BIBF | Beroepsinstituut van erkende Boekhouders en Fiscalisten
INHOUD p. 1/ Academische zitting van 12 juni : de boekhouder-fiscalist en de uitdagingen voor de toekomst p. 4/ Onwettige uitoefening van boekhoudactiviteiten – de rechtspraak in 2013 – nieuw reglement van plichtenleer en melding van pseudo-boekhouders
Academische zitting van 12 juni : de boekhouder-fiscalist en de uitdagingen voor de toekomst Naar goede gewoonte heeft het BIBF zijn jaarverslag voorgesteld tijdens een academische zitting die op 12 juni 2014 in de gebouwen van Wolubilis werd gehouden.
– Permanent dossier – Het Instituut wil zijn leden blijven bewust maken van de talrijke voordelen en perspectieven die de digitalisering van de permanente dossiers van hun cliënten biedt. Momenteel houdt al 35,3 % van de leden het permanent dossier bij in digitaal formaat.
Ondervoorzitter Xavier Schraepen commentaar bij de na-
– Marketing en reclame – 58,9 % van de bevraagden geeft
tionale enquête die het Instituut onlangs onder zijn 6.000
toe geen noties te hebben van deze begrippen met betrek-
leden en stagiairs heeft gehouden. Aan deze enquête, die
king tot hun eigen kantoor. Om daaraan te verhelpen
gericht was op de nieuwe technologie en de wijze waarop de
heeft het BIBF beslist om in november 2014 twee oplei-
leden van het BIBF zich aan deze evolutie aanpassen, werd
dingsdagen (op 13 november in het Nederlands en op
massaal deelgenomen, want meer dan 2 000 leden beant-
6 november in het Frans) te organiseren over thema’s als
woordden de vragen. Om de enquête te bekijken, surf naar
marketing en reclame.
de website van het BIBF (www.bibf.be), klik op de tab «Het Uit de resultaten van die enquête trokken de Voorzitter en de
Instituut» > rubriek «Persinfo» > «Persmededelingen».
Ondervoorzitter volgende conclusies : Hierna volgen een aantal resultaten die wij uit de enquête
– De zelfstandigen moeten vertrouwd gemaakt worden met
kunnen afleiden.
de idee van het beheer van hun activiteit op lange termijn.
– Typeprofiel van de boekhouder-fiscalist – Een grote meer-
De boordtabellen, opgesteld door hun boekhouder-fisca-
derheid (82,7 %) werkt alleen of in een structuur met
list, moeten hun daarbij helpen.
maximum 5 personen en werkt als allround boekhouder-
– We moeten overwegen om de toegang tot het zelfstandi-
fiscalist (89,5 %). Merk wel op dat 10,5 % momenteel als
genstatuut strenger te maken, evenwel zonder het onder-
gespecialiseerd boekhouder-fiscalist werkt.
nemerschap af te remmen. Zo zouden we veel voortijdige
– E-facturatie – De boekhouders-fiscalisten moeten zich
faillissementen kunnen voorkomen.
voortdurend aanpassen aan nieuwe situaties, zowel op
– Het wordt absoluut noodzakelijk om een cijferberoeper in
economisch, juridisch als technologisch vlak. De enquête
de arm te nemen om een financiering bij een financiële
wijst uit dat 36,4 % van de boekhouders al gebruik maakt
instelling te bekomen. Door zijn tussenkomst krijgt die instelling meer zekerheid.
van de elektronische factuur. – Gebruik van boordtabellen voor bedrijfsbeheer – 62 % van de boekhouders-fiscalisten antwoordt bevestigend op de vraag of zij boordtabellen gebruiken. We vermelden terloops dat deze instrumenten, nadat ze zijn geïnstalleerd, de bedrijfsleider in staat stellen om een selectie aan finan-
– De kwestie van het uniek mandaat van de cijferberoeper zou snel en efficiënt moeten opgelost raken. – Gedaan met het louter voeren van de boekhouding, op naar de analyse en het bedrijfsadvies. – De administratie moet de ongelegen komende storingen van haar online-applicaties tot een strikt minimum beper-
ciële ratio’s van zijn bedrijf dagelijks op te volgen.
ken.
1
P a c i ol i N r . 388 B I B F - I P C F / 30 j u n i – 13 j u l i 2014
P 309340 – Afgiftekantoor 9000 Gent X – Tweewekelijks – Verschijnt niet in de weken 29-36
In de voormiddag leverden Voorzitter Jean-Marie Conter en
De namiddag was gewijd aan de eigenlijke academische zitting.
De boekhouder-fiscalist van de toekomst : een uitdaging voor het BIBF en zijn leden In zijn welkomstwoord legde Voorzitter Jean-Marie Conter sterk de nadruk op de (r)evolutie die het beroep van boekhouder-fiscalist te wachten staat. Als de komende jaren moeten worden beschouwd vanuit het oogpunt van een technologische evolutie, bestemd om het dagelijkse werk van de boekhouder-fiscalist te vergemakkelijken, moet de toekomst
Onze voogdijminister, Sabine Laruelle met Jean-Marie Con-
van nu af aan als een revolutie worden gezien. De cijferberoe-
ter en Xavier Schraepen
per moet veranderen, zich aanpassen en evolueren. Hij moet zijn cliënt leren zijn boekhouding te gebruiken als een echt
Minister Laruelle onderstreepte de primordiale en essen-
beheersinstrument en de door de professional opgestelde
tiële opdracht van de boekhouder-fiscalist als het op de
boordtabellen te analyseren om zijn onderneming beter te be-
begeleiding van de zelfstandigen aankomt : «door de com-
sturen. Die boordtabellen kunnen ook dienen als een progno-
petenties te bundelen ontstaan de grootste projecten. Pas
se-instrument voor de toepassing van de wet betreffende de
door het enthousiasme te delen zal het herstel vorm krijgen»
continuïteit van de ondernemingen (WCO).
