MJP 2012: RAPPORTERING 2011
ACTIES
2011
punten
bijlage(n)
1. THEMA: INSTRUMENTARIUM 1.1 BASIS 1.1.1 Gemeentelijke diensten Samenstelling milieudienst
Personeelsbehoeftenplan Meldpunt klachtenbehandeling
Intercommunale
1.1.2 Handhaving Personeel Milieujaarprogramma 2012
Daniël Jacobs - Milieuambtenaar – niveau B – 1 VTE Katleen Pieters – Duurzaamheidsambtenaar – niveau B – 1 VTE Liliane Aerts – Administratief mederwerkster – niveau C – 1 VTE Annemie Raemaekers – Adm. medewerkster – niveau C – 1VTE De functie van milieuambtenaar is opgenomen in personeelsbehoeftenplan van de gemeente.
het
Centraal meldpunt klachtenbehandeling Klachten over hinder kunnen gemeld worden e-mail :
[email protected]. Telefonisch kan tijdens de kantooruren de milieudienst gecontacteerd worden : 013/ 53 05 84 en buiten de kantooruren de politiezone West-Limburg : 013/61 99 44. Digitaal kunnen ook klachten ingediend worden via de meldingskaart bij het e-loket van de gemeentelijke website. Er wordt gecommuniceerd over het meldpunt klachten via de gemeentelijke website en het gemeentelijk informatieblad. De intercommunale Limburg.net staat in voor het afvalbeleid van de provincie. De gemeente is voor riolering aangesloten bij de intercommunale Infrax. De gemeente doet een beroep op Regionaal Landschap Lage Kempen voor bepaalde natuurprojecten. De milieuambtenaar, Daniël Jacobs, is aangesteld als toezichthoudend ambtenaar op de hinderlijke inrichtingen, klasse 2 en klasse 3. Voor het uitvoeren van deze toezichtstaken wordt hij ondersteund door dhr. Hans Jacobs, agent bij de politiezone West-Limburg. Gemeente Lummen
-1-
ACTIES
2011
punten
bijlage(n)
De controle van hinderlijke inrichtingen gebeurt in nauw overleg met dhr. Peter Schoups, toezichthoudend ambtenaar bij de afdeling Milieu-inspectie van AMINAL te Hasselt. Toezicht op de naleving van het natuurdecreet en bosdecreet gebeuren in overleg met het Agentschap Natuur en Bos. Pro- en reactieve controles
Overzicht van de uitgevoerde inspectie van zowel de reactieve als proactieve controles 2011 :
Bijlage 4 : format controles
Pro actieve controles Alural : voorheen geurhinder oppervlaktebehandeling Dirk & Dogs : controle ifv nieuwe milieuvergunningsaanvraag Dirk Paulissen : controle bij aanvraag hernieuwing milieuvergunning veehouderij Cor van de Langenbergh : controle bij aanvraag hernieuwing milieuvergunning veehouderij Romain Verboven : controle bij aanvraag hernieuwing milieuvergunning veehouderij Romain Aerts : controle bij aanvraag hernieuwing milieuvergunning veehouderij Reactieve controles
1.1.3 MMIS
Milieujaarprogramma 2012
Recyfood : omzeggens wekelijks klachten geurhinder Cor Van den Langenbergh : mestsilo in open lucht, risico op bodemverontreiniging en ontbreken van afsluiting rond silo Het gemeentepersoneel beschikt over een vlotte toegang tot het internet. De gemeente voert de binnenkomende milieuklachten in via MKROS. De opvolging gebeurt via een eigen systeem. Andere databanken : - digitaal loket samenwerkingsovereenkomst : nog niet operationeel - inventaris bestrijdingsmiddelen : gegevens worden ingegeven - milieuvergunningendatabank : nog niet operationeel - inventaris risicogronden : nog niet operationeel - energieprestatiedatabank : gegevens worden ingegeven Gemeente Lummen
-2-
ACTIES
2011
punten
1.1.4 Milieuraad
Het jaarverslag van de Gemeentelijke Adviesraad Leefmilieu is als bijlage opgenomen.
1.1.5 Gemeentelijk milieubeleid
De gemeente heeft in het beleidsplan een luik ‘leefmilieu’ opgenomen. De gemeente beschikt eveneens over een milieubeleidsplan. Dit werd reeds overgemaakt met het MJP 2009.
bijlage(n)
Bijlage 5 : jaarverslag 2011
1.2 ONDERSCHEIDINGSNIVEAU 1.2.1 Duurzaamheidsambtenaar (min 35 punten /jaar)
Duurzaamheidsambtenaar: Katleen Pieters Sinds 1 januari 2009 heeft de duurzaamheidsambtenaar een contract voor de duur van de samenwerkingsovereenkomst. Dit contract werd meegestuurd met het milieujaarprogramma 2010.
