Vl@s
VLAAMSE ACTIEVE SENIOREN
Driemaandelijks tijdschrift | 48ste jaargang | nr. 39
PB- PP B- 57
Met de steun van de Vlaamse Gemeenschap
BELGIE(N) - BELGIQUE
Afgiftekantoor Gent X Erkenningsnummer: P508862 Verantwoordelijke uitgever: Roger Deridder, Lange Winkelhaakstraat 38, 2060 Antwerpen.
VZW
juli-aug-sept 2015
OPTIMALE DIGITALE BIJSCHOLING
zie pagina 22-23
Splits zelf de sociale zekerheid Wil jij, net als wij ... een Vlaamse sociale zekerheid uitkomen voor je Vlaamse overtuiging minder woorden en meer daden ? Word daarom vandaag nog lid!
Hoofdzetel: Hoogstratenplein 1 - 2800 Mechelen -
[email protected] Kantoren & brievenbussen over heel Vlaanderen
Ontdek onze vele voordelen,
www.vnz.be of bel gratis 0800 179 75 Veranderen van ziekenfonds is heel eenvoudig. Wij regelen alles!
Vl@s
REDACTIONEEL/COLOFON/INHOUD
Vlaanderen omarmt Vandaag en morgen zijn zoveel sterker te beleven wanneer je over de kennis van gisteren beschikt. Herdenken is geen verloren tijd, geen vrijblijvende bezigheid. Uit wat in 1302 op de Groeningekouter gebeurde, vallen voor vandaag en morgen lessen te trekken. Dat is de zingeving van de Guldensporenherdenking en 11 julivieringen. 1302 in Kortrijk toont het mogelijk maken van wat onmogelijk geacht wordt. Geen 'bookmaker' zou geld ingezet hebben op de slaagkansen van het voetvolk tegen het best uitgeruste ridderleger van het toenmalige Europa. En toch gebeurde het onmogelijk geachte. De razernij omwille van de Koninklijke Franse dwangmaatregelen die leidden naar vrijheidsberoving, handelsverbod, slavernij en miskenning van menselijke waardigheid, die razernij was zo groot dat de schrik voor de zekere dood overwonnen werd. Nooit is iets een verloren zaak. Mensen hebben recht op vrijheid en geluk. Overheden hebben slechts legitimiteit, wanneer ze de belangen van de inwoners dienen. Dat is de betekenis van 1302, het herdenken van de Guldensporenslag en het vieren van 11 juli. Vandaag en morgen zijn de uitdagingen voor Vlaanderen groot: structurele armoede, integratie van vele nieuwe Vlamingen, verstikkende mobiliteit, té hoge werkloosheidscijfers, de aanpak (of het uitblijven ervan) van milieuproblemen en klimaatopwarming,... Het lijkt wel of het onmogelijk geachte weer mogelijk moet gemaakt worden: een warme, rechtvaardige, sociale Vlaamse samenleving. U gaat er mij, wellicht terecht, van verdenken dat ik als geboren en getogen Kortrijkzaan, bovendien wonend op het voormalige slagveld, hier promotie voer voor de
Guldensporenherdenking in mijn stad. Er zijn twee redenen om te verwijzen naar de 11 juliviering in mijn geboortestad. Vooreerst het motto van de over twee weken georganiseerde herdenking, annex viering: Vlaanderen omarmt, Vlaanderen omarmd. Samen dienen de uitdagingen aangepakt te worden. Samen, dat betekent mét velen. Met z'n allen. Niet wegkijken van de problemen, niet blijvend vingerwijzen naar goeden en slechten. Maar oplossingsgericht en meteen toekomstgericht denken. Opdat Vlaanderen omarmd zou worden, dient Vlaanderen ook al zijn inwoners te omarmen. Toen begin mei jongstleden prins Charles de hand schudde van Gerry Adams, hét gezicht van het Ierse Sinn Fein, zei Charles wijze woorden: ,,We zijn de onderdanen van de geschiedenis, maar niet de gevangenen ervan.'' Dat zei een man wiens eigenste oom Lord Mountbatton door het IRA opgeblazen werd. De Guldensporenslag wordt op het Groeningeveld in Kortrijk consequent herdacht op 10 juli. Op de vooravond van de confrontatie tussen wanhoop en machtswellust. De vooravond verwijst naar het waarom van de nakende confrontatie en naar de hoop en de dromen van hen die voor een quasi uitzichtloze strijd stonden. Dat moeten we herdenken. Hét waarom en de zingeving van de nog altijd onvoltooide Vlaamse Beweging. n Johan Velghe PS: Op de eigenste locatie van de Guldensporenslag, het Groeningeveld, vangt de herdenking op 10 juli al aan om 15 uur met gidsbeurten langs sites die verwijzen naar 1302. Om 17.30 volgt de Guldensporenpluk. Om 17.45 uur toespraken van o.m. Jean-Pierre Rondas en minister-president Geert Bourgeois. Om 19.30 uur: samenzang Vlaanderen Zingt.
3
COlOFON
Vl@s Driemaandelijks ledenblad van de Vlaamse actieve senioren vzw www.vlaamseactievesenioren.be Algemeen secretariaat Lange Winkelhaakstraat 50 2060 Antwerpen Tel. 03-233 50 72 e-post:
[email protected] rekeningnummer BE94 4099 5130 5114 De redactie contacteren: redactiesecretariaat - Tel. 03-233 50 72 e-post:
[email protected] Roger Deridder, algemeen voorzitter, verantwoordelijke uitgever Danny Simons, coördinator e-post:
[email protected] Tamara Reyniers, administratief verantwoordelijke en redactiesecretaris e-post:
[email protected] Lucienne Vanhees, administratief medewerker e-post:
[email protected] Educatieve medewerkers West-Vlaanderen: Ingrid Scherrens Hogestraat 36, 8840 Staden - Tel. 0486-24 49 29 e-post:
[email protected] Vlaams-Brabant en Limburg: Harmieke Rigtering Dooistraat 50, 3590 Diepenbeek - Tel. 0471-32 48 39 e-post:
[email protected] Oost-Vlaanderen: Karien Delie Moortelputstraat 28, 9031 Drongen (Baarle) Tel. 0471-64 34 21 e-post:
[email protected] Antwerpen: Peggy Van Looveren Eethuisstraat 73, 2900 Schoten - Tel. 0475-94 40 77 e-post:
[email protected] Hoofdredacteur: Johan Velghe Redactieraad: François Heylen, Etienne Keymolen, Fons Lammertyn, Tamara Reyniers, Marina Rutten, Ingrid Scherrens, Dina Sonck, Theo Stelten, Johan Velghe Werkten mee aan dit nummer: Gust Eerlingen, Katrien Seynaeve, Gabriël Dujardin, André Vanhaeren Opmaak, druk en afwerking: Offsetdrukkerij De Sonville, Lovendegem Verzending: All Mail Services, Evergem
Vl@S INHOuD Vlaanderen omarmt Vl@slid in de kijker Het andere Frankrijk Nooit meer oorlog Willem Bedankt! Beleidsplanning Klimaat Versgemalen koffie Vlaams-Brabant Oost-Vlaanderen Antwerpen Limburg West-Vlaanderen Digitale les
3 4-5 6 8-9 10 11 12 13 15 16-17 19 20 21 22-23
Zoeken naar Vlaamse actieve senioren via Google: steeds volle naam intikken, niet: Vl@s, want dat is een logo
4
Vl@s
VLAAMSE ACTIEVE SENIOREN HEBBEN TALENT
Een grote passie voor molens We hoeven er eigenlijk niet aan te herinneren, want het jaarthema 'talent', Vlaamse actieve senioren hebben talent, kwam ook in vorige edities van dit tijdschrift aan bod. Hierna presenteren wij u een man, lid van de Vlaamse actieve senioren, met een grote passie voor molens. Zeventiender
Gevlucht Vlaamse vang
Zwaaipandscherpsel Luiwerk Vuister Kollergang Kruiwerk Doodsbed Wat mogen die misschien wel vreemde namen te maken hebben met een talent van een van onze leden? Om die woorden en hun betekenis te begrijpen heeft onze Harry Vandeweyer een tweejaarlijkse opleiding gevolgd, nog wel in de universiteit van Leuven. Pas dan haalde hij het diploma van molenaar.
