Actieve informatievoorzieningc
INT16-29470
aan : de gemeenteraad kopie aan : van : college van burgemeester en wethouders beh. ambtenaar : F.J. Mol portefeuillehouder : J. Engels datum : 9 februari 2016 kenmerk : Z77887/INT16-29470 onderwerp : Strategisch meerjarenplan AGEM 2016 Ja donderdag 31 maart 2016 Aanleiding voor de mededeling Op 27 september 2012 heeft u ingestemd met de oprichting van de coöperatieve Achterhoekse Groene Energie Maatschappij (hierna AGEM). AGEM heeft als doel regionale opwekking van duurzame energie en energiebesparing te stimuleren. Dit alles om bij te dragen aan de regionale ambitie “Achterhoek energieneutraal in 2030”. In de Bestuursvergadering van de Coöperatieve AGEM van 25 november 2015 is het strategisch meerjarenplan AGEM 2016 vastgesteld. Het strategisch meerjarenplan geeft inzicht in de activiteiten in 2016 met een doorkijk naar 2017 en verder. Kern van de boodschap Het gaat redelijk goed met AGEM. De AGEM heeft een groot aantal projecten in de portefeuille, waarvan er komend jaar een aantal uitgevoerd gaan worden. De projectontwikkeling ligt daarmee financieel op koers. Ook de naamsbekendheid van AGEM groeit, wat vooral te danken is aan de lokale projecten waar ze bij betrokken zijn. De AGEM is financieel nu nog niet zelfstandig. De financiële resultaten zijn echter wel beter dan begroot. Het is de bedoeling dat in 2017 AGEM kostendekkend kan draaien. Om dit te bereiken hebben ze hun meerjarenstrategie aangepast. De doelstelling van AGEM is de lokale energietransitie faciliteren en daarmee het stimuleren van de lokale werkgelegenheid. Op dit moment heeft AGEM ruim 470 klanten die jaarlijks bijna 4 miljoen Kwh aan Achterhoekse stroom en ruim 1 miljoen m3 gas afnemen. Doorvertaald naar het elektriciteitsverbruik van een gemiddeld huishouden betekent dit een equivalent van ruim 1000 particuliere klanten. De klanten zijn behalve particuliere huishoudens ook agrarische en industriële bedrijven en maatschappelijke organisaties. Vooral agrarische en industriële bedrijven verbruiken veel meer energie dan een gemiddeld huishouden. Het aantal consumenten ligt duidelijk achter op de verwachting. De consumenten verleiden om over te stappen naar de AGEM via een publiekscampagne blijkt moeizaam. De communicatiestrategie wordt daarom aangepast (meer indirecte werving via lokale energiecoöperatieven). Daarnaast is AGEM betrokken bij de ontwikkeling van tientallen projecten voor duurzame energieopwekking (hoofdzakelijk zonne-energie) in de Achterhoek. De projectontwikkeling ligt daarmee financieel op koers. Ook de naamsbekendheid van AGEM groeit, wat vooral
Pagina 1 van 2
te danken is aan de lokale projecten waar ze bij betrokken zijn. In december 2015 zijn de zonnestroomcentrales in Borculo en Wichmond-Vierakker geopend, binnenkort volgt Zieuwent. Met al hun werkzaamheden zorgt AGEM inmiddels ook voor extra werkgelegenheid in de Achterhoek. De doelstelling van AGEM wordt in 2016 en verder ongewijzigd voortgezet. De prioriteit voor de komende jaren komt nog meer te liggen bij projectontwikkeling van zonnestroomprojecten en andere projecten met opwekking van duurzame energie, het kostendekkend maken van de uitvoeringsorganisatie en het in stand houden van de levering met beperkte groeiambities en wervingsinspanningen. Voor aanvullende informatie verwijs ik u naar het bijgevoegde Strategisch Meerjarenplan AGEM 2016 en de Oplegger Strategisch Meerjarenplan AGEM 2016.
