Accres Jaarverslag
2011
Pagina 1
Inhoudsopgave Verslag van de Raad van Commissarissen
blz. 5
Verslag van de directie
blz. 7
Voorwoord van de directeur
Divisie Maatschappelijke Voorzieningen
Divisie Zwembaden & Natuur Klant & Kwaliteit
Personeel & Organisatie
Vastgoed & Facilitaire Zaken Corporate governance
De financiële uitkomst over 2011 Vooruitblik
Jaarrekening blz. 25
Geconsolideerde balans per 31 december 2011
Kasstroomoverzicht geconsolideerd over 2011
Geconsolideerde winst-en-verliesrekening over 2011
Toelichting op de geconsolideerde balans en de geconsolideerde en winst-en-verliesrekening
Algemene toelichting
Grondslagen voor resultaatbepaling
Waarderingsgrondslagen
Grondslagen voor het kasstroomoverzicht Toelichting op de geconsolideerde balans
Toelichting op de geconsolideerde winst-en-verliesrekening Enkelvoudige balans per 31 december 2011
Enkelvoudige winst-en-verliesrekening over 2011 Toelichting op de enkelvoudige balans en
de enkelvoudige winst-en-verliesrekening Toelichting op de enkelvoudige balans
Toelichting op de enkelvoudige winst-en-verliesrekening
Overige gegevens
Statutaire winstbestemmingsregeling
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
Pagina 2
blz. 49
Voorstel tot winstbestemming over het boekjaar 2011
Pagina 3
Verslag van de Raad van Commissarissen Hierbij bieden wij u de jaarrekening 2011 van de vennootschap aan. Deze jaarrekening is na het opmaken ervan met de directie besproken in een vergadering van de Raad van Commissarissen (RvC) in aanwezigheid van de accountant. Na bespreking is deze jaarrekening ondertekend door de directie en door alle leden van de RvC. De accountant heeft een goedkeurende controleverklaring afgegeven die is opgenomen onder de overige gegevens bij de jaarrekening.
Wij bevelen u aan deze jaarrekening zonder voorbehoud vast te stellen. Tevens wordt voorgesteld van het
positieve resultaat over 2011, groot 519.045 euro, een bedrag van 260.000 euro uit te keren als dividend en het resterende bedrag toe te voegen aan de algemene reserves. Daarnaast wordt voorgesteld aan de directeur en de leden van de RvC decharge te verlenen voor hun werkzaamheden in 2011.
De Raad kwam volgens het opgestelde rooster zesmaal bijeen in aanwezigheid van de directie. Daarnaast
hebben wij eenmaal uitgebreid met de directie van gedachten gewisseld over de stand van zaken met betrekking tot de bezuinigingen van de gemeente Apeldoorn. Tenslotte kwamen wij eenmaal buiten aanwezigheid van de
directie bijeen om ons eigen functioneren en dat van de directie te evalueren. Deze bespreking leidde niet tot het nemen van maatregelen.
In elke vergadering vindt schriftelijke en mondelinge rapportage plaats over de operationele en de financiële
voortgang. Aan de hand daarvan bespreken wij steeds de resultaten met de directie en bezien wij of deze in lijn liggen met de begroting. Tot ons genoegen bleek dat in 2011 het geval te zijn. Ondanks de economische tegen-
wind in Nederland presteerde Accres onverminderd winstgevend, hetgeen uiteraard zeer tevredenstellend was. Het resultaat is vooral positief beïnvloed doordat - met het oog op dreigende bezuinigingen - zeer goed op de kosten is gelet.
In 2011 vroegen twee zaken onze bijzondere aandacht, namelijk de bezuinigingen van de gemeente Apeldoorn
en de gevolgen daarvan voor opdrachten aan Accres alsmede de omvang van het takenpakket dat Accres in de
toekomst heeft. Er is een extra voorziening getroffen om een deel van de financiële gevolgen van de voorgenomen sluiting van het Sportfondsenbad en de subsidiebeëindiging met betrekking tot het Natuurhuis op te vangen.
In verband met de algemene economische situatie volgden wij de liquiditeitspositie nauwkeurig, maar deze gaf geen aanleiding tot specifieke zorgen.
Accres heeft de gemeenteraad, het college van burgemeester en wethouders en de ambtelijke organisatie van
Apeldoorn diverse keren en uitgebreid informatie verstrekt over de gevolgen van de bezuinigingen op alle onderdelen waar discussie over was, alsmede over de mogelijkheden die Accres - zowel voor de gemeente Apeldoorn
als voor Accres zelf - ziet om te bezuinigen. Zorg is daarbij uitgesproken over de gevolgen voor de samenleving,
de medewerkers en de mogelijkheden om als organisatie te kunnen blijven functioneren voor die maatschappelijke onderwerpen die niet of beperkt ter discussie staan.
Die zorg is niet geheel verdwenen, ook al zijn de besprekingen over de bezuinigingen in een constructieve sfeer
verlopen. Deels omdat nog niet voor alle onderwerpen duidelijk is wat de bezuiniging feitelijk inhoudt. Deels ook omdat de kans bestaat dat sommige bezuinigingen na realisatie dubbel nadelig doorwerken. Wij zullen er op
toezien dat de directie hierover zowel naar ons als naar de gemeente Apeldoorn op regelmatige basis rapporteert.
Pagina 4
Pagina 5
Verslag van de directie De mogelijkheden die ontstaan als de voorwaarden voor een gezonde bedrijfsmatige aanpak van sommige diensten
Voorwoord van de directeur
De directie laat op dit moment een risicoanalyse uitvoeren met betrekking tot de minimale reservepositie van de
Terugblik
worden versoepeld, worden positief ervaren. Dat biedt perspectief, al levert het mogelijk meer risico’s op.
organisatie. De resultaten van de analyse worden aan de aandeelhouder aangeboden zodra deze beschikbaar zijn. Met betrekking tot de omvang van het takenpakket zijn wij verheugd dat zowel de gemeenteraad als het college van burgemeester en wethouders van Apeldoorn duidelijk zijn in hun wens dat Accres hiervan een uitbreiding
krijgt. Dit strookt geheel met de visie van Accres dat uitbreiding zowel voor Accres als voor de gemeente Apeldoorn
efficiencyvoordelen oplevert. Op dit moment wordt hard gewerkt aan een nadere invulling hiervan. In dit verband mag duidelijk zijn dat wij er op toezien dat Accres als onderneming blijft ondernemen. Als zodanig gaat Accres
zakelijk om met de wensen van opdrachtgevers en neemt Accres ook initiatieven om de onderneming verder te ontwikkelen.
Overeenkomstig onze gewoonte woonde ieder lid van de Raad een overlegvergadering bij van de Ondernemingsraad. Wij waarderen de opstelling van de Ondernemingsraad in de relatie met de directie, die constructief is zonder het kraken van kritische noten uit de weg te gaan. Ook de bijdrage van de Ondernemingsraad bij de complexe materie van de bezuinigingen mag als zeer positief worden gekenmerkt.
In 2011 is de heer Van der Wal afgetreden als lid en voorzitter van de Raad van Commissarissen. Een taak die hij
gedurende 12 jaar met verve op zich nam. Raad en directie hebben afscheid van hem genomen en zijn hem veel
dank verschuldigd. Sinds het aftreden van de heer Van der Wal is mevrouw J. de Vries- in ’t Veld voorzitter van de
Raad. De heer Valent is in 2011 benoemd. De heer Van der Poel zal in 2012 de eerste termijn als lid van de Raad van Commissarissen volmaken en stelt zich herverkiesbaar voor een tweede termijn.
Graag willen wij de directie, de leden van het Management Team en alle overige medewerkers danken voor hun inspanning gedurende het jaar 2011. Apeldoorn, 13 april 2012 J. de Vries – in ’t Veld, voorzitter J. C. van der Poel H. Valent
Het jaar 2011 was voor Accres een jaar van onzekerheden. Onzekerheid over de toekomst, die vooral wordt bepaald
door politieke besluitvorming over bezuinigingen die de gemeente Apeldoorn moet uitvoeren. Omdat het opdrachtpakket van Accres voor het grootste deel bestaat uit werk voor die gemeente, is de discussie hierover van groot belang. Nu - begin 2012 - is er voor een substantieel deel duidelijkheid waar de gemeente Apeldoorn in het
opdrachtenpakket van Accres wil gaan bezuinigen. Zekerheid is er voor het Natuurhuis en het Sportfondsenbad: beide accommodaties zullen verdwijnen uit het pakket. Het zwembad door sloop en het Natuurhuis doordat er geen subsidie meer beschikbaar wordt gesteld voor deze activiteit aan Accres. Zekerheid is er ook voor
Aquacentrum Malkander en het Boschbad waar eveneens bezuinigingstaakstellingen zijn opgelegd. Deze is
bij Aquacentrum Malkander niet in te vullen door efficiencymaatregelen. Met de gemeente Apeldoorn wordt gezocht naar alternatieven.
Onzekerheid blijft nog bestaan voor de wijkkinderboerderij in De Maten. Dit omdat de gemeente daar een bijna
onmogelijke opdracht lijkt te geven: open blijven en tegelijkertijd meer bezuinigen dan het beschikbaar gestelde subsidiebedrag. Ook is het voorlopig nog onduidelijk waar de bezuinigingen op de bij Accres ondergebrachte sport-, welzijns- en culturele accommodaties terecht gaan komen. Gemeentelijk onderzoek (de zogenaamde
wijkvoorzieningenscan) moet de gemeente materiaal in handen geven om te kiezen welke panden het straks
zonder subsidie moeten doen en welke eventueel gesloten worden. Per saldo is er nog weinig te zeggen over de gevolgen voor Accres als geheel.
Wij zullen in deze en komende jaarverslagen zichtbaar maken wat de feitelijke gevolgen zijn van de gemeentelijke bezuinigingen. Dat is van belang omdat het opdrachtenpakket hier en daar ook wordt uitgebreid. Zo komen er
enkele banen bij als gevolg van nieuw landelijk sportbeleid (combinatiefunctionarissen). Ook gaat Accres meer
doen voor de gemeente Apeldoorn wat betreft het beheer van het gemeentelijk vastgoed dat gehandhaafd blijft. Intussen wil Accres, door acquisitie en deelname aan aanbestedingen elders, ook opdrachten buiten Apeldoorn verwerven. In 2011 werd aan enkele grote aanbestedingen meegedaan. Hierdoor is veel kennis met deze vorm
van opdrachtverwerving opgedaan. Succes op dit gebied is afhankelijk van de mogelijkheden in een markt waar andere aanbieders onder de kostprijs actief zijn.
Op vastgoedgebied zijn er nieuwe prestatieafspraken in bewerking. Er wordt op een andere manier omgegaan met het meerjaren onderhoud van gebouwen. Daarbij wordt het voor Accres moeilijker om te investeren in de gebouwen, die voor de gemeente Apeldoorn worden beheerd en geëxploiteerd. Desondanks blijven wij wel kwaliteit leveren aan onze huurders en gebruikers.
