STUDIECENTRUM
Aanwinsten oktober 2008 234 titels
MUSEA From periphery to center : art museum education in the 21st century / redacteur Villeneuve, P. - Reston : NAEA, 2007. - 255 p. : ill., fig., tab. - Met lit.opg. en bijl. - ISBN 978-1-890160-38-8 This publication examines museum education from the perspective of 33 authors from the field, resulting in a collective vision elevating the function of education within museums. It provides a historical, current and future overview of the field of museum education generally, as well as a particular focus on the art museum education. 069 FRO Effectmeting Rotterdamse Museumnacht 2007 : eindrapport / van der Graaf, M. - Amsterdam : Pleiade Management en Consultancy, 2008. - 71 p. : fig., tab. - Met bijl. - In opdr. van de Stichting Rotterdamse Museumnacht. Sinds 2002 wordt in Rotterdam jaarlijks een museumnacht georganiseerd met deelneming van vrijwel alle musea en galerieën in de stad. De officiële doelstelling van de Rotterdamse Museumnacht is om nieuw publiek te bereiken, vooral publiek jonger dan 35 jaar, en meer te betrekken bij het aanbod van musea en galerieën. Wordt deze doelstelling gehaald? Is de Museumnacht meer dan een eenmalige pretnacht of wordt er nieuw publiek bereikt, dat later uit zichzelf musea of galerieën bezoekt? Digitale versie: www.rotterdamsemuseumnacht.nl/download/onderzoek_full.pdf 069 GRA Hands on : learning from objects and paintings : a teacher's guide / Lane, J., Wallace, A., McConnell, B. Edinburgh : Scottish Museums Council [etc.], 2007. - 66 p. : ill. - Met lit .opg. - Ontwikkeld in samenw. met Glasgow Museums. - ISBN 978-0-902752-86-3 A step-by-step guide to object-based learning, encouraging teachers to use museum or everyday objects to stimulate learning. It is aimed at early years and primary educators. Children's first experience of museums and galleries is usually through a school visit - often a memorable experience which may have been their first opportunity for a close encounter with historical and cultural objects. This guide demonstrates how this form of learning can be carried out in the classroom using everyday objects. Once acquired, these skills can transfer easily to understanding objects in a museum or gallery setting. Working with objects will help develop literacy, numeracy, critical investigation, writing and creative and analytical awareness by encouraging children to think critically and work with their peers to solve problems. Digitale versie: handson.scottishmuseums.org.uk/pdf/smc_howto_nonprint.pdf 069 LAN Verslag expertmeeting/Rondetafelgesprek 'Rondleiden in musea' / Nederlandse Museumvereniging. Amsterdam : Nederlandse Museumvereniging, 2007. - 42 p. - Met bijl. over o.a. arbeidsrechtelijke aspecten van rondleiden. Op 6 december 2007 organiseerde de sectie Publiek & Presentatie van de Nederlandse Museumvereniging in Museum Boijmans Van Beuningen een rondetafelgesprek over de rol en positie van rondleiders binnen een museum.
1
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
Het doel van de expertmeeting was het uitwisselen van ervaringen en te horen hoe andere musea omgaan met rondleiders. Een verslag. 069 VER
CENTRA VOOR DE KUNSTEN & AMATEURKUNST 'Analyseer, kies, maar dan gewoon aan het werk!' : twee keer kwaliteitszorg: De Meerse, Hoofddorp en Markant, Apeldoorn / van Amerom, P., De Kunstconnectie. - Utrecht : De Kunstconnectie, 2003. - 9 p. Beschrijving van de wijze waarop kwaliteitszorg wordt ingericht in twee centra voor de kunsten - De Meerse in Hoofddorp en Markant in Apeldoorn. Beschrijvingen zijn gebaseerd op jaarverslagen, kwaliteitsplannen en interviews met de directeuren. 374 AME Cultuur dichterbij : over de samenwerking tussen het primair onderwijs en de amateurkunstsector / Jacobs, M. - [S.l.] : [s.n.], 2008. - 65 p. : fig., graf., ill., tab. - Met lit.opg. en bijl. - Masterscriptie Universiteit Maastricht. Faculteit der Cultuur- en Maatschappijwetenschappen, Master Cultuur: beleid, behoud en beheer. - In het kader van een stage bij het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Dit onderzoek is een verkenning naar de wijze waarop scholen (primair onderwijs) en de amateurkunstsector (zowel verenigingen als individuele amateurs) samenwerken, teneinde een model te ontwikkelen voor scholen en de amateurkunstsector om samenwerking te bevorderen. Het uiteindelijke doel van dit onderzoek is dat meer kinderen actief in aanraking kunnen komen met cultuur. De onderzoeksvraag van deze masterscriptie luidt dan ook: Is samenwerking tussen het primaire onderwijs en de amateurkunstsector gewenst? en op welke wijze dient aan deze samenwerking vorm te worden gegeven? Onder amateurkunst worden ook nieuwe vormen van amateurkunst gerekend, zoals community arts en urban arts. Vragen die in het onderzoek aan de orde komen zijn: Waarom is het eigenlijk van belang dat scholen gaan samenwerken met de amateurkunstsector? Wat zijn de verschillende behoeften? En wat is er voor nodig om vruchtbare samenwerking te bereiken? 379 JAC Eindrapportage AK & de regio 2004 / samensteller Out, N. - Middelburg : Scoop, 2005. - 33 p. : graf., tab. Onderzoek naar het aantal amateurkunstenaars in Zeeland, het veranderende profiel van de amateurkunstenaars en het provinciaal beleid op het gebied van de amateurkunst. Overzicht van de situatie per gemeente of regio. Informatie over draagvlak, accommodaties, scholing, vrijwilligers, financiën en publiciteit. 379 EIN Samen of solo? : een verkenning van en handreiking voor samenwerking tussen gesubsidieerde en particuliere aanbieders van kunsteducatie / eindredacteur de Vries, A., Grooten, P. auteur van voorwoord, Haest, H. auteur van voorwoord. - Utrecht : De Kunstconnectie, 2006/2008. - 2 dl. (39 p., ongepag.) : tab., fig. + Bevindingen klankbordgroep. - Met lit.opg. Een verkenning van mogelijke samenwerkingsverbanden tussen verschillende aanbieders die in de sector kunsteducatie actief zijn. De sector kunsteducatie wordt hier opgevat als het geheel van gesubsidieerde én particuliere aanbieders van kunsteducatie. Doel van deze verkenning is om én een nieuwe visie te ontwikkelen én potentiële samenwerkingspartners handvatten voor samenwerking aan te reiken. Samenwerking kan een geschikt instrument zijn om de eigen positie binnen het veld te versterken en daarmee ook de infrastructuur kunsteducatie te verbeteren. De bevindingen van de klankbordgroep zijn als aparte publicatie opgenomen. 374 SAM
2
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
CULTUUR EN MAATSCHAPPIJ The co-arts assessment handbook / Davis, J., onderzoeker Gardner, H. ... [et al.] . - Cambridge, MA : Harvard Graduate School of Education, 1993. - 48 p. : fig. - Met bijl. (Project Zero) This handbook is a tool for those working in the field of community arts to help assess the educational effectiveness of their work. It includes an overview of attitudes and approaches to assessment and summarizes the methodology of the study. This method was applied in five centers and documented in the publication 'Safe Havens : portraits of educational effectiveness in Community Art Centers that focus on education in economically disadvantaged communities'. 301 DAV Creative apprenticeship / Hutton, W. - London : Creative & cultural skills, 2005. - Ongepag. This pamphlet was commissioned by 'Creative & Cultural Skills' and written by economist Will Hutton. He explains the need for the creative apprenticeship. 'Creative & Cultural Skills' are developing a process that will lead to the eventual launch of the creative apprenticeship. The aim is to launch an industry recognised apprenticeship programme in the United Kingdom that will seek to involve employers and creative professionals in developing a new type of apprenticeship, tailor-made for the creative and cultural sector. 330 HUT Creative exchanges : using the arts to transform the experience of residents and staff in care centres for older people / O'Morain, P., Leahy, A. - Dublin : Age & Opportunity, 2007. - 32 p. : ill. - Met lit.opg. en bijl. - ISBN 1900578-61-1 This book focuses on the Arts in Care programme, which aims to make creativity intrinsic to life for older people in certain care settings. It is an arts training, which is designed to enable staff of care centres to facilitate the arts amongst the older people in their care, and ultimately to improve the quality of life for older people receiving care. Digitale versie: www.olderinireland.ie/docs/CreativeExchanges_W2.pdf 364 OMO Creative regeneration : lessons from ten community projects / Dwelly, T. - York : Joseph Rowntree Foundation, 2001. - 64 p. : ill. - ISBN 1-85935-065-8 This report shows how ten arts projects in Wales have made a major impact in their communities. It provides examples for other agencies across the UK to follow, by demonstrating that creative regeneration really does work. 301 DWE Getting everybody included / Cotter, A. ... [et al.]. - London, 2008. - 60 p. - Met lit.opg. en bijl. - ISBN 09538680-2-8 Over two years Magic Me (provider of intergenerational arts projects) ran an action research project with older people with dementia based in a local hospital. Performing and visual artists led a series of creative activities for the older people and for hospital staff from different disciplines including nursing, speech and language therapy, psychology and occupational therapy. Unusually patients and staff came together as equals to paint, to make puppets, to tell stories and to enjoy the arts together. 615 GET De sociaal-artistieke praktijk in Vlaanderen en Brussel : een status quaestionis / Demeyer, B., medewerker Doms, K. - Leuven : HIVA, 2001. - V, 98 p. - Met lit.opg. en bijl. De inventarisering van initiatieven die artistieke en culturele dimensies inschakelen in bestrijding en preventie van armoede staat nog in een beginstadium. Dit onderzoek naar de huidige stand van zaken van de sociaal-
3
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
artistieke praktijk in Vlaanderen en Brussel hoopt antwoord te geven op vragen als: wat is de omvang van de initiatieven, hoe gaat het beleid er mee om, hoe gaat het werkveld er mee om en hoe reageert de doelgroep? 301 DEM Time to create : case studies celebrating the creative contribution of older people / Broderick, O., auteur van voorwoord Ritchie, M. - Downpatrick : Voluntary Arts Ireland, 2008. - 29 p. : ill. - Met lit.opg. - ISBN 978-1899687-52-7 This report profiles six arts organisations which involve and are organised by older people in Northern Ireland and the Republic of Ireland. With introductory facts on arts, volunteering and older people in Northern Ireland and the Republic, conclusions and recommendations. Digitale versie: www.vaireland.org/uploaded/map6808.pdf 379 BRO
BELEID Actieprogramma Cultuurbereik Rotterdam 2005 : nieuw of ervaren publiek? : een MOSAIC doelgroepsegmentatie / Meijjer, E., Warntjes, A. - Rotterdam : Elsbeth Meijjer Cultuuronderzoeken, 2006. - 16 p. : ill. - In opdracht van Gemeente Rotterdam, Dienst Kunst en Cultuur Naast een kwantitatieve publieksmeting uitgevoerd onder de bezoekers van de activiteiten van het Actieprogramma Cultuurbereik in Rotterdam is er ook kwalitatief onderzoek gedaan met als doel het aantal jongeren, wijkbewoners en mensen met een allochtone achtergrond in kaart te brengen. Analyse van de geografische herkomst en het sociaal demografische en psychegrafische profiel van de bezoekers. 351 MEI Beyond statistics? : the politics of data collection in the English cultural sector / Selwood, S. - [S.l.] : [s.n.], 2002. - 28 p. Paper presented at the International symposium on culture statistics in October 2002 in Montreal. Since Labour came to power in 1997, government cultural policy for England has been articulated rather than implied. Organisations funded by the Department for Culture are now bound to deliver government objectives through sets of agreed targets. It follows that a number of mechanisms, intended to monitor the effectiveness of cultural funding, have been introduced. The delivery of some of the Department for Culture's targets can be assessed quantitatively, but others call for more qualitative approaches. One of the most substantial challenges facing the Department and its agencies is to measure the impact of the cultural activities that they fund, assess what difference they have made, and comply with pressure to pursue evidence-based policy. This paper considers the current state of play in assessing the impact of subsidised cultural activities, the methodological and other difficulties involved. 001 SEL Gedeeld verbeeld : eindrapport van de commissie onderwijs cultuur / voorzitter Waege, H., Akgönül, A. ... [et al.]. - Brussel : CANON Cultuurcel, 2008. - 94 p. : tab., fig., ill. - Met bijl. - In opdr. van minister van Onderwijs en Vorming Frank Vandenbroucke. In antwoord op het Vlaamse onderzoek van Anne Bamford richtte minister voor Onderwijs en Vorming Frank Vandenbroucke een commissie en een klankbordgroep op. De commissie kreeg als taak om, mede op basis van een kritische toets van de aanbevelingen uit het rapport Bamford, een aantal concrete voorstellen voor te leggen voor betere kunst- en cultuureducatie in Vlaanderen. Een klankbordgroep gaf voorts de verschillende betrokken instellingen en sectoren (de onderwijsnetten en hun begeleidingsdiensten, het DKO, de lerarenopleidingen, de bibliotheken, culturele centra en steunpunten en de cultuur- en kunsteducatieve sector) de gelegenheid hun mening te formuleren over de door de commissie geformuleerde voorstellen. Dit rapport bevat de aanbevelingen, doelstellingen en acties van de Vlaamse Commissie Onderwijs en Cultuur.
4
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
Digitale versie: www.canoncultuurcel.be/uploads/doc/2251ae5134b3caaefe49gedeeld_verbeeld.pdf 351 GED Kunst- en cultuurbeleid : eerste rapportage: doelbereik en controle / auteur van voorwoord Eiff, V.L., Rekenkamer Amsterdam. - Amsterdam : Rekenkamer Amsterdam, 2008. - 132 p. : tab. - Met lit .opg. en bijl. ISBN 978-90-78166-38-2 Onderzoek naar de subsidiëring van circa 120 kunst- en cultuurinstellingen die onder het zogeheten Kunstenplan 2005-2008 van de gemeente Amsterdam vallen. De vragen die in dit onderzoek centraal staan zijn: 1. Welke doelen heeft de gemeente gesteld met het kunst- en cultuurbeleid? 2. Is er sprake van een doeltreffende uitvoering van het kunst- en cultuurbeleid in de gemeente Amsterdam? 3. Hanteert de gemeente goed kaders voor het aangaan en onderhouden van financiële relaties met culturele instellingen, in het bijzonder voor de subsidiëring via de kunstenplansystematiek? 4. Gedraagt de gemeente Amsterdam zich als een goede subsidieverstrekker bij de uitvoering van het Kunstenplan? 5. Beschikken de culturele instellingen als ontvangers van overheidsmiddelen over een goede financiële positie en leggen zij op adequate wijze verantwoording af? Digitale versie: rekenkamer.amsterdam.nl/live/images/stories/ra_kunst-_en_cultuurbeleid.pdf 351 KUN Publieksmeting Actieprogramma Cultuurbereik Rotterdam 2005 / Meijjer, E. - Rotterdam : Elsbeth Meijjer Cultuuronderzoeken, 2006. - 18 p. : ill., tab. - In opdracht van Gemeente Rotterdam Dienst Kunst en Cultuur Kwantitatief onderzoek naar het aantal culturele activiteiten dat een product is van het Actieprogramma Cultuurbereik in Rotterdam en het aantal jongeren, allochtonen en wijkbewoners dat actief en receptief deelneemt aan die activiteiten in 2005. Het onderzoek is een nulmeting op basis waarvan in 2008 bekeken wordt of de doelstelling van de gemeente is behaald. 351 MEI Samenwerking in uitvoering, drie overheden in een actieplan : verslag van de bijeenkomst voor Actieplanbestuurders / OCW, Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. - Den Haag : Ministerie van OCW, 2005. - 6 p. Op 17 november 2005 vond in de Hoftoren van het Ministerie van OCW in Den Haag een bijeenkomst plaats voor bestuurders van gemeenten en provincies die deelnemen aan het Actieplan Cultuurbereik 2005-2008. Rode draad was de vraag hoe de drie overheden samen, voortbouwend op de ervaringen uit de eerste periode, van dit tweede Actieplan een klinkend succes kunnen maken. Na een inleiding door Lia Voermans, voorzitter regiegroep, beschreef Staatssecretaris van Cultuur Medy van der Laan haar ambitie om over twee jaar meetbare en daarmee zichtbaar positieve resultaten te hebben van de gezamenlijke inspanningen rond het Actieplan. Ze nam daarmee een voorschot op de paneldiscussie, waaraan naast haar deelnamen wethouder Gispen van de gemeente Utrecht en gedeputeerde Van Waveren van de Provincie Zeeland. Een plenair debat met de aanwezigen rond het thema samenwerking besloot het programma. Een verslag. 351 SAM Visie op het Belvedere-onderwijsnetwerk / Projectbureau Belvedere. - Utrecht : Projectbureau Belvedere, 2005. - 24 p. + cd-rom. - Het document is vervaardigd voor de startbijeenkomst van het Belvedere-onderwijsnetwerk 'Een dialoog tussen heden, verleden en toekomst', 28 november 2005. Deze notitie verwoordt de inhoudelijke koers van het onderwijsnetwerk en hoe de drie werkvelden planning, cultuurhistorie en ontwerp, in onderlinge complementariteit deze koers van een nadere inkleuring voorzien. Het daarbij behorende organisatorische raamwerk gaat uit van een te vormen Belvedere-netwerk voor onderwijs en onderzoek, met in de kern drie deeltijdleerstoelen voor de periode van vier jaar. Begin 2006 zal deze koers verder uitgewerkt worden.
