Actief bijdragen aan kwaliteit school

infomr

2

Nu ook online! www.infomr.nl

Juni 2014

4IJDSCHRIFT¬VOOR¬MEDEZEGGENSCHAPSRADEN¬s¬Een uitgave van de Algemene Onderwijsbond

‘Actief bijdragen aan kwaliteit school’ Mariam Belkaid, hart voor de school

Alle cijfers op een presenteerblaadje

pagina 4

Mobiliteit, soepel en met mate

pagina 12

Aan de slag met de rekentool

pagina 16

Aanvullende informatie en uitgebreide zoekfunctie

Alle artikelen uit 7 jaargangen

Benut de kracht van medezeggenschap:

www.infomr.nl

Inhoud

12. Mobiliteit

19. De Werkvloer

4. Alle cijfers op een rij

Verkassen naar een andere school hoeft

Vraag en antwoord over mr-kwesties.

geen ramp te zijn, als de mr mee kan

Risicoparagraaf in jaarrekening is een

praten over mobiliteitsbeleid met een

20. Werk aan goed werk

informatief breekijzer voor de mr.

menselijke maat.

De personeelsgeleding in de mr kan ook geluk en voldoening bevorderen.

6. Nieuws

15. Voor elkaar gebokst

Rechtbank veegt fusieverbod van tafel,

Succesverhalen uit de medezeggen-

22. Campagne

mr steunt rookverbod en meer nieuws

schapspraktijk.

Op zoek naar de stille mr.

16. Pak de rekentool erbij

23. Afgehamerd

Functiemix onbetaalbaar? Welnee, nieu-

Interessante uitspraken over geschillen.

uit het land.

8. Mijn mr Medezeggenschap volgens Jeffrey van

we rekentool toont precies wat er kan.

Hattum.

Vijf vragen aan: Mariam Belkaid

Colofon Infomr verschijnt vier maal per jaar en is een uitgave van de Algemene Onderwijsbond voor de personeelsgeleding van medezeggenschapsraden.

Ze staat voor groep 4 op de islamitische basisschool El

Het blad wordt verzonden ter attentie

Furkan in Schiedam. Mariam Belkaid (29) is voorzitter

van de mr op elke school voor primair

van zowel de mr als de gmr.

en voortgezet onderwijs. Bij de AOb geregistreerde mr-leden ontvangen

Zo’n voorzitterschap ligt jou wel?

Infomr op hun huisadres.

“Anderen zeiden: dat is echt wat voor jou. Het bevalt me goed.

Extra abonnementen: € 24 per jaar.

Ik hoor dat ik een goede en fijne gesprekspartner ben, voor

Opgave via [email protected]

zowel ouders, collega’s als de directie en het bestuur. Ik houd van opbouwende kritiek en zoek naar de balans. Ik heb hart voor

Redactie-adres

onze school en probeer het schoolbelang altijd voorop te zetten.”

Redactie Infomr AOb, Postbus 2875, 3500 GW Utrecht

Wat speelt er op dit moment?

[email protected], www.infomr.nl

“We werken aan transparantie binnen onze organisatie. We maken deel uit van de stichting isla-

0900 463 62 62

mitisch college (SIC) en er is behoefte aan duidelijkheid: welke taken liggen waar, wat hoort bij de directie, wat bij het algemeen bestuur. Hoe zorg je dat de verslaglegging naar ouders en team goed

Hoofd- en eindredactie

op orde is.”

Miro Lucassen, Anka van Voorthuijsen Redactieraad Marcel Koning, Saskia

En..?

van der Schaaf, Robert Sikkes

“We sturen alle notulen direct per mail naar het team en alle ouders. Als mr hebben we een eigen

Foto’s Joost Grol

mailadres en account op het netwerk. Tussen de maandelijkse vergaderingen door worden er veel

Cartoon Frits Verschuren

agendapunten via de mail besproken en behandeld. Twee keer per jaar brengen we een mr-magazi-

Opmaak Typetank

ne op papier uit voor ouders die geen mail gebruiken.”

Druk Senefelder Misset Wat voor type mr zijn jullie? Advertentie-exploitatie Recent,

“We proberen actief bij te dragen aan de kwaliteit van onze school. Vanuit de gemeente kwam het

Postbus 17229, 1001 JE Amsterdam,

voorstel om met verlengde leertijd te werken, vanwege onze 100 procent tweetalige schoolbevol-

020 330 89 98, [email protected]

king. Toen hebben we als mr iedereen erbij betrokken om te kijken of en hoe we dat zouden doen. Met het team, met de directie, met ouders: we hebben besloten om mee te doen en alle extra tijd in

De inhoud van Infomr wordt met de

uitbreiding van de woordenschat te stoppen. Maar er moest wel veel worden besproken: wat bete-

grootst mogelijke zorgvuldigheid

kent het voor het aantal lesuren, wat staat daar tegenover. De lesgebonden taken zijn uitgebreid

samengesteld. Aan de beschrijving van

met een half uur per dag, dus in de niet lesgebonden taken waren aanpassingen nodig.”

wetten en regelingen kunnen echter geen rechten worden ontleend.

Wensen? “Een nieuw gebouw. We zitten deels in een noodgebouw, we groeien, er zijn al veel gesprekken met de gemeente gevoerd. Dat zou echt mooi zijn.” juni 2014

infomr

3

Alle cijfers op een presenteerblaadje Tekst Anka van Voorthuijsen Beeld Typetank

Medezeggenschapsraden krijgen de belangrijkste cijfers en financiële gegevens van hun school vanaf nu volledig en overzichtelijk aangereikt. Deze verplichte ‘continuïteitsparagraaf’ is een belangrijke stap voorwaarts bij de versterking van de bestuurskracht in het onderwijs en maakt integraler toezicht eenvoudiger.

Scholen moeten in hun jaarrekening voortaan

bovendien integraler toezicht mogelijk maken,

dat een deel van de scholen, ook al hebben ze

verplicht een toekomstprognose opnemen.

zoals de inspectie ook graag wil. Niet alleen

zo’n meerjarenbegroting, bij het tweede en

Daarin horen voor de volgende drie jaar onder

onderwijsinhoudelijk, maar ook financieel die-

derde jaar gewoon dezelfde getallen als bij het

meer gegevens te staan over de verwachte

nen scholen elk jaar snel doorgelicht te kunnen

eerste jaar invult.” Veel scholen moeten van-

personele bezetting, de leerlingaantallen, de

worden. Dit moet naderende problemen langer

wege de nieuwe regels dus serieus aan de bak,

financiële reserves en eventuele risico’s. De voor-

van tevoren duidelijk maken en bijvoorbeeld

concludeert de AOb. En als de mr ziet dat de

uitblik in deze zogeheten continuïteitsparagraaf

een nieuw drama als bij Amarantis voorkomen.

cijfers nog steeds drie jaren achtereen hetzelfde

geeft de mr meer inzicht in het financiële reilen

De AOb is blij met de verplichting, zegt financi-

blijven, is het natuurlijk tijd om vragen te stel-

en zeilen van de school. De schoolleiders moe-

eel specialist Hellings. Ze vergroot de noodza-

len, adviseert Hellings. “Bij checks & balances

ten bovendien aan serieus risicomanagement

kelijke transparantie waar de bond al jaren op

gaat het om de hele keten van toezicht die beter

gaan doen. Welke beren zien zij op de weg en

hamert. “De jaarrekening was nooit zo interes-

moet functioneren. Dus niet alleen de raad van

hoe zal de school die het hoofd bieden? Paul

sant voor de mr omdat er alleen terug werd

toezicht, maar ook de gmr en mr. Het zijn alle-

Hellings, financieel beleidsadviseur bij de AOb,

gekeken. Nu gaat het om een blik in de toe-

maal schakels in dezelfde ketting.”

ziet nog veel ruimte voor verbetering: “Het

komst.” De daarvoor bedoelde meerjarenbegro-

Hij ziet te vaak dat een mr zich met een kluitje

denken in termen van risicomanagement is in

tingen werden te vaak ‘met een natte vinger in

in het riet laat sturen. “Dan zegt een directeur:

het primair en voortgezet onderwijs niet goed

de lucht’ gemaakt, bleek uit mededelingen van

het geld is op. De mr houdt meteen zijn mond.”

ontwikkeld. Daar moeten bestuurders echt mee

de po-raad. Daar schat men aan de hand van

Als mr krijg je door de nieuwe regeling meer

aan de slag.”

de beschikbare informatie dat op dit moment

invloed op de financiën in de schoot geworpen,

tweederde van de basisscholen een meerjaren-

vindt Hellings. “Daar moet je je voordeel mee

begroting maakt, terwijl één op de drie scholen

doen, want dat betekent ook meer invloed op

De door het ministerie opgelegde uitbreiding

aan risicomanagement doet.

het beleid.” Als blijkt dat de gewenste nieuwe

van de Regeling Jaarverslaggeving Onderwijs

Maar zelfs al heb je een meerjarenbegroting,

huisvesting een risico is, moet je dat als mr

(RJO) zal de bestuurskracht in het onderwijs

dat is het maar de vraag of die inhoudelijk ook

aan de orde stellen. “Hoe groot is het risico,

versterken, is de achterliggende gedachte. En

‘beleidsrijk’ is, zegt Hellings. “De po-raad erkent

en moeten we het dan wel doen? Kloppen die

4

infomr

juni 2014

Amarantis voorkomen

leerlingprognoses wel? Je kunt veel dingen zien:

begroting al klaar was. Wordt dat ingezet voor

Professioneler

bijvoorbeeld als er mensen een vaste aanstelling

nieuw beleid of worden er gaten mee gevuld?

Zowel het ministerie als de bonden hopen dat

krijgen op grond van niet-structurele middelen,

Wordt het toegevoegd aan de reserve? En zo ja,

het financieel beleid zo steeds meer een ‘con-

subsidie van de gemeente of zo. Dat is niet ver-

waarom dan?”

tinu proces’ wordt, waar alle betrokkenen pro-

standig natuurlijk.”

