periode vanaf 13 juli tot eind augustus 2008 zijn in Gelderland-Midden 983 ritten voor besteld c.q. aangevraagd vervoer uitgevoerd. Daarvan reden (ongeveer) 575 ambulances naar bijvoorbeeld een ziekenhuis of verzorgings- of verpleeghuis en (ongeveer) 378 ambulances reden naar een woning of vergelijkbaar. Het is ‘ongeveer’omdat soms een bestemming moeilijk was te volgen.
7.5
Constatering
Een vergelijking van overzicht 7.1 (1e periode) en overzicht 7.2 (vakantieperiode) laat zien dat ook zelfs in vakantietijd er veel besteld vervoersbewegingen zijn. Totaal zijn 2034 bestelde ritten in drie en halve maand uitgevoerd.
Onderzoekrapport ambulancevervoer in Gelderland-Midden d.d. 10 september 2008
Pagina 17 van 22
Het betekent dat de vakantieperiode geen invloed heeft op het aantal bestelde ritten dan in de drukke tijd ervoor. Aangezien een bestelde rit wordt uitgevoerd door een ambulance die is ingericht voor spoedeisend vervoer met daarop hoog opgeleide medewerkers, richt het onderzoek zich vooral op herinrichting van het ambulancevervoer. De insteek is om voor bestelde ritten alternatief vervoer te gebruiken zodat er meer capaciteit vrijkomt voor spoedritten, paraatheid wordt verhoogd en aanrijtijd nog meer verkort. Dat dit nodig is toont onderzoek aan. Ook hoeven ambulances voor spoedvervoer bijrit wijzigingen dan niet overal heen te vliegen. Daarnaast wacht de patiënt waarvoor besteld vervoer nodig is niet onnodig lang. Besteld vervoer kan dan zonder hoog opgeleide medewerkers en zonder ambulances geschikt voor spoedvervoer gebeuren. Voor besteld c.q. aangevraagd vervoer reden 24 ambulances buiten het verzorgingsgebied Gelderland-Midden. Van 24ritten zijn er overdag 23 uitgevoerd en 1 in de avond/nacht. Overdag rijden geeft een behoorlijk druk op de beschikbare ambulancecapaciteit. Daarom is alternatief vervoer een oplossing! In overzicht 8 staat het aantal A1, A2 ritten en bestelde ritten (B-ritten) in GelderlandMidden voor een onderlinge vergelijking van het aantal ritten. Het onderzoek is over korte tijd vanaf 20 augustus t/m. 31 augustus 2008. Voor een korte tijd is gekozen om verwerking van een te groot aantal ambulanceritten te voorkomen.
7.6
Ritwijziging bij besteld vervoer in Gelderland-Midden
Constatering In de periode vanaf 2 april t/m. 31 mei 2008 kwam In Gelderland-Midden bij 44 vooraf bestelde ritten een ritwijziging voor. Voor 1 rit moesten er drie ambulances rijden waarvan de 3e ambulance de patiënt uiteindelijk vervoerde. Bij 43 ritten moesten er voor elke rit 2 ambulances rijden. Dit impliceert dat ritwijziging nogal eens voorkomt vooral daar het maar over twee maanden gaat. Bij ritwijziging wacht de patiënt waarvoor besteld vervoer nodig is niet onnodig lang. Wachttijden zijn ongeveer 15 minuten tot ongeveer een half uur, tot ongeveer één uur, soms tot twee uur en een enkeling zelfs (veel) meer.
8.
A1, A2 en B-ritten in Gelderland-Midden (Vanaf 20 augustus 2008 t/m/ 31 augustus 2008)
___________________________________________________________________________
Augustus
A1
A2
419
287
Besteld vervoer (B-ritten) 242
(Totaal aantal ritten van drie vervoerstypen vanaf 20 augustus 2008 t/m/ 31 augustus 2008)
8.1
Constatering
Overzicht 8 geeft de omvang aan over een korte periode van de drie ambulance vervoerstypen. In het rapport is op een aantal momenten al aandacht besteed aan besteld vervoer. In dit overzicht is ook te zien dat de omvang besteld vervoer in Gelderland-Midden over een korte periode dicht bij spoedvervoer A2 ligt. Hierbij wordt van de ambulance verwacht dat deze na de melding zo spoedig mogelijk ter plaatse moet zijn. Bij een A1 melding moet de ambulance binnen de wettelijke grens van 15 minuten na melding aanwezig zijn.
