Het nut van slapen
Achtergrondinformatie, slaaponderzoek en slaaptips van Koninklijke Auping bv Noot voor de redactie: De inhoud van dit document is vrij voor publicatie echter wel onder voorwaarde dat Auping als bron wordt vermeld. Misbruik en of niet naleving hiervan duidt op intellectuele diefstal in de vorm van plagiaat. De plagiaris zal hiervoor aansprakelijk worden gesteld en dient op aanvraag van Auping te allen tijde een rectificatie te publiceren. Voor vragen, toelichting of interviews kunt u contact opnemen met Monique Stillebroer van Koninklijke Auping bv: t: 0570 681 911 e:
[email protected] Meer over Koninklijke Auping bv: www.auping.nl Beeldmateriaal is te downloaden van onze beeldenbank: www.aupingdatabase.nl inlog:
aupingpers
wachtwoord:
auping
Achtergrondinformatie, slaaponderzoek en slaaptips van Koninklijke Auping bv © Auping, 2010
1
Inhoudsopgave:
1. Nut en noodzaak van slapen ....................................................................... 3 2. Ventilatie, ondersteuning, drukverlaging ....................................................... 4 2.1 Het belang van ventilatie ....................................................................... 4 2.2 Het belang van ondersteuning ................................................................ 5 2.3 Het belang van drukverlaging ................................................................. 6 3. De nachtrust: fabels, feiten en tips .............................................................. 7 Bronvermelding ............................................................................................10
Achtergrondinformatie, slaaponderzoek en slaaptips van Koninklijke Auping bv © Auping, 2010
2
Nuten ennoodzaak noodzaakvan vanslapen slapen 1.1.Nut
Slapen doen we allemaal, we kunnen zelfs niet zonder. Voldoende nachtrust maakt ons fit, helder van geest en geeft ons humeur een boost. Gemiddeld slapen Nederlanders zeven uur en zes minuten per nacht Dat betekent dat we bijna een derde van ons leven slapend doorbrengen. De behoefte aan slaap neemt af naarmate we ouder worden: een baby heeft zo‟n zestien uur slaap nodig per dag, tieners circa acht tot tien uur en volwassenen (vanaf 18 jaar) circa zeven en een half tot negen uur, zo blijkt uit het onderzoek "Understanding Sleep: Sleep Needs, Cycles, and Stages" van Tina de Benedictis, Heather Larson e.a. Mensen die veel te kort of veel te lang slapen, lopen een verhoogd risico om vroegtijdig te overlijden. Dat blijkt uit een wetenschappelijke studie van de Universiteit van Warwick en de Universiteit van Napels. Een nachtrust die korter duurt dan zes uur verhoogt volgens de Italiaanse en Britse onderzoekers de kans op een vroegtijdige dood met 12 procent. Mensen die meer dan negen uur per dag slapen, lopen eveneens een verhoogd risico om op relatief jonge leeftijd te overlijden. Lang slapen is op zich niet schadelijk, maar vaak is een extreem lange nachtrust wel een teken van onderliggende gezondheidsproblemen, zo ontdekten de wetenschappers. Vooral slaaptekort moet worden vermeden, zo blijkt uit het onderzoek. Wist u dat… Nederlanders het weekend liever gebruiken om leuke dingen te doen (39%) dan om bij te komen en uit te slapen (17%). Meer dan een derde (34%) van de Nederlanders te weinig slaapt. Bijna vier op de tien Nederlanders (39%) vinden dat de dagelijkse werkzaamheden te lijden hebben onder een slechte nachtrust. Ook balen zij van het slechte humeur van hun partner (29%) of baas (19%) als die slecht hebben geslapen. Nederlanders zeggen vooral avondmensen (44%) te zijn. Slechts een kwart (26%) noemt zichzelf een ochtendmens.
Bovenstaande feiten blijken uit onderzoek van Auping onder 819 Nederlanders.
