Kenmerk 2015100690 Pagina 1 Akoestisch onderzoek
Onderwerp Datum Uitgevoerd door Kenmerk
Akoestisch onderzoek railverkeerslawaai Esse Zoom Laag 27 juli 2015 F. Oldeman 2015100690
Inleiding In opdracht van het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Zuidplas is door het team Geluid, Lucht & Externe Veiligheid van de Omgevingsdienst Midden-Holland een akoestisch onderzoek verricht. Aanleiding tot het onderzoek is het bouwplan Esse Zoom Laag aan de Bermweg te Nieuwerkerk aan den IJssel. Doel van het akoestisch onderzoek is het bepalen van de geluidsbelasting ten gevolge van railverkeerslawaai op het bouwplan. In bijlage I is de situatie weergegeven. Wettelijk kader Railverkeerslawaai kan de leefkwaliteit van een gebied sterk beïnvloeden. Mensen die veelvuldig worden blootgesteld aan een hoog niveau van railverkeerslawaai kunnen hier lichamelijke en psychische klachten door oplopen. De Wet geluidhinder (Wgh) en het Besluit geluidhinder verplichten ertoe onderzoek uit te voeren naar de geluidsbelasting op geluidsgevoelige bestemmingen (waaronder woningen) binnen vastgestelde onderzoeksgebieden (zones) langs spoorwegen (art. 1 Wgh en art 1.3 Bgh). Tevens stelt de Wgh regels aan de maximale geluidsbelasting op deze bestemmingen. Voor deze bestemmingen zijn voorkeursgrenswaarden opgesteld. Bij realisatie van nieuwe geluidsgevoelige bestemmingen dient de geluidsbelasting ten hoogste de voorkeursgrenswaarde van 55 dB te bedragen. Indien bij de realisatie van nieuwe geluidsgevoelige bestemmingen niet aan de voorkeursgrenswaarde kan worden voldaan, kan worden geconcludeerd dat de locatie niet zonder meer geschikt is voor de beoogde ontwikkeling. Indien toch wordt beoogd de ontwikkeling doorgang te laten vinden dient een onderzoek te worden uitgevoerd naar de haalbaarheid van maatregelen om de geluidsbelasting te reduceren. Dit kunnen maatregelen aan de bron (bv. raildempers) of maatregelen in overdrachtssfeer (bv. geluidsscherm) zijn. Indien deze maatregelen kunnen worden uitgevoerd en de geluidsbelasting daarmee tot (onder) de voorkeursgrenswaarde wordt teruggebracht kunnen de gevoelige bestemmingen alsnog worden gerealiseerd. Indien maatregelen onvoldoende doeltreffend zijn ofwel overwegende bezwaren ontmoeten van stedenbouwkundige, verkeerskundige, vervoerskundige, landschappelijke of financiële aard kan in sommige gevallen een Hogere Waarde worden vastgesteld. Ter bepaling of deze Hogere Waarde inderdaad kan worden vastgesteld is de Beleidsregel Hogere waarden Gemeente Zuidplas van 16 april 2012 door de gemeente Zuidplas op 3 juli 2012 vastgesteld. In situaties waarin aan deze beleidsregel wordt voldaan kunnen Hogere Waarden worden vastgesteld tot de Maximale Grenswaarde van 68 dB. Uitgangspunten Voor het spoorwegtraject Gouda-Rotterdam (zone 600 meter) is berekend wat de geluidsbelasting op het onderzoeksgebied is. Bijna het gehele plangebied valt binnen de zone van 600 meter. Er zijn geen andere relevante spoorwegtrajecten voor dit onderzoeksgebied. De rekenresultaten zijn weergegeven middels poldercontouren. Het stedenbouwkundige plan is weliswaar bekend, maar het bestemmingsplan wordt globaal waardoor stedenbouwkundige invulling niet bij voorbaat duidelijk is. Eventuele afschermende eerstelijns bebouwing kan derhalve in onderhavig onderzoek niet worden
