Actueel magazine rond de Micha Cursus. 2012: Micha Cursus viert lustrum; start jongerenversie Micha Young

Actueel magazine rond

Eindredactie: Simon de Kam & Tjirk van der Ziel

de Micha Cursus 3e jaargang, nr. 1 januari/februari 2012

2012: Micha Cursus viert lustrum; start jongerenversie Micha Young Alweer vijf jaar geleden zaten we volop in de voorbereiding van de Micha Cursus. We namen veel tijd om materiaal te maken dat een zo'n groot mogelijk deel van kerkelijk Nederland zou gaan aanspreken. Bovendien wilden we graag iets nieuws ontwikkelen waarmee we moeilijke maar noodzakelijke thema's als gerechtigheid en mondialisering aan de orde konden stellen. Het zou mooi zijn als een kerk de cursus gemeentebreed zou oppakken. Dat laatste gebeurt nog niet vaak. Maar soms horen we van plaatsen waar Micha zeven weken achtereen het hele gemeenteleven beheerst. Bijvoorbeeld de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt in Gorinchem. Het levert zo'n bijzonder verhaal op, dat wij in deze nieuwsbrief er uitvoerig bij stilstaan om dit met anderen te delen. Dit jaar vieren we niet alleen het lustrumfeest van de Micha Cursus, maar lanceren we ook de jongerenversie, waarmee we al druk bezig zijn. De kick-off vindt plaats in de zomermaanden. Met deze Micha Young zullen we zeker voorzien in een groeiende behoefte om Micha ook voor jonge mensen toegankelijker te maken. Verder in deze nieuwsbrief een Kerk-InDe-Buurtwinkel in Woerden, een initiatief na het volgen van de Micha Cursus.

Contact: [email protected]

www.michacursus.nl

INHOUD van dit nummer

Instructieavond Micha Cursus elke maand bij u in de buurt .................................... 2 Oproep: wat wilt u weten over Micha / help met facebook ................................ 2 Laatste ontwikkelingen rond Micha Young ................................................... 3 Nieuw diaconaal project: Kerk-In-DeBuurtwinkel Woerden .......................... 4 Vrijgemaakten Gorinchem maken zich Micha-proof ......................................... 5

Lied 'Invloed' van Marten Kamminga .... 8

Instructieavond Micha Cursus elke maand bij u in de buurt Een vast onderdeel van elke Micha Cursus is de instructieavond. Ze zijn bedoeld voor mensen die overwegen zelf een cursus te gaan geven in hun eigen gemeente, maar ook voor hen die zich gewoon willen oriënteren. Elke maand is er wel ergens een instructieavond in de buurt, want we willen nog meer dan voorheen zoveel mogelijk mensen de gelegenheid bieden zo'n avond te bezoeken. We beginnen om half acht en stoppen meestal voor tien uur. Uiteraard schenken we een gratis kopje koffie of thee. Wie zich aanmeldt, krijgt een uitnodiging met daarin de locatie (meestal een zaal in een kerk). De planning voor het komend halfjaar is als volgt: 24 januari: Simon de Kam in Utrecht 29 februari: Simon Drost in Ridderkerk 21 maart: Gerdien Rots in Apeldoorn 24 april: Ate Klomp in Assen 9 mei: Simon de Kam in Amsterdam 5 juni: Simon Drost in Tilburg Aanmelding op onze website: www.michacursus.nl

OPROEP Wat wil ik van Micha weten? Je ontvangt ons Ezine omdat je bijvoorbeeld in het verleden een Micha Cursus hebt gevolgd of geleid. Graag willen we weten of je onze informatie nog op prijs stelt en of dit je verder brengt in je zoektocht naar een rechtvaardige levensstijl. Daarom willen we je uitnodigen de volgende vragen te beantwoorden. Het kost niet veel tijd, maar het helpt ons om nog gerichter mensen van goede informatie te voorzien O Ik lees dit Ezine altijd / soms / nooit O De artikelen zijn voor mij te lang/ goed qua lengte / te kort O Ik word liever anders geïnformeerd via: Michawebsite/ facebook / twitter of ... O Graag lees ik: tips duurzaamheid / faire producten / faire kerken / Micha ontwikkelingen / ... O De informatie uit het Ezine helpt me verder in een rechtvaardige levensstijl: ja / soms / nee, omdat ... Je antwoorden kun je mailen naar: [email protected]