Achtergrondinformatie, slaaponderzoek en slaaptips van Koninklijke Auping bv © Auping, 2010
3
Ventilatie,ondersteuning, ondersteuning,drukverlaging drukverlaging 2.2.Ventilatie, In samenwerking met onderzoekers van de Universiteiten van Nijmegen en Delft voert Auping regelmatig wetenschappelijk onderzoek uit naar slapen. Deze onderzoeken benadrukken het belang van drie elementen voor een goede nachtrust, te weten ventilatie, ondersteuning en drukverlaging. 2.1 Het belang van ventilatie Voordat we in slaap vallen, moet het lichaam afkoelen. Een omgevingstemperatuur van 14°C tot 20°C is het meest geschikt voor de slaapkamer. Het lichaam koelt af door vocht (onder andere transpiratie) te verdampen. Per nacht verliest een mens op die manier tot 350 cc vocht. Dat is bijna 2,5 liter per week en 120 liter per jaar. Het vocht wordt voornamelijk opgevangen door de matras en de lakens. Goede ventilatie van kamer en bed zorgen ervoor dat dit vocht op een natuurlijke manier kan verdampen. Daarnaast is een goede matras opgebouwd uit vochtregulerende materialen, de zogenoemde niet-symmetrische matras is hier een voorbeeld van. De bovenkant van deze matras zorgt ervoor dat het vocht optimaal wordt opgenomen en geïsoleerd, waarna de onderkant van de matras het vocht weer afgeeft. Aan de onderkant van deze matrassen wordt vaak vilt gebruikt, vanwege de uitstekende ventilerende eigenschappen van het materiaal. Bovendien is het een voordeel dat een niet-symmetrische matras nooit hoeft te worden omgedraaid. Naast een goede matras is ook het type bedbodem belangrijk voor de ventilatie. Een spiraalbodem is voor 80% open. Dat is een belangrijk voordeel in vergelijking met een lattenbodem en een regulier gaatjesboard van een boxspring. Doordat een spiraalbodem zo open is, biedt deze zeer goede ventilatie. Dit is zowel bevorderlijk voor de frisheid en hygiëne, als voor de levensduur van de matras. Het belang van goede ventilatie is niet bij iedereen bekend. Veel Nederlanders denken dat het zweten in bed wel meevalt, zo blijkt uit onderzoek van Auping onder 819 Nederlanders. Volgens bijna een op de vier (24%) verliest een mens jaarlijks minder dan tien liter vocht in zijn slaap. Bovendien neemt niet iedereen maatregelen om het bed en de slaapkamer af en toe wat op te frissen. Zo geeft 15 procent aan nooit een raampje open te zetten in de slaapkamer.
Achtergrondinformatie, slaaponderzoek en slaaptips van Koninklijke Auping bv © Auping, 2010
4
Wist u dat… Ruim vier op de tien Nederlanders slecht slapen als het te warm is (44%), 10% zegt slecht te slapen als het te koud is. Vooral vrouwen last hebben van de kou. Zij geven vaker dan mannen aan slecht te slapen als ze het koud hebben (14% tegenover 7%). Mensen onder de 35 jaar het vaker koud hebben (19%) dan mensen tussen 35 en 49 (11%) en 50+ (8%). Vooral mannen zeggen in de zomer meer te transpireren in hun slaap(63%). Een grappig feitje: een klein deel van de vrouwen (6%) zegt zich te ergeren aan het zweten van hun partner.
2.2 Het belang van ondersteuning Een belangrijk onderdeel van een goede nachtrust is het draaien tijdens de slaap. Dit stimuleert de bloedcirculatie, zorgt voor soepele gewrichten en laat de huid ademen. Als het draaien moeizaam gaat, dan verstoort dat de nachtrust. Een mens draait gemiddeld dertig keer per nacht, zo bleek uit recent onderzoek van Prof. dr. Anton Coenen (verbonden aan Radboud Universiteit Nijmegen). Matrassen die de juiste ondersteuning bieden, helpen bij het draaien tijdens de slaap. Ondersteuning van de natuurlijke lichaamshouding, door zonering in matras en kussen op de juiste hoogte, zorgt ervoor dat spieren en gewrichten ontspannen zijn. Hierdoor herstellen zij optimaal van de dag. Het is dus belangrijk dat een bed voldoende ondersteuning biedt. Wist u dat… Meer dan de helft van de Nederlanders (52%) televisie kijkt vanuit bed, zo blijkt uit onderzoek van Auping. Bijna vier op de tien Nederlanders (37%) dagelijks langer dan een half uur televisie kijkt en meer dan de helft (57%) tijdens het kijken weleens in slaap valt. Voor 12% televisie kijken vanuit bed lichamelijke gevolgen heeft. “Mijn bed is niet prettig om er lang in naar TV te kijken,” geeft 18% aan. 39% zou graag een verstelbaar bed willen hebben.