Er is onderzoek gaande naar de huisvestingssituatie van het centrale kantoor. De markt lijkt rijp voor een
andere oplossing dan het grote - en naar de huidige marktomstandigheden relatief dure - huurpand aan de Sleutelbloemstraat.
Alles overziend heeft 2011 een wisselend beeld opgeleverd voor de toekomst voor Accres. Als gevolg van
de bezuinigingen in onze organisatie zullen arbeidsplaatsen ter discussie komen te staan. Wij bereiden ons daar zo goed mogelijk op voor door flexibiliteit in de organisatie en het personeelsbestand in te bouwen.
Ook komen er arbeidsplaatsen bij. Arbeidsplaatsen die waarschijnlijk iets anders vragen van medewerkers.
Pagina 6
Pagina 7
Divisie Zwembaden & Natuur Al met al zal het gevolg ook zijn dat er medewerkers moeten afvloeien als er niet tijdig elders - binnen of buiten
De divisie Zwembaden & Natuur omvat de locaties Sportfondsenbad, Aquacentrum Malkander, Boschbad
waarmee de kosten van afvloeiing van de betrokken medewerkers kunnen worden opgevangen.
een overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen.
Accres - werk voor hen wordt gevonden. Om die reden hebben wij in 2011 een extra financiële voorziening getroffen,
Ondanks deze ingreep levert 2011 een resultaat op waar we allemaal trots op kunnen zijn. Er is zeer voorzichtig omgesprongen met uitgaven en dat is merkbaar. Onze klanten hebben het in 2011 ook niet af laten weten.
Ondanks het minder goede weer in de zomermaanden juli en augustus is er toch sprake van een goed jaar voor Accres.
Het jaar 2011 was dan ook een jaar met tegengestelde berichten: aangekondigde bezuinigingen en een goed
resultaat. Een uitdaging om daar ook de komende jaren met elkaar de schouders onder te zetten, zodat Accres ook na de realisatie van de bezuinigingen een nieuw perspectief kan ontwikkelen.
Toekomstverwachtingen
Ook 2012 zal een roerig jaar worden voor Accres. De verwachting is dat de winstgevendheid voor het komende jaar mogelijk wordt gedrukt door de kosten die gepaard gaan met de voorbereidingen op verdere bezuinigingen met ingang van 2013 en verder. Over de resultaten op middellange termijn valt nu dan ook nog geen reële uitspraak te doen.
In verband met deze verdere bezuinigingen door de gemeente Apeldoorn is de verwachting gerechtvaardigd
dat het personeelsbestand daardoor zal afnemen. De komende jaren zal Accres slechts mondjesmaat nieuwe investeringen kunnen doen die gericht zijn op de uitbreiding van onze business.
Veel is voor de nabije toekomst afhankelijk van de financiële positie van de gemeente Apeldoorn als onze belangrijkste opdrachtgever. Daarnaast zijn de uitwerkingen van de bezuinigingstaakstellingen en de omvang van het opdrachtenpakket voor ons van belang.
(tot 2011: Kristalbad), het nieuwe zwembad Het Kristal, het Natuurhuis en Park Berg & Bos. Hieronder volgt
Natuurhuis
Het Natuurhuis werd in 2011 geconfronteerd met een harde bezuinigingsmaatregel. Het subsidie voor Natuuren Milieueducatie wordt per 1 januari 2015 volledig geschrapt. Al snel werd duidelijk dat de combinatie van
afbouw van subsidie in de jaren tot 2015 en een huur-verplichting tot medio 2015 in de St@art (van stichting
Wereld Natuurhuis) leidt tot een zeer snelle afname van beschikbare middelen voor het uitvoeren van educatietaken door het Natuurhuis. Dit op zich zal weer leiden tot een snelle beëindiging van de activiteiten van het Natuurhuis, in de huidige vorm en omvang al na het schooljaar 2011/2012.
Accres heeft in overleg met de gemeente Apeldoorn een onderzoekstraject opgestart waarin Stichting Veldwerk Nederland (gevestigd in het Woudhuis) mogelijk met ingang van 2013 een nieuwe, en maatschappelijk breed
gedragen vorm van Natuur- en Milieueducatie zal gaan uitvoeren. De gemeente Apeldoorn trekt haar opdracht
ten aanzien van Natuur- en Milieueducatie met het daarbij behorende subsidie volledig in. Accres trekt zich met de beëindiging van het subsidie van het Natuurhuis terug uit dit traject. Dit met uitzondering van mogelijke productgerelateerde afspraken vanuit bijvoorbeeld de kinderboerderijen.
Park Berg & Bos
Binnen Park Berg & Bos heeft de gemeente Apeldoorn verder invulling gegeven aan de doorontwikkeling van
delen van het park. Het bosvijvergebied is in navolging van het gebied rond de St@art nu volledig gerenoveerd en van een nieuwe padenstructuur voorzien. Met de huurders van het Theehuis en de snackbar is door de gemeente overeenstemming bereikt over het tot stand brengen van een relatie op basis van erfpacht. Beide pachters gaan hun accommodatie herzien door middel van nieuwbouw, dan wel verbouw. De gemeente Apeldoorn heeft met Accres nog geen passende afspraak gemaakt over compensatie van het overnemen van de huurrelatie maar
beoogt hier in 2012 in te voorzien. Omdat de huurder van de souvenirshop het contract heeft opgezegd, wordt gezocht naar een passende invulling van de accommodatie.
Apenheul en Klimbos Veluwe hebben gespreid over het jaar grotere aantallen bezoekers getrokken dan werd
verwacht. Het minder warme zomerweer heeft hierbij een belangrijke rol gespeeld. Ook de goede en doelgroep-
gerichte marketing van beide partijen heeft het totale parkbezoek goed gedaan. Dit heeft een positieve uitwerking gehad op de inkomsten van de overige pachters/huurders in Park Berg & Bos. Ook het aantal geparkeerde auto’s was groter dan verwacht.
Door intensief overleg met de politie, Stichting Apenheul, de drie aan het park grenzende wijkverenigingen en de gemeentelijk stadsdeelmanager West, is hard gewerkt aan het verbeteren van het verkeersplan voor de wijk Berg en Bos.
Daarin is ook de afwikkeling van bezoekersstromen in relatie tot het parkeren opgenomen. Sinds het
randvoorwaardelijk ontsluiten van de nieuwe parkeervoorziening per juni 2011 is de JC Wilslaan niet meer
afgesloten voor overloopparkeren. In de periode vóór juni 2011 is dit, wachtend op definitieve maatregelen van
de wegbeheerder, nog enkele malen nodig geweest. Sindsdien is de overlast ten gevolge van overloopparkeren, ondanks het grote aantal geparkeerde auto’s, gemarginaliseerd.
Pagina 8
Pagina 9
Divisie Maatschappelijke Voorzieningen Zwembaden
De divisie Maatschappelijke Voorzieningen omvat naast de multifunctionele wijkcentra de Stolp en dok Zuid, ook
Aquacentrum Malkander en het Sportfondsenbad waren ingericht op twee opeenvolgende koude winters, maar
divisie de locaties Kinderparadijs Malkenschoten, kinderboerderijen Laag Buurlo, kinderboerderij de Maten, de
Met betrekking tot de weersomstandigheden hebben de zwembaden een merkwaardig jaar achter de rug.
de ambulant beheerde wijkcentra en de cultuurpanden Huis voor Schoone Kunsten en ACEC. Verder omvat de
dat werd er maar één. Het Boschbad was optimaal voorbereid op een hete zomer, maar die er kwam niet.
afdeling Sportstimulering & Bewegingsonderwijs en de binnensportaccommodaties.
Het Boschbad kon in vierenhalve maand openstelling (mei tot en met half september) slechts zeven dagen
Sportstimulering & Bewegingsonderwijs
een bezoekerspiek, maar een dergelijke periode is er in 2011 helaas niet geweest. Daardoor ontving het Boschbad
Sport. Deze Rijksimpuls maakt een goede samenwerking met de lokale onderwijsbesturen nodig. Op deze manier
tellen waarop het warmer werd dan 28 graden °C. Een aaneengesloten periode van warm weer is nodig voor een historisch laag aantal bezoekers.
De exploitatie van de zwembaden laat om genoemde reden pieken en dalen zien, die voor zover bekend nog
nooit zo extreem zijn geweest. Desondanks hebben de zwembaden door effectief sturen op uren en kosten de totale exploitatie ook in 2011 financieel tot een goed einde weten te brengen.
Voor wat betreft de programmering van de zwembaden is Accres er in geslaagd nog meer variatie aan te brengen in het aanbieden van producten. Naast de bekende onderdelen zoals zwemles, recreatief zwemmen en diverse vormen van begeleid aquasporten, staan ook nieuwe vormen van zwembadbezoek in de belangstelling. Discozwemmen voor de jeugd, turbo zwemles en het bungee-roeien zijn daar enkele voorbeelden van.
Wat betreft de bezoekersaantallen streven de zwembaden naar een lange termijnrelatie met bestaande klanten. Na introductie van de Accres-Card in 2010 als drager voor abonnementen, lessen en bezoekersregistratie is het
gebruiksgemak van deze kaart verder doorontwikkeld. Voor de particuliere zwemlessen is een omslag gerealiseerd in de wijze van verrekenen. Ouders hoeven niet meer maandelijks aan de kassa te betalen op grond van aanwezigheid, maar betalen nu een vaste maandvergoeding voor een wekelijkse structureel gereserveerde plek in de zwemles. Deze ontwikkelingen hebben een positieve uitwerking op de klantrelatie gehad.
Doelgroepenbad het Kristal
Gedurende 2011 is samen met de afdeling Vastgoed de voorbereiding van het Kristal opgepakt, een nieuw
doelgroepenbad in de jonge wijk Zuidbroek. Dit doelgroepenbad en de naastgelegen gymlokalen zijn begin 2012 door de gemeente Apeldoorn bij Accres in beheer gegeven.
Bij Sportstimulering is in 2011 veel tijd gestoken in de uitwerking van de Rijksimpuls Brede Scholen Onderwijs &
heeft het project namelijk meer kans van slagen. Voor Accres is dit tevens een goede oplossing om medewerkers die in de toekomst wellicht ontslagen moeten worden als gevolg van de bezuinigingen van de gemeente een nieuwe functie te geven. Voor de Brede Scholen heeft de afdeling een Play & Gamebox ontwikkeld. Hierdoor
worden de schoolpauzes extra uitdagend en zijn er meer beweegmogelijkheden. De afdeling Sportstimulering &
Bewegingsonderwijs maakt elk jaar een eigen jaarverslag. Dit is te vinden op de website van Accres: www.accres.nl.
Sportaccommodaties
De organisatieverandering die per 1 januari 2011 is ingevoerd, heeft tot een nieuwe opzet van de afdeling geleid.
