Actieplan biodiversiteit Woenselse Heide Bewoners Woenselse Heide, 2012
1. Meer natuur in Woenselse Heide! In het noorden van Eindhoven ligt de wijk Woenselse Heide. Er zijn twee basisscholen en één school met voortgezet onderwijs te vinden. In het noordwesten ligt een bedrijventerrein met voornamelijk bedrijven uit de autobranche. Hier staan ook een paar negen verdiepinghoge flatgebouwen. Precies in het midden ligt een winkelcentrum met een C1000, een bibliotheek en enkele kleine winkels. Tegen het winkelcentrum aan staan twee flatgebouwen met acht verdiepingen. Hier vlakbij ligt zorgcentrum, De Eerdbrand. Het overgrote deel van de gebouwen in Woenselse Heide zijn eengezinswoningen, zowel huur- als koop.
Tussen de woningen liggen verschillende plantsoenen. Bij de Baronielaan en de Veluwelaan liggen de grootste. In het oosten van de wijk ligt het Henri Dunantpark. Bijzonder in de wijk zijn de brede groenstroken die hier en daar parallel aande straat lopen. Dit is bijvoorbeeld het geval bij de Grebbenlaan en de Schouwenlaan. Hoewel in Woenselse Heide verschillende groene plekken liggen, is de biodiversiteit laag. Zo zijn de plantsoenen degelijk, maar is de inrichting weinig natuurlijk. Dit komt onder andere door de uniforme structuur en de gebruikte plantensoorten. De grasvelden worden vaak gemaaid en er komen dan ook nauwelijks bloemen voor. In het Henri Dunantpark komen wel veel verschillende soorten bomen en kruiden voor, maar ook daar wordt het gras kort gemaaid en zijn de oevers onnatuurlijk. Sommige tuinen in de wijk zijn natuurlijk en weelderig, goed voor plant en dier. Maar anderen tuinen zijn compleet verhard, en er groeit of kruipt nauwelijks iets.
Wij, de bewoners van Woenselse Heide, willen de biodiversiteit van onze wijk verhogen. Niet alleen voor de planten en dieren zelf, maar ook voor ons eigen leefplezier en dat van de bezoekers van onze wijk. We hebben de handen in een geslagen en zijn aan het werk gegaan. De aanwezige planten en dieren in de wijk zijn geïnventariseerd en er is gediscussieerd over wenselijke acties om de biodiversiteit te verhogen. Uiteindelijk is hier het voorliggende actieplan uit voort gekomen. Hierin staat wat we, samen met de gemeente en andere partijen, gaan uitvoeren om onze wijk nog mooier te maken.
2. Biodiversiteit in Woenselse Heide Wat is biodiversiteit? In één zin zou je kunnen zeggen: Biodiversiteit is de variatie aan planten en dieren die je binnen een bepaald gebiedje vindt. Biodiversiteit is ook de motor van een systeem dat ons voorziet van onder andere bijvoorbeeld schone lucht en drinkwater. Waarom biodiversiteit? Wereldwijd gaat het erg slecht met de biodiversiteit. Uit tal van onderzoeken blijkt dat duizenden plant- en diersoorten uitsterven of met uitsterven bedreigd worden, ook in Nederland. Volgens onderzoekers zitten we op dit moment in de zesde grote uitstervingspiek die de wereld tijdens haar bestaan heeft gekend. Andere uitstervingspieken werden veroorzaakt door ijstijden of een meteorietinslag (dinosauriërs). De huidige uitstervingspiek wordt echter veroorzaakt door ons, de mens, en dat is nog nooit vertoond. Volgens internationale natuurbeschermingsorganisaties (verenigd in de IUCN) wordt momenteel 40% van alle bekende dier- en plantensoorten met uitsterven bedreigd. Biodiversiteit gaat niet alleen over planten en dieren. Het gaat ook over onszelf. Meer groen en natuur in Woenselse Heide zorgt voor een gezonde en plezierige omgeving en voor minder stress. Meer groen en natuur kan zelfs voedsel opleveren. Hoe is het gesteld met de biodiversiteit in Woenselse Heide? Planten en dieren komen niet alleen in natuurgebieden voor. In de stad komen meer planten en dieren voor dan men op het eerste gezicht zou denken. Dat geldt ook voor Woenselse Heide. Wie een ommetje maakt kan diverse vogelsoorten (vinken, mezen, kraaiachtigen etc.), insecten ( hommels, vlinders, etc.) zien vliegen en planten (meidoorn, platanen, paardenbloemen etc.) zien groeien. Wie ’s avonds goed oplet, ziet vleermuizen, egels en andere zoogdieren. Aan de hopen die zij achterlaten op het gras is te zien dat er ook mollen in Woenselse Heide leven. De openbare ruimte bestaat uit strakke gazons, verharding en monotone beplanting. Dit zijn voor veel soorten goede plekken om te leven. Enkele wat
rijkere groengebiedjes en het HD park vormen hierop een uitzondering. In tuinen is een soortgelijk beeld terug te vinden, sommigen van ons hebben groene pareltjes gecreëerd, terwijl er op ander plekken enkel grind en geraniums te vinden zijn. De stand van de biodiversiteit in de wijk als geheel is daarom laag. De groene tuinen laten zien dat er volop potentie is om daar iets aan te doen! De biodiversiteitsmeter In het zuiden van het parkje tussen de Veluwelaan en de Flevolandlaan komt een biodiversiteitsmeter te staan. De biodiversiteitsmeter toont de stand van de biodiversiteit in Woenselse Heide. De meter bestaat uit vier borden die elk een soortgroep voorstellen: vogels, planten, zoogdieren en insecten. De hoogte van een bord geeft aan hoe het met de soortgroep is gesteld. Als het bord laag hangt dan gaat het niet zo goed en als het bord hoog hangt dan gaat het juist wel goed. De stand van de biodiversiteit is onderzocht door ECNC en Grontmij en als volgt vastgesteld. (onderstaande tekst is onder voorbehoud van kleine wijzigingen; bestand moet nog definitief worden geaccoordeerd). Stand broedvogels: midden In de wijk komen natuurlijk heel wat vogels voor en veel mensen genieten bewust of onbewust van hun aanwezigheid. De ochtendzang van vogels, die in het voorjaar heel uitbundig is, geeft je een opgewekt gevoel. Sommige vogels bezoeken ons “alleen maar” omdat er in de wijk voedsel te vinden is. Ze kunnen zich voeden met zaden en vruchten, soms ook met vruchten of stukjes brood en dan zijn er nog de vleesetende vogels: roofvogels, maar ook de blauwe reiger die graag een visje lust! Veel vogels broeden ook in de wijk. Denk maar aan veel voorkomende soorten zoals de Houtduif, de Huismus, de Koolmees, de Merel, de Pimpelmees en het Winterkoninkje. De broedvogels bouwen in het vroege voorjaar een nestje tussen de stam en de takken van bomen. Sommige vogels broeden in holtes, spechten en mezen. Er zijn vogels die in gaten van huizen kunnen broeden, de Huismus en de Roodstaart broeden bijvoorbeeld het liefst onder een dakpan, als er tenminste een opening te vinden is. We kunnen de vogels ook een handje helpen door speciale nestkasten op te hangen.
