Optimaliseren doet rendement stijgen

POWERED BY

TRANSPORT & LOGISTIEK

Rondetafel logistieke software

Optimaliseren doet rendement stijgen RV/JUNGHEINRICH

De term ‘logistiek’ verwijst klassiek naar de magazijnfunctie en het transportgebeuren. Maar het is breder: in elk bedrijf - zowel bij een logistieke dienstverlener als in een productiebedrijf - draaien alle activiteiten rond en door de logistiek, beginnende met de items op het ERP-niveau en eindigend met de vorkheftrucks en de personeelslogistiek op de vloer. Door Alfons Calders

DECEMBER 2013 ● TRANSPORT ECHO

51

쏹 TRANSPORT & LOGISTIEK


S

oftwaresystemen zijn de ruggengraat van de industriële logistiek. Tijd dus om een overzicht te maken van de mogelijkheden, nieuwe trends... Dat deden we met een zeskoppig panel bestaande uit Jan De Coster van De Clercq Solutions, Gerard Paulussen van Intrion, Jelle Celis van Jungheinrich, Olivier Corluy van Optimact/ Xeleos Consulting, Luc Snellings van Phi Data en Wim van Loo van Slimstock België.

TIENKAMPER VERSUS SPECIALIST Is er naast ERP ook nog gespecialiseerde taaksoftware (MES, WMS, stockoptimalisering...) nodig of kan men deze niet beter integreren in de ERP-software? ERP - enterprise resources planning - is de bedrijfsbackbone. Maar dan gaat het eerder om de statische backbone, gericht op een gestructureerd bij elkaar brengen en aansturen van de administratie. Er zijn echter tal van specifieke logistieke en andere beheerstaken die niet in detail door ERP worden aangestuurd. Denk op de productievloer aan personeelsplanning en detailmachineplanning (het MES-luik) of in de magazijnomgeving de opslagstrategieën, de pickingplanning (het WMS-luik)... Er is de stockoptimalisatieplanning. Vroeger waren dergelijke specifieke noden dikwijls de aanleiding voor - vooral kleinere - bedrijven om hun ‘ERP’-ruggengraat in eigen beheer te ontwikkelen. Dat is vandaag niet meer te supporteren. Binnen de klassieke ERP-pakketten zijn er ook tools die toelaten deze specialismen te

beheren. Maar door af te scheiden kan men verder gaan in ‘customisering’. Voor ERP moet men het bedrijf reorganiseren (anders krijgt men per ERP een dedicated software), maar hoe ‘lager’ het niveau in de organisatie, hoe meer de software zich moet integreren in de specificiteit van de werking. Dus niet ‘de firma naar de software’, maar ‘de software naar de gebruiker’ configureren (dus niet bijprogrammeren, want dan krijgt men moeilijk te onderhouden maatsoftware). Men mag deze gespecialiseerde softwarepakketten niet zien als ‘eenvoudige’ addons. Ze zijn wel degelijk een afzonderlijke automatisering van complementaire, specifieke disciplines. Het zijn zgn. ‘Best-ofBreed’-oplossingen. Om het in sporttermen te zeggen: een tienkamper is zeker meer dan een doorsnee-atleet op al de vereiste sportdisciplines, maar zal het in de meeste gevallen moeten afleggen tegen een gespecialiseerde spurter, hordeloper, polsstokspringer...

LOKALE PIJNPUNTEN OPLOSSEN ERP wordt vanuit centraal niveau - headquarters zeg maar - opgelegd. Wie is vragende partij voor de gespecialiseerde pakketten en hoe zit het met standaardisering binnen internationale groepen? Deze ‘Best-of-Breed’-oplossingen worden belangrijker dan vroeger. ERP is statischer en zeer goed voor de ‘doorsneeprocessen’. Maar de forecast en de handling van slow movers en fast movers zijn niet evident te