Je moet als mr met je bestuurders willen praten

fessioneler mee omgaan. Dit eerste jaar (met de

Veel mr-leden roepen snel dat ze ‘niks met

over dit soort financiële zaken, vindt Hellings.

gegevens over 2013) is een overgangsjaar, zegt

financiën hebben’. Houd daar nou eens mee op,

“Zo krijg je grip op wat er speelt in je organisa-

Hellings. “Beschouw het als mr ook als leerjaar.

adviseert Hellings. “De financiële deskundigheid

tie, welke risico’s het bestuur ziet en hoe ze die

Begin het gesprek erover.” De financieel specia-

is bij veel besturen ook niet optimaal. Je hoeft

willen beheersen. Als mr weet je nu in een veel

list van de AOb is blij met de nieuwe maatregel,

niet alles te weten, je moet gewoon kijken, op je

vroeger stadium hoe het ervoor staat.”

die tot meer openheid zal leiden, daarvan is hij

boerenverstand afgaan en vragen stellen. Hoe

Tot nog toe moest elke mr zelf zoeken naar de

overtuigd. “Ik beschouw het als mijn missie om

staan we ervoor en wat zijn de verwachtingen?

cijfers. Die waren wel beschikbaar, bijvoorbeeld

eraan bij te dragen dat de mist verdwijnt die

Staan de stoplichten op groen en zo nee, hoe

op de site van DUO. “Maar dan moest je flink

altijd om cijfers en financiën hangt. Directies

komt dat en wat kunnen we eraan doen.”

doorklikken. Nu moet de directie de getallen

creëren die mist soms bewust, en mr-leden

gewoon netjes invullen: hoeveel leerlingen ver-

haken te snel af. Dit is een extra handvat om

wachten ze, wat zit er in de reservepot, wordt

over het geld te praten. Dit is de kern van wat

Natuurlijk hoor je als mr-lid wel de kengetallen

dat meer of minder. Op een paar A4-tjes staat

je als mr moet weten over de financiën van je

van je school te kennen en te begrijpen. Maar

straks heel veel belangrijke informatie. Je hebt

organisatie en die krijg je vanaf nu op een pre-

ook als je geen affiniteit met financiën hebt, kun

meteen de kern te pakken.” Door de meerjaren-

senteerblaadje aangereikt. Daar moet je je voor-

je door vragen te stellen invloed uitoefenen als

planning kun je als mr ook makkelijk terugkijken,

deel mee doen.” N

mr-lid. Hellings schudt mogelijke gesprekson-

alles erbij pakken en checken: zijn de verwach-

derwerpen op dat gebied zo uit z’n mouw: “Wat

tingen uitgekomen, zitten we erboven of eron-

is er op jouw school gebeurd met het extra geld

der? Hellings: “Belangrijk, zeker omdat een mr

uit het herfstakkoord? Dat kwam pas los toen de

natuurlijk vaak snel van samenstelling wisselt.”

Vragen stellen

juni 2014

infomr

5

r m s ieuw

N r m euws

i N r ws m

Nieu

Waar houden medezeggenschapsraden zich mee bezig? Groot en klein medezeggenschapsnieuws uit het hele land. Tips voor deze rubriek zijn welkom bij: [email protected]

Geef je mening!

250 leerlingen) en de Stichting voor Christelijk

genomen fusie nemen, maar mag dus niet meer

Basisonderwijs Dongeradeel, een schoolbe-

uitsluitend naar de cijfers kijken. Er is ook nog

Het kabinet wil de bestuurskracht in het

stuur waar al 15 basisscholen onder vallen. De

hoger beroep mogelijk. Als dit de uitspraak blijft,

onderwijs versterken. Ondermeer door een

rechtbank in Leeuwarden heeft het besluit om

dan moet het ministerie van OCW nadenken

aantal ‘juridische knelpunten’ uit de Wet

de fusie te verbieden onlangs vernietigd, nadat

over een aanpassing van het beleid: de bestaan-

Medezeggenschap op Scholen weg te nemen.

de scholen bezwaar hadden aangetekend. Dat

de 50 procentnorm van de fusietoets kan dan als

De plannen betekenen dat medezeggenschaps-

blijkt uit berichten in regionale Friese media.

criterium niet meer worden gebruikt.

raden in het vervolg net zoals ondernemingsra-

Het voornemen tot bestuurlijk samengaan van

den de kosten die ze moet maken rechtstreeks

De Twine en CBO Dongeradeel liep al jaren en

van het bestuur vergoed krijgt en dat het

was goedgekeurd door de betrokken medezeg-

scholingsbudget ook rechtstreeks naar de raad

genschapsorganen.

gaat. Nalevingsgeschillen zullen in het vervolg

De adviescommissie fusietoets besloot om de

niet meer bij de Ondernemingskamer worden

fusie af te keuren omdat Dokkum de landelijk

Ouders kunnen in de toekomst wellicht voorko-

behandeld, maar door de Landelijke Geschillen

geldende norm van 50 procent marktaandeel

men dat de laatste school in hun dorp sluit als er

Commissie WMS. De Ondernemingskamer

overschrijdt. Maar CBO Dongeradeel bestuurt

te weinig leerlingen zijn. Staatssecretaris Dekker

zal wel als hoger beroepsinstantie blijven wer-

ook zonder De Twine al 63 procent van de

laat onderzoeken of het mogelijk is om ouders

ken. Ook krijgt een mr de mogelijkheid om

scholen in Dongeradeel. Dat vond de fusie-

in het kader van de Wet medezeggenschap op

een besluit nietig te verklaren als de verplichte

toetscommissie geen reden om er anders over

scholen het initiatiefrecht te geven om de dorps-

instemming niet is gevraagd of verleend. Wie

te beslissen. Ook het argument dat De Twine

school voor een deel zelf te gaan besturen. De

z’n mening wil geven kan dat doen via

de enige SBO-school in de regio is, waardoor er

school moet dan worden ondergebracht in een

www.internetconsultatie.nl/wetvbo

dus nu al weinig te kiezen valt, werd aan de kant

zogenoemde Kleine Scholen Coöperatie. Er zou

geschoven.

in elke coöperatie plaats zijn voor maximaal

De inhoudelijke argumenten die de fusiepart-

zeven kleine scholen (van verschillende deno-

ners aanvoerden, zoals versterking van het

minaties en verspreid over het land), waarbij de

bestuur en inspelen op krimp, waren al evenmin

coöperatie -lees: de dorpsgemeenschap- dan

van doorslaggevend belang volgens de fusie-

bevoegd gezag wordt.

Rechtbank verwerpt fusieverbod

Ouders als bestuur

commissie. De Friese fusiepartners dienden een

Het idee is afkomstig van PvdA-lid Jan

De rechtbank in Leeuwarden heeft een fusiever-

bezwaarschrift in bij het ministerie, maar dat

Schuurman Hess uit Zeeland, die meemaakte

bod van staatssecretaris Dekker opzij gescho-

werd ongegrond verklaard. Daarna stapten de

hoe de laatste school in zijn eigen Zeeuwse Kats

ven. Dekker vond op basis van de criteria uit

besturen naar de rechter in Leeuwarden. Ze zijn

sloot. De Zeeuw zag welke ‘desastreuze’ invloed

de wettelijk voorgeschreven fusietoets dat

van mening dat een fusie alleen maar voordelen

dat heeft op het dorpsleven. Actief PvdA-lid

twee schoolbesturen in het Friese Dokkum niet

op zou leveren en dat er in de praktijk boven-

Schuurman Hess zag zijn initiatief omarmd

samen mogen gaan. Het nieuwe bestuur zou na

dien niks verandert.

door ondermeer zijn partijgenoot kamerlid Loes

de fusie namelijk een te groot ‘marktaandeel’

De rechtbank Leeuwarden heeft de schoolbe-

Ypma. Zij vroeg om experimenten met een

krijgen in de gemeente van 67 procent. Dat

sturen nu in het gelijk gesteld. De rechtbank

coöperatie voor kleine scholen via oudermede-

belemmert de variatie in het onderwijsaanbod

vindt dat de kwantitatieve grens van 50 procent

zeggenschap en die motie is inmiddels aange-

en dus ook de keuzevrijheid van de ouders, is de

in strijd is met de kwalitatieve norm in de wet.

nomen met 109 stemmen voor en 41 tegen in

achterliggende gedachte.

Daarom mag het kille cijferen hier niet worden

de Tweede Kamer.

Het gaat om het schoolbestuur van De Twine

toegepast, aldus de bestuursrechter. De staatsse-

Het Nederlands Centrum voor Onderwijsrecht

(een school voor speciaal basisonderwijs met

cretaris moet nu een nieuw besluit over de voor-

(NCOR) gaat onderzoeken of dit allemaal inder-

6

infomr

juni 2014

r

Roken verboden!

daad mogelijk is. Zo ja, dan start er een experi-

kelijk de handen uit de mouwen willen steken.

ment. Ouders, leraren en de dorpsgemeenschap

Schuurman Hess benadrukt dat hij in nauwe

worden in dit plan zelf verantwoordelijk voor

samenwerking met de vakbonden wil kijken of en

Nu de verkoop van alcohol en rookwaren aan

het bestuur en het onderhoud van de eigen

hoe zijn plannen werkelijkheid kunnen worden.

iedereen onder de 18 jaar wettelijk is verbo-

dorpsschool. De deelnemende scholen blijven

den, worden scholen weer strenger met hun

zelfstandig en beoordelen binnen de coöperatie

drank- en rookbeleid. Op het Sophianium in

elkaars beleidsplannen en werken samen aan de

het Zuidlimburgse Gulpen/Nijswiller (1600

kwaliteit van de individuele scholen. Ze gaan bij

Geen extra toezicht

leerlingen) is sinds begin maart roken absoluut

elkaar op bezoek om een goed beeld te krijgen.

verboden. Dat meldt de regionale nieuwssite

Het zou zo mogelijk moeten zijn om kwalitatief

De onderwijsinspectie zal niet standaard meer

Gezien/Heuvelland. De medezeggenschapsraad

goed onderwijs goedkoper te regelen, omdat er

aandacht gaan besteden aan het functioneren

is het eens met de maatregel. Voorheen bestond

minder bureaucratie en meer betrokkenheid is,

van de medezeggenschap op scholen. Dat

er een ‘rokerspas’, voor leerlingen boven de

hopen de initiatiefnemers.

gebeurt alleen als er signalen zijn dat de ‘checks

16 jaar, als die toestemming hadden van hun

Staatssecretaris Dekker was tot voor kort tegen

& balances’ en het interne toezicht bij een

ouders.

dit soort plannen, maar moest bakzeil halen in

instelling falen, en er dus risico’s ontstaan voor

Ook medewerkers mogen niet meer roken op en

de Tweede Kamer. De school vervult ook een

de kwaliteit van het onderwijs. Dat schrijft minis-

rond de school, de rookplekken worden opge-

belangrijke sociale functie in een dorp, is één van

ter Bussemaker in antwoord op een door D66-

heven. Het nieuwe beleid betekent dat er ook

de achterliggende motieven om kleine scholen

kamerlid Van Meenen ingediende motie.

op buitenschoolse activiteiten niet meer mag

open te houden. Dat kinderen maar weinig

Paul van Meenen wilde het controleren van de

worden gerookt of gedronken, bijvoorbeeld op

leeftijdsgenoten hebben in een groep en dat het

medezeggenschapscultuur standaard opnemen

schoolfeesten in de plaatselijke horeca of tijdens

onderwijskundig niet altijd optimaal is, wordt

in het toezichtskader van de inspectie. Dat gaat

excursies.