Welnu, een molenaar, ogenschijnlijk iemand die maalt, moet die cursus volgen om gediplomeerd molenaar te kunnen zijn in een van de molens die door de organisatie van 'levende molens' in Vlaanderen beheerd worden. Deze cursussen worden beurtelings door de Vlaamse provincies georganiseerd. Harry Vandeweyer, onze molenaar uit Hamont - lid van de afdeling Limburg-Noord -, onze molenaar vertelt met vuur en enthousiasme over zijn hobby, zijn molen. Dat is ook niet zo maar een molen, het is een molen van het type ”stenen stellingmolen”, ook wel: een bovenkruier. Die graanmolen heeft wel iets heel unieks: in zijn metselwerk zijn het jaartal 1804 en AN XII aangebracht. Dat verwijst naar de Franse jaartelling die in 1792 werd opgestart. Vandaar dat die molen altijd Napoleonsmolen werd genoemd. Het is een graanmolen die een koppel maalstenen aandrijft door de wieken. Er is een tweede koppel maalstenen die door een
elektromotor wordt aangedreven. De verticale hoofdas die van boven in de kop tot onder loopt is nog steeds de originele zware houten balk met een vierkant doorsnede van 450 mm. In 1867 werd in een bijgebouw ook nog een olieslagerij ingericht, hierdoor moest deze molen verhoogd worden, deze verhoging heeft men toen verticaal gedaan, waardoor deze molen een nog meer uniek uitzicht kreeg. Immers, deze molen heeft een cilindrisch gedeelte van enkele meters terwijl eigenlijk alle molens een taps uitzicht hebben. Het olieslagwerk werd in de beginperiode door een stoommachine aangedreven, maar vanaf 1876 (maar negen jaar later) kon dat hele mechanisme door een tweede spil van de windmolen aangedreven worden. Pas in 2008 werd er een elektromotor geplaatst om bij onvoldoende wind het slagwerk aan te drijven. Olie slaan is een indrukwekkend gebeuren en hard werken voor de molenaar. In 1952 werd gestopt met de windaandrijving. Het malen gebeurde vanaf dan enkel nog met elektromotor, en in 1968 stopte de commerciële uitbating. De molen werd dan verbouwd tot café met de toepasselijke naam “Don Quichotte“. Deze "Don Quichotte" heeft echter niet lang bestaan.
Vrijwilligers
Alles wat zij malen of slaan, (het is een vrijwilligerswerk), moet niet betaald worden, een bijdrage voor het onderhoud van de molen is altijd welkom. De molen is een beschermd monument. Vier gediplomeerde molenaars houden de molen in orde, boeren komen nog steeds granen brengen, ook olie wordt er nog geslagen, en er is een pletmachine voor granen met een speciale toepassing.
Vl@s
VLAAMSE ACTIEVE SENIOREN HEBBEN TALENT
5
Voor de liefhebber enige technische informatie: Buitendiameter onderzijde: 13.4 meter muurdikte: 1.1 meter Buitendiameter bovenzijde : 5.5 meter muurdikte: 0.46 meter Gewicht van de kap 13.5 ton Rotatie door Engels kruiwerk met 51 rollen tussen kap en romp Andere soorten molens Standaardmolen; Rosmolen/hondenmolen; houten achtkant; watermolen Sommige molens hebben een naam die verwijst naar hun specifieke bouw, zo zijn er : Stenen beltmolen, staakmolen, stenen grondzeiler, stenen stellingmolen.
Wij verhogen uw comfort !
Provinciale molendagen: Limburg: laatste zondag van juni Antwerpen: laatste zondag van augustus en september Vlaams-Brabant: eerste zondag van september Oost-Vlaanderen: tweede weekend van oktober West-Vlaanderen: tweede weekend van oktober Er is ook nog een Vlaamse molendag (voor alle provincies ). Die is op de laatste zondag van april.
TRAPLIFTEN, HUISLIFTEN & PLATEAULIFTEN
Voor bezoeken aan molens neem je best contact op met het plaatselijke VVV. Voor deze speciale molen kan je een afspraak maken met de molenaar via
[email protected] Internetbezoekers: www.levendemolens.be n
VRIJBLIJVENDE OFFERTE / BEZOEK
SERVICE
BEL GRATIS: 0800 20 950
24/24 - 7/7
WWW.COMFORTLIFT.BE Mannebeekstraat 3 | B-8790 Waregem |
[email protected]
Ad_Vl@s_180x135_NL.indd 1
7/04/15 10:36
6
Vl@s
VL@S-LID IN DE KIJKER
Frankrijk anders dan anders In schoonheid nam Marc Corthals afscheid van zijn professionele loopbaan als zelfstandig reisleider. In de bibliotheekzaal van Ninove werd eind mei zijn boek 'Het andere Frankrijk' voorgesteld. Een reisgids anders dan anders. ,,Voortaan organiseer ik enkel nog reizen en uitstappen voor de Ninoofse afdeling van de Vlaamse actieve senioren'', houdt hij voor. Marc Corthals is bestuurslid van deze bloeiende afdeling. Bekendheid geniet hij ook in vele afdelingen als een boeiend verteller over zijn reiservaringen. Dertig jaar lang was Marc Corthals de reisleider voor verenigingen en reisorganisatoren. Een uitzondering niet te na gesproken, steeds met de autocar richting zuiderburen. Niet met de bus, maar met de autocar. Bus staat voor lijnbus. Dertig jaar resulteerde in achthonderd groepsreizen à rato van gemiddeld 25 per jaar. Samen goed voor zo'n dertigduizend klanten. Nog anders uitgedrukt: meer dan vierduizend nachten in een ander bed slapen en van een andere keuken eten. Zijn opleiding leidde naar een specialisatie Franche-Comté, zeg maar de Jura. Je hoeft maar in zijn ogen te kijken wanneer hij Vin Jaune of Vin de Paille uitspreekt en je weet meteen hoezeer hij deze heerlijkheden waardeert.
,,Zoveel jaren reizen betekent een waterval aan ervaringen... leuke... en minder leuke. Maar dat bracht me ook tot het inzicht: hoe meer je reist, hoe dommer je je voelt. Want ik kan niet één reis verzinnen waarvan ik niets heb opgestoken, zowel van de mensen ter plaatse, als van de meereizende klanten'', schrijft hij in de inleiding van zijn reisgids Het andere Frankrijk.
Handig
Dé grote eigenschap van het boek is dat het handig is. Een handig formaat. Een erg handige indeling. Opgebouwd rond de regio's - van Alsace tot RhôneAlpes - wordt telkens bondig ingegaan op 'wat iedereen weet', volgt dan een persoonlijk verhaal, een streekgerecht of -drank, een toeristische tip, een markant persoon, een historisch feit, een hotel- en een restauranttip. E-mailadressen en andere coördinaten ontbreken niet. Het is ronduit een praktisch boek, maar evenzeer is het een smakelijk boek, want het goede leven druipt er van af. ,,God woont nog altijd in Frankrijk... maar speelt vaak verstoppertje'', schrijft Marc Corthals. Hij helpt de reiziger om de vele verborgen en onbekende woonplaatsen van God in Frankrijk te ontdekken. In het boek dus geen beschrijvingen van de Eiffeltoren,
noch van de Mont-Saint-Michel. Geen platgetreden paden. De lezer krijgt het water in de mond van een Bretoense araignée de mer of van de bières Michard van Limoges. Het boek is hoe dan ook een reisgids. Meer een reisgids met zin voor humor, daar getuigen de door de auteur zelfbeleefde verhalen van. Meer nog, het is een leerrijk boek, zelfs voor een ervaren Frankrijkreiziger. De hele Franse geschiedenis defileert. Zo ook de Franse literatuur, de schilderkunst,... tot zanger Claude François toe. De gekende namen, zoals Jeanne d'Arc, worden met andere ogen bekeken. Praktisch, smakelijk, reisgids, humoristisch, leerrijk, maar ook een boek dat de liefde aanwijst. De liefde voor het leven. Daar staat exemplarisch het verhaal voor van hoe je een degustatie van champagne dient te beleven, of hoe je een kastelenindigestie in de Loirestraat kunt vermijden. Het andere Frankrijk reikt inspiratie aan. Het boek mag bij je volgende reis naar Frankrijk niet in de wagen ontbreken: zowel onderweg als eenmaal op uw bestemming (jv) aangekomen. n Het andere Frankrijk. Auteur: Marc Corthals. 15,95 euro, 208 pag., uitgeverij Zorro, Damme. ISBN 978 94 6168 0396
Vl@s
AFDELING IN DE KIJKER
7
Duffel geeft iedereen zijn zeg 'Wanneer er geen uitweg is, moeten we onze verbeelding aanspreken. Daar dienen zich de mogelijkheden aan.' Dat dacht Paul Koeck toen hij om zich heen keek en het voorspelbare aanbod van de verzuilde seniorenverenigingen aanschouwde. Hij sprak zijn verbeelding aan, zocht een alternatief en kwam bij de Vlaamse actieve senioren terecht. Eén enkel probleem, Duffel telde nog geen afdeling van de Vlaamse actieve senioren. Dus werden de handen uit de mouwen gestoken en op 9 mei jongstleden ging de jongste afdeling van de provincie Antwerpen van start. ,,Dat het allemaal zo'n vaart ging lopen, verwachtte ik allerminst. Dat de nieuwe afdeling in die zeer korte tijd tussen de eerste contacten met de Vlaamse actieve senioren en vandaag zo'n zestigtal leden telt, geeft aan dat in de achttienduizend inwoners tellende gemeente Duffel er wel degelijk nood is aan een andere invulling van het begrip seniorenvereniging'', vertelt voorzitter Paul Koeck. Tussen januari en mei resulteerden persoonlijke contacten in een dertigtal leden en belangstellenden. De startdag van 9 mei verdubbelde het aantal. ,,Een hoopvolle start'', klinkt het. ,,We hebben twee uitgangspunten: gezelligheid en een uniek aanbod. Geen platgetreden paden volgen, maar er tevens voor zorgen dat onze leden en wie deelneemt aan de activiteiten het echt wel naar zijn/haar zin heeft.'' Iedereen is welkom. Iedereen krijgt zijn zegje. De goed gestructureerde bestuursvergaderingen maximale duur 2 uur - zijn open vergaderingen voor de leden, én voor belangstellenden.