Onderzoekrapport ambulancevervoer in Gelderland-Midden d.d. 10 september 2008
Pagina 18 van 22
In overzicht 2.5 staat het besteld vervoer op plaats twee met 575 ritten, A1 op 861 en bij A2 ritten is het 508 in de onderzoekperiode vanaf 1 september 2007 t/m. 31 mei 2008. Dat de omvang besteld vervoer in Gelderland-Midden hoog ligt, blijkt ook uit een enquête van het Ministerie van VWS over het jaar 2004 onder alle Regionale Ambulancevoorzieningen. Van de 24 Regionale Ambulancevoorzieningen stond Gelderland-Midden op plaats 3. In 2006 zijn de cijfers nog gebruikt. Het is tijd is om besteld vervoer goed onder de loep te nemen. “Als elke seconde telt, is herinrichting ambulancevervoer noodzaak”
9.
Patiënttype voor besteld vervoer
De huidige praktijk is dat verschillende patiënttypegebruik maken van een ambulance. Zo maken patiënten die liggend vervoerd moeten worden en geen verplegende of medische handelingen nodig (dreigen te) hebben onderweg, maar wel verzorging en begeleiding thans gebruik van een ambulance speciaal ingericht en bestemd voor spoedvervoer. Daarom is het van groot belang om besteld vervoer, waar het mogelijk is, los te koppelen van ambulances die voor spoedeisend vervoer ontworpen zijn en daarvoor worden gebruikt.
10.
Alternatieve mogelijkheden
In vervolg op onderdeel 9 kunnen patiënten die liggend moeten worden vervoerd gebruikmaken van alternatieve vervoersmogelijkheden. Dit kunnen zijn een ligtaxi of een hulpambulance. Voorwaarde is wel, dat dit vervoer in de regio beschikbaar moet komen.
11.
Gebruik alternatief vervoer
Door gebruik te maken van alternatief vervoer i.p.v. ambulances voor spoedvervoer: 1. Alternatief vervoer is goedkoper dan vervoer per bestelde dure ambulance, uitgerust met geavanceerde apparatuur en hoog opgeleid personeel. Met de opmerking dat financiële consequenties in dit onderzoek niet te bepalen zijn. 2. Zo al gezegd betekent alternatief vervoer minder lange wachttijden voor patiënten die nu van besteld vervoer gebruik maken. Bij gebruik van besteld ambulancevervoer heeft de patiënt te maken met (soms aanzienlijke) wachttijden en onzekerheid over het tijdstip van vervoer. Hiervoor verwijs ik naar verschillende ritwijzigingen die (behoorlijke) wachttijd kunnen geven, dit afhankelijk van de vraag naar spoedritten. 3. Alternatief vervoer biedt betere planningsmogelijkheden, vaak voor de aanvrager, en bijvoorbeeld het ziekenhuis waar een patiënt naar toe gaat. 4. De wachttijden en onzekerheid over het tijdstip van vervoer zijn ook voor patiënten een groot nadeel. Een patiënt die bijvoorbeeld een uur later dan gepland door alternatief vervoer wordt gebracht kan het werkschema van een instelling beïnvloeden. 5. Alternatief vervoer verkort de aanrijtijd en verhoogt ambulanceparaatheid. 6. Alternatief vervoer verhoogt standplaatsbezetting zoals in Dieren en Renkum. 7. Geen geschuif (of forse vermindering) van ambulances tussen standplaatsen. 8. Geen verlies (of forse vermindering) van personeelsuren als van standplaats naar standplaats wordt gereden. 9. Door inzet van alternatief vervoer komen naar verwachting 2 of meer ambulances voor spoedvervoer beschikbaar Bij alternatief besteld vervoer dient een verpleegkundige aanwezig te zijn wat de kwaliteit van zorg tijdens het vervoer verhoogd. Zo kan worden ingegrepen als de medische situatie Onderzoekrapport ambulancevervoer in Gelderland-Midden d.d. 10 september 2008
Pagina 19 van 22
van een patiënt tijdens het vervoer onverwacht verslechtert en toch verplegende of zelfs (eenvoudige) medische handelingen nodig zijn . Aan alternatief vervoer dient vooraf te gaan een screening aan de hand van indicatiecriteria die ervoor kunnen zorgen dat de patiënt de vervoersvorm en kwaliteit van vervoer krijgt die op dat moment nodig is. Ook denk ik dat enig risico op plotselinge ontwikkelingen niet uitsluitbaar zijn. Bij besteld vervoer uit bijvoorbeeld een ziekenhuis, is screening eenvoudig te doen. Zie onderdeel 10 voor o.a. het aantal bestelde ziekenhuisritten.
