Raad -
1200328
Algemene beschouwing voorjaarsnota 2012
Eerste termijn
Het is de tegenwind die de vlieger doet stijgen.
Almelo, 19 & 21 juni 2012
Voorzitter, Deze voorjaarsnota heeft meer weg van een begroting. Het gaat eigenlijk veel meer over geld, dat wij niet hebben, dan over beleid dat later financieel wordt vertaald in een begroting. Het is het zoveelste opeenvolgende jaar dat wij terug moeten in het voorzieningen- en ambitieniveau. Ook ontkomen wij niet meer aan het verhogen van zowel de indirecte als de directe lasten. Het heet voorjaarsnota maar het heeft de sfeer van een sombere herfstdag.
Reserves Het college heeft alle spaarpotjes in de vorm van reserves die maar enigszins leeg geschut konden worden ook leeg geschud. Dat brengt de gemeente in een heel kwetsbare positie. U kunt zich geen financieel negatieve afwijkingen meer permitteren. Er dient dus erg strak aan de wind te worden gezeild, willen wij geen averij oplopen. Daarbij geldt dat afspraak ook afspraak is, of het nu om uitvoering van beleid gaat of het realiseren van een taakstelling. De 3 W’s zijn hierbij van groot belang, wie, wat en wanneer. Strak aan de wind zeilen wil ook zeggen dat continue alertheid geboden is ten aanzien van mogelijke risico’s en gevaren die zich voor kunnen doen.
Bedrijventerreinen De strategische voorraad wordt uitgebreid met Buitenhaven West en Aadijk Noord. Dan resteert nog 60 hectare bedrijventerrein. Dat is exclusief XL businesspark wat een regionaal karakter heeft. In de strategische voorraad zit ook de zogeheten Kanaalsprong. De CDA fractie vindt het niet realistisch om dit gebied nog langer aan te wijzen als lokaal bedrijventerrein. In het belang van de landbouw is het goed om daar een definitief besluit over te nemen. Is het college bereid om definitief af te zien van de Kanaalsprong?
Binnenstad Wij realiseren ons dat de Almelose binnenstad niet echt uitnodigend en verleidend is. ‘s Avonds is het op veel plaatsen in de binnenstad sfeerloos en maakt het een uitgestorven indruk. Maar ook de vele leegstaande winkels en braakliggende terreinen dragen niet bij aan een gezellig dagje winkelen in de Almelose binnenstad. Gevraagd wordt om nu 5 miljoen beschikbaar te stellen voor de eerste fase maar wat de tweede, derde en volgende fases gaan inhouden en welke kosten daarmee gemoeid zijn, zijn volledig onbekend. Almelo CDA fractie Algemene beschouwing Voorjaarsnota 2012
Pagina 2
U stelt dat er sprake is van een nieuwe rolverdeling tussen partijen, Het verschil maken. Het ontwikkelen van vastgoed wordt overgelaten aan de marktpartijen. De gemeente is faciliterend en beperkt zich tot de openbare ruimte en wettelijke taken. Of te wel de gemeente heeft de kosten en geen mogelijkheid van terugverdien effecten. En dat in een tijd dat de financiële mogelijkheden zeer beperkt zijn. Met klem dringen wij er bij het college op aan om bij de ontwikkeling van de binnenstad te werken met de checklist grote projecten. Voor ons is het van belang dat wij goed inzicht krijgen en houden in de afspraken die men wil maken en contracten die worden gesloten. Daarnaast pleiten wij er voor om meer aandacht te besteden aan de activiteiten en evenementen die plaatsvinden in de binnenstad. Zorg voor een goede spreiding in de tijd en geef er veel meer bekendheid aan. Almeloërs moeten niet maandag in de krant lezen wat ze zaterdag of zondag hebben gemist. Ook vragen wij aandacht voor de fietsroutes naar en in de binnenstad, zowel bij de ontwikkelingen van de binnenstad als tijdens de bouwwerkzaamheden.
Aanpassen organisatiestructuur en Lean Six Sigma Gevraagd wordt om 660 duizend euro beschikbaar te stellen voor een onontkoombare aanpassing van de organisatiestructuur. Hoe de nieuwe organisatiestructuur er uit komt te zien en op welke termijn, daar wordt met geen woord over gesproken. Als je goed tussen de regels doorleest wordt op zijn minst de indruk gewekt dat niet langer de producten en diensten van de gemeente het centrale inrichtingscriterium vormen maar de programma’s of de ‘logica van de burgers’. De ‘logica van de burger’ klinkt wellicht helder, maar de burger kent vele verschijningsvormen. De kanteling betekent een fundamenteel andere wijze van inrichten en besturen van de organisatie. De gemeente is in de ogen van de CDA fractie te intern gericht en heeft de ogen en oren in de lokale samenleving te veel verloren. Ondanks het programma,’Het verschil maken’ is Almelo te weinig gericht op de samenleving. Eerst moet de relatie tussen burger en de gemeente worden gedefinieerd en daar moet vervolgens de organisatiestructuur op worden geënt. Een structuurverandering is vanzelfsprekend niet de enige mogelijke interventie om tot beter presteren te komen. Structuurinterventies kunnen alleen een beoogde nieuwe werkwijze ondersteunen. Voor een betere publieksdienstverlening is dikwijls een drastische aanpassing van processen en ICT-infrastructuur noodzakelijk.