realiseren. We zitten vandaag echter in een wereld waar men van grote series standaard producten meer en meer verschuift naar snelle levering van kleine aantallen klantspecifieke producten. Elke productie- en logistieke unit heeft meer wendbaarheid nodig dan vroeger, in onze contreien waarschijnlijk nog meer dan elders. Daarom zijn deze vragende partij voor de gespecialiseerde softwarepakketten. En het minimaliseren van de stock (zowel van grondstoffen als van tussenstocks en afgewerkte producten), het optimaliseren van magazijnbewegingen, het stroomlijnen van productie... zijn dingen die ‘vloergebonden’ gebeuren en dus ook lokaal moeten geoptimaliseerd worden. Met een gespecialiseerde aanpak kan veel geld verdiend worden en daarom zijn hier via gespecialiseerde software korte ROI’s te halen. De Best-of-Breed oplossingen worden dikwijls aangekocht om deze lokale pijnpunten op te lossen. Ze krijgen toelating door hun snelle ROI. Men ziet wel dat in sommige gevallen de eerst gekozene later als ‘de bedrijfsstandaard’ door de hele organisatie gaat. De eerste introductie bewijst dat de geboden software het probleem oplost, met het bijkomend bewijs dat de ROI zeer kort is. En hoewel veel logistieke software ook als standalone kan werken, is de soepelheid van integratie met ERP ook een belangrijk beslissingscriterium. Discussies worden gestart op niveau van ‘de gebruiker’, maar afgerond op niveau van ‘financiën’. Bij kmo’s is het dan belangrijk dat er een standalone versie is. Een bijkomend voordeel in kmo’s is dat de financieel directeur er ook in vele gevallen verantwoordelijk is voor de ICT.

Woordenlijst van gebruikte afkortingen:

KDC

• AGV: automated guided vehicle • AIDC: automatic identification and data capture • ERP: enterprise resources planning • MCS: manufacturing control system • MES: manufacturing execution systems • ROI: return on investment • RFID-tag: memorylabel dat uitleesbaar is via RFID (radio frequency identification) • WCS: warehouse control system • WMS: warehouse management system

52

Rondetafel logistieke software, zes panelleden aan het woord over de nieuwe trends in de sector. TRANSPORT ECHO ● DECEMBER 2013

Deelnemers rondetafel Jan De Coster, sales & marketing director van De Clerq Solutions, is al 20 jaar actief in logistiek. Het softwarebedrijf is gespecialiseerd in operationele optimalisatie van productie- en logistieke omgevingen door middel van het pakket Objective. Dit is een puur Belgische WMS/MES-software (manufacturing management, warehouse management en workforce management). Klanten: vooral België en Nederland (waar recent een eerste medewerker werd aangeworven) met implementaties in de landen waar klanten actief zijn. Objective functioneert als standalone, maar wordt steeds gekoppeld aan het ERP. Gerard Paulussen, CEO van Intrion, nam in 2012 via een management buy-out samen met Chris Vleeschouwers, het bedrijf over van Colruyt. Intrion is een integrator die zich - met haar 125 ingenieurs en met het ‘i-framework’ (tools voor tracking & tracing, WCS - MCS...) - focust op automatisatie van logistieke en end-of-line systemen in de Food en Farma: van concept tot en met de 24/7 service over de ganse levensduur. Ze heeft haar zetel in België en een vestiging in Nederland. Jelle Celis is project engineer RF/WMS bij Jungheinrich België. Jungheinrich startte in Duitsland in 1953 met de bouw van vorkheftrucks. Daar kwamen palletrekken tot full automatische magazijnen bij. Met de overname begin 2013 van de Oostenrijkse WMS-ontwikkelaar ISA GmbH kan ze zich profileren als aanbieder van totaaloplossingen. De deuropener blijft haar breed gamma logistieke trucks, maar de softwareoplossingen worden steeds belangrijker als ruggengraat.

