Adviesnota aan Raad Gemeenteblad 2011, nr. 124. Onderwerp Inzameling kunststof verpakkingsmateriaal (KVM) Datum
13 december 2010
Kenmerk Afdeling
Openbare Ruimte
Naam steller
Germy Thielen
Afdelingsmanager
Karin Bruggeman
Coördinator
Marco vd Voort
Voorstel 1. Huidige inzamelpunten voor kunststof verpakkingsmateriaal (KVM) vervangen door containers met verdichtingspers, te starten met VIP retourterminals; 2. Hiertoe een krediet beschikbaar te stellen van € 400.000,- ; 3. Kennis nemen van het tijdelijk continueren van de huis aan huisinzameling tot aan plaatsing van de perscontainers. Aanleiding In juli 2009 is de gemeente Venray gestart met de inzameling van de brede kunststoffractie. Burgers kunnen vanaf medio 2009 met hun kunststof verpakkingsmateriaal (KVM) terecht bij de containers in de dorpen en de Venrayse Inzamel Punten (VIP’s) in de Venrayse winkelcentra. Vanaf de aanvang van de inzameling heeft het gebruik van de VIP’s tot technische storingen geleid. De getroffen maatregelen hebben er in geresulteerd dat de versnipperinstallatie/cruncher uit de VIP’s is gesloopt en ook de bijbehorende ondergrondse opvangbakken zijn verwijderd. Het kunststof valt nu onverdicht in de grote ruimtes onder de VIP (30 m³) en moeten via een grijperkraan worden leeggehaald. De ondergrondse containers in de dorpen zijn weliswaar eenvoudiger te legen, maar zijn beperkter van inhoud (5 m³). Ook hier valt het kunststof onverdicht in de containerruimte. Aan de hand van de eerste ervaringen met de inzameling van KVM is in mei 2010 besloten om bij wijze van proef de inzameling uit te breiden met een huis-aan-huisinzameling tot eind 2010. Hiermee werd beoogd het serviceniveau voor de burgers te verhogen en zo een hogere opbrengst KVM te genereren. Bovendien zou met de huis-aan-huisinzameling de druk op de VIP’s afnemen hetgeen tot minder ledigingen en overlast leidt. Gelijktijdig is besloten de ondergrondse container in Oostrum te vervangen door een ondergrondse kunststofcontainer met verdichtingpers. De proefopstelling in Oostrum diende om inzicht te verkrijgen in de mate van efficiëntie en kostenbesparing vanwege minder ledigingen en transportkosten. De gegevens uit deze experimenten vormen de basis voor besluitvorming inzake de inzameling KVM vanaf 2011. Resultaten Huis aan huis inzameling In mei 2010 werd geconstateerd dat de inzameling KVM op basis van de bestaande brengvoorziening stagneerde op ca. 350 ton op jaarbasis. De verwachting was, gelet op ervaringsgegevens elders, dat met een aanvullende haalvoorziening 140 tot 250 ton extra per jaar ingezameld kon worden. Aan de hand van de tot op heden ingezamelde hoeveelheid KVM bedraagt de verwachte totaalopbrengst 2010 ca. 470 ton. Een analyse van de gegevens laat zien dat via de huis aan huisinzameling ca. 85 ton is/wordt ingezameld. Een deel van deze opbrengst gaat ten koste van de bestaande brengvoorzieningen, te weten ca. 25 ton. Dit betekent dat met de extra inspanning van de huis aan huisinzameling ca. 60 ton extra ingezameld is. Bovendien moet worden geconstateerd dat, los
11 - raadsvoorstel inzameling kunststof verpakkingsmateriaal - 15 december 2011, nr 124
Pagina 1 van 5