5
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
Op de cd-rom staat o.a. de toespraak van Medy van der Laan bij de startbijeenkomst Belvedereonderwijsnetwerk van 28 november 2005 en highlights van de gevoerde discussies. 351 VIS [CR] 351 VIS
ONDERWIJS Combinatiefuncties: de mogelijkheden en spelregels : gecombineerde functies slaan brug tussen onderwijs, sport en cultuur / Gerrits, R. - 2008 (Schoolzakelijk; Vol. 9, nr. 4, sept. 4-5 p.) Het Rijk heeft via de 'Impuls brede scholen, sport en cultuur' geld beschikbaar gesteld voor het inzetten van personeel dat een brug kan vormen tussen de verschillende sectoren: de combinatiefuncties. Maar, wat zijn eigenlijk combinatiefuncties? En hoe kan een school hier gebruik van maken? TIJDSCHRIFTEN Educating for understanding : a guide to the video series / Hetland, L. - Port Chester, NY : DUDE, 2002. - 118 p. : ill., fig. - ISBN 1-887943-59-5 (Project Zero) This guide is designed for use with the video series 'Educating for understanding', a set of eight videos filmed at Project Zero's annual summer institute for educators at Harvard's Graduate School of Education. The content is based on research about teaching and learning for understanding that was conducted at Project Zero between 1989-1996. The guide offers background information about the topics and context of the video's, and it suggests practical ways for teachers and administrators to use them for all subjects and grade levels. 371 HET HBO-almanak 2008/2009 : alle informatie over het hbo onder handbereik / Elsevier. - 's-Gravenhage: Reed Business Information, 2008. - 375 p. : fig., tab. + cd-rom - Met reg. en adressenlijst. - ISBN 9789035242852 Jaarlijks verschijnend overzicht van alle hogescholen in Nederland, met gegevens over de studentenaantallen in voltijd en deeltijd, de opleidingen, adressen, telefoon- en faxnummers, email- en internetadressen, leden van de colleges van bestuur, sectordirecteuren en opleidingscoördinatoren. Tevens wordt informatie gegeven over masteropleidingen. In een apart deel van de almanak is een uitgebreid overzicht opgenomen van niet door de overheid bekostigde hbo-instellingen. Behalve informatie over de hogescholen, bevat deze editie kengetallen over het hoger beroepsonderwijs, adressen van universiteiten, ministeries en andere belangrijke instanties en leveranciers. [CR] 377 HBO [NA] 377 HBO Planning an Arts-Centered School : a handbook / redacteur Fineberg, C., Monastra, S. ... [et al.]. - New York : Dana Press, 2002. - 164 p. : ill. - Met lit.opg., bijl. en reg. A guide for planning an arts-centered school and programs in music, dance, theatre, and visual arts in all grade levels. The guide is divided into three sections with each one giving examples of existing arts programs and best practices. The first section provides guidelines for starting an arts-centered school while the second section addresses curriculum development and community participation. The last section focuses on issues such as assessment and funding. 370 PLA Pontes Pieter Zeeman / Geldermans, A. - 2008 (Katern Bulletin Cultuur & School; Nr. 54, nov. 2-11 p.)
6
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
Portret van scholengroep Pontes Pieter Zeeman gevestigd in Zierikzee. Deze school voor voortgezet onderwijs laat zien hoe je ook in een cultuurarme omgeving veel aandacht aan kunst en cultuur kan schenken. TIJDSCHRIFTEN Sloodle - real learning, virtual world / Bloomfield, P. - 2008 (Kunstzone; Vol. 7, nr. 10, okt. 7-9 p.) Sloodle is a project where the virtual world of second life is used in Moodle (open source e-learning software designed to help educators create online internet-based courses and websites). Through Sloodle educators can explore the possibilities of conducting virtual classes. With specially designed tools educators can assess students work and facilitate reflection. Through the interactive tool WebIntercom it is possible to create chatrooms and to store transcripts of classes or discussion online. Sloodle is an open source project that is constantly being researched and developed through ideas and feedback from educational communities. Bloomfield has been assigned by the University of West Scotland to further develop Sloodle. Digitale versie: www.sloodle.org/moodle/ TIJDSCHRIFTEN Wet educatie en beroepsonderwijs = WEB : tekstuitgave 2008 / Goetheer, G.J.J. samensteller, Zoontjens, P.J.J. samensteller. - 's-Gravenhage : Reed Business, 2008. - 158 p. - ISBN 978-90-3524-300-2 Bevat de tekst van de Wet Educatie en Beroepsonderwijs met een uitgebreide toelichting. De publicatie is bestemd voor directeuren van instellingen voor volwasseneneducatie en beroepsonderwijs. Naast de integrale tekst van de wet bevat het ook de financiële hoofdlijnen van de wet, de uitgangspunten en doelstellingen en de belangrijkste actuele ontwikkelingen. [NA] 377 WET WHW = Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek : tekst & toelichting 2008 / commentator Zoontjes, P.J.J. - 's-Gravenhage : Reed Business, 2008. - 284 p. - Met bijl. - ISBN 978-90-3524-301-9 Tekst en toelichting bij de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. De tekstuitgave bevat: de integrale tekst van de wet; de (financiële) hoofdlijnen van de wet; de uitgangspunten en kerndoelen van het voortgezet onderwijs; de belangrijkste actuele ontwikkelingen. [NA] 377 WET Zinvol wachten : naschoolse kinderopvang met artistieke invulling / Kuijken, B., CANON Cultuurcel Departement Onderwijs, België. - [Brussel] : CANON Cultuurcel, 2008. - 80 p. : ill. - Met lit.opg. en webadressen. - In samenw. met Pantalone en lagere school Mater Dei in Sint-Pieters-Woluwe. (Denkdocumenten; 8) Deze publicatie bundelt de ervaringen, vragen en ideeën rond de kunstzinnige invulling van naschoolse opvang. Uitgangspunt vormt een pilotproject van de lagere school Mater Dei in Sint-Pieters-Woluwe, Pantalone vzw en CANON Cultuurcel. Onderwerpen die aan de orde komen zijn: vrijetijdsbesteding, spelen, creativiteit, kunst voor kinderen, Reggio Emilia, werkgelegenheid, pedagogiek en lerarenopleiding. Ook komen enkele deskundigen aan het woord: inspecteurs uit het onderwijs en de Kinderrechtencommisaris. 373 KUI
BREDE SCHOOL Culturele instellingen, brede scholen, overheden / Vermeulen, A., Vogelezang, P., Wervers, E. - Utrecht : Cultuurnetwerk Nederland, 2008. - Ongepag. : ill. - Bron van beschr.: colofon. Op 23 januari 2008 vond de Koers Cultuureducatie PO plaats in Amersfoort. Tijdens deze middag, die in het teken stond van brede scholen en cultuureducatie, is een aantal tips & tricks verzameld over de praktijk van cultuureducatie in brede scholen; van praktisch tot beleidsmatig. In deze waaier zijn deze tips & tricks verwerkt
7
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
met verwijzingen naar publicaties en websites over dit onderwerp. Voorafgaand is een algemene inleiding over cultuureducatie en brede school opgenomen, namelijk kenmerken scenario's, stappenplan en doelen van de brede school. De waaier is bedoeld voor (brede) scholen, (culturele) instellingen en overheden. Digitale versie: www.cultuurnetwerk.nl/producten_en_diensten/publicaties/pdf/Waaier_def.pdf 371 VER Nu even niet! : zelf zoeken naar oplossingen voor praktijkproblemen in de Brede School / Balke, A., eindredacteur Provincie Zuid-Holland, Tenhaaf, A. - Den Haag : Provincie Zuid-Holland, [2007]. - 44 p. : fig., ill., tab. Een weergave van drie jaar intervisie met Brede Schoolpartners van veertien gemeenten in Zuid-Holland. Deze publicatie beschrijft: aspecten van het Brede Schoolproces; problemen/vragen die zich voordoen, reflectie op verandering en ontwikkeling; het intervisieproces, verschillende werkwijzen en de manier waarop oplossingen tot stand komen; theoretische onderbouwing bij praktijkproblemen in de Brede School. 371 BAL De pedagogische dialoog als startpunt : wat bindt ons in de brede school? / Koekkoek, M., Aussems, O. - 2008 (JSW; Vol. 93, nr. 2, okt. 38-41 p.) Dit artikel beschrijft hoe de betrokkenheid van álle medewerkers in de brede school vergroot kan worden en wat de dialoog tussen hen kan betekenen. Het Algemeen Pedagogisch Studiecentrum (APS) heeft het APS Waardespel voor de brede school ontwikkeld. Dit is een instrument dat een dialoog op gang brengt waarin ideeën en ervaringen worden uitgewisseld en waarop vervolgens wordt gereflecteerd. TIJDSCHRIFTEN Samen werken aan een breed aanbod : pilot De brede school en cultuureducatie / van der Ree, Y. - 2008 (Bulletin Cultuur & School; Vol. 11, nr. 54, nov. 12-17 p.) De samenwerking tussen brede scholen en culturele instellingen is een speerpunt van het beleid van minister Plasterk (OCW). Om deze samenwerking te vergroten en daarmee de plaats en rol van cultuureducatie in de brede school, heeft het Ministerie van OCW in 2007 in het primair onderwijs de pilot 'De brede school en cultuureducatie' ondersteund. Eeke Wervers is namens Cultuurnetwerk Nederland projectleider van de pilot. Binnen de pilot zijn vier thema's te onderscheiden: talentontwikkeling, de rol van de interne cultuurcoördinator, de relatie tussen binnen- en buitenschools leren en combinatiefuncties. Een verslag van de eerste resultaten. TIJDSCHRIFTEN Zicht op de brede school 2007-2008 / redacteur van der Grinten, M., redacteur Studulski, F., redacteur Zuidam, M. - Amsterdam : SWP, 2008. - 210 p. : ill., fig., tab. - ISBN 978-90-6665-987-2 Deze publicatie is opgebouwd uit bijdragen aan het 5e jaarcongres brede school dat op 7 november 2007 werd gehouden in de Jaarbeurs in Utrecht. Allereerst zijn de toespraak van staatssecretaris van OCW Sharon Dijksma en plenaire inleidingen van Lex Borghans (De brede school als investering in leren) en Rob Rapmund (Samenwerken in brede scholen: organisatieculturen) opgenomen. Daarna volgen 32 korte hoofdstukken waarin verslag wordt gedaan van deelsessies van de conferentie. Hierin komen verschillende onderwerpen aan de orde, waaronder: leiderschap en visie, rol gemeente, brede school op het platteland, brede school in een achterstandswijk, brede school in het voortgezet onderwijs, relatie met kinderopvang, ruimte en bouwtechnische aspecten, sport en cultuur. 371 ZIC
KUNST EN CULTUUR Art, emotion and ethics / Gaut, B. - Oxford : Oxford University Press, 2007. - 269 p. : ill. - Met lit.opg. en reg. - ISBN 978-0-19-926321-9
8
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
This publication offers a systematic investigation of the relation of art to morality, a topic that has been of central and recurring interest to the philosophy of art since Plato. The author explores the various positions that have been taken in this debate, and argues that an artwork is always aesthetically flawed insofar as it possesses a moral defect that is aesthetically relevant. The book also contains detailed interpretations of a wide range of artworks, including Rembrandt's Bathsheba and Nabokov's Lolita, which show that ethical criticism can yield rich and plausible accounts of individual works. The author develops a new theory of the nature of aesthetic value, explores how art can teach us about the world and what we morally ought to do by guiding our imaginings, and argues that we can have genuine emotions towards people and events that we know are merely fictional. 700 GAU Arts and refugees: history, impact and future / Kidd, B., Zahir, S., Khan, S. - London : Arts Council England [etc.], 2008. - 80 p. - Met lit.opg. en bijl. - In opdr. van the Baring Foundation, Arts Council England, and the Paul Hamlyn Foundation. - ISBN 978-1-906172-02-2 This report was commissioned by the Baring Foundation, Arts Council England, and the Paul Hamlyn Foundation - three funding bodies with a shared interest in an area of arts practice, 'the arts and refugees'. The brief of the authors was to trace the history of the arts and refugees in the UK over the past 20 years, to identify trends in practice and funding, to report on the outcomes of this activity and to make recommendations for its future support. There is evidence from this research that cultural activities have proved to be an effective means of promoting community cohesion, creating better understanding and mutual acceptance between host communities and refugees and asylum seekers. The research has also demonstrated that participation in the arts can help to build confidence and to develop key skills amongst new arrivals. The report considers the impact that the new influences brought by refugee artists can have on UK cultural life and recommends that the particular support needs of refugee artists should be addressed. Digitale versie: www.artscouncil.org.uk/downloads/artsandrefugees.pdf 300 KID Arts-based research in education : foundations for practice / redacteur Cahnmann-Taylor, M., redacteur Siegesmund, R., Eisner, E. ... [et al.]. - London [etc.] : Routledge, 2008. - XVI, 254 p. : ill. - Met lit.opg. en reg. - ISBN 978-0-8058-6380-2 This text introduces readers to definitions and examples of arts-based educational research, presents tensions and questions in the field, and provides exercises for practice. It weaves together critical essays about artsbased research in the literary, visual, and performing arts with examples of artistic products of arts-based research (arts for scholarship's sake). Each artistic example is accompanied by a scholARTist's statement that includes reflection on how the work of art relates to the scholar's research interests and practices. This book will help the reader understand what arts-based research is by tracing the history of the field and providing examples. It includes end-of-chapter questions to engage students in practicing arts-based inquiry and to generate class discussion about the material. This volume is intended as a text for arts -based inquiry, qualitative research methods in education, and related courses, and as a resource for faculty, doctoral students, and scholars across the field of social science research methods. 001 ART Entering cultural communities : diversity and change in the nonprofit arts / redacteur Grams, D., redacteur Farrell, B. - New Brunswick, NJ : Rutgers University Press, 2008. - XIII, 297 p. : graf., ill., tab. - Met lit.opg. en reg. - ISBN 978-0-8135-4217-1 (Public life of the arts) Today, museums, orchestras, dance companies, theaters, and community cultural centers try to involve a variety of people in the arts. They strive to attract a more racially and ethnically diverse group of people, those from a broader range of economic backgrounds, new immigrants, families, and youth. The chapters in this book draw on interviews with leaders, staff, volunteers, and audience members from eighty-five nonprofit
9
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
cultural organizations to explore how they are trying to increase participation and the extent to which they have been successful. The authors differentiate between 'relational' and 'transactional' practices, the former term describing efforts to build connections with local communities and the latter describing efforts to create new consumer markets for cultural products. In both cases, arts leaders report that, although positive results are difficult to measure conclusively, long-term efforts bring better outcomes than short-term activities. The organizations discussed include large, medium and small nonprofit organizations located in urban, suburban and rural areas. 061 ENT The implications of Maxine Greene's aesthetic education for constructing meaning / Jansen, M. - [S.l.] : [s.n.], 2002. - 39 p. : ill. - Thesis. University of Arizona, Department of Language, Reading and Culture Most of the current models for education are based on the scientific model of inquiry. In this model teaching practices stress the process of discovering meaning. Often this meaning is predetermined to be the 'real' and one-and-only 'true' meaning by the educational and scientific authorities in society. This process of discovering the 'real' meaning restricts people's active ability to construct meaning. The work of Maxine Greene, her concept of aesthetic education, shows a way to implement constructing meaning in our teaching practices, aesthetic inquiry. Discussed in the first chapter are the scientific and the aesthetic worldview, uncoupling, the self and freedom and their relation to constructing meaning. The second chapter discusses Maxine Greene's concept of aesthetic education and how constructing meaning relates to it. The implications that aesthetic education has for teaching are discussed in the third chapter. In the conclusion aesthetic education and its consequences on constructing meaning are related to being human and to the implications for teaching. 111 JAN Jongeren / hoofdredacteur van der Meer, R., redacteur van Gemert, J. ... [et al.]. - 2008. - Themanummer (Kunstzone; Vol. 7, nr. 10, okt. 4-49 p.) Themanummer over jongeren met o.a. aandacht voor cultuurparticipatie van jongeren, digitale ontwikkelingen, web 2.0, de virtuele wereld, dans, muziek, muziekgeschiedenis en veel praktijk voorbeelden. TIJDSCHRIFTEN Onderzoek, onderwijs, omgeving, ontwikkeling, onderzoeksbeleid aan de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten : HBO-congres Amsterdam, 13 april 2006 / Borgdorff, H. - [S.l.] : [s.n.], 2006. - Ongepag. Powerpointpresentatie van Henk Borgdorff, lector kunsttheorie en onderzoek aan de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten op het HBO-congres van 13 april 2006 in Amsterdam. Presentatie behandelt o.a. het kunstonderwijs in het HBO, criteria en soorten onderzoek en onderzoek aan de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten. 001 BOR Overheid; uitgaven cultuur, sport en recreatie : [statistieken] / CBS, Centraal Bureau voor de Statistiek. Voorburg : CBS, 2008. - Ongepag. - Met lit.opg. Een overzicht van de overheidsuitgaven aan cultuur van 1999 t/m 2006. De publicatie bevat cijfers over de rijksuitgaven, provinciale en gemeentelijke uitgaven, uitgaven aan de kunsten (beroepsuitvoerende kunst, amateurkunst, kunstaccommodaties, scheppende kunst, muzische en culturele vorming en overige kunsten) en uitgaven per sector (cultuurbeheer, musea, monumenten, bibliotheken, media en archieven). Digitale versie: www.vng.nl/Documenten/Extranet/Cultuur/Algemeen%20kunst%20en%20cultuurbeleid/080716_CBS_statistieken_uitgavencultuur.xls.xml [NA] 336 OVE Rijksbegroting 2009 / OCW, Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. - Hfdst. VIII. - 's -Gravenhage : SDU, 2008. - ISSN 0921-7371 (Tweede Kamer der Staten-Generaal 2008/2009; 31700)
10
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
