Agendaoverzicht. Websites: informatie over mantelzorg

Agendaoverzicht Alzheimercafé Drachten vanaf 19.30 uur tot 22.00 uur Locatie: Dienstencentrum Holdert, Knobelsdorffplein 121, 9203 DH Drachten Tel: 0512-334113 (kantooruren)

12 oktober 9 november 14 december 11/1 - 8/2 - 8/3

2010 2010 2010 2011

Alzheimercafé Heerenveen Inloop vanaf 19.00 uur Locatie: Heerenkamer, Gemeenteplein 33, 8442 MA Heerenveen Tel: 0561 694965 Contactpersoon: Ronnie Debipersad

4 oktober 6 december 3 januari

2010 2011 2011

Alzheimercafé Wolvega Inloop vanaf 19.00 uur Locatie Sickenga-Oord Sickengaoord 1, 8471 BS Wolvega Tel. 0561 694965 Contactpersoon Henny de Wit

8 november 10 januari

2010 2011

Dag van de Mantelzorg Locatie: Cultureel Centrum De Skâns Gorredijk Van 13.30 - 18.00 uur (Voor meer informatie zie deze nieuwsbrief)

10 november

2010

Websites: informatie over mantelzorg Algemeen: www.mantelzorg.nl www.mezzo.nl www.standby.nl voor het regelen van respijtzorg www.handen-in-huis.nl voor het regelen van vervangende mantelzorg www.expertisecentrummantelzorg.nl het landelijk kenniscentrum van informele zorg. Draagt bij aan verbetering van mantelzorgondersteuning Site voor mantelzorgers in Opsterland: www.opsterland.nl (via Informatiepunt Wmo, klik op mantelzorg) Sites voor broers of zussen van kinderen met een ziekte en/of beperking: www.brussenalmere.nl www.broerofzus.nl www.brusjes.nl www.funcare4kids.nl Sites voor werkende mantelzorgers: www.werkenmantelzorg.nl www.baanbrekend.info

Sites voor jonge mantelzorgers: www.fawaka.nu Deze site richt zich op alle jongeren die thuis voor iemand (helpen) zorgen. Het doel is om meer aandacht, erkenning en herkenning te krijgen voor jonge mantelzorgers in Friesland. Bij jongeren en ouders, scholen, de gezondheidszorg en hulpverleners. www.itsyourlife.nl www.jongerenzorgen.nl www.drankjewel.nl als je ouder een alcoholprobleem heeft www.kopstoring.nl als je een ouder hebt met psychische problemen www.mantelzorgnet.nl als je te maken hebt met de ziekte MS Site voor mantelzorgers van mensen met een eetstoornis: www.8zorg.nl Sites voor mantelzorgers van mensen met Alzheimer: www.Alzheimer-Nederland.nl www.alzheimer.nl Site voor familieleden en directbetrokkenen van psychiatrische patiënten: www.labyrint-in-perspectief.nl

Wilt u reageren op deze nieuwsbrief of wilt u in het vervolg geen nieuwsbrief meer ontvangen? U kunt ons bellen via telefoonnummer: 0512 38 40 40 Of mailen naar: [email protected] Redactie:

Timpaan Welzijn Postbus 40, 9244 ZN BEETSTERZWAAG,Tel. 0512 38 40 58, [email protected] 8 | Nieuwsbrief 3 | Oktober 2010

Oktober 2010 Nummer: 3

N

i

e

u

w

s

b

r

i

e

f

Ontwikkeling rondom ondersteuning mantelzorg in Opsterland Beste lezer, Voor u ligt de laatste nieuwsbrief van 2010. In 2010 is er onder meer extra aandacht besteed aan jonge mantelzorgers. Nog steeds kunnen jonge mantelzorgers in aanmerking komen voor een bioscoopbon! In deze nieuwsbrief kunt u lezen hoe. Ook vindt u de verslagen van de themabijeenkomsten “Omgaan met ADHD/ASS” en “Opkomen voor jezelf” die werden gehouden op resp. 16 juni en 16 september jl. Eveneens is er in september wederom een respijtweekend voor mantelzorgers georganiseerd; vijf personen uit Opsterland hebben hiervan kunnen genieten Op pag. 6 kunt u een verslag lezen van een van de deelnemers. Tot slot kondigen wij u alvast De Dag van de Mantelzorg aan! 10 November is het weer zover en u allen bent van harte uitgenodigd op deze dag! Binnenin kunt u meer lezen over de dag en hoe u zich op kunt geven. Wij wensen u veel leesplezier toe! Namens de redactie. Namens de redactie, Geertje Miedema

Het respijtweekend te Elspeet Een verslag hiervan kunt u lezen op pagina 6.