(sic).
De boekhouder-fiscalist moet een echte bedrijfsconsulent
Om te besluiten benadrukte mevrouw Laruelle dat de in-
worden, die zijn cliënt kan helpen met relevant bedrijfsad-
spanningen moeten voortgezet worden om de sociale zeker-
vies. Om de vertrouwensrelatie met de cliënt te bestendigen,
heid van de zelfstandigen, die +/ 97 % van onze economische
moet de boekhouder-fiscalist zijn dienstverlening radicaal
activiteit uitmaken, te versterken. Ten slotte wou zij ook de
omgooien en de overstap maken van passieve analyse naar
uitstekende samenwerking tussen het BIBF en haar kabinet
actief strategisch advies. Die uitdaging mag niet als een
niet onvermeld laten.
handicap worden gezien, maar veeleer als een kans die moet aangegrepen worden.
Wij hopen dat deze wijze woorden ook in de geloofsbrieven van onze volgende regering zullen terugkomen.
Vervolgens gaf Ondervoorzitter Xavier Schraepen een overzicht van de verschillende gebeurtenissen en belangrijke
Diploma-uitreiking en BIBF-prijzen
dossiers die de activiteit van het BIBF in 2013 hebben gekenmerkt. Hij had het over de ontwikkeling van de elektronische
Het volgende agendapunt was de uitreiking van de diplo-
facturatie, de hervorming van de sociale bijdragen, de toetre-
ma’s aan de nieuwe boekhouders(-fiscalisten). Philippe Mo-
ding van de interne boekhouders, de anti-witwaswetgeving,
randini, Voorzitter van de Franstalige Uitvoerende Kamer,
de duurzame Tax-cificatie en de nieuwe deontologische code.
en Peter Defreyne, rechtskundig assessor van de Neder-
Hij ging ook even in op de resultaten van de enquête die het
landstalige Uitvoerende Kamer, onderstreepten allebei hoe
BIBF in april-mei 2013 heeft uitgevoerd en over de wijze
belangrijk het slagen voor het praktisch bekwaamheidsexa-
waarop de boekhouders-fiscalisten omgaan met de verplich-
men wel is, de laatste stap op weg naar de stage en de echte
tingen in verband met de uitoefening van hun beroep.
toetreding tot het beroep.
Het land moet vertrouwen hebben in het talent van zijn ondernemers ! Zoals elk jaar vereerde Sabine Laruelle, minister van Kmo’s, Zelfstandigen en Landbouw en voogdijminister van het BIBF, ons met haar aanwezigheid op het evenement. Zij hield een warm pleidooi voor het ondernemerschap. Zij hamerde op de verlaging van de arbeidskost, op het opnieuw in evenwicht brengen van de relaties tussen de banken en de kmo’s en op een verbetering van het sociaal statuut van de zelfstandigen met een reeks maatregelen bestemd om de verschillen tussen de loontrekkenden en de zelfstandigen te verkleinen. Zij wees trouwens op de actieve bijdrage van ons Instituut aan deze hervorming.
De nieuwe Nederlandstalige BIBF-leden
2
P a c i ol i N r . 388 B I B F - I P C F / 30 j u n i – 13 j u l i 2014
Erwin De Pue stak van wal met een reeks cijfers waaruit duidelijk blijkt dat heel wat cijferberoepers het nog bij de papieren factuur houden en de elektronische factuur links laten liggen. Hij meende dat hun cliënten zich nog niet klaar voelen en dat de professionals beducht zijn voor computerstoringen. Hier is het de grootste uitdaging voor de boekhouder-fiscalist om zijn relatie met zijn cliënten optimaal uit te bouwen, de fors veranderende wetgeving «te bedwingen» en goede medewerkers aan te trekken. De e-facturatie is nochtans dé oplossing die de boekhouder-fiscalist in de toekomst in staat moet stellen om zijn opdracht als coach van de zelfstandige Jan Verhoeye
ondernemers efficiënt uit te voeren.
Vervolgens was het de beurt aan Jan Verhoeye, Voorzit-
Jean-Marc Delporte, van zijn kant, onderstreepte dat in de
ter van de Commissie voor Boekhoudkundige Normen, en
toekomst aan de economische beroepen een steeds belangrij-
Pierre-Armand Michel, emeritus hoogleraar aan de ULG,
kere opdracht zal worden toebedeeld, daar de administraties
de Voorzitters van de Nederlandstalige en de Franstalige
steeds minder ambtenaren zullen tellen. Hij is er evenwel
jury’s van de BIBF-prijzen. Zij reikten de BIBF-prijzen uit
van overtuigd dat de elektronische facturatie daarbij een po-
die dit jaar toegekend werden aan studenten van het hoger
sitieve rol zal spelen.