Begroting van de uitgaven en inkomsten van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. [NA] 351 RIJ Van hoge kunst naar nieuwe kunst / Vuik, Th. - 2008 (Kunstzone; Vol. 7, nr. 10, okt. 5-6 p.) Interview met professor Hans Abbing over zijn boek 'Van Hoge naar Nieuwe Kunst'. Het boek is geschreven naar aanleiding van zijn inaugurale rede van 2006. In zijn rede probeert Abbing te verklaren waarom de belangstelling voor hoge kunst afneemt en dan het bijzonder het klassieke concert. Abbing bekleedt een bijzondere leerstoel aan de Universiteit van Amsterdam. TIJDSCHRIFTEN Verslag bijeenkomst Fonds voor Cultuurparticipatie : informatiebijeenkomst decentralisatieregeling cultuurparticipatie / verslaglegger Tal, M., auteur van inleiding Dijkstra, J. - Utrecht : Cultuurnetwerk Nederland, 2008. - 11 p. : ill. - Met bijl. Verslag van een bijeenkomst over het Fonds voor Cultuurparticipatie, gehouden op 17 september 2008 in Utrecht. Tijdens deze bijeenkomst werden gemeenten en provincies geïnformeerd over de doelstellingen, procedures en ontwikkelingen van het nieuwe fonds dat het Actieplan Cultuurbereik opvolgt. Daarnaast konden de deelnemers profiteren van elkaars ervaringen bij de voorbereidingen op de nieuwe situatie. De integrale tekst van de inleiding van kwartiermaker Jaap Dijkstra is na het verslag opgenomen. Digitale versie: www.minocw.nl/documenten/(3)%20(2).pdf 700 TAL You Tube, UCee, You stay / Stein, E. - 2008 (Kunstzone; Vol. 7, nr. 10, okt. 21-22 p.) UCee Station is een leerwerkbedrijf voor media-educatie en cultuurparticipatie voor jongeren door jongeren. UCee Station bestaat uit diverse digitale stations die voor een aantal Utrechtse prachtwijken staan. De stations zijn weer ingedeeld in perrons waaraan jongeren en de verschillende organisaties uit de wijk gekoppeld zijn, onder andere scholen, mbo-opleidingen en welzijnswerk. Op de website staat radioshow, filmpjes, clips, artikelen, columns en interviews gemaakt door en voor jongeren uit de verschillende wijken van Utrecht. UCee Station biedt jongeren de mogelijkheid hun stem te laten horen en hun talent te ontwikkelen. Er wordt samengewerkt met ervaren mensen uit de praktijk van onder andere RTV Utrecht en vakdocenten van het Utrechts Centrum voor de Kunsten. Digitale versie: www.uceestation.nl TIJDSCHRIFTEN
KUNST- EN CULTUUREDUCATIE Art works for schools : a curriculum for teaching thinking in and through the arts / Grotzer, T. ... [et al.]. - 363 p. + videoband (30 min.). - ISBN 0945506414 (Project Zero) Art Works for Schools is a curriculum program that teaches high-level thinking in and through visual art and theater. This product of a five-year collaboration of three organizations, several schools, and many individuals is written primarily for classroom teachers who are not art specialists. Teachers need not have prior experience using art in the classroom or special background in art. The lessons are written to be used directly with grades 3-8, but with minor adaptations, the program could also be used by art teachers, museum educators, and theater educators. The program consists of four modules, each of which contains about eight 45-minute
11
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
lessons plus additional resources and lesson suggestions. It can be used in conjunction with the regular curriculum. 701 ART [DI] 701 ART [VI] 701 ART A closer look at listening : interdisciplinarity and the varieties of languages employed in the conveyance of problem and solution / Chessin, L., Garfin, G. - 2008 (Art, design & communication in higher education; Vol. 7, nr. 1, 19-29 p.) This paper explores the possibilities for incorporating into higher education graphic design pedagogy a more interdisciplinary and collaborative approach to all phases of problem solving, from project identification and framing to concept development and evaluation. In this paper, 'interdisciplinary' is explored from two approaches: a theoretical/methodological framework, and an applied case study. The theoretical foundation of this paper draws upon the progressive Reggio Emilia approach to early childhood education. More than just a tool for the classroom, the Reggio Emilia approach suggests to us a comprehensive view of education and community building that is truly interdisciplinary: incorporating current understandings about brain research and psychology with politics and philosophy. The applied example provided is a case study of a charette (interactive design session) presented to graphic design students by a graphic designer and climatologist, providing students the opportunity to hear the languages of two very different disciplines: science and design. This paper provides a theoretical foundation for the framing, presentation and evaluation of a project based on an interdisciplinary model, and concludes with both suggestions for further directions, and questions about limitations and possible conflicts. TIJDSCHRIFTEN Conferentie Onderzoek in Cultuureducatie 2008: een keuze uit gepresenteerde papers / hoofdredacteur van Hoorn, M., auteur van inleiding van Heusden, B., Kolen-van Loon, D., ... [et al. ]. - Utrecht : Cultuurnetwerk Nederland, 2008. - 83 p. : ill., graf., tab. - Met lit.opg. - ISBN 978-90-6997-125-4 (Cultuur + Educatie; 22) Op 19 juni 2008 vond de tweede conferentie 'Onderzoek in Cultuureducatie' plaats, georganiseerd door de afdeling Kunsten, Cultuur en Media van de Rijksuniversiteit Groningen en Cultuurnetwerk Nederland. In deze Cultuur+Educatie zijn vier conferentiebijdragen opgenomen. Voorafgaand aan deze onderzoeksartikelen is een korte beschouwing opgenomen over wat onderzoekers nu precies verstaan onder kunst en cultuur en wordt gepleit voor een overkoepelend kader voor het onderzoek naar kunst- en cultuureducatie. Het eerste onderzoeksartikel is gewijd aan de esthetische ontwikkeling van kinderen, toegespitst op fotografie. Het tweede artikel beschrijft met welke middelen je jongeren naar opera kunt lokken. Interdisciplinair werken kan bijdragen aan de professionele ontwikkeling van jonge kunstenaars. In het derde artikel wordt beschreven welke docentcompetenties nodig zijn om dat proces optimaal te begeleiden. Anne Bamford gaf in 'The Wow Factor' een aantal criteria voor goede kunsteducatie. In het laatste artikel worden haar criteria aan een kritische analyse onderworpen en uiteindelijk te licht bevonden. 701 CON Creative partnerships and the curriculum : eleventh report of session 2006-07 / House of Commons Education and Skills Committee. - London : The Stationary Office Ltd., 2007. - 83 p. - ISBN 978-0-215-03700-8 Since the establishment of the National Curriculum in 1988 and the National Literacy and Numeracy strategies in 1998 and 1999 respectively, concerns have been expressed that creativity and innovative approaches to teaching may have been unintentionally constrained. 'Creative Partnerships' was introduced by the Government, partly in response to these concerns, first as a two-year pilot scheme in 2002 in 16 local areas, and then more widely from 2004. The scheme funds creative professionals to go into schools and work in partnership with teachers and students, offers continuing professional development to school staff, and also provides guidance on creativity in relation to wider school improvement.
12
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
Digitale versie: www.parliament.the-stationery-office.co.uk/pa/cm200607/cmselect/cmeduski/1034/1034.pdf 701 CRE Cultuureducatie : de kracht van lokaal en provinciaal beleid / van der Putten, M., De Kunstconnectie/VKV, Willems, F., Erfgoed Actueel. – Utrecht/Amsterdam : De Kunstconnectie/VKV/Erfgoed Actueel, 2006. - 3 dl. (7, 87, 74 p.) : ill., tab. - Met bijl. - In samenw. met Vereniging Nederlandse Gemeenten en Overleg Provinciale Erfgoedinstellingen Nederland. Map met drie katernen. Naast een inleidend katern over cultuureducatie zijn twee handreikingen beleidsontwikkeling op gemeentelijk en provinciaal niveau opgenomen. Eén handreiking gaat in op erfgoededucatiebeleid en legt uit wat erfgoededucatie inhoudt en wat je er als gemeente zoal mee kunt. De andere handreiking gaat in op kunsteducatiebeleid en geeft informatie over de waarde en de praktijk van kunsteducatie en biedt een concreet stappenplan om visie en beleid verder te ontwikkelen. Bestemd voor beleidsambtenaren van gemeenten en provincies. 701 PUT [NA] 701 PUT Duidelijke meerwaarde platforms cultuureducatie / Ros, B. - 2008 (Bulletin Cultuur & School; Vol. 11, nr. 54, nov. 4-5 p.) De afgelopen vijf jaar zijn er in negen Zuid-Hollandse regio's Platforms voor Cultuureducatie (PCE's) voor VOscholen en culturele instellingen opgericht. Een PCE fungeert in de regio als ontmoetingsplaats, een plek waar vragen van scholen en aanbod van culturele instellingen op elkaar worden afgestemd. Daphna Plaschkes van Kunstgebouw vertelt over samenwerkingsinitiatieven die zijn ontstaan. TIJDSCHRIFTEN Leren maken & leren kiezen : evaluatie netwerken Cultuur & School Hoogeveen / onderzoeker Hagenaars, P. ... [et al.]. - Utrecht : Cultuurnetwerk Nederland, 2008. - 27 p. : fig. - Met lit.opg. en bijl. - In opdr. van de provincie Drenthe. Doel van de evaluatie was inzicht te krijgen en te geven in de werking van het lokale netwerk Cultuur & School Hoogeveen. Bovendien worden er aanbevelingen gedaan voor een verdere ontwikkeling van dit netwerk. Vier vragen komen hierbij aan de orde: 1. Hoe ziet het netwerk Cultuur & School Hoogeveen eruit? 2. Wat levert het netwerk Cultuur & School Hoogeveen op? 3. Hoe ziet het netwerk Hoogeveen er in de toekomst uit? 4. Welke aanbevelingen geeft Cultuurnetwerk Nederland aan het netwerk in Hoogeveen? 701 LER Looking at art with toddlers / Eyestone Finnegan, J.E. - 2001 (Art education; Vol. 54, nr. 3, May 40-45 p.) The author recommends that art be shown to toddlers, while being receptive to the different ways in which they respond. States that images should relate to the toddler's interests and be placed at their eye level. This article discusses how to involve the toddlers' parents. TIJDSCHRIFTEN Master kunsteducatie 2008 / eindredacteur Wüst, M., Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten. - Amsterdam : AHK, 2008. - 48 p. : ill. Presentatie van de eerste lichting studenten van de masteropleiding Kunsteducatie aan de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten (AHK). Vragen die in de interviews gesteld zijn: Waarom zijn ze aan de master begonnen? Wat heeft het opgeleverd? 701 MAS Pathways to art appreciation : a source book for media & methods / Hurwitz, A., Madeja, S.S., Katter, E. Reston : NAEA, 2003. - 124 p. : fig., ill. - Met lit.opg. en bijl. - ISBN 1 -890160-24-5
13
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
A source book for art teachers for the teaching of art appreciation at all levels. Each chapter opens with a general discussion about various approaches to the study of art related to the teaching of art appreciation. Instructional strategies and art activities are presented in a separate 'things to do' section. At the close of each chapter assessment strategies, that contribute to the teaching of art appreciation, are addressed. Formative and summative assessment activities can be found throughout the book. This book accomplishes two goals: to help dispel the unnecessary mystique surrounding art appreciation, and to clarify the significant ways in which this far-reaching subject can motivate students. 701 HUR TULE-kunstzinnige oriëntatie : inhouden en activiteiten bij kerndoelen / [Projectgroep TULE]. - Enschede : SLO, 2008. - 129 p. - Inhoud van de website tule.slo.nl In deze bundeling gaat het om 'kunstzinnige oriëntatie', omschreven in de kerndoelen 54, 55 en 56. De kerndoelen geven aan wat in elk geval aan alle leerlingen moet worden aangeboden in de periode waarop zij het basisonderwijs bezoeken, maar het zijn globale aanwijzingen. De kerndoelen geven geen zicht op de verkaveling van het onderwijsaanbod over de acht leerjaren. In dit overzicht van verkavelde inhouden met tussendoelen en leerlijnen wordt een beschrijving gegeven van een mogelijke verdeling van onderwijsinhouden over een aantal jaren. De inhouden worden gepreciseerd en verkaveld over vier groepen: groep 1-2, groep 34, groep 5-6 en groep 7-8. Bij de verkaveling van ieder kerndoel in tussendoelen is eerst gekeken naar wat er precies in het kerndoel staat. Er zijn kerndoelen voor vier leergebieden: beeldende vorming, muziek, taal en spel (drama) en beweging (dans). 701 TUL Verslag conferentie Panorama : over doorlopende leerlijnen en verankering van cultuureducatie in het onderwijs / UCK, Utrechts Centrum voor de Kunsten. - Utrecht : UCK, 2008. - Ongepag. : ill. Op 11 juni 2008 vond in Forum Weide Wereld in Vleuten de conferentie Panorama plaats over doorlopende leerlijnen en verankering van cultuureducatie in het onderwijs. Deze publicatie bevat de verslagen van de daar gehouden 'Panorama clinics': Kunstmagneetschool De La Reyschool met doorlopende leerlijnen muziek, Kunsteducatie op de brede school in Rotterdam, Het Filiaal en doorlopende leerlijnen, Katholieke Scholengemeenschap Etten-Leur (KSE) met doorlopende leerlijnen media-educatie, Amadeuslyceum: cultuurgebaseerd onderwijs, Ondersteuning VO scholen in formuleren van visie: de Kunst en Cultuur Koers. Digitale versie: www.cultuurmatch.nl/Content.aspx?subject=item&id=22&naam=Verslag+conferentie+Panorma&menuid=1 701 VER Vier jaar later....... : eindrapport van de derde meting cultuureducatie in de provincie Noord-Holland bij scholen en gemeenten / van der Zant, P., Bureau ART, Bureau Advies Research Training. - Gouda : Bureau ART, 2008. - 72 p. : graf., tab. - Met bijl. - In opdr. van de provincie Noord-Holland. Om de effectiviteit van het cultuureducatie-beleid van de provincie Noord-Holland in de periode 2005-2008 te kunnen toetsen zijn drie metingen uitgevoerd. In 2004 werd een nulmeting uitgevoerd, in het najaar van 2006 een tweede, tussentijdse, meting. Dit is het eindrapport van de derde meting, in 2008. De meting vond net als de vorige metingen plaats bij alle scholen voor primair onderwijs, voortgezet onderwijs en de gemeenten in Noord-Holland. Digitale versie: www.bureau-art.nl/publicaties/cultuureducatie_33.doc 701 ZAN Women art educators II / redacteur Zimmerman, E., redacteur Stankiewicz, M.A., Neal, E. ... [et al.]. Bloomington, IN : Indiana University, 1985. - 230 p. - Met lit.opg. (Women art educators; II) In this monograph, the story of achievements and struggles of a number of women art educators from the past, in both formal and informal educational settings, is documented. There are two recurring themes in this
14
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
collection of 14 essays: 1) a focus on individual educators in more traditional academic settings, and 2) the role of woman folk artists or traditional women craft artists in their native cultures. 'Mary Jane Rouse: portrait of a dynamic art educator' (E. Neal) outlines the career of a dedicated teacher and a powerful administrator. 'Mary Dana Hicks Prang: a pioneer in American art education' (M. Stankiewicz) recounts Prang's development as an art educator who helped to popularize art and oversaw the growth of the Prang Educational Company. 'Adelaide Pearson of Blue Hill, Maine' (A. Dzamba) presents the life of an art teacher and social reformer whose life was shaped by the progressive era at the beginning of the twentieth century. 'To test all things: the life and work of Leta Stetter Hollingsworth' (E. Zimmerman) presents information about a pioneer psychologist and educator who wrote about the relationship between intelligence and art talent. 'Mary Huntoon: artist, teacher, and therapist' (S. Hagaman) outlines the background of an artist, art educator and administrator, and one of the first U.S. art therapists. 'Natalie Robinson Cole: the American Cizek?' (P. Smith) compares the teaching philosophy and techniques of Cole with the Austrian educator Franz Cizek. 'Maud Ellsworth: art educator and master teacher (L. Salkind) details the career of Ellsworth, the chair of the art education department at the University of Kansas and a leader in the art education movement in the Midwest and the nation. 'Ruth Elise Halvorsen: an advocate of art for all' (A. Gregory) is an interview with Halvorsen, the second woman to be president of the National Art Education Association. 'Lowenfeld's first graduate student: Ruth Freyberger' (M. Majewski) discusses, through an interview, the career of Freyberger from her early school days to appointment as Professor Emerita at Illinois State University. 'Julia B. Schwartz: mathematician-turned-art aducator' (L. Bradley) chronicles the career of a national leader in art education. The volume concludes with 'Women folk artists as aducators' (K. Congdon) and 'The changing role of native American women as teachers of art' (L. Zastrow). Digitale versie: www.eric.ed.gov/ERICDocs/data/ericdocs2sql/content_storage_01/0000019b/80/25/99/e2.pdf 701 WOM Women art educators V: Conversations across time : remembering, revisioning, reconsidering / redacteur Grauer, K., redacteur Irwin, R.L., redacteur Zimmerman, E., McKeon, P. ... [et al.]. - Reston, VA : NAEA, 2003. - VII, 272 p. : ill. - Met lit.opg. - ISBN 1-55056-946-5 (Women art educators; V) Includes the written and/or illustrated work of 33 art educators. The three sections on remembering, revisioning, and reconsidering issues contain themes such as historical and contemporary accounts of women artists and art educators, teaching in non-formal contexts, mentoring, healing, friendships, intercultural women's concerns, empowerment, spirituality, and retirement. 701 WOM Women art educators [I] / redacteur Zimmerman, E., redacteur Stankiewicz, M.A., Hubbard, G. ... [et al.]. Bloomington, IN : Indiana University, 1982. - 117 p. - Met lit.opg. (Women art educators; I) This collection of papers on women art educators reveals the variety of roles played by those women, from anonymous art teachers to leaders in their profession. 'Mary Rouse: a remembrance' (G. Hubbard) is a personal perspective on Rouse, the development of her career, and her considerable impact in the field of art education. 'The search for Mrs. Minot: an essay on the caprices of historical research' (R. Saunders) describes the difficult and time consuming process required to research the history of female educators who seemed to accept the stereotyped role of their era. 'Woman, artist, art educator: professional image among women art educators' (M. Stankiewicz) examines the stereotyped roles of both women and artists in the lives of three educators at Syracuse University (New York), 1900-1940. 'Belle Boas: her kindly spirit touched all' (E. Zimmerman) recounts the life of this woman who was a transitional figure, both in styles of teaching and in the role of women as educators. 'Marion Quin Dix: a 'people picker' and an innovator in American education' (A. Gregory) is an interview with this educator. 'Marion Quin Dix: facilitator, helper, motivator, colleague, and friend' (J. Hausman) is a brief personal recollection of Dix. 'What happened to Malvina Hoffman?' (E. Zimmerman) discusses the role of the female artist/teacher. 'American Indian women as art educators' (L.