Pagina 2 van 2
t.b.v. gemeenteraden – januari 2016
Strategisch meerjarenplan
Samenvatting & besluiten Externe ontwikkelingen Interne Analyse 2014-2015 Strategie 2016-2018 Uitwerking meerjarenplan Meerjarenraming Begroting 2016 Bijlagen
sheets 3-5 sheet 6 sheets 8-15 sheet 16 sheet 17-20 sheet 21 sheet 22 sheet 23
strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden
Inhoudsopgave
2
strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden
3
Tot nog toe is klantengroei als voornaamste middel ingezet voor het businessmodel waarmee AGEM in stand gehouden kan worden. Energielevering werkt goed maar de klantengroei gaat veel langzamer dan in eerdere plannen is verondersteld. Daarom zijn er alternatieven nodig voor het businessmodel: • blijvende financiering voor de informatie- en netwerkfunctie van AGEM *)(zie volgende sheet) en/of: • diensten die AGEM direct en via het verduurSaam Energieloket verricht tegen marktconforme tarieven aan gemeenten en derden
De hoofdlijnen van de strategie worden daarom ongewijzigd voortgezet: • Onze doelstelling is de lokale energietransitie, o.a. door de opwekking van duurzame energie, te faciliteren en daarmee de lokale werkgelegenheid te stimuleren.
Er is een energieleveringsbedrijf opgezet met bijna 500 klanten van groot tot klein (stroom voor ruim 1000 huishoudens). Er worden energiedisplays aangeboden en er is een platform voor zonnepanelen met 13 installateurs. Daarnaast wordt er gewerkt aan tientallen projecten voor duurzame energieopwekking. Drie projecten worden eind 2015/begin 2016 gebouwd. De doorlooptijd voor projectontwikkeling is lang. Er is een uitgebreid netwerk opgezet en samenwerking met bedrijfsleven, burgerenergiecoöperaties en maatschappelijke organisaties tot stand gebracht.
Vanuit het akkoord van Groenlo is het plan voor de AGEM voortgekomen. De AGEM is opgericht door de acht Achterhoekse gemeenten met het doel om te ondersteunen om in 2030 energieneutraal te zijn. DE AGEM is nu twee jaar onderweg, dus er zijn nog 15 jaar te gaan.
Samenvatting meerjarenplan
strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden
*) Er is nog niet zeker waar de financiering vandaan kan komen. Er zijn verschillende mogelijkheden daarvoor o.a. in het kader van het Gelders Energieakkoord, het energieloket en een ingediende Europese subsidieaanvraag. In dit plan zijn nog geen inkomsten voor deze functie opgenomen omdat deze nog niet zeker zijn gesteld.
Voor 2016 ligt voor AGEM de prioriteit bij: • Projectontwikkeling zonnestroomprojecten, postcoderoos- en SDE+-projecten incl. financieringsopties (banken zijn bijv. zeer geïnteresseerd in de financiering van zonnestroomprojecten Zon op Erf) • Het sneller kostendekkend maken van de uitvoeringsorganisatie van AGEM zodat deze in stand kan blijven om de energietransitie aan te jagen door: – Extra inkomsten uit diensten – Het in stand houden van de levering met beperkte groeiambities en beperkte wervingsinspanningen
Op termijn wordt lokaal opgewekte duurzame energie steeds belangrijker en krijgt meer steun, door (inter)nationale aandacht en regionale uitvoeringsplannen.
Samenvatting meerjarenplan
4
strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden
Voor 2016 en verder: • Tijdelijk verminderen van de netwerk- en adviesrol voor biomassaprojecten. • Voor het winterseizoen 2016 het seizoenseffect van de energielevering opvangen door vooruitbetaling van de gemeentelijke bijdragen voor 2016 • Verminderen van inspanningen en kosten voor klantenwerving (reeds in gang gezet).
5
Voor de lange termijn: • Financiering voor de informatie- en netwerkfunctie AGEM zeker stellen. • Diensten voor de gemeenten door AGEM, zoals bijv. energiecampagnes organiseren (sport, klimaatstraatfeest e.d. ), aanvragen voor subsidies en leningen verwerken, uitvoeringsplannen begeleiden. • Voortvarend voortzetten van de ontwikkeling van de zogenaamde postcoderoosprojecten en Zon op Erf i.s.m. Achterhoek 2020, gemeenten en lokale coöperaties • Zelfstandige ontwikkeling van enkele SDE+-zonnestroomprojecten door AGEM met of zonder partners uit de markt
Besluiten
strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden
6
Activiteiten directe concurrenten zijn toegenomen (van de Bron, Qurrent, Huismerk Energie; Nuon, Eneco e.d.) • Concurrenten stunten met gasprijs • Landelijk stimuleringsbeleid wordt geïntensiveerd. (n.a.v. borging energieakkoord/Urgenda-uitspraak) • Gelders energie-akkoord wordt voorbereid. • Uitvoeringsplannen Achterhoekse gemeenten gaan leiden tot meer activiteiten om besparing en duurzame energie te stimuleren. • Marktwaarde voor lokaal opgewekte duurzame energie lijkt geleidelijk aan toe te nemen Op termijn wordt lokaal opgewekte duurzame energie steeds belangrijker en krijgt meer steun!