economisch onderwijs van het korte type. De namen van de laureaten en de titel van hun eindwerk vindt u op de web-
Voorzitter Conter speelde daarop in en merkte op dat een
site www.bibf.be. Het doel van die eindwerken is de jongeren
deel van de taken die nu nog door de administratie worden
warm te maken voor het wetenschappelijk onderzoek in de
verricht, dan door de cijferberoepers zouden verzorgd wor-
boekhouding en de fiscaliteit.
den, wat voor die professionals extra werk meebrengt dat ze, via het gefactureerde ereloon, aan hun cliënten zullen
(R)evolutie : de boekhouder-fiscalist als ondernemerscoach
moeten doorrekenen. Jean-Marc Delporte wou ook nog meegeven dat de Europese
Het namiddagprogramma werd voortgezet met een panelge-
richtlijnen die de lidstaten worden opgelegd en in hun nati-
sprek over het thema «(R)evolutie : de boekhouder-fiscalist als
onale wetgeving moeten omzetten, er soms toe leiden dat de
ondernemerscoach». Deelnemers aan het gesprek waren :
taak van de nationale administraties wordt gecompliceerd. De
– Jean-Marc Delporte, Voorzitter van de Hoge Raad voor de
administraties moeten die taken dan afschuiven op de econo-
Economische Beroepen en Voorzitter van het Directieco-
mische en sociale actoren van ons land, wat soms problemen
mité van de FOD Economie (in het jaarverslag 2013 staat
kan stellen, want een nationale vereenvoudiging kan door een
trouwens een interview met genoemde);
Europese richtlijn soms worden tegengewerkt. Dat heeft iets
– Daniel Kroes, Voorzitter van het Instituut van de Bedrijfsrevisoren;
weg van een paradox die mee aan de oorsprong kan liggen van het eurosceptisch klimaat dat momenteel heerst.
– Erwin De Pue, Directeur-generaal van de Dienst Administratieve Vereenvoudiging;
Daniel Kroes brak een lans voor de samenwerking tussen
– Wilfried Niessen, Professor aan de HEC-ULG en erkend boekhouder-fiscalist;
de verschillende beroepen. Netwerking impliceert trouwens voor elk boekhoudkundig kantoor efficiëntiewinst en een ho-
– Xavier Schraepen, Ondervoorzitter van het BIBF;
gere rendabiliteit. Hij blijft er dan ook van overtuigd dat de
– Jean-Marie CONTER, Voorzitter van het BIBF en modera-
boekhouder-fiscalist en de bedrijfsrevisor hun huidige activi-
tor.
teiten verder zullen moeten uitvoeren en ze verder ontwikkelen met inachtneming van de technologische evolutie. Volgens Wilfried Niessen moet de boekhouder-fiscalist dichter bij zijn cliënten staan en leren met zijn cliënten te communiceren. Hij moet leren luisteren en zeggen wat mogelijk is en wat niet mogelijk is. Hij onderstreept ook de noodzaak om, bij de opstart van een activiteit, een goed business plan op te stellen, om een strategisch zicht te hebben en doelstellingen vast te leggen. Dat maakt de opmaak van boordtabellen mogelijk. Ondervoorzitter Schraepen, op zijn beurt, maakte gewag
Van links naar rechts, Daniel Kroes, Jean-Marc Delporte, Erwin
van de problemen die de boekhouders-fiscalisten ondervin-
De Pue, Jean-Marie Conter, Xavier Schraepen en Wilfried Niessen
den enkel en alleen om de inkomende en uitgaande facturen
3
P a c i ol i N r . 388 B I B F - I P C F / 30 j u n i – 13 j u l i 2014
van hun cliënten te verzamelen. Zij moeten letterlijk achter
gemeen – nog wederzijdse inspanningen zullen moeten leve-
hun cliënten aan zitten. De openstaande facturen opslaan in
ren. Afspraak in 2020 !
een computerbestand brengt niet veel aarde aan de dijk. Er moet een echte onlineverbinding tot stand gebracht worden
De Voorzitter sluit de academische zitting af met een woord
tussen de cliënt en de cijferberoeper. Er moet ook rekening
van dank aan de sponsors die aan het welslagen van deze
gehouden worden met eventuele computerstoringen, die lei-
dag hebben bijgedragen, namelijk Kluwer, Partena, Belfius
den tot een gespannen sfeer en tijdverlies.
en Isabel, en die de kans aangrepen om geschenken uit te delen aan de deelnemers van de tijdens het evenement geor-
Persoonlijk denkt hij dat de vooropgestelde 50 % elektroni-
ganiseerde wedstrijd.
sche facturen tegen 2020 niet haalbaar is. De Voorzitter concludeert dat alle betrokken partijen – de cijferberoepers, hun cliënten en de administratie in het al-
Gaëtan HANOT Redactiesecretaris Pacioli – Verantwoordelijke publicaties
Onwettige uitoefening van boekhoudactiviteiten – de rechtspraak in 2013 – nieuw reglement van plichtenleer en melding van pseudo-boekhouders Inleiding
geval mag de boekhouder het dossier enkel aan zijn cliënt overhandigen, en niet aan de pseudo-confrater, en moet hij
Naar jaarlijkse gewoonte1 geven wij u een becommentari-
zijn voormalige cliënt in kennis stellen van de risico’s die
eerde samenvatting van de uitspraken die vorig jaar over de
deze op zich neemt door zijn dossier toe te vertrouwen aan
onwettige uitoefening van het beroep werden gewezen. Wij
een persoon die niet over de wettelijke bevoegdheid noch de
vestigen ook uw aandacht op een nieuwe bepaling van het
vereiste opleiding beschikt, die niet onderworpen is aan be-
Reglement van plichtenleer.
roepstucht, die niet verplicht is tot permanente vorming en die zijn burgerlijke aansprakelijkheid niet kan verzekeren.