Jan De Coster

Olivier Corluy

Gerard Paulussen

Luc Snellings

Jelle Celis

Wim van Loo

Luc Snellings is bij Phi Data business development manager application software solutions. Bij de start in 1981 spitste het bedrijf zich toe op de AIDC-apparatuur. Componentverkoop leidde bijna automatisch richting systemen: genre picking, labeling, draadloze terminals, datacollectie, locatiebepaling, monitoring van logistieke processen, enz. Ze koppelen met WMS en ERP. Het bedrijf heeft ‘eigen’ mini-WMS-oplossingen en de nadruk ligt op total solutions rond AIDC. Wim van Loo, business development manager bij Slimstock België, is 22 jaar actief in de ERP-wereld. Slimstock, met het Belgisch hoofdkantoor in Mechelen, is van oorsprong een Nederlands bedrijf, opgericht in 1993. Ze ontwikkelt Slim4 forecasting en voorraadoptimalisatiesoftware, een gespecialiseerde add-on gekoppeld aan ERP met als doel ‘de juiste voorraad, op het juiste moment, op de juiste plaats’ te realiseren. Het bedrijf richt zich op alle voorraadhoudende industriële segmenten, zowel kmo’s als lokale en internationale groepen.

Foto’s: KDC

Olivier Corluy is managing director van Xeleos Consulting, een consulent in Supply Chain Management. Dit gebeurt in associatie met Optimact, ontwikkelaar van een toolkit voor ‘in real-time’ optimaliseren van de voorraad (forecast, voorraadparameters, bestellingen...). Het doel is om te komen tot een minimalisering van het werkkapitaal dat de voorraad opslorpt in balans met een maximale klantenservice. Specifiek voor Optimact is dat ze haar tools en oplossingen vanuit ‘the cloud’ ter beschikking stelt van haar klanten.


53

RV/PHI DATA



54

GOEDE, OUDE BARCODE VERVANGEN DOOR TECHNOLOGIE Eens hulppakketten in gebruik stelt zich de vraag van ‘gegevensinput’. Men kan geen magazijnmanagement, stockoptimalisering of logistieke planning op poten zetten als er geen nauwkeurige gegevens van de bijhorende logistieke stromen bestaan. Blijft dit de barcode? In realiteit gaat het andersom: logistieke afdelingen hebben magazijnen vol staan met barcodes, minimaal al op palletten, dozen en producten, en ze vragen leveranciers van barcodescanners of ze op basis hiervan niet meer efficiëntie kunnen halen. En dan komen er nog barcodes bij op de palletstellingen om de palletplaatsen te identificeren. De barcode (ter info: gepatenteerd in 1952) blijft in eerste instantie een handig basismiddel om de logistiek in de productie en het magazijn te stroomlijnen. Barcodes zijn gemakkelijk zelf te produceren en in de software te personaliseren naar eigen logistiek gebruik. Daarnaast werd er voor de consumentengoederen in 1973 de eerste versie van een ‘Universal Product Code’ uitgebracht, vandaag in verschillende versies en standaarden (UPC, code 128, EAN-codes...). Deze barcode geeft gestandaardiseerd - via cijfercodecombinaties - informatie van het betrokken product en haar producent (land

van herkomst, producent-ID en productnummer. Hier komt de wetgever wel wat roet in het eten gooien. Deze vraagt vandaag uitgebreidere informatie op het etiket en in de barcode. Dit zal er voor zorgen dat men moet overstappen op 2D-codes (QR-code, Databar, DataMatrix...). Het probleem dat zich echter stelt voor kleine producten is dat de barcode groter wordt dan de fysische dimensie van de verpakking. Naast de problematiek van de wettelijk verplichte gegevenshoeveelheid heeft men met

Marketing - al altijd belangrijker dan logistiek wordt nog prominenter. barcodes een efficiëntielimiet in de bedrijven. Elke barcode moet gescand worden: men moet dus richten en werken in ‘leesbare’ omstandigheden. Bedrijven willen een volledig automatische identificatie van goederen- en palletstromen in de ganse fabriek, desgevallend ook in de vrachtwagen en bij aflevering. Voor de voeding gaat het tot ver voor de fabriek. Bij vlees bijvoorbeeld tot zelfs voor het dier geboren is. Bij dieren worden identificatietags ingeplant. In automatisch transport in de fabriek worden RFID-

Logistieke afdelingen hebben magazijnen vol staan met barcodes, op de rekken, palletten, dozen, producten, enz. TRANSPORT ECHO ● DECEMBER 2013

tags (via een inductiesysteem draadloos uitleesbare memories) ingezet om de AGV’s te identificeren en met automatische readers in productieflows kan men de volledige productie real-time opvolgen op basis van de locaties van de tags en de koppeling in het managementsysteem met opdrachten. Men kan deze techniek ook toepassen in het magazijn, waar met ‘Real Time Location Systems’ het lezen van barcodes overbodig wordt om de magazijnbewegingen te registreren.