Informatiepunt Wmo: ook voor mantelzorgers!

Wilt u contact met het Informatiepunt Wmo? Dat kan. U kunt ons bezoeken op de volgende locaties: • In Beetsterzwaag (in het gemeentehuis, Hoofdstraat 82) maandag t/m vrijdag 9.00-12.30 uur. • In Gorredijk (in de bibliotheek, Schansburg 1) maandag 13.30-17.30 uur en donderdag 10.00-12.30 uur. • In Ureterp (in de bibliotheek, Lijteplein 9) woensdag 13.30-17.30 uur en vrijdag 10.00-12.30 uur. Telefonisch kunt u het Informatiepunt bereiken op werkdagen tussen 9.00 en 16.00 uur: 0512 386 386. Via e-mail op: [email protected]. U kunt ook informatie vinden op www.opsterland.nl: ga via het logo van Informatiepunt Wmo naar mantelzorg. Inhoud van deze nieuwsbrief: -

Informatiepunt Wmo 1 Wilt u meewerken, meedenken? 2 Nieuws uit de gemeente 2 Cursus Slapen kun je leren 2 Nieuws van Fawaka 3 Vooraankondiging Werkconferentie 3 Mantelzorg - Verslag themabijeenkomst Omgaan 4 met ADHD/ADD/ASS - Verslag themabijeenkomst 5,6 Opkomen voor jezelf - Verslag respijtweekend Elspeet 6 - Bioscoopbon voor jonge mantelzorgers 7 - Dag van de Mantelzorg 7 - Agendaoverzicht 8 - Websites 8

Nieuwsbrief 3 | Oktober 2010 | 1

Ben jij een JONGE mantelzorger? Je doet thuis veel meer dan veel van je leeftijdsgenoten. Het kan zijn dat je broer gehandicapt is, je oma dement, je moeder kanker heeft of dat je vader depressief is. Ze hebben hulp nodig en jij moet die geven. Je draagt meer verantwoordelijkheid en komt minder toe aan jezelf, sporten, bijbaantje en soms zelfs school. Dan ben je mantelzorger. Soms zou je liever de boel de boel laten, tijd voor jezelf, er even tussen uit. Voor jongeren zoals jij, organiseert Timpaan Welzijn Opsterland, i.s.m. Informatiepunt WMO en Fawaka speciale activiteiten. Waar jij samen met andere jongeren even lekker jezelf kunt zijn. Om op de hoogte te worden gehouden van de activiteiten,kun je je aanmelden bij Timpaan Welzijn. Voor je aanmelding ontvang je 2 bioscoopbonnen, zodat je samen met een vriend of vriendin een avondje naar de bios kunt. Ook kun je er voor kiezen om samen met andere mantelzorgers tegelijk naar de bioscoop te gaan. Dit zal in december plaats vinden. De bioscoopbonnen ontvang je rond de Dag van de Mantelzorg (10 november).

In aanmerking komen voor een bioscoopbon? Aanmelden kan bij Sandra Bon, mail: [email protected] of bel; 06-46085237. Vermeld in de mail je naam, leeftijd, adres, je telefoonnummer en of je zelf of samen met andere mantelzorgers naar de bioscoop wilt. Aanmelden voor een bioscoopbon kan tot 1 november 2010. Na aanmelding krijg je een ontvangstbevestiging. Meer informatie? Meer informatie vind je op de hyve van jongerenwerk Timpaan Welzijn: jwopsterland.hyves.nl of kijk op www.fawaka.nu (Fawaka is de organisatie voor jonge mantelzorgers in Friesland)