Help Micha op facebook! We proberen met Micha Nl regelmatig de Micha Cursus, Micha Zondag, Micha Basic etc onder de aandacht te brengen. Bijvoorbeeld met een kranten-berichtje, of een webtekst. Daarvoor hebben we ook onze sites: www.michacursus.nl en www.michanederland.nl Ook twitteren we via: http://twitter.com/michanederland Maar we beseffen dat een Facebookpagina tegenwoordig ook een must is. Wie tijd en zin heeft om dit goed op te zetten en voor ons bij te houden, dan horen we dat graag! Mail dan naar: [email protected]

Definitieve versie van Micha Young bijna rond Sinds vorig jaar zomer werkt een speciale club mensen hard aan de ontwikkeling van een jongerenversie van de Micha Cursus. De start van deze Micha Young vindt komende zomer plaats. Er is veel vraag naar informatie met de Micha-thema's als gerechtigheid en duurzaamheid die toegesneden is op de eigentijdse leefwereld van jongeren. Dat is geen gemakkelijke klus. Daarom werken we in dit project nauw samen met Kerk in Actie, JOP, Togetthere, HGJB, YFC, Time to Turn, de Christelijk Gereformeerde Kerk, het Nederlands Bijbelgenootschap, Tear, en anderen. Micha Young wordt totaal anders dan de bestaande Micha Cursus. Eigenlijk kan het ook geen cursus worden genoemd, omdat de deelnemers veel mogelijkheden krijgen om met elkaar te experimenteren en zelf naar antwoorden te zoeken. Micha Young heeft dus een sterk interactieve opzet. We werken bijvoorbeeld met prezi, een nieuwe oline manier van presenteren met een totaalbeeld van dia's waarin naar believen kan worden in- en uitgezoomd.

De definitieve versie is nagenoeg klaar. Een eindredactie buigt zich in de derde week van januari over het concept om de puntjes op de i te zetten. Dan ook zullen we de datum voor de kick-off bepalen - ergens in de zomermaanden. Dat wordt een bijzonder moment. Maar voor het zover er moeten we zorgen dat er financieel voldoende draagvlak is om Micha Young te lanceren en ook daarna te monitoren. Inmiddels staat de structuur vast. Micha Young bestaat uit vier avonden en een weekend. In de eerste bijeenkomst denken de jongeren na over onrecht in de wereld, bedoeld als aftrap. Daarin gaan ze zelf aan de slag. In bijeenkomst twee gaat het vervolgens over 'People' (de mens), in bijeenkomst drie 'Planet' (de natuur/ schepping), en in bijeenkomst vier 'Profit' (de economie). Daarna volgt een weekend met groepsopdrachten. De deelnemers bereiden dan een viering voor om ook de eigen gemeenteleden met het thema 'gerechtigheid’ te gaan confronteren. Dit pakket is komende zomer, tegen kostprijs, te downloaden vanaf www.michanederland.nl

Nieuw diaconaal project: Kerk-In-De-Buurtwinkel In deze tijd ontstaan her en der mooie nieuwe diaconale initiatieven. Zo starten PKN-gemeenten in Woerden binnenkort met een Kerk-In-De-Buurtwinkel in het hartje van de stad. Het is de bedoeling dat de winkel een laagdrempelige combinatie wordt van een klassieke buurtwinkel, de verkoop van tweedehands kleding en schoenen, een goede doelenwinkel en take away-koffie, en dat alles tegen extreem lage prijzen (één of enkele euro's). Diaken en mede-initiatiefnemer Jan Boele legt uit dat de winkel een plek krijgt in het gebouw De Meerpaal, een vierhonderd jaar oud weeshuis dat in eigendom is van een stichting. In dit gebouw is nu nog Inloophuis 't Centrum gevestigd, en worden mensen opgevangen die tijdelijk dak- en thuisloos zijn - er zijn twee slaapkamers beschikbaar. Ook zit er al een christelijke peuterspeelzaal. ,,Het is een oude ambitie van ons om dit gebouw te laten uitgroeien tot een diaconaal centrum. Zo denken we op termijn ook aan een diakonaal spreekuur, en aan een repaircafé, waar mensen hun kapotte spullen kunnen laten maken."

