Alcohol – en drugbeleid
Probleemstelling • Er waren in de organisatie verschillende meldingen van problemen rond drankmisbruik. • Het arbeidsreglement was niet voldoende uitgewerkt om tot een duidelijke aanpak te komen. • De aanpak en opvolging hingen voornamelijk af van de afdelingsverantwoordelijke. • De aanpak was verschillend voor elke medewerker.
Ontwikkeling • •
Bedrijfsgeneeskundige dienst verwijst ons naar Vagga Altox. Start werkgroep onder begeleiding van Altox – –
• • • •
Werkgever; bedrijfsleider, preventieadviseur en arbeidsbegeleider Werknemer; leden cpbw en (ex)gebruikers
Terugkoppeling van werkgroep naar Management en cpbw 10 bijeenkomsten over 1,5 jaar Goedkeuring beleid door Management en OR Integrale tekst opgenomen in het arbeidsreglement
Wat is onze visie ? • Alcohol en andere drugs (medicatie en illegale middelen) kunnen de levenskwaliteit (welzijn, veiligheid en gezondheid) negatief beïnvloeden. Binnen een arbeidsomgeving kunnen problemen ontstaan door misbruik van deze genotsmiddelen. • Het alcohol- en drugbeleid maakt deel uit van het globale personeelsbeleid en geldt dan ook voor iedereen binnen onze organisatie. Werknemers worden in de eerste plaats aangesproken op hun arbeidsgedrag en functioneren. Iedereen draagt hierin een verantwoordelijkheid en er is een cruciale rol weggelegd voor de leidinggevenden.
Wat zijn de doelstellingen van ons beleid ? • We willen problemen die ontstaan door het gebruik van alcohol en drugs voorkomen. • De nadruk ligt op preventie. • Bij problemen wordt er gepast gereageerd (doorverwijzen). • Elke werknemer dient een kans te krijgen zijn problemen aan te pakken, zonder het werk te verliezen.
Dit beleid willen wij realiseren door het uitwerken van vier pijlers: • • • •
Voorlichting en vorming Uitwerken hulpverleningskader Regelgeving gebruik en beschikbaarheid Procedures bij acuut en bij chronisch gestoorde arbeidsprestaties
Wat kan en wat kan niet ?
Wat kan er NIET? • Onder invloed van alcohol of drugs verschijnen op de werkplaats. Dit is een reden tot schorsing met loonverlies voor één werkdag. Bij herhaling is dit een reden tot ontslag.
• Bezit of gebruik van alcohol of drugs op de werkplaats. Dit is een dringende reden tot ontslag.
• Verdelen van alcohol of drugs op de werkplaats. Dit is een dringende reden tot ontslag.
Wat kan er WEL? • Het beperkt gebruik van alcohol is toegestaan tijdens BEPAALDE sociale activiteiten mits uitdrukkelijke toestemming van de directie.
Wat te doen in probleemsituaties? • Bij acuut misbruik: – Een werknemer heeft zoveel alcohol of drugs gebruikt dat hij op dat ogenblik niet meer normaal kan functioneren.
• Bij chronisch misbruik: – De werknemer functioneert herhaaldelijk minder goed tot slecht als gevolg van een (vermoedelijk) alcohol- of drugprobleem.
Bij acuut misbruik: •
De werkonbekwaamheid wordt vastgesteld door de verantwoordelijke. Indien er discussie mogelijk is, wordt er een bijkomende getuige bijgehaald.
•
De betrokken werknemer wordt geschorst (met loonverlies) voor de rest van de dag en wordt naar huis gevoerd (gebracht of per taxi). Eventuele taxikosten vallen ten laste van de werknemer.
•
De verantwoordelijke maakt een verslag op en bezorgt dit aan de personeelsdienst. Dit verslag wordt bewaard in het dossier van de betrokken werknemer.
•
Kort na het voorval heeft de werkleider of winkelverantwoordelijke een gesprek met de werknemer.
Bij chronisch misbruik: • Het minder goed tot slecht functioneren wordt vastgesteld door de verantwoordelijke. • De verantwoordelijke heeft een gesprek met de werknemer over het functioneringsprobleem. Dit gesprek gaat over: – de objectieve en concrete feiten – afspraken naar beter functioneren – sanctie als er geen verbetering komt (zie gevolgen bij niet-naleving van de plichten) – eventuele hulpverlening (via de arbeidsbegeleider) – datum voor opvolging
Vervolg chronisch misbruik: • Indien bij de opvolgingsgesprekken blijkt dat: – het functioneren verbeterd is, dan wordt de opvolging afgebouwd. – het functioneren niet verbeterd is, dan: • worden de sancties toegepast (zie gevolgen bij niet-naleving van de plichten) • wordt de werknemer gemotiveerd om hulp te zoeken
• Van elk gesprek wordt een verslag gemaakt en aan de personeelsdienst bezorgd.
Mogelijke gevolgen bij niet-naleving van de plichten • • • • •
Een mondelinge verwittiging Een schriftelijke verwittiging Een aangetekende schriftelijke verwittiging Loonverlies voor ongewettigd afwezigheid of veelvuldig onrechtmatig te laat komen. Schorsing met loonverlies voor één werkdag : –
–
Bij het op de werkplaats verschijnen onder invloed van alcohol of drugs waardoor het goed functioneren op de werkplaats wordt beïnvloed. …
Mogelijke gevolgen bij niet-naleving van de plichten vervolg •
• •
Herstellen en/of vervangen op kosten van de werknemer bij opzettelijke vernieling van eigendommen van het bedrijf, dit kan eventueel afgehouden worden van het loon van de werknemer. Ontslag omwille van ongeschiktheid met vooropzeg of verbrekingsvergoeding. Ontslag om dringende redenen zonder vooropzeg.
Welke hulpverlening is er beschikbaar ? • intern: – De arbeidsbegeleiders en afdelingsverantwoordelijken motiveren de betrokken werknemer om contact op te nemen met hulpverlening.
• extern: – Bij de arbeidsbegeleiders kan je terecht voor gegevens van externe hulpverleners. – De arbeidsbegeleiders onderhouden het contact met de hulpverlening. – De arbeidsbegeleiders volgen de hulpverlening op.
Welke preventieve maatregelen worden er genomen ? • De nadruk van dit beleid ligt op preventie. Daarom zal dit beleid jaarlijks onder de aandacht gebracht worden op het Management Team, het CPBW en de personeelsvergaderingen.
Implementatie in de organisatie • •
Bespreking van het uitgewerkte beleid op de teams van afdelingsverantwoordelijken. Opleiding voor alle verantwoordelijken door Altox. – –
• • •
Eigen visie en beleid Algemene aanpak en achtergrondinfo
Agendapunt op de personeelsvergadering. Toelichting op de onthaaldag voor nieuwe medewerkers. Infosessies voor alle medewerkers door de AA – – –
Film Getuigenissen van AA leden Vragenronde
Maatregelen • • • • •
Bedrijfsfeestjes zijn bij voorkeur alcoholvrij of frisdrank gratis, alcohol betalend. Folderstand in alle refters rond hulpverlening en preventie. Affichecampagne Artikel in bedrijfskrantje met zelftest Map met adressen van hulpverlening beschikbaar bij de arbeidsbegeleiding