Dag van de Mantelzorg 2010 Mantelzorgers opgelet!!! Woensdag 10 november a.s. is het weer zover: De Dag van de Mantelzorg! Een dag waarop aandacht wordt besteed aan alle mantelzorgers uit Nederland. Ook de gemeente Opsterland wil dit jaar alle mantelzorgers uit de gemeente weer in het zonnetje zetten! Deze keer wordt er een gezellige middag georganiseerd met leuke doe-activiteiten zoals meezingen met smartlappen, percussie, improvisatietheater en gezond leven. Na afloop is er een heerlijke luxe broodmaaltijd. Er is ook voldoende gelegenheid om een praatje te maken met elkaar of om de informatiestandjes bij langs te gaan. Aan deze dag zijn geen kosten verbonden. Indien u problemen heeft met vervoer en/of oppas, neem dan contact met ons op, misschien kunnen wij iets regelen. Waar en Wanneer? Locatie: Cultureel Centrum De Skâns (Grote Zaal), Loayersstraat 2, 8401 DV te Gorredijk. Wanneer: Woensdag 10 november 2010 van 13.30 - 18.00 uur. Opgave en inlichtingen Opgeven kan tot 1 november a.s. bij: Timpaan Welzijn, T.a.v. Geertje Miedema, Tel. 0512-384058 of [email protected]. Ook voor andere vragen, kunt u hier terecht. Deze actie is een initiatief van Timpaan Welzijn i.s.m. Informatiepunt Wmo

Nieuwsbrief 3 | Oktober 2010 | 7

Nieuws Fawaka Snowfun met Fawaka Zaterdag 13 november 2010 Voor wie: Jonge mantelzorgers uit Friesland van 10 t/m 13 jaar. Wat gaan we doen? We gaan naar Snowvillage in Biddinghuizen. Hier kun je met de snowtubes lekker snel van de sneeuwhelling glijden. Onder hetzelfde dak vind je ook nog het overdekte zwembad met 40 meter lange glijbaan en een bowlingbaan met 4 banen. Waar? Riviera Snowvillage, Spijkweg 15, 8256 RJ Biddinghuizen. Wanneer? Zaterdag 13 november 2010. Er zijn aan deze dag geen kosten verbonden. We gaan met de bus. Opstapplaatsen zijn: Dokkum (busstation), Leeuwarden (busstation), Heerenveen (Mcdonalds), Joure (Mcdonalds). Overige informatie m.b.t. tijdstip vertrek en andere bijzonderheden krijg je later nog! Wel weten we dat we tussen 10.45 – 16.00 uuraanwezig zijn in Snowvillage.

Nachtje Ameland met Fawaka Zaterdag 16 oktober/zondag 17 oktober 2010 Voor wie? Jonge mantelzorgers uit Friesland vanaf 14 jaar en ouder Wat gaan we doen? Een weekend lang relaxen, lachen, activiteiten in de omgeving doen, kletsen, lekker eten en vooral ontspannen! Ook zullen we natuurlijk aandacht besteden aan het jonge mantelzorger zijn. Heb je zin om er een weekendje tussenuit te gaan? Ga dan met ons mee. Waar? Het weekend vindt plaats bij: Stayokay Hostel, Oranjeweg 59, 9161 CB Hollum. Overnacht je bij Stayokay Ameland, dan slaap je in een moderne 4 persoonskamer met eigen sanitair. De kamers liggen in drie verschillende gebouwen rondom een ruim sport- en speelveld, waar je kunt volleyballen en voetballen. Wanneer? Het weekend start op zaterdag 16 oktober 2010 9.30 uur (in Holwerd) en eindigt op zondag 17 oktober 2010 om 14.45 uur (in Holwerd)

GA GEZELLIG MEE & MELD JE AAN! Je kunt je aanmelden door een e-mail te sturen naar [email protected] of via 0519-292223

GA GEZELLIG MEE & MELD JE AAN! Je kunt je aanmelden door een e-mail te sturen naar [email protected] of bel 0519-292223. In een later stadium krijg je van ons dan verdere informatie over wat je nodig hebt voor dit weekend. Mocht je al eerder vragen hebben dan kun je altijd even bellen of mailen. Wil je graag mee, maar kan je niet weg vanwege zorgtaken thuis, laat ons dit dan weten. We denken graag met je mee over een mogelijke oplossing. LET OP: Het gehele weekend is gratis voor Fawaka jongeren. Wel vragen we een borg van € 25,00. Deze wordt na deelname teruggegeven. Nieuwsbrief 3 | Oktober 2010 | 3