•
Externe ontwikkelingen
strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden
Levering – realiteit ‘14-’15
7
strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden
8
Informatie- en netwerkfunctie (zie bijlage): • Veel tijd wordt besteed aan netwerken, informatieverstrekking, presentaties e.d. • Dit is onbetaald en leidt nauwelijks tot klantengroei, deze kostenpost leidt (zonder subsidie of andere financiering) tot structureel verlies Energielevering • loopt achter qua klantengroei: het target voor eind 2015 was 1030; werkelijk is dit eind 2015: 463 • er zijn nog geen vooruitzichten waarom het overstapgedrag van klanten zou verbeteren; • wel zal de naamsbekendheid blijven toenemen • gerichte projecten zoals zonnestroom-opwekking en displays bij de slimme meter leveren aantoonbaar extra klantengroei op Projectontwikkeling zon • gaat financieel ongeveer volgens plan • veel potentiële projecten zijn in portefeuille, de kost gaat wel voor de baat uit en de doorlooptijden zijn lang • projectontwikkeling biomassa levert momenteel geen inkomsten op en dit valt ook niet te verwachten in 2016; de toegevoegde waarde als AGEM zit vooral in netwerking en informatieverstrekking
Interne analyse 2014-2015
strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden
Algemeen • Het bedrijf werkt goed (kwalitatief), -zeer- brede dienstverlening opgezet • Groei klanten is trager dan gepland (autonoom, projecten en ledenacties) • Het is moeilijk om klanten over te laten stappen: – De Achterhoeker kiest nauwelijks makkelijker voor een Achterhoeks product, wel voor een project in de buurt (bijvoorbeeld Wichmond, Zieuwent) en/of via kennissen-netwerk – Argumenten als werkgelegenheid en krimp tegengaan werken niet voor brede groep, alleen in eigen kring; ook energietransitie is geen overtuigende reden voor overstap (werkt alleen als mensen al betrokken zijn of zelfs die stappen niet over; vergelijk van bank overstappen) • Investeringen in klantenwerving voor energielevering leveren (nog) (te) weinig op: wij doen het niet goed en/of de Achterhoeker wil er nog niet aan • Naamsbekendheid groeit gestaag maar is nog niet genoeg • Projecten gaan helpen voor naam en vertrouwen bijv. postcoderoosprojecten Berkelland, Wichmond, Zieuwent, windstroom Netterden, biogas de Marke, levering energiedisplays in Vorden
Stand van zaken Levering
9
strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden
Windpark Netterden: aanbieding obligatielening en windstroom “met AGEM”
10
strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden
• AGEM levert GROEN GAS van proefboerderij ‘De Marke’ in Hengelo GLD • Prachtig uniek product maar nog beperkte animo
AGEM levert GROEN GAS
11
strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden
2015: Zonnestroomprojecten ontwikkeld met crowd-funding: • Berkelland, met Berkelland Energie • Wichmond, met dorpsraad Wichmond Vierakker • Zieuwent • plus enkele soortgelijke projecten En: • Diverse SDE+-zonnestroomprojecten in voorbereiding voor 2016 • Tientallen projecten in de pijplijn, samen met anderen (zon, bio, wind, warmte). • Programma Zon op Erf (ZOEF). (sheet 15)
Stand van Zaken Projectontwikkeling
12
strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden
Zon op Erf: 750 zonneboerderijen: een decentraal zonnenetwerk van 750 MW als alternatief voor een centrale op fossiele energie 13
strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden
• Samenwerking tussen AGEM en 13 installateurs van zonnepanelen (sheet 17) om het hoger strategische doel van energieneutraal in 2030 en meer werkgelegenheid in de regio te bereiken, door: – Consumenten te voorzien van eenduidige en onafhankelijke informatie over zonnepanelen – Om een platform te bieden voor Achterhoekse installateurs, waardoor mogelijk meer pv wordt geplaatst in de Achterhoek – Koppeling met zonneatlas • Subsidie Achterhoek Bespaart 2015: uitvoering van de subsidieafhandeling voor de gemeente Bronckhorst, Oude IJsselstreek en Doetinchem. Subsidie voor particulieren t.b.v. energiebesparende maatregelen
Stand van Zaken Diensten
14
strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden
Impressie www.agem.nu/pv-aanbod
15
•
Kostenreductie bij klantenwerving, tragere klantengroei Extra inkomsten uit diensten
strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden
Het in stand houden van de levering met beperkte groeiambities
– –
Voor 2016 ligt de prioriteit bij: • Projectontwikkeling zonnestroomprojecten • Het sneller kostendekkend maken van de uitvoeringsorganisatie van AGEM zodat deze in stand kan blijven om –tot 2030- de energietransitie aan te jagen door:
Hoofdlijnen strategie ongewijzigd voortzetten: • De lokale energietransitie faciliteren en daarmee het stimuleren van de lokale werkgelegenheid. • Klantengroei is geen doel op zich maar wel een middel voor het business-model waarmee AGEM in stand gehouden kan worden
Vanuit het akkoord van Groenlo is het plan voor de AGEM voortgekomen. De AGEM is opgericht door de acht Achterhoekse gemeenten met het doel om te ondersteunen om in 2030 energieneutraal te zijn. Dit hoofddoel is ongewijzigd gebleven, maar voor de wijze waarop dit doel te bereiken hebben we prioriteiten gesteld.
Strategie AGEM
16
strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden
17
• Met behoud van onze doelstelling moet de klantenwerving commerciëler – Meer: afgestemd op klantvraag door o.a. aanwezig bijeenkomsten gericht op duurzaamheid, bijvoorbeeld de succesvolle ‘Slimme meter bijeenkomst Vorden Bespaart!’ – Minder: Algemene, ongerichte bijeenkomsten bijwonen. • Marketing moet doeltreffender: betere kosten-baten-verhouding • Marketing wordt gerichter gefocust op klantenwerving en naamsbekendheid; o.a. aangepast logo • De naam AGEM: Bij het aangepaste logo is ‘Achterhoekse Energie’ toegevoegd waardoor men ons altijd associeert met een Achterhoeks Energiebedrijf; nu hebben mensen niet die associatie bij AGEM • Website en social media moeten beter effect sorteren: sterker en beter richten op klantenwerving; bijvoorbeeld pakkende filmpjes met een prijsvraag of energieke boodschap
Levering: Meerjarenplan
strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden
18
1. Uitgaan van minimumvariant met inkomsten en uitgaven zo veel mogelijk in balans 2. Beperkte klantengroei als basis: 200 er bij per jaar tot totaal ca. 800 eind 2017 3. Uitbreiding van proposities en werving voor doelgroepen alleen als dit op basis van (nietgemeentelijke) subsidie mogelijk is en kostendekkend. 4. Marketing, communicatie en actieve werving: Kosten halveren, kleiner team, concentreren op Emarketing/social media – minder arbeidsintensief 5. Buffer aanhouden t.b.v. voorschotten, seizoenseffect
Levering: Meerjarenplan
strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden
19
– informatie verstrekken, presentaties, voorlichtingsbijeenkomsten e.d. ten dele uit VNG-budget voor energieloket
• Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV
– lokale campagnes (sport, dorpshuizen, klimaatstraatfeest e.d) – uitvoering lokale regelingen (duurzaamheidslening) – begeleiding uitvoeringsprogramma’s gemeenten campagnes – In het plan is opgenomen voor 2016 dat EUR 80.000 extra aan diensten wordt omgezet
• Rol als dienstverlener verder uitbreiden
Diensten – Meerjarenplan
6.
5.
3. 4.
2.