Sommige soorten willen die ook gebruiken, bijvoorbeeld mezensoorten, Gierzwaluwen en een paar soorten uilen. Dan zijn er tenslotte ook nog vogels die op de grond kunnen broeden of op de rand van hoge gebouwen. Dat zijn onder andere de weidevogels en sommige (grote) soorten roofvogels. Deze komen in de Woenselse Heide niet (of bijna niet) voor omdat het voor ze te onrustig is in de wijk. Die zoeken wel een plekje buiten de stad!
planten de mogelijkheid geven om vanzelf in een gebied te komen. Maar je kan de zaden ook zelf in de wijk verspreiden op plekjes die er geschikt uitzien. Eventueel kan je ze ook stekken en uitplanten. Misschien dat in de toekomst ook de Gulden sleutelbloem en Wilde marjolein, of Veldsalie en Steenanjer op de Woenselse Heide zullen opduiken, want deze bijzondere en beschermde plantensoorten komen op andere plaatsen in Eindhoven ook al voor.
Stand planten: laag Planten zijn van nature heel sterk. Op bijna elk plekje waar er kaal zand is, ook als het de bodem van ondiep water is, zullen ze uit zaad ontkiemen. Zo verandert het zand al snel en komt daarvoor in de plaats vaak een dicht tapijt van planten! De variatie in plantensoorten is heel groot. In Nederland komen van nature al meer dan 1000 soorten voor. Toch hebben veel planten het maar moeilijk. Op veel plekken ligt er asfalt of liggen er klinkers, daar kunnen planten niet terecht. Veel mensen schoffelen de tuin en verwijderen de planten want, dat is onkruid.. vinden ze. De grootste variatie aan planten op de Woenselse Heide is wel te vinden in plantsoenen, tussen de hoge bomen. Je vindt hier bijvoorbeeld Geel nagelkruid en Witte dovenetel. Er komen weinig zeldzame plantensoorten voor op de Woenselse Heide. Dit zou wel kunnen veranderen want op andere plekken in Eindhoven zijn ze wel te vinden. Maar dan moet er toch wel het één en ander veranderen! Je kan
Stand zoogdieren: laag Zoogdieren.. dat zijn onder andere muizen, knaagdieren (Konijn, Haas), mol, egel, Eekhoorn en ook de grote zoogdieren, zoals herten en zwijnen. Laten we de vleemuizen niet vergeten! Grotere wilde zoogdieren laten zich in een bebouwd gebied zoals de Woenselse Heide bijna nooit zien. Ze ontwijken deze gebieden omdat het er te onrustig is. Een Vos wil nog wel eens in de nachtelijke uren door een woonwijk trekken. De Vos maakt nu eenmaal lange afstanden, en hij laat zich dan niet altijd tegenhouden door bebouwing. Het zijn dus vooral de kleinere zoogdieren die op de Woenselse Heide zitten en te verwachten zijn. Huismuizen zijn wel afhankelijk van onze woningen om te overleven, of we dit nu leuk vinden of niet… De Egel houdt zich op tussen de struiken in de plantsoenen en gaat ’s avonds scharrelend op zoek naar
voedsel zoals wormen en insecten. De Eekhoorn kan ook in het plantsoen zitten, in één van de vele grote bomen op de Woenselse Heide. Maar liever trekt hij zich wat terug tot in het Henri Dunantpark. Vleermuizen verblijven in holtes in gebouwen, waaronder woningen, kerken, bedrijfsgebouwen en buitenhuizen of in holtes in oude bomen. De voorkeur voor bomen of gebouwen verschilt per soort, sommige soorten maken van beide gebruik. Ook nieuwe woningen kunnen worden gebruikt, als er maar holten en spleten in de muren of onder het dak aanwezig zijn. De aanwezigheid van vleermuizen is niet schadelijk voor een gebouw. De soorten jagen in de schemer en in het donker op insecten rondom gebouwen, bomen, struiken, lantaarnpalen en soms ook boven water, zoals de Watervleermuis. Vleermuizen zijn goede vliegers en maken zeker ook gebruik van de Woenselse Heide en het Henri Dunantpark. De lange bomenlanen en de doorlopende stroken met struiken in het gebied zijn voor vleermuizen heel gewenst. Ze hebben zulke lanen nodig om hun weg te kunnen vinden in het gebied. Nu ja, hun weg, eigenlijk niet, want ze verplaatsen zich door de lucht. Ze volgen dus een “luchtweg”…
beestjes worden tot de insecten gerekend. Veel van deze soorten zijn klein en onopvallend, maar dat maakt ze niet onbelangrijk! Ze horen er helemaal bij, want veel vogels en kleine zoogdieren voeden zichzelf met insecten. Veel insecten voelen zich thuis rond en boven het open water en op vochtige plekken. Ze houden vaak ook erg van kleurrijke bloemen. Dat geldt voor vlinders, bijen en wespen. Ze verzamelen de nectar uit de bloemen en vervullen zonder dat ze het zelf weten een grote rol bij de bevruchting van de planten. Ongemerkt brengen ze het stuifmeel van de bloem over naar de stamper van de bloem. Dat is de bestuiving. Insecten spelen daarbij écht een hoofdrol. Insecten zijn nuttige dieren. Veel insecten zijn ook te vinden in en rond de stammen en takken van dode of afstervende bomen. Open water en natte plekken zijn er niet op de Woenselse Heide, maar wel in het Henri Dunantpark. Vlinders, bijen en hommels zouden enorm profiteren als er meer wilde planten in de wijk zouden zijn. Dode bomen zijn er in de wijk ook niet. Voor de veiligheid van de mensen worden rottende takken en stammen van de bomen verwijderd. In het Henri Dunantpark zijn wel dode bomen te vinden: heel goed voor de insecten!
Stand insecten: midden Voor insecten is de Woenselse Heide nog geen paradijsje.. Insecten, dat zijn onder andere vlinders en libellen, maar ook kevers en torren, spinnen, heel veel kleine
Er komen ook soorten voor die beschermd zijn in het kader van de Flora- en Faunawet. Dit geldt in ieder geval voor alle voorkomende vogels. Zie verder bijlage 1.
3. Groslijst acties Samen hebben we gekeken naar acties in de wijk die ervoor zorgen dat er meer en diverse planten en dieren voorkomen. In dit hoofdstuk presenteren we een lijst van mogelijke acties. Locatie Wijk Door de hele wijk tussen bestaande groenelementen
Mogelijke actie
Ecologisch doel
Verbindingszones of ‘stepping stones’ voor planten en dieren.
Verbinden van groene gebieden zodat Dit kan bijvoorbeeld door alle of een deel van dieren zich door de wijk kunnen verplaatsen de tuinen in één straat groener en natuurlijker te maken. Ook kunnen de plantsoenen op de Grebbeberglaan en Schouwenlaan meer diverse planten en meer hoog laag begroeiing krijgen.
Kale muren in de wijk
Leilindes plaatsen
Nestgelegenheid voor vogels en insecten
Nader te bepalen
Biodiversiteitplek door en voor jongeren Dit is een nobel streven. Het is de vraag op welke manier jongeren hiervoor enthousiast gemaakt kunnen worden en blijven. Vraagt ook veel begeleiding. Zie ook: www.naturallycool.nl
Door de hele wijk
Meer diversiteit in soorten planten Toename van vogels, vlinders en zoogdieren. in plantsoenen In overleg met de afdeling groenbeheer van de gemeente Eindhoven.