Verslag themabijeenkomst “Opkomen voor jezelf” d.d. 16 september 2010 Waarom deze bijeenkomst? Op 16 september jl. organiseerde Timpaan Welzijn in samenwerking met Informatiepunt Wmo de themabijeenkomst “Opkomen voor jezelf” voor mantelzorgers. In 2009 werd een enquête gehouden onder alle mantelzorgers die bekend zijn in de gemeente Opsterland en hierin gaf een groot deel aan interesse te hebben in het thema, dan wel een cursus “Opkomen voor jezelf”. Mantelzorgers doen veel voor een ander en cijferen zichzelf al gauw weg. “Nee zeggen” is al helemaal niet iets wat men graag doet. Het gevolg hiervan kan zijn dat mantelzorgers overbelast raken. Zo zijn er in Friesland 72.000 mantelzorgers, waarvan er 17.000 overbelast zijn! Tijd dus voor een themabijeenkomst “Opkomen voor jezelf”. Deze bijeenkomst werd geleid door Gerda de Jong van De Friese Wouden. Aan deze bijeenkomst, die plaats vond in De Opstap te Gorredijk namen veertien mantelzorgers deel, waaronder twee mannen. Hoe kom je voor jezelf op? Bij opkomen voor jezelf, zo legde Gerda uit, is het belangrijk op welke toon je de ander benadert. Als dit met respect gebeurt naar de ander toe is het prima, maar ben je agressief, dan werkt het averechts. Het helpt ook om open te zijn naar de buitenwereld, zodat die weet in welke situatie jij als mantelzorger verkeert. Zit iets je dwars, spring er dan gelijk op in. Behalve wanneer je niet fit bent, dan is het verstandiger er later op terug te komen. Vaak komt het voor dat mantelzorgers zich laten afschepen met de woorden: “We hebben het nu al vaak genoeg gehoord”. Maar andersom gebeurt het ook: Een mantelzorger gaf aan: “Ik wil ook niet altijd lastig zijn”. In zo’n situatie is het van belang dat je voor jezelf opkomt! Het is juist belangrijk dat je je verhaal kunt doen. Geef ook je eigen grens aan, tot hoever kun je iets aan, tot waar mag men gaan? Ook in het contact met derden, zoals de huisarts of financiële instanties, is het belangrijk dat je kunt opkomen voor jezelf. Ook hier kun je leren je eigen wensen te uiten of (opbouwende) kritiek te geven. Gerda werkte in de bijeenkomst met rode en groene kaartjes (voor en tegen) die men aan de hand van een stelling op kon steken. De volgende stellingen kwamen bijvoorbeeld aan de orde: “Mantelzorg is zwaar”, “Mantelzorg is goed te doen”, “Mantelzorg wordt door anderen zwaar onderschat”, “Mantelzorgers cijferen zichzelf vaak weg”. Deze stellingen zorgden voor een leuke discussie, de meningen kwamen

meestal overeen, maar soms verschilde het ook nogal. Het blijkt namelijk dat het afhangt van het ziektebeeld van je partner, kind, of ouder: iemand met een partner die lichamelijke klachten heeft, heeft andere ervaringen dan een ouder van een kind met psychische klachten. Kort samengevat, bij opkomen voor jezelf als mantelzorger moet je de volgende dingen voor ogen houden: - wees open naar de buitenwereld; - wees duidelijk naar een ander toe, geef je grenzen aan; - bespreek dingen; - leg uit wat je partner, kind of ouder mankeert; - en vooral: laat je niet passeren! Cursus Opkomen voor jezelf Na de themabijeenkomst konden de deelnemers zich opgeven voor een vervolgcursus van vijf lessen. Gerda legde de inhoud en indeling van de cursus uit. Het doel van de cursus is: Voorkomen dat je boos blijft en er in blijft hangen. Als je niet assertief bent, ga je zitten piekeren, je voelt je (Vervolg op pagina 6) Nieuwsbrief 3 | Oktober 2010 | 5