12.
Centrale Post Ambulancevervoer (CPA)
Ambulancezorg is zorg die wordt verleend om een zieke of slachtoffer hulp te verlenen en zo nodig adequaat te vervoeren naar een zorginstelling waar de vervolgbehandeling kan plaatsvinden. Deze zorg wordt uitgevoerd in opdracht van de CPA. De CPA GelderlandMidden heeft een regiefunctie en doet dienst als coördinatiecentrum. Een melding of verzoek voor ambulancevervoer komt binnen bij de CPA. De CPA geeft opdracht voor patiëntenvervoer. De CPA declareert voor zijn handelingen een meldingtarief aan de ambulancevervoerder. De CPA is de meldkamer waar het verzoek om een ambulance binnenkomt. Uit onderzoek blijkt dat meldkamer medewerkers en ambulancepersoneel hun uiterste best doen om alles in goede banen te leiden. Dat dewerkdruk hoog is, blijkt ook uit het onderzoek. Het verdient waardering en een groot compliment.
13.
Doel-en vraagstelling van het onderzoek (onderdeel 1.3)
Met dit onderzoek is het doel het inzichtelijk maken van de aard en omvang van het ambulancevervoer in de gemeente Rheden, Doesburg en Rozendaal en op onderdelen over Gelderland-Midden gedaan. Verzameld informatie uit het onderzoek kan bijdragen tot een (politieke) discussie over eventuele herinrichting van ambulancevervoer. Verder is de vraag gesteld of geschuif met ambulances tussen standplaatsen inzichtelijk is te maken. Hoe groot is ongeveer de omvang ritwijzigingen? Het onderzoek heeft aan beide vragen beantwoord.
14.
Samenvatting constateringen
2.7 Besteld ambulancevervoer gebeurt tussen ziekenhuislocaties (interklinisch vervoer), voor vervoer naar een ziekenhuis voor bijvoorbeeld poliklinische behandeling of opname of van ziekenhuis naar huis of naar een verzorgings- of verpleeghuis. Vervoer tussen een Geestelijke Gezondheidinstelling en een ziekenhuis. Vervoer gebeurt nu met ambulances die zijn ingericht voor spoedeisend vervoer met hoogopgeleid ambulancepersoneel, het zijn dus dure ritten die bekostigd worden door verzekerden. 2.8 Van september 2007 t/m. mei 2008 (overzicht 2.5) naar gemeenten Rheden, Doesburg en Rozendaal waren er 861 A1 meldingen, 508 A2 meldingen en 575 B-ritten (besteld vervoer). Besteld vervoer staat hiermee op plaats 2. Van 571 bestelde ambulanceritten moesten 30 ambulances een rit wijzigingen, gevolg een 2e ambulances die uitreed en die soms ook een rit moest wijzigen waardoor een3 e ambulance een bestelde rit deed. Als sprake is van ritwijziging is daar noodzaak voor. Ambulancetekort kan een reden zijn. In 9 maanden reden van 1560 ambulanceritten, gemiddeld 6 ambulances per dag naar de gemeente Rheden. Naar Doesburg reed in ruim 8 maanden gemiddeld 1 ambulance per dagvan 294 ambulanceritten . Bij ritwijziging moeten patiënten wachten. Wachttijden zijn ongeveer 15 minuten tot ongeveer één uur, soms tot twee uur en een enkeling zelfs meer.