Vervolgnota aan Raad van de haalvoorziening, een gestage groei is doorgezet en de totale opbrengst KVM in 2010, zonder extra huis aan huisinzameling, ruim 400 ton zou zijn geweest. De beoogde besparingen op de ledigingskosten van de containers is hierdoor niet gerealiseerd. Dit wordt echter ruimschoots gecompenseerd door de extra opbrengst KVM. Op basis van de opgedane ervaringen zijn in onderstaand overzicht de financiële gevolgen van een huis aan huisinzameling op jaarbasis (2011) verwerkt. FINANCIËEL OVERZICHT HUIS AAN HUISINZAMELING (niveau 2011) Opbrengsten
Kosten
Inzameling Sita
€ 90.000,-
Periodieke kosten: service zakken bestellen.nl
€ 23.000,-
Vergoeding Nedvang (€ 475,- per ton)
€ 57.000,-
TOTAAL
€ 57.000,-
€ 113.000,-
Vanaf 2012 bedraagt de vergoeding van Nedvang € 350,-/ton en ziet het overzicht er als volgt uit: FINANCIËEL OVERZICHT HUIS AAN HUISINZAMELING (niveau 2012) Opbrengsten
Kosten
Inzameling Sita
€ 90.000,-
Periodieke kosten: service zakken bestellen.nl
€ 23.000,-
Vergoeding Nedvang (€ 350,- per ton)
€ 42.000,-
TOTAAL
€ 42.000,-
€ 113.000,-
Voortzetting van de vierwekelijkse huis aan huisinzameling brengt, zoals uit bovenstaand overzicht blijkt, extra kosten met zich en zou zich vanaf 2012 vertalen in een verhoging van het afvalstoffentarief van ruim 4,5%. Perscontainer Oostrum Eind juli 2010 is een ondergrondse afvalcontainer met verdichtingspers geplaatst op een bestaande brenglocatie in Oostrum. De afvalcontainer is ten behoeve van de proef gekocht met terugkoopgarantie. Aanschaf en aanleg van de container bedraagt € 27.000,-. Deze kosten zijn binnen de afvalstoffenbegroting 2010 opgevangen. De ervaringen met deze ondergrondse container zijn zeer positief. Als gevolg van de verdichting kan volstaan worden met een ledigingsfrequentie van eenmaal per twee à drie weken. Per lediging is sprake van 800 tot 1000 kg KVM. In de proefperiode is geen sprake geweest van technische onvolkomenheden of storingen. De kosten per lediging bedragen € 118,-. De ledigingen vinden plaats op afroep. Dit houdt in dat de container de ingezamelde hoeveelheid registreert op basis waarvan het verzoek om lediging kan worden gedaan. De gebruiker treft dus nimmer een container aan die al vol is. Mede hierdoor is niet of nauwelijks sprake (meer) van illegale stort. RAMING LEDIGINGSKOSTEN KVM CONTAINERS VIP’s (venray)
OG containers
(5 stuks)
Dorpen (6 stuks)
TOTAAL
Bestaande situatie
€ 70.000,-
€ 60.000,-
€ 130.000,-
Met perscontainers
€ 30.000,-
€ 13.000,-
€ 43.000,-
11 - raadsvoorstel inzameling kunststof verpakkingsmateriaal - 15 december 2011, nr 124
Pagina 2 van 5
Vervolgnota aan Raad BESPARING
€ 40.000,-
€ 47.000,-
€ 87.000,-
Beoogd resultaat Besluitvorming op basis van de ervaringen met de experimenten inzameling KVM. Argumenten 1.1.
Besparing op ledigingskosten zo spoedig mogelijk inboeken
Het gebruik van de perscontainer levert een aanzienlijke efficiëntie op voor wat betreft de lediging van de containers. De besparing per locatie bedraagt ca. € 8.000,-. Omdat de lediging met de grijperkraan momenteel een tijdrovende bezigheid is en overlast veroorzaakt, zullen in eerste aanleg de VIP’s worden vervangen. 1.2.