1.2.2 Milieubeleidsplan
Het gemeentelijk milieubeleidsplan 2005-2009 werd door de gemeenteraad goedgekeurd op 20 december 2004. Het werd geactualiseerd en verlengd tot eind 2013 op 17 december 2007. De beslissing betreffende de verlenging van het milieubeleidsplan werd reeds overgemaakt met het MJP 2009. De milieubarometer wordt gebruikt om de uitvoering van het milieubeleidsplan te ‘meten’. In dit kader werd de oorspronkelijke indicatorenlijst in september 2005 aangepast. De huidige lijst ziet er als volgt uit : 1. Hoeveelheid gebruikte bestrijdingsmiddelen door de gemeente. 2. Papierverbruik per jaar (door eigen diensten), absolute hoeveelheid en verhouding gerecycleerd/niet gerecycleerd. 3. Aangeboden totale hoeveelheid en niet-recupereerbaar huishoudelijk afval in kg/inwoner/jaar. 4. % gezinnen met een antireclamesticker 5. Hoeveelheid sluikstorten per jaar waarbij de politie ingeschakeld wordt 6. Zuiveringsgraad huishoudelijk afvalwater (RWZI, aangevuld met KWZI en IBA) 7. Percentage gescheiden rioleringsstelsel op totaal rioleringsstelsel
1.2.3 Milieubarometer
Milieujaarprogramma 2012
Gemeente Lummen
3
Bijlage 6 : Grafieken met interpretatie van de resultaten
2
-3-
ACTIES
2011
punten
bijlage(n)
aangesloten op RWZI. 8. Aantal subsidies voor infiltratie, buffering verleend. 9. Kwaliteit van het oppervlaktewater (BBI/PIO), vergeleken voor het binnenkomen en na verlaten grondgebied. 10. Evolutie van de veestapel (runderen, pluimvee, varkens, …) 11. Oppervlakte natuurbeheerde terreinen 12. Aantal lopende meter nieuwe aanplant inheemse haag/jaar 13. Aantal gesubsidieerde kolonies zwaluwen 14. Register verontreinigde gronden 15. Aantal vaststellingen, door de politie, van verbranding in open lucht/jaar 16. Aantal locaties waarover er (hinder)klachten zijn. 17. Elektriciteitsverbruik door openbare straatverlichting 18. Huishoudelijk energieverbruik per aangesloten inwoner 19. Aantal toepassingen hernieuwbare energie bij particuliere woningen (uit subsidieaanvragen) 20. Energieboekhouding van de grootste gemeentelijke gebouwen. De communicatie over de milieubarometer gebeurt via de gemeentelijke website. Op 23 november werd een open milieuraad georganiseerd met als thema ‘Klimaat op mensenmaat’. Deze open milieuraad werd verzorgd door een spreker van het CVN. Er werd eveneens een koppeling gemaakt naar het project ‘Limburg Klimaatneutraal’ en de energiebesparende acties binnen de gemeente.
1.2.4 Open milieuraad
Naar jaarlijkse gewoonte organiseerden de milieuraden van de gemeenten Halen, Herk-de-Stad en Lummen een activiteit tijdens de Nacht van de Duisternis om lichthinder en lichtvervuiling in de aandacht te brengen. Dit jaar werd er een wandeling georganiseerd in Lummen, langs een wandelroute van de Lummense Parels naar de 1000-jarige eik. Aan de 1000-jarige eik was er ook gelegenheid om met sterrenkijkers sterrenbeelden te bewonderen. Totaal aantal instrumentarium
Milieujaarprogramma 2012
punten
voor
1
6
Gemeente Lummen
-4-
ACTIES
2011
punten
bijlage(n)
2. THEMA: AFVAL 2.1 BASISNIVEAU 2.1.1 afvalpreventie en hergebruik
2.1.2 selectieve inzameling en restafval
- De gemeente biedt de inwoners compostvaten en compostbakken aan tegen een billijke prijs via Limburg.net. Er werd een artikel over composteren in het infoblad geplaatst. - Anti-reclamestickers zijn verkrijgbaar bij de milieudienst. - De intercommunale Limburg.net sloot op 1 januari 2009 een overeenkomst met de kringwinkel West-Limburg. Deze overeenkomst is 5 jaar geldig. - Ook in 2011 ging de kippenactie van Limburg.net door. Onder het motto ‘Kippen voor een appel en een ei’, konden de inwoners in verschillende tuincentra kippen bestellen met een korting van 3 EUR. De actie werd aangekondigd via affiches en de website. - In het gemeentelijk infoblad werd een sensibiliserende tekst geplaatst betreffende composteren. - In het gemeentelijk infoblad ‘De Lummenaar’ werd een tekst over selectief slopen gepubliceerd. Ook via de gemeentelijke website wordt hierover gecommuniceerd.
Zie ook ‘gemeentelijke inventaris afvalstoffen’, de ‘Online Afvalstoffen Enquête’ en bijlage 1’Gemeentelijk afvalstoffenbeleid’
Zie ook ‘gemeentelijke inventaris afvalstoffen’, de ‘Online Afvalstoffen Enquête’ en bijlage 1’Gemeentelijk afvalstoffenbeleid’
Via de sensibilisatiecampagne 'Milieuvriendelijke terrasuitbater' werd in Lummen een demonstratie georganiseerd van milieuvriendelijke bestrijdingsmethoden (2010). Geïnteresseerden vernamen er alles over het beheer van verhardingen, zonder gebruik te maken van pesticiden. Tijdens de demonstraties kregen de deelnemers de gelegenheid hun bestrijdingsmiddelen in te leveren. In ruil daarvoor ontvingen zij gratis een handige onkruidborstel. Onder alle Limburgse deelnemers werd een onkruidbrander verloot.