Achtergrondinformatie, slaaponderzoek en slaaptips van Koninklijke Auping bv © Auping, 2010
5
2.3 Het belang van drukverlaging Bij het liggen op een matras, ontstaat er druk op die plaatsen waar de matras het meest wordt belast. Het is voor het lichaam van belang dat deze druk niet te hoog wordt. Op plekken waar de huid de matras raakt, kan de huid namelijk moeilijker ademen en nemen de cellen minder zuurstof op. Met een tintelend gevoel vertelt het lichaam ons dat het tijd is om een andere houding aan te nemen. Tijdens de slaap gebeurt dat onbewust. Voor een goede nachtrust is een gelijkmatige drukverdeling belangrijk. Hoe groter het oppervlak van het lichaam dat de matras ondersteunt, hoe gelijkmatiger de druk is verdeeld. Het is dus goed als het lichaam gedeeltelijk in de matras wegzakt, maar als de matras te veel omsluit, belet dit het lichaam om gemakkelijk te draaien. Bij het verlagen van de druk op het lichaam is niet alleen de matras, maar ook de bedbodem bepalend. De bedbodem is letterlijk en figuurlijk de basis van een goede nachtrust. Een spiraalbodem veert onbelast altijd terug in de originele positie. Bovendien biedt een spiraalbodem bij een hogere belasting ook meer tegendruk, waardoor het lichaam goed wordt ondersteund. De Auping spiraalbodem heeft meer dan 10.000 drukpunten, die zorgen dat de lichaamsdruk de gehele nacht gelijkmatig wordt verdeeld. Daarnaast zorgt de puntelasticiteit van de matras en de spiraalbodem ervoor dat het lichaam maximaal wordt gedragen, wat de druk die optreedt tot een minimum beperkt. Met de „Comfortslides‟ kan de veerkracht van de spiraalbodem bovendien worden aangepast aan de persoonlijke voorkeur.
Achtergrondinformatie, slaaponderzoek en slaaptips van Koninklijke Auping bv © Auping, 2010
6
Denachtrust: nachtrust:fabels, fabels,feiten feitenen entips tips 3.3.De Over slapen bestaan veel fabels. Enkelen daarvan zijn hieronder weergegeven, met daarbij de feitelijke waarheid. Fabel: met een goed gevulde maag slaap je beter. Feit: te laat eten op de avond is niet bevorderend voor de nachtrust. Als de maag erg vol is, moet het lichaam namelijk hard werken om het voedsel te verteren. Daardoor kan het slapen minder ontspannen zijn. Tip: drink voldoende voor het slapen gaan, maar gebruik niet teveel dranken met cafeïne, die kunnen de slaap verstoren. Fabel: alcohol maakt moe en bevordert de nachtrust. Feit: teveel alcohol veroorzaakt een onrustige slaap en zorgt vaak voor tussentijds ontwaken in de nacht. Tip: een kleine hoeveelheid alcohol (slaapmutsje) kan wel helpen gemakkelijker in slaap te komen. Fabel: seks voor het slapen gaan leidt tot slecht inslapen. Feit: Seks zorgt ervoor dat er endorfine vrijkomt. Dat geeft een aangenaam ontspannen gevoel, waardoor in slaap vallen gemakkelijker gaat. Tip: andere lichamelijke inspanning vlak voor het slapen gaan, wordt over het algemeen afgeraden. Fabel: achtergrondgeluid of zachte muziek in de slaapkamer bevordert de nachtrust. Feit: hoe stiller het in de slaapkamer is, hoe beter de nachtrust. Tip: wanneer een stille slaapkamer niet mogelijk is kan overstemmend geluid, zoals rustgevende muziek en monotone geluiden een uitkomst bieden. Deze geluiden overstemmen storende omgevingsgeluiden en wiegen de geest als het ware in slaap. Fabel: een warme douche helpt ontspannen, waardoor het inslapen gemakkelijker gaat. Feit: een warme douche verhoogt de lichaamstemperatuur. Om in slaap te komen moet het lichaam juist afkoelen. Tip: wacht na een warme douche een half uur met naar bed gaan, zodat het lichaam kan afkoelen. Fabel: wie niet in slaap kan komen, moet rustig blijven liggen. De slaap komt vanzelf.