Maar, vertelt Jan Boele verder, we willen de plannen langzaam laten groeien, omdat ze natuurlijk wel moeten aansluiten bij wat er leeft onder de Woerdense bevolking. In de omgeving neemt de verborgen armoede hand over hand toe, en blijkt is een steeds grotere behoefte aan laagdrempelige hulp. Door met mensen in gesprek te gaan hopen Jan en zijn team achter verscholen hulpvragen te komen en dit te koppelen aan een eigen netwerk van helpers. Deze mensen komen voor een groot deel voort uit de Micha Cursus. Eind februari wordt deze voor de vierde keer in de Meerpaal gehouden. Jan Boele ziet de komende jaren ook deelnemers uit andere gemeenten komen, bijvoorbeeld uit de Christelijk Gereformeerde Kerk en ook uit de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt. Dankzij een zich verder terugtrekkende overheid dienen zich prachtige kansen aan. Met initiatieven als deze willen de gemeenten laten zien hoe christenen Gods liefde op een praktische manier kunnen uitstralen. Immers, veel gemeenten en christenen zijn gezegend met vermogen (geld en onroerend goed), en met veel talenten.

Vrijgemaakten in Gorinchem maken zich Micha-proof Waar wordt het hele gemeenteleven lam gelegd voor de Micha Cursus? Waar praten gemeenteleven zeven weken lang alleen maar over goed en recht doen? Afgelopen najaar besloten alle leden van de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt in Gorinchem gezamenlijk de cursus te volgen. Het gevolg: een intensieve periode waarin Micha een onweerstaande maatstaf wordt voor denken en handelen. Het balletje begint te rollen als ouderling Wietze Jan Wezeman in 2008 met zijn studievereniging het bijbelboek Micha behandelt. Na afloop zeggen de leden: eigenlijk zouden we ook cursus moeten volgen, maar nog mooier zou zijn als de hele gemeente van ruim tweehonderd leden meedoet. Met die gedachte stapt Wietze Jan een vergadering van de kerkenraad binnen. Eerder dat jaar was een nieuwe gemeentevisie vastgesteld, met als motto 'Samen groeien in liefde'. Deze was uitgesplitst naar liefde voor God en de naaste, en liefde naar de buitenwereld. Een commissie die de uitvoering handen en voeten zou gaan geven, ziet wel iets in een gemeentebrede aanpak, en ook de medeouderlingen en diakenen raken enthousiast. De eerste hobbel is genomen. Maar nu de vraag: hoe gaan we dat doen? Dan rijpt het idee de Micha Cursus dan maar helemaal radicaal in te voeren. Agenda's worden schoongeveegd, geplande jeugdverenigingen afgezegd en alle vergaderingen geschrapt, want zeven weken lang zal Micha centraal staan, in zowel de preek als de cursus zelf. Wietze Jan schudt de kaartenbak met alle volwassenen eens goed door elkaar en formeert negen nieuwe groepen.

En leiders van de catecheten stellen voor deze periode een apart programma voor de tieners samen. Zelfs de allerkleinsten krijgen Micha op hun niveau voorgeschoteld. In 2011 krijgt het plan steeds vastere vorm. De Gorkumse vrijgemaakten laten er verder geen gras over groeien en starten direct na de zomervakantie, zodat nog veel leden met bruingetinte huid zich buigen over die netelige tekst van Micha 6:8, over goed doen, over recht doen, over nederig met God wandelen. De weken erop praat iedereen over deze oude profeet die in soms felle bewoordingen de vinger met de zere plek legt: God verlangt geen vrome praatjes alsof je daarmee verkeerd gedrag kunt goedpraten. Hij wil maar één ding, en dat is ons hart. Want pas dan leer je Zijn liefde ten volle kennen, en ben je in staat volledig vrij en met vreugde uit te delen wat je zelf hebt gekregen. Het geloof in een notendop, maar lang niet altijd eenvoudig toe te passen.