2.2 ONDERSCHEIDINGSNIVEAU Milieujaarprogramma 2012
Gemeente Lummen
-5-
ACTIES
2011
punten
2.2.1 Acties met betrekking tot afvalpreventie - De gemeente ondersteunt de compostmeesterwerking. De en hergebruik compostmeester voerden acties uit onder begeleiding van de milieudienst. Ook de afvalintercommunale Limburg.net ondersteunt de compostmeesters. Zij biedt minstens een jaarlijkse vorming/vergadering aan. In mei, juni, juli en september werd de demoplaats telkens een zaterdagvoormiddag opengesteld. De compostmeesters waren eveneens vertegenwoordigd tijdens de opentuindagen het laatste week van juni en namen in november deel aan de hobbybeurs. - Er werd een nieuwe demoplaats composteren ingericht nabij het gemeentelijk containerpark, hier kunnen de compostmeesters op regelmatige tijdstippen demonstraties composteren organiseren. - In de gemeente geldt een subsidiereglement voor de aankoop of huur van herbruikbare luiers. Het subsidiereglement werd bekend gemaakt via het gemeentelijk infoblad. De subsidie bedraagt 100 EUR bij het voorleggen van facturen van 200 EUR of meer. De subsidie kan tot tweemaal per kind aangevraagd worden. In 2011 werden 4 aanvragen uitbetaald. Bij de geboorte kunnen de ouders kiezen voor een proefpakketje herbruikbare luiers als geboortegeschenk. De subsidie voor hebruikbare luiers werd bekendgemaakt via het gemeentelijk infoblad en de website. - De gemeente stelt herbruikbare bekers ter beschikking van de scholen. De secundaire school staat in voor de ontlening. De bekers werden regelmatig gebruikt voor projecten in de scholen, voor de kerstmarkt in de lagere school en voor het verkopen van soep/chocomelk in de pauze. De secundaire school organiseert ook jaarlijks een fuif waar de bekers gebruikt worden. Herbruikbare bekers worden ook gebruikt op kleinere gemeentelijke evenementen, zoals bij fietstochten, wandelingen e.d. - preventie groenafval : In november werd de lessenreeks Ten huize van … ecologische moestuin opgestart. Deze lessenreeks duurt een jaar en loopt af in november 2012. De gemeente ging hiervoor in op een aanbod van de provincie en organiseert deze Milieujaarprogramma 2012
Gemeente Lummen
bijlage(n)
4
-6-
ACTIES
2011
punten
cursus samen met de gemeente Halen. In deze cursus wordt aandacht geschonken aan een goede ruimtelijke inplanting, het combineren van verschillende teelten om zo weinig mogelijk tuinafval te produceren en ongewenste planten zo weinig mogelijk kansen te geven. 2.2.2 Acties met betrekking tot selectieve Limburg.net heeft in 2011 een samenwerking opgestart met De inzameling Kringwinkel waarbij 4 keer per jaar textiel huis-aan-huis wordt ingezameld. Dit textiel wordt ofwel aangeboden in de kringwinkels ofwel gerecycleerd. In 2011 zijn de werken gestart aan het containerpark voor het installeren van weegbruggen zodat ook gesorteerde vergelijkbare bedrijfsafvalstoffen aanvaard kunnen worden op het containerpark. Ook het retributiereglement werd hiertoe aangepast en goedgekeurd op 16 januari 2012. Het vernieuwde containerpark werd 17 maart 2012 geopend. 2.2.3 Doelstellingen restafval
met
betrekking
tot De gemeente streeft ernaar om het restafval te reduceren tot maximaal 150 kg per inwoner. De gemeente gaat ervan uit dat er zeker minder dan 165 kg restafval per inwoner zal zijn.
2.2.4 Acties met betrekking tot illegaal ontwijkgedrag De gemeente nam op 18,19 en 20 maart 2011 voor de tweede maal deel aan de zwerfvuilcampagne Straat.net van Limburg.net. Op vrijdag werd er door diverse scholen zwerfvuil opgeruimd. In het weekend gingen enkele Lummense verenigingen aan de slag. Hieraan werd een gemeentelijke sensibilisatieen affichecampagne rond sluikstorten en sluikstoken gekoppeld. De affiches werden verspreid en gepubliceerd in het infoblad. Totaal aantal punten voor afval
Milieujaarprogramma 2012
bijlage(n)
Zie ook ‘gemeentelijke inventaris afvalstoffen’, de ‘Online Afvalstoffen Enquête’ en bijlage 1’Gemeentelijk afvalstoffenbeleid’ 3
1-3
Zie ook ‘gemeentelijke inventaris afvalstoffen’, de ‘Online Afvalstoffen Enquête’ en bijlage 1’Gemeentelijk afvalstoffenbeleid’
1
9-11
Gemeente Lummen
-7-
ACTIES
2011
punten
bijlage(n)
3. THEMA: MILIEUVERANTWOORD PRODUCTGEBRUIK 3.1 BASISNIVEAU De gemeente neemt het gebruik van FSC-gelabeld hout en gekeurd 3.1.1 Milieuverantwoord productgebruik breekpuin op in de bestekken. binnen de gemeentelijke diensten In 2011 werden de wandelroutes ‘Lummense Parels’ opengesteld. De palen die gebruikt werden om de route aan te duiden hebben een FSC-label. De werken werden uitgevoerd door Regionaal Landschap Lage Kempen die standaard werken met FSC gelabelde palen uit eik. Ook voor de mountainbikeroute werden FSC-gelabelde palen gebruikt (274 stuks). Deze palen komen van een provinciale samenaankoop. De houten compostvakken, die via de intercommunale aan de inwoners verkocht worden, hebben een FSC-label. 3.1.2 Passieve sensibilisatie De affiche van WWF ‘Verantwoord Kappen’ werd gepubliceerd in het gemeentelijk infoblad. Ook op de website is een sensibiliserende tekst over FSC-gelabeld hout terug te vinden. In 2011 werden opnieuw elastomappen met FSC-label als prijs voor de milieuquiz aangekocht. De nestkasten die verkocht worden in kader van het adoptieproject ‘huiszwaluw’ werden gemaakt met FSC-gelabeld hout. In de Lummenaar werd een artikel gepubliceerd over de nieuwe demoplaats composteren. Er werd ook een artikel over COPRO-gekeurd puin op de website geplaatst. 3.2 ONDERSCHEIDINGSNIVEAU 3.2.1 Acties mbt milieuverantwoord De gemeente gebruikt : productgebruik binnen de eigen diensten - Compost met VLACO-label binnen de groendienst : wanneer compost als bodemverbeteraar bij aanleg van nieuwe groenaanplantingen nodig is. Milieujaarprogramma 2012
Gemeente Lummen
Bijlage 7 : gebruik COPRO-puin 4
-8-
-
COPRO-gekeurd breekpuin : In 2011 werd 2510 ton COPROgekeurd breekpuin gebruikt. Een overzicht van locaties waarbij COPRO-gekeurd puin gebruikt werd, is beschikbaar
-
materialen uit gerecycleerde kunststoffen : er werden 134 antiparkeerpalen en nog enkele losse elementen uit gerecycleerd plastiek aangekocht.