Onderzoekrapport ambulancevervoer in Gelderland-Midden d.d. 10 september 2008
Pagina 20 van 22
3.5 Voor standplaatsbezetting Dieren zijn twee metingen verricht, De 1e meting geeft een heel somber beeld. Over 9 maanden stonden er slechts 119 ambulances waarvan 112 uit Arnhem, 10 uit het verre Ede en 1 uit het verre Barneveld. Standplaatsbezetting scoorde beter in vakantieperiode, want in anderhalve maand stonden er 61 ambulances waarvan 50 uit Arnhem en 11 uit Ede. In vakantieperiode blijken meer ambulances beschikbaar te zijn. 3.6 Reistijd Uitoverzicht 3.2 en 3.4 blijkt dat op standplaats Dieren 21 keer een ambulance stond afkomstig van standplaats Ede. Volgens de ANWB routeplanner is de snelste route Ede-Dieren over 39,0 km te rijden in ongeveer 33 minuten. De ambulance van standplaats Ede 21 keer naar Dieren te laten rijden is ongeveer 46 personeelsuren. Dit los van andere eventuele nadelige effecten. 4.4 Van 1570 ambulances die van 1 september 2007 t/m. 31 mei 2008 naar de gemeente Rheden gingen komen er 1430 uit Arnhem, 20 uit Barneveld en 120 uit Ede. Naar Doesburg waren er 294 ritten, 270 uit Arnhem, 2 uit Barneveld en 22 uit Ede. Naar Rozendaal 38 ritten waarvan 37 uit Arnhem en 11 uit Ede. Ambulances die uit Ede en Barneveld komen staan dan tijdelijk gestationeerd in Arnhem. Het toont op dat moment een (mogelijk) tekort van ambulances in de regio Arnhem aan. 5.2 Geeft ambulances weer die in drie maanden van standplaats naar standplaats rijden om daar tijdelijk te staan. Uit Ede stonden er in Elst 47, Zevenaar 46, 59 naar Barneveld. Uit Arnhem 30 naar Ede, 48 Barneveld, 171 Zevenaar, 194 Elst en 62 Renkum. Van Barneveld 4 naar Elst, 5 Zevenaar, 35 Renkum, 9 Ede en 5 Arnhem. Voor meer info zie 5.1. 5.4 In de 2e periode (vakantie) over anderhalve maand gingen bijvoorbeeld uit Ede al 33 ambulances naar Elst en 23 Zevenaar. Uit Arnhem 33 naar Ede. Ook hier valt op dat anderhalve maand in de vakantie een grotere ambulancebezetting op standplaatsen geeft. Al met al is het een enorm geschuif met ambulances. 5.3 Afstand Ede naar Elst is 30 km en naar Zevenaar 36 km. Beide afstanden kost 31 minuten reistijd. Als 47 keer heen en weer van Ede naar Elst en 46 keer naar Zevenaar is gereden, is verlies aan man/vrouw werkuren ongeveer 96 uur. Tijdelijk verplaatsen van ambulances kan duiden opeen ambulance tekort. 5.5 In drie maanden reden er 788 ambulances van standplaats naar standplaats maar in anderhalve maand vakantietijd gebeurde het al 506 keer. Dit kan duiden op een ambulancetekort in drukke tijden dus buiten de vakantie. 5.6 In het ontwerp-Spreidingsplan staat in de bijlage dat standplaats Arnhem 8 ambulances heeft, Ede 4, Dieren 1, Elst 2, Zevenaar 2 en Renkum 1. GS heeft het Spreidingsplan maart 2005 vastgesteld. Veelvuldig tijdelijk verplaatsen van ambulances naar Dieren, Elst, Zevenaar en Renkum komt niet overeen met het Spreidingsplan. Met het plan schijnt een verwachting te zijn gewekt die in praktijk helaas anders uitwijst. 5.8 Geeft standplaatsbezetting weer in Elst, Zevenaar, Renkum en Dieren. Het blijkt dat Renkum laag en Dieren heel laag scoort. In 3 maanden stonden in Elst 253, in Zevenaar 229, in Renkum 151 en in Dieren 52 ambulances. 6.1 I.v.m. actualiteit over (mogelijk) verplaatsen Huisartsenpost Velp naar Rijnstate, zijn twee metingen gedaan. De 2e meting was tussen 26 juli en 31 augustus 2008. Bij die meting ging 7 keer een ambulance naar post Velp en 6 keer naar post Elderhoeve. Het bestuur Alysis Zorggroep gebruikt voor (mogelijke) verplaatsing het argument dat patiënten van post Velp met een ambulance naar Rijnstate worden gebracht. Het bestuur