15
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
Zastrow) examines the woman's role as artist and art educator among the Southwest U.S. Indian tribes. 'Searching for women art educators of the past' (M. Stankiewicz) focuses on the problems of historical research in this field. Digitale versie: eric.ed.gov/ERICDocs/data/ericdocs2sql/content_storage_01/0000019b/80/24/22/13.pdf 701 WOM
CULTUREEL ERFGOED Art & design issue / redacteur Corri, T. - 2008. - Themanummer. (Heritage learning; Nr. 39, Sept. 3-17 p.) Special issue about linking history and heritage with art and design. Art works are primary historical documents which can be analysed and decoded. There are also practical features on ways of working with sculptures and paintings to encourage the use of art works found in country homes, galleries and public spaces. TIJDSCHRIFTEN Het belang van het immaterieel erfgoed in de monumentenzorg / van der Zeijden, A. - 2005 (Alledaagse dingen; Vol. 11, nr. 2, Zomer 20-23 p.) Op 26 mei 2005 organiseerde het Nederlands Centrum voor Volkscultuur, samen met het Landelijk Overleg Regionale Geschiedbeoefening, een studiedag over het thema 'Geschiedenis, ruimte en omgeving'. Op deze studiedag werd onder meer gesproken over het behoud van historische gebouwen door middel van ontwikkeling. Door het vinden van een nieuwe bestemming is het mogelijk iets van de historisch gegroeide omgeving te behouden. Het gaat hierbij niet zozeer om de monumentale waarde van een bepaald gebouw, maar om de functie die het gebouw speelde en speelt in identiteitsprocessen. Lokaal historische verenigingen spelen hierbij een belangrijke rol door het verzamelen van verhalen, die de gebouwen tot leven moeten brengen. Erfgoedhuizen hebben hierbij de taak om onderzoek over te brengen op een groot publiek. TIJDSCHRIFTEN Het bereik van het verleden : ontwikkelingen in de belangstelling voor cultureel erfgoed / Huysmans, F., de Haan, J. - Den Haag : SCP, 2007. - 289 p. : fig., graf., tab. - Met lit.opg. en samenv. in het Engels. - ISBN 978-90-377-0284-2 (Het culturele draagvlak; 7) Hoe staat het eigenlijk met de belangstelling van Nederlanders voor het verleden? Hoe vaak bezoeken zij museale collecties, monumenten en historische stads- en dorpsgezichten en archeologische opgravingen? Hoeveel van hen bezoeken wel eens archieven? Hoe verhoudt zich deze belangstelling tot het gebruik van boeken, kranten, radio, televisie en internet voor het bevredigen van historische nieuwsgierigheid? En hoe actief zijn Nederlanders in hun vrije tijd als vrijwilliger in een museum, als lokaal historicus of als verzamelaar van objecten met historische waarde? In deze studie worden deze vragen beantwoord op basis van enquêteonderzoek en statistische gegevens. Ook worden ontwikkelingen in de belangstelling voor cultureel erfgoed en verschillen tussen bevolkingsgroepen gedocumenteerd. Bovendien worden verklaringen aangedragen voor deze ontwikkelingen en sociale verschillen. Afsluitend wordt op basis hiervan het erfgoedbeleid tegen het licht gehouden. Digitale versie: www.scp.nl/publicaties/boeken/9789037702842/Bereik_van_het_verleden.pdf 725 HUY Breekbaar : een typisch Gouds product / de Vreede, M. - 2008 (Kunstzone; Vol. 7, nr. 10, okt. 45-47 p.) Een beschrijving van 'Breekbaar', een samenwerkingsproject tussen drie instellingen: de bibliotheek, het archief en het museum in Gouda. Vmbo-leerlingen maken kennis met de geschiedenis van het Goudse culturele
16
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
erfgoed in het algemeen en het Gouds Plateel (beschilderd aardewerk) in het bijzonder; ze ontdekken de (kunstzinnige) waarde van het Gouds Plateel. TIJDSCHRIFTEN Erfgoed & openheid / Scheffer, P. - 2008 (Erfgoed Nederland; Nr. 3, [14-15 p.]) Essay over de rol van erfgoed bij het samenbrengen van 'wij' en 'zij'. Hierin houdt Scheffer onder meer een pleidooi voor het geven van algemene ontwikkeling, niet alleen in de basisschool en het voortgezet onderwijs maar ook op een moment dat jongeren daar het meest vatbaar voor zijn, vanaf het hoger onderwijs. Ook gaat hij in op de culturele kant van integratie, burgerschap en de zoektocht naar een nieuwe verbeelding van Nederland en zijn verleden. TIJDSCHRIFTEN Erfgoed op locatie : het project Rituelen in Amsterdam / van Dijk, D., Moonen, A. - 2008 (Archievenblad; Vol. 112, nr. 7, sept. 36-37 p.) Hoe verbind je persoonlijke verhalen met behulp van moderne technologie aan religieus erfgoed? Deze vraag staat centraal bij het project Rituelen, ontwikkeld door Erfgoed Nederland en Waag Society. Deelnemers aan het project wandelen met een telefoon door het centrum van Amsterdam en krijgen op relevante locaties verschillende media aangeboden. TIJDSCHRIFTEN Etalage voor archieven : het Provinciaal Historisch Centrum Zuid-Holland / Pots, R., van Zwol, T. - 2008 (Archievenblad; Vol. 112, nr. 8, okt. 16-19 p.) Sinds het einde van de jaren negentig van de vorige eeuw zijn Regionale Historische Centra (RHC's) ontstaan. Die zijn het resultaat van samenvoeging van een Rijksarchief in een provincie met een of meer andere instellingen. Een dergelijk RHC kwam in Zuid-Holland niet tot stand. Daar startte in 2005 een Provinciaal Historisch Centrum (PHC), dat in Delft bij het Erfgoedhuis Zuid-Holland werd aangehaakt. Dit PHC wijkt in verschillende opzichten af van de elders ontstane RHC's, maar er zijn ook aanzienlijke overeenkomsten. Doel van het vernieuwingsproces was, net als bij de RHC's, een groter publiek te bereiken. TIJDSCHRIFTEN Historische kennis in een globaliserende wereld / Kieskamp, A. - 2008 (Erfgoed Nederland; Nr. 3, 2-3 p.) Interview met Carla van Boxtel, per 1 juli 2008 benoemd tot bijzonder hoogleraar Historische Cultuur en Educatie aan de Erasmus Universiteit van Rotterdam. TIJDSCHRIFTEN Kortweg Nederland : wat iedereen wíl weten over onze geschiedenis / Bank, J., van Es, G., de Rooy, P., auteur van voorwoord van der Weiden, W. - Wormer [etc.] : Inmerc [etc.], 2005. - 47 p. : ill . - Uitg. in samenw. met NRC Handelsblad en Anno. - ISBN 90-6611-370-7 Dit boekje behandelt de Nederlandse geschiedenis in kort bestek aan de hand van de tien tijdvakken. Vragen die beantwoord worden zijn onder meer: Wie waren de eerste bewoners van Nederland? Wat heeft Spinoza met de Verlichting te maken? Waarom werd Johan van Oldebarnevelt onthoofd? In welke jaren werd de basis gelegd voor de multiculturele samenleving van vandaag? 725 BAN Een kwantitatief en kwalitatief onderzoek naar het actuele lokaal historisch, volks- en heemkundig landschap in Vlaanderen (project 'Alpha') : samenvattende conclusies / Jacobs, M., VCV, Vlaams Centrum voor Volkscultuur, Walterus, J. - Schaarbeek [etc.] : VCV [etc.], 2003. - 28 p. - Uitg. in samenw. met het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Administratie Cultuur.
17
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
Het project 'Alpha' is een verkenning van de directe en nog te verwachte effecten van de door het decreet 'Volkscultuur' geïntroduceerde structuren, (sub)velden en instrumenten, die bestonden in 2001-2002. Het was ook een momentopname van het veld dat volop in ontwikkeling was. Volkcultuur omvat onderwerpen als cultuur van alledag, alledaagse historische cultuur, tradities, allerlei vormen van erfgoed, lokale, regionale en andere identiteiten. 398 KWA De straat spreekt boekdelen : erfgoed en culturele diversiteit / van der Putten, M., redacteur de Groot, E., redacteur Kieskamp, A., redacteur Knip, A., auteur van voorwoord Grever, M. - Amsterdam : Erfgoed Nederland, 2008. - 63 p. - ISBN 978-90-78956-06-8 (Erfgoed NU) Voor deze bundel interviewde journalist Marja van der Putten twaalf representanten uit het erfgoedveld en uit migrantengroepen. Deze interviews geven een beeld van de manier waarop de erfgoedsector gestalte geeft aan culturele diversiteit. De ervaringen van de geïnterviewden vervullen uiteenlopende functies binnen de verschillende erfgoedsectoren. Op het gebied van culturele diversiteit variëren ze in ervaring: het zijn starters, gevorderden en experts. Het gaat over visie en beleid - of het ontbreken ervan - over collectioneren, programmeren en communiceren, maar ook over 'kleuring' van het personeel en bestuur en het contact met migrantengroepen. 725 PUT Verhalen van Nederland / van Es, G. - Rotterdam : NRC Handelsblad [etc.], 2008. - 203 p. : ill. - Met webadressen. - ISBN 978-90-491-0017-9 Jeugdboek met verhalen over Nederland in omgekeerde volgorde verteld. Het begint in het heden en eindigt lang geleden. Eerst wordt gekeken naar Nederland in grote lijnen: als raar land, waterland, stedenland, grensland en gelovig land. Daarna wordt stap voor stap terug gegaan in de tijd met verhalen over onder meer hunebedden, Vincent van Gogh, de multiculturele samenleving, polders, Erasmus, Rembrandt, Romeinen in Nederland, de Stijl, de Verlichting, windmolens, enzovoort. 725 ES
BEELDENDE KUNSTEN Art is fundamental : teaching the elements and principles of art in elementary school / Prince, E.S. - Chicago : Zephyr, 2008. - XV, 190 p. : ill., fig. This comprehensive art curriculum can be integrated into any teacher's existing instruction and provides projects for elementary art students, including printmaking techniques, tessellations, watercolors, calligraphic lines, organic form sculptures, and value collages. Detailed lessons build on one another in a logical progression and explore the elements of texture, color, shape, line, form, and value, and principles such as balance (formal, informal and radial) unity, contrast, movement, distortion, emphasis, pattern and rhythm. Each lesson also represents an interdisciplinary approach that improves general vocabulary and supports science, math, social studies, and language arts. Though written for elementary school teachers, it can be easily condensed and adapted for middle or even high school students. 730 PRI Brabant 900 [dvd] : 1106-2006 / samensteller Timmermans, P., Omroep Brabant. - ['s-Hertogenbosch]: Stichting BRG/ BMS [etc.], 2006. - Handleiding voor docenten (15 p.); 10 afl. van 25 min. per afl. Brabant 900 is een regionaal historische televisie programma gemaakt in kader van het 900 jarig bestaan van Brabant in het jaar 2006. In tien afleveringen wordt de geschiedenis van Noord-Brabant na 1648 verteld. Uitgangspunten zijn de stereotiepe beelden van de regio Brabant en zijn inwoners zoals het katholieke Brabant, het arme, misdeelde Brabant en de Brabantse gezelligheid. In aflevering vijf wordt het culturele Brabant
18
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
behandeld over o.a. folklore en tradities en (het gebrek aan) cultuur en kunst met een grote C en K. Een handleiding voor docenten is bijgevoegd waarin aangegeven wordt bij welke thema's in de reguliere lesstof een bepaalde aflevering aansluit. [DV] 725 BRA Envision: a handbook : supporting young people's participation in galleries and the arts / Wheeler, J. ... [et al.], redacteur Daly, E., auteur van voorwoord Sillis, J. - London : Engage, 2008. - 143 p. : ill. - Met lit.opg. en webadressen. - ISBN 978-0-9559088-2-8 A practical guide to involving young people in galleries and the arts. It shows the steps to take to get started and gives the latest ideas and developments. It draws from research undertaken by galleries across England working with the 'Envision Programme', with contributions from young people, practioners, funders and policy makers. It includes advice and comments from different experts, good practice examples, information about current policy, legislation, inspiration and ideas and tips for further help and resources. The focus is on young people aged 14-21 years old outside of formal mainstream education, but the content is relevant to working with all young people. 727 ENV The impact of early art experiences on literacy development / Danko-McGhee, K., Slutsky, R. - Reston, VA : NAEA, 2007. - 114 p. : ill., tab. - Met lit.opg. en bijl. - ISBN 978-1-890160-37 -1 This book shows art and early childhood educators that simple art experiences can nurture literacy development. Being literate in the arts gives young children an advantage in learning to read and write. Experiences in studying lines, shapes, and colors can heighten awareness, facilitate word comprehension, and foster the development of reading and writing skills. When engaging in a variety of art experiences, young children can be trained to be observant and to look for details. They will develop visual discrimination skills that are crucial for reading and writing. Includes a review of the literature on the importance of art experiences in facilitating the literacy process. 730 DAN Inspiring learning in galleries / redacteur Taylor, B., auteur van voorwoord Allthorpe-Guyton, M. - London : Engage, 2006. - 156 p. : fig., graf., ill., tab. - Met lit.opg. - ISBN 0-9536801-8-5 Enquire research has found that through working with contemporary art and artists, children and young people gain important skills related to art that also impact on their broader education and personal development. The three cluster reports on the research projects in 2004 - 06 are included in this publication. Enquire is a programme that builds on the expansion of the gallery education sector over the last 10 years. It has brought together expertise in museums and heritage studies, in art and design teaching in higher education and schools, and visual arts organisations. Key findings show that the learning benefits of engaging with contemporary art include: acquiring and developing skills; working collaboratively with peers and adults; and increased engagement, motivation, self-esteem and confidence. 727 INS Kunst in taal & tekens / eindredacteur Osté, M., SBA, Stichting Beeldende Amateurkunst, COS, Centrum Internationale Samenwerking. - Rotterdam : SBA, Stichting Beeldende Amateurkunst, 2006. - 2 dl. (15 p., ongepag.) Informatie over het project 'KUNST in taal & tekens', dat onder andere bestaat uit uitgewerkt lesmateriaal en ontmoetingen met kunstuitingen en kunstenaars. Deelnemers verdiepen zich in het gebruik van taal en tekens in verschillende culturen en kunstuitingen. Zij maken kennis met kunst én met elkaar. Na een lezing over taal en tekens en een museumbezoek gaan de deelnemers zelf aan de slag. In creatieve workshops onder leiding van beeldend kunstenaars leren ze verschillende technieken. De resultaten worden vervolgens bijeengebracht
19
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