Het Instituut en zijn leden hebben sinds 1 december 2013 een
Het beheer van zijn dossier toevertrouwen aan een pseudo-
nieuw Reglement van plichtenleer2. In deze nieuwe plichten-
boekhouder, kan voor de cliënt zware financiële gevolgen
leer wordt bij reglement bekrachtigd dat onze leden verplicht
met zich brengen, en als hij schade oploopt, zal hij niet ge-
zijn tot medewerking in de strijd tegen de onwettige uitoefe-
dekt zijn door een verzekeringscontract.
ning van het beroep. Voor die medewerking hadden wij trouwens al gepleit in een vroeger nummer van Pacioli3.
De hoven en rechtbanken tillen zwaar aan dit aspect van de onwettige uitoefening, zoals blijkt uit het uittreksel van het
Artikel 17, 2° van het Reglement van plichtenleer bepaalt
vonnis van 26 november 2013 van de rechtbank van eerste
immers dat een externe boekhouder BIBF die het dossier
aanleg van Brussel, dat we in dit artikel weergeven.
overneemt van een persoon die niet gerechtigd is boekhoudactiviteiten uit te oefenen, het Instituut schriftelijk moet in-
De boekhouder BIBF ziet erop toe om aan zijn nieuwe cli-
formeren van de identiteit van deze persoon.
ent te vragen of hij alle bewijsstukken van het dossier (alle facturen, boekhoudkundige stukken, opdrachtbrief, naam-
Ook een boekhouder BIBF, aan wie gevraagd wordt om het
kaartjes, briefwisseling of e-mailverkeer) aan het Instituut
dossier over te dragen aan een «pseudo-boekhouder», moet
mag overmaken, teneinde ons in staat te stellen een dossier
het Instituut daarvan schriftelijk informeren. In dergelijk
samen te stellen en, desgevallend, ons burgerlijke partij te stellen in het kader van de strafzaak.
Pacioli, nr. 237, 17-30 september 2007, p. 1-8; Pacioli nr. 300, 2-15 augustus 2010, p. 1-6; Pacioli, nr. 319, 9-22 mei 2011, p. 4-6; Pacioli, nr. 337, 19 maart-01 april 2012, p. 1-4; Pacioli nr. 362, 29 april-12 mei 2013, p. 1-6.
In 2013 was er in de politieke actualiteit al eens sprake van
2
Voor de belangrijkste nieuwigheden, zie Geert LENAERTS, «Boekhouders(-fiscalisten) krijgen nieuwe plichtenleer», Pacioli nr. 377, 20 januari -2 februari 2014, p. 1-6.
zitter, heeft niet geaarzeld om daarop fors te reageren. De
3
Sven ANDERSEN, «De boekhouder(-fiscalist) geconfronteerd met de onwettige uitoefening van het beroep», Pacioli, nr. 300, 2-15 augustus 2010, p. 3-5.
toe dat de leden hun deontologische plichten nakomen en het
1
de dubieuze betrokkenheid van beoefenaars van uw beroep bij fraudepraktijken. Ons Instituut, bij monde van de Voortuchtrechtelijke instanties van uw Instituut zien er ook op
4
vertrouwen van de ondernemers waardig zijn.
P a c i ol i N r . 388 B I B F - I P C F / 30 j u n i – 13 j u l i 2014
Het zijn personen die het beroep onwettig uitoefenen of (door weglating of schrapping van het tableau) geen deel
3. Hof van beroep te Antwerpen, 9e correctionele kamer – 18 april 2013
meer uitmaken van het BIBF, die in 2013, wegens diverse strafrechtelijke overtredingen, in de schijnwerpers van de
Conform de bepalingen van het KB van 27 november 1985
gerechtelijke actualiteit stonden. Het vonnis van de correc-
moet het BIBF elke definitieve veroordeling van schorsing
tionele rechtbank van Luik van 14 mei 2013, waarvan we u
en schrapping meedelen aan de bevoegde Procureur-gene-
hierna de samenvatting presenteren, is een mooie illustra-
raal. Deze kan dan, via de lokale politiediensten, toezien op
tie daarvan. De pseudo-boekhouder werd niet alleen veroor-
de naleving van de uitgesproken tuchtsanctie.
deeld wegens niet-aangifte van een deel van zijn inkomsten bij de directe belastingen, maar ook omdat hij zijn beroeps-
De beklaagde was voorheen erkend boekhouder, maar werd
activiteit niet had aangegeven bij de btw.
door het BIBF in 2010 weggelaten van het tableau. Desalniettemin bleef betrokkene verder boekhoudingen doen voor
De vonnissen en arresten
rekening van derden, alsook de titel en het nummer als erkend boekhouder gebruiken. De vaststelling gebeurde bij
1. Rechtbank van eerste aanleg van Brussel, 49ste correctionele kamer – 14 februari 2013
een controle door de lokale politie, zoals gevraagd door het
Beklaagde werd door het Instituut geschrapt. Niettemin
De feiten bewezen zijnde, veroordeelde de rechtbank van eer-
bleef hij zijn boekhoudactiviteiten uitoefenen, inzonderheid
ste aanleg te Tongeren op 18 oktober 2012 de beklaagde tot
door oprichting van een boekhoudvennootschap.
een geldboete van 300,00 euro (vermeerderd met opdeciemen
Parket bij het hof van Beroep te Antwerpen.