via de fietssnelwegen naar Antwerpen en Mechelen, maar evenzeer de combinatie van citygolf met stadsverkenning en uitleg door een gids, zonder de lokale geneugten te vergeten. Actieterrein van de citygolf is Lier. Er volgt ook een badmintoninitiatie, want badminton is een perfecte seniorensport. De piepjonge afdeling trok in mei al naar het Europees Parlement. Een bezoek aan het Antwerpse MAS staat op het programma, net zoals een rondgang in het Antwerpse stadhuis. Gezelligheid, sportief, een wat uit de band springend activiteitenaanbod zijn de troeven van de nieuwe afdeling. Komt daar nog betrokkenheid van de leden bovenop. ,,Iedereen krijgt zijn
zegje. Dat ligt geheel in de lijn van de gezelligheid en het genieten dat we vooropstellen. We willen onze kersverse leden echt wel behouden. Zich betrokken weten is daar de grote stimulans toe'', stelt voorzitter Paul Koeck. Daar helpt beslist het consequent gebruik van de nieuwe communicatiemiddelen bij. Geen papieren tijdschrift meer. Geen gedrukt jaarprogramma. Met mailchimp is er zelfs persoonlijk contact. Het programma wordt op twee schermen voorgesteld. Voorzitter Paul Koeck weet zich goed omringd door de bestuursploeg met ondervoorzitter Leo Sel, secretaris Martin Stalman en penningmeester Christiane (jv) Chavatte. n Meer over de afdeling Duffel:
[email protected]
Sportief
Dynamiek zit in het DNA van de afdeling ingebakken. Het programma richt zich op jonge, actieve senioren. Zo vullen de zomermaanden zich met sportieve activiteiten: fietstochten, ondermeer
Het dagelijks bestuur van de afdeling Duffel
8
Vl@s
NOOIT MEER OORLOG
Meer dan herdenkingsindustrie We zijn al midden het tweede herdenkingsjaar van de Eerste Wereldoorlog. De televisiebeelden tonen vooral militaire herdenkingen, al dan niet met saluerende sterrendragers. Het menselijk verhaal valt te vaak tussen de mazen van de herdenkingsindustrie. Nochtans is precies het menselijk verhaal belangrijk. Dit is het waargebeurde verhaal over de vader van een van onze leden: Jef Dierckx. Louis, een jonge soldaat van 21 jaar wordt aan het begin van de oorlog ingezet in de loopgraven aan het IJzerfront. Tijdens de beginperiode van de gevechten in Ieper, in augustus 1914, neemt hij deel aan de aanvallen van uit de loopgraven tegen de Duitsers. Al in oktober geraakt hij zwaargewond door een kogel die dwars door zijn been gaat. Zwaargewond wordt hij in eerste instantie in het veldhospitaal verzorgd. Daarna wordt hij naar Groot-Brittannië afgevoerd voor verdere verzorging en herstel.
Hij komt terecht bij een boerenfamilie, waar hij op het land kan helpen. Hij ontdekt dat er daar ook mooie meisjes zijn en leert Rose Davis kennen, zij is de zevende uit een gezin van dertien. Van het een komt het ander en op 28 februari 1918 stapt hij in het huwelijksbootje in het dorpje Nantwich Chesmire. Zij krijgen een dochter. Steekt heimwee de kop op? Louis neemt vrouw en dochter mee naar Balen, zijn geboortedorp, en opent er een café.
hij was lid van de 'Vuurkruisers 14-18'. Tijdens de oorlog 40-45 was het café van Rose en Louis, een opvanghuis voor gecrashte piloten. Zij hebben tal van piloten geholpen om te ontsnappen naar GrootBrittannië. Omdat Rose Engelse was hebben ze redelijk wat problemen met de Duitsers gehad maar ze hebben het goed doorstaan.
Ze krijgen nog zes kinderen waarvan Jef (de verteller) de jongste is. Door zijn handicap is Louis zijn hele leven oorlogsinvalide geweest,
Jef trok op jonge leeftijd bij zijn vader een stukje kogel uit diens been
Tang
De verteller van dit verhaal, Jef Dierckx, is lid van de Vlaamse actieve senioren, afdeling NoordLimburg. Zijn vader heeft nooit iets over de oorlog gezegd. Hij weet nog dat hij op jonge leeftijd bij zijn vader een stukje van die kogel uit het been heeft getrokken. Met een tang! Louis is gestorven op 17 december 1987. Hij heeft de gezegende leeftijd van 94 jaar bereikt. Tijdens onze tweedaagse uitstap naar Ieper in oktober 2014 (Jef was nog nooit in Ieper geweest) hebben Jef en zijn vrouw Mariette tijdens de 'Last Post' bloemen neergelegd aan de Menenpoort. Een mooie eerbetuiging van Jef voor zijn vader. n Jef Dierckx met bloemenkrans aan de Menenpoort.
Vl@s
NOOIT MEER OORLOG
9
Onverwerkt oorlogsverleden Dag op dag honderd jaar geleden werd Henri Reyns het slachtoffer van een bevolen moord. Zo wees Bart De Valck, voorzitter van de Vlaamse Volksbeweging, op het Oostvleterense dorpsplein op zondag 17 mei jongstleden de zingeving aan van de herdenking van negen gefusilleerde soldaten. Gefusilleerd als afschrikvoorbeeld. Op een weide enkele honderden meter ten noorden van het dorpsplein van Oostvleteren werd op 17 mei 1915 het bedenkelijke doodsvonnis van de krijgsraad uitgevoerd. Daar werd de 23-jarige Henri Reyns, uit een bescheiden arbeidersgezin in Daknam neergeschoten. Enkele compagnies soldaten dienen gedwongen toe te kijken. Zij die het vuurpeloton vormden schoten er meestal, uit protest, naast. Henri Reyns, tot tweemaal toe reeds verwond, was mentaal niet meer tegen het oorlogsgeweld bestand. Shellshock, een panisch angstgevoel. Meer, hij was als vrijwilliger naar het front getrokken, gevolg gevend aan de Koninklijke oproep. Toch was Albert I niet ingegaan op het genadeverzoek na de terdoodveroordeling. Wel ging de koning in op de vraag van generaal-majoor Armand De Ceuninck: ,,Wanneer ik twee of drie voorbeelden per regiment kan stellen, zal de epidemie compleet de kop ingedrukt zijn.'' Met de 'epidemie' werd het toenemend aantal gevallen van desertie bedoeld. ,,Dit is hier een atypische Vlaamse
manifestatie. Het gaat hier niet om het grote politieke gelijk. Een kleine herdenking in de schaduw van de herdenkingsindustrie. Het gaat hier om tot op de dag van vandaag onverwerkt oorlogsverleden. Het gaat hier om menselijk leed, over oorlogsmisdaden die we niet kunnen verbannen uit ons collectief geheugen. Soldaat Henri Reyns staat symbool voor de reële achteruitstelling van de Vlamingen, wat niet of nauwelijks aan bod komt in de officiële herdenkingen. Hij staat als voorbeeld van wat 'kanonnenvlees' betekent en van een showproces dat niet eens in zijn eigen taal gevoerd werd. Er is nood aan een schuldbekentenis voor de grove fouten van het verleden'', stelde Bart De Valck. Ook de toespraak van Guido Moons maakte duidelijk dat Vlaamse Volksbeweging en Verbond VOS een duidelijk en krachtig pardon eisen. En dat het Vlaams Parlement hierover een duidelijk signaal dient te geven aan de federale regering. In 2006 kwam een studie over het krijgsgerecht in WO1 tot de conclusie dat grove onregelmatigheden waren gebeurd.
In 2008 volgde de publicatie van het boek De dood met de kogel (ISBN 978 90 550 81 486, uitgeverij De Klaproos, 19,95 euro) over Henri Reyns en zijn acht lotgenoten. Op de vooravond van honderd jaar na de aanvang van de Eerste Wereldoorlog werd in een open brief eerherstel geëist. Eerder stelden Groot-Brittannië, Canada, NieuwZeeland en Ierland al een gebaar. Maar België niet. ,,De tragische slagschaduw van deze executies hangt over onze geschiedenis. Het vaderland als moordenaar. Na honderd jaar is het genoeg geweest. Geef recht aan de negen shellshock geëxecuteerden'', aldus Guido Moons. ,,Geef hun de gestolen eer terug.'' n
Hoe klinkt het in uw dialect? De redactie van uw ledenblad blikt nu al vooruit naar het januari-februari-maart-nummer van 2016. Nummer dat bij u in de bus steekt op oudejaarsdag. Graag formuleren wij onze nieuwjaarswensen in uw stads- en streekdialect. Schrijf en/of mail ons (zie redactieadres en - mail in het colofon pagina 3) hoe u in uw streektaal 'Gelukkig Nieuwjaar' wenst aan uw dierbaren en vrienden. Hoe klinkt het? Hoe schrijf je het? Een andere formule dan 'Gelukkig Nieuwjaar'? Praat er over tijdens de eerstvolgende afdelingsvergadering en vooral... laat het ons weten. n
10
Vl@s
WILLEM BEDANKT!