Door de hele wijk
Bloembollen planten
Goed voor vlinders en bijen Makkelijk uit te voeren als er een groep vrijwilligers is. Visueel sterk effect, goed voor beleving.
Door de hele wijk
Aanbrengen van gedichten of spreuken in stoeptegels en/of op blinde muren.
Verhoogt draagvlak voor natuur
Verhoogt de beleving van de wijk en de natuur
Door de hele wijk Groene tuinen.
Tuinen kunnen echte natuurpareltjes zijn, voor insecten, vogels, zoogdieren
Ook een combinatie met eetbare gewassen in tuin mogelijk.
Door de hele wijk
Meer broedgelegenheid voor vogels Er zijn veel vogelhuisjes in (een deel van) de wijk. De vogelhuisjes zijn jaren geleden opgehangen. Gemaakt door een sociale werkplaats, maar ze zijn niet goed meer. Ze zijn nl niet te openen en worden dus niet schoongemaakt. Er maken dus geen vogels gebruik van. Bovendien snijdt het ijzerdraad waarmee ze zijn opgehangen ooit, allang in het hout van de bomen.
Vogelhuisjes verwijderen en nieuwe ophangen.
Kansen en knelpunten
Het schoonmaken van vogelhuisjes zou jaarlijks door scholieren gedaan kunnen worden in het kader van een Natuur- en MilieuEducatieve -les.
Locatie
Mogelijke actie
Ecologisch doel
Kansen en knelpunten
Insectenhotel, weidebloemen en vogelhuisjes
Meer insecten, vogels, vlinders De tuinen voor het appartementen complex ziet er al behoorlijk groen uit. Dit zou nog versterkt kunnen worden.
STRATEN
Lauwerszeeweg, Eerdbrand
Groenplantsoen aan Ontwikkelen (natuurlijke) heide Meer insecten, vogels, vlinders Zuiderzeelaan
Door het ontwikkelen van heide ontstaat er een link met de naam van de wijk.
Hoek Holterberglaan Wilde bloemenweide Meer insecten, vogels, vlinders en Baronielaan
In overleg met de afdeling groenbeheer van de gemeente Eindhoven.
Holterberglaan
Bestaande groenstrook opknappen door Meer insecten, vogels, vlinders onder andere struiken aan te planten
In overleg met de afdeling groenbeheer van de gemeente Eindhoven.
Grebbeberglaan / Waddenzeelaan
Meer structuur en diversiteit aanbrengen door Meer insecten, vogels, vlinders aanplant lage struiken en planten waardoor de middenberm minder strak en saai wordt.
In overleg met de afdeling groenbeheer van de gemeente Eindhoven.
De Ullerberglaan
Meer structuur en diversiteit aanbrengen door Meer insecten, vogels, vlinders aanplant lage struiken en planten waardoor straat minder strak en saai wordt.
In overleg met de afdeling groenbeheer van de gemeente Eindhoven.
Zuiderzeelaan
Nestplaats mussenkolonie
Goedkeuring van de eigenaar woning(en)
Versterking van de Huismussenpopulatie
Kopse kanten van de Reeks schuine nestkasten koloniebroeders Toename vogels woningen
Goedkeuring van de eigenaar woning(en)
Bij De Schelp
Nestplaats mussenkolonie
Toename vogels
Goedkeuring van de school
Bomen veldje Veluwelaan
Nestkastjes ophangen
Toename vogels In overleg met de afdeling groenbeheer van de gemeente Eindhoven.
De Bergen
Vogelhuisjes vervangen
Toename vogels
Rode Kruislaan
Bijwerken kale plekken in plantsoen.
Meer insecten, vogels, vlinders In overleg met de afdeling groenbeheer van de gemeente Eindhoven.
Nederlandplein
Insectenhotel
Meer insecten, vogels, vlinders In overleg met de afdeling groenbeheer van de gemeente Eindhoven.
Tuin van de Bevelanden, Insectenhotel Meer insecten, vogels, vlinders Lauwerszeeweg Park voor Flevolandlaan en Veluwelaan
Kruidentuintjes (eventueel voor en met kinderen)
Ergens in de wijk, bijvoor- beeld op braakliggend terrein in het natuurgebied aan de noordkant van de Hondsruglaan.
Stadslandbouw
Meer insecten en vlinders
Welke locatie wordt bedoeld?
Bijvoorbeeld in samenwerking met Natuursuper
Locatie
Mogelijke actie
Ecologisch doel
Kansen en knelpunten
Roosters op parkeerplaatsen voor meer groen en hoogte (struiken en bomen)
Meer insecten, vogels, vlinders
Relatief dure ingreep, kost parkeerplaatsen
Meer insecten, vogels, vlinders
Goedkeuring van verenging van eigenaren
FLATS
Flat Waddenzeelaan
Nederlandplein / Begroeiing tegen flat en garageboxen Waddenzeelaan (groen en anti- graffiti) Garageboxen Nederlandplein Groen dak
Meer insecten, vogels, vlinders De eigenaren van de garageboxen zullen hieraan moeten meewerken. Een groendak is een relatief dure ingreep. Helemaal als de dakconstructie niet voldoende is.
Lauwerszeeweg
Verticale tuinen op flat
Meer insecten, vogels, vlinders Relatief dure ingreep. De hoogte van de kosten zijn afhankelijk van de soort gevel. Denk aan prijzen vanaf € 350 per m2.
Vaalsebergweg
Groen maken van de kale muur naast grote flat Meer insecten, vogels, vlinders door klimop of andere begroeiing tegen de muur te laten groeien en door een paar bomen aan te planten.
De muur ziet er niet uit (te kaal en stenig) en nodigt uit tot vandalisme, graffiti etc.
AUTOWIJK
Pietersbergweg
Groene gevels
Meer insecten, vogels, vlinders Kans om samen met de autobedrijven een project op te starten. Ook zij hebben namelijk baat bij een groene entree van hun zaak. Door contact te zoeken met bedrijven kan misschien een samenwerking ontstaan.
Pietersbergweg
Bloembakken op hoogte aan lantaarnpalen
Meer insecten, vogels, vlinders
Hondenuitlaat Klimop aanplanten en kleur inbrengen Meer insecten, vogels, vlinders Pietersbergweg Hoek Huizingalan – Hondsrug Aantrekkelijk maken van de brede, Meer insecten, vogels, vlinders verwaarloosde berm (naast autodealer Sito) door inzaaien van bloemenmengsels
In middenbern staan al wat narcissen.
Hondsruglaan 1752 Scholen
Er zit hier een bedrijf dat Vogels heet, dus waarom geen vogelhuisjes ophangen?
Kale witte muur groener maken door Meer insecten, vogels, vlinders bijvoorbeeld plantenbakken of klimop.
Locatie
Mogelijke actie
Ecologisch doel
Kansen en knelpunten
FLATS
Ten noorden van De Schelp Schooltuin maken Meer insecten, vogels, vlinders bij parkeerplaats
Vraagt veel begeleiding (tijd) vanuit de school. Rekenen, taal, e.d. gaan voor.