milieuverantwoorde kantoormaterialen : kopieerpapier : Er werden nog 300 000 vellen wit gerecycleerd papier met FSC-recycled label aangekocht. Omdat er teveel problemen met de kopieermachines waren werd er overgeschakeld naar niet-gerecycleerd papier met FSC-Mix label en Ecolabel. Hiervan werden 225 000 vellen aangekocht. Eind 2011 werd er ook een proefproject opgestart om na te gaan of papier 30 % post consumer, met dezelfde bovenstaande labels ook aan de gestelde eisen kan voldoen. - Daarnaast werden ook 100 000 vellen grijs gerecycleerd papier met Blauwe Engel label aangekocht. In de grootste kopieertoestellen geeft dit geen problemen. - kantoormateriaal wordt centraal aangekocht. Er wordt zoveel mogelijk gekozen voor milieuvriendelijke alternatieven. Schriften, kladblokken en kartonnen mappen, memo-notes : gerecycleerd of met FSC-label, hervulbaar : balpennen, rollers en textmarkers, lijm en tipp-ex potloden met FSC-label, niettangen uit 80 % gerecycleerde kunststof.
-
- milieuverantwoorde schoonmaakmiddelen : Er worden schoonmaakmiddelen gebruikt die vrij zijn van chloor- of andere halogeenverbindingen, van minerale zuren en van detergenten afgeleid van petroleum. Alle gebruikte detergenten zijn van plantaardige oorsprong. Alle ingrediënten van niet -minerale oorsprong zijn volledig biologisch afbreekbaar. Lage impact op het waterleven volgens OECD 202. De producent maakt gebruik van plantaardige grondstoffen uit hernieuwbare bronnen. De totale aerobe biologische afbreekbaarheid wordt gemeten. De volledige producten worden getest en niet enkel de oppervlakte actieve stoffen. De sanitairreiniger, WC-reiniger, interieurreiniger, vensterreiniger, Milieujaarprogramma 2012
Gemeente Lummen
-9-
vloerreiniger, het schuurmiddel en de vaatwasmachinetabletten die de gemeente gebruikt voldoen aan bovenstaande omschrijving. Bovendien hebben de WC-reiniger, de interieurreiniger en de vloerreiniger het ecolabel. In totaal werd er 425 L van deze ecologische schoonmaakmiddelen aangekocht (en 350 vaatwastabletten). milieuverantwoorde cateringproducten in de gemeentelijke gebouwen : melk en fruitsap worden aangekocht in statiegeldflessen, er wordt kraantjeswater gedronken, suiker wordt onverpakt in bulkverpakkingen aangekocht, voor vergaderingen wordt voorverpakte suiker van eerlijke handel aangekocht, er wordt gebruik gemaakt van echte koffielepeltjes ipv wegwerp. In het cultureel centrum zitten alle frisdranken en bieren in statiegeldflessen. Ook in het cultureel centrum wordt geen gebruik gemaakt van wegwerp bestek of - servies. Er wordt een evenwicht gezocht tussen producten van eerlijke handel en producten waarbij er zo weinig mogelijk afval geproduceerd wordt. - Een aantal schoonmaakmiddelen en kantoormaterialen werden ingegeven in het berekeningsmodel milieuverantwoord productgebruik. 3.2.2 Acties mbt milieuverantwoord Biologische producten : Op 8 december werd de interactieve kookles productgebruik bij de burgers ‘koken met vergeten bio-groenten van het seizoen’ georganiseerd. De nadruk lag op het gebruik van seizoensgebonden groenten van bij ons, omdat deze ook het gemakkelijkste biologisch te vinden zijn. Milieuverantwoord materiaalgebruik : In samenwerking met de provincie en de gemeenten Herk-de-Stad en Halen werden infoavonden georganiseerd rond muurisolatie en dakisolatie. Tijdens deze infoavonden werd herhaaldelijk de nadruk gelegd op het belang van het gebruik van ecologische isolatiematerialen.
2
Compost : In november werd de lessenreeks Ten huize van … ecologische moestuin opgestart. Deze lessenreeks duurt een jaar en loopt af in november 2012. De gemeente ging hiervoor in op een aanbod van de provincie en organiseert deze cursus samen met de gemeente Halen. In deze lessenreeks wordt aandacht geschonken Milieujaarprogramma 2012
Gemeente Lummen
- 10 -
aan het belang van een goede bodem en bijhorende bodembewerking en mogelijkheden om de bodem te verbeteren met compost.
Totaal aantal punten voor milieuverantwoord productgebruik
Milieujaarprogramma 2012
6
Gemeente Lummen
- 11 -
ACTIES
2011
punten
bijlage(n)
4. THEMA: WATER 4.1 BASISNIVEAU 4.1.1. Pesticidenreductie Risico-evaluatie
Volgens het reductieplan bestrijdingsmiddelen worden er in Linkhout en Meldert geen chemische bestrijdingsmiddelen meer gebruikt. Sinds 2010 werd er een onderhoudsploeg (De Winning) aangesteld om ook de terreinen aan het gemeentelijk sportcomplex en het cultureel centrum Oosterhof milieuvriendelijk te onderhouden. Alternatieve methoden zoals branden, schoffelen en wieden werden door de gemeentelijke diensten ook toegepast op terreinen buiten Meldert en Linkhout. Voor chemische onkruidbestrijding werd enkele gebruik gemaakt van het product Roundup Ultra. In 2011 werd 41,4 L roundup Ultra gebruikt.