In 2011 is gewerkt aan het uitwerken van scenario’s op het gebied van beheer en exploitaties van accommodaties. Met inachtneming van de uitkomsten van de wijkvoorzieningenscan wordt hier in 2012 vervolg aangegeven.
Deze wijkvoorzieningenscan wordt uitgevoerd in opdracht van de gemeente Apeldoorn. De gemeente wil met deze scan een beeld krijgen welke maatschappelijke voorzieningen per wijk nodig zijn en op grond daarvan besluiten nemen over bezuinigen.
Kinderparadijs Malkenschoten
In het voorjaar van 2011 is een nieuwe bedrijfsleider aangesteld. Deze bedrijfsleider heeft naast de dagelijkse leiding over het kinderparadijs ook de leiding over de twee wijkkinderboerderijen de Maten en Laag Buurlo.
Met externe adviseurs wordt gewerkt aan een nieuw meerjarenplan voor Kinderparadijs Malkenschoten. In de loop van 2012 worden hier de eerste resultaten van verwacht. Het Kinderparadijs Malkenschoten is nog steeds erg in trek bij kinderen in de leeftijd van 4 tot 12 jaar oud. Dit blijkt ook uit de resultaten van het Apeldoorns
Test Team van TV Apeldoorn. Kinderen beoordelen uitjes op vier categorieën. Het kinderparadijs scoorde daarbij gemiddeld een 8,5.
Ook de mascotte Binky heeft het afgelopen jaar zijn fans gevonden op Twitter. Wekelijks twittert Binky over zijn
avonturen bij Kinderparadijs Malkenschoten. In de zomer heeft het kinderparadijs bij de horeca geëxperimenteerd
met korting voor Accres Cardhouders. Dit bleek een goede actie, waar veel jaarkaarthouders gebruik van hebben gemaakt.
Kinderboerderij Laag Buurlo
De vervanging van het hekwerk rond de kinderboerderij is bijna afgerond. Het hekwerk heeft een duurzaam
karakter: het is weinig milieubelastend en er zitten weinig onderhoudskosten aan. Het materiaal is tot 4 keer toe te recyclen en heeft daardoor een totale levensduur van 160 jaar. In april zijn er nieuwe speeltoestellen geplaatst
bij de kinderboerderij. Deze speeltoestellen zijn mede gefinancierd door de Stichting Spelenderwijs Groeien en de gemeente Apeldoorn. De speeltoestellen zijn gemaakt van duurzame materialen en hebben een lange levensduur.
Pagina 10
Pagina 11
Klant & Kwaliteit Kinderboerderij de Maten
Verhuur
over de toekomst. De situatie is nog steeds onzeker. In 2012 onderzoeken Accres en de gemeente Apeldoorn diverse
(Recreatex). Net zoals bij de invoering van elk nieuw systeem, is er veel aandacht voor het goedwerkend krijgen
Door de voorgenomen bezuiniging door de gemeente Apeldoorn, is er veel onrust bij medewerkers en vrijwilligers mogelijkheden om het resterende te bezuinigen bedrag in te vullen. In 2011 zijn de ponyclub en de mobiele kinderboerderij voor ouderenbezoek stopgezet. De Johanna Donk-Grote Stichting heeft via de Stichting
Spelenderwijs Groeien geld beschikbaar gesteld om het project Ecokids Plus voort te zetten. In 2012 huurt een organisatie voor buitenschoolse kinderopvang ruimte op de kinderboerderij. In 2011 zijn hier de noodzakelijke
voorbereidingen voor in gang gezet. Dit is één van de initiatieven die zijn ontstaan door de bezuinigingsdiscussie.
Cultuuraccommodaties
In de loop van 2011 hebben in het ACEC-gebouw de nodige mutaties plaatsgevonden. Deze accommodatie is in
trek bij culturele instellingen en bedrijven in de creatieve sector. De combinatie van werken, vergaderen en een horecavoorziening is voor veel huurders een reden om in het ACEC-gebouw ruimte te huren.
Het succes van het ACEC-gebouw staat in contrast tot de bezuinigingen die de Apeldoornse culturele instellingen zijn opgelegd. Via overleg met Gigant, Markant en Coda houden we ook bij het Huis voor Schoone Kunsten een
In 2011 is Accres voor het verhuren van de verschillende ruimtes overgestapt naar een nieuw reserveringssysteem van dit reserveringssysteem. Naast dit nieuwe reserveringssysteem is er een pilot gestart met een nieuw toegangscontrolesysteem. Voordelen hiervan zijn: het terugdringen van illegale gebruik en het beter beheersbaar maken
van de sleuteluitgifte. Klanten krijgen uitsluitend toegang tot de zaalruimte op de momenten waarop zij de zaal hebben gehuurd.
Marketing
Door de organisatiestructuur die op 1 januari 2011 is ingegaan, is Marketing verantwoordelijk voor het in de
markt zetten van alle producten en diensten van de Accres- locaties. Twitter is in 2011 ingezet als vast marketingcommunicatiemiddel om onze klanten te bereiken. Zo werden onder andere tweets gemaakt over de actuele
openingstijden van het Boschbad en nieuwe activiteiten bij Malkander. Op die manier krijgen klanten gemakkelijk en snel informatie over de openingstijden en nieuwsfeiten. Ook Kinderparadijs Malkenschoten, Accres zalenverhuur, Malkander, Sportfondsenbad, Accres en Sportstimulering hebben hun eigen twitter-account.
vinger aan de pols als het gaat om het zoeken naar klanten en het creëren van win-win situaties.
Het Openluchtfilmfestival heeft mede door de goede programmering een grote groep bezoekers getrokken.
Wijkcentrum De Stolp
en de animo van een groot aantal sponsoren hebben bijgedragen aan weer een geslaagd festival.
Door het vertrek van de Apeldoornse Kegelbond is een specifieke ruimte in de Stolp leeg komen te staan. Er zijn
In totaal hebben ruim 7.000 mensen het festival bezocht, ruim 2.000 meer dan in 2010. Dit bezoekersaantal
veel gegadigden in beeld geweest voor het gebruik van de ruimte. Uiteindelijk is er een langlopende overeenkomst
Communicatie
wensen heeft aangepast.
voor alle locaties. Op bijna alle locaties is hard gewerkt aan het creëren van een eenduidig gezicht naar buiten,
gesloten met een nieuwe huurder die samen met een aannemer de voormalige kegelhal op eigen kosten aan zijn
Wijkcentrum dok Zuid / Kulturhus dok Zuid
Begin 2011 heeft Accres een nieuwe huisstijl geïntroduceerd. Met deze huisstijl is een eenduidige lijn neergezet met Accres als duidelijk kenmerk van alle communicatie-uitingen.
De wijkvoorziening in de wijk Zuid heeft inmiddels haar plek in Apeldoorn duidelijk waar gemaakt. Tal van
Kwaliteit
vol is te noemen. Er loopt een extern onderzoek naar de verbetering van de functie van dok Zuid als Kulturhus.
dienstverlening. In totaal zijn er 2.100 enquêtes ingevuld door onze bezoekers en/of gebruikers. Ook dit jaar
verenigingen, instellingen en organisaties hebben hun plek gevonden in het wijkcentrum, dat daarmee succes-
Ambulant beheerde accommodaties
Momenteel zijn in veel accommodaties verschuivingen en veranderingen waar te nemen. Enerzijds door mutaties
In 2011 is overeenkomstig de prestatieafspraken een onderzoek gedaan naar de klanttevredenheid van onze
blijkt weer dat gebruikers en bezoekers tevreden zijn over onze dienstverlening. De bezoekers geven een 7,8
(is gelijk 2008) en onze huurders geven een 7,6 (dit is exclusief de huurders van het Natuurhuis). Een belangrijk aandachtspunt voor de tevredenheid van klanten is de afhandeling van klachten. Met name de snelheid van
bij verenigingen en anderzijds door de crisis. In 2011 is gestart met de bouw van een nieuw wijkcentrum ‘de
de afhandeling zal worden verbeterd.
gerealiseerd. De oplevering is in de zomer van 2012. Accres vervult in dit project de rol van adviseur met het oog
In 2011 is besloten tot de invoering van een kwaliteitsysteem voor de primaire processen binnen Accres. De
Groene Hoven’, dat in samenwerking met Woningcorporatie ‘De Woonmensen’ en de gemeente Apeldoorn wordt op het toekomstig beheer.
leidraad die hierbij wordt gebruikt is ISO 9001. Dit is een norm voor kwaliteitsmanagement. Om te kijken of
invoering van dit systeem leidt tot verbetering van de dienstverlening, is besloten een pilot voor Verhuur en Vastgoed te starten.
Pagina 12
Pagina 13
Personeel & Organisatie In deze paragraaf wordt ingegaan op onderwerpen die op personeelsgebied in het jaar 2011 hebben gespeeld.
De personele gegevens in dit verslag vormen tevens het Sociaal Jaarverslag van Accres over 2011. In onderstaande overzichten wordt een verschil gemaakt in Accres Apeldoorn B.V. en Accres Personeelsvoorziening B.V. Alle medewerkers die na 1 januari 2007 in dienst zijn gekomen bij Accres vallen onder de Accres Personeelsvoorziening B.V.
Accres Apeldoorn B.V.
Aantal medewerkers naar geslacht en leeftijd 2011 Leeftijd
Vrouw
Man
Totaal
15-24 jaar
0
0
0
25-34 jaar
5
7
12
35-44 jaar
13
9
22
45-54 jaar
18
15
33
55-64 jaar
16
23
39
0
0
0
52
54
106
65 jaar en ouder Totaal
Accres Personeelsvoorzieningen B.V.
Aantal medewerkers naar geslacht en leeftijd 2011 incl. 0-uren contactanten Leeftijd
Jaar
Aantal FTE
2011
122,25
Organisatiestructuur
Door een aantal ontwikkelingen is eind 2010 besloten in 2011 de organisatiestructuur te wijzigen. Er is gekozen
voor de divisies Maatschappelijke Voorzieningen en Zwembaden & Natuur. Daarnaast zijn er twee stafeenheden: Klant & Kwaliteit en Vastgoed & Financiën.
Ziekteverzuim
Het ziekteverzuimpercentage over het jaar 2011 is 5,2 %. Dit percentage is licht gestegen ten opzichte van 2010
(4,9%). De lichte stijging van het verzuimpercentage is verklaarbaar door een aantal langdurige verzuimgevallen met medische oorzaak. De managementstuurinformatie bevat maandelijks de verzuimgegevens, waardoor het percentage inzichtelijk is en waar mogelijk bijgestuurd kan worden.