vaak genoemd als argument om scholen niet té

dus niet gebeuren. Wel erkende Bussemaker dat

Het Longfonds hoopt dat het Sophianium

klein te maken.

de medezeggenschap in het mbo meer gepro-

navolgers krijgt. De organisatie roept schooldi-

In Zuidwest Friesland zijn veel kleine scholen die

fessionaliseerd moet worden. Onderzoek doen

recteuren al langer op om een ‘rookvrij school-

voor een dergelijke constructie in aanmerking

naar de kwaliteit van medezeggenschap als

terrein’ in te stellen, want zien roken doet roken,

zouden komen, maar het is nog erg onduidelijk

vast onderdeel bij élk inspectiebezoek, ook als

aldus de medewerkers van het Fonds.

of er genoeg animo is om met dit model te gaan

scholen goed functioneren, zou tot ongewenste

experimenteren, of leerkrachten er wat voor

en onnodige extra administratieve lasten leiden,

voelen en of er genoeg ouders zijn die daadwer-

aldus de minister.

juni 2014

infomr

7

Mijn mr Jeffrey van Hattum

Productieve chaos in de leerlingenraad Tekst Anka van Voorthuijsen Beeld Joost Grol

De Gooise Praktijkschool in Hilversum heeft sinds 2008 een actieve leerlingenraad. Jeffrey van Hattum, 37 jaar en docent algemeen vormende vakken, zit in de personeelsgeleding van de mr en begeleidt de vergaderingen van de leerlingen.

gen aan de slag op de reguliere arbeidsmarkt of bij een sociale werkvoorziening. Afhankelijk van interesse en capaciteiten kunnen ze ook verder leren op een beroepsopleiding, bijvoorbeeld op het ROC.

Samen verantwoordelijk Het fenomeen leerlingenraad sluit perfect aan bij de ideeën van het praktijkonderwijs, vindt Jeffrey van Hattum. ‘Zijn’ school is één van

Bradley voelt zich ‘gefuckt’, zegt hij meteen bij

op zelfstandig functioneren in de maatschappij.

de weinige praktijkscholen waar leerlingen in

aanvang van de vergadering. De laatste paar

Het schoolplan zegt hierover: “Het onderwijs

de mr zitten en daar zijn ze terecht trots op in

bijeenkomsten was híj de voorzitter van de

Hilversum. Het gaat om leren, loopbaan en

leerlingenraad, maar nu leidt Ali de vergade-

burgerschap, maar ook samen verantwoorde-

ring. “Jij bent er nooit en als je er dan een keer

lijkheid dragen voor ontwikkelingen en de sfeer

wél bent ben jij ineens de voorzitter.” Ali blijft

in en rondom de school. Anderhalf uur lang zijn

stoïcijns onder de luidkeels geuite verontwaar-

vooral de leerlingen zelf aan het woord. Ze cor-

diging van Bradley, die nog een paar keer zal

rigeren elkaar en houden elkaar bij de les: “Jij

opborrelen tijdens deze bijeenkomst.

Tuitende oren De vergaderingen van de leerlingenraad bezorgen hem wel ‘tuitende oren’, zegt Jeffrey van

‘Een van de weinige praktijkscholen met een leerlingenraad’

bent de voorzitter, zeg dat we verder gaan.” Eén van de leerlingen maakt de notulen. Jeffrey stuurt relaxed van afstand. “Oké, dus als we het samenvatten dan...” En: “Je wilt dus meer meisjes op school. Zullen we dat omschrijven

Hattum, maar het is een vrolijke en levendige

als een ander aannamebeleid?” Zo bewaakt hij

bijeenkomst - zeker als je de leerlingenraad

de voortgang en de grote lijn. De onderwerpen

vergelijkt met een reguliere mr-vergadering.

die aan bod komen zijn praktisch, en iedereen

Werkelijk iedereen trekt hier z’n mond open

kan erover mee praten. Zo heeft Indi gezien

en er heerst een open sfeer. Complimenten

dat leerlingen ‘shisha-pennen’ roken op het

gaan over en weer, kritiek ook. En er wordt niks

schoolplein. Wat vinden we daar als leerlingenraad van, wil hij weten? Er is anti-rookbeleid op

opgespaard, alles komt meteen op tafel. De Gooise Praktijkschool is een vorm van voort-

is daarom sterk gericht op gaan werken, maar

school, mag dit dan wel?

gezet onderwijs voor leerlingen tussen de 12 en

ook op actief burgerschap, zelfstandig wonen

Er blijken ervaringsdeskundigen in de raad te

18 jaar, die voor hun inschrijving een beschik-

en vrijetijdsbesteding.” Na het praktijkonder-

zitten, die snel uit de doeken doen hoe het zit

king hebben. De school wil hen voorbereiden

wijs, waarbij veel stages horen, kunnen leerlin-

met verschillende smaakjes en nicotine. “Dus

8

infomr

juni 2014

‘Je kan zorgen dat de school beter wordt’

het is slecht voor je gezondheid? Dan mag het

Zonnepanelen, zou dat wat zijn? Zéker wel,

nog eens hartstikke veel, vinden ze.

niet op school.” Er wordt snel een standpunt

vindt Bradley. “Daar maak je echt vet winst

Twee leden van de leerlingenraad zitten ook

ingenomen over smartphone-gebruik in de

op.” Maar dan zijn wij allang van school, weet

in de mr, en ze zijn trouw aanwezig op de ver-

klas: “Je mag wel muziek luisteren maar niet

een ander. “Nou ja, dan denken ze nog eens

gaderingen. Natuurlijk ‘stuurt’ Jeffrey hier en

whatsappen.” De stoelen in de kantine zijn

aan ons, wat voor goede dingen we hebben

daar, beaamt hij. Zo werd het idee om wat met

keihard: “Daar moeten eigenlijk kussens op. Die

gedaan.” Nog een punt: “Dat we in de grote

zonnepanelen te gaan doen tijdens de leerlin-

kunnen we zelf maken.”

pauze van het plein af mogen, dan kunnen we

genraad onopvallend door hem in de discussie

naar de Appie en Turkse pizza halen.”

gebracht. Het viel in vruchtbare aarde en werd

Speerpunten

onmiddellijk geestdriftig gesteund door een

Het rondje ‘wat willen we als leerlingenraad

Chocolademelk

tot speerpunt maken volgend jaar’, levert veel

Hoe chaotisch de vergadering ook verloopt,

op het platte schooldak te plaatsen is in de mr

creatieve ideeën op, van een ‘Connexxion-bus

het is ontzettend leuk om te zien hoe betrokken

al eens aan de orde gekomen, onthult Jeffrey

om ons naar school te brengen en te halen’,

de leerlingen zijn. Zelf vinden ze het allemaal

zijn tactiek. “Nu hebben de leerlingen het ook

een snoepautomaat en een fruitautomaat, een

‘fantastisch’ om in de raad te zitten. Vanwege

als speerpunt aangemerkt en zo ziet de leer-

fitnessruimte en prullenbakjes op de wc’s. Die

de chocolademelk, vanwege het feit dat de ver-

lingenraad snel resultaat van hun inzet.” Die

afvalbakjes blijken er wel te zijn op de dames-

gaderingen tijdens andere lessen plaatsvinden,

koppeling via de pmr en de mr is erg belangrijk,

toiletten, ontdekken ze ineens, maar bij de jon-

maar zeker ook “omdat je kan zorgen dat de

vindt hij zelf. Zo kan de leerlingenraad zich met

gens niet. “Er wordt nu rotzooi in gegooid en

school beter wordt. Je kan hier vertellen hoe het

actuele kwesties bezig houden en blijft de mr

dan raakt alles verstopt.”

zit en plannen bedenken.” En ze leren er ook

ook goed op de hoogte van wat er onder h

juni 2014

aantal leerlingen. De wens om zonnepanelen

infomr

9

AOb.nl voor informatie over onderwijs en bond Website www.aob.nl Op de hoogte blijven van het laatste onderwijsnieuws? Ontdekken wat jij kunt doen om de kabinetsplannen voor onderwijs om te buigen? Benieuwd naar de laatste ontwikkelingen rond jouw cao? Of gewoon iets terugzoeken in je cao? Ga naar www.aob.nl Op de website vind je informatie over de groepen van de AOb via ‘meer AOb’, ‘speciale doelgroepen’.

Cursussen, conferenties en advies

Investeer in uw mr

Volg dit schooljaar nog een cursus bij AOb Scholing Een goede raad helpt een onderwijsinstelling beter te functioneren; inspraak en overleg verbeteren immers de school, het beleid en het werkklimaat. Om als volwaardig mr te functioneren heb je dan ook kennis en ervaring nodig. Individueel en als collectief. Ontdek hoe je met de AOb scholing het beste haalt uit medezeggenschap.

Open inschrijving of bij jou op school? De AOb biedt op verschillende plaatsen in Nederland cursussen met open inschrijving. Met meer dan 5 mr-leden een trainingsvraag? Onze trainers maken met jou het programma, afgestemd op jullie leerwensen. Wil je meer weten?

Voor het complete aanbod en inschrijving ga naar www.aobscholing.nl

Bel 0900 463 62 62 of mail ons: [email protected] Advies en begeleiding Scholing kan ook in de vorm van begeleiding. Dan werken we vooral op afstand via e-mail en telefoon.