in een eindpresentatie. Website: www.kunstintaalentekens.nl/index.html 730 KUN Reaching and teaching students with special needs through art / redacteur Levett Gerber, B., redacteur Guay, D.M. - Reston, VA : NAEA, 2006. - IX, 221 p. : fig., ill., tab. - Met lit.opg. en (web)adressen. - ISBN 978-1890160-36-4 This book is written for art teachers and those who value the arts for students with special needs. It provides an overview of special needs students in the art room. Special needs groups are addressed separately and include current definitions and descriptions and recommended teaching strategies. In addition, art lesson adaptations and behavior management strategies are included. Follow-up activities are provided at the end of each chapter to gain further insights into each group of students. It also addresses school-wide concerns: collaboration among teachers and school staff; art therapy and therapeutic teaching; paraeducators in the art room; and resources for the arts for special needs students. Readers are also given step-by-step directions in order to obtain funding to expand their own teaching opportunities. 730 REA Watch this space : galleries and schools in partnership / auteur van voorwoord Sillis, J., redacteur Jones, P., redacteur Daly, E., Balshaw, M. ... [et al.]. - London : Engage, 2008. - 65 p. : ill. - Met lit.opg. en webadressen. - Zie ook: Watch this space toolkit. - ISBN 978-0 -9536801-9-1 Handbook for teachers, artists and gallery education professionals wishing to work in partnership to deliver education projects in galleries across curriculum subjects. It contains case studies by participants in the 'Watch this space Programme', about how they initiated and sustained gallery-school partnerships, complemented by a wide ranging discussion of current gallery education issues.With contributions from a gallery director, Ofsted, teacher training providers and gallery education practitioners. Used in conjunction with the 'Watch this space toolkit' this handbook provides knowledge, ideas and inspiration for anyone wishing to build gallery-school partnerships. 727 WAT Watch this space toolkit / Jones, P., redacteur Anson, L., redacteur Hitchins, A., auteur van voorwoord Sillis, J. - London : Engage, 2008. - 46 p. : ill. - Met lit.opg. en webadressen. - Zie ook: Watch this space : galleries and schools in partnership. - ISBN 978-0-9536801-9-1 This toolkit draws on the expertise of teachers, artists and gallery education staff who have participated in 'Watch this space', an England-wide programme run by Engage and funded by the Department for Culture, Media and Sports (DCMS) and the Department for Education and Skills (DFES). It is meant for teachers, artists, gallery staff and anyone with an interest in partnership work between galleries and schools. It focuses on how to set up successful relationships between galleries and schools which are mutually beneficial. In particular, the 'Watch this space' programme produced valuable learning in how to develop resource material for schools to use in galleries to support learning and teaching as part of the curriculum and at exam level. 727 JON A work of heart: a year of kindergarten art lessons / Conlin, J.L. - Glenview, IL : BCT, 2007. - 63 p. : ill. - ISBN 978-0-9795406-0-8 Offers a visual art curriculum and guide written specifically for kindergarten teachers and art teachers of kindergarten classes. It guides teachers through a one-year art program consisting of twenty-one lesson plans, each designed to be integrated with a variety of curriculum standards. 730 CON
20
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
MUZIEK Closing the gap : does music-making have to stop upon graduation? / Mantie, R., Tucker, L. - 2008 (International journal of community music; Vol. 1, nr. 2, 217-227 p.) This paper discusses research examining the perceptions of people who continue to be musically active beyond their formal schooling years. These are individuals who are neither professional musicians nor university music majors; all pursue music avocationally. Through interviews and focus groups with members of three community ensembles (directed by the researchers), we sought to better understand how these avocational musicians viewed their own reasons for participating in music-making, and what, if any, connection they perceived between their school music experience and their present experience. Digitale versie: www.atypon-link.com/INT/doi/pdfplus/10.1386/ijcm.1.2.217_1 TIJDSCHRIFTEN Drumcirkel : ritmisch grooven in groepen zonder een woord te spreken / Evelein, F. - 2008 (Kunstzone; Vol. 7, nr. 10, okt. 40-41 p.) Een introductie tot 'Drumcirkels', een didactische vorm van muziek maken met groepen met veel mogelijkheden. Het idee is om grote groepen mensen zonder enige verbale instructie, louter door gebaren, tot muziek maken kunt krijgen. TIJDSCHRIFTEN Exploring research in music education and music therapy / Phillips, K.H. - New York [etc.] : Oxford University Press, 2007. - XI, 370 p. : tab. - Met lit.opg., begrippenlijst en bijl. - ISBN 978-0-19-532122-7 This book provides a comprehensive introduction to understanding research in music education and music therapy. Designed primarily for the introductory research course taken by upper-level undergraduates and graduate students, it is also useful for all interested undergraduates in both fields. It adopts a 'how to read and comprehend' approach to music research. It helps students explore and understand articles in professional research journals, familiarizing them with the literature itself and with basic concepts, terms, and statistical symbols. The book opens with an overview of the research process and then offers in-depth coverage of a broad range of research genres: historical, philosophical, qualitative, quantitative, mixed-methods, and action research. It is enhanced by study and discussion questions, suggested activities, and three appendices that contain resources for locating research articles in music education, music therapy, and the psychology of music. 780 PHI De evolutie van hip hop / van Engel, M. - 2008 (Kunstzone; Vol. 7, nr. 10, okt. 33-35 p.) Uiteenzetting van de geschiedenis van de hip hop en zijn intreden in Nederland en in het onderwijs. In 2007 kwam het eerste boek uit op het gebied van hip hop-educatie en tegenwoordig wordt het ook gedoceerd in Nederland. TIJDSCHRIFTEN Identity formation through participation in the Rochester New Horizons Band programme / Dabback, W. - 2008 (International journal of community music; Vol. 1, nr. 2, 267-286 p.) Results of this qualitative study suggest that membership in the Rochester New Horizons Band programme provides an important vehicle for identity construction and revision in later life. Identities emerge from and are shaped by the social interactions among members in the ensemble setting. Players form new musical identities, reclaim identities that were important in their youth, or revise existing identities by taking up new, social instruments. These musical identities are distinguished not merely by the acquisition of musical skills, but also by the adoption of roles as valuable contributors to a larger musical ensemble. The approval and encouragement of significant others appears to confirm and reinforce musical identity, regardless of whether
21
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
those others are themselves musicians. Members also use social interaction to negotiate identities as healthy, productive older people. Communal engagement provides structure for time and a new sense of purpose, and it contributes to physical, mental and spiritual health. Digitale versie: www.atypon-link.com/INT/doi/pdfplus/10.1386/ijcm.1.2.267_1 TIJDSCHRIFTEN In tranen uitbarsten : of de waarheid onder ogen durven zien / ter Steege, J. - 2008 (Kunstzone; Vol. 7, nr. 10, okt. 29-32 p.) Een muziekgeschiedenisles van Job ter Steege over de verschillen en overeenkomsten van Mozart en Elvis. TIJDSCHRIFTEN Intergenerational learning in a high school environment / Alfano, C.J. - 2008 (International journal of community music; Vol. 1, nr. 2, 253-266 p.) Active living and continuing learning are important to the well-being of seniors. As the generation of so-called baby boomers approach retirement, the same public schools built to accommodate their compulsory schooling are now being considered as sites for intergenerational learning. This article explores one such project where seniors learning alongside adolescents work together in music performance, creating new types of relationships and learning practices. Digitale versie: www.atypon-link.com/INT/doi/pdfplus/10.1386/ijcm.1.2.253_1 TIJDSCHRIFTEN International music education / redacteur Kraus, E., Zubrisky, R. ... [et al.]. - Mainz [etc.] : Scott, 1973. - 152 p. - ISBN 3-7957-0100-7 (ISME Seminars; 1973 - I) The articles in this Yearbook are grouped into four chapters. The first chapter deals with the contemporary scene of music education from pre-school to adult level. The second shows the interaction between contemporary music and music education, underlining creativity as an important didactic dimension. Sociological, psychological and technological aspects are treated in the third chapter followed by ethnomusicological studies as an example for interdisciplinary contacts in the fourth chapter. 780 ISM Jazz in de klas / Overmeer, S. - Leiden [etc.] : Stichting Jazz4Kids [etc.], 2008. - 47 p. : fig., ill. + cd. - ISBN 978-90-6020-826-7 Educatief lesboek met cd voor groepen kinderen in de leeftijd van vier tot twaalf jaar. Op de cd staan de twaalf speciaal voor dit project geschreven jazzliedjes met allerlei meespeelversies. In het boek staan per lied diverse actieve lesopdrachten. De lessen en de liedjes zijn zo gemaakt dat iedere leerkracht uit het primair onderwijs of vakdocent muziek er gemakkelijk en zonder veel voorbereiding mee kan werken. Het uitgangspunt bij elke lesopdracht is de eigen creativiteit van het kind: zelf improviseren. 785 OVE [CM] 785 OVE Lesideeën in sounddesign : watch that sound / van de Veerdonk, J. - 2008 (Kunstzone; Vol. 7, nr. 10, okt. 38-39 p.) Beschrijving van een les in sounddesign met gebruik van 'Watch that sound tool'. Het proces van de lessen bestaat uit vier stappen: analyseren en ontwerpen, klankonderzoek en opname, de editing en de synchronisatie. Watch that sound ontvangt subsidies van diverse fondsen en wordt ontwikkeld in samenwerking met V2, Centrum voor instabiele media in Rotterdam. TIJDSCHRIFTEN
22
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
Lifelong learners in music : research into musicians' biographical learning / Smilde, R. - 2008 (International journal of community music; Vol. 1, nr. 2, 243-252 p.) This article considers four learning biographies from professional musicians. Each musician holds a different portfolio career and is from a different age category. The key questions that were asked were: 'How does one learn as a musician?', 'What knowledge, attitudes, values and artistic skills are necessary to function effectively and creatively as a contemporary musician?', and 'What is the necessary framework of lifelong learning in music education?' The findings are analysed in the light of lifelong learning for musicians with a focus towards teaching and learning. Digitale versie: www.atypon-link.com/INT/doi/pdfplus/10.1386/ijcm.1.2.243_1 TIJDSCHRIFTEN Muziekonderwijs als wetenschap : muziekdocent als praktijkwetenschapper / Evelein, F. - 2008 (Kunstzone; Vol. 7, nr. 11, nov. 29-31 p.) Artikel waarin onderzoeksresultaten over het leren van muziek en muziekonderwijs ter sprake komen. Wat zijn de belangstellingsgebieden in de afgelopen jaren? Waar houden de MENC, de Music Educators National Conference, en de ISME, de International Society of Music Education zich mee bezig? Welke problemen van onderzoek in muziekonderwijs en het benutten van inzichten doen zich voor? TIJDSCHRIFTEN De operaworkshops van de Koninklijke Muntschouwburg uit de doeken : kwalitatief onderzoek naar de educatieve omkadering in het lager onderwijs / De Cang, L. - [S.l.] : [s.n.], 2008. - 49 p. - Met lit.opg. en bijl. - Masterscriptie Vrije Universiteit Brussel, faculteit voor Psychologie en Educatiewetenschappen, richting Culturele Agogiek. Onderzoek naar het belang van kunstzinnige vorming in het onderwijs in het algemeen, en opera-educatie in het bijzonder. Er werd nagegaan hoe de Koninklijke Muntschouwburg haar educatieve taken beter zou kunnen afstemmen op jongeren. Hierbij werden de operaworkshops voor het Nederlandstalige lager onderwijs tijdens het seizoen 2007-2008 onder de loep genomen. De resultaten van het onderzoek werden gebruikt om succesfactoren en aanbevelingen voor de toekomst te formuleren. Digitale versie: www.vub.ac.be/wetenschapswinkel/publicaties/2007-2008/masterproef_LDCang_Munt.pdf 782 DEC PickleHerring and Marlsite projects : an interdisciplinary approach to junk music-making / Smith, M. - 2008. ill. (International journal of community music; Vol. 1, nr. 2, 159-168 p.) This project report describes the way PickleHerring Theatre approaches community music-making with 'junk' materials. The report has an emphasis on the group experience, the participants' creativity, and their play. In conclusion a case is presented for the efficacy of junk music-making as a dynamic form of community music Digitale versie: www.atypon-link.com/INT/doi/pdfplus/10.1386/ijcm.1.2.159_1 TIJDSCHRIFTEN Succesvol muziekeducatieproject? : vijf gouden regels / van Houtert, M. - 2008 (Kunstzone; Vol. 7, nr. 11, nov. 37-39 p.) Zowel onderwijs- als kunstinstellingen willen jongeren laten kennismaken met klassieke muziek. Door workshops, compositiewedstrijden, het bezoeken van repetities, musici op school en ckv-concerten proberen muziekinstellingen jongeren te enthousiasmeren voor klassieke muziek. Door het raadplegen van beschikbare literatuur en het houden van interviews met educatiemedewerkers van een aantal instellingen voor klassieke muziek en docenten van middelbare scholen is duidelijk geworden dat er vijf criteria zijn die het slagen van een muziekeducatieproject bevorderen. Regel 1: Neem muziekeducatie serieus. Regel 2: Goede voorbereiding is
23
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
noodzakelijk. Regel 3: Creëer continue leerlijn. Regel 4: Voer kerntaken speels uit. Regel 5: Zorg voor afwisselend programma. TIJDSCHRIFTEN Toetsen van muzikale vaardigheden / de Kleijn, R. - 2008 (Kunstzone; Vol. 7, nr. 11, nov. 33-35 p.) Het toetsen van muzikale vaardigheden in het kader van het eindexamen muziek op havo en vwo is erg ingewikkeld. Een muzikale vaardigheid, zoals het zingen of spelen van een lied, kan meestal niet beoordeeld worden in termen van goed of fout. Toch wordt van muziekdocenten verwacht dat zij de muzikale vaardigheden van hun leerlingen beoordelen. Hoe gaan docenten hier in de praktijk mee om en hoe kunnen ze hun toetsingsprocedure verbeteren? TIJDSCHRIFTEN Watch that sound : hoe een droom steeds meer werkelijkheid wordt / de Boer, M. - 2008 (Kunstzone; Vol. 7, nr. 10, okt. 36-37 p.) In 2003 werd het eerste artikel over het project 'Watch that sound' geschreven in Kunstzone. Vijf jaar later beschrijft de auteur de ontwikkeling sindsdien en spreekt de bedenker Jacques van de Veerdonk over zijn toekomstplannen met het project. De bedoeling van het project is kinderen geluid en muziek laten maken bij een geluidloze film. TIJDSCHRIFTEN