Onderzoekrapport ambulancevervoer in Gelderland-Midden d.d. 10 september 2008
Pagina 21 van 22
vergeet te zeggen dat het bij Huisartsenpost Elderhoeve in Arnhem-Zuid ook gebeurt. Onderzoek toont dit aan. 7.2, 7.3 , 7.4 en 7.5 M.b.t. besteld vervoer in Gelderland-Midden zijn twee metingen verricht. De 1e meting ging over 2 maanden en meting 2 over anderhalve maand in vakantietijd. De 1e meting gaf aan dat in die periode 1051 bestelde ritten zijn gedaan. Bij de 2e meting waren er 983 bestelde ritten in vakantie tijd. Hoewel meting 2 twee weken korter was dan meting in waren er bijna evenveel ritten. Dit impliceert dat het besteld vervoer in Gelderland-Midden behoorlijk hoog ligt met over 3 en halve maand 2043 ritten. Voor besteld c.q. aangevraagd vervoer reden 24 ambulances naar en/of van een bestemming buiten het verzorgingsgebied Gelderland-Midden. Voor besteld vervoer reden 24 ambulances buiten het verzorgingsgebied. Overdag reden er 23 ambulances en 1 in de avond/nacht. Ambulances gingen onder meer naar Utrecht, Nijmegen, Amersfoort en Enschede. Overdag rijden geeft een behoorlijk druk op de beschikbare ambulancecapaciteit. Daarom is alternatief vervoer een oplossing! Van 983 ambulanceritten reden (ongeveer) 575 ambulances naar en/of van een instelling zoals ziekenhuis en verzorgings- of verpleeghuis en (ongeveer) 378 ambulances reden naar en/of van een woning of vergelijkbaar. Ritwijziging bij besteld vervoer in Gelderland-Midden Vanaf 2 april t/m. 31 mei 2008 gebeurde het 44 keer dat bij besteld vervoer de rit ge wijzig d e is. Voor 1 rit reden drie ambulances, de 3 ambulance vervoerde uiteindelijk de patiënt. Bij 43 ritten moesten bij elke rit 2 ambulances rijden. Ritwijziging komt dus nogal eens voor. Aangezien een bestelde rit wordt uitgevoerd door een ambulance die is ingericht voor spoedeisend vervoer met daarop hoog opgeleide medewerkers (zelfs de chauffeur), richt het onderzoek zich vooral op herinrichting van het ambulancevervoer. De insteek is om voor bestelde ritten alternatief vervoer te gebruiken zodat er meer capaciteit vrijkomt voor spoedritten, paraatheid wordt verhoogd en aanrijtijd nog meer verkort. Dat dit nodig is toont onderzoek aan. Ambulances voor spoedvervoer hoeven bij ritwijzigingen dan niet overal heen te vliegen. Daarnaast wacht de patiënt waarvoor besteld vervoer nodig is, niet onnodig lang. Wachttijden zijn ongeveer 15 minuten tot ongeveer een half uur, tot ongeveer één uur, soms tot twee uur en een enkeling zelfs (veel) meer. Besteld vervoer kan dan zonder hoog opgeleide medewerkers en zonder ambulances geschikt voor spoedvervoer gebeuren. 8 en 8.1 Over een korte meettijd (20 t/m. 31 augustus 2008) zijn in Gelderland-Midden het aantal A1, A2 en B-ritten (b esteld vervoer) onderzocht. Uit het overzicht blijkt dat het besteld vervoerritten dicht bij de spoedrit A2 ligt. Dit bevestigtandere metingen in de onderzoekperiode, namelijk dat de omvang besteld vervoerritten vanaf 1 september 1007 t/m. 31 augustus 2008 aanmerkelijk is. Besteld ambulancevervoer gebeurt tussen ziekenhuislocaties (interklinisch vervoer), voor vervoer naar een ziekenhuis voor bijvoorbeeld poliklinische behandeling of opname of van ziekenhuis naar huis of naar een verzorgings- of verpleeghuis. Vervoer tussen een Geestelijke Gezondheidinstelling en een ziekenhuis. Vervoer gebeurt nu met ambulances die zijn ingericht voor spoedeisend vervoer, het zijn dus dure ritten die bekostigd worden door verzekerden. Voor uitleg wat een A1, A2 en B-rit is? Raadpleeg pagina 2 van dit onderzoekrapport.