Maar het spannendste deel van deze gemeentebrede benadering wordt de praktijkdag. Negen groepen betekent negen projecten. De kerkenraad gaat te rade bij de stichtingen Present en Hulp in Praktijk (HiP) en maakt een lijstje met voorstellen, maar er is ook ruimte voor eigen projecten. Uiteindelijk gaat elke groep aan de slag. De groep van Wietze Jan wil graag naar een gevangenis, maar dat stuit op bezwaren. Een goed alternatief wordt een verzorgingshuis, waarvan veel bewoners, vaak al op ver gevorderde leeftijd, al jaren nauwelijks meer buiten komen. Menig oudere laat de tranen stromen want wandelen, dat deden ze

eigenlijk niet meer. Het bezoek wordt zo een stevige eye-opener. Een andere groep loopt warm voor Compassion. Men wil sponsorkinderen van deze organisatie een kerstkaart bezorgen, een blijk van aandacht en betrokkenheid uit het rijke Nederland. Anderen steken de handen uit de mouwen bij leefgemeenschap Zilt, waar een goede schilderskwast nodig is; ook de tuin krijgt een opknapbeurt. Iets vergelijkbaars gebeurt bij de plaatselijke zorgboerderij, waar met cliënten gezorgd wordt dat de hekken een nieuwe verflaag krijgen. Een groep ontfermt zich over een Georgisch vluchtelingengezin. Deze mensen zijn in een sociaal en financieel isolement geraakt, en nemen elke vorm van hulp aan. Er moet zelfs een lobby richting gemeentehuis aan te pas komen om het gezin in Nederland te houden. Ook oudere allochtonen die in maatschappelijk opzicht tussen wal en schip dreigen te vallen, krijgt een groep over de vloer.

Eén groep heeft iets met voedsel uit de omgeving. Onder het mom van mmmMicha benadrukken deze leden dat streekproducten onze ecologische voetstap verkleinen en bovendien veel lekkerder zijn dan de fabrieksmatige artikelen die in doorsnee supermarkten liggen. Ze besluiten tien tot vijftien boeren en tuinders te bezoeken, plus een bakker die met eigen meel werkt. Zelfs een forellenkweker zit in de route. Ze maken afspraken over het afhalen van hun brood, groente, fruit, walnoten, eieren, aardappels, vis, zuivel, en vele ijsvariaties. Gemeenteleden die willen aanhaken, kunnen elke donderdag hun lijstje doormailen. 's Zaterdags rijdt iemand van de groep langs de producenten en legt de bestellingen aan het eind van de middag klaar in de kerk, waar ze kunnen worden afgehaald. Het is een doorslaand succes. Ook nadat de Micha Cursus is opgeborgen en het gemeenteleven weer zijn gewone gang krijgt, blijven mensen hun bestellingen doorgeven. Niet alleen omdat streekproducten beter smaken, maar ook omdat ze tot het inzicht zijn gekomen dat ze door deze manier van boodschappen doen een bijdrage leveren aan het terugdringen van energieslurpende voedselkilometers het slepen van hedendaags voedsel over de hele wereld. Bovendien helpen ze de boeren in hun regio aan een vaste afname van hun producten.

Zelfs kinderen komen in actie. Een aantal gaat met zakken de straat op en struint de buurt af, op zoek naar blikjes.

Ze halen 1504 blikjes binnen en leveren die bij een ijzerhandelaar in de buurt af. De opbrengst, een kleine vijfhonderd euro, gaat naar Red een Kind, een stichting die ze zelf hebben uitgezocht. Het levert een donatie op van drie koeien, vier geiten, twaalf kippen, vier groentetuinen en twee schoolmaaltijden. Jongeren zijn een wat lastiger doelgroep. Van televisiebeelden met armoede raken veertien- tot zestienjarigen niet meer uit balans. Wel gaan we onderling in gesprek over de allernieuwste gadgets waaraan ze relatief veel geld uitgeven: kan dat wel, moet je altijd mee wat anderen ook hebben? De catecheten blijven het een uitdaging vinden de jongeren die geheel zijn opgegroeid in een consumptiemaatschappij, in hun hart te raken. Natuurlijk moet zo'n periode een gezamenlijk, liefst daverend slot krijgen. Dus organiseert de gemeente een gospelconcert met sing-in, inclusief een hoe kan het anders 'Michaproof'-buffet dat door de deelnemers werd bereid. Ook presenteren de groepen aan elkaar hun project en delen hun ervaringen. Met een mengeling van geestdrift en verbazing kijkt Wietze Jan terug op deze bijzondere periode. Wat doet Micha in deze opzet met een gemeente? ,,Ik krijg van veel mensen te horen dat ze in de groepen een nieuwe manier van ontmoeten hebben ervaren. We hebben een relatief jonge gemeente en de meesten kunnen goed praten, maar dit was een ongewone ervaring. In die zin is dit goed voor gemeenteopbouw." Verder wijst hij erop dat afgelopen najaar een gevleugelde term de gemeente is binnengeslopen: 'Dit is niet des Micha'. ,,Daarmee bedoelen we iets wat haaks staat op de boodschap van Micha, bijvoorbeeld op een mooie droge dag met de auto naar de kerk. Zo houden we elkaar een beetje scherp, met een knipoogje, bij wijze van spreken.