CAO
Vrouw
Man
Totaal
15-24 jaar
4
21
25
25-34 jaar
10
10
20
35-44 jaar
6
6
12
45-54 jaar
7
3
10
55-64 jaar
0
1
1
65 jaar en ouder
0
0
0
27
41
68
Totaal
Totaal aantal FTE
Conform de primaire CAO CAR-UWO is per 1 januari 2011 een loonsverhoging doorgevoerd van 1%. Op 2 november 2011 is, met terugwerkende kracht per 1 juli 2011, een nieuw akkoord bereikt ten behoeve van de CAO SRO/Accres. Gezien het feit dat er meer bedrijven willen aansluiten bij deze CAO is ervoor gekozen om de naam van de CAO aan te passen naar CAO Vermo. Vermo staat voor verzelfstandigde maatschappelijke organisaties.
Met ingang van 1 juli 2011 is BV Sport te Deventer aangesloten bij de CAO Vermo. Naar verwachting zal in 2012 BV Sport te Leeuwarden toetreden.
Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E)
De RI&E is in 2010 uitgevoerd. De plannen van aanpak zijn in 2011 gemaakt. De Ondernemingsraad (OR) heeft
ingestemd met de plannen. De punten die uit de RI&E naar voren zijn gekomen zijn voor een groot deel opgepakt en worden gemonitord door de preventiemedewerker.
Totaal aantal medewerkers Accres (inclusief 0-uren contractanten) Soort BV
Aantal medew. 2011
Aantal medew. 2010
106
113
Accres Personeelsvoorzieningen B.V.
68
73
Totaal
174
186
Accres Apeldoorn B.V.
Medewerkerstevredenheidsonderzoek
In januari hebben alle medewerkers een uitnodiging ontvangen om deel te nemen aan het medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO). Aan het MTO nam 54,6% van de medewerkers deel. Dat is een zeer goede respons. De eerste
uitkomsten van het onderzoek waren in mei beschikbaar. In het algemeen was de tevredenheid voldoende (3,5 op een schaal van 1 tot 5). De uitkomsten van het MTO zijn teruggekoppeld aan het personeel en worden meegenomen bij de verbetering van de organisatie en de processen van Accres.
Totaal aantal medewerkers Accres per organisatieonderdeel
Ondernemingsraad (OR)
(inclusief 0-uren contractanten) Organisatieonderdeel Personeel & Advies
4
Stafeenheid Klant & Kwaliteit
9
Stafeenheid Vastgoed & Financiën
22
Divisie Zwembaden & Natuur
78
Divisie Maatschappelijke Voorzieningen
61
Totaal
Pagina 14
Aantal medewerkers
174
In 2011 is vijf maal een overlegvergadering geweest tussen de OR en de directeur van Accres. Met de OR wordt informatief van gedachten gewisseld over alles dat Accres en de medewerkers van Accres aangaat. Zo zijn de
uitkomsten en vervolgacties rondom het medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO) met de OR besproken.
Conform de Wet op de Ondernemingsraden (WOR) wordt de OR zowel om instemming als om advies gevraagd. In 2011 heeft de OR een verzoek tot advies gekregen omtrent het instellen van een financiële voorziening voor
reorganisatiekosten en het Management Control Statuut (MCS). In beide gevallen heeft de OR positief geadviseerd.
Daarnaast is de OR in 2011 een aantal malen om instemming gevraagd. De OR heeft onder andere ingestemd met de regeling reiskostenvergoeding woon-werkverkeer, de plannen van aanpak omtrent de Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E) en de verlaging van het opleidingsbudget van 140.000 euro (2011) naar 120.000 euro (2012).
Pagina 15
Vastgoed & Facilitaire Zaken Facilitaire Zaken
Groot onderhoud
afvalstroom ondergebracht bij één nieuwe leverancier. Dit levert uiteindelijk een besparing op van zo’n 60% op
Nu wordt dezelfde norm gehanteerd voor alle panden (in beheer bij de gemeente Apeldoorn en bij Accres) in
In 2011 zijn twee grote inkooptrajecten aangepakt. Eén inkooptraject betrof afvalbeheer. Hiermee is de totale
de afvalkosten. Naast inkoop van afval heeft Accres meegedaan aan een Europese Aanbesteding voor inkoop van energie. Dit heeft tot nieuwe afspraken geleid voor de jaren 2013, 2014 en 2015 met als optie een verlenging voor
Met de gemeente Apeldoorn heeft Accres nieuwe MJOP´s gemaakt conform de NEN norm 2767 voor onderhoud. Apeldoorn.
2016 en 2017.
Groot onderhoud wordt altijd vastgelegd in Meerjaren Onderhoudsplannen. Op die manier weten we precies
Hiernaast zijn er nieuwe schoonmaakcontracten opgesteld voor de wijkcentra Orca, het Bolwerk, de Stolp en
projecten zijn: buitenschilderwerken voor diverse panden inclusief het vervangen van diverse deuren, kozijnen
trainingshal Welgelegen. Ook is Accres in 2011 overgestapt naar een nieuwe aanbieder voor vaste telefonie. Hiermee is een besparing op zowel schoonmaak als vaste telefonie behaald. Omdat de contracten voor de
kopieerapparatuur afliepen, zijn contracten met een nieuwe partner afgesloten. Dit inkooptraject heeft - naast
welke grote onderhoudsprojecten in een jaar moeten worden opgestart. Voorbeelden van grote onderhoudsen boeien, de vervanging van de brandmeldcentrale bij het Huis voor Schoone Kunsten, de vervanging van de dakbedekking bij wijkcentrum Meulenwiek, traningshal Welgelegen en gymzaal Fortlaan.
nieuwe apparatuur - een besparing opgeleverd van ongeveer 65%. Voor een groot deel van de bedrijfswagens is
In de gymzalen Soerenseweg, Agricolastraat, Uttilochweg, Mariannalaan, trainingshal Sprengeloo en het Huis
worden afgelegd.
van Aquacentrum Malkander en het vervangen van de tegels in de douches bij sporthal Mheenpark.
in 2011 geïnvesteerd in een ritregistratiesysteem. Op deze manier is goed bij te houden hoeveel ritten er per jaar
voor Schoone Kunsten zijn de vloeren vervangen. Overige projecten zijn de vervanging van de omroepinstallatie
Automatisering
De professionalisering op het gebied van automatisering is ook in 2011 doorgezet. Zo is de uitrol van het Accres IP-VPN netwerk afgerond. Het GUEST IP-VPN is ook verder uitgebreid. Naast de zwembaden zijn nu alle sport-
hallen en wijkcentra aangesloten op het nieuwe kassa- en reserveringssysteem. Alle locaties maken nu gebruik
van hetzelfde kassasysteem. In 2011 is energie gestoken in de Wifi beschikbaarheid. Klanten kunnen nu dan ook op veel Accres locaties kosteloos gebruik maken van Wifi.
Externe vastgoedprojecten
Vastgoed heeft diverse adviesopdrachten gekregen voor nieuwbouwprojecten. Al deze projecten zijn met het
oog op toekomstig beheer door Accres ingestoken. Er is advies uitgebracht bij de volgende nieuwbouwprojecten: trainingshal Zuidbroek, MFC De Groene Hoven (vervanging van Drieschoten) en het Kristal (zwembaden en 2
gymzalen). Naast het advies rond nieuwbouwprojecten is advies gegeven bij de ontvlechting van MFC de Hoge Weije in Beekbergen. Leerplein 055 opereert daar nu zelfstandig.
Naast advisering, is projectcoördinatie onderdeel van de dagelijkse werkzaamheden. Projecten die zijn gecoördineerd
zijn: het ontwerp en de plaatsing van een nieuwe balie bij MFA dok Zuid voor participanten, het verhelpen van klimatologische problemen bij ‘t Hellend Veld en de inkoop van sportinrichting van de gymzaal de Beemte in
opdracht van het bestuur van de vereniging ´dorpshuis de Beemte´. Naast bovenstaande projecten is er onderzoek gedaan naar de wettelijke verplichting voor dakveiligheid op de platte daken van de bij Accres in beheer zijnde accommodaties.
Interne vastgoedprojecten
Naast externe projecten heeft Vastgoed ook de regie bij interne projecten. Voorbeelden van interne projecten
zijn: de plaatsing van een 2e tube glijbaan bij het Boschbad, de aanschaf van een ritregistratiesysteem voor de
bedrijfswagens van Accres, de aanschaf en plaatsing van de nieuwe badmeesterpost en het optimaliseren van de verlichting voor het discozwemmen bij Aquacentrum Malkander.
Pagina 16
Pagina 17
Corporate governance Accres hecht grote betekenis aan behoorlijk ondernemingsbestuur en maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Dit past bij de maatschappelijke functie die Accres in Apeldoorn heeft bij het uitvoeren van haar (wettelijke) taken. Accres streeft een open en transparante structuur en cultuur na, waarbij kwaliteit en integriteit hoog in het vaandel staan. Deze transparantie komt ook tot uiting in dit jaarverslag.
Accres heeft om risico’s te kunnen beheersen een interne controle- en risicobeheersings-systeem. Dit systeem is er op gericht een redelijke mate van zekerheid te geven dat de realisatie van doelstellingen wordt bewaakt,
dat de financiële verslaggeving betrouwbaar is en wet- en regelgeving wordt nageleefd. Hiermee kan de onder-
neming het eigen handelen beoordelen en bijsturen waar dat nodig is. Bij de interne controles over 2011 hebben
de verwerving van subsidies, de uitgaven met betrekking tot het (groot) onderhoud en administratieve organisatie rondom investeringen in het programma extra aandacht gekregen.
Onderdelen van het interne controle- en risicobeheersingssysteem zijn:
• Het strategisch plan dat eens per vier jaar voor heel Accres wordt opgesteld;
• Periodieke interne rapportages over de operationele en financiële performance;
• De jaarplannen voor de verschillende onderdelen van Accres en het jaarbudget; • De Accres-gedragscode, Accres-protocollen en de klokkenluidersregeling; • Periodieke strategische, tactische en operationele risicoanalyses; • De Letter of Representation; • Het interne controleplan.
Naast het interne controle- en risicobeheersingssysteem worden bij enkele locaties van Accres ook door externe
instanties keurmerken afgegeven. Het gaat om het Keurmerk “Veilig & Schoon” bij onze zwembaden en de Keurmerken “Goed voor elkaar” en “Zoönosenvrij” bij onze kinderboerderijen. Accres is op diverse gebieden en door diverse kenniscentra gecertificeerd als leerbedrijf. Verder werkt Accres aan een intern kwaliteitssysteem.
De directie is verantwoordelijk voor het realiseren van doelstellingen, strategie en beleid én voor de resultaten van de onderneming. De directie is daarnaast ook verantwoordelijk voor beleidsvorming ten aanzien van het
interne controle- en risicobeheersingssyteem, alsmede voor de beoordeling van de effectiviteit van dit systeem. In dit kader houdt de Raad van Commissarissen toezicht op het beleid van de directie, maar ook op de algemene
gang van zaken in de onderneming. De (externe) accountant van Accres controleert de jaarrekening en rapporteert
aan de directie en de Raad van Commissarissen. De directie en de Raad van Commissarissen leggen verantwoording af aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders.