10

infomr

juni 2014

Jeffrey (links) is de schakel tussen mr en leerlingenraad

leerlingen speelt. Hij vindt het mooi om op

in leerlingenaantal kunnen alleen worden

deze manier deel uit te maken van de leerlin-

opgevangen binnen de geplande groepen.

genraad, zegt de docent. “We staan met z’n

Daar zit de crux. Hoe voorkom je dat je te volle

allen voor onze school. Personeel en leerlingen

klassen krijgt?”

samen. Zonder leerlingen héb je niet eens een

Tips van de Gooise Praktijkschool 1 Koppel de vergadering van de leer-

school, zij zijn mijn core-business, het moet echt

Op stage

om hen draaien tijdens zo’n vergadering. Soms

Gaat de directie ervan uit dat een deel van de

grijp ik misschien wat te laat in, maar je moet

leerlingen steeds op stage is, oppert de voor-

ook niet te vroeg corrigeren en sturen, dat is

zitter? Dat lijkt de pmr niet erg handig. “Als er

natuurlijk helemaal niet de bedoeling.”

geen stages zijn, heb je ze allemaal wél in een

De vergaderingen van alle geledingen zijn

te klein lokaal.’

hier in een cyclus goed op elkaar afgestemd:

De zinsnede ‘de kwaliteit van ons onderwijs’

de personeelsgeleding vergadert eerst met de

keert steeds terug tijdens de gesprekken. “Na

directie: een meningsvormende vergadering.

de visitatie van 2013 is er een lijst met verbe-

Daarna vergadert de pmr alleen, met dezelfde

terpunten gemaakt, die zie ik hier niet terug. Er

agenda, maar nu over instemming en/of

wordt wat mee gedaan, dat moet dan ook in

advies. Dan vergadert de voltallige mr.

het jaarverslag terugkomen. En de begroting

lingenraad duidelijk aan de pmr, zorg voor goede begeleiding. 2 Laat merken dat er wat met de inbreng van leerlingen wordt gedaan. 3 Neem leerlingen serieus, ook al zijn hun voorstellen niet altijd haalbaar. 4 Overleggen mag leuk zijn!

die erachter zit.” De pmr wil weten hoe de cij-

Leerlingprognoses

fers tot stand komen, welke ideeën erachter zit-

Jeffrey kan even een half uur op adem komen

ten, hoe dingen in de praktijk uit zullen werken.

voordat hij deze middag weer aanschuift bij de

“Leerkrachten, leerlingen en ouders moeten

pmr. Dit keer ligt het jaarplan op tafel. Er wordt

weten waar ze aan toe zijn. We hebben echt

goed gekeken naar alle cijfers: de leerlingprog-

meer toelichting nodig.” N

Uw mr in Mijn mr Mag uw mr gezien worden? Heeft u iets te melden waar andere medezeggenschapsraden hun voordeel mee kunnen doen? Geef u dan op voor de serie Mijn

noses zijn erg rooskleurig, maar baren de pmr

mr. Dat kan via [email protected]

ook zorgen. De school is gebouwd op minder leerlingen. “Hier staat: kleine schommelingen juni 2014

infomr

11

Mobiliteit, soepel en met mate, als kans en kwaliteitsimpuls Tekst Anka van Voorthuijsen Beeld Typetank

Teruglopende leerlingenaantallen op de éne school en groei op een andere zorgen bij veel onderwijsinstellingen voor verschuivingen van personeel. Hoe kun je er als (g)mr aan bijdragen dat mobiliteit een mooie loopbaankans is, in plaats van een bedreiging? Je moet als (g)mr je verantwoordelijkheid

helemaal nooit aan de orde hoeven te komen,

nemen, vindt Arnold van Horssen, medewer-

zegt ook Saskia van der Schaaf van de AOb.

ker op de afdeling scholing van de AOb. “Dat betekent dat je permanent op de hoogte moet willen zijn van je organisatie, ook van de formatie en wat dat betekent voor de financiën. Als je vroegtijdig weet wat er speelt en wat er aankomt, is dat in het belang van het behoud van werkgelegenheid.” Maar met het instemmingsrecht kun je toch vasthouden aan sommige verworven rechten, werpen sommige ervaren mr-leden dan

‘Je moet mobiliteitsbeleid goed organiseren als school of bestuur en niet ophangen aan personen’

“Het is toch een zwaktebod als mensen worden gedwongen om bijvoorbeeld naar een andere school binnen de organisatie te gaan? Alleen maar omdat ze als laatste binnen zijn gekomen? Het is toch veel beter als je al in een vroeg stadium en elk jaar weer met mensen praat over waar ze kunnen groeien en wat ze willen? Het is toch veel prettiger als je zelf kiest voor een andere werkplek?” Vrijwillige mobiliteit betekent dat leerkrachten

tegen. Nee, je kont tegen de krib gooien en

zelf na een aantal jaren kiezen voor een ander

‘alles afwijzen’ geeft geen pas, benadrukt Van

team op een volgende locatie. De vrijwilligheid zorgt voor veel minder frustratie, merken de

Horssen “dan koers je op een faillissement af. Je moet in de medezeggenschap mee willen den-

beleid goed organiseren als school of bestuur

scholingsmedewerkers in de praktijk. Reinout

ken.”

en niet ophangen aan personen.”

Jaarsma: “Je kunt het ook stimuleren en facili-

Dat meedenken begint bij vragen stellen over

teren. Door bijvoorbeeld een goede kilometer-

personele veranderingen, wisselen van werk-

Zwaktebod

plek en organisatorische kwesties: hoe zit het

Employability, daar draait het om voor de leer-

codes: wie woont in de buurt en zou misschien

met het mobiliteitsbeleid bij je werkgever:

kracht van de 21ste eeuw. Mensen moeten zich

wel dichter bij z’n huis willen werken? Beloon

bestaat zoiets überhaupt en is het wellicht tijd

permanent ontwikkelen, zodat ze ook in de toe-

vrijwillige overstappers, door hen een cursus

voor een update? De gmr moet zorgen dat het

komst goed inzetbaar blijven. Binnen of buiten

aan te bieden of doorstroommogelijkheden

onderwerp regelmatig op de agenda staat en

de eigen school. Goed mobiliteitsbeleid kan

naar een andere functie, dat kan ook de door-

terugkeert, vindt de AOb. “Je moet mobiliteits-

ervoor zorgen dat gedwongen overplaatsingen

slag geven.” h

12

info.mr

juni 2014

vergoeding te bieden. Of te kijken naar post-

Veiligheid en zekerheid? Nee, ontwikkelen! Actief mobiliteitsbeleid stimuleert ieder-

bijvoorbeeld de invoering van passend

enkeling wiens baan wordt bedreigd en die

een om na te denken over de eigen ontwik-

onderwijs, maken meer mobiliteit nood-

daar zelf geen antwoord op heeft.

keling en kansen die daardoor ontstaan.

zakelijk. Om te voorkomen dat toevallige

Voor een school die op kwaliteit mikt,

Het onderwijs is echter vanouds een zeer

omstandigheden deze veranderingen stu-

speelt vooral de positieve gedachte achter

beschermde werkomgeving: baan en werk-

ren, met het risico op ongewenste uitkom-

mobiliteitsbeleid: zorg ervoor dat eenieder

zekerheid waren tot enkele jaren geleden

sten voor individu en organisatie, is mobili-

zich een leven lang kan blijven ontwikkelen

een gegeven en eigenlijk kon je als begin-

teitsbeleid van belang.

en dat mensen meer en langer plezier hou-

nend docent je loopbaan al min of meer

De lerarenbeurs en de functiemix maken

den en hebben in hun werk. Mobiliteits-

uittekenen. De carrière van een leerkracht

goed mobiliteitsbeleid nog belangrijker.

maatregelen op deze basis zorgen ervoor

was daardoor erg voorspelbaar.

Zowel de overheid als de scholen investe-

dat organisaties vitaler blijven. Vrijwillige

Die cultuur van veiligheid en zekerheid

ren in de opleiding van onderwijsperso-

mobiliteit kan bijdragen aan de gevarieerde

voelt nog steeds vertrouwd voor een deel

neel. Leerkrachten doen tegenwoordig zelf

leeftijdsopbouw van het personeelsbestand

van de mensen die in het onderwijs wer-

ook meer dan vroeger aan loopbaanplan-

binnen een school.

ken, maar de werkelijkheid heeft deze com-

ning. Door (na)scholing komen ze in aan-

fortabele situatie inmiddels ingehaald. De

merking voor leukere, hogere en betere

krimp van de bevolking in delen van het

betaalde functies. Gedwongen mobiliteit

land en inhoudelijke vernieuwingen zoals

zal daarnaast blijven bestaan, gericht op de

juni 2014

info.mr

13

soort initiatieven: “Laat je mensen eens stage

Mobiliteitskwesties op de mr-agenda

lopen op een andere school. Die mogelijkheid

s¬'EDWONGEN¬MOBILITEIT¬IS¬MOGELIJK¬VOLGENS¬DE¬#!/ ¬BIJVOORBEELD¬BIJ¬EEN¬CONmICT¬

Bezwarencommissie

of een formatietekort. Een leerkracht in het primair onderwijs kreeg onlangs zo’n

Er zijn natuurlijk ook scholen die het anders

gedwongen overplaatsing opgelegd omdat de formatie moest krimpen en hij de laatst

aanpakken. Met de CAO en de wet in de hand,

binnengekomen leerkracht was op deze specifieke school. Last in, first out (lifo), was

ondersteund door ontwikkelingen in het leer-

het beleid hier. Dat de leerkracht al heel lang had gewerkt op andere scholen van de

lingenaantal, stellen zij vast dat een bepaal-

overkoepelende stichting deed er niet toe, volgens de directie. Hij moest weer ergens

de leerkracht voortaan op een andere plek

anders aan de slag.

gaat werken. Wie op wat voor manier dan ook

De AOb adviseert de mr: zoek het mobiliteitsplan van het bestuur op, kijk of het

geconfronteerd wordt met een gedwongen

werkt en bespreek welke manieren er zijn om beter op krimp te reageren. Jezelf

overplaatsing, heeft er recht op om van de

uitleveren aan lifo zorgt voor een erg willekeurig resultaat.

directeur te horen waarom die juist voor jóu

kun je opnemen in je personeelsbeleid. Dat is een goede werkwijze om eens buiten de deur te kijken.”

heeft gekozen, benadrukt Jaarsma. “Dat staat in s¬%EN¬VO SCHOOL¬HEEFT¬EEN¬BOVENSCHOOLS¬MOBILITEITSPLAN¬!LS¬EEN¬VAN¬DE¬VOORWAARDEN¬

de CAO. Soms is het ook een goed idee om een

staat erin dat iedere leerkracht maximaal 15 jaar aan dezelfde school verbonden mag

interne bezwarencommissie in te stellen, waar

zijn.

mensen verhaal kunnen halen.”

De AOb adviseert de mr: mobiliteit stimuleren is goed, maar niet op deze stellige

Maar, benadrukken de AOb-trainers allemaal:

manier. Waarom zou iedereen per se binnen 15 jaar van werkplek moeten wisse-

eigenlijk moet het zo ver niet komen. Bij het

len? Beter dan het zo nadrukkelijk vastleggen, is om jaarlijks goede loopbaange-

vermijden van dwang heeft zowel de indivi-

sprekken te voeren met alle medewerkers.

duele leerkracht als de mr iets in te brengen. Het is voor iedereen in het onderwijs van groot belang om zelf regelmatig na te denken over de eigen loopbaan. De mr kan er intussen op

AOb-rayonbestuurder Nasera Azzouz: “Je kunt

aandringen dat loopbaangesprekken deel uit-

het stimuleren door bijvoorbeeld naar het

maken van de gesprekkencyclus tussen leiding-

takenpakket te kijken en bepaalde vervelende

gevende en leerkracht. Er zelf aan werken kan

taken op te heffen als je vrijwillig mobiel wordt, of een extra scholing aan te bieden. Dat stimuleert om meer beweging in het personeel te krijgen. Zorg wel voor goede begeleiding bij de overstap. Vraag aan iemand die tevreden is overgestapt om dat te vertellen via bijvoorbeeld de digitale nieuwsbrief van het schoolbestuur: daarmee haal je anderen die twijfelen

‘Laat mensen stage lopen op een andere school. Goed om eens buiten de deur te kijken’

door thuis of in je vriendenkring over de mogelijkheden te praten, maar er bestaan ook andere opties. Ga bijvoorbeeld op pad met wandelcoach Saskia van der Schaaf van de AOb. “Tijdens lekker doorstappen in de natuur praat het veel makkelijk over keuzes, twijfels en angsten in je werk dan dat je tegenover elkaar zit in een kamertje op school,” merkt zij.

misschien over de streep.”