Maar we vragen ons wel af hoe we dit levend kunnen houden, zonder dat het krampachtig wordt." Een van de belangrijkste resultaten van de Micha Cursus is het blijvende bewustzijn dat goed en recht doen bij het 'normale christelijk leven' hoort. Een uiting daarvan is een duurzamer leven, bijvoorbeeld met boodschappen doen - het project van de streekproducten laat dat goed zien. Toch blijft het volgens Wietze Jan een uitdaging dat bewustzijn vast te houden. Het dreigt wat in te zakken, omdat veel kerkleden niet altijd weten wanneer welk duurzaam gedrag goed te noemen is. ,,Zij stuiten op dilemma's waarmee veel meer mensen worstelen: rijden in een elektrische auto is goed, maar de productie van de accu is slecht voor het milieu. Of ook: normale voedingsmiddelen zijn misschien wel beter dan biologische producten uit de andere kant van de wereld." Vlak voor Kerst heeft de werkgroep zich gebogen over een vervolg. Veel mensen zoeken de verdieping: de bijbelse onderbouwing van Micha 6:8 zou steviger mogen. Daarom heeft hij met anderen het plan geopperd komend voorjaar opnieuw een speciale Micha-periode te organiseren, opnieuw gemeentebreed, op dezelfde wijze als afgelopen najaar. De bestaande groepen zullen dan drie maal achtereen met nieuw materiaal bijbelstudie doen. Verder denkt hij weer aan nieuwe projecten. ,,Ik krijg net een mailtje binnen van natuurvereniging A Rocha. Misschien kunnen we met hen iets moois beginnen in de Vijfherenlanden of de Alblasserwaard. Onze omgeving is zo prachtig, echt de moeite waard om als christen je voor het behoud ervan in te zetten. Ook dat is 'des Micha'!"

INVLOED 1. De vinger die je uitsteekt, de dingen die je zegt, gedachten die je koestert, de zaak waarvoor je vecht, de bloemen die je uitdeelt, de blik op je gezicht, ´t bepaalt wat je teweegbrengt: het duister of het licht. En de wereld ademt op als je laat wat overbodig is. En de wereld ademt op als je doet wat nodig is. 2. Het mailtje op de website, de koffie die je drinkt, het ene glaasje minder, het liedje dat je zingt, de giro die je uitschrijft, ´t persoonlijke gedicht, ´t bepaalt waar het naartoe gaat: het duister of het licht. En de wereld ademt op als je laat wat overbodig is. En de wereld ademt op als je doet wat nodig is. 3. De knipoog naar de kleuter, het kopje thee op bed, het pakje dat je opstuurt, de mens waar jij op let,

de boel de boel te laten, en uitgaan met je nicht, 't bepaalt wat er gaat winnen: het duister of het licht. En de wereld ademt op als je doet wat liefde vraagt. 4. Het nodigen aan tafel, het lachen om de trend, het voeren van de eendjes, het zijn zoals je bent, het nee tegen het onrecht, een daad zonder gewicht, 't bepaalt de loop der dingen: het duister of het licht. En de wereld ademt op als je doet wat liefde vraagt. 5. De toegewijde aandacht, ´t vertrouwen dat je geeft, de eenvoud van je handelen, het voelen dat je leeft, het trilt in heel de kosmos, jouw daad als tegenwicht geeft, net die and're wending: het duister of het licht. En de wereld ademt op als je loslaat wat God niet behaagt. En de wereld ademt op als je doet wat liefde vraagt. Lied van Marten Kamminga, muziekpastor en -therapeut