Een andere evolutie is dat (grote) klanten steeds verder gaan in hun personificatie. Marketing was al altijd belangrijker dan logistiek, maar wordt nog belangrijker. Toch mag de logistieke kost (productiekost inclusief) niet stijgen. We hebben het niet (enkel) over de opdrukken (als alternatief van etiketten) die variëren per land, per marktsegment, per seizoen. We hebben het ook over logistiek niet-efficiënte vormen, en dergelijke. Een zwanenhals op een fles is je reinste dommigheid voor transport, maar ze is er en blijft er. En de steeds verhogende variaties. Waar vroeger bier in het flesje van de brouwer kwam, wordt door grootwarenhuisketens gevraagd om een flesje te hebben dat specifiek is voor elk bier, de brouwer én het warenhuis. Voorraden worden risico’s, volle palletten een luxe en picking en stapelen van gemengde pallets wordt steeds moeilijker. Waarbij men bijna een CAD-systeem nodig heeft om van al die variëteit een stabiele transportpallet te kunnen realiseren! Ondertussen stijgt de druk op foutloos leveren en - gelijktijdig - op de traceerbaarheid als voorzorg (blijkt dat als er iets terug moet geroepen worden, alle producten ook de klantspecifieke - moeten terugkomen). Hoe complexer de ‘personalisering’ wordt, hoe meer men - om fouten te vermijden - zal trachten dergelijke ‘automatisch uitleesbare’ tags te gebruiken. Alhoewel: een tag per product - behalve in toepassingen als veiligheidsdevice van kostbare producten (detecteren dat een product niet werd betaald omdat de tag nog actief is) - is nog steeds geen feit. Al is er wel al veel inkt over gevloeid.

Een bottleneck wordt zeker en vast de werkplanning. Het aantal orders - dus de logistieke manipulaties, de reële throughput - neemt drastisch toe, maar de omzet kan hierbij stagneren, misschien sterk dalen. Marges onder druk, slechte balansresultaten. Dus het aantal mensen in logistieke taken - denk aan magazijniers, orderpickers, vorkheftruckchauffeurs - zal niet stijgen en iedereen heeft zijn limiet in mogelijks te halen werkvolume. Een complex probleem van flexibiliseren in een steeds complexere wereld dat moet omgezet worden in een uitdaging. Dat kan enkel via automatisering en softwaretools als ondersteuning. Software die de nodige gegevens aangeeft, die methodes aangeeft, die ook werkarm rapporteren toelaat. Want gelijktijdig met het mogelijk maken van de flexibilisering en de capaciteitsuitbreiding zon-

Er is dus een evolutie dat het aandeel ‘happy flow” (probleemloze logistieke flow doorheen het proces van onderdelen aankoop tot levering eindproduct) vermindert. Er werd gezegd: als men 20 procent happy flow haalt, is dat nog goed. Dus 80 procent wordt ‘op te volgen’, met vraagstellingen zoals ‘wat gebeurt er als de pallet niet de standaardweg van A naar B heeft gevolgd (afgeleid wegens bijvoorbeeld een afkeuring door kwaliteit waardoor er rework moet gebeuren, de pallet staat stil tussen twee scanners omdat de AGV in panne staat, het product moet tussen A en B een klantspecifieke behandeling ondergaan)? In elk productieproces zullen logistieke devices, zoals AGV’s, maar ook robots, pickingstations en machines ‘ontvangers’ en ‘leveranciers’ van productie- en logistieke informatie worden. En als 80 procent dergelijke ‘uitzonderingen’ worden, dan wordt het moeilijker om al die routes en ‘special treatments’ centraal op te volgen. De centrale logistieke manager wordt overbelast. In deze producties - en dat wordt de standaard - zal men richting ‘intelligente tags’ moeten: dus niet enkel tags als codenummer, maar als informatiedrager die worden gelezen en strategisch worden bijgeschreven, die de weg naar het volgend controlepunt kennen, waar ze zich aanmelden en desgewenst opdrachten geven of krijgen. Automatisch, draadloos en zonder enige manuele toekomst. En wat dat met logistieke software te maken heeft? Het gaat allemaal om software add-ons, sorry ‘Best-of-Breed’-oplossingen.