MEDIA EN FILM Handbook of computer game studies / redacteur Raessens, J., redacteur Goldstein, J., Huhtamo, E. ... [et al.]. - Cambridge, MA [etc.] : MIT, 2005. - XVII, 451 p. : fig., ill., tab. - Met lit.opg. en reg. - ISBN 0-262-18240-8 A comprehensive scholarly treatment of digital games that deals with the history, design, reception, and aesthetics of games along with their social and cultural context. Contributors come from cognitive science and artificial intelligence, developmental, social, and clinical psychology, history, film, theater, and literary studies, cultural studies, and philosophy as well as game design and development. Part I considers the 'prehistory' of computer games (including slot machines and pinball machines), the development of computer games themselves, and the future of mobile gaming. The chapters in part II describe game development from the designer's point of view, including the design of play elements, an analysis of screenwriting, and game-based learning. Part III reviews empirical research on the psychological effects of computer games, and includes a discussion of the use of computer games in clinical and educational settings. Part IV considers the aesthetics of games in comparison to film and literature, and part V discusses the effect of computer games on cultural identity, including gender and ethnicity. Finally, part VI looks at the relation of computer games to social behavior, considering, among other matters, the inadequacy of laboratory experiments linking games and aggression and the different modes of participation in computer game culture. 790 HAN GameMaker4you : een boek waarmee je zelf een computerspel leert maken / Maas, P., auteur van voorwoord Overmars, M. - Dieren : Diepenmaat, [2008]. - 112 p. : ill. + cd-rom. - ISBN 978-90-78115-22-9 Met dit boek en de bijgevoegde cd-rom leren kinderen in eenvoudige stappen hoe ze zelf vier voorbeeldgames kunnen maken. Nadat ze deze basisgames hebben gemaakt kunnen ze zelf aan de slag om hun eigen game te maken. Het boek en de cd leert hen waar ze op moeten letten. Met de GameMaker software en een grote hoeveelheid plaatjes, muziek en achtergronden kunnen ze hun eigen ideeën uitvoeren. Geschreven voor kinderen vanaf 10 jaar. 790 MAA [CR] 790 MAA
24
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
Kom uit je coma! : Isa's droom: meer dan tekst alleen / Robben, T. - 2008 (Kunstzone; Vol. 7, nr. 10, okt. 13-14 p.) Bespreking van het boek 'Isa's droom' van Marco Kunst. Het boek heeft ook een Hyvespagina waar je berichten kunt achterlaten aan het hoofdpersonage. Lezers worden via Hyves ook opgeroepen om een fragment uit Isa's droom te verfilmen. Voorbeeld van web 2.0 toepassingen waarbij interactiviteit wordt gestimuleerd. TIJDSCHRIFTEN Kreative Medienarbeit / redacteur Schrob, B. - 2008. - Themanummer. (Merz; Vol. 52, nr. 5, Okt. 8-64 p.) Die aktive Medienarbeit konzentrierte sich in ihren Anfängen auf die 'Herstellung von Gegenöffentlichkeit' - also darauf, alternativen (vor allem politischen) Meinungen medial Gehör zu verschaffen. Das was ausgedrückt wurde, war wichtiger als das wie. Inzwischen zielen die meisten Projekte aktiver Medienarbeit in erster Linie darauf, Jugendlichen dazu zu verhelfen, den eigenen Identitäten medial Ausdruck zu verleihen und dabei ihren spielerischen, fantasievollen Umgang mit Technologien zu fördern. Die aktive hat sich also zu einer kreativen Medienarbeit weiterentwickelt. Kreative Medienarbeit bildet jedoch keinesfalls eine medienpädagogische Domäne. Auch die künstlerisch-pädagogischen Fachbereiche - und hier in erster Linie die bildnerische Kunstpädagogik - setzen zunehmend auf die Erstellung von Medienproduktionen zur Realisierung ihrer Zielsetzungen. Daraus resultiert, dass die praktische medienpädagogische und die künstlerisch-pädagogische Arbeit immer mehr Ähnlichkeiten aufweisen. Was bedeutet das für die Weiterentwicklung dieser Disziplinen? Mit je drei Beiträgen aus der Medienpädagogik und der Kunstpädagogik und einem anschließenden Fazit soll dieser Frage nachgegangen werden. TIJDSCHRIFTEN Mediawijsheid : literatuurselectie ter gelegenheid van de Mediawijsheid Markt 2008 / Cultuurnetwerk Nederland. Bureau Informatie & Documentatie. - Utrecht : Cultuurnetwerk Nederland, 2008. - 54 p. Ter gelegenheid van de Mediawijsheid Markt op 3 oktober 2008 in het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid in Hilversum, is een literatuurlijst samengesteld met publicaties op het gebied van media-educatie en mediawijsheid. De lijst bevat Nederlands-, Engels- en Duitstalige literatuur, waaronder lesmateriaal met beelden geluiddragers, vanaf 2003 tot medio 2008. De genoemde literatuur is aanwezig in het studiecentrum van Cultuurnetwerk Nederland. www.cultuurnetwerk.nl/producten_en_diensten/publicaties/pdf/mediawijsheid2008.pdf 659 MED Paranoid Park : vakoverschrijdende eindtermen (derde graad) / van Vessem, E. - [S.l.] : [s.n.], 2008. Ongepag. - Zie ook tijdschriftartikel: Paranoid Park : klaar voor de klas: een vakoverschrijdend project voor de derde graad ASO. Lespakket van de film 'Paranoid Park' van de regisseur Gus Van Sant. Bestemd voor leerlingen in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs. 791 VES Project on Pirates / Verbeek, J. - [S.l.] : [s.n.], 2008. - 4 dl.(9, 9, 5, 2 p.). - Zie ook tijdschriftartikel: Begeleid zelfstandig leren : Pirates of the Caribbean voor de les Engels. Lespakket over piraten naar aanleiding van de succesvolle filmtrilogie 'Pirates of the Caribbean' van regisseur Gore Verbinski. Bestemd voor leerlingen van de bovenbouw in het voortgezet onderwijs. Lessen zijn ook een oefening in begeleid zelfstandig leren. 791 VER
25
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
THEATER EN DANS Bert Anciaux: 'mijn geloof in de politiek wordt belaagd maar houdt stand' / Anciaux, B. - 2008 (TM; Vol. 12, nr. 7, okt. 41-45 p.) Op 10 september 2008 organiseerde TM in samenwerking met Vlaams Cultuurhuis de Brakke Grond de 3e Theatermakerlezing. Dit jaar werd de lezing gehouden door Bert Anciaux, Vlaams minister van Cultuur, Jeugd, Sport en Brussel. Zijn lezing 'Van toen en straks' is hier als artikel opgenomen. TIJDSCHRIFTEN Informatiemap bij Aturo Ui van Bertolt Brecht : een voorstelling van het Noord Nederlands Toneel / Rottier, R., Noord Nederlands Toneel. - Groningen : NNT, 2001/2002. - 50 p. : ill. Informatiemap over de voorstelling van 'Arturo Ui' van het Noord Nederlands Toneel (NNT) en de totstandkoming hiervan. In deze map is informatie te vinden over Bertolt Brecht en zijn werk en over de historische verbanden die er in het stuk zijn. Ook zijn gesprekken met de regisseurs, decorontwerpster, kostuumontwerpster en acteurs opgenomen. Achterin zijn vragen en opdrachten voor leerlingen opgenomen. 792 ROT Informatiemap bij Othello van William Shakespeare : een voorstelling van het Noord Nederlands Toneel / Rottier, R., Noord Nederlands Toneel. - Groningen : NNT, 2001/2002. - 45 p. : ill. Informatiemap over de voorstelling 'Othello' van het Noord Nederlands Toneel (NNT). In deze map is informatie te vinden over Shakespeare en hoe de voorstelling tot stand is gekomen. Behalve vragen en opdrachten voor leerlingen zijn o.a. opgenomen gesprekken met de acteurs, de kostuumontwerpster en de decorontwerpster. 792 ROT Je bent jong en je danst! / Rooyackers, P. - 2008 (Kunstzone; Vol. 7, nr. 10, okt. 15-19 p.) Met een korte historische beschouwing over jongeren en dans geeft Rooyackers een overzicht van de hedendaagse trends en ontwikkeling van dans voor en door jongeren. Een lijst met dansgroepen die toegankelijke voorstellingen voor jongeren geeft wordt gegeven evenals hoe docenten/begeleiders jongeren kunnen voorbereiden op een dansvoorstelling. TIJDSCHRIFTEN Podiumkunst agenda/almanak 2008-2009 / redacteur Dekker, G. ... [et al.]. - 12e ed. - Amsterdam : EMCulture, 2008. - 442 p. : ill. - Met reg. - ISBN 978-907-558-7425 Overzicht van organisaties die werkzaam zijn in of voor de theaterwereld, inclusief vermelding van contactpersonen. Gegevens over onder andere: podiumkunstaccommodaties, uitvoerenden en gezelschappen, productie en organisatie, ondersteunende organisaties, management en marketing, productie en techniek. [NA] 792 POD Spelen in de 21ste eeuw / samensteller/redacteur Snip, C. - 2005. - Themanummer (De wereld van het jonge kind; Vol. 32, nr. 10, jun.292-352 p.) Themanummer over spelen met o.a. artikelen over rollenspel, spelen met kinderen in het kinderdagverblijf, spel begeleiden, woordenschatontwikkeling tijdens spel, spel en cognitieve ontwikkeling, sociale identiteitsontwikkeling en spel in het speciaal basisonderwijs. TIJDSCHRIFTEN Stap eens in een verhaal : een vertelpantomime / Mouwen, H. - 2008 (De wereld van het jonge kind; Vol. 36, nr. 2, okt. 12-14 p.) De vertelpantomime is een dramatische werkvorm waarin jonge kinderen door gezamenlijke inleving, beleving en verbeelding een verhaal uitspelen. Het is een opstap om tot rollenspel te komen. De leerkracht vertelt een
26
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
verhaal en alle kinderen spelen gelijktijdig het verhaal. De werkvorm kan worden gebruikt bij kleuters, maar is ook geschikt voor kinderen uit groep 3 en 4. TIJDSCHRIFTEN Toi toi toi : 24 theatersportlessen / Elzinga, D., Smallegoor, R. - Amsterdam : IT&FB, 2008. - 180 p. - Bron van beschr.: omslag. - Met lit.opg., webadressen en bijl. - ISBN 978-90-6403-730 -6 Boek met daarin 24 lessen over theatersport. Het is verdeeld in acht thema's, met drie lessen bij elk thema. Elke les begint met twee warming ups, gevolgd door twee oefeningen, twee games en een afsluiter. Er wordt ingegaan op een aantal belangrijke thema's zoals accepteren, samenwerken, non-verbale communicatie en verhaalopbouw. Ook wordt de geschiedenis van theatersport beschreven, en wordt uitgelegd hoe een theatersportvoorstelling - een 'wedstrijd' - in zijn werk gaat. Het boek is geschikt voor iedereen die met theatersport aan de slag wil: zowel voor leerkrachten basisonderwijs, het speciaal onderwijs als ook leerkrachten voortgezet onderwijs, (studenten)begeleiders, jeugdspelleiders en verder iedereen die geïnteresseerd is in improvisatietheater. 792 ELZ Summer... out and about [dvd] : vmbo dansklas 2006 / Bell, B., Blauw, C., producent Teekens, J. [Rotterdam] : Thorbecke [etc.], 2006. - 12 min. Uitvoering van leerlingen van de vmbo dansklas 1 en 2 van het 'Thorbecke voortgezet onderwijs' in Rotterdam. De school besteedt aandacht aan het ontwikkelen van talenten op het gebied van sport, toneel, dans en beeldende vorming. [DV] 795 BEL
LITERATUUR Dichten, rijmen en rappen / Rooyackers, P. - 2008 (Kunstzone; Vol. 7, nr. 10, okt. 23-26 p.) Thema van de Kinderboekenweek van 2008 is poëzie. Hier worden oude en nieuwe boeken besproken inclusief creatieve opdrachten die te maken hebben met het thema poëzie en bestemd zijn voor middelbare scholieren. TIJDSCHRIFTEN Volwaardig literair onderzoek : een reële optie op havo en vwo / Schram, D., Maas, W. - 2008 (Kunstzone; Vol. 7, nr. 11, nov. 25-27 p.) In dit artikel aandacht voor het project 'Extra talent: literatuur en lezersonderzoek', dat het Onderwijscentrum van de Vrije Universiteit sinds 2005 in samenwerking met de Faculteit der Letteren van dezelfde universiteit organiseert. Hierbij wordt empirisch literatuuronderzoek gedaan in de klas. Dergelijk onderzoek is vooral inspirerend voor getalenteerde middelbare scholieren. De gehanteerde manier van werken kan een uitgangspunt zijn om ook voor andere vormen van cultuuronderwijs samenwerking met de universiteit te zoeken. TIJDSCHRIFTEN Voorlezen en jeugdboeken in de curricula's van de pabo's / Otter, M.E., Paus, H. - Amsterdam : Stichting Lezen, 1998. - 20 p. : tab. - Met samenv. Verslag van de resultaten van een onderzoek naar de plaats van (voor)lezen op de Pabo's. Het onderzoek wil antwoord geven op de volgende vragen: 1. Wat is de plaats van voorlezen en jeugdliteratuur op de Pabo's? 2. Welke bronnen, activiteiten, doelen en vaardigheden gebruiken studenten om voorlezen en jeugdliteratuur een plaats te geven in de onderwijspraktijk? Digitale versie: www.lezen.nl/files.php?file_id=365 820 OTT
27
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
Writing with families : strengthening the home/school connection with family scribe groups / Arthur Kelly, S., auteur van voorwoord LeMahieu, P.G. - Gainesville, FL : Maupin House, 2006. - XI, 116 p. : ill. - ISBN 978-0929895-66-6 In this book the author describes a project that engages parents by involving them in their children's writing lives, by asking them to serve as critical readers of their children's work, and by having them contribute to the writing conversation through their own work. He describes how the project was conceived, organized, and carried out. He also presents and analyzes parents' and students' responses to these new roles and relationships and suggests how a family writing group can be used as a valuable part of the educational process in schools. 820 KEL
OVERIG Fondsen werven : de relatiegerichte aanpak / Sanders, G., auteur van voorwoord Wijers, H. - 2e dr. - Assen : Van Gorcum, 2007. - VIII, 130 p. : fig., ill., tab. - Met lit.opg, begrippenlijst en reg. - ISBN 978-90-232-4197-3 Praktische handleiding voor leidinggevenden, stafmedewerkers, bestuursleden, vrijwilligers en fondsenwervers, werkzaam bij algemeen-nut-instellingen. Het boek bestaat uit vier delen. Na een verkenning van de achtergronden van het relatiegericht fondsen werven, worden de belangrijkste pijlers van een systematische fondsenwervingsaanpak beschreven. Dit gebeurt aan de hand van zeven regels, waarbij telkens de theorie en de praktische uitwerking aan de orde komen. Vervolgens laat de auteur zien hoe binnen algemeen-nutinstellingen draagvlak kan worden gecreëerd voor het beoefenen van relatiegerichte fondswerving. Het laatste deel bevat de conclusies en een reeks van praktische aanbevelingen. Een van de voorbeelden die gegeven wordt is de wijze waarop het Museum of Modern Art in New York fondsen werft. 336 SAN Fondsenboek 2009 / FIN, Vereniging van Fondsen in Nederland. - 13e ed. - Den Haag [etc.] : FIN [etc.], [2008]. - 749 p. - Met reg. - ISBN 978-90-5730-550-4 Overzicht van fondsen in Nederland, die een aanzienlijk deel van hun inkomsten gebruiken voor het onverplicht steun verlenen aan derden. Er zijn fondsen opgenomen op het gebied van: maatschappelijk werk, gezondheidszorg, internationale hulp, milieu, natuurbehoud en dierenbescherming, onderwijs en onderzoek, kunst en cultuur, sport en recreatie en charitas. Naast adresgegevens zijn van ieder fonds de doelstelling, de aanvraagprocedure en andere relevante gegevens opgenomen voor het indienen van een aanvraag. [NA] 336 FON Pyttersen's Nederlandse Almanak 2008-2009 : jaarlijks verschijnend handboek van organisaties, instellingen en personen in Nederland / samensteller Garritsen, A.M. - Houten : Bohn Stafleu Van Loghum, 2008. Versch.pag. - Met reg. - ISBN 978-90-313-5266-1 Feitelijke informatie over maatschappelijk Nederland: verenigingen en stichtingen, politieke partijen, vrije ondernemingsorganisaties, departementen, onderwijsinstellingen, musea, bibliotheken, persorganen, reclamebureau's, instanties op het gebied van tijdsbesteding, kunst en cultuur etc. [NA] (058) PYT Staatsalmanak voor het Koninkrijk der Nederlanden 2009 / eindredacteur Turlings, A.D. - Den Haag: SDU, 2008. - Versch.pag. - Met reg. - ISBN 978-90-12-12835-3 Overzicht van overheidsinstellingen. In verschillende hoofdstukken wordt zakelijke informatie gegeven over: Koninklijke Familie en Huis van Hare Majesteit de Koningin, regering en kabinetten, Staten Generaal, Raad van State, rechtswezen, Nederlandse Antillen, Aruba, ministeries, provincies (provinciaal bestuur), gemeenten, samenwerkingsorganen, waterschappen en publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie. [NA] (058) STA
28
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
BVE-PROJECTEN Deze BVE-projecten zijn nu beschikbaar en te leen in het studiecentrum. De projecten zijn reeds eerder gepubliceerd in 'Zicht op… cultuureducatie in de BVE-sector', 2007, nr. 4.