Pesticidentoets
-
In 2011 werd onder andere de parking (250m²) aan de gemeenteschool omgevormd van braakliggend (bouwpuin) naar grasdallen. De gemeente streeft ernaar om tegen eind 2014 een nulgebruik herbiciden te realiseren.
4.1.2 Passieve sensibilisatie -De gemeente neemt deel aan de provinciale actie drinKraantjeswater. Deze actie heeft als bedoeling kraantjeswater als dagelijks drinkwater te promoten als alternatief voor flessenwater. De drinkwaterkaraffen werden te koop aangeboden aan de uitbalie van de gemeente.
4.1.3 Subsidies RWG Milieujaarprogramma 2012
Infrax handelt voor de gemeente de subsidies rationeel watergebruik af. Gemeente Lummen
- 12 -
ACTIES
2011
punten
bijlage(n)
5. THEMA: HINDER 5.1 BASISNIVEAU 5.1.1 digitaal opvolgen milieuklachten
5.1.2 passieve sensibilisatie hinder
De gemeente voerde ook in 2011 binnenkomende milieuklachten in via MKROS. De opvolging gebeurt via een eigen systeem. In 2011 werd in het gemeentelijk infoblad werd een tekstje gepubliceerd dat milieuklachten per e-mail of telefonisch gemeld kunnen worden. Op de website werd een sensibiliserend artikel geplaatst over lawaaihinder in en rond de woning. De gemeente maakt gebruik van de affiches ‘Geluid en geurhinder rond huis en tuin’ en ‘Geluid en stofhinder bij verbouwingen’. Deze affiches werden opgehangen in het gemeentehuis.
5.2 ONDERSCHEIDINGSNIVEAU 5.2.1 Actieve hinderthema’s
sensibilisatie
rond -
De gemeenten Halen, Herk-de-Stad en Lummen organiseerden samen een activiteit tijdens de Nacht van de Duisternis op 15 oktober 2011. Er werd in Lummen een avondwandeling (langs wandelroute Lummense Parels) naar de uitkijktoren achter de 1000-jarige eik georganiseerd, met mogelijkheid tot sterrenkijken. Tijdens de wandeling had de gids het over de gevolgen van lichtvervuiling voor verschillende nachtdieren.
Totaal aantal punten voor hinder
Milieujaarprogramma 2012
1
1
Gemeente Lummen
- 13 -
ACTIES
2011
punten
bijlage(n)
6. THEMA: ENERGIE 6.1 BASISNIVEAU 6.1.1 Elektronisch bouwaanvragen
opvolgsysteem
voor De gemeente zendt energieprestatiedatabank.
de
nodige
gegevens
naar
de
6.1.2 Uitvoeren van een energieboekhouding
De gemeente heeft 3 gebouwen met een verwarmde oppervlakte groter dan 1000 m², nl. het gemeentehuis, G.C.O.C. Oosterhof en het gemeentelijk sportcomplex. Hiervoor wordt een energieboekhouding bijgehouden.
6.1.3 Passieve sensibilisatie
De Infrax-campagne ‘Ik zoe ze uit’ om het sluimerverbvruik aan te pakken werd aangekondigd via het gemeentelijk infoblad. De infoavonden met betrekking tot energie werden aangekondigd via het gemeentelijk infoblad, de informatieborden en de website. De gemeentelijke diensten namen in 2011 opnieuw deel aan Dikke Truiendag. In het gemeentehuis werd de verwarming een dagje uitgezet. Er werden affiches en uitleg over de klimaatopwarming opgehangen.
6.2 ONDERSCHEIDINGSNIVEAU 6.2.1 Uitbreiden energieboekhouding naar In de energieboekhouding zijn ook nog 3 gebouwen met een andere entiteiten verwarmde oppervlakte < 1000 m² opgenomen, nl. de gemeentelijke werkplaatsen, de gemeenteschool en het oud gemeentehuis Meldert. 6.2.2 Energieprestatiecertificaten gebouwen die niet onder energieprestatieregelgeving vallen
Milieujaarprogramma 2012
Bijlage 8 : Energiejaarrapport 2
voor In 2008 werd een EPC opgemaakt voor de gebouwen met een de verwarmde oppervlakte > 1000 m² : het gemeentehuis, het gemeentelijk sportcomplex en G.C.O.C. Oosterhof. Er werd eveneens een EPC opgemaakt voor volgende gebouwen met een verwarmde oppervlakte < 1000 m² : de gemeentelijke werkplaatsen, en de locaties van de buitenschoolse kinderopvang in Gemeente Lummen
- 14 -
ACTIES
2011
punten
bijlage(n)
het centrum, in Linkhout en in Meldert. In 2009 werd ook nog een EPC opgemaakt voor de voetbalkantine in de Kraaibergstraat. 6.2.3 actieve sensibilisatie
Rationeel energiegebruik : - In samenwerking met Infrax en Dialoog werd ook een reeks van 6 infoavonden rond duurzaam bouwen georganiseerd waaronder de infoavonden 1. rationeel energieverbruik 2. Energiezuinig verwarmen (waaronder vervangen van oude verwarmingsketels). Binnen deze campagne gingen in Halen, Herk-de-Stad en Lummen telkens twee infoavonden door. -
De gemeenten Lummen, Herk-de-Stad en Halen namen actief deel aan de provinciale actie Limburg isoleert. In Lummen werd de infoavond ventileren georganiseerd, in Halen en Herk-de-Stad de infoavonden muurisolatie en dakisolatie.