1 650,00 euro) waarvan de helft met uitstel en de publicatie De rechtbank veroordeelde hem tot een gevangenisstraf van
van het vonnis in Het Belang van Limburg, De Standaard en
tien maanden, een geldboete van 5.500 euro en het verbod
De Morgen en dit op kosten van de beklaagde.
tot uitoefening van een mandaat in een handelsvennootTegen deze beslissing werd beroep aangetekend door het
schap voor de duur van tien jaar.
openbaar ministerie en door de beklaagde. Het hof van beDe rechtbank wou niet alleen de onwettige uitoefening be-
roep te Antwerpen heeft de beslissing van de rechtbank op
straffen, maar besliste ook dat de vennootschap, door in
strafrechtelijk gebied bevestigd doch met uitzondering van
haar statuten de vermelding op te nemen dat 4/5 van de aan-
de publicatie van het arrest.
delen in het bezit was van erkende boekhouders of stagiairs, zich schuldig gemaakt heeft aan valsheid in geschriften en het gebruik van valse stukken, aangezien het kapitaal in
4. Rechtbank van eerste aanleg van Luik, 14de correctionele kamer – 14 mei 2013
handen was van twee personen die geen lid noch stagiair waren van het BIBF.
Een persoon die al tweemaal veroordeeld was voor de onwettige uitoefening van het beroep, werd opnieuw vervolgd uit
Op het burgerlijk vlak veroordeelde de rechtbank de be-
hoofde van deze overtreding.
klaagde tot betaling aan het Instituut van een bedrag van 1 387 euro als materiële schadevergoeding, van 250 euro als
De rechtbank stelde vast dat de beklaagde het beroep onwet-
morele schadevergoeding en van 440 euro rechtsplegings-
tig is blijven uitoefenen en zich een titel heeft aangemeten die
vergoeding.
tot verwarring kan leiden met de titel van belastingconsulent.
Het vonnis werd bij verstek gewezen.
Deze pseudo-boekhouder werd niet alleen veroordeeld wegens niet-aangifte van een deel van zijn inkomsten bij de
2. Rechtbank van eerste aanleg van Brussel, 49ste correctionele kamer – 18 april 2013
directe belastingen, maar ook omdat hij jarenlang geen enkele btw-aangifte had ingediend in verband met zijn beroepsactiviteiten.
Beklaagde heeft vijf jaar lang het beroep onwettig uitgeoefend. Zij krijgt gedurende vijf jaar opschorting van uit-
Voor de bepaling van de strafmaat heeft de rechtbank reke-
spraak. Daarbij werd onder meer rekening gehouden met
ning gehouden met de kennelijke minachting van beklaagde
haar blanco strafregister, de stopzetting van haar boekhoud-
voor de regels tot bescherming van het beroep, de niet-na-
kundige activiteiten en het feit dat de gerechtelijke vervol-
leving van zijn eigen fiscale verplichtingen, zijn «inciviek
ging op zich een heilzame waarschuwing vormt.
gedrag» (hij stond op het ziekenfonds) en zijn gerechtelijke antecedenten (zijn vorige veroordelingen voor onwettige uit-
Op het burgerlijk vlak veroordeelde de rechtbank de be-
oefening van het beroep).
klaagde tot betaling aan het Instituut van een bedrag van 1 635 euro als materiële schadevergoeding en van 500 euro
De beklaagde werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van
rechtsplegingsvergoeding.
negen maanden en een geldboete van 10 000 euro.
5
P a c i ol i N r . 388 B I B F - I P C F / 30 j u n i – 13 j u l i 2014
Op het burgerlijk vlak kende de rechtbank aan het Instituut een bedrag toe van 2 408 euro als materiële schadevergoe-
6. Rechtbank van eerste aanleg te Hasselt, 18e correctionele kamer – 21 juni 2013
ding van 500 euro als morele schadevergoeding. Tevens werd hij veroordeeld tot betaling van 412,50 euro rechtsple-
Beklaagden (natuurlijke persoon en de vennootschap waar-
gingsvergoeding.
van hij zaakvoerder was) vermelden op hun website dat zij diensten verleenden inzake boekhouding, jaarrekening,
Bij de raming van de morele schade van het Instituut hield
fiscaliteit alsook financiële administratie. Naar aanleiding
de rechtbank rekening met de hardnekkigheid waarmee de
hiervan werd op verzoek van het BIBF door de economische
beklaagde, ondanks twee eerdere strafrechtelijke veroorde-
inspectie een onderzoek opgestart. Ten aanzien van de eco-
lingen, de bescherming van de titel van boekhouder met de
nomische inspectie verklaarde de beklaagde (natuurlijke
voeten bleef treden «(…) met aanzienlijke schade voor het
persoon) dat hij zich niet had aangesloten bij het BIBF «om-
imago van het beroep tot gevolg, zoals blijkt uit het strafdos-
dat de kost hiervan, de baten zou overstijgen».
sier dat tal van klachten van particulieren en van de fiscale De rechtbank was van oordeel dat «Door zich niet in te schrij-
administraties bevat».
ven bij de voorziene orde en toch het beroep uit te oefenen, Het vonnis werd bij verstek gewezen. De beklaagde heeft
heeft eerste gedaagde dit controlemechanisme onder druk ge-
hiertegen verzet aangetekend.
zet. Tevens werd oneerlijke concurrentie aangedaan aan hen die de regels wel respecteren.»