De Vijfkamp, Waddenzeelaan Betegelde schoolplein groener maken door bomen en struiken aan te planten school.
Meer insecten, vogels, vlinders In overleg met de
Christiaan Huygens College
In overleg met de school.
Aanplanten bomen
Meer insecten, vogels, vlinders
De Ontmoeting aan de Groener maken schoolplein Meer insecten, vogels, vlinders Het plein wordt binnenkort door de directie aangepakt. Hettenheuvellaan Ook is er een werkgroep die iets met het schoolplein wil. Mogelijk kunnen we hier aansluiting bij vinden. Winkelcentrum Veluwelaan Winkelcentrum Veluwelaan Het winkelcentrum groener maken, bijvoorbeeld door aanplanten van bomen, struiken kruiden langs bestrating en muren, plaatsen van roosters en bomen op de parkeerplaats Meer insecten, vogels, vlinders In overleg met de eigenaar van het winkelcentrum en de ondernemers. Wieringermeerlaan (afscheiding voor C1000) Behoud en ontwikkeling van de groene muur Meer insecten, vogels, vlinders Misschien is een samenwerking met de C1000 mogelijk. Henri Dunant Park Vijver langs Rode Kruislaan Ontwikkelen van natuurlijke oevers Meer amfibieën, libellen, vissen en bloemen.
4. Actieplan 2012 Haalbaarheid acties Om acties uit te voeren is tijd, geld en menskracht nodig. We kunnen als bewoners natuurlijk ook actie zelf uitvoeren. Tijd en menskracht zijn te organiseren. Denk aan vogelhuisjes maken, tuinen onderhouden etc. De kosten voor dit type acties zijn materiaalkosten en (eventueel) kosten voor professionele begeleiding. Voor sommige acties is echter meer geld nodig. Acties als het maken van groene gevels tegen de wanden van de flats, groene daken op de garageboxen en roosters met bomen op parkeerplaatsen zijn dure ingrepen. Vooralsnog is hier geen geld voor beschikbaar. Bovendien zijn we voor sommige acties afhankelijk van de eigenaren, bijvoorbeeld bij acties voor het winkelcentrum en de groene daken op de garageboxen.
Hiernaast moet rekening gehouden worden met het reguliere beheer en onderhoud van het groen. De gemeente is hiervoor verantwoordelijk en zij moet hierbij rekening houden met andere aspecten dan biodiversiteit, zoals kosten voor onderhoud en openbare veiligheid. De gemeente is voor ons dus een belangrijke gesprekspartner. Acties die te maken hebben met het openbaar groen overleggen we dan ook met de gemeente. Met deze aspecten in gedachte zijn we gekomen tot een aantal haalbare acties die we dit jaar gaan uitvoeren. Deze worden in dit hoofdstuk nader beschreven.
Wat? Actie 1.
Wat?
Insectenhotel in een bloemrijk grasland
•
Het plaatsen van een groot insectenhotel. Een hotel is gemaakt van elzenhout en heeft een dak van multiplex met dakleer. De voor de opvulling gebruikte materialen zijn: bamboe, berken en kalkzandsteen. Solitaire bijen, maar ook andere insecten zoals lieveheersbeestjes zijn de meest voorkomende gasten van dit ‘hotel’. De afmeting is 2,5 x 1 x 0,4 meter.
•
Het creëren van bloemrijk grasland door het inzaaien van het gras met een bloemenmengsel rondom het grote insectenhotel. Er wordt rondom een gebied van ongeveer 190m2 ingezaaid.
• Het plaatsen van een groot ins heeft een dak van multiplex m materialen zijn: bamboe, berk andere insecten zoals lievehee dit ‘hotel’. De afmeting is 2,5 x
Referentiebeeld insectenhotel Referentiebeeld Waar?
Het insectenhotel in bloemrijk grasland wordt in het gras in de nabijheid van een bestaande bosschage geplaatst in het zuidwesten van het plantsoen tussen de Veluwelaan en de Flevolandlaan.
Wie?
Projectteam: Danni Keil (trekker), Jolien van de Sande, Jan Jeen Boink, Niel Mathura. ….? In samenwerking met overige bewoners en Frank Verhagen van de gemeente Eindhoven. Waar?
Hoeveel?
1 groot insectenhotel à € 590,1330 gram vlindermix à € 95,Totaal: € 685,- (incl. BTW)
Hoe?
Wie?
Het insectenhotel wordt geplaatst door het projectteam in samenwerking met de overige bewoners en Frank Verhagen van de gemeente Eindhoven.
Hoeveel?
Waneer?
Plaatsen insectenhotel: werkzaterdag 22 september 2012 Zaaien bloemenmengsel: werkzaterdag maart/april 2013, afhankelijk van het weer.
Hoe en wanneer? Wanneer?
insectenhotel (Vivara)
• Het creëren van bloemrijk gra bloemenmengsel rondom het van ongeveer 190m2 ingezaai Het insectenhotel in bloemrijk gra bestaande bosschage geplaatst in Veluwelaan en de Flevolandlaan. Projectteam: Danni Keil (trekker), ….? In samenwerking met overige bew Eindhoven. 1 groot insectenhotel à € 590,1330 gram vlindermix à € 95,Totaal: € 685,- (incl. BTW) Het insectenhotel wordt geplaats overige bewoners en Frank Verha Plaatsen insectenhotel: werkzater zaaien bloemenmengsel: werkzat
Actie 2. Insectenhotels Actie 2.
Insectenhotels
Wat?
Wat?
Het plaatsen van kleine insectenhotels voor bijen, lieveheersbeestjes, gaazvleigen etc. Afmeting tot ongeveer 40 cm. Zie onderstaand plaatje voor een voorbeeld.
Waar?
De kleine insectenhotels worden opgehangen in plantsoenen aan gekandelaberde bomen en aan schuttingen en gevels door de hele wijk.
Wie?
Projectteam: Danni Keil (trekker), Jolien van de Sande, Jan Jeen Boink, Niel Mathura, …? In samenwerking met overige bewoners en Frank Verhagen van de gemeente Eindhoven.
Het plaatsen van kleine insectenhotels etc. Afmeting tot ongeveer 40 cm. Zie
Referentiebeeld vlinderkast (Vivara) Referentiebeeld insectenhotel (Vivara)
Hoeveel?
20 kleine insectenkasten à € 40,Totaal: € 800,- (incl. BTW)
Hoe?
De insectenhotels worden geplaatst door het projectteam in samenwerking met de overige bewoners.
Waneer?
werkzaterdag 22 september 2012
Waar? Wie?
Hoeveel? Hoe en wanneer? Wanneer?
De kleine insectenhotels worden opgeh bomen en aan schuttingen en gevels d Projectteam: Danni Keil (trekker), Jolie …? In samenwerking met overige bewoner Eindhoven. 20 kleine insectenkasten à € 40,Totaal: € 800,- (incl. BTW) De insectenhotels worden geplaatst do overige bewoners. werkzaterdag 22 september 2012
Actie 3.
Actie 3. Vogelhuisjes
Vogelhuisjes
Wat?
Het creëren van nestgele
Actie 3. Vogelhuisjes
Wat?