Kenmerk 2015100690 Pagina 2 Akoestisch onderzoek meegenomen. Op basis van de poldercontouren wordt het aantal hogere waardes ingeschat uitgaande van een evenredige verdeling van de woningen over het plangebied. De berekeningen zijn uitgevoerd met Geomilieu versie 2.21. De gevolgde rekenmethode voor het bepalen van de geluidsbelasting is conform de Standaard Rekenmethode II van het Reken- en meetvoorschrift geluid 2012. Voor de berekeningen is gebruik gemaakt van de geluidproductieplafonds uit het Geluidregister Spoor. Voor de poldercontouren wordt gerekend op een hoogte van 7,5 meter, hierbij is uitgegaan van woningen met drie bewoonbare bouwlagen. De belangrijkste invoergegevens zijn opgenomen in bijlage II. Voor het onderzoek is gebruik gemaakt van de volgende gegevens: Geluidregister spoor; Beleidsregel Hogere waarden Gemeente Zuidplas versie 2, d.d. 16 april 2012; Tekening gemeente Zuidplas, 001-EZ-01 VERB concept.pdf, d.d. 30 september 2013; Tekening gemeente Zuidplas, Zuidplas uitsnede.dwg, d.d. 12 februari 2014; Stijlgroep, 140305 stedenbouwkundig plan en beeldregie 02-14 small.pdf, d.d. februari 2014. Berekende geluidsbelasting In de onderstaande figuur 1 zijn de berekeningsresultaten weergegeven.
Figuur 1 Geluidscontour ten gevolge van railverkeerslawaai op het plangebied Uit figuur 1 blijkt dat circa 96% van het plangebied niet kan voldoen aan de voorkeursgrenswaarde van 55 dB. Dit betekent dat onderzoek naar maatregelen gedaan dient te worden om alsnog aan de
Kenmerk 2015100690 Pagina 3 Akoestisch onderzoek voorkeursgrenswaarde te kunnen voldoen. Zonder het treffen van maatregelen zou voor ongeveer 528 woningen een Hogere waarde te dienen worden aangevraagd. Maatregelen Bij onderzoek naar maatregelen ten gevolge van railverkeerslawaai dient altijd eerst gekeken te worden naar maatregelen bij de bron. Vervolgens wordt gekeken naar maatregelen in de overdracht en als laatste naar maatregelen bij de ontvanger. De reden hiervoor is dat maatregelen bij de bron het grootste effect heeft. In onderhavige situatie betekent dit dat eerst gekeken wordt naar raildempers, daarna naar schermen direct langs het spoor en daarna naar gevelisolatie. Er wordt zowel gekeken naar het effect als naar de kosten van de maatregel, de doelmatigheid van de maatregel.
Figuur 2 Geluidscontour ten gevolge van railverkeerslawaai met maatregel raildempers Uit figuur 2 blijkt dat na het treffen van de maatregel raildempers circa 50% van het plangebied niet kan voldoen aan de voorkeursgrenswaarde. Na het treffen van deze maatregel zou voor ongeveer 275 woningen een Hogere waarde te dienen worden aangevraagd.
Kenmerk 2015100690 Pagina 4 Akoestisch onderzoek
Figuur 3 Geluidscontour ten gevolge van railverkeerslawaai met maatregel 2 meter hoog scherm In figuur 3 wordt de poldercontour weergegeven waarbij de maatregel van een 2 meter hoog scherm direct langs het spoor is gemodelleerd voor een lengte van circa 525 meter. Uit de contour in figuur 3 blijkt dat na het treffen van deze maatregel circa 15 % van het plangebied niet kan voldoen aan de voorkeursgrenswaarde. Na het treffen van deze maatregel zou voor ongeveer 83 woningen een Hogere waarde te dienen worden aangevraagd.