5. Rechtbank van eerste aanleg te Antwerpen, 5e correctionele kamer – 16 mei 2013
De rechtbank veroordeelt beklaagde tot een geldboete van 500,00 euro (verhoogd met de opdeciemen wordt dit 2 750
Ondanks eerdere veroordelingen was beklaagde verder
euro) doch met uitstel gedurende drie jaar, alsook alsook
het beroep blijven uitoefenen. Hij bleef zich, vooral naar
«publicatie van het van het vonnis in Het Belang van Limburg
startende ondernemingen toe, uitgeven voor boekhouder.
en op de website van BIBF».
Doordat hij weinig nauwgezet was in de uitvoering van zijn taken werd er door een aantal klanten klacht neer-
Aan het BIBF wordt een schadevergoeding toegekend van
gelegd bij het BIBF. Uit het onderzoek bleek dat de be-
3 192,00 euro. Dit bedrag is gelijk aan de som van de leden-
klaagde zich nog steeds inliet met het bijhouden van de
bijdragen die door de beklaagde niet werden betaald in de
boekhouding, opmaken en indienen van btw-aangiftes.
door de rechtbank vastgestelde periode van onwettige uitoe-
Voor deze laatste activiteit maakt beklaagde vaak gebruik
fening van het beroep.
van de naam en btw-nummer van een erkend boekhouder BIBF. Voor de rechtbank stelde de beklaagde dat hij dat
De vervolgde vennootschap werd in de loop van de procedure
eigenlijk prospectie deed voor deze erkende boekhouder
vereffend en ontbonden en kon dus niet meer strafrechtelijk
BIBF.
veroordeeld worden.
Gelet op deze feiten en de vaststelling dat de beklaagde boekhouddocumenten van andere onderneming bijhield kwam de rechtbank tot het besluit dat de tenlastelegging van onwettige uitoefening van het beroep bewezen was. De rechtbank stelde : «De feiten zijn ernstig. Beklaagde werpt zich op als boekhouder zonder over de nodige erkenning te beschikken en zonder de nodige bijdragen te betalen aan het beroepsinstituut. Hiermee vervalst hij de concurrentie en ontneemt hij dossiers aan boekhouders die wel de bevoegdheden hebben om de betreffende handelingen te stellen. Bovendien brengt hij imagoschade toe aan het beroep van boekhouder.»
Er werd geen beroep aangetekend. Het is de eerste maal dat een rechtbank de publicatie van een vonnis op de website van het BIBF beveelt. Het uittreksel van het vonnis kan geraadpleegd worden op www.bibf.be / onwettige uitoefening van het beroep (enkel in het Nederlands).
7. Rechtbank van eerste aanleg van Charleroi, 10de correctionele kamer – 11 september 2013 Het betreft een vonnis op verzet.
Beklaagde wordt o.a. veroordeeld tot een hoofdgevangenisstraf van drie maanden en een geldboete van 500,00 euro
De correctionele rechtbank heeft het verzet tegen de burger-
(verhoogd met de opdeciemen wordt dit 2 750 euro), alsook
rechtelijke beschikkingen van het vonnis van 15 december
publicatie van het beschikkend gedeelte van het vonnis in de
2010 onontvankelijk verklaard, omdat het verzet niet aan de
Gazet van Antwerpen.
burgerlijke partijen was betekend.
Aan het BIBF wordt een schadevergoeding van 251,00 euro
Het verzet tegen de strafrechtelijke beslissingen is ontvan-
(250 euro materieel en 1 euro moreel) toegekend.
kelijk maar ongegrond en de in het vonnis van 15 december 2010 uitgesproken veroordelingen worden gehandhaafd.
Er werd geen beroep aangetekend.
Ter herinnering : de beklaagde werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van vier jaar (hij werd ook vervolgd voor an-
6
P a c i ol i N r . 388 B I B F - I P C F / 30 j u n i – 13 j u l i 2014
dere feiten dan de onwettige uitoefening van het beroep van
den) veroordeeld tot een hoofdgevangenisstraf van 18 maan-
boekhouder) en een geldboete van 5 500 euro.
den en fiscale geldboete van 50 000,00 euro. Bovendien wordt een verbod opgelegd om gedurende tien jaar nog bestuurder
Op het burgerlijk vlak veroordeelde de rechtbank de be-
of zaakvoerder in een vennootschap op aandelen te zijn. In
klaagde tot betaling aan het Instituut van een bedrag van
toepassing van artikel 73ter Btw-Wetboek en artikel 455
1 680 euro als materiële en morele schadevergoeding en van
WIB 1992 wordt aan deze beklaagde ook gedurende vijf jaar
400 euro rechtsplegingsvergoeding.
het verbod opgelegd om ook maar op enigerlei wijze actief te zijn als boekhouder of fiscalist en zowel als bediende of zelf-
Tegen dit vonnis werd beroep aangetekend.
standige.