Wilt u meewerken, wilt u meedenken? Een website voor en door mantelzorgers? Wilt u meedoen aan het opzetten van een webkrant? Wij zoeken mantelzorgers die mee willen werken aan het opzetten van een website speciaal bedoeld voor en door mantelzorgers in de gemeente Opsterland. Wilt u meer informatie? U kunt voorbeelden vinden van websites in andere gemeenten op www.mantelzorgnet.nl De website is gebruiksvriendelijk opgezet. Vrijwilligers die zich aanmelden, krijgen volop ondersteuning. Lijkt het u leuk om hierbij betrokken te zijn of wilt u meer informatie, neem dan contact op met Geertje Miedema, tel. 0512-384058 of mail naar [email protected]

Denktank? Hoe we de ondersteuning voor de mantelzorgers gaan vorm geven, kunt u alleen bepalen! Daarom willen we graag van u horen wat u er van vindt. Heeft u een idee, wilt u meedoen in een klankbordgroep mantelzorg? Laat het ons weten! Bel naar 0512-384058 of mail naar [email protected]

Nieuws uit de gemeente Minimagids Sinds juni jl. is de Minimagids voor Opsterland gereed. In deze gids worden alle regelingen genoemd, waarvan u gebruik kunt maken als uw inkomen minder is dan 110% van de voor u geldende bijstandsnorm. In de gids wordt verder uitgelegd welke instantie welke regeling uitvoert en op welke wijze u de regelingen kunt aanvragen. De Minimagids is voorlopig alleen op te halen bij het Informatiepunt Wmo in Beetsterzwaag (gemeentehuis), Gorredijk en Ureterp (bibliotheek). Alle personen met een bijstandsuitkering hebben de gids inmiddels toegestuurd gekregen. Ook de personen die in het afgelopen jaar gebruik hebben gemaakt van tenminste één van de minimaregelingen, met uitzondering van personen die enkel een kwijtschelding van gemeentelijke heffingen hebben gekregen en personen die enkel gebruik maken van de collectieve ziektekostenregeling AV Frieso, hebben de gids ontvangen. De gids is ook beschikbaar bij de publieksbalie van het gemeentehuis van Smallingerland in Drachten.

2 | Nieuwsbrief 3 | Oktober 2010

Cursus “Slapen kun je leren” Op donderdag 21 oktober a.s. organiseert De Friese Wouden in samenwerking met Timpaan Welzijn de cursus “Slapen kun je leren”. Slapen is belangrijk om je goed te voelen. Goed slapen zorgt ervoor dat je uitgerust bent en met voldoende energie de dag begint. Ligt u vaak wakker? Of bent u te vroeg wakker en voelt u zich niet uitgeslapen? Slaapgebrek kan het dagelijks functioneren onder druk zetten en werk, relatie of zelfvertrouwen beïnvloeden. De cursus “Slapen kun je leren” helpt u uw gedrag en houding te veranderen en te leren ontspannen. De cursus bestaat uit vijf bijeenkomsten van elk twee uur (data: 21, 28 okt, 4,11 nov. en 9 dec). De kosten zijn afhankelijk van hoe men is verzekerd bij de ziektekostenverzekering. De cursus vindt plaats in De Ynrin (MFC De Wier), De Telle 21 te Ureterp en duurt van 9.30 - 11.30 uur, Voor opgave of informatie kunt u bellen met Korrie Kooistra, tel. 0512-303221. Mailen kan ook: [email protected].