Kenmerk 2015100690 Pagina 5 Akoestisch onderzoek
Figuur 4 Geluidscontour ten gevolge van railverkeerslawaai met maatregel 3 meter hoog scherm In figuur 4 wordt de poldercontour weergegeven waarbij de maatregel van een 3 meter hoog scherm direct langs het spoor is gemodelleerd voor een lengte van circa 525 meter. Uit de contour in figuur 4 blijkt dat na het treffen van deze maatregel circa 2 % van het plangebied niet kan voldoen aan de voorkeursgrenswaarde. Na het treffen van deze maatregel zou voor ongeveer 12 woningen een Hogere waarde te dienen worden aangevraagd. De reden waarom er specifiek in de hoek van het plangebied een overschrijding optreedt komt doordat het scherm aansluitend aan het bestaande (lagere) scherm is gemodelleerd. Het traject waar al schermen staan zorgt dus voor deze overschrijding van de voorkeursgrenswaarde. Kosten van de maatregelen Raildempers Bronmaatregelen voor railverkeerslawaai zijn Raildempers, met een reductie van circa 3 dB. De kosten bedragen circa € 400,-- per meter (enkel-)spoor. Deze kosten worden gebruikt bij vergelijkbare onderzoeken en is bedoeld om globaal een kostenindicatie te kunnen geven. Uitgaande van de ter plaatse aanwezige twee sporen en een benodigde lengte van circa 525 meter, komen de kosten neer op € 420.000 euro. Na het uitvoeren van deze maatregelen zijn er minder Hogere waardes nodig maar dienen ze voor een deel van het plangebied nog steeds te worden aangevraagd. Tevens bieden raildempers meer leefkwaliteit in de buitenruimte zoals in de tuin en op het balkon.
Geluidsscherm
Kenmerk 2015100690 Pagina 6 Akoestisch onderzoek Overdrachtsmaatregelen voor railverkeerslawaai zijn Geluidsschermen. Afhankelijk van de locatie waar de geluidsschermen ten opzichte van het spoor (de bron) kunnen worden geplaatst kan dit een interessante oplossing zijn. Voor de kosten wordt uitgegaan van onderstaande tabel 2. Deze kosten worden gebruikt bij vergelijkbare onderzoeken en zijn bedoeld om globaal een kostenindicatie te kunnen geven. Voor het effectief toepassen van een geluidsscherm dient in onderhavige situatie uitgegaan te worden van een scherm direct langs het spoor met een lengte van circa 525 meter. Hierbij zijn twee opties opgenomen een scherm met een hoogte van 2 meter (aansluitend aan het bestaande scherm) en een scherm met hoogte 3 meter. De kosten komen in deze situatie dan neer op respectievelijk € 525.000 en € 787.500. Hoewel de kosten voor deze maatregel hoger zijn dan voor de maatregel met raildempers dienen na het uitvoeren van deze maatregelen tevens minder hogere waardes aangevraagd te worden. Tevens bieden geluidsschermen meer leefkwaliteit in de buitenruimte zoals in de tuin en op het balkon. Tabel 2 Overdrachtsmaatregelen, de randvoorwaarden en de kosten
Omschrijving Overdrachtsmaatregel
Kosten per strekkende meter
Geluidsscherm 1 m hoog
€ 500.00
Geluidsscherm 2 m hoog
€ 1,000.00
Geluidsscherm 3 m hoog
€ 1,500.00