Als belangrijkste risico voor Accres kunnen de gevolgen van de door te voeren bezuinigingen door de gemeente Apeldoorn worden genoemd.
Pagina 18
Pagina 19
De financiële uitkomsten over 2011 Ten opzichte van boekjaar 2010 is het resultaat van Accres in 2011 iets afgenomen van 565.000 euro naar 519.000 euro. Accres richt zich scherp op beheersing van kosten. Dit vooruitlopend op bezuinigingen van de gemeente
Apeldoorn. Desondanks zijn de kosten wel gestegen. Dit komt vooral door enkele incidentele posten, die onderstaand ook aan de orde komen.
De netto-omzet i.v.m. beheer is licht gestegen. Dit werd vooral veroorzaakt door een stijging van de parkeeropbrengsten door meer parkeerders bij park Berg & Bos. De entreegelden zijn gedaald, mede door een
teleurstellende zomer voor het Boschbad. Inkomsten in verband met huur en servicekosten zijn licht gestegen. De netto-omzet i.v.m. horeca e.d. is iets gestegen ten opzichte van boekjaar 2010. Met name bij Kinderparadijs Malkenschoten en bij Aquacentrum Malkander liep de horecaomzet verder op.
De gemeentelijke bijdrage is gestegen als gevolg van de trendmatige aanpassingen voor loon- en prijs-
ontwikkelingen. De gemeentelijke bijdrage wordt opgepompt doordat hierin ook de bijdrage voor de aan
de gemeente Apeldoorn te betalen huur is verdisconteerd. Ook de kosten voor het onderhoud waarvoor wij verantwoordelijk zijn, loopt via de gemeentelijke bijdrage. De overige inkomsten zijn ten opzichte van 2010 licht gedaald, mede doordat in 2010 enkele incidentele inkomsten zijn ontvangen.
Ten opzichte van vorig boekjaar zijn over 2011 de personele lasten hoger uitgekomen. Dit heeft vooral te maken
met het vormen van een reorganisatievoorziening. Die voorziening is gevormd om de personele gevolgen van de effecten van de door de gemeente Apeldoorn aangekondigde beëindiging van het subsidie met betrekking tot een aantal organisatie-onderdelen op te vangen. Dit heeft geleid tot een incidentele kostenpost over boekjaar 2011 van 300.000 euro.
In boekjaar 2011 zijn de huisvestingskosten ruim 300.000 euro afgenomen ten opzichte van 2010. Dit komt met
name door minder externe kosten voor (dagelijks) onderhoud. In 2010 waren deze kosten incidenteel hoger door een forse uitbreiding (inhaaleffect) van het opdrachtenpakket.
De afschrijvingskosten waren in boekjaar 2011 ruim 300.000 euro hoger dan het vorige boekjaar. Dit komt vooral door een extra afschrijving op een aantal speeltoestellen.
De kasstroom operationele activiteiten was in 2011 ruim toereikend voor de financiering van de investeringen
en de uitvoering van het groot onderhoud. Daarnaast is er in boekjaar 2011 weer een bedrag van 260.000 euro dividend uitgekeerd aan de gemeente Apeldoorn.
De liquide middelen zijn in boekjaar 2011 fors toegenomen met een bedrag van ruim 2,2 miljoen euro. Enerzijds
komt dit door de winst over dit boekjaar en anderzijds doordat er lasten zijn opgenomen in de winst-en-verlies-
rekening die pas in de toekomst (de gevormde reorganisatievoorziening) tot een kasuitstroom gaan leiden of hun oorzaak vinden in een kasuitstroom door investeringsuitgaven in het verleden (bijzondere waardevermindering materiële vaste activa).
De Current Ratio als maatstaf voor liquiditeit is in 2011 gestegen van 1,59 tot 1,88. Om over voldoende werkkapitaal te beschikken, streven wij een gezonde liquiditeit na.
Accres streeft naar een gezonde solvabiliteitsratio. De toename van het eigen vermogen houdt vrijwel gelijke
tred met de verlenging van de balans waardoor de solvabiliteitsratio met ongeveer 30% per einde boekjaar 2011 nagenoeg gelijk blijft aan de situatie per einde boekjaar 2010.
Pagina 20
Pagina 21
Vooruitblik Omdat Accres sterk afhankelijk is van opdrachten van de gemeente Apeldoorn, is haar prioriteit gericht op het
aanhalen van deze banden. De gemeente Apeldoorn herpositioneert zichzelf vooral onder druk van haar financiële positie. Daardoor kijkt de gemeente Apeldoorn ook anders aan tegen het functioneren van de samenleving.
Accres wil daar een actieve bijdrage aan leveren door het opdrachtenpakket anders te benaderen. Door aan te
tonen dat wij de beste en financieel aantrekkelijkste oplossingen bieden voor het beheer en de exploitatie van maatschappelijk vastgoed. Wij realiseren ons daarbij dat maatschappelijk vastgoed per saldo een middel is, bijvoorbeeld voor gezond bewegen of voor sociale interactie in de wijk.
Ook komen wij zelf met oplossingen voor het realiseren van bezuinigingen. Wij ontzorgen en adviseren de
gemeente Apeldoorn in deze uitvoeringstaak al sinds 1998 en doen dat aantoonbaar steeds efficiënter en met tevreden gebruikers als resultaat. Ook de gemeente Apeldoorn zal in de toekomst blijven zeggen: met Accres hebben we het Goed Voor Elkaar.
Door acquisitie en marketing te herprofileren (een eerste stap is gezet in 2011 met onze nieuwe huisstijl) gaan wij ook andere opdrachtgevers actief benaderen. Met het leveren van kwaliteit tegen een zo scherp mogelijke prijs bieden we ook hen de mogelijkheid om van onze diensten gebruik te maken.
Voor al onze opdrachtgevers geldt dat we willen investeren in duurzaamheid. Dit gebeurt al binnen en samen met de gemeente Apeldoorn wat betreft het investeren in het energiezuinig maken van het maatschappelijk vastgoed. Daarnaast werken wij waar mogelijk ook samen met de sociale werkvoorziening. Ook andere opdrachtgevers kunnen rekenen op een duurzame benadering van maatschappelijk vastgoed. Apeldoorn, 13 april 2012 J.W. Verbeek, directeur
Pagina 22
Pagina 23
Jaarrekening Geconsolideerde balans per 31 december 2011 (voor verwerking voorstel winstbestemming)
ACTIVA
31-12-2011
31-12-2010
€
€
Materiële vaste activa (1)
4.232.565
5.022.852
TOTAAL VASTE ACTIVA
4.232.565
5.022.852
31.969
31.636
VASTE ACTIVA
VLOTTENDE ACTIVA Voorraden (2) Vorderingen (3) Liquide middelen (4)
TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA TOTAAL ACTIVA
1.047.533
1.410.952
4.767.882
2.546.255
5.847.384
3.988.843
10.079.949
9.011.695
Geconsolideerde balans per 31 december 2011 (vervolg) PASSIVA GROEPSVERMOGEN (5) VOORZIENINGEN (6)
31-12-2010
€
€
2.965.703
2.706.658
743.641
504.610
LANGLOPENDE SCHULDEN (7)
3.267.886
3.298.308
KORTLOPENDE SCHULDEN (8)
3.102.719
2.502.119
10.079.949
9.011.695
TOTAAL PASSIVA
Pagina 24
31-12-2011
Pagina 25
Geconsolideerde winst-en-verliesrekening over 2011
Kasstroomoverzicht geconsolideerd over 2011 (indirecte methode)
Boekjaar 2011
Boekjaar 2010
€
€
Netto-omzet i.v.m. beheer (9)
7.399.631
7.360.395
Netto-omzet i.v.m horeca e.d. (10)
903.908
855.068
Bijdrage gemeente Apeldoorn (11)
12.589.195
12.500.211
490.460
573.971
Overige inkomsten (12)
Totaal bedrijfsbaten Salarissen en sociale lasten (13) Diverse personele kosten (14)
21.383.194
21.289.645
6.495.508
6.193.394
458.399
523.306
11.277.256
11.581.664
588.543
543.397
vaste activa (1)
303.787
0
Kosten i.v.m. omzet horeca e.d. (16)
239.048
241.560
Overige bedrijfskosten (17)
1.555.167
1.656.891
20.917.708
20.740.212
465.486
549.433
53.559
15.792
519.045
565.225
Huisvestingskosten (15) Afschrijvingskosten (1) Overige waardeveranderingen
Totaal bedrijfslasten Bedrijfsresultaat Bij: Saldo rentebaten en -lasten Resultaat over het boekjaar
Kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat
Saldo rente-inkomsten en -uitgaven
Boekjaar 2010
€
€
465.486
549.433
36.714
15.792
Aanpassingen voor:
Afschrijvingen en overige waardeverminderingen vaste activa
892.330
543.397
Mutaties voorzieningen
239.031
-/- 2.252
-/- 333
-/- 10.833
Mutaties in vorderingen
378.158
772.393
Mutaties in kortlopende schulden
613.885
-/-1.319.820
2.625.271
548.110
Netto investeringen in mat. vaste activa
- /- 113.222
-/- 743.183
Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten
-/- 113.222
-/- 743.183
-/- 260.000
-/- 260.000
-/- 30.422
492.472
-/- 290.422
232.472
NETTO - KASSTROOM
2.221.627
37.399
MUTATIE GELDMIDDELEN
2.221.627
37.399
Veranderingen in werkkapitaal: Mutaties in voorraden
Totaal kasstroom uit operationele activiteiten Kasstroom uit investeringsactiviteiten
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
Uitgekeerd dividend vorig boekjaar Mutaties langlopende schulden
Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten
Pagina 26
Boekjaar 2011
Pagina 27
Toelichting op de geconsolideerde balans en de geconsolideerde winst-en-verliesrekening Algemene toelichting Algemeen
Accres Apeldoorn B.V. is in 1999 gestart met het realiseren, beheren en exploiteren van voorzieningen/
accommodaties op het gebied van sport, educatie, ontspanning en recreatie. Accres Apeldoorn B.V. is gevestigd aan de Sleutelbloemstraat 45 te Apeldoorn. Het bestaansrecht van de onderneming wordt voor een belangrijk deel ontleend aan de gemeentelijke overheid.
De gemeente Apeldoorn is de grootste opdrachtgever en tevens enig aandeelhouder. De genoemde opdracht
van de gemeente Apeldoorn is vastgelegd in de prestatieovereenkomst. De meest recent vastgestelde prestatieovereenkomst omvat de periode 2010 tot en met 2013.
De vennootschap heeft zowel de enkelvoudige jaarrekening als de geconsolideerde jaarrekening opgesteld volgens de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 Burgerlijk Wetboek.
Consolidatie
In de geconsolideerde jaarrekening worden opgenomen de financiële gegevens van de vennootschap en
haar groepsmaatschappijen per 31 december van het boekjaar. Groepsmaatschappijen zijn rechtspersonen en vennootschappen waarin beslissende zeggenschap wordt uitgeoefend.