Almelo CDA fractie Algemene beschouwing Voorjaarsnota 2012
Pagina 3
En het daadwerkelijk regisserend en partnergericht werken op stedelijk niveau vraagt van ambtenaren en bestuurders een andere rolopvatting, houding en competenties.
Een goed instrument voor het optimaliseren van processen is Lean Six Sigma. Voorzitter de CDA fractie heeft al vaker gepleit voor het gebruiken van de Lean Six Sigma methode. Kenmerkend hierbij is de procesgerichte aanpak en het zichtbaar maken van processen. Vanuit het proces worden knelpunten, verspillingen en frustraties opeens zichtbaar en communiceerbaar. Verspillingen leiden bovendien tot onnodige kosten. Ervaring leert dat alleen al het verschaffen van dit inzicht een enorm positief effect kan hebben. Zoals al vaker gezegd, maar met de gedachten dat de kracht van de boodschap zit in de herhaling. Met Lean Six Sigma kunt u “Het verschil maken”. De CDA fractie kiest in tegenstelling tot het college voor de lichte variant omdat wij geen meerwaarde zien in een assessments voor alle teamleiders en ook de ondersteuning van P&O kan wel iets minder volgens ons. Dat levert een besparing op van € 135.000.
Stadhuis In het VNG magazine van 29 mei 2012 staat een interessant artikel over de gemeente Molenwaard. Deze gemeente heeft er voor gekozen om geen nieuw gemeentehuis te bouwen. Sterker nog, Molenwaard heeft het gemeentehuis letterlijk afgeschaft. De consequentie is dat de inwoners van Molenwaard voor de producten en diensten van de gemeente niet meer naar een fysiek loket hoeven, maar dat vrijwel alles online kan worden geregeld. Voor de overige zaken en voor mensen die niet met computers overweg kunnen, geldt dat de gemeente aan huis of in het verzorgingshuis langskomt. Niet alleen de ambtenaren, maar ook de bestuurders worden gestimuleerd om zo veel mogelijk de deur uit te gaan. Ze hebben straks zelfs geen raadzaal meer. Raadsvergaderingen worden in wijkcentra, verzorgingstehuizen, scholen, kerken en bij sport en andere verenigingen gehouden. Al naar gelang het onderwerp van de vergadering wordt er gewisseld van plek. Het vergaderen op deze locaties heeft veel voordelen. Je brengt politiek en burger dichter bij elkaar, burgers raken geïnteresseerd in de politiek en raken meer betrokken. Maar de plekken waar je vergadert krijgen ook de nodige aandacht. Raadsleden krijgen meer feeling met het werkveld. Het zal wel de nodige organisatie vergen, maar je krijgt er ook veel voor terug. In Molenwaard zijn ze hierdoor twee tot vier keer goedkoper. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat het model van Molenwaard veel belangstelling trekt.
Almelo CDA fractie Algemene beschouwing Voorjaarsnota 2012
Pagina 4
De CDA fractie vindt het de moeite waard om deze mogelijkheid nader te bestuderen. Door de bouw van een nieuw stadhuis voor twee jaar op ‘on hold’ te zetten kan die tijd ook gebruikt worden om dit alternatief verder uit te werken. De burger hoeft niet langer naar de gemeente toe te komen, maar de gemeente komt naar de burger, via toetsenbord of deurbel.
Belastingvoorstellen Om de financiën in balans te brengen heb je twee mogelijkheden, uitgaven verlagen en inkomsten verhogen. Dit laatste betekent veelal verzwaring van de lasten voor de burgers. Een onroerend zaakbelasting, OZB, verhoging van vijf procent in drie opeenvolgende jaren is inclusief een inflatiecorrectie van 1,75 % toch een verhoging na drie jaar van bijna 22 procent. De CDA fractie is van mening dat elk jaar moet worden bezien of de OZB verhoging wel noodzakelijk is of verantwoord achterwege kan blijven. Om nu al af te spreken dat de komende drie jaar de OZB automatisch wordt verhoogd met 5% en de inflatiecorrectie gaat de CDA fractie te ver. De gemeenteraad stelt bij de begrotingsbehandeling jaarlijks de belastingtarieven vast, laten wij dus niet al te ver voor de muziek uit gaan lopen en nu al voor de komende drie jaar de tariefverhoging van de OZB vaststellen. Daarbij komt dat er nog veel onduidelijkheden zijn in financieel opzicht.