8. Hof van beroep te Antwerpen, 9e correctionele kamer – 25 september 2013
Ten slotte beslist het hof ook dat een uittreksel van het arrest betreffende de eerste beklaagde moet worden bekend gemaakt in De Standaard, Het Belang van Limburg en de Tijd,
Beklaagden (twee natuurlijke personen) leverden presta-
alsook op de website van het BIBF.
ties als boekhouder. Een van de beklaagden was een gewezen boekhouder BIBF en dus zeer goed op de hoogte van de
Ten aanzien van het BIBF dient de eerste beklaagde een scha-
toepasselijke wetgeving. Beide beklaagden werden vervolgd
devergoeding van 1 530,00 euro te betalen.
voor inbreuken op de beroepsreglementering, en de eerste beklaagde ook voor diverse inbreuken op de boekhoud- en
Ten aanzien van de tweede beklaagde wordt beslist tot op-
fiscale wetgeving, zoals valsheid in de boekhouding door het
schorting van de uitspraak van veroordeling.
niet-inboeken van facturen en dergelijke om btw en vennootTegen dit arrest werd door de eerste beklaagde een voorzie-
schapsbelasting te vermijden.
ning in cassatie ingesteld, waarover de uitspraak verwacht Na de vaststelling van de feiten in hoofde van beide beklaag-
wordt in 2014.
den spreekt de rechtbank van eerste aanleg te Hasselt in 2012 volgende sancties uit. De rechtbank veroordeelde de eerste beklaagde (de gewezen
9. Rechtbank van eerste aanleg van Brussel, 61ste correctionele kamer – 26 november 2013
boekhouder BIBF) tot een geldboete van 5 000,00 euro (verhoogd met de opdeciemen = 27 500,00 euro), een gevange-
De rechtbank veroordeelde de beklaagde, wegens de on-
nisstraf van 18 maanden, beiden voor de helft met uitstel en
wettige uitoefening van het beroep van 2001 tot 2010, tot
de verbeurdverklaring voor een bedrag van 76 093,95 euro.
twee jaar opsluiting met vijf jaar uitstel en een geldboete
De tweede beklaagde werd veroordeeld tot een geldboete van
van 16 500 euro. De strafmaat wordt verklaard door het
1 000,00 euro (verhoogd met de opdeciemen = 5 500,00 euro)
feit dat de gebruikmaking van de titel van boekhouder op
en dit voor de helft met uitstel.
zijn facturen gelijkgesteld werd met valsheid in geschrifte en het gebruik van valse stukken, en door het feit dat hij
De eerste beklaagde dient aan het BIBF 1 530,00 euro te be-
zich door cliënten liet betalen gelijkgesteld werd met op-
talen en dit ter vergoeding van de morele schade (500,00
lichting, met name omdat hij, door gebruik te maken van
euro) en materiële schade (= niet-betaalde ledenbijdragen
de hoedanigheid van boekhouder en fiscalist, misbruik ge-
ten belope van 1 030,00 euro). Ten aanzien van de tweede
maakt heeft van het vertrouwen of de goedgelovigheid van
beklaagde werd, gelet op de regularisatie van zijn situatie,
zijn cliënten.
geen bijkomende schadevergoeding meer gevorderd. Bij de bepaling van de strafmaat hield de rechtbank rekeDe beklaagden en het openbaar ministerie hebben beroep
ning met «(…) de schadelijke gevolgen die het gedrag van
aangetekend. Het hof van beroep te Antwerpen heeft hier op
de beklaagde heeft veroorzaakt en/of nog zou kunnen ver-
25 september 2013 uitspraak gedaan.
oorzaken ten aanzien van de natuurlijke of rechtspersonen die een gewettigd vertrouwen stellen in de titel van boek-
Het hof bevestigt in essentie de vaststelling van de feiten en
houder, waarop hij zich liet voorstaan, en in de waarborgen
stelt vast dat de eerste beklaagde (de gewezen boekhouder
van onafhankelijkheid en professionele rechtschapenheid
BIBF) «… is bovendien zeer hardleers wat het uitoefenen van
die door de wettelijke organisatie aan dit statuut worden
beroep als boekhouder volgens de bestaande reglementering
verleend».
betreft. Ondanks de schrapping van het tableau blijft hij boekhoudkundige verrichtingen doen en schakelt hij hiervoor zijn
Op het burgerlijk vlak veroordeelde de rechtbank de be-
werknemer in.»
klaagde tot betaling aan het Instituut van een bedrag van 4 008,76 euro als materiële en morele schadevergoeding en
De eerste beklaagde wordt voor het geheel van de feiten (on-
van 715 euro rechtsplegingsvergoeding.
wettige uitoefening en boekhoudkundige en fiscale valshe-
7
P a c i ol i N r . 388 B I B F - I P C F / 30 j u n i – 13 j u l i 2014
10. Rechtbank van eerste aanleg van Brussel, 61ste correctionele kamer – 26 november 2013
zijn activiteiten als boekhouder te ontplooien». Tevens beveelt de rechtbank de publicatie van het vonnis in Het Laatste Nieuws en Het Nieuwsblad.