De groepsmaatschappijen worden integraal geconsolideerd vanaf de datum waarop de beslissende zeggenschap op de groepsmaatschappij is verkregen. Groepsmaatschappijen worden niet meer in de consolidatie opgenomen vanaf de datum waarop geen sprake meer is van beslissende zeggenschap. De posten in de geconsolideerde jaarrekening worden volgens uniforme grondslagen van waardering en resultaatbepaling vastgesteld.
Rubricering
Teneinde vergelijkbaarheid van de cijfers mogelijk te maken, zijn waar nodig de vergelijkende cijfers over 2010 geherrubriceerd.
Waarderingsgrondslagen Materiële vaste activa
De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs – na aftrek van eventueel ontvangen
subsidies - verminderd met een lineaire afschrijving, gebaseerd op de verwachte economische levensduur, of tegen lagere bedrijfswaarde. Een afwaardering naar de lagere bedrijfswaarde wordt ineens ten laste van de winst-en-verliesrekening gebracht.
Financiële vaste activa
Deelnemingen waarin de vennootschap invloed van betekenis uitoefent op het zakelijke en financiële beleid worden tegen de vermogensmutatie methode gewaardeerd. Overeenkomstig die methode worden de deel-
nemingen in de balans opgenomen tegen het aandeel in de resultaten van de deelnemingen vanaf het moment van verwerving, bepaald volgens de grondslagen zoals vermeld in deze jaarrekening. In de winst-en-verlies-
ekening wordt het aandeel in de resultaten van de deelnemingen verwerkt vanaf het moment van verwerving, bepaald volgens de grondslagen zoals vermeld in deze jaarrekening. In de winst-en-verliesrekening wordt het aandeel van de vennootschap in de resultaten van de deelnemingen opgenomen.
Pagina 28
Pagina 29
Voorraden
Grondslagen voor resultaatbepaling
marktwaarde.
Onder de netto-omzet i.v.m. beheer zijn begrepen de opbrengsten uit verhuur en verpachting van de betrokken
De voorraden worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs bepaald op basis van de FIFO-methode, dan wel lagere
Vorderingen
De vorderingen worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs, voor zover nodig onder aftrek van een correctie in verband met mogelijke oninbaarheid.
Voorzieningen
Een voorziening wordt gevormd voor verplichtingen waarvan het waarschijnlijk is dat zij zullen moeten worden afgewikkeld en waarvan de omvang redelijkerwijs is te schatten. De omvang van de voorziening wordt bepaald
door de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de desbetreffende verplichtingen en verliezen
per balansdatum af te wikkelen. Voorzieningen worden gewaardeerd tegen nominale waarde, met uitzondering van de voorziening voor jubileumgratificaties die tegen contante waarde wordt gewaardeerd.
De voorziening voor wachtgelden bevordert het inzicht als bedoeld in artikel 362 Titel 9 Boek 2 BW. Accres is zelf risicodragend voor wachtgeldaanspraken, hetgeen niet gebruikelijk is voor vennootschappen. Om deze risico’s
op te vangen, wordt een voorziening voor wachtgelden aangehouden. Kosten van wachtgelden c.q. afkoop van wachtgeldverplichtingen worden ten laste van deze voorziening gebracht.
De Voorziening aanvullingen op FPU is gevormd voor te betalen aanvullingen op FPU-uitkeringen. Jaarlijks wordt
10% van de loonsom van de hiervoor in aanmerking komende werknemers geboren voor 1950 aan de voorziening gedoteerd. Hiervan wordt op basis van de blijfkans ingeschat dat éénderde deel daadwerkelijk tot uitbetaling komt. De betaalde aanvullingen op grond van de CAO worden op deze voorziening in mindering gebracht.
De Voorziening voor jubileumgratificaties betreft een voorziening voor toekomstige jubileumgratificaties voor werknemers die per ultimo het boekjaar in dienst zijn. De voorziening wordt evenredig opgebouwd. Bij de
berekening is rekening gehouden met 2% indexering, een blijfkans van 85% en een disconteringsvoet van 4%.
Langlopende schulden
Langlopende schulden worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs.
Overige activa en passiva
Langdurige financial leaseverplichtingen worden tegen contante waarde gewaardeerd. De gehanteerde
disconteringsvoet bedraagt 4%. De overige posten in de balans worden gewaardeerd tegen nominale waarde.
Financiële verplichtingen
Bij de eerste opname van financiële verplichtingen worden deze opgenomen tegen reële waarde verminderd met (in geval van een financiële verplichting die niet tegen reële waarde, met verwerking van waardeveranderingen in de winst-en-verliesrekening, is opgenomen) de direct daaraan toe te rekenen transactiekosten. De financiële verplichtingen worden na de eerste waardering gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs volgens de effectieve-rentemethode. Winst of verlies worden in de winst-en-verliesrekening opgenomen zodra de verplichtingen niet langer op de balans worden opgenomen, alsmede via het amortisatieproces.
Financiële instrumenten
De vennootschap maakt geen gebruik van afgeleide financiële instrumenten zoals valutatermijncontracten
en renteswaps ter afdekking van de gelopen risico’s betreffende de rente- en valutaschommelingen. Het beleid
accommodaties, de opbrengsten i.v.m. servicekosten, de entreegelden en de parkeergelden. Dit onder aftrek van eventueel verleende kortingen en van over de omzet geheven belastingen.
Onder netto-omzet i.v.m. horeca e.d. zijn de horecabaten en opbrengsten die verband houden met Sport &
Speluitleen (tot en met 31 maart 2010) en sport(stimulerings)activiteiten opgenomen. Dit onder aftrek van eventueel verleende kortingen en van over de omzet geheven belastingen.
Onder de post bijdrage gemeente Apeldoorn worden de subsidies verantwoord die verstrekt zijn op grond van
de prestatieovereenkomst. Daarnaast worden onder deze post incidentele bestemmingssubsidies verantwoord. Subsidies die betrekking hebben op onderhoudsuitgaven, uit andere hoofde ontvangen dan de reguliere budgetsubsidie, worden rechtstreeks in mindering gebracht op de desbetreffende onderhoudsuitgavenpost en niet
ten gunste van de post bijdrage gemeente Apeldoorn gebracht. Investeringsbijdragen worden rechtstreeks in mindering gebracht op de betreffende investering.
De overige inkomsten betreffen opbrengst verkoop roerende zaken, werken voor derden, overige bijdragen van derden, alsmede overige baten.
De kosten worden bepaald met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde grondslagen van waardering en
worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Winsten worden verantwoord in het jaar waarin de goederen zijn geleverd, c.q. de diensten zijn verricht. Verliezen worden in aanmerking genomen in het jaar waarin deze voorzienbaar zijn.
De bedrijfslasten zijn in deze jaarrekening opgedeeld in: salarissen / pensioenen & sociale lasten, diverse personele
kosten, huisvestingskosten, afschrijvingskosten en overige waardeveranderingen vaste activa, kosten i.v.m. omzet horeca e.d. en overige bedrijfskosten.
Accres is voor de verzekering van pensioenverplichtingen aangesloten bij het bedrijfstakpensioenfonds ABP. Het ABP bepaalt jaarlijks de af te dragen doorsneepremie. Eventuele tekorten van het ABP worden niet door middel van aanvullende bijdragen in rekening gebracht. De op het boekjaar betrekking hebbende (doorsnee)premies
worden in de winst- en verliesrekening als last verantwoord en voor per balansdatum bestaande verplichtingen wordt een reservering opgenomen.
De afschrijvingen worden tijdsevenredig ten laste van de winst- en verliesrekening gebracht op basis van de
verwachte economische levensduur. Op aanschaffingen dan wel investeringen in het boekjaar wordt met ingang van het kalenderkwartaal van ingebruikname tijdsevenredig afgeschreven.
De vennootschap is op grond van artikel 2 lid 7 van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969 niet belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting; de aandelen van de vennootschap zijn volledig in handen van de gemeente Apeldoorn.
Grondslagen voor het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is gebaseerd op de indirecte methode.
van de groep is om niet te handelen in financiële instrumenten.
Pagina 30
Pagina 31
Toelichting op de geconsolideerde balans
(2) Voorraden
(1) Materiële vaste activa
31-12-2011
31-12-2010
€
€
3.338.669
3.539.467
Installaties
323.135
767.088
Overige materiële vaste activa
570.761
716.297
Verbouwingen
Voorraden horeca Voorraden (sport)artikelen
Totaal voorraden
31-12-2011
31-12-2010
€
€
17.377
14.900
14.592
16.736
31.969
31.636
De Voorraden horeca hebben betrekking op de exploitatie van de horeca in wijkcentra, sporthallen, zwembaden
Totaal materiële vaste activa
4.232.565
5.022.852
Het verloop van de materiële vaste activa is als volgt:
(3) Vorderingen
Verbouwingen
Installaties
Ov. mater. vaste activa
Mater. vaste activa in uitv.
Totaal
€
€
€
€
€
3.539.467
767.088
716.297
0
5.022.852
Bij: Investeringen
0
53.700
48.343
0
102.043
Af: Afschrijvingen
-/- 200.798
-/- 193.866
-/- 193.879
0
-/- 588.543
Boekwaarde 1-1-‘11
Af: Overige waardevermindering op vaste activa
Boekwaarde 31-12-’11
en kinderboerderijen. De Voorraden (sport)artikelen betreffen squash- en sportartikelen, speelgoed en souvenirs.
Debiteuren Gemeente Apeldoorn Omzetbelasting Overige vorderingen en overlopende activa
Totaal vorderingen 0
-/- 303.787
0
0
-/- 303.787
3.338.669
323.135
570.761
0
4.232.565
31-12-2011
31-12-2010
€
€
551.397
469.020
0
485.496
286.436
287.386
209.700
169.050
1.047.533
1.410.952
De post Gemeente Apeldoorn over 2010 had betrekking op nog te ontvangen bedragen uit hoofde van subsidies. Over 2011 zijn er per saldo geen subsidies meer te vorderen. Andere vorderingen op de gemeente Apeldoorn zijn opgenomen onder de post Debiteuren. Onder de post Overige vorderingen en overlopende activa zijn de
Cum. Afschrijvingen en overige waardeverminderingen
1.891.147
1.487.250
983.234
Afschr. Percentages
3%-10%
10%-33%
10%-33%
kortlopende vorderingen uit hoofde van het beheer en de exploitatie van accommodaties opgenomen, alsmede
0
4.361.631
vooruitbetaalde bedragen.