Zo’n tripje kan nieuwe inzichten voor een verse

Door tijdig deze instrumenten in te zetten

start opleveren. Maar praat hoe dan ook over

hoeft een school zich volgens rayonbestuurder

mobiliteit met je leidinggevende, adviseren alle trainers van de AOb, of het nu gaat om

Azzouz niet te laten overvallen door de gevolgen van teruglopende leerlingaantallen. Want

De stichting Openbaar Onderwijs Oost Gronin-

een gedwongen overplaatsing die in de lucht

wie niets doet, valt automatisch in het het wet-

gen (28 scholen) doet zoiets bijvoorbeeld, met

hangt of over eigen wensen. “Dat de voorge-

telijke regime als de krimp tot ontslagen leidt:

een jaarlijkse ‘mobiliteitsdag’. Elk jaar in februari

stelde andere werkplek voor jou bijvoorbeeld

“Lifo, last in first out, is écht een zwaktebod,

is er één dag waarop leerkrachten die weleens

onbereikbaar is per openbaar vervoer en je

dat heeft helemaal niks met serieus personeels-

overwegen om op een andere school te gaan

geen auto rijdt, dat wéét iemand daarboven

beleid te maken.”

werken, een dag mee kunnen draaien elders.

misschien helemaal niet. Ze zien niet allemaal

Want ‘onbekend maakt onbemind’, denkt de

dat je altijd op de fiets naar je werk komt. Zorg

SOOG.

daarom dat je regelmatig met de schoolleiding

Je kunt als organisatie soms heel simpel stimule-

Personeelsleden die op het jaarlijkse loop-

praat over je ambities.”

ren dat mensen eens buiten de deur kijken, zegt

baanformulier hebben aangegeven mobiliteit

En als dat denkwerk plus praatsessies ople-

Reinout Jaarsma en hij geeft meteen een voor-

naar een andere school te wensen, kunnen op

veren dat het gaat kriebelen, houd dan ook

beeld: “Ik ken een bestuur dat een soort inbur-

die dag dus eens kennis maken met eventuele

in de gaten dat sommige besturen een inter-

gering organiseert op de ‘ontvangende’ school.

nieuwe collega’s en rondlopen in het nieuwe

ne ‘kweekvijver’ kennen voor personeel dat

Dat werkt heel goed. Dan kunnen mensen even

gebouw. Het personeelslid wordt op de huidige

belangstelling heeft voor een management-

de kat uit de boom kijken en onderzoeken of

school dan vervangen voor die dag.

functie. H

het wat voor hen is.”

Van Horssen is ook een voorstander van dit

14

info.mr

Kat uit boom

juni 2014

Voor elkaar gebokst De aanhouder wint bij mr-werk. In elke aflevering van deze rubriek voorbeelden van succesvolle volhouders uit de praktijk, verzameld door trainers van de AOb. Tekst Miro Lucassen Beeld Typetank

Stap voor stap winst met rooster

twee varianten op tafel: met vrije woensdagmid-

niet ingericht op zo’n gezamenlijk initiatief. “Er

dag vanaf 12.30 uur en een lange lesdag op

ontstond een hoop gedoe over doorbelasting

dinsdag tot 14.30 uur inclusief pauzeprobleem;

naar de afzonderlijke scholen. Ik heb er einde-

Twee scholen onder een dak met bijzondere

de andere dagen duurt dat rooster tot 14 uur. In

loos over aan de telefoon gezeten met het cen-

ambities, dat kenmerkt ’t Sterrenpad in het

de voorkeursvariant van directie en mr eindigen

traal bureau. Uiteindelijk heeft het college van

Groningse dorp Nuis. De brede school biedt

de lessen alle dagen om 14 uur.

bestuur gezegd: doe niet zo moeilijk, dit betalen

onderwijs, zorg en opvang, een combinatie die

Na het sluiten van de stembussen bleek de

we gewoon, er is geld voor.”

het volgens de professionals vanzelfsprekend

meerderheid dit keer wel behaald: 80 procent

Inhoudelijk was de cursus toen al een groot

maakt om te werken met een continurooster.

opkomst, twee derde koos het model met de vijf

succes gebleken. De 25 nieuwe leden, onder

Eén van de scholen deed dat al voor de inge-

gelijke dagen. Dat maakt de liefhebbers van een

wie enkele leerlingen, draaien volop mee. “En

bruikname van het nieuwe gebouw, de ander

vrije woensdagmiddag niet blij, realiseert de mr

aangezien er nog veel extra vragen waren over

sloot zich daarbij in 2011 een beetje aan - de

zich. “Ouders met kinderen in de onderbouw

de financiën, krijgen we daar nog een cursus

lestijden waren niet elke dag gelijk en de twee

hebben allemaal een intakegesprek gehad over

over. Precies op tijd voordat de begroting van

scholen hanteerden verschillende eindtijden.

dit model, maar voor bestaande ouders is dat

de stichting en de scholen aan de orde komt in

Vervolgens moest het rooster elk jaar weer

nooit gebeurd. Als zij daar behoefte aan heb-

de medezeggenschap.”

anders, onder meer door bemoeienis van de

ben, zal de directeur nog met die ouders een

inspectie. In 2012 bleek een grote groep ouders

individueel gesprek voeren over de visie waar de

voorstander van een vrije woensdagmiddag, die

school nu mee verder gaat”, zegt mr-voorzitter

er toen ook kwam, maar dat zorgde weer voor

Dijk. De kwestie leeft trouwens echt: “We had-

andere knelpunten. Mr-voorzitter Jantje Dijk:

den voor het eerst toehoorders bij de mr-verga-

Jaar in, jaar uit laat de gmr van Nuovo van zich

“We geven dit jaar vier dagen les tot half drie

dering waarin de uitslag bekend zou worden.”

horen op de bij dit Utrechtse bestuur aange-

met een continurooster. Dat is een tussenoplossing met problemen, want de leerkrachten moeten 30 minuten pauze hebben vanwege de

Zaaien en oogsten

sloten scholen en al dat zaaien heeft dit keer

Hup, naar de cursus

effect gehad, vertelt gmr-lid Marinus Kalshoven, tevens mr-lid op het Trajectum College: “Er

arbowetgeving. In die 30 minuten kunnen ze

waren vacatures en daarbij bleken zich enorm

geen toezicht houden op het schoolplein.”

Secretaris Willibrord Mokveld van de gmr van

deskundige ouderleden te melden. Mensen die

Het continurooster met vijf gelijke dagen keerde

de Utrechtse Willibrordstichting zag tot zijn

interesse hebben voor wat er op de school van

terug op de agenda van het overleg tussen mr

genoegen 25 nieuwe leden toetreden tot de

hun kinderen gebeurt en die echt iets bij kunnen

en directie. Doel: van 8.30 tot 14 uur les en

tien medezeggenschapsraden van zijn stichting.

dragen. Zo hebben we nu iemand die veel weet

daarna opvang voor wie dat wenst. De mr ging

Maar hoe krijg je die nu zo ver dat ze snel goed

over personeelsbeleid, een expert onderwijs-

iets te voortvarend akkoord, waarna in maart

meedraaien? Door ze samen op cursus te sturen,

wetgeving en een financiële specialist die komt

het protest losbarstte van ouders die de vrije

besloot hij. Mokveld haalde AOb Scholing erbij

invliegen als er iets op dat terrein aan de orde is.

woensdagmiddag wilden houden.

en boekte een basiscursus WMS voor de 25.

We ronselen natuurlijk altijd, maar dit keer is er

Ai. Voortvarend laste de mr een nieuwe infor-

Dat kan iedere gmr in principe zo doen, want

echt een bijzonder hechte groep ontstaan.”

matie- en inspraakronde in, nu met uitleg en

er moet budget zijn voor opleiding. Maar op

argumenten. Er lagen bij de stemming in mei

de Willibrordstichting bleek de boekhouding

juni 2014

info.mr

15

Reken uit of betere functiemix betaalbaar is

Aan de slag met de rekentool Tekst Anka van Voorthuijsen Beeld Typetank

Met de nieuwe rekentool weet iedere medezeggenschapsraad binnen tien minuten of meer LC en LD-functies op de eigen school op den duur betaalbaar zijn. “Maak onmiddellijk een afspraak met je directie om de prognoses te bespreken.”

achterstandsscholen vaak personeel rondlopen dat gedeeltelijk met gemeentelijk subsidiegeld wordt bekostigd. Aangezien die fte’s niet via het ministerie van OCW worden betaald, telden zij niet mee bij het financieren van de functiemix. Ook de kosten die ontstaan door

Het Convenant Leerkracht in 2008 was duide-

het verminderen van het aantal stappen in de

lijk. De nieuwe functiemix zou leraren op elke

salarisschalen, het zogeheten inkorten, waren

school groeimogelijkheden bieden, in functie

onvoldoende doorberekend.

en salarisschaal. De eerste ronde leek een suc-

Uitgangspunt zijn de gegevens uit 2008. Som-

ces: veel leraren schoven door: van LC naar LD en van LB naar LC. Maar achteraf bleken dat ‘makkelijke gevallen’ en na die eerste schuif gebeurde er niet veel meer. De functiemix was onbetaalbaar, klaagden veel schoolbestuurders als de mr ernaar informeerde.

‘Is de functiemix haalbaar op jouw school? In tien minuten weet je het’

mige scholen zitten met een kostbare startmix doordat ze, bijvoorbeeld om kwalitatieve redenen, al jaren relatief veel geld uitgeven aan hoog ingeschaalde leerkrachten. Zo’n school met in verhouding veel LC en LD-personeel moest daar nog een schepje bovenop doen.

Docenten zijn daar terecht ongerust over, zegt

Die oorspronkelijke afspraak over 2014 hoeven

de AOb, vooral in het voortgezet onderwijs.

ze nu niet meer voor 100 procent na te komen.