Orangisme werd hard onderdrukt Historici hebben weinig aandacht voor de verliezers. Wat niet paste in de geschiedschrijving over de Belgische revolutie (1830) werd doodgezwegen. Zo ook het verhaal van het orangisme en de geschiedenis van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden (1815-1830). Professor emeritus Els Witte heeft evenwel de geschiedenis letterlijk herschreven op basis van nauwelijks onderzochte documenten en archieven.Het resulteerde in haar boek 'Het verloren koninkrijk'. Heel wat mensen uit zowel de Westhoek als Henegouwen en Luik, Gent en Antwerpen en elders werden géén gelukkige Belgen in 1830. Ze aanvaardden de revolutie niet. Niet alleen de Franstalige economische elite en adel, maar ook middenklassers, arbeiders, tot katholieke geestelijken waren orangist. Orangisme was vanaf 1834 een misdrijf. Orangisten werden als criminelen behandeld, getroffen door zuiveringen en vervolging. Zij verloren hun posities, carrières, bezittingen en hun eer. ,,De geringe belangstelling voor de verliezers, de orangisten, staat in schril contrast met de grote hoeveelheid historische bronnen'', stelt prof. Els Witte. Waar eerder historicus en belgicist Henri Pirenne het orangisme als marginaal aanwees, houdt prof. Witte voor dat het om een gevaarlijke beweging ging die stevig onderdrukt werd. Velen waren immers tevreden met het beleid van Willem I. Zij telt zowat tienduizend orangisten, daar waar een kleine stad gemiddeld tweehonderd kiezers telde. De Belgische revolutie was er een die gepaard ging met veel geweld: verdrijven van orangisten, sociaal protest (vernielen van machines), veel fysieke aanvallen, repressie, lynchpartijen, staat van beleg in Gent en Antwerpen, persvrijheid aan banden gelegd, de repressiewet van 1836, vernieling van
eigendommen,... en een verhaal van vele zelfmoorden.
Franstalig
Het orangisme was Franstalig. Aanvankelijk zijn de Vlaamse taalminnaars orangist, zoals JanFrans Willems, maar om den brode schrijft Willems al in 1834 een gedicht ter ere van de Belgische revolutie. Anderzijds vonden de taalminnaars het nodig weerwerk te bieden tegen de Franstaligheid, maar er volgde weinig respons uit het Noorden. Het georganiseerde orangisme was Franstalig, ook in Vlaanderen, en uiteraard ook in de Waalse steden Doornik, Bergen, Verviers. Steden die een meerderheid aan orangisten telden, met inbegrip van hun vrijwilligerskorpsen. Frans werd ook in de Eerste Kamer in Den Haag gesproken... De orangisten vonden nauwelijks
weerklank in het Noorden. Omwille van economische rivaliteit waren Amsterdam en de provincie Holland voorstanders van de scheiding. Vele vluchtelingen uit het Zuiden waren niet welkom in het Noorden. En dat Noorden wilde, omwille van de groeiende schuld, geen leger op voet van oorlog. Het orangisme was een beweging van vorstentrouw, niet van Nederlandse identiteit. Willem I ondersteunde het orangisme, maar wel in het geheim. Wanneer de steun aan de koning afneemt (ondertussen is Willem II op de troon) kalft het orangisme af, evenals wanneer orangisten zich bij het uitwisselen van ambassades (1838) zich niet langer door hun eed aan Willem I gebonden voelen. Een eerder nostalgisch orangisme bleef nazinderen in Gentse Logemiddens (tot 1880), in de Vlaamse Beweging en in de arbeidersbeweging. De Belgische revolutie had het er immers voor de arbeiders niet beter op gemaakt. ,,Revoluties zijn bijzonder complex'', houdt Els Witte voor. Frankrijk wijst zij aan als dé belangrijkste factor in de Belgische revolutie anno 1830. Het Noorden gaf Willem I niet de mogelijkheden om de revolutie neer te slaan. Er was het conflict tussen Willem I en de prins. De calvinisten waren niet echt koningsgezind. Met de hulp van Fransen ageerden de Belgische revolutionairen bijzonder snel en efficiënt. Zovele redenen die in een perceptie resulteerde dat de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden wilden scheiden. Daarom erkende Londen snel de nieuwe Belgische staat. n Het verloren koninkrijk, Els Witte, 720 pag., 39,99 euro (gebonden). ISBN 978 90 8542 550 2.
Vl@s
NIEUW BELEIDSPLAN
In laatste rechte lijn naar nieuw beleidsplan De Werkgroep Beleidsplanning zit in de laatste rechte lijn naar het nieuwe beleidsplan van de Vlaamse actieve senioren.
Doelstellingen
De eerste belangrijke stap was het onder de loep nemen van onze huidige missie. Die is nog steeds sterk en duidelijk. Een nieuw beleidsplan kent een lange voorbereidingsfase waarbij het verzamelen en verwerken van relevante gegevens de meeste tijd in beslag neemt. Een enorme schat aan informatie werd verzameld. We putten uit velerlei bronnen: o.a. onze verenigingsgeschiedenis, de lessen die we trekken uit het vorige beleidsplan, het verslag van de zelfevaluatie (hier werd aan gewerkt door de leden van de raad van bestuur en het team van vaste medewerksters), de voortgangsrapporten, de bevragingen van de ‘stakeholders’ (belanghebbende personen of organisaties; intern gaat het om leden en bestuursleden van afdelingen, federaties, provincies en van de nationale besturen; ook externe sympathisanten en organisaties werden bevraagd over hoe zij denken over Vl@s), de DESTEPanalyse (alle trends op demografisch, ecologisch, sociologisch, technologisch, economisch en politiek vlak die invloed kunnen uitoefenen op onze vereniging), de wetgeving (we moeten rekening houden met allerlei wetten, o.a. het decreet op het sociaal-cultureel volksontwikkelingswerk, de vzw-wet, de vrijwilligerswet, de sociale wetten, enz.). Veel tijd werd besteed aan de analyse van de verkregen informatie: de ‘SWOART’-analyse. Dit zijn de sterke punten (‘Strengths’) en zwakten (‘Weaknesses’) van onze vereniging, de kansen (‘Opportunities’) en bedreigingen (‘Threats’) waar we rekening mee moeten houden … Ook werd aandacht besteed aan de aspiraties (‘A’) van de mensen in de hoogste organen en het team van vaste medewerkers én aan de
resultaten (‘R’) die iedereen op het einde van de rit graag wil bereiken. Eens de SWO-ART-analyse volbracht, kon deze verwerkt worden tot beleidsuitdagingen en -opties. Opties zijn mogelijke wegen die bewandeld moeten worden om de beleidsuitdagingen aan te pakken (mogelijke oplossingen dus). De beleidsuitdagingen worden omgezet in strategische doelstellingen (algemeen) en de beleidsopties in operationele doelstellingen (concreet). Uiteraard is het de raad van bestuur die beslist welke doelstellingen we zullen nastreven.
Stand van zaken
Op dit ogenblik schrijft de beleidsplanningsgroep strategische en operationele doelstellingen uit waarbij wordt uitgegaan van de vraag ‘Wat wil Vlaamse actieve senioren vzw met deze doelstellingen bereiken?’ De doelstellingen zullen betrekking hebben op thema’s zoals: Vlaamse identiteit, naambekendheid, netwerking, vernieuwing en verjonging, de afdelingen, de activiteiten, het doelpubliek, goed bestuur, goede kennis van taken en bevoegdheden als bestuurslid, aandacht voor vorming en doorstroming van informatie en communicatie. Doelstellingen moeten ook steeds ‘SMART’ of ‘START’ zijn, d.w.z.: - Specifiek (concreet en herkenbaar, eenduidig en duidelijk) - Meetbaar of Toetsbaar (te evalueren aan de hand van indicatoren) - Aanvaard en ambitieus (de lat mag hoog liggen), maar … - Realistisch (met beide voeten op de grond blijven) - Tijdsgebonden (wanneer moet de doelstelling bereikt worden?) De raad van bestuur heeft een
11
belangrijke opdracht: bespreken van de voorgestelde beleidsuitdagingen, beleidsopties, strategische en operationele doelstellingen, eventuele wijzigingen en aanvullingen aanbrengen en uiteindelijk de goedkeuring ervan. Het is dan opnieuw de beurt aan de beleidsplanningsgroep om aan elke doelstelling een aantal acties te koppelen. Per actie wordt bekeken welke inzet vanwege professionele en vrijwillige medewerkers vereist is en welke de werkingskosten zijn. Koken kost geld en de geplande acties moeten ook financieel haalbaar zijn. Geen gemakkelijke oefening…
Congres
Op de raad van bestuur begin september zullen de laatste wijzigingen aan de doelstellingen ter goedkeuring voorgelegd worden, samen met de geplande strategie en de voorgestelde acties. Alles wordt dan samengevoegd tot een mooi geheel: het nieuwe beleidsplan 2016-2020, dat gepresenteerd zal worden tijdens het Vl@s-Congres op 18 september. De werkgroep is druk bezig met de voorbereiding van dit congres. Er werd een uitnodiging gestuurd aan de Vlaamse minister van Cultuur, Sven Gatz. Het congres vindt plaats in stadsbibliotheek Permeke in Antwerpen. Omdat de plaatsen beperkt zijn, wordt voorrang gegeven aan de bestuursvrijwilligers van de algemene vergadering en de werkgroepen. Wanneer we een goed zicht hebben op wie van deze mensen aanwezig kan zijn, zullen per provincie een aantal plaatsen beschikbaar gesteld worden voor geïnteresseerden die zich in de toekomst willen inzetten op een hoger niveau in de vereniging. Het uiteindelijke doel: een beleidsplan voor 2016-2020, een plan dat een nuttig werkinstrument is voor heel de vereniging, voor alle bestuursleden van elk niveau, een plan dat meebouwt aan de toekomst van de Vlaamse actieve senioren vzw. n Danny Simons, coördinator.