(4) Liquide middelen Kas, bank
In 2011 is geïnvesteerd in de aanschaf van het tweede gedeelte van een waterglijbaan bij het Boschbad. Op de
Totaal liquide middelen
31-12-2011
31-12-2010
€
€
4.767.882
2.546.255
4.767.882
2.546.255
post Overige materiële activa is geïnvesteerd in vervoermiddelen, ICT en kassasystemen. Op installaties is een
bijzondere waardevermindering toegepast in verband met de ingeschatte terugverdiencapaciteit van een aantal speeltoestellen. Accres Apeldoorn B.V. is geen juridisch eigenaar van de geactiveerde verbouwingen.
De vennootschap heeft een rekening-courantkrediet van circa € 900.000 bij de Rabobank. De gemeente
Apeldoorn heeft ten behoeve van deze kredietfaciliteit een Letter of Comfort afgegeven. Voor het gedeelte van
deze kredietfaciliteit, dat een bedrag van circa € 450.000 overstijgt, heeft de gemeente Apeldoorn ter zekerheid een bankborgtocht afgegeven. Er is een bankgarantie afgegeven tot een totaalbedrag van € 30.000. De bank-
garantie beperkt de kredietfaciliteit. De banktegoeden zijn, behalve een deposito van € 2 miljoen dat voor één jaar is aangegaan, vrij opneembaar.
Pagina 32
Pagina 33
Toelichting op de geconsolideerde balans (5) Groepsvermogen
De Voorziening aanvullingen op FPU heeft overwegend een kortlopend karakter. Het verloop is hierna weergegeven:
31-12-2011
31-12-2010
€
€
Groepsvermogen
Totaal groepsvermogen
2.965.703
2.706.658
2.965.703
2.706.658
Voor een nadere toelichting op het groepsvermogen wordt verwezen naar de toelichting op de enkelvoudige balans.
(6) Voorzieningen
31-12-2011
31-12-2010
€
€
Voorziening voor wachtgelden
321.318
306.159
Voorziening aanvullingen op FPU
49.206
101.899
Voorziening jubileumgratificaties
73.117
96.552
Reorganisatievoorziening
300.000
0
Totaal voorzieningen
743.641
504.610
Voorziening aanvullingen op FPU
2011
2010
€
€
101.899
134.842
Af: onttrekking aan voorziening
56.537
54.124
Bij: toevoeging aan voorziening
3.844
21.181
Boekwaarde einde boekjaar
49.206
101.899
Boekwaarde begin boekjaar
De Voorziening jubileumgratificaties heeft een overwegend langlopend karakter. De voorwaarden van de
voorziening zijn gewijzigd naar aanleiding van CAO-afspraken. De verwachte omvang van de voorziening met een looptijd van korter dan 1 jaar bedraagt per ultimo 2011 € 10.800. Het verloop is hierna weergegeven:
Voorziening jubileumgratificaties
2011
2010
€
€
Boekwaarde begin boekjaar
96.552
95.869
Af: onttrekking aan voorziening
27.004
1.713
Bij: toevoeging aan voorziening
3.569
2.396
Boekwaarde einde boekjaar
73.117
96.552
De mutaties van de voorzieningen worden onderstaand toegelicht. De Voorziening voor wachtgelden heeft naar verwachting voor € 59.200 een kortlopend (korter dan 1 jaar) karakter. Het resterende gedeelte heeft overwegend een langlopend karakter. Het verloop is hierna weergegeven:
Voorziening voor wachtgelden
2010
€
€
306.159
276.151
Af: onttrekking aan voorziening
45.841
30.864
Bij: toevoeging aan voorziening
61.000
60.872
Totaal voorzieningen
Pagina 34
gemeente Apeldoorn aangekondigde subsidiebeëindiging van een aantal organisatieonderdelen op te vangen.
2011
Boekwaarde begin boekjaar
321.318
De Reorganisatievoorziening is in 2011 gevormd om de personele gevolgen van de effecten van de door de
306.159
Bij de reorganisatie zijn 26 medewerkers betrokken, te weten 8 medewerkers van het Natuurhuis en 18 medewerkers van het Sportfondsenbad. De Reorganisatievoorziening heeft hoofdzakelijk een langlopend karakter.
Reorganisatievoorziening
2011
2010
€
€
Boekwaarde begin boekjaar
0
0
Af: onttrekking aan voorziening
0
0
Bij: toevoeging aan voorziening
300.000
0
Boekwaarde einde boekjaar
300.000
0
Pagina 35
Toelichting op de geconsolideerde balans (7) Langlopende schulden Ontvangen gelden voor groot onderhoud Lease-verplichtingen WKK Malkander
Totaal langlopende schulden
Van de post Overige schulden ad. € 1.552.606 (2010: € 1.405.322) zijn onderstaand de belangrijkste componenten nader gespecificeerd:
31-12-2011
31-12-2010
€
€
3.254.447
3.277.440
13.439
20.868
3.267.886
3.298.308
31-12-2011
31-12-2010
€
€
Energielasten (grootverbruik)
174.892
143.085
Verplichtingen salarissen / sociale lasten
89.843
143.941
Verplichtingen inzake beheer en onderhoud
83.475
223.074
7.429
7.726
389.185
233.003
Kortlopend deel langlopende schulden Vooruit ontvangen bedragen
Het verschil tussen de werkelijke bestedingen voor (groot) onderhoud en de van de gemeente Apeldoorn ontvangen
Vakantiegeldaanspraken
197.319
195.425
Verlofaanspraken
116.968
108.010
gedoteerd aan de reservering Ontvangen gelden voor groot onderhoud.
Waarborgsommen
onderhoudsgelden, die via de (reguliere) gemeentelijke bijdrage beschikbaar is, wordt onttrokken respectievelijk
Ontvangen gelden voor (groot) onderhoud
(groot) onderhoud
Boekwaarde begin boekjaar Bij: dotatie aan reservering (groot) onderhoud
Af: werkelijke uitgaven over het boekjaar
Boekwaarde einde boekjaar
2011
2010
€
€
3.277.440
2.777.242
1.316.619
1.537.488
1.339.612
1.037.290
3.254.447
3.277.440
Overige posten
Totaal overige schulden per balansdatum
6.508
6.381
486.987
344.677
1.552.606
1.405.322
Niet uit de balans blijkende verplichtingen De vennootschap huurt panden van de gemeente Apeldoorn. In verband hiermee is door de vennootschap met
de gemeente Apeldoorn een overkoepelende huurovereenkomst afgesloten. De overeenkomst loopt door tot en
met 31 december 2013, en wordt daarna verlengd met telkens vier jaar, tenzij er opzegging heeft plaatsgevonden. Voor de opzegging van (panden uit) deze overeenkomst geldt een wederzijdse opzeggingstermijn van tenminste één jaar. De met deze overeenkomst gemoeide jaarhuur bedraagt over 2011 € 5,8 miljoen.
De onderhoudsverplichting aan de gehuurde panden strekt voor Accres niet verder dan de voor dit doel bij Accres beschikbare middelen.
Daarnaast huurt de vennootschap haar huidige kantoorruimte aan de Sleutelbloemstraat in Apeldoorn.
Daarnaast is onder de post Langlopende Schulden het langlopend deel van (de contante waarde van) de
jaarhuur bedraagt over 2011 € 129.000.
ad. € 7.429, is onder de post Overige schulden opgenomen.
Met ingang van 1 juni 2010 huurt de vennootschap voor de huisvesting van Het Natuurhuis een deel van
De overeenkomst loopt door tot december 2012 (met optie op verlenging). De hierop betrekking hebbende
leaseverplichtingen opgenomen van de WKK-installatie van Aquacentrum Malkander. Het kortlopende deel,
(8) Kortlopende schulden Crediteuren Gemeente Apeldoorn
De St@art. De overeenkomst loopt tot 1 juni 2015. De jaarhuur bedraagt € 156.000.
31-12-2011
31-12-2010
€
€
851.812
665.139
401.066
44.822
297.235
386.836
Overige schulden en overlopende passiva
1.552.606
1.405.322
Totaal kortlopende schulden
3.102.719
2.502.119
Belastingen / sociale verz. / pensioenen
Er is een onderhoudsovereenkomst afgesloten voor de WKK-installatie van Aquacentrum Malkander. Deze overeenkomst heeft een looptijd van 10 jaar en loopt door tot in 2014. Hiermee is een jaarbedrag gemoeid van € 8.000 (excl. BTW).
Accres Apeldoorn B.V. heeft een aansprakelijkheidstelling overeenkomstig artikel 403 Titel 9 Boek 2 BW
afgegeven voor Accres Personeelsvoorziening B.V. Tussen deze vennootschappen is tevens sprake van een fiscale eenheid voor de omzetbelasting.
De post Gemeente Apeldoorn heeft hoofdzakelijk betrekking op de nog te betalen huur en vooruitontvangen subsidies. Andere aan de gemeente Apeldoorn te betalen bedragen zijn opgenomen onder Crediteuren.
Pagina 36
Pagina 37
Op de balans is een reservering (groot) onderhoud opgenomen van ruim € 3,2 miljoen. Deze is geheel gerangschikt
onder de langlopende schulden. Met de gemeente Apeldoorn vindt overleg plaats om deze gelden gecontroleerd en binnen een afzienbare termijn terug te betalen. Hierover zijn echter nog geen concrete besluiten genomen.
Financiële instrumenten en risico’s De in deze toelichting opgenomen gegevens verschaffen informatie die behulpzaam is bij het schatten van de
omvang van risico’s die verbonden zijn aan zowel de in de balans opgenomen als de niet in de balans opgenomen financiële instrumenten. De primaire financiële instrumenten van de vennootschap, anders dan derivaten, dienen ter financiering van de operationele activiteiten van de vennootschap of vloeien direct uit deze activiteiten voort. De vennootschap gaat geen transacties aan in derivaten, met name valuta- en renteswaps, om het valuta- en renterisico af te dekken dat ontstaat uit de operationele en financieringsactiviteiten van de vennootschap. Het beleid van de vennootschap is ook om niet te handelen in financiële instrumenten.
Het beleid van de groep om de belangrijkste risico’s te beperken, luidt als volgt: Valutarisico
Alle activiteiten van de vennootschap worden in euro’s gefinancierd en afgerekend. Er is derhalve geen sprake van valutarisico.
Renterisico
De vennootschap heeft geen rentedragende langlopende vorderingen of leningen tegen een vast rentepercentage, waardoor de vennootschap geen renterisico loopt dat de waarde van de vorderingen en leningen zal dalen respectievelijk stijgen als gevolg van veranderingen in de marktrente.
Kredietrisico
De vennootschap handelt met in het algemeen kredietwaardige partijen en heeft procedures opgesteld om
de kredietwaardigheid te bepalen. Tevens heeft de vennootschap richtlijnen opgesteld om de omvang van het kredietrisico bij elke partij te beperken. Bovendien bewaakt de vennootschap voortdurend haar vorderingen en hanteert de vennootschap een strikte aanmaningsprocedure. Door de bovenstaande maatregelen is het
kredietrisico minimaal. Verder zijn er geen belangrijke concentraties van kredietrisico binnen de vennootschap.