De beklaagde werd vervolgd wegens de onwettige uitoefeAan het BIBF wordt een schadevergoeding van 250,00 euro
ning van het beroep van 2005 tot 2012.
toegekend. Aan de gewezen klant wordt een schadevergoeDe beklaagde werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van
ding toegekend van 47 926,75 euro.
twee maanden met uitstel van drie jaar en een geldboete van 6 000 euro. Voor de bepaling van de strafmaat hield de recht-
Conclusie
bank onder meer rekening met de uitzonderlijk lange duur van de overtreding en de specifieke antecedenten van de be-
Uw Instituut heeft in 2013 opnieuw veroordelingen verkre-
klaagde (al eerder veroordeeld voor de onwettige uitoefening
gen die de eerdere rechtspraak en het recht van het Instituut
van het beroep van boekhouder in 2010), maar ook met het
om vergoed te worden voor de opgelopen materiële en morele
feit dat hij het BIBF schadeloos had gesteld.
schade bevestigen. Een vonnis en een arrest bevalen de publicatie van een uittreksel van de veroordeling op de website
De rechtbank beval ook de voorlopige sluiting voor de duur
van het BIBF. Het vonnis werd uitgevoerd doch het arrest kan
van vijf jaar van het geheel of een gedeelte van de door de
nog niet uitgevoerd worden in afwachting van de uitspraak
beklaagde gebruikte lokalen.
van het Hof van Cassatie. Het valt in deze rechtspraak op dat indien de onwettige uitoefening gepaard gaat met andere
De beklaagde heeft beroep aangetekend tegen de strafrechte-
fiscale en/of boekhoudkundige misdrijven de hoven en recht-
lijke uitspraken van dit vonnis.
banken niet aarzelen om strenge straffen uit te spreken en dit tot en met een volledig verbod om maar op enigerlei wijze
Op het burgerlijk vlak verklaarde de rechtbank de eis van
beroepshalve fiscaal of boekhoudkundig actief te zijn.
het BIBF zonder voorwerp, aangezien de beklaagde, vóór het vonnis, het Instituut volledig had vergoed.
Wij blijven onvermoeibaar de personen vervolgen die het imago van het beroep besmeuren, die onze leden oneerlijke
11. Rechtbank van eerste aanleg te Tongeren, 11e correctionele kamer – 26 november 2013
concurrentie aandoen en het voortbestaan van heel wat Bel-
Ondanks eerdere veroordelingen was beklaagde verder het
Als boekhouder(-fiscalist), accountant, bedrijfsrevisor, be-
beroep blijven uitoefenen. Hij bleef zich naar derden toe uit-
lastingconsulent, advocaat, magistraat, ambtenaar, curator,
geven voor boekhouder. Doordat hij weinig nauwgezet was
bedrijfsconsulent of lid van een politiekorps, kunt u ons, het
in de uitvoering van zijn taken werd er door een klant klacht
beroep in het algemeen en de ondernemingen helpen door
neergelegd bij het BIBF en het parket. Het BIBF en de gewe-
het Instituut en/of de bevoegde parketmagistraat in kennis
zen klant hebben zich burgerlijke partij gesteld.
te stellen van alle twijfelachtige gevallen waarop u in de uit-
gische ondernemers in gevaar brengen.
oefening van uw beroep zou stoten. De rechtbank was van oordeel dat «De feiten zijn maatschappelijk verwerpelijk en uiterst laakbaar. Zij geven blijk van een
U zou er ook goed aan doen de ondernemingen waarmee u
vergaande normvervaging en zijn enkel ingegeven door per-
te maken hebt erop te wijzen hoe belangrijk het is dat zij
soonlijk profijt. De door beklaagde gehanteerde handelswijze
een beroepsbeoefenaar kiezen die wettelijk gemachtigd is
richt omvangrijke schade aan bij zijn slachtoffers.»
om hun boekhouding te voeren. Vergeet trouwens niet dat u steeds kunt nagaan of een boekhouder wel degelijk erkend
Beklaagde is ter zitting niet verschenen en heeft dus de
is door te surfen naar www.bibf.be / Boekhouder zoeken. Die
rechtbank bij verstek uitspraak gedaan.
gegevens worden in real-time bijgehouden en zijn dus altijd up-to-date. Aarzel dus niet om ons de dubieuze gevallen die
Op strafrechtelijk vlak veroordeelt de rechtbank beklaagde
u mocht ontwaren door te geven.
tot een hoofdgevangenisstraf van drie maanden en een geldboete van 2 000 euro (verhoogd met de opdeciemen wordt dit
Dienst opsporing van de onwettige uitoefening van het beroep :
12 000 euro). De rechtbank beveelt bovendien «de definitieve
Frank Haemers (NL) :
[email protected] Sven Andersen (FR + DE) :
[email protected]
sluiting van het lokaal dat door beklaagde wordt gebruikt om
Noch deze publicatie, noch gedeelten van deze publicatie mogen worden gereproduceerd of opgeslagen in een retrievalsysteem, en evenmin worden overgedragen in welke vorm of op welke wijze ook, elektronisch, mechanisch of door middel van fotokopieën, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De redactie staat in voor de betrouwbaarheid van de in haar uitgaven opgenomen info, waarvoor zij echter niet aansprakelijk kan worden gesteld. Verantwoordelijke uitgever : Jean-Marie CONTER, B.I.B.F. – Legrandlaan 45, 1050 Brussel, Tel. 02/626 03 80, Fax. 02/626 03 90 e-mail :
[email protected], URL : http: //www.bibf.be. Redactie : Jean-Marie CONTER, Gaëtan HANOT, Geert LENAERTS, Xavier SCHRAEPEN, Chantal DEMOOR. Adviesraad : Professor P. MICHEL, Professor Emeritus, Universiteit Luik, Professor C. LEFEBVRE, Katholieke Universiteit Leuven. Gerealiseerd in samenwerking met kluwer – www.kluwer.be
8
P a c i ol i N r . 388 B I B F - I P C F / 30 j u n i – 13 j u l i 2014