12
Vl@s
KLIMAATWIJZIGING
Geloven in druppel op hete plaat Tienduizend jaar geleden telden we zes miljoen aardbewoners. Vandaag tellen we zeven miljard specimens. De bevolkingsexplosie is pas honderd jaar geleden ingezet. Evolutiebioloog en journalist Dirk Draulans houdt voor dat theoretisch de aarde 282 miljard mensen kan herbergen, zij het dat die er strikt minimale behoeften dienen op na te houden. Mits een weinig meer comfort kan het nog met zeventig miljard. De kans dat het zover komt is gering, want wereldwijd is er een snelle afname van het gemiddeld aantal kinderen per vrouw. Nu 2,3/vrouw, Afrika inbegrepen. 2,1/vrouw is nodig om het huidig bevolkingspeil te handhaven. Het vruchtbaarheidscijfer in Vlaanderen steekt onder 2. Een lezing van Dirk Draulans bijwonen is een waar genoegen. Niet dat de boodschap prettig is. De klimaatwijziging is ingrijpend. ,,De wereldwijde bevolkingstoename indijken gebeurt het efficiëntst door een volgehouden en doelgerichte strijd tegen armoede. Welvaart resulteert in dalende kinderaantallen en meer levensverwachting'', aldus Draulans. Maar er is meer. Onze hersenen zijn niet aangepast aan grote aantallen, of steeds meer mensen om ons heen die we niet kennen. In reactie hierop plooien we terug op kleine groepen. Sardienen, ja die kunnen zich bewegen als een perfecte groep. Ook spreeuwen hebben zo'n groepsreflex. Een groep pendelaars vertoont daarentegen geen interactie. Vampiervleermuizen kennen een systeem van sociale zekerheid (iets doen voor een ander, in de hoop dat die u later ook zal helpen). Ze houden zelfs het profitariaat in de gaten. Hun systeem crasht bij vijftien procent of meer profiteurs. Enkel mensen kennen liefdadigheid. Amper vijf procent gaat altijd helpen, vijfendertig procent gaat nooit helpen. Bij zestig procent hangt het er van af. Echt gemotiveerde mensen - tien à twaalf procent van de bevolking inzake milieuproblematiek
- zullen altijd in de minderheid zijn. Een ommekeer in denken en handelen inzake milieuzorg is dus niet vanzelfsprekend. Je krijgt mensen o zo moeilijk uitgelegd dat ze hun wagen minder moeten gebruiken (minder fossiele brandstof verbruiken), minder vlees moeten eten (80 gram per dag is niet alleen gezond, maar dringt tevens de uitstoot met de helft terug), minder suiker en vet gebruiken (de wereld telt vandaag meer mensen met overgewicht dan met honger). Nog altijd stijgen de broeikasgassen. Een internationaal klimaatakkoord blijft uit. In eigen land komen de diverse regeringen maar niet tot een consensus over wie voor wat verantwoordelijk is. De gelukkige keerzijde is dat steeds meer steden het voortouw nemen en acties sturen om de invloed van de mens op het milieu in te dijken. Dirk Draulans, die acht maanden de wereld rond zeilde in het spoor van Charles Darwin, merkt op dat tweehonderd jaar na de zeilreis van Darwin de wereld er totaal anders uitziet. Montivideo (hoofdstad van Uruguay) telde bij Darwins bezoek 15.000 inwoners. Vandaag anderhalf miljoen. Darwin stapte het regenwoud in op welgeteld één kilometer van het Braziliaanse
strand. Vandaag situeert het regenwoud zich op 1.500 km van de kustlijn. Dat regenwoud verdwijnt vandaag aan een tempo van één voetbalveld per seconde, jawel, seconde. Veel diersoorten verdwijnen. Zo ook koraalriffen, die in de tijd van Darwin 2° Celsius kouder waren. Indien alles op z'n beloop gelaten wordt, stijgt de temperatuur er tegen 2100 met vijf graden.
Hallucinant
Plastic is hét symbool geworden van de impact van de mens. Dit is een ronduit hallucinant verhaal. Hele oceanen zijn vergeven van de plasticbolletjes, al tot op twee kilometer diepte. Ondertussen slagen we er in de oneindige oceanen leeg te vissen. Kwallen nemen de plaats van de vispopulatie in. Er rijzen meer vraagtekens dan antwoorden bij de vraag hoe dat terug te draaien. Mensen houden duidelijk niet van verandering, ze houden wel van routine. ,,Daarom is een mentaliteitswijziging moeilijk. Aanpassingen moeten nu eenmaal opgelegd worden'', stelt Draulans. Toch moeten we blijven geloven en het zelf praktiseren van het geloof in de hete druppel op de hete plaat. Vragen om aankopen niet in plastic te verpakken, minder groot gaan wonen, meer delen via wijkwerking (zoals werktuigen), meer straten zonder auto's en voorbehouden aan voetgangers en fietsers, intekenen op het aanbod aan lokale groenten, groenten en fruit zelf telen,... Dat alles leidt niet naar een terugkeer naar Bokrijk. Dat het wel degelijk milieuvriendelijker kan, bewijst Kopenhagen. Eén op drie bewoners bezit er zelfs geen auto meer. De bevolking daalde niet, er is evenmin job- of mobiliteitsverlies. n
Vl@s
TROOST EN GENOT
13
Doe zoals vroeger: maal je koffie zelf Koop verse koffiebonen bij een lokale brander en maal ze zelf. Bewaar de bonen niet te lang. Weet dat de smaak van water van regio tot regio verschilt. Filterkoffie is het best voor huishoudelijk gebruik. Drink een espresso liever in een goede koffiebar of dito restaurant. Deze 'koffietips voor thuis' geeft Katrien Pauwels. Zij is niet alleen zaakvoerder van Or Koffie, maar ook de auteur van het boek 'Puur Koffie'. Aan verfijnde koffiebars geen gebrek. In steden komen er steeds nieuwe bij. We dronken vroeger koffie. We drinken koffie vandaag, en toch blijven er veel misverstanden bestaan. Zo over koffie en cafeïne. Koffie bevat die, maar de goedkopere Robusta telt er dubbel zoveel als de Arabica. Cafeïne komt vrij in de contacttijd tussen heet water en de gemalen koffie. Een espresso telt een contacttijd van 25 à 30 seconden. Uw espressokopje bevat dus weinig cafeïne. Niet zo lekkere koffie? Wijzen we het merk daarvoor aan? Of moeten we het zoeken bij de vele schakels tussen de koffieplantage en de geurende kop op uw ontbijttafel? Alle plantages bevinden zich aan de andere kant van de wereld. We tellen niet minder dan tachtig koffieproducerende landen in Latijns-Amerika, in het oosten van Afrika en in Azië en de Pacific. Arabica wordt geteeld op grote hoogte in Latijns-Amerika, oosten en zuiden van Afrika. De Robustateelt situeert zich in WestAfrika en Madagaskar.
Manueel
De belangrijkste ingreep om tot kwaliteitskoffie te komen is de manuele pluk van enkel rijpe koffiebessen. Machinale pluk kan dat niet garanderen. De mix van
onrijpe, halfrijpe en rijpe bonen tref je aan in goedkopere soorten die per definitie gemalen worden, want zo worden de gebreken weggemoffeld. Blijft ook nog het verschil tussen natuurlijk gedroogde of gewassen koffie. Een natuurlijke droging laat het smaakpalet beter uitkomen. De koffiebrander bepaalt de graad van het branden. Te zwart branden resulteert in bitterheid, waarbij zowel de fruitigheid als de zoetigheid weggevlakt worden. De barista is meer dan zomaar iemand die tekeningetjes in het melkschuim maakt. Een barista weet dat er veel koffiesmaken zijn. Hij/zij peilt naar uw smaak. Vragen 'voor mij een koffie', is net zo open als 'voor mij eten' wanneer de ober uw bestelling in een restaurant opneemt.