1.
strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden
(AGEM is niet betrokken bij BICON e.d.; kennisontwikkeling in Achterhoek is gefragmenteerd)
20
Het bouwwerk voor middelgrote zonne-energie projecten staat. We houden dit in stand en bouwen het aantal uit. Iedere kern zijn eigen project. Nieuw: Zelfstandig en/of met partner-ontwikkelaars ontwikkelen (Wordt eind 2015/begin 2016 verkend). Financieringsopties worden ontwikkeld Netwerk van externe adviseurs die voor AGEM kostendekkend worden ingeschakeld Ontwikkeling levert een kleine bijdrage aan de overhead-dekking van AGEM in 2016 Ontwikkeling biomassa wordt in de planperiode beperkt tot er budgetten voor beschikbaar komen, er is nu geen verdienmodel;
Ontwikkeling– meerjarenplan
strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden
Meerjarenraming
21
Diensten incl. energieloket
Totaal omzet
Totalen excl. doorlevering energie doorlevering energie, netbeheer e.d.
ProjectontwikkAdvisering ProjectontwikkBegeleiding projecten Servicepunt Aanbod zonnepanelen Servicepunt
EnergieleverinKleinverbruik (bruto marge) EnergieleverinGrootverbruik (bruto marge)
Diensten
Opbrengsten
Begroting AGEM 2016
22
-46.466
Mutatie op saldo
strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden
60.000
-106.466
1.362.694
25.000 55.000 18.194 30.000 34.800 4.000 5.000 50.000 76.000 6.000 10.000 76.000 81.700 45.000 516.694 846.000
Ledenbijdrage 2016
Resultaat
1.256.228 Totaal kosten
project-management uitvoering services (klantenservice) energiecontracten ICT en GVO's management levering, ICT, diensten klantenservice en sales vergoeding kanalen diverse projectontwikkeling ontwikkelaars en adviseurs diverse project-management diverse directiekosten controlling en organisatiekosten marketing 410.228 Totalen excl. doorlevering energie 846.000 doorlevering energie, netbeheer e.d.
119.500 Servicepunt Servicepunt 87.378 energielevering 7.750 Kernteam - energielevering energielevering energielevering Kernteam 30.000 Projectontwikkeling 149.600 Projectontwikkeling 16.000 Servicepunt Servicepunt
Kosten
Bijlagen
strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden
23
193
TOTAAL
-445
-252
resultaat p.m. -156 -156 -247 -60 -42 -36
-302
0 -185 -77 -40
PLAN *) resultaat
strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden
187 6
Coop Holding Levering Ontwikkeling
WERKELIJK baten kosten p.m.
verschil
50
29 17 4
• Resultaat 2014 is beter dan begroot (-252 t.o.v. -302 in het plan)
24
Zie voor de volledige resultaten de jaarrekening.
Financiële resultaten 2014
Advisering
Begeleiding projecten
Projectontwikkeling
Projectontwikkeling
Totaal omzet
Totalen excl. doorlevering energie doorlevering energie, netbeheer e.d.
Grootverbruik (bruto marge)
Energielevering
85.000
738.000
203.000 535.000
55.000
-
4.000
44.000
3.000
12.000
Kosten
15.000 50.000
diverse projectontwikkeling
-281.000 120.000 -161.000
Resultaat Ledenbijdrage 2015 Mutatie op saldo
77.000 484.000 535.000
83.000
10.000 103.000
34.000
1.019.000
90.000 559.000
73.000
5.000 102.000
40.000
4.000
2.000
35.000
20.000
15.000
30.000
4.000
27.000
verwachting
Totaal kosten
marketing -14.000 Totalen excl. doorlevering energie doorlevering energie, netbeheer e.d.
controlling en organisatiekosten
5.000 diverse directiekosten
50.000
13.000
ontwikkelaars en adviseurs
45.000
vergoeding kanalen
16.000
20.000
30.000
20.000
30.000
begroting
klantenservice en sales
-3.000 management levering, ICT, diensten
-39.000 energiecontracten ICT en GVO's
-7.000 uitvoering services (klantenservice)
-4.000 project-management
44.000 project-management
delta
strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden
217.000
50.000
10.000 p.m.
7.000
83.000
10.000
Kleinverbruik (bruto marge)
overige diensten
Energielevering
41.000 16.000
partner-programma PV
Diensten
begroting verwachting
Diensten incl. energieloket
Opbrengsten
Categorie
-13.000 -75.000
10.000
5.000 1.000
-16.000
-10.000
-11.000
-11.000
-10.000
4.000
-5.000
-
-16.000
-3.000
delta
25
Omzet is veel lager (minder energieklanten), resultaat beter dan verwacht (-280 i.p.v. -340).
Financiële verwachting 2015