Verslag respijtweekend 24 t/ 26 september 2010 te Elspeet De zorg voor een zieke, in eigen gezin, familie of buurt, is behoorlijk intensief. Zeker wanneer de zorg gecombineerd wordt met gewone dagelijkse bezigheden. Vaak blijft voor de mantelzorger geen of te weinig tijd over voor hobby, ontspanning, sociale contacten of vakantie, terwijl het juist bij langdurige mantelzorg belangrijk is om af en toe de zorg los te kunnen laten. Afstand nemen, nieuwe energie opdoen, even tijd voor jezelf nemen! Om aan deze behoefte tegemoet te komen, hebben de gezamenlijke steunpunten Mantelzorg in Friesland, in samenwerking met MEZZO (landelijke vereniging voor mantelzorgers) voor de derde keer een ontspanningsweekend voor mantelzorgers georganiseerd. Diverse gemeenten hebben hiervoor subsidie toegekend. Anneke Bok, mantelzorger een deelnemer aan het respijtweekend doet haar verslag: Dag 1: Op vrijdag 24 september jl. was het dan eindelijk zo ver: we gingen met vierentwintig mantelzorgers een weekendje naar Landgoed Stakenburg te Elspeet. Allemaal mantelzorgers die even hun dagelijkse zorg achter zich lieten. De leiding was in handen van Francien Bekius en Joost de Caluwe. De stemming in de bus was meteen al goed. Bij aankomst werden we welkom geheten met thee en koffie en werd er kennisgemaakt met elkaar en de leiding. Na een heerlijk diner was er 's avonds een ontspanningsactiviteit onder leiding van Rennie Niezink. Ze had plaatjes uitgeknipt waar we iets over moesten vertellen. Bijvoorbeeld een plaatje van strand en zee of van een bos. Daarna konden we , voor wie dat wilde, een wandeling maken met de boswachter of dia's zien van de Veluwe. Dag 2: Na het ontbijt om 8.30 uur was er een themabijeenkomst onder leiding van Rennie. De groep werd verdeeld over vier tafels. Rennie had een spel gemaakt met kaartjes. Door te dobbelen moesten we een kaartje pakken en de tekst die op het kaartje stond met elkaar bespreken. Bijvoorbeeld: "Ben je wel eens boos en wat doe je er aan?" Vragen waar je als mantelzorger mee te maken krijgt. Vervolgens stond ons weer een heerlijke lunch te wachten. Na de lunch waren we vrij: we konden gaan fietsen, wandelen, winkelen in Elspeet of lekker in een luie stoel wat zitten lezen. Deze middag werd afgesloten met wederom een heerlijk diner. 's Avonds trad Theodora op tijdens het ontspanningsprogramma; zij zingt, speelt accordeon en trekzak en heeft ook nog eens een heel gezellige babbel. We lagen soms in een deuk van het lachen! Al met al een hele fijne, gezellige avond. Dag 3: 's Morgens was iedereen vrij om te doen wat hij/zij wilde: naar de kerk, wandelen, fietsen, praten. Hierna was er een evaluatiebijeenkomst met als thema: "En hoe nu verder?". We hebben dit weekend heel veel met elkaar gepraat, het was een gezellige 6 | Nieuwsbrief 3 | Oktober 2010

groep en we hebben veel gelachen. Ook hebben we vrienden gemaakt. Vooral het praten met elkaar doet je erg goed. Een buitenstaander begrijpt meestal niet in wat voor situatie je zit. Kortom: Een heel fijn weekend met dank aan Francien, Joost en Rennie! (Vervolg van pagina 5)

machteloos en de irritatie wordt alleen maar groter waardoor je zelf weer klachten kan ontwikkelen. Communicatie is een essentieel onderwerp in de cursus. Er wordt geoefend met wensen uiten, nee durven zeggen en opbouwende kritiek geven. Afsluiting Tot slot werd de deelnemers gevraagd of ze deze avond als zinvol hebben ervaren. Voor het merendeel was dat het geval. Vanwege de uiteenlopende achtergronden van de mantelzorgers vonden sommigen er helaas te weinig aansluiting. De groep opperde ook dat de mantelzorgers die de cursus het meest nodig hebben, er nu niet waren! Heel veel mantelzorgers zijn inderdaad anoniem, ze weten zelf niet dat ze mantelzorger zijn of ze willen het niet weten. Echter, doordat ze geen hulp willen, lopen ze meer risico overbelast te raken waardoor een partner bijvoorbeeld eerder naar een verzorgings- of verpleeghuis moet. Dus mantelzorgers: Laat je zien en trek aan de bel! De deelnemers aan deze avond zijn al goed voor zichzelf opgekomen door zich op te geven! Inmiddels zijn er 2 groepen gestart met de vervolgcursus!

Verslag themabijeenkomst 16 juni 2010 “Omgaan met ADHD/ADD/ASS” vertoont iemand dat gedrag, wat zit er achter? Deze benadering kost veel tijd, het zal niet van de ene op de andere dag beter gaan, maar het werkt wel.