Cafeïnevrij
Een chemische ingreep, zo niet een stoombehandeling, of ook nog een waterspoeling onttrekt cafeïne aan de koffiebonen. ,,Een beschadigde smaak, want voor decakoffie worden nooit de beste bonen gebruikt, eerder beschadigde exemplaren'', stelt Katrien Pauwels. Anderzijds hoedt zij zich ook voor pure marketingproducten, zoals die koffiebonen die de chivetkat voorgeschoteld krijgt waarna haar darmflora voor een verfijnde smaak dient te zorgen. Over capsulekoffie heeft zij ook een uitgesproken mening: ,,Er zijn twee soorten: Nespresso steeds met goede bonen - en al de rest. Je kunt het vergelijken met het verschil tussen verse groenten en die uit blik.'' n Puur Koffie, 224 pag., 34,99 euro, uitgeverij Lannoo, ISBN 978 940 1414 937
"Versgemalen koffie zie je bij het opgieten zwellen in de filter" Hoe zet je de beste koffie? Geen aarzeling merkbaar bij Katrien Pauwels: ,,Ongetwijfeld door koffie net te malen voor gebruik. 60 gram per 1 liter water. Heet water. Leidingwater. Spa blauw, mag ook. Hoe fijner de koffie gemalen, hoe trager het hete water door de filter zal sijpelen en dus meer cafeïne zal produceren. Versgemalen koffie zie je bij het opgieten zwellen in de filter. Een koffiezet zal nooit echt goede koffie produceren, want het water is onvoldoende heet. Bonen zelf malen, een filter gebruiken, heet opgieten én de aankoopkeuze van de bonen bepalen goeddeels de kwaliteit (en het cafeïnegehalte) van uw bakje troost of uw kopje genot. n
14
Vl@s
wedstrijd
Herneming wedstrijdvraag nr. 37 Normale woordzoeker
Bij de normale woordzoeker zijn de woorden in verschillende richtingen verborgen, van links naar rechts, van rechts naar links, van boven naar beneden, van beneden naar boven en diagonaal. Als u alle woorden heeft gevonden, vormen de overgebleven letters een oplossingswoord.
Oplossing:
Het liep fout met de wedstrijdvraag in het vorig nummer. Waar voor de woordzoeker zeventig woorden dienden aangereikt te worden, stelde de wedstrijddeelnemer het er met vijfenvijftig. Vijftien woorden verdwenen in het spreekwoordelijke zwarte gat van de technologie van kopiëren, doorzenden,... Onze excuses voor het ongemak. Uiteraard zijn er dan ook geen winnaars.
AANGEWENTELD AFNEMER AFSTEL ALLIANTIE ALPINISME AMBUANCEAUTO ARCHEOLOGIE BLAST BLOEDSPAT BRANDERIGHEID CHIRURGISCH DEPENDENTIE DWARRELING EENHEIDSSTAAT ENGELENSTEM ERTSBEDDING ETENSUUR FAUNA FRONTPASSAGE GEBEELDHOUWD HANDELSFIRMA HARMONICAGAAS HEDENDAAGS HERSTELPLAN HOFTAAL INLAAT JACHTONGEVAL KAASBOL KACHELHOUTJE KLEINVEE KLOOSTERPOORT KOEMEST KOMBUISKACHEL KOOKGEREI KOORD
KRAAN KUNSTVOER LAADVLOER LADEN MANER MENNEN MESTVERGISTER ONGEEVENAARD OORLOGVOERING OPTELMACHINE OTTER PEDAALRIDDER PRESSIE PROOI RECHTERPEDAAL RECREATIEPARK REFERENDUM ROEROM ROTSSTEEN SCHOUWBURG SIERDEK SMEERPIJP SNAAKS SPAARKOP SPATLAP SPIRAALSGEWIJS SPRINGNET STEEKMES STORTEN STUURKNUPPEL TAALREGISTER TEMPERAMENT TORNWERK TURFTREKKER ZUIGPIJP
We hernemen hierbij - mét zeventig woorden - de wedstrijdvraag. Op hoop van zegen. Uw oplossing van deze 'normale woordzoeker' verwachten we uiterlijk op maandag 31 augustus 2015. Antwoorden richten aan: Vl@s-wedstrijd, Lange Winkelhaakstraat 38, 2060 Antwerpen, of een e-berichtje naar:
[email protected]
Vl@s
vlaams-brabant
Provinciale Frieslandreis van 19 tot 22 september 2015: alle nationale Vl@s- leden wier interesse gewekt wordt voor deze schitterende vierdaagse reis kunnen zich NU aanmelden Inschrijving voor de Frieslandreis september gebeurt bij Hilde Tas, voorschot 100,00 euro storten op rekeningnummer BE29 9792 3923 7064. Inschrijven kan tot en met 31 juli. Telefonisch contact: Inlichtingen Frieslandreis bij Lou Laurys tel. 011 60 37 81 en Hilde Tas: 016 76 07 65. In het provinciaal tijdschrift op pagina 30 ontdek je de uitgebreide reisinformatie. Provinciaal tijdschrift nr.2, jaargang 11, bestellen bij Harmieke Rigtering: 0471-64 34 21 t.e.m. 5 juli, per 6 juli bij het nationaal secretariaat wegens zomervakantie secretariaat Vlaams-Brabant. Digitale snelweg: Reisinformatie met inschrijfstrook vind je op de webstek van de Vlaamse actieve senioren vzw: www.vlaamseactievesenioren.be/reizen. n
15
Vlaams-Brabant en Vl@s-Dilbeek zingen “Vlaams” voor 11 juli op de 11de editie Vlaanderen feest! Wel een weekje vroeger nl. op zondag 5 juli. Van 15 tot 18u. met aangepaste gedichten en welbekende volksliederen. In de schuur van Huisje Mostinckx, het enige bemeubelde lemen huisje in het Pajottenland. Dat vrij te bezoeken zal zijn. In de schuur is er drank en taart te koop. Daarin is er ook een klein hoppemuseum dat gegidst zal worden. Locatie Dorpsplein 5, 1700 Sint-Martens-Bodegem: allen daarheen. Inlichtingen bij Albrecht De Schrijver: 02 569 34 58. n
Provinciaal
Inschrijvingsformulier voor Duitslandreis 2016
Onze-Lieve-Vrouwkerk op zaterdag 17 oktober 2015
Westfalen en Sauerland: 26 juni- 2 juli 2016
HERFSTCONCERT AARSCHOT 15 uur: aanvang concert. Om 14 uur deuren open en bezichtiging kerk met belichtingsspel. Eerlijke koffie met OXFAM-wereldwinkel vzw na het concert: gezellige ontmoeting.
Deelnameprijs: Vl@s-leden in dubbel 370,00 euro, in enkel 418,00 euro; niet-leden in dubbel 390,00 euro, in enkel 440,00 euro. Deze prijs bevat autocar, verblijf in halfpension in uitstekend hotel en alle uitstappen en bezoeken met gids. Wie eerst inschrijft heeft voorrang. Beperkt aantal deelnemers. Inschrijven bij: Jan Antonneau, Baertlaan 21, 3020 Herent of
[email protected]. Voornaam: Naam:
Volledig adres:
Blokfluitensemble Estampie: Sofie Lauwerier - Tine Lauwerier - Mieke Nuytten - Nele Nuytten met harpist; organist en klassieke dans (Middeleeuwse muziek met hemelse klanken- 12 euro inkom). Inlichtingen bij Myriam Borremans: 0475 81 92 60 en afdeling Aarschot: 016 465737. Samenwerkingsverband Gemeente Aarschot, Davidsfonds, Oxfam Wereldwinkels en Vl@s-Vlaams-Brabant. n
Tel. & gsm:
Lid van Vl@s-afdeling: Kamer alleen Als single kamer delen Kamer dubbel samen met (naam): De singlekamers zijn beperkt. Deelnamebevestiging door overschrijving van 70,00 euro/persoon op rek. nr. BE58 9799 7443 0679 van Vlaamse actieve senioren H. Bij overmacht is annulatie mogelijk tot 8 weken voor vertrek.
16
Vl@s
OOST-VLAANDEREN
Wandel mee met afdeling Aalst-Lede op de Oost-Vlaamse provinciale wandeldag met nationale uitstraling en ontdek een mooi stukje Oost-Vlaanderen in Wanzele Op dinsdag 29 september 2015 zijn alle afdelingen van de Vlaamse actieve senioren uitgenodigd voor deelname aan de Oost-Vlaamse wandeldag in Wanzele. Er worden twee wandelparcours voorzien: één van 5,2 km en één van 7,5 km.
Wandeling 1 (5,2 km): Een zeer afwisselend natuurparcours door velden en weiden en langs rustige en landelijke wegen. Langs de Rabboutsmolen, een bovenslagswatermolen en ’t Hof te Puttens, een kunstgalerij met een aangename beeldentuin. Wandeling 2 (7,5 km): Een natuurwandeling in het centrum van de boomkwekerij- en sierplantenvelden, genieten van weelderig groen en kleurrijke geuren. We ontdekken het stemmige Nonnenbos en je vindt in de vallei van de Serskampse beek en de Smetleedse bossen een mooi stukje natuur, één van de stiltegebieden van Vlaanderen, een natuurgebied waar wandelen een genot is.