Negatief imago van VIP retourterminals
Als gevolg van de technische storingen welke zich na plaatsing van de VIP’s in 2006 hebben voorgedaan, hebben de VIP retourterminals een negatief imago. Het gebruik van de VIP’s is niet optimaal. De overlast door illegale stort bij deze terminals is groter dan bij de ondergrondse containers in de dorpen. 2.1
Vervanging van maximaal 14 locaties
Momenteel wordt op 15 locaties KVM ingezameld. Omdat de besparing op alle locaties bereikt kan worden, is op termijn vervanging van alle afvalcontainers en VIP’s aan de orde. De perscontainer in Oostrum is reeds aangeschaft ten behoeve van het experiment. Dit betekent dat in de komende tijd tot maximaal 14 containers vervangen moeten worden. Hiermee is een totale investering van ca. € 400.000,- gemoeid. Hierin is tevens rekening gehouden met de meerkosten bij de VIP’s om de plaatsing op de huidige constructie mogelijk te maken. 2.2
Rekening houden met voorgenomen uitbreiding ondergrondse voorzieningen
Momenteel bestaan binnen de gemeente op vijf locaties in Venray en in zes dorpen ondergrondse afvalvoorzieningen. In kernen van de voormalige gemeente Meerlo-Wanssum bestaan geen ondergrondse voorzieningen. In het kader van de harmonisatie is besloten om ook hier ondergrondse voorzieningen te realiseren. Een onderzoek naar de mogelijkheden voor feitelijke realisatie is nog niet afgerond. Wel is, vooruitlopend hierop, in onderhavig voorstel rekening gehouden met perscontainers voor KVM voor deze kernen. 2.3
Het beschikbaar stellen van een krediet ad € 400.000,- is een bevoegdheid van de raad
In de nota reserves en voorzieningen, vastgesteld in de raad van 20 juni 2006, is vastgelegd dat het college kan beslissen over het onttrekken van deze middelen tot een bedrag van € 50.000,-. Voor het benodigde krediet van € 400.000,- is een raadsbesluit noodzakelijk. 3.1
Europees aanbestedingstraject noodzakelijk
Voor de aanschaf van de perscontainers moet een Europees aanbestedingstraject worden gevolgd. De perscontainer, waarmee het experiment heeft plaatsgevonden is een tot op heden uniek product en één van de weinige die elders in Nederland naar tevredenheid functioneert. Om de beoogde besparing zo spoedig mogelijk in te boeken zijn in de aanloop naar het raadsbesluit de voorbereidingen voor de Europese aanbesteding reeds gestart. Gestreefd wordt de feitelijke plaatsing van de perscontainers medio 2011 te realiseren. 3.2
Serviceniveau burgers handhaven tot plaatsing perscontainers
De analyse van de gegevens laat zien dat de extra opbrengst door de huis aan huisinzameling deels ten koste gaat van de bestaande brengvoorziening. Dit aandeel is in de VIP-locaties in de wijken groter dan in de dorpen. Om te voorkomen dat de druk op de brengvoorzieningen weer toeneemt omdat er een hiaat ontstaat tussen stopzetten van de huis aan huisinzameling en het moment van plaatsing van
11 - raadsvoorstel inzameling kunststof verpakkingsmateriaal - 15 december 2011, nr 124
Pagina 3 van 5
Vervolgnota aan Raad de nieuwe containers, wordt voorgesteld de huis aan huisinzameling tijdelijk te verlengen. Zodra de plaatsing van de perscontainers is gerealiseerd kan de huis aan huisinzameling worden stopgezet. Integraliteit/Relatie met andere beleidsvelden N.v.t. Kanttekeningen/risico's Gelet op de huidige kostbare en weinig efficiënte brengvoorziening voor KVM is een alternatief voorstel denkbaar waarin bijvoorbeeld deze voorzieningen komen te vervallen en de huis aan huisinzameling wordt gecontinueerd. Het serviceniveau voor de burger blijft in dat geval gehandhaafd en de (ledigings)kosten van de brengvoorziening komen te vervallen. Een dergelijke optie strookt echter niet met de bestaande beleidsuitgangspunten waarin de vervuiler betaalt. Voor de haalvoorzieningen wordt van de burger een bijdrage gevraagd op basis van frequentie