Als je de woorden maar kent : gedichten van Nederlandstalige deelnemers aan de volwasseneneducatie / J. van Hest (redacteur) … [et al.]. – Den Bosch : CINOP, 2001. – 29 p. : ill.– In opdr. van het ministerie van OCenW Tientallen gedichten en verhalen zijn vanuit diverse ROC's ingezonden voor opname in deze bundel, die verscheen ter gelegenheid van de Week van het Leren van 2001. 820 ALS 'Altijd je stem laten horen': muziektheaterproject voor roc's / Dario Fo College. - Poeldijk : Dario Fo College, 2000. - Bevat: Slotaccoord (86 p.), De laatste noot (ongepag.), lesbrief Zeven manieren om een schrijver te benaderen (14 p.), lesbrief De invloed van Kurt Weill op de popmuziek (10 p.), Zeg maar Leonardo meneer Brecht (72 p.), videoband Willem Breuker Kollektief & Theatercollectief 12+10+18 Materiaal van een muziektheaterproject voor ROC's. De theatervernieuwers Bertolt Brecht en Kurt Weill staan centraal in het project. Het project zelf bestaat uit verschillende onderdelen waaronder het bezoeken van concerten van het Willem Breuker Kollektief en voorstellingen van Brecht en het maken van een muziektheatervoorstelling door ROC-leerlingen geïnspireerd op Brecht of Weill. Initiatiefnemer van het project is de unit EVO2 Westland van de TRE-Onderwijsgroep. Het project is uitgevoerd met drie andere ROC's namelijk Onderwijsgroep Haaglanden, het Da Vinci College uit Dordrecht en ROC Amsterdam e.o. 780 ALT [VI] 780 ALT Baronie in caleidoscopie : verslag van de culturele activiteiten in het kader van de regeling Cultuur en school voor de Bve-sector 2001-2002 / Baronie College. – Breda : Baronie College, 2002. – 37 p. + videoband en dvd Wie de wereld in huis heeft, kan de hele wereld aan Het Baronie College in Breda heeft gedurende een schooljaar zijn studenten een cultureel programma aangeboden bestaande uit een receptief programma, een actief programma en een afsluitende culturele dag. Verschillende units van dit ROC organiseerden diverse activiteiten, waaronder een rondreizend percussieorkest van een professionele djembéspeler en deelnemers van het ROC. Een ander voorbeeld is het activiteitenprogramma 'De wereld in huis', een samenwerkingsverband met Kunstenaars in Actie, een bureau dat werkt met allochtone kunstenaars. 701 BAR [VI] 701 BAR [DV] 701 BAR Beeld : eindrapportage / ROC Landstede. - Zwolle : ROC Landstede, 2005. - 11 p. + dvd Het project 'Beeld' bestond uit het ontwikkelen van een wekelijks cultureel jongeren televisieprogramma dat uitgezonden werd op de lokale omroep. Alle eerstejaarsstudenten (ongeveer 140 studenten) van de opleidingen Media & Vormgeving, Media & Organisatie, Dans & Drama, Vrije tijd en Recreatie kregen opdracht mee te werken aan de uitzendingen. In de uitzendingen schetsten jongeren een beeld van hun dagelijks bestaan, van hun verschillende culturen en leefstijlen. Studenten uit de verschillende opleidingen werkten gedurende een half jaar in wisselende samenstelling aan de uitzendingen. 654 BEE [DV] 654 BEE
29
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
Blauwe plekken : een educatieve film over kindermishandeling en pesten [dvd] / Dario Fo College. – Poeldijk, Dario Fo College, 2004 De theatervoorstelling 'Blauwe plekken' is een educatief theaterproject over kindermishandeling. De film kan als lesmateriaal of voorlichtingsmateriaal gebruikt worden op scholen of door organisaties ter voorkoming en aanpak van kindermishandeling. In de film wordt het verhaal gevolgd van de voorstelling, afgewisseld met fragmenten van 'the making of'. De voorstelling werd gespeeld door leerlingen van theaterschool Koperen Kees van het Dario Fo College. 'Blauwe plekken' maakt onderdeel uit het van overkoepelende Dario Fo-project 'Tussen kust en kunst' (onderdeel De cirkel, in beweging). [DV] 792 BLA Bloffen met muziek / ROC van Twente. – [Hengelo] : ROC van Twente, 2004-2005. – Bevat: Inhoudelijke verantwoording (2 p.), informatiemap (met o.a. lesbrieven, poster, impressies van workshops) Met het project 'Bloffen met muziek' leerden deelnemers van de opleidingen elektrotechniek en werktuigbouwkunde van het ROC van Twente in drie weken te spelen in een band en zichzelf te presenteren op een podium op instrumenten als keyboard en slagwerk. De workshops werden gegeven door docenten van Muziekschool Hengelo en de resultaten werden getoond in het Rabotheater in Hengelo. 780 BLO Brede school project / Kellebeek College. – Bergen op Zoom : Kellebeek College, 2004-2005. – Bevat: Verslag brede schoolproject 2004 van de afdeling Traject van het Kellebeek College (voorheen Zoomvliet College), m.b.t. de Regeling Cultuur en School voor de Bve-sector 2003–2004 (66 p.), Brede schoolactiviteiten cultuur 2002/2003 (14 p.), print website (div. pag.), print powerpointpresentatie (5 p.), Activiteitendag Locatie Bergen op Zoom (ongepag.), Zelfverdediging (ongepag.) Het Brede school project van afdeling Traject/AMA van het Kellebeek College Zoom is opgezet om te onderzoeken of er mogelijkheden waren om de vrijetijdsbesteding van de alleenstaande minderjarige asielzoekers (AMA's) te verbeteren. Samenwerkingspartners waren onder andere: het Centrum voor de Kunsten in Bergen op Zoom, het multiculturele jongerencentrum Fusion en de afdeling Cultuur van de gemeente Bergen op Zoom. Er zijn culturele activiteiten ontwikkeld zoals Popwerkplaats, Streetdance/Clipdance en Fotografie die aansluitend op de lesuren plaatsvonden. 701 BRE CultureShock : kunst en cultuur op het ROC Midden Nederland / L. Kuo, D. Martina, J. van der Hoeven. [Utrecht] : ROC Midden Nederland, 2006. – Ongepag. Boekje gemaakt door studenten van het Productiehuis 'The learning Experience'. Het Productiehuis is een leer/werk bedrijf voor studenten en coördineert de kunst en cultuuractiviteiten van het ROC Midden Nederland. Het boekje laat zien wat er binnen een ROC mogelijk is met kunst en cultuur. 701 KUO Cultuur in de volwasseneneducatie voor allochtonen / Mondriaan Stadscollege voor Educatie. – [Den Haag] : Mondriaan Stadscollege voor Educatie, 2003-2004. – Bevat: Cultuur in de volwasseneneducatie: verslag het project 2003 (15 p.), bijlagenmap met o.a. lesbrief en cd 'Vleugels van herinnering', docentenmap Mauritshuis Doel van het project 'Cultuur in de volwasseneneducatie voor allochtonen' was alle 6000 allochtone cursisten van het Stadscollege voor Educatie kennis te laten maken met de culturele instellingen en voorzieningen in Den Haag. Het Stadscollege heeft daarvoor een werkgroep opgericht, waarin docenten van alle trajecten van het college waren vertegenwoordigd. Deze werkgroep ontwikkelde samen met vertegenwoordigers van Haagse culturele instellingen deelraamplannen, die door de docenten in de reguliere lessen werden uitgevoerd. 701 CUL [CM] 701 CUL
30
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
Cultuur met een hoge C : verantwoording / R. Schinkel-de Bree. – Terneuzen : ROC Westerschelde, 2007. – 28 p : ill. - Met bijl. Het project 'Cultuur met een hoge C' van ROC Westerschelde omvatte kunsteducatieve activiteiten voor cursisten van dit ROC, voornamelijk van de sector Techniek. Het ging hier onder andere om themadagen MCK (Maatschappelijke Culturele Kwalificatie). Deze dagen hadden verschillende thema's zoals verkeersveiligheid, arbeid en samenleving, democratie en rechtsstaat. Tijdens deze themadagen werd middels workshops en demonstraties het programma geïntroduceerd bij de cursisten in de sector Techniek. Voor het project werd samengewerkt met onder andere Toonbeeld (gemeentelijke centrum voor de kunsten), individuele kunstenaars en Scoop. 701 SCHI Cultuurproject 'Economie en Kunst' 2006 : voor cultuur en school voor de bve sector 2006 / K. de Ronde. Utrecht : ROC Midden Nederland, 2007. - 31 p. : ill. Het cultuurproject 'Economie en Kunst' van de unit Economie van het ROC Midden Nederland had onder meer als doelstelling meer cursisten de kans bieden om hun kunstzinnige talenten te ontdekken en het ontwikkelen van leerlijnen gekoppeld aan culturele activiteiten. Dit project was een middel om de verbreding - die met het project 'Mixed.nl' is ingezet - om te zetten naar een structureel aanbod van culturele activiteiten binnen burgerschapscompetenties, waarbij het zelf actief zijn met organiseren en verwerkingsopdrachten centraal stond. 701 RON Cultuurproject 'Mixed.nl' 2005 : voor cultuur en school voor de bve-sector 2005 / K. de Ronde. - Utrecht : ROC Midden Nederland, 2006. - 12 p. Verslag van de culturele activiteiten van het cultuurproject 'Mixed.nl' van het ROC Midden Nederland, unit Economie. De naam van het project is afgeleid van de achtergrond van de cursisten van de unit Economie die zeer divers is. De populatie bestaat namelijk voor 60% uit jongeren (16–24 jaar) van anderstalige herkomst. Deze jongeren maken via cultuurprojecten als 'Mixed.nl' vaak voor het eerst kennis met kunst en cultuur. Het doel van het project was het optimaliseren van het aanbod dat werd ingezet in het project 'Kracht in diversiteit', en een start te maken met verdieping van het aanbod. Enkele activiteiten: een bezoek aan het Centraal Museum en een bezoek aan de Artiesteningang van Muziekcentrum Vredenburg. Bij deze activiteiten verzorgde een kunstenaar op school een les waarin cursisten actief kunst beoefenden. 701 RON Design 4 All / ROC van Twente. – Enschede : ROC van Twente, 2006. – Bevat: inhoudelijke verantwoording (3 p.), boek met foto's van ontwerpen met een korte beschrijving van het ontwerp en de ontwerpers (ongepag.), Design4all: van techniek naar kunst, van kunst naar techniek (1 p.), diverse foto's (ongepag.) Met het project 'Design 4 All' leerden deelnemers van het ROC van Twente ervaren wat design in het dagelijks leven betekent. Na onder andere een museumbezoek ontwierpen de deelnemers zelf een kruiwagen. Het project was bedoeld voor het eerste leerjaar van de beroepsopleidende leerweg niveau 4 werktuigbouwkunde (ca. 50 deelnemers). Enkele van de ontwerpen werden op schaal dan wel op ware grootte uitgevoerd en tentoongesteld voor het gehele ROC (ca. 30.000 deelnemers). Het ROC werkte samen met het kunstencentrum Hengelo en met Crea, centrum voor kunsteducatie in Hengelo. 745 DES E5 : een culturele hoofdweg : eindrapportage van het project E5 ter bevordering van cultuureducatie van het Koning Willem I College in 's-Hertogenbosch / H. Langenhuijsen. - Den Bosch : Koning Willem I College, 2007. - 14 pag. : ill. - Met bijl. Het project 'E5' had als doel het aanbrengen van een infrastructuur waardoor ook in de daarop volgende jaren cultuureducatie een belangrijke plaats kon blijven innemen in het ROC. Met dit project moest cultuureducatie definitief verankerd worden in het onderwijs. Net als bij twee eerdere projecten lag de nadruk op de diversiteit
31
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
aan kunstdisciplines en op de toegankelijkheid van het aanbod voor alle deelnemers, ongeacht hun achtergrond. 701 LAN Eemland polderland : een kennismaking met de eigen omgeving voor cursisten Nederlands als Tweede taal / ROC de Amerlanden. - Amersfoort : ROC de Amerlanden, 2004. - Losbladig Het project 'Eemland Polderland' werd begin 2003 opgestart door ROC de Amerlanden in samenwerking met Erfgoedhuis Utrecht. Doel was het ontwikkelen van lesmateriaal voor cursisten Nederlands als Tweede taal, waarin zij kennis maken met de geschiedenis van hun nieuwe woonplaats. 725 EEM Eindverslag 2004/2005 : project 'Let's dance together' / E. Baud. – Utrecht : ROC Midden Nederland, 2006. – 10 p. + dvd ROCk your world: talentenjacht ROC Midden Nederland 2005 Met het project 'Let's dance together' wilde het ROC Midden Nederland het volgende gaan doen/bereiken: organiseren van voorstellingen voor leerlingen; organiseren van een cultuurwedstrijd met voorrondes en scouting en een finale voor tien afdelingen; continueren van bestaande samenwerking met Pitch, Springdance, Wereldfeest en Landelijk Amateur Festival voor groepjes studenten; professionaliseren van het interne netwerk vanuit het Productiehuis i.o.; verdiepen en uitbreiden van externe samenwerkingsverbanden. 701 BAU [DV] 701 BAU Eindverslag 2005/2006 : project 'Kestafette' / E. Baud. – Utrecht : ROC Midden Nederland, 2007. – 9 p. : ill. Het project 'Kestafette' resulteerde in een tweedaagse kunst- en cultuurmanifestatie met de naam 'Geschiedenis en Toekomst'. De manifestatie vond plaats in april 2006 en omvatte onder meer de finale van de talentenjacht die ROC-breed plaatsvond, diverse optredens en de feestelijke aftrap van het Productiehuis. Het Productiehuis is een leer/werkbedrijf voor studenten Kunst, Cultuur en Media, en is het aanspreekpunt voor kunst en cultuur op ROC Midden Nederland. Via dit project deden zo'n 250 studenten die normaal alleen passief in aanraking komen met cultuur, actief aan cultuur. 701 BAU De engel en de duizend doden [cd] / EVO2 Westland. – Poeldijk : EVO2 Westland, 1998 Ter gelegenheid van het 800-jarig bestaan van Naaldwijk kreeg de afdeling kunstzinnige vorming van ROC EVO2 Westland de opdracht een opera te brengen voor alle inwoners van Naaldwijk. De samenwerking van EVO2 met onder andere jeugdtheaterschool Koperen Kees en Theatercollectief 12+10+18 resulteerde in een openluchttheaterspektakel in mei 1998. De liederen en muziek die speciaal hiervoor geschreven zijn, staan op deze cd. [CM] 782 ENG Er was eens … : blokboek voor deelnemers / ROC Eindhoven, School voor sport en welzijn. – Eindhoven : ROC Eindhoven, 2004-2005. -32 p. + dvd Presentaties ROC 2005 + dvd Presentaties procesverslag 'Er was eens' is een multidisciplinair project dat resulteerde in een presentatie en een dvd. Het project is uitgevoerd door ongeveer 100 deelnemers op tien verschillende locaties in het werkveld kinderopvang, peuterspeelzaal, BSO, verstandelijk gehandicaptenzorg, speciaal onderwijs en ouderenzorg. De deelnemers bedachten in groepjes van ongeveer tien een verhaal met een normen en waarden element voor een van de werkvelden. Tijdens de laatste projectweek speelden de groepjes de verhalen op locatie in het werkveld. De presentaties zijn verzameld en opgenomen op een dvd. 701 ERW [DV] 701 ERW
32
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
Evaluatie Kunst- en educatieprojecten 2001-2002 Mondriaan onderwijsgroep : een samenwerking tussen College Toeleiding en Training en Theatergroep DRANG / L. van Amelsfort, A. den Burger, M. Franssen. – [S.l.] : Mondriaan Onderwijsgroep, [2002]. – 33 p. : ill. De Mondriaan Onderwijsgroep werkte al enkele jaren samen met Toneelgroep Drang. Deze samenwerking resulteerde in het schooljaar 2001-2002 in een aantal voorstellingen en workshops voor en door cursisten met daarin de nadruk op dans, met als overkoepelend thema 'arm en rijk'. 792 AME Evaluatie van het projectplan 'Rondje Kunst' van ROC Landstede afdeling SCW/SRAW / ROC Landstede. Zwolle : ROC Landstede, 2003. - 15 p. + videoband Een rondje kunst Met het project 'Rondje kunst' wilde de afdeling SCW/SRAW haar studenten door middel van projecten die ervaringsgericht zijn opleiden in het werken met kunst en cultuur binnen het sociaal cultureel werk. Activiteiten die plaatsvonden waren onder andere bezoeken aan theater- en muziekvoorstellingen en meedoen aan workshops dans en theater. 701 EVA [VI] 701 EVA FC-Cult / Friesland College. - Leeuwarden : Friesland College, 1999-2007. - Bevat: FC-Cult Twa 2001-2002 (inhoudelijk verslag (ongepag.), Projectplan FC-Cult Twa voor het schooljaar 2001-2002 (ongepag.), FC-Cult Trije 2002-2003 (inhoudelijk verslag (ongepag.) en drie enveloppen met impressies), FC-Cult Fjouwer 20032004 (inhoudelijke en financiële verantwoording (ongepag.) en portfolio), FC-Cult Fiif en Seis 2004-2006 (inhoudelijke en financiële verantwoording (ongepag.) en portfolio), videoband het FC/Spektakel : het Beest Het Friesland College heeft vanaf het begin gebruik gemaakt van de Regeling Cultuur en School. Het project FC-Cult heeft in die periode een belangrijke ontwikkeling doorgemaakt. Aanvankelijk stond het organiseren van culturele activiteiten centraal, vervolgens is het accent verlegd naar het ondersteunen van leertrajecten, door onder meer het inzetten van kunstenaars als gastdocenten bij het uitvoeren van prestaties. Het team FCCult heeft een netwerk van cultuurambassadeurs vanuit de units opgebouwd, en heeft de relaties met de culturele instellingen verdiept. De activiteiten van FC-Cult zijn per 1 januari 2007 gebundeld in een servicecentrum voor de kunst, genaamd B–Art. De verankering van cultuureducatie binnen het Friesland College is hiermee door het College van Bestuur structureel gewaarborgd. 701 FCC [VI] 701 FCC (Ge)Bouwen en vormgeving : eindrapportage / Albeda College. – Rotterdam : Albeda College, 2007. – Div. pag. Doelstelling van het project '(Ge)Bouwen en vormgeving' was het realiseren van een proces waarin deelnemers van de kaderopleiding bouwkunde leren nadenken over het letterlijk vormgeven van een nieuwe functie van een gebouw. De deelnemers kregen de opdracht om panden te indexeren wat betreft hun waarde als cultureel erfgoed. Uiteindelijk stond één pand centraal. Leerlingen gingen na welke nieuwe bestemming dit pand zou kunnen krijgen en hoe dit gerealiseerd kon worden. Via het project maakten deelnemers diepgaander kennis met bouwstijlen en vormgeving, deden zij onderzoek naar bronmateriaal en bespraken zij ideeën met architecten, kunstenaars en begeleiders. Na voltooiing van het project gaven deelnemers rondleidingen in het pand voor mededeelnemers, vmbo-leerlingen of andere belangstellenden. 720 GEB Geweld(ig) / Dario Fo College. – Poeldijk : Dario Fo College, 2003-2004. – Bevat: deelnemersenquête (17 p.), programmaboekje (ongepag.), promotiemateriaal (poster, flyer, foto's), dvd met impressie. 'Geweld(ig)' is een dans- en bewegingsproject voor en door mbo-jongeren van het Dario Fo College (onderdeel van de Mondriaan Onderwijsgroep) en het jongerenwerk Westland. Voor het project werden drie dansstukken gerealiseerd met als thema geweld. De jongeren die deelnamen hadden over het algemeen weinig