-
In de winter 2010-2011 werd in de gemeente Lummen de actie Energiejacht georganiseerd. De onderwerpen dakisolatie, superisolerende beglazing en vervangen van oude verwarmingsketels komen aan bod in de opleiding, de nieuwsbrieven en tijdens het startmoment en energieborrel.
4
Hernieuwbare energie : In de reeks van 6 infoavonden zat ook een infoavond warmtepompen. Deze werd in maart 2011 in Lummen georganiseerd. Er was een zeer goede opkomst voor deze infoavond. In 2011 werd het subsidiereglement voor zonneboilers en warmtepompen verdergezet. 6.2.4 aankoop minimum percentage groene De gemeente heeft een contract met Luminus. Luminus levert sinds stroom april 2010 100 % groene stroom. Ook in 2011 leverde Luminus 100 % groene stroom aan de Limburgse gemeenten. 6.2.5 Opleiding energie
Milieujaarprogramma 2012
De duurzaamheidsambtenaar volgde de informatiesessie over de wijzigingen in de EPC-regelgeving, georganiseerd door de provincie en het steunpunt duurzaam bouwen. Gemeente Lummen
3
1
De provincie bezorgt het bewijs van Luminus aan Caplo.
De provincie bezorgt aan de Vlaamse Overheid de namen van de deelnemers. - 15 -
ACTIES
2011
punten
bijlage(n)
De provincie bezorgt aan de Vlaamse Overheid de namen van de deelnemers. 6.2.6 duurzame energiescan
6.2.7 lager energieverbruik
6.2.8 stimuleren maatregelen
De gemeenteraad nam de beslissing om de Convenant of Mayors te ondertekenen en in te stappen in het project Limburg Klimaatneutraal. De bedoeling is dat er een klimaatplan wordt uitgewerkt. Hiertoe werd reeds de nulmeting uigevoerd. De gemeente krijgt ondersteuning van de provincie en DuboLimburg voor de opmaak van de HE-Scan (=De Scan)en Duurzaam Bouwen Scan. Gezien beide onder de ondersteuning van de provincie vallen, moeten hiervoor geen budgetten voorzien worden. De ontwerprapporten voor de bespreking van de HE-Scan en Duurzaam Bouwen Scan werden reeds opgesteld. Voor de opmaak van de HE-scan werd er vertrokken van het model, opgesteld door ODE in opdracht van de Vlaamse overheid. De tekst wordt opgemaakt op basis van de op 31 oktober 2011 beschikbare informatie. De HE-scan zal in het voorjaar 2012 afgewerkt zijn. De bedoeling is dat de gemeente op basis van deze documenten tegen eind 2012 een klimaatplan opmaakt. In 2011 werd in het GCOC een lager energieverbruik gerealiseerd. Het energieverbruik lag 8 % lager dan in 2010. Vermoedelijk heeft dit te maken met de isolatiewerken die in 2010 afgerond werden. Er werd geen energiebesparing meer gerealiseerd in de gebouwen waar de vorige jaren wel telkens energie bespaard werd (gemeentehuis Meldert en gemeenteschool).
Bijlage 9 : energieverbruik 1
energiebesparende
Totaal aantal punten voor energie
Milieujaarprogramma 2012
1
12
Gemeente Lummen
- 16 -
lager
ACTIES
2011
punten
bijlage(n)
7. THEMA: MOBILITEIT 7.1 BASISNIVEAU 7.1.1 passieve sensibilisatie rond mobiliteit
In de Lummenaar werd een artikeltje geplaatst over meimaand, fietsmaand. De folder over de subsidiemogelijkheden voor het installeren van een roetfilter werd in het gemeentehuis ter beschikking gelegd.
7.1.2 deelname aan gemeentelijke De duurzaamheidsambtenaar neemt deel aan de vergaderingen van begeleidingscommussie (GBC) de Gemeentelijke Begeleidingscommissie Mobiliteit. Deze GBC werd opgericht in kader van het mobiliteitsconvenant. 7.2 ONDERSCHEIDINGSNIVEAU 7.2.1 sneltoets
In 2011 werd geen sneltoets uitgevoerd. Het aangepaste mobiliteitsplan (verbreden/verdiepen) werd in 2011 goedgekeurd.
7.2.2 actieve sensibilisatie rond mobiliteit - De gemeente nam in 2011 opnieuw deel aan de ‘Autoluwe met duidelijke milieulink Schooldag’ en ‘Velodroomweek’’. De provincie levert hiervoor het campagnemateriaal, de gemeente vult samen met de scholen de concrete activiteiten in. De schoolkinderen worden aangemoedigd om zoveel mogelijk op een milieuvriendelijke manier naar school te komen. In de Lummenaar werd hierover een artikel geplaatst waarin aandacht gevraagd werd voor duurzame verplaatsingen. Om ook het eigen personeel aan te moedigen om op een milieuvriendelijke manier naar het werk te komen (te voet, met de fiets, bus of carpoolen) schreef de gemeente opnieuw in voor de actie Afkicken ‘Autoluw naar het werk’. Binnen deze provinciale organisatie zorgt de gemeente ervoor dat de werknemers aangespoord worden om mee te doen en dat de afgelegde km’s ingegeven worden op de Milieujaarprogramma 2012
Gemeente Lummen
2
- 17 -
ACTIES
2011
punten
bijlage(n)
website. 7.2.3 Milieuvriendelijke voertuigen
De gemeente actualiseert jaarlijks de inventaris en evaluatie van het wagenpark d.m.v. het programma Milieutoets Voertuigenpark.