Samen met de werkgevers en het ministerie is

Relaxed besturen

er nu een online rekenmodel gemaakt, dat de boel vlot kan trekken. Scholen krijgen tot okto-

De vermeende onbetaalbaarheid van de func-

ber 2015 de tijd om de doelstellingen van de

schapsraad. Het instrument maakt heel snel

tiemix lag deels ook aan het slechte financiële

functiemix te halen en alle partijen verwachten

inzichtelijk hoe het er met de haalbaarheid van

management op sommige scholen, vindt de

dat het nu wel lukt.

de functiemix voor staat op jouw school.

AOb. Want er kwam overal functiemixgeld bin-

De zogeheten rekentool laat zien wat op ter-

nen, maar scholen legden het opzij of hebben

mijn de financiële gevolgen zijn bij de huidige

Schoonheidsfoutjes

personeelssamenstelling. Iedereen kan zien

Dat bestuurders de functiemix onbetaalbaar

ger: “Niet de bedoeling natuurlijk, maar wel

of en wanneer er rode cijfers dreigen als meer

noemen klopt in sommige gevallen ook wel,

begrijpelijk. De overheid heeft zich in het verle-

docenten in LC of LD worden ingedeeld. De

erkennen zowel het ministerie als de AOb. Ray-

den niet altijd even betrouwbaar getoond met

rekentool is via een gezamenlijke inlogcode

onbestuurder Jan Menger van de AOb spreekt

toegezegde financiën, dus scholen zijn gaan

beschikbaar voor bestuurders én medezeggen-

van ‘een aantal schoonheidsfoutjes’. Zo hebben

sparen.” h

16

info.mr

juni 2014

het aan andere dingen uitgegeven. Jan Men-

Entreerecht en andere hete aardappels De CAO voortgezet onderwijs kent nog

LC-functies.

entreerecht weer, staat in het onderhan-

een route naar een LD-beloning: wie eer-

Voorzitter Jefka Smit van de medezeggen-

delaarsakkoord over de volgende CAO

stegraads bevoegd is en structureel meer

schapsraad van het Cals College in Nieu-

voortgezet onderwijs. Het ‘overschot’ aan

dan de helft van zijn uren lesgeeft in de

wegein ziet de bui al hangen: “De afspra-

LD-functies valt dus weer terug te dringen

bovenbouw van havo/vwo, komt automa-

ken en verplichtingen over de functiemix

door bij pensionering of vertrek de vervan-

tisch terecht in deze hoogste schaal voor

zijn helder, maar het is maar een deel van

ging af te stemmen op de functiemix. De

onderwijzend personeel. De kosten van

de werkelijkheid. Ook met de maatwerk-

daar voorgeschreven verhouding tussen

dat entreerecht zijn niet opgenomen in de

afspraak uit de rekentool zorgt het entree-

de LB, LC en LD-functies blijft geldig tot er

extra gelden die het rijk beschikbaar heeft

recht ervoor dat we nog een extra groep

ooit nieuwe afspraken worden gemaakt.

gesteld voor de functiemix, maar de uit-

in LC moeten indelen en dat levert enorme

Verder hebben veel scholen het functiemix-

voering van de maatregel heeft daar wel

tekorten op. We kunnen niet zeggen dat

geld apart gehouden in afwachting van de

effect op. Op een scholengemeenschap

de leraren meer lesgeven, want dat mag

rekentool. Dat geld is nu inzetbaar om tijde-

met alleen havo/vwo kan het entreerecht

maximaal 750 uur zijn bij een fulltime aan-

lijke tekorten op te vangen.

heel wat LD-functies opleveren. Dat is gun-

stelling. Kunnen we dan echt alleen nog de

In het meerjarenformatieplan moet het

stig voor de betrokken leerkrachten, maar

klassen vergroten om tekorten te vermij-

bestuur de mr op de hoogte houden van

DE¬KOSTENPOST¬KAN¬mINK¬AANTIKKEN¬!LS¬HET¬

den?”

de uitvoering van de functiemix. Als dat

entreerecht meer LD-inschalingen veroor-

Deze hartenkreet tijdens een AOb-infor-

gebeurt onder het motto ‘geen geld, geen

zaakt dan de functiemix voorschrijft, lijkt

matiebijeenkomst over de functiemix bleek

bevorderingen’, dan kan de mr het meerja-

dat gedeeltelijk op te lossen door de extra

voor meerdere mr-leden in de zaal herken-

renformatieplan afwijzen. Mocht dat wei-

LD in te ruilen voor LC-inschalingen. Maar

baar. Dat sommige scholen met tekorten te

nig indruk maken, dan is er nog een kans

daar hebben de CAO-afspraken rond de

maken krijgen door de gecombineerde last

om het bestuur ertoe te dwingen om de

functiemix een grens aan gesteld: schuiven

van functiemix en entreerecht lijkt onver-

landelijke afspraken over de functiemix na

mag, tot maximaal 3 procent, en daarbij

mijdelijk, maar er is hoop voor de reken-

te komen: de vakbond kan naleving van de

geldt dat 1 LD-inschaling gelijk staat aan 2

meesters: tussen 2015 en 2017 vervalt het

CAO eisen bij de rechter.

juni 2014

info.mr

17

Soms hing er krimp van de bevolking in de lucht, met minder leerlingen als gevolg en vreesden scholen de kosten van een sociaal plan. En het zit blijkbaar in de aard van de Hollander, sparen. Menger: “In goede tijden is het logisch dat je spaart, dat geld moet je aanspreken in slechtere tijden. Maar bij veel scholen zie je dat ze in slechte tijden ook sparen en hun reserves nog meer versterken. Het is natuurlijk relaxed besturen, maar het is niet professioneel.” Aangezien de kwaliteit van het financieel management bij scholen nogal uiteenloopt pleit Jan Menger ervoor dat medezeggenschapsraden óók een begroting leren lezen en een jaarrekening, zodat ze de juiste vragen kun-

functiemix’ willen realiseren om de kwaliteit

nen stellen. Het is allemaal niet zo ingewikkeld,

van het onderwijs te bevorderen en natuurlijk

benadrukt hij. “Dat geld is voor het onderwijs

ook om aantrekkelijk te zijn als werkgever.

bedoeld. Het hoort in de klas, niet op de bank. Je kunt wel met krijtjes blijven werken omdat

‘Scholen zijn geneigd om kosten heel hoog in te schatten’

dat lekker goedkoop is, natuurlijk zijn secretariele ondersteuning en een goede conciërge ook belangrijk, maar blijf kijken hoeveel geld daar naartoe gaat. De kwaliteit van het onderwijs wordt in de klas gemaakt.”

Voorzichtig En wat als het nu echt niet betaalbaar lijkt? Menger: “De objectieve gegevens in de rekentool bieden duidelijkheid over de financiële situatie. Soms vallen de extra kosten mee en passen ze best in het budget. Scholen zijn geneigd om die kosten erg hoog in te schatten

Draaien

en blijven graag aan de voorzichtige kant met

Deze rekentool kan de zaak weer vlot trekken,

hun uitgaven. Je kunt de lat natuurlijk in samen-

denkt iedereen. Wat moet de mr nu zelf doen?

spraak tussen mr en overlegpartner iets lager leggen, zodat de plannen wél betaalbaar zijn.”

Het ministerie heeft – aan de hand van de door school verstrekte gegevens – een flink aantal cij-

bij 1 leraar per 19 leerlingen makkelijker dan bij

Eerste ervaringen wijzen erop dat de gewens-

fers ingevuld, aan de hand van de startmeting

1 op 16. “Maar die grotere klassen, die moet je

te functiemix in 80 procent van de gevallen

in 2008. De leerlingprognoses bijvoorbeeld.

niet willen als mr.”

betaalbaar is, constateert de AOb. “Het is min-

Kijk daar naar: zit de directie aan de lage kant,

Door de invulmogelijkheid is de berekening

der dan tien minuten werk en dan weet je het

en zo ja: waarom? Hoe zit het met de leerling-

in de rekentool aan te passen naar de werkelij-

haalbaarheidspercentage voor jouw school.

leraar-ratio? Aan die knop kun je zelf ‘draaien’,

ke situatie en goed bruikbaar voor de scholen,

Wanneer je als directie en mr beiden vertrou-

om te zien wat dat met de betaalbaarheid van

merkte Menger tijdens de pilot-fase. Hij signa-

wen hebt in het instrument, hoef je geen dis-

de functiemix doet. Uiteraard is de financiering

leert dat de meeste scholen graag een ‘mooie

cussies meer te voeren over de cijfers. Dan kun je overgaan op de inhoud.” Waar moet je als mr op inzetten? “Directies

3 tips van Jan Menger:

moeten natuurlijk toezeggen dat ze realiseren wat volgens de rekentool haalbaar is, en liefst meer natuurlijk. Er is al te lang niks gebeurd.” H

“Op elke school horen op dit moment de nieuwe LC en LD-functies al bekend te zijn zodat de benoemingen per 1-10-2014 ingaan. Als dat niet lukt, kan het later en moet

Meer informatie over ervaringen met de

het achteraf wel geëffectueerd worden per 1-10-2014.”

rekentool www.hetkaninhetonderwijs.nl. Daar vertellen schoolleiders en docenten

“Zorg dat de procedures rond de benoemingen voor iedereen duidelijk en controleer-

over de pilots. De procedure voor

baar zijn. Verandering in functieschalen regel je niet tijdens een gesprekje op de gang.

maatwerkafspraken en meer informatie

Organiseer een schriftelijke sollicitatieprocedure.”

over de rekentool vo staan op www.rekentoolfunctiemixvo.nl en voor het

“Trek als mr onmiddellijk aan de bel als de haalbaarheid in de rekentool onder de

primair onderwijs op functiemix.erunner.eu

75 procent komt. Of als er grote tekorten zijn. Dan moet je onmiddellijk naar de directie, en bij een tekort van meer dan € 100.000 ook naar de vakbond. Want zo maak je 0,0 kans op C- en D-schalen en dat kan natuurlijk niet.”