Het creëren van nestgelegenheid voor vogels door het ophangen van vogelhuisjes.
Wat?
Het creëren van nestgelegenheid
Ook worden vogelhuisjes verwijderd die gaandeweg een belemmering zijn gaan vormen voor bomen door diktegroei, zie onderstaande foto.
Waar?
Door de hele wijk bij voorkeur aan schuttingen, gevels e.d. Actie 3. Vogelhuisjes De vogelhuisjes worden opgehangen op een hoogte van 2,5 meter.
Wat?
Wie?
Het creëren van nestgelegenheid voor vogels door het op
Projectteam: Jolien van de Sande (trekker), Danni Keil, Jan Jeen Boink, Niel Mathura, ….? In samenwerking met overige bewoners. Onder professionele begeleiding van Arjan Ooms (Met U Stadsnatuur, MU-S) en Frank Verhagen van de gemeente Eindhoven.
Referentiebeeld vogelhuisje
Referentiebeeld vogelhuis Referentiebeeld
vogelhuisje Ook worden vogelhuisjes verwijde vormen voor bomen door diktegro
2 nieuwe nestgelegenheden, inclusief begeleidings- en materiaalkosten € 600,- (incl. BTW) Hoeveel?
Hoe?
Ook worden vogelhuisjes vormen voor bomen doo
De vogelhuisjes die bomen beknellen en het ophangen van de nieuwe nestkasten worden uitgevoerd door bewoners.
Referentiebeeld vogelhuisje
Waneer?
Ook worden vogelhuisjes verwijderd die gaandeweg een b vormen voor bomen door diktegroei, zie onderstaande fo
Werkzaterdag 22 september
Foto’s van beknelde bomen in Wo Wie?
Projectteam: Jolien van de Sande ….? In samenwerking met overige bew Foto’s van beknelde MU-S) bome Ooms (Met U Stadsnatuur, Waar? Door de hele wijk bij voorkeur aan opgehangen op een hoogte van 2, Foto’s van beknelde bomen in Woenselse Heide
Wie?
Wie?
Foto´s van beknelde bomen Projectteam: Jolien van d in Woenselse Heide ….?nieuwe nestkasten, inclusief be Hoeveel? 40 Projectteam: Jolien van de Sande (trekker), Danni Keil, Jan In samenwerking met ove ….? Hoe? De vogelhuisjes die bomen beknel Ooms (Met UOnder Stadsnatuu In samenwerking met overige bewoners. profession
Actie 4. Nestgelegenheid voor koloniebroeders
Actie 4.
Wat?
Nestgelegenheid voor koloniebroeders
Wat?
Het groepsgewijs plaatsen van nestkasten ten behoeve huismussen en gierzwaluwen. Ook o.a. mezen kunnen nestkasten.
Het groepsgewijs plaatsen van nestkasten ten behoeve van kolonie broeders huismussen Actie 4. Nestgelegenheid voor koloniebroeders en gierzwaluwen. Ook o.a. mezen kunnen gebruik maken van dit type nestkasten.
Wat?
Waar?
Het groepsgewijs plaatsen van nestkasten ten behoeve van kolonie broeders huismussen gierzwaluwen. Ook o.a. mezen kunnen gebruik maken van dit type In het gebied tussen De Schelp en de Lauwerszeeweg in de nok op de zijkanten van deen school nestkasten. en een woning. worden gemaakt door cliënten GGZE (hulpverlening). Referentiebeelden nestkasten
Wie?
Projectteam: Niel Mathura (trekker), Danni Keil, Jolien van de Sande, Jan Jeen Boink, …? In samenwerking met overige bewoners en Frank Verhagen van de gemeente Eindhoven. Onder professionele begeleiding van Arjan Ooms (Met U Stadsnatuur, MU-S). De kasten worden gemaakt door cliënten GGZE (hulpverlening).
Hoeveel?
nestkasten 2 nieuwe nestgelegenheden, inclusief begeleidings- en materiaalkosten €Referentiebeelden 600,- (incl. BTW) Waar?
Wie?
Projectteam: Niel Mathura (trekker), Danni Keil, Jolien …? In samenwerking met overige bewoners en Frank Verh Eindhoven. Onder professionele begeleiding van Arjan MU-S). De kasten worden gemaakt door cliënten GGZE In Referentiebeelden het gebied tussennestkasten De Schelp en de Lauwerszeeweg i de school en een woning.
Hoeveel? 2 nieuwe nestgelegenheden, inclusief begeleidings- en Projectteam: Niel Mathura (trekker), Danni Keil, Jolien van de Sande, Jan Jeen Boi BTW) 1. Overleg met de school en woningeigenaren over de locatie van de nestkasten …? 2. Plaatsen van de kasten door de bewoners onder professionele begeleiding In samenwerking met enmet Frank Verhagen van de gemeente Hoe?overige bewoners 1. Overleg de school en woningeigenaren over de Eindhoven. Onder professionele 2. begeleiding van Arjan Ooms U Stadsnatuur, Plaatsen van de kasten door (Met de bewoners onder pr MU-S). De kasten worden gemaakt door cliënten GGZE (hulpverlening). Werkzaterdag 22 september Waar? In het gebied tussen De Schelp en de Lauwerszeeweg in de nok op de zijkanten va Wanneer? Werkzaterdag 22 september de school en een woning.
Wie?
Hoe?
Waneer?
Hoeveel?
2 nieuwe nestgelegenheden, inclusief begeleidings- en materiaalkosten € 600,- (in BTW)
Hoe?
1. Overleg met de school en woningeigenaren over de locatie van de nestkasten 2. Plaatsen van de kasten door de bewoners onder professionele begeleiding
Wanneer?
Werkzaterdag 22 september
Wat?
Actie 5.
Bloemrijk Roelantlaan
Wat?
Het inzaaien van bloemrijk zadenmengsel. Toegepast wordt een mix die bestaat uit klavers, bolderiken, goudsbloemen, klaprozen, korenbloem, maar die ook de bij rupsen geliefde dille bevat. De gemiddelde hoogte is 80 cm en de gemiddelde bloeitijd is 4 maanden.
Waar?
Een middenstrook van de plantsoenen aan de Roelantlaan. Het gaat om ongeveer 1750 m2 grasland.
Foto Foto Bolderik Bolderik
Wie?
Projectteam: Jan Jeen Boink (trekker), Danni Keil, Jolien van de Sande, Niel Mathura, ….? In samenwerking met overige bewoners en Frank Verhagen van de gemeente Eindhoven.
Wie?
Hoeveel?
60 dozen zaadmengsel à € 14,- van 210 gram per doos. Totaal € 840,- (incl. BTW)
Waar?
Hoe?
Het gazon wordt fijn gefreesd door de gemeente en het bloemmengsel wordt door bewoners ingezaaid.
Waneer?
Het inzaaien van bloemrijk zadenm klavers, bolderiken, goudsbloemen rupsen geliefde dille bevat. De gem bloeitijd is 4 maanden.
Projectteam: Jan Jeen Boink (trekke ….? In samenwerking met overige bewo Eindhoven. Een middenstrook van de plantsoen 1750 m2 grasland.
Hoeveel?