Op 16 juni jl. organiseerde Timpaan Welzijn in samenwerking met Informatiepunt Wmo in Activiteitencentrum It Klaverblêd te Beesterzwaag de themabijeenkomst “Omgaan met ADHD/ADD/ASS”. Deze bijeenkomst was bedoeld voor mensen die in hun naaste omgeving te maken hebben met iemand waarbij de diagnose ADHD/ADD en/of ASS (Autisme Spectrum Stoornis) is vastgesteld of waarvan een vermoeden is. Zesentwintig mensen namen deel aan deze bijeenkomst. Herkennen signalen Jaike van der Meulen, coach/ begeleider van mensen met Autisme Spectrum Stoornissen (Viverè coaching/www.viverecoaching.nl) verzorgde deze bijeenkomst samen met haar 18 jarige dochter Silke die zelf ADHD en een vorm van autisme heeft. Jaike legde uit wat ADHD/ADD en autisme is en welke vormen er zijn (bijv. PDD NOS, Syndroom van Asperger, Kernautisme; deze vormen hebben ook wel de verzamelnaam “ASS”: Autisme Spectrum Stoornis). In principe zijn al deze vormen “familie” van elkaar en bevatten ze veel dezelfde kenmerken. Te denken valt aan stoornissen in de omgang met andere mensen (bijvoorbeeld communicatieproblemen), overgevoeligheid voor prikkels (bijvoorbeeld voor geluid of licht), concentratiestoornis, chaotisch. Ook lijkt het of mensen met deze aandoening heel egoïstisch zijn, maar beter kun je spreken van egocentrisch: ze bekijken alles vanuit zichzelf omdat ze zich niet goed kunnen verplaatsen in een ander. ADHD/ADD/ASS wordt veroorzaakt doordat bepaalde verbindingen in de hersenen niet worden gemaakt of zijn verstoord. Al deze vormen zijn genetisch bepaald. Wanneer een vader of moeder het heeft, is de kans groot dat (een van) de kinderen het ook (zal) hebben. Tips Hoe je nu om moet gaan met mensen met deze stoornis is niet in één zin uit te leggen, er bestaat geen toverformule. Het verschilt per persoon wat wel of niet werkt. Jaike gaf aan dat er in gezinnen waar ADHD/ADD/ASS voorkomt, vaak heel veel strijd is en onbegrip en dat dit eigenlijk zonde is van de tijd en energie; strijd werkt alleen maar averechts. Het is heel belangrijk dat je duidelijk bent tegen de desbetreffende persoon (duidelijke woorden, woorden worden namelijk letterlijk opgevat). Ook een tip is: vragen of hij/zij begrepen heeft wat je zegt en of hij/zij het na kan vertellen. Bovendien is begrip tonen van groot belang. Niet reageren op het gedrag zelf, maar waarom 4 | Nieuwsbrief 3 | Oktober 2010

Onbegrip Bij Silke is de ADHD en autisme pas op latere leeftijd ontdekt. Zij vertelde dat ze vroeger om de haverklap een nieuwe “beste” vriendin had, geen school af kon maken, moeite heeft met taken en organiseren. Aan de hand van voorbeelden uit haar dagelijkse leven liet ze zien hoe zij dingen anders beleeft dan “normale” mensen. En hoe ze met bepaalde situaties omgaat of heeft leren omgaan. Haar verhaal en ook de filmpjes die getoond werden, waren voor de deelnemers heel herkenbaar. Bepaalde deelnemers gaven ook aan veel onbegrip van de buitenwereld te ondervinden. (“Ze denken dat ik mijn kind te veel verwen”). Het beste is hier niet op te reageren en je eigen gang te gaan. Maar dat is wel moeilijk. Vervolg Een aantal deelnemers had graag nog wat meer ervaringen met elkaar uitgewisseld. Timpaan Welzijn beraadt zich daarom nog over een vervolg. Voor meer informatie over het vervolg of wanneer u ideeën heeft voor een andere themabijeenkomst, kunt u contact opnemen met Timpaan Welzijn, Geertje Miedema, tel. 0512-384058 of mailen naar [email protected].