18

info.mr

juni 2014

De werkvloer Vragen, opmerkingen, problemen met het werk op school? De medezeggenschapsraad kan zich ermee bemoeien. Vragen voor deze rubriek zijn welkom op [email protected]

1 s¬Hoe vrij is onderwijsvrij? Op onze school voeren we vijf keer per jaar

De wetgever en de CAO-partners hebben dit

dagen voor inzet die zij volledig vrij horen te zijn.

een persoonlijk ontwikkelingsgesprek met

extra ingewikkeld gemaakt door de zomerva-

De wetgever heeft de ouder- en leerlinggeleding

de leerlingen. Dat is een taak voor de mentor

kantie in te korten en verschillende compen-

in de medezeggenschapsraad instemmingsrecht

en die spreekt elke leerling 30 minuten. Deze

satieregels af te kondigen voor docenten en

gegeven op de activiteiten die vallen onder

dagen zijn zo in een roostervoorstel verwerkt

leerlingen. Voor beide groepen bestaan er nu 12

het begrip onderwijstijd. Dat kan in de mr nog

dat de leerling de rest van de dag geen les

onderwijsvrije dagen. Leerlingen hebben er 3 van

ingewikkelde discussies opleveren, aangezien

heeft. Mag de school dit rekenen als onder-

de 12 vrij en kunnen op de andere 9 op school

er ook een verband is met arbeidsvoorwaarden

wijstijd en kan het dan als een halve lesdag

verwacht worden voor het ophalen van boeken,

en dergelijke, waarbij de personeelsgeleding de

tellen? Onze directie sprokkelt met deze half-

individuele gesprekken en dergelijke. Van de 12

zwaarste stem heeft

jes een deel van voorgeschreven onderwijs-

dagen voor docenten zijn er 5 echt vrij, en die

vrije dagen per leerling bij elkaar en wil dit na

moeten net als een vakantiedag als hele dagen in

na de zomervakantie invoeren.

het rooster staan. De voorgestelde regeling voor de leerlingen klopt niet als de directie daar de 3

2 s¬Toehoorders als boemannen Onze algemeen directeur heeft laten weten

directeur/bestuurder. De AOb adviseert elke mr

samen over. De mr kan ook intern overleg voeren

dat hij voortaan niet meer alleen aan tafel

om geregeld zonder de overlegpartner bij elkaar

zonder toehoorders en de raad kan stemmingen

met de medezeggenschapsraad zit. Sinds

te komen. Zo kunnen de mr-leden onderling

achter gesloten deuren houden. Indien de per-

enige tijd neemt hij de twee vestigingsdirec-

vrij van gedachten wisselen en het gezamenlijke

soneelsgeleding apart bij elkaar zit, is dat volgens

teuren mee die de vergadering als toehoor-

standpunt formuleren. Aansluitend of een vol-

de gebruikelijke reglementen zeker niet open-

der bijwonen. Kan dat zomaar? Het overleg

gende keer komt het onderwerp dan aan de orde

baar. Los van al deze formele afwegingen kunt

verloopt nu veel formeler en sommige mr-

in het overleg met de bestuurder.

u de gang van zaken en de gevolgen natuurlijk

leden voelen zich op de vingers gekeken

Volgen de wet en het modelreglement is een

ook bespreken met het directieteam: goede

door hun directe leidinggevende.

mr-vergadering openbaar, niet alleen voor de

medezeggenschap is ook in hun belang. Hoeveel

directeur maar voor alle belangstellenden uit

ruimte de drie directieleden kunnen bemachti-

Op veel scholen maakt de medezeggenschaps-

de schoolbevolking. Wie er spreekrecht krijgt,

gen om het verloop van de mr-vergaderingen te

raad nog geen onderscheid tussen de verga-

bepaalt de vergadering zelf; alleen bij een over-

beïnvloeden, bepaalt u uiteindelijk zelf.

dering in eigen kring en het overleg met de

legvergadering beslissen mr en directeur hier

3 s¬We willen onze interim houden Er hangt een bezuiniging in de lucht waar-

Over de wijziging van de organisatie en de

Zou de school de directeur in vaste dienst pas-

door onze school twee directiefuncties

taakverdeling binnen de directie heeft de mr

seren, dan wordt die collega boventallig en dat

gaat combineren. Eén van de directeuren

adviesbevoegdheid, dus praat vooral mee over info.mr de vraag hoe het werk gedaan kan worden door

kan de school veel geld gaan kosten. De mr kan juni 2009 de beoogde directeur wel vragen stellen over

deze voldoet het best en veel collega’s willen 19 haar graag houden. Kunnen wij als mr hier

1 directeur. Ook bij aanstelling en ontslag geldt

de manier van werken en suggesties doen voor

adviesbevoegdheid, maar realiseert u zich wel

verbetering.

via advies- of instemmingsrecht invloed op

dat uw mr in het verleden akkoord is gegaan

uitoefenen?

met de tijdelijke aanstelling van de interimmer.

is momenteel in tijdelijke dienst, maar juist

juni 2014

infomr

19

Goed werk, de ware hoofdprijs Tekst Rick van Workum Beeld Typetank

Soms vergeten we dat een baan meer oplevert dan financiële armslag. Goed werk bevordert onze mentale gezondheid door het leven te structureren en het gevoel te steunen dat we deel uitmaken van de samenleving. Werk draagt bij aan je identiteit, status en biedt mogelijkheden om jezelf te ontwikkelen. De personeelsgeleding in de mr heeft een speciale rol om deze bron van voldoening, flow of zelfs geluk te laten stromen.

Voor zaken als slim organiseren, (school)organisatieontwikkeling, veranderkundige aanpakken en dergelijke is veel ondersteuning beschikbaar. Kijk maar eens op de websites van de bonden, VO-raad, Voion, de landelijke pedagogische centra en de commerciële onderwijsadviesbureaus.

Vakinhoud Wat goed werk precies is, staat op allerlei plek-

Dat niet iedere leerkracht zich goed voelt in het

Daar kan de personeelsgeleding in de mr zich

ken beschreven en er valt op talloze manieren

werk, blijkt geregeld uit werkdrukmetingen en

dan ook voluit mee bemoeien. Goed werk vergt

advies te halen als de mr zich hierin wil verdie-

ander onderzoek. De teleurstelling kan zo groot

namelijk inspanning van alle deelnemers aan de

pen. Denk daarbij niet alleen aan de doelen die

worden dat jonge leraren het vak al na enkele

gemeenschap die we school noemen. Tim somt

de school voor ogen staan, maar ook aan onder-

jaren de rug toe keren. De 25-jarige natuurkun-

de ingrediënten op: zelfreflectie, een open,

steuning bij het veranderen zelf. Samenwerken

dedocent Tim van Wijngaarden, tien jaar actief

lerende houding en investeren in goede hori-

gaat net zo goed over structuur en cultuur als

in het voortgezet onderwijs, legde onlangs in het

zontale- en verticale verhoudingen. Daarnaast

over de vakinhoud en de didactische aanpak.

Nederlands Dagblad uit waar hij het plezier in

is slim organiseren nodig, niet als doel op zich

Daarover moeten de betrokkenen steeds met

zijn vak vandaan haalt: “Collegialiteit is nodig en

maar om ervoor te zorgen dat hoeveelheid tijd

elkaar in gesprek blijven, want goed werk

daarnaast een schoolleiding die vertrouwen in

en werk met elkaar in balans blijven.

ontstaat nooit vanzelf en iedereen heeft er zijn

je heeft en je rugdekking geeft. Ook voldoende

Bij slim organiseren gaat het over de juiste

eigen ideeën over. Dat geldt trouwens net zo

oefentijd en rust, en ouders die snappen dat net

dingen goed doen, zodat iedereen met zo min

goed voor werkdruk of andere vormen van

als de leerlingen docenten ook moeten leren.

mogelijk inspanning het maximale resultaat

belasting die het werk en de organisatie ervan

Maar cruciaal is liefde voor leerlingen. Als je dat

haalt. Dat begint bij werving en selectie met een

met zich mee brengen.

mist, is het maar beter dat je stopt. Dan kun je

goed oog voor de benodigde kwalificaties. Op

Ook al heeft iedereen op school dus te maken

meer kapotmaken dan je lief is. Maar als je houdt

basis daarvan ontstaat vervolgens een taakver-

met de weg naar goed werk, voor de leden van

van de leerlingen, geven ze je meer dan wat

deling en komt de juiste mens op de juiste plek

de personeelsgeleding in de mr is een extra rol

maandelijks op mijn rekening gestort wordt. Dan

terecht. Natuurlijk bestaan er urgente dingen

weggelegd. Naast hun collegiale positie hebben

kunnen er momenten zijn dat je voor een klas

die het eerst moeten gebeuren en let er daarna

zij enkele wettelijke taken en bevoegdheden ten

staat en denkt: zij werken en ik verdien daar geld

op met je collega’s dat je onbelangrijke dingen

aanzien van goed werk. Een fundament voor die

mee. Iedereen zou toch leraar willen zijn!”

gewoon niet doet. Dat is te omschrijven in

rol is te vinden in de arbowet, waarvan artikel 12

documenten over visie, missie, taakomvangsbe-

in het tweede lid voorschrijft dat de werkgever

leid en taakbeleid. Vanzelfsprekend organiseert

overleg voert met de medezeggenschapsraad

Dat goed werk en goed onderwijs hand in hand

de school ook een beleidscyclus, zodat de leren-

over aangelegenheden van het arbeidsomstan-

gaan klinkt als een open deur, maar de com-

de organisatie doelgerichte acties doelmatig en

dighedenbeleid en de uitvoering hiervan. De

binatie blijkt lang niet overal vanzelfsprekend.

planmatig uitvoert.

wetgever draagt actieve informatie-uitwisseling

20

infomr

juni 2014

Investeren

op aan beide partijen. In de dialoog tussen het schoolbestuur en de mr moet de bestuurder zorgen voor het zicht op mogelijke bedreigingen voor goed werk. Wederom zorgt de arbowet voor richtlijnen, met de verplichting tot een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) voor de werkgever. Vanzelfsprekend moet de werkgever ook met voorstellen komen om de gesignaleerde risico’s aan te pakken.