Bijlage 10 : MTV 0,5
7.2.4 Opname milieuaspecten in bestek
Totaal aantal punten voor mobiliteit
Milieujaarprogramma 2012
2,5
Gemeente Lummen
- 18 -
ACTIES
2011
punten
bijlage(n)
8. THEMA: NATUUR 8.1 BASISNIVEAU 8.1.1 bermbeheer volgens bermbesluit Ook in 2011 werden de bermen gemaaid volgens het bermbeheersplan, waarvan de laatste aanpassing goedgekeurd werd op 7 juli 2009. - Aantal km berm dat gemaaid wordt : 180 km - Aantal km berm waarvoor een door ANB goedgekeurd bermbeheersplan is opgemaakt : 180 km - Aantal km berm dat gemaaid wordt volgens een door het ANB goedgekeurd bermbeheerplan :180 km - Aantal km berm waarvoor een evaluatie gemaakt is van het bermbeheer : 10,5 km
8.1.2 streekeigen soorten en autochtoon Het advies van de milieuambtenaar bij het verlenen van plantmateriaal bouwvergunningen (voor het kappen van bomen) luidt steeds dat streekeigen soorten teruggeplant moeten worden. Op de website van de gemeente is een artikel geplaatst over streekeigen en autochtone soorten. De bosgroep, waarvan de gemeente ook deel uitmaakt, promoot streekeigen soorten bij het opstellen van uitgebreide bosbeheerplannen. Op de website werd een artikel geplaatst over streekeigen en autochtone planten. In de Lummenaar van december werd een uigebreid artikel geplaatst om het verschil tussen streekeigen, autochtone en inheemse planten uit te leggen en de voordelen van autochtone planten duidelijk te maken.
Milieujaarprogramma 2012
Gemeente Lummen
- 19 -
8.1.3 code van goede natuurpraktijk
Bij meldingen aan het loket die geen vergunning vereisen wordt steeds verwezen naar de code van goede praktijk. In de betreffende adviezen voor de dienst ruimtelijke ordening wordt verwezen naar de code van goede praktijk. In 2011 werd een natuurvergunning aangevraagd en verleend voor het aanplanten van een boomgaard in landschappelijk waardevol agrarisch gebied (vogelrichtlijn) in Linkhout.
8.2 ONDERSCHEIDINGSNIVEAU 8.2.1 subsidiereglementen
Subsidiereglement inheemse hagen : In 2011 werden 17 subsidieaanvragen ingediend. Er werd 2406 m haag gesubsidieerd voor onderhoud en 1297 m voor aanplant. Het maximum van 3500 EUR subsidie werd uitbetaald. Het subsidiereglement werd bekendgemaakt via de website en de infogids. Subsidiereglement zwaluwen : Er werden 75 subsidieaanvragen ingediend in 2011, dit voor 384 nesten boerenzwaluwen en 69 nesten huiszwaluwen. Er waren 26 kolonies van 1 of 2 nesten en 49 kolonies van 3 of meer nesten. Totaal subsidiebedrag : 1860 EUR. Dit subsidiereglement werd bekendgemaakt via de Lummenaar, de infogids en de website.
1,5
Subsidiereglement natuurverenigingen : De gemeente geeft jaarlijks een toelage aan Natuurpunt Mechelen voor het beheer van natuurreservaten in de gemeente. Subsidiebedrag : 5000 EUR waarvan ¾ voor de Vallei van de Zwarte Beek en ¼ voor het Schulensbroek – Lummensbroek. 8.2.2 Vorming
Milieujaarprogramma 2012
De medewerkers van de groendienst namen deel aan verschillende vormingsdagen van het Limburgs Platform Openbaar Groen.
Gemeente Lummen
1
- 20 -
8.2.3 Deelname Dag van het Park
De gemeente nam op 29 mei 2011 deel aan de Dag van het Park. 1
8.2.4 inventarisatie en landschapselementen
actieplan
kleine
8.2.5 Aanplanten streekeigen soorten door de De gemeente gebruikt zoveel mogelijk streekeigen plantgoed. Sinds gemeente 2009 wordt hierbij gezocht naar autochtoon materiaal.
Bijlage 11 : Factuur inheems materiaal Factuur 12 : Attest autochtoon materiaal
In 2011 werd in de Acaciastraat een houtkant met inheems materiaal aangeplant langs de toegangsweg naar de voetbal. In 2011 werd op het terrein van de 1000-jarige eik de houtkant – buffer aangevuld met autochtoon plantgoed. Er werd een project rond het herstel van een eeuwenoude holle weg in de deelgemeente Meldert opgestart. In samenwerking met de aangelanden wordt over een lengte van meer dan 1 km al het exotisch hout, voornamelijk Amerikaanse eik, uit deze houtkant verwijderd. Voor de heraanplant wordt uitsluitend autochtoon materiaal gebruikt. De gemeente ondersteunt dit project door het voorzien en aanplanten van dit autochtoon materiaal.
2
Daarnaast blijft de gemeente subsidies uitbetalen voor het aanplanten en onderhouden van kleine landschapselementen. In 2011 werd 1297 lm aangeplant en 2406 lm onderhouden. Totaal aantal punten voor natuur
Milieujaarprogramma 2012
5,5
Gemeente Lummen
- 21 -
ACTIES
2011
punten
bijlage(n)
9. THEMA: BODEM 9.1 BASISNIVEAU 9.1.1 Erkend bodemsaneringsdeskundige - aanstelling - vaststellingen schadegeval
9.1.2 vergunnen grondopslagplaatsen
In 2011 heeft geen ernstig geval van bodemverontreiniging voorgedaan in de gemeente Lummen. Het probleem van 2010 is nog altijd lopende : De gemeente kreeg wel melding van het achterlaten van allerlei afval op een perceel waarop tot voor enkele jaren permanent een caravan werd bewoond. Na het overlijden van de bewoner bleef het terrein onopgeruimd achter. Familieleden van de oorspronkelijke bewoner werden inmiddels gecontacteerd om het perceel te ontruimen. Zij hebben hiervoor een opruimperiode van 6 maanden gevraagd. De gemeente controleert of deze werken vorderen en of het vrijkomend afval legaal wordt verwijderd en verwerkt.
