Filosofie Magazine Onderzoek De Grote Moraalenquête 2010 Tabellenboek Van Eunen Marketing 6 september 2010
Onderzoek uitgevoerd door PanelClix Representatief Nederland 18+, N=522
Vraag 1: Maakt u zelf gebruik van internet?
Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
522
243
279
55
73
106
110
132
46
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Ja, regelmatig
97,1
97,5
96,8
98,2
100,0
97,2
95,5
97,0
95,7
Ja, incidenteel
2,9
2,5
3,2
1,8
0,0
2,8
4,5
3,0
4,3
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Vraag 2: Maakt u zelf gebruik van ‘online netwerken’/’social media’?
Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
522
243
279
55
73
106
110
132
46
%
%
%
%
%
%
%
%
%
61,3
61,3
61,3
90,9
89,1
68,0
51,9
43,2
41,3
Nee, vroeger wel
7,7
6,6
8,6
3,6
2,7
7,5
14,5
6,8
6,5
Nee, nooit gedaan
31,0
32,1
30,1
5,5
8,2
24,5
33,6
50,0
52,2
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
Ja
Vraag 3: Ik ben/was aangesloten bij: Meerdere antwoorden mogelijk
Allen Vrouw N=
360
165
195
52
67
80
73
66
22
%
%
%
%
%
%
%
%
%
LinkedIn
20,8
12,7
27,7
19,2
35,8
22,5
20,5
10,6
4,5
Hyves
84,2
89,1
80,0
96,2
86,6
86,2
78,1
81,8
68,2
Facebook
49,7
49,1
50,3
57,7
58,2
45,0
43,8
47,0
50,0
MySpace
8,6
6,7
10,3
9,6
7,5
7,5
12,3
4,5
13,6
Twitter
19,2
17,6
20,5
19,2
17,9
20,0
19,2
18,2
22,7
Anders
9,2
7,3
10,8
5,8
3,0
7,5
9,6
13,6
27,3
191,7
182,5
199,6
207,7
209,0
188,7
183,5
175,7
186,3
Totaal
(‘anders’: MSN (7x), Tagged (5x))
Vraag 4: Hoe vaak maakt u van deze online netwerken gebruik?
LinkedIn N=
75 %
Dagelijks
12,0
Ten minste 1 keer per week
42,7
Ten minste 1 keer per maand
24,0
Minder dan 1 keer per maand
21,3
Totaal
100
Hyves N=
303 %
Dagelijks
39,0
Ten minste 1 keer per week
33,3
Ten minste 1 keer per maand
18,8
Minder dan 1 keer per maand
8,9
Totaal
100
Facebook N=
179 %
Dagelijks
32,4
Ten minste 1 keer per week
31,3
Ten minste 1 keer per maand
21,8
Minder dan 1 keer per maand
14,5
Totaal
100
MySpace N=
31 %
Dagelijks
9,7
Ten minste 1 keer per week
41,9
Ten minste 1 keer per maand
22,6
Minder dan 1 keer per maand
25,8
Totaal
100
Twitter N=
69 %
Dagelijks
39,1
Ten minste 1 keer per week
31,9
Ten minste 1 keer per maand
14,5
Minder dan 1 keer per maand
14,5
Totaal
100
Anders N=
33 %
Dagelijks
63,6
Ten minste 1 keer per week
24,2
Ten minste 1 keer per maand
6,1
Minder dan 1 keer per maand
6,1
Totaal
100
Vraag 5: Heeft u wel eens namen van uw online netwerk verwijderd?