der meer personeel, moet men natuurlijk de juiste gegevens (en dat is meer dan alle data) in de ERP krijgen. Hierbij mag men stellen dat logistiekers niet meer met de ‘standaards’ bezig zijn, maar met de ‘exceptions’. En hierbij is ervaring uit het verleden belangrijk. Datamining noemt men het exploreren van megadata tot gegevens. Naast datamining komt er meer en meer procesmining: wat loopt er specifiek in het proces, is dat juist of fout en hoe kan men verbeteren? Dat kan ook over de verkoopstrategie gaan: “Als er in mijn baai veel meer storm is dan vroeger, kan ik dan niet beter in een nabijgelegen, rustiger baai gaan vissen? Maar misschien doet iedereen dat en moet ik juist in de stormbaai zijn om vis te genereren. Hoe houd ik dan de risico’s onder controle, hoe kan ik een tegenslag verwerken?”



Bij dergelijke variëteit, wat is de oplossing om de logistiek beheersbaar en betaalbaar te houden? De uitdaging blijft - nog meer dan vroeger om het werkkapitaal te beheren. En het gaat om marges, forecast (aankoop materiaal, reservering productiesystemen...), waarbij variëteiten het bedrijf niet mogen destabiliseren. Dat wordt dé uitdaging voor het tot samenwerking verplichte trio: marketing, sales en operations. Het gaat om ‘hoeveel stock’ en het compromis tussen risico, investering en klantservice. En hoewel het in tegenspraak lijkt met de marktvraag, gaat het om een permanente oefening van assortimentsbeperking: het assortiment kan permanent in beweging zijn, maar het totaal aantal variaties moet steeds zo beperkt mogelijk gehouden worden.

RV/JUNGHEINRICH

SOFTWARE HOUDT LOGISTIEK BEHEER(S)BAAR

Naast datamining komt er meer en meer procesmining: wat loopt er specifiek in het proces, is dat juist of fout en hoe kan men verbeteren?


57

RV/JUNGHEINRICH



58

SOFTWARE IN THE CLOUD Een onvermijdbaar onderwerp is de software in the cloud. Hoe staat het daar mee? Kort door de bocht: internet is een onderdeel van de logistiek, maar dat betekent nog niet dat de toepassingen ‘in the cloud’ worden gezet. Meerdere aanbieders bieden software vanuit internet (gelokaliseerd bij servicebedrijven die data center hosting inclusief beheer aanbieden) aan klanten aan. Voordeel voor de leverancier én de gebruiker is dat upgrades automatisch voor alle gebruikers kunnen gebeuren, waardoor niet elke klant zijn lokale ICT hiervoor moet inzetten. Men merkt echter dat vele bedrijven de logistieke en productiegegevens niet graag ‘ver weg’ zetten en liefst opereren met een eigen server en eigen ICT-beheer. Op die wijze kunnen ze onder andere upgrades en bijhorende ‘opleiding’ in de hand houden: geen operator of magazijnbediende wil op een morgen zijn PC opzetten en een onaangekondigd, nieuw bedieningsscherm zien. Alhoewel dat met een cloud-toepassing natuurlijk ook organisatorisch kan vermeden worden. In een ‘samengestelde virtuele supply chain’ - iets wat toch vele bedrijven zoeken - zou men bijvoorbeeld voorraadbeheer tot op het niveau van de toeleverancier kunnen uitbreiden. Of men kan - door een inkijk in de productiestatus van uw order bij een toeleverancier - de leveringsplanning naar uw klanten veel makkelijker maken. Via de cloud is dat eenvoudiger te organiseren door op een beschermde en gecontroleerde