tijdelijke
9.2 ONDERSCHEIDINGSNIVEAU
Totaal aantal punten voor bodem
Milieujaarprogramma 2012
Gemeente Lummen
- 22 -
ACTIES
2011
punten
bijlage(n)
10. THEMA: DUURZAME ONTWIKKELING 10.1 BASIS 10.1.1 Passieve sensibilisatie rond duurzame De gemeente neemt deel aan de actie DrinKraantjeswater om ontwikkeling het personeel en inwoners bewust te maken dat verpakt water een luxeproduct is. Kraantjeswater voldoet om op een duurzame manier dorst te lessen. In de Lummenaar werd het artikel ‘Leven met een kleine ecologische voetafdruk : best mogelijk !’ geplaatst om te wijzen op de verschillende mogelijkheden om er een duurzamere levensstijl op na te houden. Op de website staat een informatieve tekst over duurzame ontwikkeling. 10.2 ONDERSCHEIDINGSNIVEAU 10.2.1 Duurzaam bouwen en wonen
- Campagne duurzaam bouwen : In 2011 werd in samenwerking met de gemeenten Herk-deStad en Halen een reeks van 6 infoavonden georganiseerd, daarnaast gingen ook nog 3 infoavonden over isoleren en ventileren door : 10 feb : energiezuinig verwarmen 17 feb : rationeel energiegebruik 10 maart : warmtepompen voor woningverwarming 24 maart : rationeel watergebruik 7 april : je eigen huis energiezuinig verbouwen 8 juni : sanitair warm water 6 oktober : infoavond dakisolatie 13 oktober : infoavond ventilatie
Milieujaarprogramma 2012
Gemeente Lummen
2
- 23 -
14 november : infoavond muurisolatie Daarnaast kunnen de inwoners het ganse jaar door planadvies bekomen van het Steunpunt duurzaam bouwen. Dankzij de ondersteuning van de gemeente kost dit slechts 50 EUR voor een advies. De infoavonden werden bekend gemaakt via de lokale pers, de website, het infoblad en affiches. Over het planadvies wordt gecommuniceerd via affiches, het gemeentelijk informatieblad en de gemeentelijke website. Er wordt info meegegeven via het loket van ruimtelijke ordening en het wooninfopunt. - Informatiepunt duurzaam bouwen : Het wooninfopunt van de gemeente is een initiatief in kader van lokaal woonbeleid en hoort tot het wooninfopunt West-Limbug. Eén van de taken van het wooninfopunt zijn initiatieven inzake duurzaam, energiebewust en ecologisch bouwen. -
-
In 2011 werden door het wooninfopunt Lummen 82 nieuwe dossiers op gesteld en waren er daarnaast 79 éénmalige contacten. Er werd informatie verstrekt over mogelijkheden betreffende isoleren, zonneboiler, hemelwaterputten e.d. De ambtenaar van het wooninfopunt volgt samen met de duurzaamheidsambtenaar voldoende infosessies om op de hoogte te blijven. Daarnaast is door de inwoners de weg naar de duurzaamheidsambtenaar voldoende bekend.
De inwoners van de gemeente kunnen ook altijd terecht voor gratis advies in het Centrum Duurzaam Bouwen te HeusdenZolder. Dit biedt onder andere een gratis quickscan aan. Communicatie hierrond wordt gevoerd via flyers, posters, artikels in het infoblad enz. 10.2.2 Maatschappelijk ondernemen participatief initiatief Milieujaarprogramma 2012
verantwoord bedrijven
en
In 2011 behaalde Lummen de titel Fairtradegemeente. Om deze titel te behalen werden bedrijven en verenigingen aangesproken om eerlijke handel te ondersteunen en Gemeente Lummen
2 - 24 -
omwonenden organiseren sociale aspecten aankoopbeleid
opnemen
producten van eerlijke handel aan te bieden. Het is de bedoeling om in de toekomst nog meer bedrijven en handelaars te betrekken bij Fairtradegemeente.
in -
Voor de gemeentelijke diensten wordt koffie met Max Havelaar aangekocht. Het fruitsap dat aangekocht wordt is afkomstig van de wereldwinkel. Voor vergaderingen wordt fair trade rietsuiker gebruikt. Voor diverse activiteiten worden bijkomende bestellingen bij de wereldwinkel geplaatst : vergaderingen van adviesraden, activiteiten van de milieudienst.
10.2.3 Initiatieven mbt duurzame In het gemeentehuis werd de fototentoonstelling ‘Help! Het ontwikkeling in een noord-zuidcontext klimaat verandert.’ opgehangen. Deze campagne geeft de invloed van de klimaatverandering in PERU weer. De fototentoonstelling hoort bij de klimaatactie van 11.11.11. Deze actie wil erop wijzen dat de oorzaak van de klimaatverandering vooral in de geïndustrialiseerde landen te zoeken is, maar dat de gevolgen vooral te zien zijn in het zuiden. Hieraan gekoppeld kocht de gemeentelijke bibliotheek het Hupsala Princess-klaspakket, zodat dit in de Lummense scholen gebruikt kon worden. Bij het luisterspel ‘De wonderbaarlijke reis van de Hupsala Princess’ werd een educatief per graad uitgewerkt. Het gaat telkens om een spannende zoektocht, bestaande uit 4 uitgewerkte lessen, waarbij de kinderen de boodschap van de klimaatcampagne ontrafelen.
1
Totaal aantal ontwikkeling
5
punten
Milieujaarprogramma 2012
voor
duurzame
Gemeente Lummen
- 25 -