LinkedIn Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
75
21
54
10
24
18
15
7
1
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Ja
21,3
14,3
24,1
10,0
20,8
22,2
33,3
14,3
0,0
Nee
78,7
85,7
75,9
90,0
79,2
77,8
66,7
85,7
100,0
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Hyves Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
303
147
156
50
58
69
57
54
15
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Ja
54,1
55,1
53,2
82,0
62,1
58,0
38,6
37,0
33,3
Nee
45,9
44,9
46,8
18,0
37,9
42,0
61,4
63,0
66,7
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Allen Vrouw
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
Facebook
N=
179
81
98
30
39
36
32
31
11
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Ja
29,1
27,2
30,6
50,0
30,8
36,1
12,5
19,4
18,2
Nee
70,9
72,8
69,4
50,0
69,2
63,9
87,5
80,6
81,8
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Allen Vrouw
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
MySpace
N=
31
11
20
5
5
6
9
3
3
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Ja
38,7
45,5
35,0
60,0
40,0
33,3
11,1
33,3
100,0
Nee
61,3
54,5
65,0
40,0
60,0
66,7
88,9
66,7
0,0
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Twitter Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
69
29
40
10
12
16
14
12
5
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Ja
24,6
24,1
25,0
30,0
33,3
6,2
57,1
0,0
20,0
Nee
75,4
75,9
75,0
70,0
66,7
93,8
42,9
100,0
80,0
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Vraag 6: Bent u zelf wel eens ‘ontvriend’ van een online netwerk?
Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
360
165
195
52
67
80
73
66
22
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Ja
33,9
38,2
30,3
53,9
50,7
37,5
27,4
10,6
13,6
Nee
33,9
28,5
38,4
9,6
19,4
30,0
43,8
56,1
50,0
Weet niet
32,2
33,3
31,3
36,5
29,9
32,5
28,8
33,3
36,4
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Vraag 7: Volgt/volgde u via online netwerken/social media ook mensen die u in het dagelijks leven niet (meer) in levende lijve ontmoet?
Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
360
165
195
52
67
80
73
66
22
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Ja
71,9
73,3
70,8
84,6
77,6
80,0
65,8
59,1
54,5
Nee
28,1
26,7
29,2
15,4
22,4
20,0
34,2
40,9
45,5
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Vraag 8: (Toelichting, zie open antwoorden)
Vraag 9: Stelling: ‘Ik heb kennissen die ik via online netwerken/social media volg, zonder dat zij hiervan op de hoogte zijn’
Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
360
165
195
52
67
80
73
66
22
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Eens
23,9
27,9
20,5
44,2
20,9
22,5
16,4
27,3
4,5
Oneens
76,1
72,1
79,5
55,8
79,1
77,5
83,6
72,7
95,5
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Vraag 10: Bent u wel eens uit nieuwsgierigheid op online netwerken/social media op zoek gegaan naar bepaalde mensen, zonder direct de bedoeling te hebben weer contact met ze op te nemen? Bijvoorbeeld een oud-klasgenoot of een exvriend/vriendin.
Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
360
165
195
52
67
80
73
66
22
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Ja
75,3
78,8
72,3
88,5
88,1
78,8
65,8
66,7
50,0
Nee
24,7
21,2
27,7
11,5
11,9
21,2
34,2
33,3
50,0
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Vraag 11: (Toelichting, zie open antwoorden)
Vraag 12: Stelling: ‘Door internet is mijn aantal contacten met andere mensen toegenomen’
Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
522
243
279
55
73
106
110
132
46
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Eens
54,8
55,1
54,5
67,3
56,2
55,7
50,0
56,1
43,5
Oneens
45,2
44,9
45,5
32,7
43,8
44,3
50,0
43,9
56,5
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Vraag 13: In hoeverre denkt u dat de gemiddelde Nederlander het met deze stelling eens of oneens is, los van wat u er zelf van vindt?
Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
522
243
279
55
73
106
110
132
46
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Eens
79,9
80,2
79,6
76,4
83,6
72,6
80,9
84,1
80,4
Oneens
20,1
19,8
20,4
23,6
16,4
27,4
19,1
15,9
19,6
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Kruising tussen vraag 12 en vraag 13:
Respondent
Eens
Oneens
Nederland
Voorspelling respondent
%
%
%
%
90,2
67,4
54,8
79,9
Oneens
9,8
32,6
45,2
20,1
Totaal
100
100
100
100
Schatting respondent
Eens
Vraag 14: Stelling: ‘Door de opkomst van internet zie ik mijn vrienden en familie minder vaak dan vroeger’.
Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
522
243
279
55
73
106
110
132
46
%
%
%
%
%
%
%
%
%
9,2
7,4
10,8
18,2
9,6
9,4
7,3
9,1
2,2
Even vaak
84,5
87,3
82,0
76,3
82,2
85,9
87,2
82,6
93,5
Vaker
6,3
5,3
7,2
5,5
8,2
4,7
5,5
8,3
4,3
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Minder vaak
Vraag 15: Koningin Beatrix gaf in haar kersttoespraak in 2009 aan dat de mens afstandelijker en eenzamer wordt door de korte berichten die men via internet verspreidt. Bent u het met haar eens?
Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
522
243
279
55
73
106
110
132
46
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Eens
43,1
45,3
41,2
41,8
34,2
50,9
40,9
47,7
32,6
Oneens
56,9
54,7
58,8
58,2
65,8
49,1
59,1
52,3
67,4
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Vraag 16: Stelling: ‘Omdat ik op internet anoniem ben, durf ik mij daar meer te uiten dan in het ‘echte’ leven’.
Allen N=
Vrouw Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
522
243
279
55
73
106
110
132
46
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Dat geldt zeker voor mij
5,0
4,5
5,4
14,5
6,8
1,9
4,5
4,5
0,0
Dat geldt enigszins voor mij
17,4
18,9
16,1
27,3
23,3
19,8
14,5
13,6
8,7
Dat geldt niet of nauwelijks voor mij
43,3
44,9
41,9
30,9
43,9
50,0
45,6
41,8
41,3
Dat geldt zeker niet voor mij
31,4
28,0
34,4
27,3
23,3
25,5
32,7
38,6
39,1
Geen mening
2,9
3,7
2,2
0,0
2,7
2,8
2,7
1,5
10,9
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Vraag 17: Stelling: ‘Op het internet gelden andere normen dan in het ‘echte’ leven’.
Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
522
243
279
55
73
106
110
132
46
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Eens
35,1
30,5
39,1
45,5
32,9
40,6
39,1
28,8
21,7
Oneens
64,9
69,5
60,9
54,5
67,1
59,4
60,9
71,2
78,3
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Vraag 18: Stelling: ‘Online flirten is onschuldiger dan in het echte leven met iemand flirten’.
Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
522
243
279
55
73
106
110
132
46
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Eens
28,0
24,7
30,8
27,3
39,7
27,4
28,2
22,7
26,1
Oneens
72,0
75,3
69,2
72,7
60,3
72,6
71,8
77,3
73,9
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Vraag 19: Stelling: ‘Onwaarheden over jezelf op internet vertellen is minder erg dan onwaarheden over jezelf vertellen tijdens het rechtstreekse contact met andere mensen’.
Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
522
243
279
55
73
106
110
132
46
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Eens
14,0
11,5
16,1
21,8
16,4
13,2
14,5
8,3
17,4
Oneens
86,0
88,5
83,9
78,2
83,6
86,8
85,5
91,7
82,6
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Vraag 20: (Toelichting, zie open antwoorden)
Vraag 21: Stelling: ‘Internet zorgt ervoor dat mensen meer openstaan voor nieuwe ontwikkelingen’.
Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
522
243
279
55
73
106
110
132
46
%
%
%
%
%
%
%
%
%
90.2
89,3
91,0
85,5
95,9
90,6
86,4
92,4
89,1
Oneens
9,8
10,7
9,0
14,5
4,1
9,4
13,6
7,6
10,9
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Eens
Vraag 22: Stelling: ‘Internet maakt mensen oppervlakkiger’.
Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
522
243
279
55
73
106
110
132
46
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Eens
39,3
35,8
42,3
50,9
39,7
42,5
37,3
36,4
30,4
Oneens
60,7
64,2
57,7
49,1
60,3
57,5
62,7
63,6
69,6
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Vraag 23: (Toelichting, zie open antwoorden)
Vraag 24: Is het uw ervaring dat mensen op internet zich eerlijker tegenover elkaar uiten dan wanneer ze elkaar in levende lijve zien? Of niet?
Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
522
243
279
55
73
106
110
132
46
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Ja
14,2
14,8
13,6
18,2
23,3
12,3
10,9
12,9
10,9
Nee
36,4
30,0
41,9
40,0
31,5
38,7
45,5
31,8
26,1
Geen uitspraak
49,4
55,2
44,5
41,8
45,2
49,0
43,6
55,3
63,0
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Vraag 25: Kunt u zich voorstellen dat er ‘virtuele liefdes’ ontstaan, dus liefdesrelaties tussen mensen die elkaar nog nooit in levende lijve hebben gezien maar uitsluitend contact met elkaar hebben via internet?
Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
522
243
279
55
73
106
110
132
46
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Ja
73,4
67,1
78,9
80,0
75,3
78,3
70,9
70,5
65,2
Nee
26,6
32,9
21,1
20,0
24,7
21,7
29,1
29,5
34,8
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Vraag 26: Heeft u op internet, al dan niet via sociale netwerken, wel eens iemand leren kennen met wie u een speciale band heeft gekregen, een band die misschien wel niet zou zijn ontstaan als u die persoon alleen in het echte leven had ontmoet?
Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
522
243
279
55
73
106
110
132
46
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Ja
30,3
27,6
32,6
45,5
41,1
34,0
29,1
22,0
13,0
Nee
69,7
72,4
67,4
54,5
58,9
66,0
70,9
78,0
87,0
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Vraag 27: Hoeveel ‘echte’ vrienden heeft u? We bedoelen daarmee mensen, buiten uw familieleden om, waar u een hechte band mee hebt en op wie u dag en nacht kunt rekenen, in goede en in slechte tijden.
Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
522
243
279
55
73
106
110
132
46
%
%
%
%
%
%
%
%
%
8,6
7,4
9,7
5,5
5,5
5,7
11,8
10,6
10,9
1-2
31,8
30,5
33,0
21,8
16,4
41,5
38,2
33,3
26,1
3-5
43,5
42,4
44,4
50,9
53,5
34,9
42,7
40,9
47,8
6-10
12,1
14,4
10,0
12,7
20,5
13,2
6,4
11,4
10,9
Meer dan 10
4,0
5,3
2,9
9,1
4,1
4,7
0,9
3,8
4,3
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Geen
Vraag 28: Denkt u dat het mogelijk is om uitsluitend via internet een echte vriendschap met iemand te hebben? Iemand die je dus nooit ziet maar met wie je alleen via internet contact hebt.
Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
522
243
279
55
73
106
110
132
46
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Ja
45,0
49,8
40,9
54,5
42,5
46,2
40,0
49,2
34,8
Nee
55,0
50,2
59,1
45,5
57,5
53,8
60,0
50,8
65,2
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Vraag 29: Stelling: ‘Ik hecht meer waarde aan vrienden die ik regelmatig in levende lijve zie dan aan ‘digitale’ vrienden met wie ik veel contact op internet heb maar die ik zelden of nooit in levende lijve zie’.
Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
522
243
279
55
73
106
110
132
46
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Eens
61,9
56,9
66,3
65,4
67,2
62,3
60,0
59,9
58,7
Ik hecht aan beide evenveel
17,4
19,3
15,8
18,2
13,7
15,1
18,2
19,7
19,6
6,1
4,5
7,5
5,5
2,7
9,4
9,1
4,5
2,2
Niet te vergelijken
14,6
19,3
10,4
10,9
16,4
13,2
12,7
`15,9
19,6
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Oneens
Vraag 30: Stelling: ‘In onze steeds individualistischer wordende maatschappij is het hebben van virtuele contacten met anderen een uitkomst’.
Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
522
243
279
55
73
106
110
132
46
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Eens
53,1
52,7
53,4
54,5
54,8
52,8
52,7
54,5
45,7
Oneens
46,9
47,3
46,6
45,5
45,2
47,2
47,3
45,5
54,3
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Vraag 31: (Toelichting, zie open antwoorden)
Vraag 32: Heeft u via internet één of meer mensen leren kennen die u (tot nu toe) nog nooit in levende lijve ontmoet hebt?
Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
522
243
279
55
73
106
110
132
46
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Ja
40,2
39,9
40,5
52,7
47,9
45,3
39,1
31,1
30,4
Nee
59,8
60,1
59,5
47,3
52,1
54,7
60,9
68,9
69,6
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Vraag 33: Als u aan anderen bepaalde dingen over uzelf vertelt, vindt u het dan prettiger om dat via social media te doen dan op andere manieren?
Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
522
243
279
55
73
106
110
132
46
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Ja
17,4
18,9
16,1
29,1
23,3
19,8
10,9
14,4
13,0
Nee
58,1
57,2
58,8
69,1
71,2
58,5
58,2
48,5
50,0
Ik gebruik geen social media
24,5
23,9
25,1
1,8
5,5
21,7
30,9
37,1
37,0
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Vraag 34: Welke van deze twee woorden past het meest bij u?
Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
522
243
279
55
73
106
110
132
46
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Ik
33,0
34,6
31,5
47,3
49,3
33,0
30,9
25,0
17,4
Wij
67,0
65,4
68,5
52,7
50,7
67,0
69,1
75,0
82,6
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Vraag 35: Hoe denkt u dat de gemiddelde Nederlander deze vraag zou beantwoorden, los van wat u zelf geantwoord heeft?
Allen Vrouw N=
Man
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
522
243
279
55
73
106
110
132
46
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Ik
74,5
75,3
73,8
80,0
86,3
70,8
76,4
72,0
60,9
Wij
25,5
24,7
26,2
20,0
13,7
29,2
23,6
28,0
39,1
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Kruising tussen vraag 34 en vraag 35:
Respondent
Ik
Wij
%
%
%
%
Ik
80,8
71,4
33,0
74,5
Wij
19,2
28,6
67,0
25,5
Totaal
100
100
100
100
Schatting respondent
Nederland Voorspelling respondent
Vraag 36: Wat is uw geslacht?
N=
522 %
Vrouw
46,6
Man
53,4
Totaal
100
Vraag 37: Wat is uw leeftijd?
N=
522 %
18-24 jaar
10,5
25-34 jaar
14,0
35-44 jaar
20,3
45-54 jaar
21,1
55-64 jaar
25,3
65 jaar of ouder
8,8
Totaal
100
Vraag 38: Wat is uw hoogst voltooide opleiding?
N=
522 %
Geen
1,3
LBO
10,2
VMBO
3,3
MAVO
11,9
HAVO
10,5
MBO
28,0
VWO
3,6
HBO
24,5
WO
6,7
Totaal
100
Vraag 39: Ik ben:
N=
522 %
Getrouwd/samenwonend met inwonende kinderen
27,2
Getrouwd/samenwonend zonder inwonende kinderen
38,1
Alleenstaand met kinderen
5,8
Alleenstaand zonder kinderen
28,9
Totaal
100
Vraag 40: Als er nu verkiezingen voor de Tweede Kamer zouden zijn, op welke politieke partij zou u dan stemmen?
N=
522 %
CDA
9,4
ChristenUnie
2,9
D66
7,3
Groen Links
6,1
Partij voor de Dieren
3,3
PVDA
17,1
PVV
23,5
SGP
1,7
SP
10,9
ToN
0,6
VVD
17,2
Totaal
100