Subsidiebeleid De CDA fractie heeft al bij herhaling aangedrongen om meer inzicht te krijgen in het subsidiebeleid. Volgens de CDA fractie is er onvoldoende bekend wat het effect is van toegekende subsidies. Subsidies worden niet of zeer beperkt geëvalueerd en een subsidie stopzetten vanwege een negatieve evaluatie is ons niet bekend. De vraag is dan ook is dit de laatste jaren wel eens voorgekomen? Verenigingen worden nu zonder inhoudelijke onderbouwing gekort op hun subsidie zoals de muziekverengingen. Andere subsidie ontvangers blijven geheel buitenschot zoals bij voorbeeld het Theaterhotel. De CDA fractie is van mening dat bij het bezuinigen op subsidies met verschillende maten wordt gemeten. Voor de begroting 2013 ontvangen wij graag een overzicht van alle verstrekte subsidies, conform Algemene Subsidieverordening gemeente Almelo 2005, van de afgelopen drie jaar en welke kortingen er hebben plaatsgevonden of gaan plaatsvinden. Betreft het een generieke korting of een korting op basis van een evaluatie.
Bezuinigingen Almelo CDA fractie Algemene beschouwing Voorjaarsnota 2012
Pagina 5
Bij de voorjaarsnota 2011 hebben wij een amendement ingediend om de voorgenomen bezuiniging op zowel de Rooms Katholieke als de Joodse begraafplaats van tafel te halen. Het amendement werd breed gesteund. Want de CDA fractie betreft zijn wij niet veranderd van zienswijze en zullen wederom een amendement indienen om deze voorgenomen bezuiniging van tafel te halen.
Het afbouwen van de subsidieregeling voor amateur verengingen als generieke maatregel gaat de CDA fractie te ver. Het vraagt tijd om na te gaan of er verantwoord kan worden bezuinigd en kunnen er andere geldstromen worden gegenereerd. Wellicht is een deel op te vangen door contributie verhoging of een goedkopere accommodatie te gebruiken. Maar wat is een Harmonie zonder instrumenten. Dan kun je hooguit de aftocht blazen en dat kan nooit de bedoeling zijn. Vooral omdat de jeugd hier de dupe van wordt en dat staat haaks op ons beleid waar wij juist investeren in de jeugd.
Stadsdeelcoördinatie en stadsdeelondersteuning. Het kan niet zo zijn dat de stadsdeelcoördinatoren en stadsdeelondersteuners alleen nog maar probleemgericht gaan werken. Daarmee doet u de wijken die geen of geen grote problemen hebben te kort. Het wijkwerk draait op vrijwilligers en die hebben recht op ondersteuning. Deze vrijwilligers mogen niet de dupe worden. Wat goed is moeten we vooral zo houden. Dat is vele keren goedkoper dan het risico lopen dat nog meer problemen in de wijken ontstaan. Daarbij de vraag wanneer is het een probleem? Als het zo door de wijk wordt ervaren of als het door anderen als een probleem wordt ervaren.
Zwembad Door de bedrijfstijd, dus de openingstijden, te bekorten lijkt je in eerste instantie te besparen maar de prijs die je hier voor op de langere termijn betaald is vele keren hoger. Het zwembad is niet alleen een maatschappelijke voorziening maar heeft ook een rol op het gebied van sport en gezondheid. Almelo en stad met ruim 72.000 inwoners moet kunnen beschikken over een openlucht zwembad. Ook hier geldt weer wees creatief en ga opzoek naar de kansen. Sluiten kan altijd nog.
De Raad Veelvuldig spreekt de CDA fractie over efficiënt en effectief. Dat vragen wij van de gemeentelijke organisatie, subsidie ontvangers en tal van andere organisaties. Almelo CDA fractie Algemene beschouwing Voorjaarsnota 2012
Pagina 6
Laten wij deze vraag ook eens bij ons zelf als raad neerleggen. De tijd die een gemiddeld raadslid besteed aan het raadswerk neemt hand over hand toe. Meerdere avonden per week brengt een raadslid al vergaderend door in het gemeentehuis. Ondanks spreektijd lukt het de raad bijna niet om een agenda in één avond af te handelen. Het is eerder regel dan uitzondering dat wij geen agendapunten hoeven door te schuiven. Planningen wijzigen geregeld, avonden worden toegevoegd of bijeenkomsten worden geschrapt. De huidige werkwijze van de raad kan wat de CDA fractie betreft niet worden bestempeld als efficiënt en effectief. Voor de goede orde, dit is geen beschuldiging aan wie dan ook maar een constatering. Hoe het wel moet, dat weten wij ook nog niet maar wij zijn bereid om daar heel open en onbevangen samen met anderen naar te kijken.
Almelo CDA fractie Algemene beschouwing Voorjaarsnota 2012
Pagina 7