Alle wandelaars vertrekken vanuit de zaal ‘Hoop in de toekomst’, Nonnenbosstraat 7 in 9340 Wanzele (200 meter van de kerk). De zaal is met het openbaar vervoer makkelijk te bereiken: met de bus 58 van De Lijn (halte bus: Wanzele Kerk) of via het station van Aalst/Lede/ Wetteren. Het station van Serskamp (NMBS) is gelegen op 1 km van de zaal ‘Hoop in de toekomst’. Wanzele is een deelgemeente van Lede. Er wordt gestart vanaf 10.00 u. Ook niet-wandelaars zijn van harte welkom om te genieten van ons gezellig samenzijn.
NazOMErETENTJE MET VlaaMSE STOOFkarBONaDE, FrIETJES, GrOENTJES EN DESSErT DEELNAMEPRIJS: 4,00 euro voor de wandeling en 16,00 euro voor het middagmaal. Het volledige pakket kost (16,00 + 4,00) 20,00 euro. Inschrijven per afdeling met bijgevoegd inschrijvingsformulier uiterlijk tegen 17 september bij Piet Olbrechts , Roeveld 7, 9320 Erembodegem en/of Karien Delie, educatief medewerker provincie Oost-Vlaanderen, Moortelputstraat 28, 9031 Drongen GSM 0471/643421 -
[email protected] en overschrijven op Vl@s-rekening Aalst: BE44 4219 1884 8145 - Roeveld 7, 9320 Erembodegem n
Vl@s
OOST-VLAANDEREN
VLAAMSE ACTIEVE SENIOREN
17
VZW
Afdeling Aalst & randgemeenten en Lede i.s.m. provincie Oost-Vlaanderen
Inschrijvingsformulier Provinciale wandeldag Oost-Vlaanderen met nationale uitstraling Dinsdag 29 september 2015 in wanzele Inschrijvingsformulier per afdeling volledig ingevuld terug bezorgen uiterlijk tegen 17 september aan Piet Olbrechts, Roeveld 7, 9320 Erembodegem en/of Karien Delie, educatief medewerker provincie Oost-Vlaanderen, Moortelputstraat 28, 9031 Drongen -
[email protected] - GSM 0471/643421. Overschrijven per afdeling uiterlijk tegen 17 september op Vl@s Aalst: BE44 4219 1884 8145 Roeveld, 7, 9320 Erembodegem, met vermelding “wandeldag Wanzele + naam van de afdeling”
aFDElING: Namen van de deelnemers*
Wij komen met de wagen Wij komen met één door de eigen afdeling ingelegde bus Wij komen met het openbaar vervoer
Wandelen 4€
Dagschotel 16 €
* Te weinig plaats om alle deelnemers te vermelden? Neem een kopie van deze pagina en vul verder aan.
TOTAAL
Betaling
18
Vl@s
ADVERTENTIES
Vakantie aan de Moezel Weingut-Pension-Brunnenhof: Familie Reiner & Ellen lenz Brunnenstrasse 32 D-56814 Bruttig-Fankel/Mosel Tel: 0049-2671 7713 - Fax: 0049-2671 5445 (vanuit België) www.brunnenhof-bruttig-fankel.de
[email protected] Men spreekt er Nederlands. Gezellig pension voor jong en oud, rustig gelegen aan de wijngaarden. Verblijf in ***tweepersoonskamer en ontbijt, vanaf 4 overnachtingen: vanaf 28,50 euro; halfpension (3-gangmenu om 19 uur, van april tot september): vanaf 44,00 euro. In tweepersoonskamer met balkon, vanaf 30,50 euro; halfpension: vanaf 46,00 euro. Eenpersoonskamer met balkon, vanaf 33,00 euro; halfpension: vanaf 48,50 euro. ONZE 'VAKANTIESNOEPJES 2015' 5 voor 4: vijf overnachtingen met ontbijt voor de prijs van vier: van 8 tot 28 april 2015. 10 % korting vanaf 5 overnachtingen met ontbijt, van 3 mei tot 7 juli en van 4 oktober tot 1 november 2015. Wandeldagen Brunnenhof van 28 april tot 3 mei 2015, 40,00 euro/pp/ dag in tweepersoonskamer; inclusief ontbijt, welkomstbuffet met streekproducten op de aankomstdag om 18.30 uur, wandelprogramma met welkomstdrankje, gastticket voor de wandelregio Cochem-Zell,
avondwandeling met fakkels op de aankomstdag om 21 uur, dagelijks gegidste wandeling met start om 8.30 uur, een korte wandeling, een droompadwandeling. Alles met randanimatie. Van 8 september tot 2 november serveren we op onze wijnbouwerskaart aangestipte lekkere hapjes. In die periode kan halfpension niet gereserveerd worden. 4****Vakantiewoning VINO voor 2 personen/dag. Aankomst vanaf 15 uur, vertrek uiterlijk om 11uur. 3 overnachtingen: 65,00 euro vanaf 4 overnachtingen: 60,00 euro vanaf 7 overnachtingen: 55,00 euro (inclusief een tussentijdse schoonmaak en vers badlinnen) + plus 1 persoon: 20,00 euro/dag; eenmalige forfait (energieverbruik, bijkomend bed- en badlinnen, schoonmaak): 25,00 euro. Kinderbedje en -stoel (tot 3 jaar): gratis. Zo gewenst wordt dagelijks brood geleverd. Ontbijten kan in het tegenover gelegen pension aan 6,50 euro/pp. Halfpension enkel van Pasen tot eind augustus: 15,50 euro/pp. Zondag is rustdag. Aankomst tot 11.30 uur of vanaf 18 uur.
ANTWERPEN
Jubilerende Schotense afdeling in Gazet van Antwerpen
Vl@s
19
20
Vl@s
LIMBURG
VLAANDEREN VEERT OP! VLAANDEREN VIERT FEEST! De Vlaamse actieve senioren van de provincie Limburg organiseren weer een
Uilenspiegelavond
Synoniem voor gezellig samenzijn en heerlijk tafelen. Gekruid met een portie politiek en een vleugje humor. Met als kers op de taart de uitreiking van het Uilenspiegeleremerk aan een verdienstelijke Vlaming. Deze hoogdag waar alle zielsverwanten zich thuis voelen grijpt plaats op: zaterdag 17 oktober 2015 om 17.00 u. Feestzalen Elysee, Sledderloweg 14, 3600 Genk WAT U KAN VERWACHTEN: 17.00 u.: ontvangst en blij weerzien met een drankje en tombola 17.30 u.: welkomstwoord door de provinciale voorzitter 17.45 u.: uitgebreid warm en koud buffet met warme en koude dranken inbegrepen 19.00 u.: uitreiking Uilenspiegeleremerk 19.15 u.: tombola Een feestavond met muziek, zang en dans en gezellig samenzijn. Inschrijven door overschrijving van 30 euro p.p. op rek. BE45 4530 1916 7189 van Vl@S-Limburg - met
vermelding ‘Uilenspiegel 2015’ - vóór 12 oktober 2015. Een avond om niet te missen. Iedereen is van harte welkom. Tot dan. Namens Vl@S LIMBURG - Vlaamse actieve senioren Genk:
[email protected] tel. 089/65 83 62 (prov. voorzitter) Lommel:
[email protected] tel. 011/ 54 49 58 (prov. secretaris) Genk:
[email protected] tel. 089-85 77 59 Hasselt:
[email protected] - Miet Janssen - tel. 011/ 76 57 76 Heusden-Zolder:
[email protected] - Liesbeth Stevelinck - tel. 011/ 42 02 77 Maas-Oeter:
[email protected] - Hubert Neyens - tel. 089/ 86 39 07 Sint-Truiden:
[email protected] tel. 011/ 67 32 82 (Bij verontschuldiging door ziekte of overmacht, wordt het gestorte geld teruggestort.) www.vlaamseactievesenioren.be https://www.facebook.com/vlaamseactievesenioren. limburg?fref=ts n
Wereldoorlog I in Voeren Uit Genk via Opoeteren vertrokken we op zaterdag 9 mei met de bus naar de 19e wandel- en fietsdag in Voeren. Voor de derde keer namen de Vlaamse actieve senioren er aan deel, samen met de leden van de afdeling Maas-Oeter. Thema: De Voerstreek in 19141918 'Door den oorlog moeten lijden'. Getuigenissen van de verschrikkingen die men mensen aandoet, en die wij honderd jaar na het begin ervan nooit mogen vergeten. Magda Vantilt was onze gids, en het was voor haar en voor ons de première van een boeiende, maar ook moeilijke rondrit naar enkele schaarse overblijfselen van de Eerste Wereldoorlog. Na een powerpointpresentatie vertelde de gids over de inval in België, het leven in oorlogstijd, de spoorlijn Tongeren-Aken, de elektrische
draad... We bezochten ook het soldatenkerkhof uit WO2 in Henri-Chapelle, om daarna van een kop koffie te genieten in 's-Gravenvoeren. Daarop ging het langs enkele markante huizen met oude symbolen uit WO1. Wij, die met de autocar een rondrit maakten namen in de voetbalkantine van SK Moelingen in 's-Gravenvoeren afscheid van wandelaars en fietsers. Volgend jaar tekenen we weer present voor de 20e editie met een ander thema. n André Vanhaeren, provinciaal voorzitter Vlaamse actieve senioren - Limburg
Vl@s
west-VLAANDEREN
Provinciale dag 2016 Vrijdag 19 februari 14:00 uur Torhout Cultureel Centrum de Brouckere
‘Ondeugend ouder worden’ Humoristische levensinzichten met Zaki Alle leden uit alle afdelingen Vlaamse actieve senioren West-Vlaanderen zijn welkom! Voormiddag van 10.00 tot 12.00 u. kaderdag voor bestuursleden Middagmaal restaurant ’t Centrum, Beerstraat Torhout Meer info volgt. Hou nu reeds die datum vrij. n
Vlaamse actieve senioren Noordzee (voorheen federatie OVD) organiseren o.l.v. Jacques Vanneste op
Woensdag 8 juli 2015
Westhoekfietstocht voor àlle afdelingen We vertrekken om 9.30 u. aan de IJzertoren, voor een fietstocht langs de mooiste landelijke wegen. Middagmaal in restaurant Zannekin, Zannekinstraat 20, Lampernisse. Menu met kip €19,00 of menu met vis (scampi’s) € 24,00
In de namiddag wordt even halt gehouden aan het gerestaureerde O.-L.-Vrouwhoekje. Gelegenheid om iets te drinken in Stuivekenskerke. De deelname aan de fietstocht is gratis. Er wordt enkel betaald voor het middagmaal. Inschrijven bij Irene Laridon, liefst per afdeling,
[email protected], 051/50 13 14 en betalen vóór 2 juli op rekening BE49 9790 7589 9471 van Vlaamse Westhoekvrienden, met vermelding van de menukeuze. Ook wie niet fietst is welkom! Info bij Irene Laridon. Enkel betalingen op 4 juli op bankrekening = ingeschreven.