Achtergrondinformatie, slaaponderzoek en slaaptips van Koninklijke Auping bv © Auping, 2010
7
Feit: als het niet lukt om binnen twintig minuten in slaap te vallen, is het verstandig om weer op te staan. Door de frustratie neemt de hersenactiviteit toe, waardoor het nog moeilijker is om in slaap te komen. Tip: sta op en doe iets ontspannends totdat er een slaperig gevoel optreedt. Fabel: hoe minder beweging, hoe beter de slaap. Feit: voldoende bewegen tijdens de slaap stimuleert de bloedcirculatie en is een normaal onderdeel van de slaap. Dit houdt spieren en gewrichten soepel en laat de huid ademen. Tip: gebruik een matras die voldoende ondersteuning biedt en waar je tegelijkertijd eenvoudig op draait. Fabel: een mens is ´s avonds langer dan ‟s ochtends. Feit: mensen krimpen overdag en komen ‟s nachts weer op lengte. Door gedurende de dag te staan en te bewegen wordt vloeistof uit de tussenwervelschijven geperst. De ruggengraat zakt als het ware een beetje in elkaar. Mensen zijn daardoor ‟s avonds korter dan ‟s ochtends. Draaien en verplaatsen tijdens de slaap is nuttig. De ruggenwervels blijven hierdoor in een goede conditie en de mens wordt weer net zo lang als de vorige dag. Tip: gebruik een matras waarop je gemakkelijk beweegt. Fabel: dutjes overdag zorgen voor een betere nachtrust. Feit: dutjes kunnen een goede nachtrust beletten. Indien er waarde wordt gehecht aan dutjes, dan is het belangrijk dat dit op een vast tijdstip wordt gepland. Tip: het is van belang om overdag zeker niet te lang te slapen, want dat verstoort het slaapritme. Fabel: uitslapen in het weekend helpt om de week uitgerust te beginnen. Feit: uitslapen in het weekend verstoort het ritme van de week. Tip: je kunt een slaapachterstand wel enigszins inhalen in het weekend, maar uiteindelijk is het lichaam veel meer gebaat bij regelmatige en goede slaap. Fabel: na het slapen moet het bed netjes worden opgemaakt. Feit: beddengoed en matras moeten luchten. Tip: het beste is om het dekbed aan het voeteneinde te leggen, zodat het aanwezige vocht kan verdampen. Fabel: het is belangrijk de matras regelmatig om te draaien. Feit: goede matrassen bevatten aan de bovenkant kwalitatieve materialen die transpiratie absorberen en aan de onderkant ventilerende materialen. Deze matrassen hoeven juist niet te worden omgekeerd. Ze gaan minstens net zo lang mee als keerbare matrassen. Achtergrondinformatie, slaaponderzoek en slaaptips van Koninklijke Auping bv © Auping, 2010
8
Tip: Informeer bij de aankoop van een matras of de matras voldoende ventileert. Fabel: natuurlijke materialen zijn onbewerkt en slapen beter. Feit: natuurlijke materialen worden ook chemisch bewerkt, voordat ze veilig kunnen worden gebruikt. Nieuw ontwikkelde synthetische materialen, zoals bijvoorbeeld de Auping 3Dbreisels en Silverness, en Talalay latex, hebben juist goede eigenschappen, waardoor gezond kan worden geslapen. Deze materialen zijn antibacterieel, hygiënisch en vochtregulerend. Dit laat zien dat soms synthetische materialen het best zijn. Het hangt er maar net vanaf wat hun functie is. Immers als je gaat bergbeklimmen dan trek je liever geen dikke wollen trui aan, maar een dunne hightech fleecetrui, die je net zo warm houdt en waarin je je beter kunt bewegen. Tip: Informeer bij de aankoop van een matras of de materialen antibacterieel, hygiënisch en vochtregulerend zijn.
Achtergrondinformatie, slaaponderzoek en slaaptips van Koninklijke Auping bv © Auping, 2010
9
Bronvermelding Bronvermelding
Bovenstaande informatie is afkomstig van: Auping onderzoek (vrij voor publicatie, met bronvermelding Auping) Onderzoekers voor Auping: Prof. dr. Anton Coenen (voorletters A.M.L.) (verbonden aan Radboud Universiteit Nijmegen) Prof. Dr. Ir. Richard Goossens (voorletters R.H.M.) (verbonden aan TU Delft) Goed slapen verandert je leven, Angelo Hazarabedian i.s.m. Auping. Spectrum, 2006 Coenen AML, Kolff M, Hofman W. “Sleep quality and body motility of healthy subjects sleeping on two types of mattresses”. Sleep – Wake Research In The Netherlands; Annual Proceedings of the NSWO volume 20, 2009 de Benedictis, Tina, PhD; Heather Larson, Gina Kemp, MA, Suzanne Barston, Robert Segal, MA (2007). "Understanding Sleep: Sleep Needs, Cycles, and Stages". Helpguide.org. http://www.helpguide.org/life/sleeping.htm. Cappuccio FP, D‟Elia L, Strazzullo P & Miller MA. Sleep duration and all-cause mortality: a systematic review and meta-analysis of prospective studies. Sleep 2010; 33 (5) online. http://www2.warwick.ac.uk/newsandevents/pressreleases/short_sleep_increases/
Achtergrondinformatie, slaaponderzoek en slaaptips van Koninklijke Auping bv © Auping, 2010
10