60 dozen zaadmengsel à € 14,- van Totaal € 840,- (incl. BTW)
Hoe?
Het gazon wordt fijn gefreesd door bewoners ingezaaid. Voorbewerking bestaande grasmat maart/april 2013. Afhankelijk van h
Voorbewerking bestaande grasmat en zaaien bloemenmengsel: werkzaterdag maart/april Wanneer? 2013. Afhankelijk van het weer.
beheersovereenkomst afgesloten.
Waar? Wie?
In het zuiden van het plantsoen tussen de Veluwelaan en de Flevolandlaan. Projectteam: ……..? (trekker), …..teamleden? In samenwerking met overige
Actie 6.
Kruidentuin
Wat?
Een aantrekkelijke kruidentuin voor bewoners waarin allerlei soorten kruiden en bloemen voorkomen zoals Tijm, Marjolijn, Lavendel, Oregano, Zonnebloemen. De plantvakken worden afgescheiden door een meidoornhaag (dubbele rij). Buiten de meidoornhaag komt het bloemrijk grasland. In het centrum van de tuin komt halfverharding en er staat de biodiversiteitsmeter en een bankje. Schuin door de tuin loopt een paadje van halfverharding. Zie onderstaand voorlopig ontwerp. De tuin wordt door bewoners gebruikt en beheerd. Hierover wordt een beheersovereenkomst afgesloten.
Waar?
In het zuiden van het plantsoen tussen de Veluwelaan en de Flevolandlaan.
Wie?
Projectteam: ……..? (trekker), …..teamleden? In samenwerking met overige bewoners en Frank Verhagen van de gemeente Eindhoven (groenbeheer).
Hoeveel?
Heg: € 400,Bank: € 500,Planten: 1000,Halfverharding pad en middenterrein: € 1500,Bloemrijk grasland (Actie 1) Totaal: € 3400,- (incl. BTW)
Hoe?
1. Overleg met de gemeente over aanpak en beheersovereenkomst 2. Het uitwerken van het ontwerp van de kruidentuin, inclusief de biodiversiteitsmeter 3. Het inrichten van plantvakken, het planten van de heggen en het aanleggen van het centrum en het paadje; 4. Het planten van vaste kruiden;
Waneer?
Voorbereiden (1,2): september 2012 Inrichting en planten: oktober 2012 Zaaien bloemenmengsel: werkzaterdag maart/april 2013. Afhankelijk van het weer.
Actie 7.
Biodiversiteitsborden
Wat?
Het plaatsen van geplastificeerde biodiversiteitsborden van 0,5 x 1,0 meter bij alle entrees van de wijk, zodat inwoners en bezoekers op de hoogte zijn van het werken aan de natuur in Woenselse Heide. Op de bord staat staat op een wervende manier verbeeld en beschreven waar de bewoners mee bezig zijn en waar ze zich kunnen melden om mee toe doen.
Waar?
1. 2. 3. 4. 5. 6.
Wie?
Projectteam: ……..? (trekker), …..teamleden? In samenwerking met overige bewoners en Frank Verhagen van de gemeente Eindhoven (groenbeheer).
Hoeveel?
6 geplastificeerde borden à € 75,Totaal: € 450,- (incl. BTW)
Hoe?
1. Poster ontwerpen 2. Borden bestellen 3. Borden plaatsen
Waneer?
Voorbereiden (1,2): september 2012 Borden plaatsen: oktober 2012
Kruising Roelantlaan en Veluwelaan Kruising Roelantlaan en Noordzeelaan Kruising Roelantlaan en Rode Kruislaan Kruising Hondsruglaan en Rode Kruislaan Kruising Hondsruglaan en Holterberglaan Kruising Huizingalaan en Ellertsveltstraat
Wat? Actie 8.
Het vergroenen van het scho door middel van: • Het creëren van nestgele vogelhuisjes.
Het Groene Schoolplein
Actie 8. Het Groene Schoolplein
Wat?
Waar?
Het vergroenen van het schoolplein en de plantsoenen van de OBS De Ontmoeting door Wat? middel van: • Het creëren van nestgelegenheid voor vogels door het ophangen van vogelhuisjes. • Het aanplanten van een gevarieerde struiklaag van Meidoorn, Kardinaalsmuts, Lijsterbes, Sleedoorn e.d • Het plaatsen van kleine insectenhotels (vlinders, bijen, gaazvliegen e.d.). Afmeting tot ongeveer 40 cm. Zie onderstaand plaatje voor een voorbeeld.
Er worden diverse struiken aangeplant in de plantsoenen van De Ontmoeting. De nestkastjes komen in de bomen of op de gebouwen op een hoogte van ongeveer 2,5 meter.
Wie?
Projectteam: ……..? (trekker), …..teamleden? In samenwerking met overige bewoners en de school.
Hoeveel?
8 nestkastjes à € 20,4 insectenhotels à 50,100 struiken à € 5,Totaal: € 860,- (incl. BTW)
Het vergroenen van het schoolplein en de pl door middel van: • Het creëren van nestgelegenheid voor vo vogelhuisjes. Referentiebeeld vogelhuisj
• Het aanplanten van een ge Lijsterbes, Sleedoorn e.d
Referentiebeeld vogelhuisje Referentiebeelden Referentiebeeld vogelhui • Het aanplanten van een gevarieerde stru vogelhuisje Lijsterbes, Sleedoorn e.d van een • Het aanplanten Lijsterbes, Sleedoorn e.d
Meidoorn • Het plaatsen van kleine ins Meidoorn Meidoorn Afmeting tot ongeveer 40
Hoe?
Het ophangen van de nestkastjes en het aanplanten van de struiken wordt gedaan samen met leerlingen.
Waneer?
Vogelhuisjes en insectenhotels in oktober 2012. Planten in april 2013.
Waar?
Waar? Wie? Hoeveel?
• Het plaatsen van kleine insectenhotels (v Afmeting tot ongeveer 40 cm. Zie onders
Meidoorn • Het plaatsen van kleine i Referentiebeeld vlinderkast (Vivara) Afmeting tot ongeveer 4
Er worden diverse struiken aangeplant in de Referentiebeeld De nestkastjes komen in de bomen of op de Referentiebeeld vlinderkas Vlinderkast (Vivara) 2,5 meter.
(trekker), …..teamleden? ErProjectteam: worden……..? diverse struiken aa bewoners en de school. De nestkastjes komen in de b 8 nestkastjes à € 20,-
Actie 9.
Bloembollen planten aan de Noordzeelaan
Wat?
Het planten van verschillende soorten bloembollen, zoals sneeuwklokjes, lenteklokjes, krokussen, narcissen, tulpen in de plantsoenen van de wijk. Er wordt gewerkt met een mix van soorten die opeenvolgend bloeien van februari tot en met april.
Waar?
Op alle grasvelden van de plantsoenen langs de Noordzeelaan (3 stroken)
Wie?
……..? (trekker), …..teamleden? Aannemer in opdracht van Bewonersvereniging Woenselse Heide en in samenwerking met Frank Verhagen van de gemeente Eindhoven.
Hoeveel?
3 Stroken van 2 x 5 meter à € 125,- per strook, inclusief machinaal inbrengen. Totaal: € 375,- (incl. BTW)
Hoe?