Pagina 38
Pagina 39
Toelichting op de geconsolideerde winst-en-verliesrekening
(12) Onder overige inkomsten is € 490.460 (2010: € 573.971) opgenomen. Deze post is als volgt opgebouwd:
2011
(9) De netto-omzet i.v.m. beheer ad. € 7.399.631 (2010: € 7.630.395) is onderstaand gespecificeerd:
2011
2010
€
€
Huren en servicekostenvergoedingen
4.351.967
4.315.363
Entreegelden en evenementen
2.281.505
2.450.815
766.159
594.217
7.399.631
7.360.395
Parkeergelden
Totaal netto omzet i.v.m. beheer
2010
€
€
Subsidies / bijdragen van derden
64.456
74.408
Werken voor derden
100.910
179.296
Diverse opbrengsten Doorberekende energiekosten
Totaal overige inkomsten
219.311
278.916
105.783
41.351
490.460
573.971
(13 en 14) De onder de bedrijfslasten opgenomen personele lasten ad. € 6.953.907 (2010: € 6.716.700) zijn als volgt te specificeren:
(10) De netto-omzet i.v.m. horeca e.d. ad. € 903.908 (2010: 855.068) is als volgt opgebouwd:
2011
2010
€
€
797.506
745.740
Verhuur roerende zaken
17.677
20.607
Verkoop roerende zaken
88.725
88.721
903.908
855.068
Omzet horeca
Totaal netto-omzet horeca e.d.
Overige incidentele of voorlopige subsidie Aanvullende subsidiebeschikkingen Diverse overige (project)subsidies
Totaal bijdrage van de gemeente Apeldoorn
2010
€
€
11.997.993
11.531.986
181.498
96.781
111.932
191.656
297.772
679.788
12.589.195
12.500.211
€ 4.974.244
532.230
493.301
Sociale lasten
676.760
725.849
6.495.508
6.193.394
246.054
282.809
(13) Subtotaal salarissen, pens. en soc. lasten
Overige personele kosten
2011
€ 5.286.518
Onkostenvergoedingen
componenten:
2010
Pensioenlasten
Personeel van derden
(11) De bijdrage van de gemeente Apeldoorn ad. € 12.589.195 (2010: € 12.500.211) is opgebouwd uit de volgende
Basissubsidie
Salarissen
2011
(14) Subtotaal diverse personele kosten
Totaal personele lasten over het boekjaar
49.985
55.362
162.360
185.135
458.399
523.306
6.953.907
6.716.700
De beïnvloedbare exploitatiebijdrage over 2011 is de totale bijdrage van de gemeente Apeldoorn (€ 12.590.000) verminderd met de betaalde huur aan de gemeente Apeldoorn (€ 5.800.000, zie blz. 38) en verminderd met de post onderhoud gebouwen (€ 1.915.000, zie blz. 43). De beïnvloedbare exploitatiebijdrage voor 2011 komt daarmee op € 4.875.000.
Pagina 40
Pagina 41
Personeelsbestand
(16) De kosten i.v.m. de omzet horeca e.d. ad. € 239.048 (2010: € 241.560) zijn onderstaand nader gespecificeerd:
Bij Accres waren ultimo 2011 174 werknemers (in 2010 186) in dienst. Dit is met inbegrip van medewerkers met
een jaarcontract en oproepmedewerkers, exclusief stagiaires. Het gemiddelde aantal werknemers wijkt hier niet
2011
of nauwelijks van af. Onderverdeeld naar de nieuwe organisatiestructuur ziet het beeld er als volgt uit:
• Personeel & Advies met 4 werknemers;
• de stafeenheid Vastgoed & Financiën met 22 werknemers;
€
€
216.333
202.898
Inkoop roerende zaken voor verkoop
22.563
35.191
Inkoop roerende zaken voor verhuur
152
3.471
239.048
241.560
Inkoopwaarde horeca
• de stafeenheid Klant & Kwaliteit met 9 werknemers;
• de divisie Zwembaden & Natuur met 78 werknemers;
• de divisie Maatschappelijke Voorzieningen met 61 werknemers.
2010
Totaal kosten i.v.m. omzet horeca e.d.
Bezoldiging van directie en commissarissen
De bezoldiging van de commissarissen bedroeg in 2011 in totaal € 26.000 (2010: € 26.000).
Ultimo 2011 was er één directeur in dienst; vermelding van de bezoldiging is om die reden op grond van boek 2,
(17) De overige bedrijfskosten ad. € 1.555.167 (2010: € 1.656.891) zijn onderstaand nader gespecificeerd:
artikel 383 lid 1 BW achterwege gelaten.
2011
2010
€
€
Kantoorkosten
582.712
508.461
Kosten voertuigen, gereedschappen / machines
115.005
142.535
Promotiekosten
169.964
211.004
Kosten verkopen en evenementen
143.088
116.217
Overige specifieke kosten locaties
203.957
226.159
Algemene kosten
340.441
452.515
1.555.167
1.656.891
(15) De huisvestingskosten ad. € 11.277.256 (2010: € 11.581.664) zijn onderstaand nader gespecificeerd:
2011
2010
€
€
6.203.346
6.097.606
1.511.441
1.523.211
217.675
210.341
Onderhoud gebouwen
1.914.177
2.161.576
Schoonmaakkosten
948.140
1.028.560
91.559
89.382
364.199
403.433
26.719
67.555
11.277.256
11.581.664
Huurlasten Kosten energie en water Publiekrechtelijke heffingen
Groen- en tuinonderhoud Kosten inventaris Overige huisvestingskosten
Totaal huisvestingskosten
Pagina 42
Totaal overige bedrijfskosten
Pagina 43
Enkelvoudige balans per 31 december 2011 (voor verwerking voorstel winstbestemming) ACTIVA
31-12-2011
31-12-2010
€
€
4.232.565
5.022.852
48.619
47.279
4.281.184
5.070.131
31.969
31.636
VASTE ACTIVA Materiële vaste activa Financiële vaste activa (18)
TOTAAL VASTE ACTIVA VLOTTENDE ACTIVA Voorraden Vorderingen
1.047.533
1.410.952
Liquide middelen
4.719.263
2.498.976
5.798.765
3.941.564
10.079.949
9.011.695
TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA TOTAAL ACTIVA
Enkelvoudige balans per 31 december 2011 (vervolg) PASSIVA
31-12-2011
31-12-2010
€
€
18.160
18.160
EIGEN VERMOGEN Geplaatst kapitaal (19) Algemene reserves (20)
2.428.498
2.123.273
Resultaat lopend boekjaar (21)
519.045
565.225
TOTAAL EIGEN VERMOGEN
2.965.703
2.706.658
743.641
504.610
VOORZIENINGEN
LANGLOPENDE SCHULDEN KORTLOPENDE SCHULDEN TOTAAL PASSIVA
Pagina 44
3.267.886
3.298.308
10.079.949
9.011.695
3.102.719
2.502.119
Pagina 45
Enkelvoudige winst-en-verliesrekening over 2011
(19) Geplaatst kapitaal
Boekjaar 2011 Resultaat over het boekjaar Resultaat deelneming (22)
Totaal netto resultaat over het boekjaar
Boekjaar 2010
€
€
519.045
565.225
0
0
519.045
565.225
Geplaatst kapitaal
Totaal geplaatst kapitaal
€ 18.160
18.160
18.160
vanaf de oprichting in bezit van de gemeente Apeldoorn.
Toelichting op de enkelvoudige balans
Algemene reserve Reserve dividendegalisatie
Totaal algemene reserves
balans per 31 december 2011.
€ 18.160
bedraagt € 454,--. Er zijn 40 aandelen van nominaal € 454,-- geplaatst en gestort. Deze 40 aandelen zijn
(20) Algemene reserves
Voor een toelichting op de balansposten wordt eveneens verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde
31-12-2010
Het maatschappelijk kapitaal van de vennootschap bedraagt € 90.800. De nominale waarde per aandeel
Toelichting op de enkelvoudige balans en de enkelvoudige winst- en verliesrekening
Algemeen
31-12-2011
31-12-2011
31-12-2010
€
€
2.365.309
2.082.697
63.189
40.576
2.428.498
2.123.273
Van het resultaat over boekjaar 2010, ad € 565.225, is € 260.000 uitgekeerd als dividend aan de aandeelhouder.
De Algemene reserve is aangevuld met € 282.612. Een bedrag van € 22.613 is ten gunste gebracht van de Reserve
(18) Financiële vaste activa
dividendegalisatie.
De post financiële vaste activa heeft betrekking op de deelneming in Accres Personeelsvoorziening B.V. te Apeldoorn. Het verloop van de deelneming is als volgt:
(21) Resultaat lopend boekjaar (18) Financiële vaste activa
2011
2010
€
€
18.000
18.000
Bij: resultaat deelneming
0
0
Af: uitgekeerd dividend
0
0
18.000
18.000
Boekwaarde begin boekjaar
Boekwaarde einde boekjaar
Winst over het boekjaar
Totaal resultaat boekjaar
31-12-2011
31-12-2010
€
€
519.045
565.225
519.045
565.225
Onder deze balanspost is de winst over boekjaar 2011 ad. € 519.045 verantwoord.
Daarnaast is hier opgenomen een rekening-courant vordering op de deelneming ad. € 30.619 (2010: € 29.279).
Pagina 46
Pagina 47
Toelichting op de enkelvoudige winst- en verliesrekening
Overige gegevens
Algemeen
Statutaire winstbestemmingsregeling
de toelichting op de geconsolideerde winst-en verliesrekening over 2011.
zoals die blijkt uit de vastgestelde winst- en verliesrekening, geheel ter beschikking staat van de aandeelhouder.
Voor een toelichting op (de totstandkoming van) het resultaat over het boekjaar wordt verwezen naar
De winstbestemming vindt plaats overeenkomstig artikel 23 van de statuten. Daarin wordt bepaald dat de winst,
(22) Resultaat deelneming
Voorstel tot winstbestemming over het boekjaar 2011
het aandeel van Accres Apeldoorn B.V. daarin is eveneens nihil.
ad € 519.045, conform onderstaande opzet te bestemmen:
Het resultaat over boekjaar 2011 van 100% dochteronderneming Accres Personeelsvoorziening B.V. is nihil;
Apeldoorn, 13 april 2012
Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders wordt voorgesteld het positieve resultaat over boekjaar 2011,
• 50%, zijnde € 259.523, toe te voegen aan de Algemene Reserve • Van de overige 50%:
Directie:
• •
een bedrag van € 260.000 uit te keren aan de aandeelhouder
het resterende deel, te weten € 478, ten laste te brengen van de Reserve Dividendegalisatie.
Dit voorstel is nog niet in de jaarrekening verwerkt.
J.W. Verbeek, directeur
Raad van Commissarissen:
J. de Vries-in ‘t Veld, voorzitter
H. Valent
J.C. van der Poel
Pagina 48
Pagina 49
Pagina 52
