ALCOHOLVERSTREKKING Alcohol als bindmiddel?
Drs. Gilbert V.J. Thomas Rainier Tallane Centrum Maliebaan, Utrecht
HET ZORGCENTRUM
AMERSFOORT ZORGCENTRUM VOOR ALCOHOLISTEN
• April 2008 besloot de gemeenteraad van Amersfoort dat er een Zorgcentrum voor ernstig chronische alcoholisten moest komen, naar het model van het zorgcentrum voor harddrugsverslaafden De Kleine Haag. • Centrum Maliebaan kreeg de opdracht dit verder te exploiteren.
ONDERZOEK • In de literatuur werd een artikel gevonden over een Managed Alcohol Project in Ottawa, Canada. • In juni 2008 was een eerste telefonisch overleg met de internist die het programma in Ottawa heeft opgezet. • Begin 2009 werd het bezoek aan Ottawa en vervolgens Toronto en Hamilton georganiseerd.
VERSCHILLEN NEDERLAND EN CANADA
• In Canada alcohol duur, in Nederland goedkoop. • In Canada klimaat guur, in Nederland mild. • In Canada eindstation, in Nederland tussenstation richting reguliere zorg en/of wonen.
EIGEN WIJN IN HAMILTON
INSTROOMCRITERIA PATIENTEN • Ingeschreven in Amersfoort of omliggende gemeenten • Bekend bij politie als overlastveroorzaker of zorgwekkende zorgmijder • Bekend bij de OGGZ-hulpverlening • Langdurig ernstig verslaafd aan alcohol (hoofdgebruik) • Dak- en/of thuisloos of dreigend dakloos te worden. • Legaal in Nederland • Ouder dan 21 jaar
DOEL ZORGCENTRUM AMERSFOORT
Gebruikers in een staat van ‘lichte intoxicatie’ te laten verkeren en daarmee voorkomen dat ze overgaan tot binge-drinking met als doel: • Schade door binge drinken voorkomen • Zorg kunnen bieden op somatisch en psychisch vlak • Kunnen werken aan leefgebieden zoals ADL, financiële en justitiële zaken • Patiënt aanspreekbaar maken op gedrag • Als vindplek van patiënten voor hulpverleners
DOELEN VOOR DE STAD AMERSFOORT
• Bestrijden van hangplekken en hotspots door de politie (verwijsfunctie) • Bieden van een plek waar deze doelgroep naar toe kan • Verdere uitvoering geven aan de scheiding van de doelgroepen drugs, alcohol en maatschappelijke opvang • Beperken van de overlast in de binnenstad
SAMENWERKING MET DE KETENPARTNERS • • • • • • •
Buurtbeheergroep Politie GGD Algemeen maatschappelijk werk Maatschappelijke opvang GGZ Financiële zorgverlening
ALCOHOLVERSTREKKING • Patiënt wordt ingesteld door de verslavingsarts op max. 10 halve liters per dag • Verstrekkingtijd tussen 07:30 en 21:30 • Tussen iedere verstrekking minimaal 1 uur • Verstrekking in een plastic mok • Geen alcohol mee naar binnen of naar buiten • Medewerker bepaalt of patiënt verstrekt krijgt
VOORDELEN VAN VERSTREKKEN • Voorkomen overlast en vervuiling looproute supermarkt • Vast kunnen houden aan 1 soort bier met bepaald alcoholpercentage door zelf in te kopen • Voorkomen van incidenten in het pand door ruzie om alcohol • Goede registratie van gedrag en effecten gebruik
BIER
DE 3 STAPPEN 1. Contact leggen en opbouwen werkrelatie 2. Prikkelen en motiveren richting “zelfstandigheid” 3. Uitstroom
Stap 1 Contact leggen en opbouwen werkrelatie • Servicegericht werken: (aanvragen uitkering, zorgverzekering, schuldhulpverlening) • Medisch-psychiatrische zorg, verpleegkundige zorg • Bed, Bad, Brood • Structuur, veiligheid en bescherming
Stap 2
Prikkelen en motiveren • Stretcher • Kluis • 2 persoonskamer
eigen bed 2 persoonskamer eigen klerenkast eigen slaapkamer
Slaapruimte
Slaapkamer
Stap 3 Uitstroom • Time-out klinisch • Stabilisatie alcoholconsumptie of abstinentie • Behandeling, rehabilitatie
MEETINSTRUMENTEN
• DAGRAPPORTAGES • HONOS • SOMATISCHE SCREENING
EFFECTEN BIJ DE PATIENTEN • Verbetering in somatische en psychische problematiek - Meer aandacht voor eigen gezondheid - Betere toegang tot de gezondheidszorg • Sterk verbeterde persoonlijke hygiëne - Dagelijks wassen en douchen - Schone kleding - Knippen en scheren • Vermindering in gebruik alcohol
EFFECTEN BIJ DE PATIENTEN • Betere sociale vaardigheden - Goed aanspreekbaar op gedrag - Nakomen van afspraken - Groepsproces - Patiëntenoverleg • Weer willen oppakken van sociale contacten (familie enz.) • Initiatief nemen tot activiteiten - Werk - Schoolproject - Groenteproject - Sport
RESULTATEN 2009 - 2011 • 50 patiënten ingestroomd • 23 patiënten uitgestroomd Uitstroom 2011 • • • •
Begeleid of beschermd wonen Eigen woning of kamer Klinische behandeling Overig
4 5 3 3
cliënten cliënten cliënten cliënten
Conclusie • Alcohol geen bindmiddel • Bevrediging basale behoeften • Geen stress • Positieve ervaringen
Take home message Goede zorg aan alcoholverslaafden betekent niet perse nastreven van abstinentie!