Het gerestaureerde O.L.Vrouwhoekjen
Vervangprogramma bij slecht weer is voorzien. n
21
22
Vl@s
SAMSUNG EN DE DIGITALE LES
"De hemel ging voor mij open" In de ruime lounge van het hotel NH Gent Belfort hoorde Irene Laridon, nationaal bestuurslid, na afloop van de dagopleiding 'Veilig internetten en sociale media' een opmerking die misschien overtrokken overkomt, maar die wel het enthousiasme weergeeft van het moment. ,,Ongelooflijk goed. De hemel is voor mij opengegaan.'' Enthousiast waren de in het totaal tweehonderdvijftig Vlaamse actieve senioren, deelnemers in Gent, Antwerpen en Diegem over de voornoemde opleiding. Een seniorentrainingsdag met één, jawel één Samsungdocent per drie deelnemers. Regelrecht privéonderwijs. Tijdens voor- en namiddagsessies werd het gebruik van internet toegelicht, de hinderlagen in het e-mailverkeer aangewezen, net zoals de voordelen van skypegebruik. Valkuilen en mogelijkheden voor beveiliging en behoud van privacy kwamen eveneens aan bod. Geen vraag bleef onbeantwoord. ,,We hebben geen commerciële bijbedoelingen'', merkte woordvoerder Van Hecke van Samsung op. ,,Zo'n trainingsdag is bijzonder zinvol, gelet op de bijzonder snelle evolutie van de internettechnologie. Senioren reizen veel en onderhouden hun familiebanden, ook wanneer die zich in het buitenland situeren. Het gebruik van skype is aangewezen. Facebook beschikt over vele
gebruiksvriendelijke applicaties. De apps. De beveiliging van uw internetverkeer is uiterst belangrijk. Wie durft het tegendeel beweren?'' De Vlaamse actieve senioren hebben met de samenwerking met Samsung een concrete en efficiënte invulling gegeven aan de Digitale Week, die liep van 20 tot 30 april jongstleden.
Even werd er stilgestaan bij de basisfuncties van een tablet en een smartphone. Dan kwam het draadloos internetten via Wi-Fi aan bod. Hoe zien we welke netwerken beschikbaar zijn? Hoe maakt u een Wi-Fi verbinding. Hoe maakt u een G-mailadres aan? De G-mailaccount vormt dan weer de toegangspoort, zeg maar de bevestiging, voor het downloaden van applicaties via PlayStore. Al een app toegevoegd om QR-codes te scannen? De antwoorden volgden prompt op vele persoonlijke struikelblokken, zoals de beveiliging van ons Facebookaccount, of over hoe men 'ontvrienden' kan. Over 'messenger' weten we nu dat het een soort skype is, bijvoorbeeld voor gebruik op vakantie, waarbij teksten en foto's naar groepen kunnen doorgezonden worden. Messenger, of het telefoneren over internet, zonder roaming te moeten betalen. Ook het gebruik van skype is kosteloos. YouTube filmpjes bekijken leidt voortaan niet langer naar een zenuwachtige vloek omdat het maar niet lukken wil.
Vl@s
SAMSUNG EN DE DIGITALE LES
23
Het Nieuwsblad
Spotify Music is een gratis app die je een heel gamma biedt, van kindermuziek tot achtergrondmuziek voor bij de barbecue. Maakt u al gebruik van de digitale radiozender Tunein of van Shazam, waarbij u altijd aan de hand van een paar muzieknoten een antwoord krijgt op eeuwige vragen zoals 'Wie zingt dat?', of nog 'Van wie is dat?'
Gazet van Antw
erpen
Maps.me biedt u wandelplezier langs vele routes. Al 'Buienradar' geïnstalleerd? Ook de info over files, weersomstandigheden en wegenwerken wil je toch niet missen? We leerden vier essentiële privacy instellingen voor Facebook: scherp de mogelijkheden voor het aangaan van vriendschappen aan; beperk tagging mogelijkheden; beperk zichtbaarheid van foto's en verwijder uw profiel uit Google zoekmachines. Antwoorden werden gegeven op vragen over hoe een wachtwoord samen te stellen en het nut van regelmatig uw wachtwoord te wijzigen. Een laatste hap handelde over het omgaan met frauduleuze berichten in de aard van 'u hebt de lotto gewonnen', of 'we hebben uw creditcardgegevens nodig om uw Windows exemplaar te valideren'. Klik nooit op e-mails die er verdacht uitzien, zoals 'Doe mee en win een droomreis', of 'Gefeliciteerd, u hebt een auto, 1.000 euro gratis winkelen,... gewonnen'.
waar zij opmerkte: ,,We organiseren deze cursussen om onze leden actiever te laten meedraaien in de maatschappij.''
U merkt het. Veel Engelse woorden in het taalgebruik van internet en het draadloos telefonieverkeer. Het gaat om firmanamen en/of in Vlaanderen algemeen gebruikte begrippen.
Persaandacht
Zowel in Het Nieuwsblad als in de Gazet van Antwerpen werd aandacht besteed aan de samenwerking tussen de Vlaamse actieve senioren en Samsung om meer senioren naar laptop, tablet of smartphone te doen grijpen. Beide kranten citeerden onze nationaal coördinator Danny Simons
,,Je bent nooit te oud om bij te leren'', titelde de Gazet van Antwerpen. Beide kranten wezen met ,,Helft senioren nog nooit online geweest'' op de steeds wijder gapende kloof tussen het alsmaar groter aanbod aan diensten en informatie via de digitale snelweg en het feit dat 43 % van de senioren tussen 65 en 74 jaar nog nooit aan het internetten sloeg. Vlaamse actieve senioren vzw dankt de tientallen gelegenheidsdocenten van Samsung voor hun inzet, hun adequate antwoorden en hun vriendelijkheid. Dankwoorden voor de firma Samsung voor de fijne samenwerking, tot en met de smaakvolle lunch toe. n
EVENEMENTENBEuRS 2016
Noteer in uw agenda: vrijdag 15 april 2016 in Bauhuis, gelegen nabij het station in SINT-NIKLAAS
Maak er kennis met voordrachthouders, animatoren, een ruim toeristisch aanbod, kunststeden, wandel- en fietsroutes, diverse workshops,... alles wat u inspiratie biedt voor een innovatief en verrassend jaarprogramma voor uw afdeling.
Vakantie aan het strand van Oostende ? Vele afdelingen kiezen Vayamundo De Kinkhoorn & Ravelingen voor hun vakanties. Hier genieten jullie ook van het uitgebreid aanbod. Kamers en appartementen met zicht op zee Buffetrestaurant met lekkere keuken Avondanimatie: dansavond, bingo, filmavond Actief: ochtendgym, line dance, aquagym, boogschieten, tapijtcurling, fitness, petanque Creatief: maak zelf een aandenken van uw verblijf aan de kust
Vayamundo De Kinkhoorn & Ravelingen Zeedijk 290-330 - 8400 Oostende - T 059/70 16 97 en 059/55 27 55 www.vayamundoclubs.be -
[email protected]
Ontdek: iedere week ontdekken wij met de bus de boeiende omgeving, beleveniswandeling met een hapje en een drankje in Oostende Altijd iets te beleven in Oostende Zwembad met sauna en whirpools Gratis WIFI