3 Stroken van 2 x 5 meter à € 125,- per strook, inclusief machinaal inbrengen. Totaal: € 375,- (incl. BTW)
Waneer?
In oktober of november afhankelijk van de temperatuur.
Actie 10.
Bloembollen planten Schouwenlaan en Sallandlaan
Wat?
Het planten van verschillende soorten bloembollen, zoals sneeuwklokjes, lenteklokjes, krokussen, narcissen, tulpen in de plantsoenen van de wijk. Er wordt gewerkt met een mix van soorten die opeenvolgend bloeien van februari tot en met april.
Waar?
Op alle grasvelden van de plantsoenen langs de Schouwenlaan (2 stroken) en de Sallandlaan (2 stroken).
Wie?
……..? (trekker), …..teamleden? Aannemer in opdracht van Bewonersvereniging Woenselse Heide en in samenwerking met Frank Verhagen van de gemeente Eindhoven.
Hoeveel?
4 Stroken van 2 x 5 meter à € 125,- per strook, inclusief machinaal inbrengen. Totaal: € 500,- (incl. BTW)
Hoe?
Het oplichten van een toplaag van het gazon en het inbrengen van bloembollen gebeurd machinaal. Na 1 juni worden de stroken gemaaid, zodat de planten kunnen afrijpen.
Waneer?
In oktober of november afhankelijk van de temperatuur.
Wat?
Actie 11.
Vlinderstruiken in de wijk
Wat?
Het aanplanten van vlinderstruiken in plantvakken in de wijk om ze voor insecten interessanter te maken.
Wie?
Projectteam: ……..? (trekker), …..teamleden? In samenwerking met overige bewoners en Frank Verhagen van de gemeente Eindhoven (groenbeheer).
Waar?
Wie?
• • • • • • • • •
Baronielaan Flevolandlaan Veluwelaan Grebbenberglaan Zuiderzeelaan Beijerlandlaan Markerwaardlaan Schouwenlaan Meierijlaan
Wie? Hoeveel?
Hoeveel?
200 à € 4,Totaal: € 800,- (incl. BTW)
Hoe?
De struiken worden geplant door bewoners onder begeleiding van de gemeente.
Waneer?
Planten in april 2013
• Het aanplanten van vlinderstruiken in plantvakken interessanter te maken.
Vlinderstruik Vlinderstruik
• Baronielaan • Flevolandlaan • Veluwelaan • Grebbenberglaan • Zuiderzeelaan • Beijerlandlaan • Markerwaardlaan • Schouwenlaan • Meierijlaan Projectteam: ……..? (trekker), …..teamleden? In samen bewoners en Frank Verhagen van de gemeente Eindh 200 à € 4,Totaal: € 800,- (incl. BTW)
Hoe?
De struiken worden geplant door bewoners onder be
Wanneer?
Planten in april 2013 .
Actie 12.
Referentiebeeld vogelhuisje • Het aanplanten van een gevarieerde st Lijsterbes, Sleedoorn e.d
Meidoorns in de wijk
Wat?
Het aanplanten van groot formaat meidoorn op enkele plantsoenen (gazons) in de wijk.
Wie?
Projectteam: ……..? (trekker), …..teamleden? In samenwerking met overige bewoners en Frank Verhagen van de gemeente Eindhoven (groenbeheer).
Waar?
• • • •
Hoeveel?
6 à € 75,Totaal: € 450,- (incl. BTW)
Meidoorn Meidoorn • Het plaatsen van kleine insectenhotels Afmeting tot ongeveer 40 cm. Zie onde
Baronielaan Veluwelaan Grebbenberglaan Meierijlaan
Hoe?
De struiken worden geplant door bewoners onder begeleiding van de gemeente.
Waneer?
Planten in april 2013
Referentiebeeld vlinderkast (Vivara) Waar?
Er worden diverse struiken aangeplant in De nestkastjes komen in de bomen of op 2,5 meter.
Wie?
Projectteam: ……..? (trekker), …..teamlede bewoners en de school.
Hoeveel?
8 nestkastjes à € 20,4 insectenhotels à 50,100 struiken à € 5,Totaal: € 860,- (incl. BTW) Het ophangen van de nestkastjes en het a samen met leerlingen. Vogelhuisjes en insectenhotels in oktober Planten in april 2013 .
Hoe? Wanneer?
Overzicht acties: Budget
Actie
Wie
Insectenhotel in bloemrijk grasland
Projectteam: Danni Keil (trekker), Jolien van de Sande, Jan Jeen Boink, Niel Mathura,….? In samenwerking met overige bewoners en Frank Verhagen van de gemeente Eindhoven.
€ 685,-
Insectenhotels
Projectteam: Danni Keil (trekker), Jolien van de Sande, Jan Jeen Boink, Niel Mathura,….? In samenwerking met overige bewoners en Frank Verhagen van de gemeente Eindhoven.
€ 800,-
Vogelhuisjes
Projectteam: Jolien van de Sande (trekker), Danni Keil, Jan Jeen Boink, Niel Mathura,….? In samenwerking met overige bewoners. Onder professionele begeleiding van Arjan Ooms (Met U Stadsnatuur, MU-S) en Frank Verhagen van de gemeente Eindhoven.
800,-
Nestgelegenheid voor koloniebroeders
Projectteam: Niel Mathura (trekker), Danni Keil, Jolien van de Sande, Jan Jeen Boink,…..? In samenwerking met overige bewoners en Frank Verhagen van de gemeente Eindhoven. Onder professionele begeleiding van Arjan Ooms (Met U Stadsnatuur, MU-S).
€ 600,-
Bloemrijk Roelantlaan
Projectteam: Jan Jeen Boink (trekker), Danni Keil, Jolien van de Sande, Niel Mathura, …..? In samenwerking met overige bewoners en Frank Verhagen van de gemeente Eindhoven.
€ 840,-
Kruidentuin Projectteam: ……..? (trekker), …..teamleden? In samenwerking met overige bewoners en Frank Verhagen van de gemeente Eindhoven (groenbeheer). Biodiversiteitsborden
Projectteam: ……..? (trekker), …..teamleden? In samenwerking met overige bewoners en Frank Verhagen van de gemeente Eindhoven (groenbeheer).
€ 3400,€ 450,-
Het Groene Schoolplein Projectteam: ……..? (trekker), …..teamleden? In samenwerking met overige bewoners en de school.
€ 860,-
Bloembollen Noordzeelaan
……..? (trekker), …..teamleden? Aannemer in opdracht van Bewonersvereniging Woenselse Heide en in samenwerking met Frank Verhagen van de gemeente Eindhoven.
€ 375,-
Bloembollen Schouwenlaan en Sallandlaan
……..? (trekker), …..teamleden? Aannemer in opdracht van Bewonersvereniging Woenselse Heide en in samenwerking met Frank Verhagen van de gemeente Eindhoven.
€ 500,-
Vlinderstruiken in de wijk ……..? (trekker), …..teamleden? In samenwerking met overige bewoners en Frank Verhagen van de gemeente Eindhoven (groenbeheer). Meidoorns in de wijk ……..? (trekker), …..teamleden? In samenwerking met overige bewoners en Frank Verhagen van de gemeente Eindhoven (groenbeheer).