Onderzoekrapport ambulancevervoer in Gelderland-Midden d.d. 10 september 2008
Pagina 22 van 22
15.
Aanbevelingen
Met bovenstaande is een eerste aanzet gegeven voor het denken over mogelijkheden voor loskoppeling van het besteld ambulancevervoer en het spoedvervoer. De meldkamercentralist heeft de bevoegdheid om ritopdrachten voor besteld vervoer in te trekken of te wijzigen wanneer dit noodzakelijk is om de paraatheid voor het spoedvervoer te garanderen. Ritwijzigingen kunnen het gevolg zijn. Rit wijzigingen zijn in het rapport al genoemd. Een aanbeveling is mogelijkheden te onderzoeken voor een apart meldpunt voor aangevraagd c.q. besteld vervoer. Buiten kantoortijden zijn er minder ambulances beschikbaar. Vanwege die verminderde capaciteit is aan te bevelen om mogelijkheden te bekijken om besteld vervoer dan buiten kantoortijden te verminderen of met besteld vervoer niet buiten de regio te rijden. Hoewel onderzoek uitwijst dat in de avonduren minder besteld vervoermet ambulance plaatsvindt. Voor besteld vervoer reden 24 ambulances buiten het verzorgingsgebied. Overdag reden er 23ambulances en 1 in de avond/nacht. Overdag rijden geeft een behoorlijk druk op de beschikbare ambulancecapaciteit. Daarom is alternatief vervoer een oplossing! Een (heel groot) deel van de patiëntenvoor besteld ambulancevervoer kan gebruik maken van alternatieve vervoermiddelen zoals een ligtaxi of een hulpambulance. Dit onderzoek is een verkenning van de mogelijke alternatieven voor besteld ambulancevervoer. In de verwachting dat deze informatie gebruikt kan worden als eerste aanzet voor een discussie over de mogelijkheden voor en de wenselijkheid van het loskoppelen van het besteld ambulancevervoer vanspoedvervoer in Gelderland-Midden en misschien zelfs heel Gelderland. Door inzet van alternatief vervoer komen naar verwachting 2 of meer ambulances voor spoedvervoer beschikbaar. Verzoek Ondergetekende verzoekt provinciaal bestuurders alsmede lokale bestuurders met deze onderzoekinformatie (spoedig) een politieke discussie op gang te brengen die uiteindelijk ook zal leiden tot loskoppeling van aangevraagd c.q. besteld ambulancevervoer van het spoedvervoer. In het traject (spoedig) de Zorgverzekeraars e.a. belanghebbende betrekken.
J.W.F. (Wim) Pieper
Het onderzoekrapport is vrijwel compleet. Toch zijn helaas enige kleine gaten ontstaan tijdens digitale storingen, bij elkaar nog geen drie dagen over 1 jaar onderzoek.
Onderzoekrapport ambulancevervoer in Gelderland-Midden d.d. 10 september 2008