en volume. Dit zou dan niet voor de KVM inzameling gelden. Voor de aanschaf van een groot aantal ondergrondse voorzieningen is in 2004 een eerste krediet beschikbaar is gesteld. Eind 2006 is het krediet verhoogd en deze investering volledig afgerond. De totale aanschafwaarde bedroeg € 822.302,-. Vanaf 2007 is hierop afgeschreven. De boekwaarde per eind 2010 bedraagt € 490.476,-. Onduidelijk is welk aandeel is toe te schrijven aan de VIP retourterminals en/of de containers voor de dorpen. Bovendien is in de afvalbegroting voor de komende jaren reeds voorzien in deze afschrijving. De VIP retourterminals zijn, door het verwijderen van de inwendige installatie, niet meer herbruikbaar. Voor wat betreft het onderhoudscontract van de VIP’s worden op dit moment afspraken gemaakt met de leverancier. Naar verwachting kan het contract per 1 januari 2011 zonder extra kosten worden beëindigd. De ondergrondse containers welke op de dorpen worden vervangen door perscontainers kunnen voor andere fracties worden ingezet. Communicatie Over de feitelijke vervanging van de afvalcontainers communiceren via gemeentepagina en website. Financiële gevolgen De aanschafkosten van een perscontainer bedragen, inclusief plaatsing en aansluiting, € 27.000,-. De aanschaf van maximaal 14 perscontainers vergt een investering van € 400.000,-. De jaarlijkse kapitaallasten van deze investering komen ten laste van de afvalbegroting. De kapitaallasten bedragen: RENTE
AFSCHRIJVING
TOTAAL KAPITAALLASTEN
2011
€ 20.000
€ 20.000
2012
€ 19.083
€ 40.000
€ 59.083
2013
€ 17.083
€ 40.000
€ 57.083
2014
€ 15.083
€ 40.000
€ 55.083
2015
€ 13.083
€ 40.000
€ 53.083
2016
€ 11.083
€ 40.000
€ 51.083
2017
€ 9.083
€ 40.000
€ 49.083
2018
€ 7.083
€ 40.000
€ 47.083
2019
€ 5.083
€ 40.000
€ 45.083
2020
€ 3.083
€ 40.000
€ 43.083
2021
€ 1.083
€ 40.000
€ 41.083
11 - raadsvoorstel inzameling kunststof verpakkingsmateriaal - 15 december 2011, nr 124
Pagina 4 van 5
Vervolgnota aan Raad TOTAAL
€ 120.833
€ 400.000
€ 520.083
De te verwachten besparing op ledigingskosten, € 87.000 per jaar, compenseren ruimschoots deze extra lasten. De voortzetting van de huis aan huis inzameling brengt extra lasten met zich. Er van uitgaande dat medio 2011 de huis aan huisinzameling kan worden beëindigd bedragen de extra kosten ca. € 28.000,-. Omdat ook in het tweede halfjaar 2010 sprake is van een autonome toename van de hoeveelheid ingezameld KVM, zal naar verwachting ook gedurende het eerste halfjaar van 2011 nog sprake zijn van een hoger tonnage KVM dan verwacht. De extra opbrengsten die hiermee worden gegenereerd zullen worden ingezet als dekking voor de kosten van de huis aan huisinzameling. Personele/organisatorische gevolgen N.v.t. Juridische gevolgen/rechtmatigheid N.v.t. Fatale termijnen Geen
Overleg gevoerd met Extern B-Waste (onderhoudscontract VIP) Verenigingen: Bij aanvang van het experiment is verzocht om bij verenigingen de bereidheid te polsen om de huis aan huisinzameling van KVM voor hun rekening te nemen. Deze vraag is voorgelegd aan de papier inzamelende verenigingen in Venray. Een aantal verengingen bleek bereid hierover in overleg te treden. Dit traject zal op basis van de voorgestelde besluitvorming geen vervolg meer krijgen. Intern Mieke Lammers (beheerder afval); Lourens Aalders (beleidsmedewerker afval); Peter Hanen (juridisch medewerker Ruimte); Marco van de Voort (coördinator Ruimte); Pascal Timmers (P&C adviseur Middelen); Bert Albers (team Communicatie); Ike Busser (portefeuillehouder Openbare Ruimte). Vervolgtraject besluitvorming Geen Evaluatie De ontwikkelingen en ervaringen met inzameling KVM zijn onderdeel van het nieuw te formuleren GAP per 2012. Bijlagen Ontwerpraadsbesluit (bijgevoegd; op BIS raadpleegbaar) Naslagwerk Geen
11 - raadsvoorstel inzameling kunststof verpakkingsmateriaal - 15 december 2011, nr 124
Pagina 5 van 5