€ 800,€ 450,-
Totaal € 10.560,
5. Vervolg Het doel van de acties is het verhogen van de biodiversiteit. In 2013 kijken wij waar de acties toe hebben geleid. Zijn er meer vogels, zoogdieren, insecten en planten bijgekomen in Woenselse Heide? Zo ja, hoeveel? Als hier antwoord op gekregen is, wordt de biodiversiteitsmeter aangepast. Op deze manier kan iedereen zien dat de biodiversiteit in Woenselse Heide toeneemt. In 2013 bekijken we of wij nog meer acties kunnen uitvoeren om Woenselse Heide nog mooier te maken.
Bijlage 1 1.1 Beschermde soorten In Woenselse Heide komen soorten voor die beschermd zijn in het kader van de Flora- en Faunawet. Dit geldt in ieder geval voor alle voorkomende vogels. In opdracht van de gemeente Eindhoven is, door Ecologica (2011), onderzocht welke andere beschermde soorten in de gemeente voorkomen. In Woenselse Heide zijn dat: Planten: • Gevlekte orchis (tabel 2 ) komt voor langs de Huizingalaan Zoogdieren: • Vleermuizen (tabel 3 ) Baardvleermuis Gewone dwergvleermuis Gewone grootoorvleermuis Grijze grootoorvleermuis Franjestaart Laatvlieger Rosse vleermuis Ruige dwergvleermuis Watervleermuis Vleermuizen verblijven in holtes in gebouwen, waaronder woningen, kerken, bedrijfsgebouwen en buitenhuizen of in holtes in oude bomen. De voorkeur voor bomen of gebouwen verschilt per soort, sommige soorten maken van beide gebruik. Ook nieuwe woningen kunnen worden gebruikt, als er maar holten en spleten in de muren of onder het dak aanwezig zijn. De aanwezigheid van vleermuizen is niet schadelijk voor een gebouw. De soorten jagen in de schemer en in het donker op insecten rondom gebouwen, bomen, struiken, lantaarnpalen en soms ook boven water, zoals de Watervleermuis. • Eekhoorn (tabel 2) komt voor in het Henri Dunantpark aan de oostzijde van Woenselse Heide. De soort maakt hoog in bomen nesten van takken voor het verblijf. De Eekhoorn houdt een winterslaap.
Vogels: • Buizerd, Roek en Sperwer foerageren soms in het Henri Dunantpark. De Buizerd verschuilt zich als het nodig is voor mensen in de toppen van bomen. Het is niet te verwachten dat de soort vaak de wijk Woenselse Heide in zal trekken. De Roek komt mogelijk wel wat eerder de wijk in. • Gierzwaluw komt voor in het bebouwde deel van Eindhoven en broedt vooral in en bij oudere woningen onder dakpannen, dakgoten, dakkapellen en overspanningen. Er bestaan speciale nestkasten voor Gierzwaluwen. Door deze op geschikte plaatsen op te hangen kan het voorkomen op Woenselse Heide toenemen. • Huismus komt in Woenselse Heide voor. De soort is niet zeldzaam, maar komt wel veel minder voor als vroeger omdat de Huismus verblijft in holtes in gebouwen, en deze zijn veel minder aanwezig als in het verleden. Daarom is de Huismus tegenwoordig beschermd. Vissen en amfibieën: • Alpenwatersalamander (tabel 2) • Kleine modderkruiper (tabel 3) komen mogelijk in het Henri Dunantpark voor. De Alpenwatersalamander komt mogelijk ook in lage aantallen in Woenselse Heide voor in tuinvijvers. 1.2 Mogelijke nieuwe beschermde soorten Nadat de acties zijn uitgevoerd in Woenselse Heide, dan bestaat de kans dat in ieder geval de volgende beschermde soorten gaan voorkomen: Planten: • Gulden sleutelbloem (tabel 2 ) komt voor op matig voedselrijke graslanden, actueel langs de Boschdijk • Klein glaskruid (tabel 2) komt voor op kalk- en voedselrijke muren, in het centrum van Eindhoven
• Prachtklokje (tabel 2) komt verspreid voor in Eindhoven, vooralsnog niet op de Woenselse Heide. Het gaat hier om verwilderde exemplaren van de gecultiveerde vorm van deze in Nederland zeer zeldzame soort. • Rietorchis (tabel 2) komt voor in vochtige graslanden op verschillende plaatsen rondom Eindhoven, onder andere langs de Groote Beek, juist ten noorden van de Woenselse Heide. • Steenanjer (tabel 2) komt in geringe aantallen voor langs de A2/A67 ten zuiden van Eindhoven, op knooppunt Batadorp en langs het Beatrixkanaal. De soort kan zich eventueel vestigen op Woenselse Heide en kan ook worden uitgezaaid in tuinen • Steenbreekvaren (tabel 2) • Tongvaren (tabel 2) kunnen zich eventueel vestigen op oude, door de tand des tijds sterk aangetaste muren. • Veldsalie (tabel 2) kan zich vestigen in onbemeste graslanden en in bermen. De soort komt nu onder andere voor in de bermen van de John F. Kennedysingel. • Wilde marjolein (tabel 2) kan zich spontaan vestigen, maar kan ook verwilderen uit tuinen, omdat de soort vaak wordt aangeplant. De soort heeft een grote aantrekkingskracht op insecten, zoals bijen en vlinders en de gedroogde planten kunnen als kruid worden gebruikt bij de bereiding van gerechten! Zoogdieren: • Das (tabel 3) de aansprekende Das is bijna alleen ’s nachts actief en wordt daarom maar zelden door mensen gezien. De soort komt in de omgeving van Woensele Heide al voor en misschien ook wel in de wijk, maar door de nachtelijke leefwijze zullen weinigen dat weten. De Das houdt wel van de open ruimte en zoekt in het gebied van de Groote Beek wel naar voedsel. • Steenmarter (tabel 2) de Steenmarter is in Nederland aan het oprukken vanuit het platteland de stad in. De soort zou ook van Woenselse Heide gebruik kunnen gaan maken. Steenmarters verblijven vaak in schuurtjes.
Vogels: • Kerkuil • Steenuil zijn vooral bewoners van boerderijen en schuren buiten de stad en komen nu om op prooien (muizen) te jagen voor in de meer open gebieden, bijvoorbeeld langs de Groote Beek. Misschien kunnen deze soorten ook in het Henri Dunantpark naar voedsel gaan zoeken. Mogelijk kunnen Steenuil of Kerkuil in Woenselse Heide gaan broeden als er een speciale nestkast wordt opgehangen op het bedrijventerrein langs de Hondsruglaan. De soorten kunnen van hier uit het gebied van de Groote Beek in vliegen.
Bijlage 2 Onderbouwing van de stand biodiversiteitsmeter PM
Colofon Titel:
Actieplan Biodiversiteit Woenselse Heide
Datum:
9 juli 2012
Auteur:
Jesse Poppema (Grontmij) in samenspraak met de bewoners van Woenselse Heide en in opdracht van de gemeente Eindhoven
Contact: José Graafsma (wijkcoördinator gemeente Eindhoven), email:
[email protected]
Deze uitgave is tot stand gekomen door een samenwerking van Cailin Partners, ECNC en Grontmij.