Formatie In deze discussie kan de personeelsgeleding van de mr invloed uitoefenen met diverse instemmingsbevoegdheden uit de Wet medezeggenschap op scholen. Dat geldt allereerst voor maatregelen met gevolgen voor de samenstelling van de formatie, wijzigingen van de taakverdeling of taakbelasting, regelingen rond arbeidsomstandigheden, het ziekteverzuim of het reïntegratiebeleid. Daarnaast heeft de hele mr een stem bij vaststelling of wijziging van regels op het gebied van het veiligheids-, gezondheids- en welzijnsbeleid, voor zover dat niet expliciet hoort bij de bevoegdheid van de personeelsgeleding. Meestal voeren bestuurder/werkgever en de personeelsgeleding over dit alles een constructieve dialoog op basis van gedeelde waarden en informatie. In andere gevallen kan het nodig zijn dat partijen elkaar herinneren aan bevoegdheden of rechten en plichten. Als de dialoog nog niet op gang is, kan de mr het initiatief nemen. Dat begint met een verzoek om informatie: vraag het plan van aanpak op dat bij de risicoinventarisatie en -evaluatie hoort. Verder kan de pmr zelf eens peilen hoe collega’s het werk in de praktijk ervaren. Daar bestaat een handig en gratis digitaal instrument voor, de Arboscan-vo. Elke mr in het voortgezet onderwijs kan hiermee de collega’s ondervragen. De resultaten blijven anoniem, maar het groepsrapport is een overzichtelijk uitgangspunt voor overleg met de werkgever over de vraag hoe goed werk in de school nog beter te regelen valt. H Quickscan psychosociale arbeidsbelasting: www.voion.nl/instrumenten/arboscan-vo

juni 2014

infomr

21

Campagne zoekt de stille mr Tekst Miro Lucassen Beeld Typetank

De scholen waarvan de mr nooit een training volgt. De medezeggenschapsraden die nog niet op het jaarlijkse congres zijn gesignaleerd. De mr-leden die niet goed weten waar te beginnen om het antwoord op hun vragen te vinden. Zij zijn een belangrijke doelgroep voor de campagne versterking medezeggenschap die de gezamenlijke onderwijsorganisaties voorbereiden. Maar hoe vindt een informatiecampagne zo’n ‘stille’ mr die het beschikbare materiaal negeert? Programmamanager Philippe Abbing hoopt in het najaar de eerste stappen te zetten, maar hij zou eigenlijk allereerst willen weten hoeveel medezeggenschapsraden helemaal buiten het circuit van informatie-uitwisseling en cursussen actief zijn. “Iedereen die trainingen geeft aan deze sector weet dat er zo’n zwijgende groep bestaat. De schattingen lopen uiteen, tot wel 50 procent. Je kunt je afvragen of deze mensen zichzelf op andere manieren op de hoogte houden of dat er een informatietekort is ontstaan. Dat weten we niet, dus een medewerker van onze campagne gaat dit onderzoeken.” De campagne versterking medezeggenschap, een initiatief van de samenwerkende onder-

seurs op pad om medezeggenschapsraden en

verschijnen, verwacht programmamanager

wijsorganisaties, presenteert zichzelf op het

besturen te assisteren. Op verzoek komen zij

Abbing: “We doen hier niet het zoveelste pro-

komende WMS-congres van 12 november. Daar

langs om vragen te beantwoorden, presentaties

ject met deskundigen zonder het werkveld.

verwacht Abbing onder andere zes handreikin-

te geven en te discussiëren over actuele kwes-

Daarom gaan we proactief de markt op en niet

gen uit te brengen over de zeven voornaamste

ties. Iedereen kan het werk aan de campagne

afwachtend. Hoe meer medezeggenschapsra-

thema’s van medezeggenschap in het onder-

online volgen op de projectwebsite www.ver-

den gebruik maken van hun mogelijkheden, des

wijs:

sterkingmedezeggenschap.nl waar eveneens

te beter scholen profiteren van de waarde van

s¬ DE¬RELATIE¬TUSSEN¬MR¬EN¬SCHOOLBESTUUR

informatie te vinden is over de inzet van digitale

medezeggenschap.”

s¬ DE¬RELATIE¬TUSSEN¬MR¬EN¬ACHTERBAN

media rond medezeggenschap. Op de site is het

De campagne begint niet bij nul: er ligt al heel

s¬ DE¬RELATIE¬TUSSEN¬MR¬EN¬TOEZICHTHOUDER

ook mogelijk suggesties te doen en bijdragen te

wat papier over de Wet medezeggenschap op

s¬ ¬HET¬ONDERSCHEID¬TUSSEN¬DE¬MR VERGADERING¬

leveren aan het project. Abbing: “Elke mr kan nu

scholen en zijn toepassing. Ook de website

al aan dit project bijdragen.”

infowms.nl bevat nuttige documentatie, afkom-

s¬ TAKEN¬EN¬BEVOEGDHEDEN

Het schrijfwerk aan de handreikingen is momen-

stig uit de periode van de invoering van de wet.

s¬ ¬FACILITEITEN ¬INFORMATIERECHT¬EN¬

teel in volle gang. De auteurs, afkomstig uit de

Deze site is sinds die tijd bijgehouden door de

tien deelnemende onderwijsorganisaties, willen

stichting Onderwijsgeschillen. Abbing grijpt de

met hun eerste versie in het najaar de praktijk in.

gelegenheid aan om de vorm en inhoud van

en de overlegvergadering

professionalisering s¬ OMGAAN¬MET¬GESCHILLEN

Aan de hand van ervaringen met de adviezen

infowms.nl te gaan vernieuwen. Het resultaat

Die handreikingen zijn maar een deel van het

zal dan in de loop van 2015 of uiterlijk 2016 een

daarvan moet ook op 12 november op het

verhaal. De campagne stuurt namelijk ook advi-

aangevulde versie van de meeste handreikingen

WMS-congres te zien zijn. H

22

infomr

juni 2014

Komen directie of schoolbestuur en de medezeggenschapsraad er niet uit, dan kan een conflict worden voorgelegd aan de Landelijke Commissie Geschillen WMS. In elk nummer van infomr publiceren we enkele interessante zaken.

Taakbeleid: altijd op de kleintjes letten Als we maar een klein beetje veranderen aan

algemene schoolactiviteiten, maar kwamen

partijen juridische stofwolken op om elkaars

het systeem van het taakbeleid, dan hoeven we

terecht in de persoonlijke opslagfactor. Daar kon

bevoegdheden te ondergraven, maar dat maak-

daar toch zeker niet de zwaarste procedures op

de deelraad op een van de vier vestigingen niet

te geen indruk. De kern van de zaak was direct

los te laten? Deze redenering van een vo-school-

mee leven en dat hoeft ook niet: wijzigingen in

duidelijk: overheveling van onderdelen binnen

bestuur met vier vestigingen viel in de smaak

het systeem van taakbeleid zijn geen onderonsje

het taakbeleid wijzigt het systeem en de werk-

bij de centrale medezeggenschapsraad. De cmr

van de cmr en de schoolleiding. In de cao voort-

gever heeft de voorgeschreven procedures niet

ging akkoord met het idee om het taakbeleid op

gezet onderwijs staat niet voor niks dat deze

gevolgd. Het personeel van de scholengemeen-

hoofdlijnen in te vullen. Gevolg: rapportverga-

veranderingen voorgelegd moeten worden aan

schap moet zich er alsnog over uitspreken.

deringen, ouderavonden vakdocent, begelei-

het voltallige personeel, waarbij de zaak pas

ding excursies, eerste en tweede correctie exa-

doorgaat als tweederde ermee instemt.

mens en sectieoverleg vielen niet langer onder

Bij de geschillencommissie wierpen beide

LCG WMS 105852, 7 februari 2014

Onzorgvuldig, onbevredigend, onvermijdelijk Al zeven jaar zit de basisschool onder de ophef-

schoolse strategie. Sluiten? Dat nooit. Bij de

gevonden om ervan af te wijken: de krimp laat

fingsnorm en ook andere onderdelen van het

geschillencommissie krijgt het bestuur verwijten

zich niet ontkennen en er ligt geen enkel bewijs

44 scholen tellende bestuur kampen met krimp:

over te snel afgebroken fusiebesprekingen met

dat een fusiepartner alsnog toe zou happen.

hoogste tijd voor een toekomststrategie. De

de protestants-christelijke concurrentie. En nog

Ondanks enige onzorgvuldigheden en begrij-

gemeenschappelijke medezeggenschapsraad

iets: doordat de plannen te snel werden gepre-

pelijke onvrede bij de betrokkenen ziet ook de

stemt in met de plannen, waarbij locaties

senteerd als definitief, gingen ouders al een

geschillencommissie geen andere optie dan

dichtgaan als ze langer dan drie jaar te weinig

andere school zoeken voor de mr advies kon

opheffing. Op 1 augustus dit jaar is het zo ver.

leerlingen tellen. Maar het besluit tot opheffing

geven.

komt altijd voor advies bij de mr van de betrok-

Of dit echt het fatale duwtje was, daar twijfelt

ken school. En daar blijkt dat zo’n mr zich niet

de geschillencommissie aan. Het beleid is niet

vanzelfsprekend gebonden voelt aan de boven-

onredelijk en de mr heeft te weinig argumenten

LCG WMS 106088, 15 april 2014

Elk geschil eist voortvarend optreden De personeelsgeleding van de medezeggen-

meeste procedures van de Wet medezeggen-

nog bezinning zou ontstaan, liet het bestuur

schapsraad en het schoolbestuur komen er niet

schap op scholen langs strikte lijnen. Eén van

bedremmeld weten. De mr zei dat het belang

uit bij de jaarlijkse discussie over het formatie-

de onverbiddelijke voorschriften: wanneer het

van de termijn wel degelijk is besproken. Hoe

plan. Zelfs als het schooljaar al begonnen is, blij-

bestuur de mr laat weten dat het naar de com-

dan ook, met de wet valt niet te sjoemelen en

ven de twee in discussie en keer op keer eindigt

missie gaat, moet dat binnen zes weken tot

de commissie kwam aan behandeling niet toe:

die ermee dat de pmr zijn instemming weigert.

actie leiden. Maar in dit geval duurde het elf

niet ontvankelijk, wat in de praktijk betekent dat

Dan maar naar de geschillencommissie, besluit

weken en zes dagen voordat de enveloppe met

bestuur en pmr opnieuw rond de tafel moeten

het bestuur, want er valt blijkbaar geen variant te

verzoekschrift op het bureau van de commis-

om het formatieplan te bespreken.

bedenken waarover een compromis mogelijk is.

sie lag. Te laat? We wisten niet dat die termijn

Zo’n instemmingsgeschil verloopt net als de

zo dwingend was en we hoopten dat er als-

juni 2014

infomr

LCG WMS 106123, 20 maart 2014

23

Cursussen, conferenties en advies

Haal meer uit medezeggenschap Medezeggenschap is belangrijk: de mr heeft invloed op het schoolbeleid. En samen met AOb scholing kun je het effect van inspraak vergroten! Bel 0900 463 62 62 of mail ons: [email protected]

MR servicepakket Soms staat de mr voor ingewikkelde vraagstukken. En is deskundig advies gewenst. Met het mr servicepakket kun je onbeperkt de hulp inroepen van de mr helpdesk. En heb je recht op 4 uur rechtsbijstand.

Open training Nieuw in de mr? Volg dan een thematraining. Van basiskennis medezeggenschap tot de finesses van formatieplan, taakbeleid en financiën. Op vier plaatsen in het land. Kijk op www.aobscholing.nl voor het aanbod.

Maatwerk Met de hele (g)mr een training volgen? Met beleidsstukken van je eigen school als basis? Of juist liever een vaardigheidstraining? Alles is mogelijk. Met maatwerk bepaal je zelf het cursusprogramma.

Advies en begeleiding In tijden van krimp, reorganisaties, fusies staat de mr voor zware beslissingen. Gespecialiseerde trainers van AOb scholing kunnen de mr adviseren.

Meer weten? Bel ons: 0900 463 62 62 www.aobscholing.nl