Gevelisolatie Maatregelen bij de ontvanger is de minst effectieve manier om geluidsoverschrijdingen terug te dringen. Daarnaast heeft dit alleen effect voor het geluid binnen en niet voor geluid in de tuin of op het balkon. Deze maatregelen worden verder niet beschouwd aangezien dit in onderhavige situatie tevens niet als een realistische maatregel wordt beschouwd. Doelmatigheid maatregelen Om de financiële doelmatigheid van de voorgestelde maatregelen te toetsen wordt gebruik gemaakt van de Regeling doelmatigheid geluidmaatregelen Wet geluidhinder. Dit is een regeling die door de overheid is opgesteld om te kunnen toetsen wanneer een maatregel financieel doelmatig is. Hieronder wordt de berekening samengevat. Maatregelpunten: Raildempers: 2 x 46 x 525 meter = 48.300 maatregelpunten. Geluidsscherm 2 meter: 112 x 525 meter = 58.800 maatregelpunten. Geluidsscherm 3 meter: 155 x 525 meter = 81.375 maatregelpunten. Reductiepunten: 15% x 550 woningen x 1.000 = 14% x 550 woningen x 1.300 = 13% x 550 woningen x 1.600 = 11% x 550 woningen x 1.900 = 10% x 550 woningen x 2.100 = 9% x 550 woningen x 2.400 = 8% x 550 woningen x 2.700 = 7% x 550 woningen x 3.000 = 6% x 550 woningen x 3.300 = 5% x 550 woningen x 3.600 = Totaal
82.500 100.100 114.400 114.950 115.500 118.800 118.800 115.500 108.900 99.000 1.088.450 reductiepunten
Kenmerk 2015100690 Pagina 7 Akoestisch onderzoek Maatregelen zijn financieel doelmatig indien het aantal maatregelpunten lager is dan het aantal reductiepunten. Alle beschouwde maatregelen zijn in onderhavige situatie doelmatig. Conclusie Uit het akoestisch onderzoek blijkt dat het bouwplan Esse Zoom Laag zonder maatregelen niet kan voldoen aan de voorkeursgrenswaarde van 55 dB. De maximale grenswaarde van 68 dB wordt hierbij niet overschreden. Uit het onderzoek naar de effectiviteit van maatregelen blijkt dat de geluidsbelasting in het plangebied na het nemen van maatregelen lager wordt. Wel zijn bij de meeste maatregelen nog steeds Hogere waardes noodzakelijk. Voor de financiële doelmatigheid van de betreffende maatregelen is getoetst aan de Regeling doelmatigheid geluidmaatregelen Wet geluidhinder. Hieruit volgt dat de maatregelen ‘raildempers’ en ‘een geluidsscherm van 2 meter hoogte’ ieder op zich als financieel doelmatig worden beschouwd. Hierbij is uitgegaan van woningen met een hoogte van 7,5 meter met drie bewoonbare bouwlagen. Er dient in deze beide situaties een hogere waarde procedure te worden gevolgd om de bouw van een aantal van de geprojecteerde woningen mogelijk te maken. De reductie door raildempers is beperkt, na het toepassen van raildempers dient voor een groot gedeelte van het plangebied alsnog een hogere waarde procedure doorlopen te worden. De kosten voor een scherm van 2 meter hoog bedraagt iets meer dan de kosten voor raildempers maar het effect is ook groter. Tevens kan dit goed aansluiten op het reeds bestaande scherm ten noordoosten van het plangebied. De extra reductie die door een 3 meter hoog scherm wordt behaald is beperkt in verhouding tot de extra kosten die dit met zich meebrengt. De meest effectieve maatregel in onderhavige situatie is de maatregel van een scherm van 2 meter hoog met een lengte van 525 meter. Deze wordt dan ook geadviseerd om toe te passen. Door het toepassen van de maatregel van een 2 meter hoog scherm dient voor het noordelijke gedeelte van het plangebied (ongeveer 15%) hogere waarden aangevraagd te worden. De aan te vragen hogere waarden is voor geen van de woningen hoger dan 60 dB. Derhalve zijn er vanuit de Beleidsregel geen nadere regels waar de woningen aan dienen te voldoen.
Kenmerk 2015100690 Pagina 8 Akoestisch onderzoek
Bijlage I Invoergegevens Geomilieu
Kenmerk 2015100690 Pagina 9 Akoestisch onderzoek