wijze klanten én leveranciers toegang te geven voor het plaatsen van gegevens, het in- en het uitlezen van planningen. Maar EDI is dikwijls nog op e-mail gebaseerd. Belgen zijn niet meteen trendsetter in deze (en andere) nieuwe technologie. Hij is niet wars van nieuwe technologie, integendeel, maar wil ze wél eerst zien werken. Voor de leverancier is het echter ook niet evident: een toepassing moet klaargezet worden voor enkele honderden gebruikers, in Frankrijk en Duitsland zet men met dezelfde inspanning applicaties neer voor enkele duizenden. Schaalgrootte bepaalt kosten per gebruiker. En daarmee is “al of niet in the cloud” niet meer echt de discussie, kostprijs per gebruiker wel, want dat bepaalt de ROI. Ook belangrijk is het beheer van uw supply chain naar boven en naar onder. Men moet dus vooral terug gaan kijken naar de schakels van de supply chain en starten met praten over ‘Best of Breed’. Vandaag denkt men: als ik een reeks van meer dan duizend stuks bestel, zal ik een betere prijs krijgen dan als ik een reeks van honderd stuks bestel. Zelfs als de bestelling op afroep gebeurt. Maar misschien kan uw leveranciers perfecter en goedkoper reeksen van honderd stuks maken. Als je niet praat, weet je het niet. Eerste voorwaarde is natuurlijk ‘back to the roots’, en dat is duidelijk: terug minder toeleveranciers, maar leveranciers die u kent en die u respecteert (en u respecteren). Niet systematisch op zoek gaan naar de goedkoopste leverancier

Belgen zijn niet wars van nieuwe technologie, integendeel. Maar men wil een en ander wél eerst zien werken.

(want één discussie en alle winst is opgeslorpt door de energie die je in die levering moet stoppen en in het gladstrijken van de baren in uw eigen productie en supply chain), misschien niet naar de meest gespecialiseerde per item (met één leverancier voor een gamma kan heel wat administratie worden bespaard). Ook terug naar klanten die u geld opbrengen (en niet naar prospecten die schermen met toekomstig potentieel als je nu nog goedkoper aanlevert). En tot slot: terug naar controle van hoeveel mijn product bijdraagt aan het bedrijf (toegevoegde waarde op directe kost). Kijk ook naar doorlooptijdverkorting eerder dan kosten: meer doorloop van producten geeft minder nood aan (tussen)stock, maar geeft ook meer omzet en meer marge, want uw algemene kosten blijven onveranderd. Naast doorlooptijd is er het beheersen van fouten (rework, maar dat is nog intern). Nog belangrijker is geen verkeerde of slechte onderdelen doorsturen naar de klant, want dan is er een dure logistieke kost en een vertrouwensprobleem. Middelen zijn schaars, dus gerichte KPI’s op al deze punten zijn cruciaal voor margegeneratie. Doe uw partnertraject dan ook maar met de 20 procent leveranciers die 80 procent van uw aankopen vertegenwoordigen. Door de turbulenties in markt- en klantvragen kan het gaan om bijvoorbeeld 200 leveranciers, waarbinnen specifiek grote variaties van bedrijven in korte periodes vallen. Dus de enige manier om dit te kunnen beheersen is een dynamische opvolging van de leveranciers binnen het logistiek gebeuren (evenals een dynamische opvolging van hoe uw klanten over u als leverancier denken). De tools hiervoor kunnen ‘in the private cloud’, zodat elke betrokkene eigenlijk de voor u noodzakelijke gegevens over zichzelf op een ‘automatische wijze’ inbrengt (via bijvoorbeeld bestellen en opvolgen van leveringen via cloudprogramma’s). Het laat toe uw ‘beschikbaarheid’ te vergroten en de beschikbaarheid van anderen op te volgen. En is uw server niet meer beschikbaar dan deze in the cloud? Beiden zijn met een draad verbonden met uw PC. Naar uw eigen server staat uw ICT borg, naar die in the cloud staat een arsenaal bedrijven borg. Hebt u bij een mail al eens getwijfeld aan de betrouwbaarheid of de snelheid van aflevering? Het is de post niet. ● www.industrie.be

TRANSPORT ECHO ● DECEMBER 2013

Optimaliseren doet rendement stijgen

Recommend Documents