33
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
danservaring. Zij kregen gedurende acht weken danstraining en werden gestimuleerd dansvoorstellingen in het professionele circuit te bezoeken. 'Geweld(ig)' maakt onderdeel uit het van overkoepelende Dario Fo-project 'Tussen kust en kunst'. 795 GEW [DV] 795 GEW Grenzeloos / Dario Fo College. - Poeldijk : Dario Fo College, 1999-2001. - Bevat: Kunst & cultuur zonder begrenzing voor ROC's (15 katernen), Grenzeloos : kunst & cultuur zonder begrenzing voor roc's : realisatie (ongepag.), catalogus Kunst & Vliegwerk (59 p.), gedichtenbundel 'Als ik een letter was dan wou ik de K zijn' (125 p.), gedichtenbundel Land dat in mij woont (7 boekjes in doosje), Poëzie in de nieuwe taal : zestien gedichten van cursisten Nederlands als tweede taal van het Dario Fo College (29 p.) Beschrijving van het cultuureducatie project 'Grenzeloos' van het Dario Fo College. Dit project omvat negen verschillende producten voor alle ROC-doelgroepen, waarin alle disciplines aan bod komen. Dit pilotproject wordt aangeboden aan 46 ROC's. 701 GRE Grenzeloos talent in Groningen / Alfa-college. – Groningen : Alfa-college, 2003-2007. – Bevat: Switsj special maart 2004 : Jaarverslag kunst en cultuur 2002- 2003 (16 p.), Projectplan Grenzeloos talent in Groningen! 2003/2004 (12 p.), Switsj special mei 2005 : Jaarverslag kunst en cultuur 2003-2004 (16 p.), Switsj special april 2006 : verslag kunst en cultuur 2005/2006 (18 p.), Jaarverslag 2006 Kunst en cultuur (16 p.), Grenzeloze landschappen (32 p.), Switsj, magazine van unit Educatie Alfa-college : extra editie november 2002 (38 p.), Fotoboek een kus van Sofie (ongepag.), dvd Kerstmusical, Verbinding : poëzie-muziekproject Dichter bij het Alfa-college (44 p.), gelijknamige cd en dvd, dvd Ik en de wereld: mijn wereld is onze wereld de wereld is mooi kleur: het multi-culturele theaterproject Met het project 'Grenzeloos talent in Groningen' wilde het Alfa-college zijn deelnemers de mogelijkheid bieden zich te ontwikkelen op kunstzinnig en cultureel gebied. De afdeling Anderstaligen van de unit Educatie organiseerde tal van cultuureducatieve activiteiten. In 2006 bestond het Alfa-college tien jaar. Dat werd gevierd met het thema 'verbinding' met verschillende projecten, waaronder het poëzieproject Dichter bij het Alfa-college en een kerstmusical. 701 GRE [DV] 701 GRE Inhoudelijke evaluatie theaterproject Respect 2006 / ROC Flevoland. – [Almere] : ROC Flevoland, [2007]. – 4 p. In samenwerking met onder andere Stichting Theatermakerij ontwikkelde en organiseerde ROC Flevoland een theaterproject voor jongeren die geen of nauwelijks cultuuropvoeding krijgen. Thema's van het theaterproject waren respect (normen en waarden) en grip krijgen op je eigen leven. De jongeren bereidden zich voor op de theatervoorstelling aan de hand van een lesbrief over cultuur. Daarnaast werkten zij onder leiding van docenten mee aan de voorbereiding, de organisatie en de uitvoering van de theaterproductie. Het project was bedoeld voor de leerlingen (16–23 jaar) van de beroepsopleidingen op niveau 1. 792 INH 't Is weer eens wat anders : kunstprojecten op regionale opleidingen centra / Kunstbende. - Amsterdam : Kunstbende, 1999. - 25 p. : ill. De Kunstbende startte in 1998 vier proefprojecten op vier verschillende ROC's in Nederland. Het hoofddoel van de projecten was: het bevorderen van culturele activiteiten van jongeren die worden opgeleid binnen ROC's. De deelnemende ROC's waren: Friesland College Leeuwarden, Horizon College Heerhugowaard, Rijn-IJssel College Arnhem en Oosterscheldecollege Goes. De 41 projecten werden uitgevoerd in de eerste helft van het schooljaar
34
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
1998/1999. De projecten werden financieel ondersteund door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. 700 TIS Kunst voor de boeg / Noorderpoortcollege. – Stadskanaal : Noorderpoortcollege, 2005. - Ongepag. Met het project 'Kunst voor de boeg' kwamen (bijna) alle studenten van het Noorderpoortcollege in contact met cultuur en culturele instellingen. De deelnemers maakten zelf kunstproducties (video, dans, fotografie, muziek, theater, literatuur). Zij bezochten culturele instellingen in de directe omgeving en brachten die in beeld. 701 KUN Lekker puh!!! / ROC Midden Nederland. – Amersfoort : ROC Midden Nederland, [2007]. – Bevat: Lekker puh!!! (5 p.), krantenknipsel (1 p.), foto Om jonge, anderstalige moeders/opvoeders meer te betrekken bij de opvoeding en het onderwijs van hun kinderen, werd in opdracht van het ROC Midden Nederland, vestiging Amersfoort, een theaterproductie-opmaat gemaakt, getiteld 'Lekker puh!!!'. Het theaterproject was bedoeld voor laagopgeleide, anderstalige volwassenen uit diverse wijken van Amersfoort. Cursisten woonden de voorstelling mét hun kind(eren) bij. De speciale productie is tot stand gebracht in samenspraak met Theatergroep 'De Koning speelt'. In het taalthema traject Onderwijs & Opvoeding hebben cursisten een functionele woordenschat verworven die hen in staat stelde samen met hun kind(eren) van theater te genieten. Met dit project werd een link gelegd tussen 'natuurlijk leren' en culturele vorming. Voor dit project werkte ROC Midden Nederland samen met een basisschool, een onderwijsondersteuningsinstelling en met de bibliotheek. 792 LEK Lessuggesties als voorbereiding op de opera Carmen : voor docenten en cursisten van de Mondriaan Onderwijsgroep / Dario Fo College. – Poeldijk : Dario Fo College, 2004. – 14 p. + dvd Toen de gemeente Wateringen ophield te bestaan in verband met gemeentelijke herindelingen, gaf zij de opdracht aan het Dario Fo College een community-opera te realiseren. De opera Carmen is uitgevoerd met een cast van 350 personen en 130 vrijwilligers met uiteenlopende achtergronden en competenties, waaronder plaatselijke koren en leerlingen van dansscholen. 'Carmen' maakt onderdeel uit het van overkoepelende Dario Foproject 'Tussen kust en kunst' (oorspronkelijke naam project Carmen: 'Temperament in de tent'). 782 LES [DV] 782 LES Lied van verdriet / Dario Fo College. - Poeldijk : Dario Fo College, 2003. – Bevat: Lied van verdriet (16 p.), gedichtenbundel Reizen door de taal (ongepag.) Het project 'Lied van Verdriet' is een poëziemuziekproject ontwikkeld door het Dario Fo College. Cursisten van het Dario Fo College, onder wie verstandelijk gehandicapte leerlingen en leerlingen van theaterschool Koperen Kees, schreven onder leiding van de School der Poëzie liederen van verdriet (teksten, gedichten, woorden). Gerenommeerde componisten onder wie Louis Andriessen en Willem Breuker maakten vervolgens muziek bij deze teksten. In twee concerten werden tekst en muziek gepresenteerd door de makers van de gedichten, het Residentie Orkest, Willem Breuker Kollektief en Theater-collectief 12+10+18. 'Lied van verdriet' maakt onderdeel uit het van overkoepelende Dario Fo-project 'Tussen kust en kunst'. 780 LIE Lorca Festival / Dario Fo College. – Poeldijk : Dario Fo College, [2005]. – 40 p. : ill. Een theaterproject over het werk van de Spaanse schrijver Lorca. De spelers waren onder andere leerlingen van theaterschool Koperen Kees, Theatercollectief 12+10+18 en 55-plusers. Speciaal voor de cursisten van het Dario Fo College was er een parallelprogramma, geïnspireerd op onderdelen van het festival. 'Lorca Festival'
35
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
maakt onderdeel uit het van overkoepelende 42 Dario Fo-project 'Tussen kust en kunst' (oorspronkelijke titel van het project Lorca Festival was 'Wat de boer niet kent'). 792 LOR Meeting point / ROC Amsterdam. - Amsterdam: ROC Amsterdam, 2001-2006. - Bevat: Meeting Point, culturen treffen elkaar binnen het ROC, seizoen 2001- 2002 (div. pag.), Meeting Point, eindverslag 2002-2003 (19 p.), Meeting Point, ànders 2004: verantwoording van het Cultuur en Sportproject van het ROC Amsterdam 2003/2004 (8 p.), Meeting Point kom(t) langs, verslag en afrekening van het seizoen 2004/2005 (div. pag.), Meeting Point hoort erbij, project 2005/2006: verantwoording en afrekening (div. pag.), videoband ROC van Amsterdam Meeting Point 1 april 2003, videoband Meeting Point 2002 'Meeting Point' is een jaarlijks activiteitenprogramma bedoeld voor leerlingen en docenten van het ROC Amsterdam. Leerlingen en docenten kunnen mee doen aan tal van activiteiten waaronder dans, muziek, theater en sport. 701 MEE [VI] 701 MEE Moving ROCK / ROC Midden Nederland. – Utrecht : ROC Midden Nederland, 2006-2007. – Bevat: Eindverslag project Moving ROCK: internationaal theaterproject Italië, Litouwen, Turkije en Nederland, 3-14 mei 2006 (8 p.), diverse krantenknipsels en prints van websites, dvd Moving ROCK (met making of, voorstelling en foto's) In het project 'Moving ROCK' werkten jongeren/ studenten (tussen 18 en 23 jaar) uit een aantal Europese landen (Italië, Frankrijk, Litouwen en Nederland) aan voorstellingen met dans, theater, beweging, multimedia en beeldende activiteiten. Elk land werd vertegenwoordigd door een aantal studenten, specialisten in een van de kunstdisciplines, en door twee docenten. Door de krachten en kwaliteiten vanuit de verschillende culturen te bundelen, werd er binnen twaalf dagen naar een dynamische show toegewerkt. Met het project 'Moving ROCK' wilde ROC Midden Nederland studenten stimuleren aan culturele en kunstzinnige activiteiten deel te nemen, zowel actief als passief. 792 MOV [DV] 792 MOV MY ID / ROC Zadkine. - Rotterdam : ROC Zadkine, 2004. - Bevat: Eindrapportage Project 'MY ID': een multidisciplinair kunst en cultuur project: voor leerlingen en docenten van Zadkine in samenwerking met SKVR (64 p.), programmaboekje (ongepag.), Tekst gedicht taalcursus (ongepag.), Tekst theater onderdeel voorstelling (ongepag.), promotiemateriaal (poster e.d.), print van fotoverslag op website (7 p.), cd-rom met foto's voorstelling, cd-rom met cursus decorbouw en powerpointpresentatie, videoband met registratie voorstelling 'MY ID' is een multidisciplinair project van ROC Zadkine met als resultaat een productie. ROC Zadkine wilde zijn leerlingen laten kennismaken met kunst- en cultuuractiviteiten. Door deelneming konden leerlingen kunst en cultuur ervaren en werd een basis gelegd voor latere cultuurparticipatie. ROC Zadkine werkte voor dit project nauw samen met de SKVR. 701 MYI [CR] 701 MYI [VI] 701 MYI De ontmoeting : multiculturele ontmoeting in beeld / Noorderpoortcollege. - Groningen : Noorderpoortcollege, 2004-2005. - Bevat: De ontmoeting: multiculturele ontmoetingen in beeld (32 p.), lesbrief (1 p.), Multiculturele ontmoetingen: eindrapportage, januari 2005 (9 p.), Multiculturele ontmoetingen: bijlagen (ongepag.), cd met o.a. films en foto's Een project van de sector Educatie van het Noorderpoortcollege, een ROC in Noord-Nederland. In samenwerking met cursisten zijn acht spreekwoorden uit verschillende culturen in beeld gebracht. Deze beelden werden tentoongesteld aan leerlingen van het beroepsonderwijs op diverse locaties. Doel van het
36
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
project was om aandacht voor kunst en cultuur bij de leerlingen in het beroepsonderwijs te bevorderen en dat kennis van culturele waarden en normen werd uitgewisseld. 701 ONT [CM] 701 ONT Op het puntje van je stoel : interactieve theatervoorstelling / ROC Eindhoven. – Eindhoven : ROC Eindhoven, [2006]. - 4 p. Tijdens het project 'Op het puntje van je stoel' bereidden vijf klassen van de opleiding helpende welzijn van het ROC Eindhoven een interactieve theaterpresentatie voor. Ze speelden deze voorstelling met en voor een door hen zelf gekozen doelgroep. Zij werden begeleid door professionals in verschillende workshops en woonden ter introductie een voorstelling bij. Het thema van de voorstelling was 'spanning'. 792 OPH Out of Point Events / Da Vinci College. – [Dordrecht] : Da Vinci College, 2003-2004. – Bevat: Jaarverslag 2003 (25 p.), Bijlagen bij het jaarverslag Out of Point Events 2003 (ongepag.), Jaarverslag 2004 (33 p.), Bijlagen Jaarverslag 2004 Out of Point Events (ongepag.), Out of Point Events Da Vinci College 2005/2006 verantwoordt zich (13 p.), Bouwen vanuit het hart : plan van eisen (51 p.), kaarten Poëzieproject cluster welzijn 2004 'Out of Point' is een evenementenbureau dat tevens leerbedrijf is voor de organisatie van activiteiten op het gebied van cultuur, sport en recreatie. Leerlingen van vmbo, mbo en hbo kunnen ervaring opdoen. Zij worden begeleid door 'leer- en werkmeesters' uit het onderwijs en uit het bedrijfsleven. Onder 'Out of Point' vallen diverse kleine en grote projecten. 701 OUT Polanen toen en nu / Dario Fo College. – Poeldijk : Dario Fo College, [2005]. – Ongepag. : ill Voor het project 'Polanen toen en nu' maakten tien Nederlandse topfotografen portretten van de huidige bewoners van woongebied Polanen, bewoners met en zonder een verstandelijke handicap. Bij de samenstelling van de portretten werd de stamboom van Polanen gevolgd. De tentoonstelling is op verschillende plaatsen in de omgeving geëxposeerd. Deze publicatie is de catalogus bij de tentoonstelling. 'Polanen toen en nu' maakt onderdeel uit het van overkoepelende Dario Fo-project 'Tussen kust en kunst'. 770 POL Een puntdak is voor de sneeuw / W. Arends (samensteller/redacteur) … [et al.]. - Poeldijk : Dario Fo, ondernemers in de kunst, 2005. - 223 p. : ill. Project waarin het culturele erfgoed van Nederland centraal staat, in het bijzonder Nederlandse bouwstijlen en design. Het bestaat uit zes modules in de vorm van lesbrieven die elk afzonderlijk te gebruiken zijn: 1) Huis en thuis, 2) Straat en wijk, 3) Stad en land, 4) Vorm en functie in het interieur, 5) Vormgeving en architectuur, 6) Bekende Nederlandse architecten. 'Een puntdak is voor de sneeuw' maakt onderdeel uit het van overkoepelende Dario Fo-project 'Tussen kust en kunst'. 725 PUN Rapportage cultuurproject 'Kracht in diversiteit' : voor cultuur en school voor de bve-sector / J. de Bruin. – Utrecht : ROC Midden Nederland, 2005. – 10 p. Het project 'Kracht in diversiteit' van de unit Economie van het ROC Midden Nederland had onder andere de volgende doelen: verbeteren van het pedagogische klimaat op school door confrontatie met kunst en cultuur, kennismaken met voor cursisten andere en nieuwe cultuuruitingen, herkennen en erkennen van aspecten van de eigen cultuur door cursisten, mogelijkheden bieden voor cursisten zich te profileren met erkenning van eigen cultuur, kennis en geschiedenis in diverse (theater) producties. Enkele activiteiten die zijn georganiseerd: filmbezoek en -festival, open podia, kijkje achter de schermen bij Vredenburg. 701 BRU
37
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
Regionale Opleidingen Centra : 't is weer eens wat anders II : een impressie van vier kunstprojecten / I. Bijnagte. - Amsterdam : Kunstbende, [2001]. - Ongepag. : ill. Net als in 1999 startte de Kunstbende, met financiële steun van het ministerie van OCenW, in 2000 kunstprojecten op vier ROC's. Het ging wederom om pilotprojecten waarin werd onderzocht hoe kunst en cultuur op een zinnige manier een plaats konden krijgen in ROC's. Deelnemende ROC's waren: ROC Zadkine Rotterdam, Oosterscheldecollege Goes, ROC De Friese Poort Leeuwarden/ Sneek en ROC Flevoland Almere. Het verloop van de projecten wordt beschreven en leerlingen, kunstenaars en docenten worden gevolgd bij hun activiteiten en geven hun mening. 700 BIJ ROCultuur / ROC Utrecht. - Utrecht : ROC Utrecht, 2002-2004. - Bevat: Eindverslag Cultuurfestival 2002 (14 p.), Evaluatie 2002 (2 p.), festivalkrant 2002 (ongepag.), recensies 2002 (div. pag.), Eindverslag 'ROCultuur Talentenjacht Plus' 2003 (11 p.), videoband ROCultuur festival 2002, videoband ROCultuurfestival 2003, videoband Chagbie en Backdraft Verslag van 'ROCultuur', een cultuurfestival van het ROC Utrecht. De eerste editie van het festival met als thema 'vuur' werd in 2002 gehouden; in 2003 vond de volgende editie plaats met het thema 'kracht'. Onderdelen van de festivals: voorstellingen en talentenjacht. 792 ROC [VI] 792 ROC Rotterdam Nu & Dan / Albeda College. – Rotterdam : Albeda College, 2002. - Bevat: Eindverslag (32 p.), Mediaboekje (ongepag.), Programma (ongepag.), achtergrondinformatie (ongepag.), videoband met registratie van voorstelling, cd-rom met foto's, promotiemateriaal (poster, kaarten, sticker e.d.) Het project 'Rotterdam Nu & Dan' resulteerde in een voorstelling van 250 cursisten van het Albeda College in Rotterdam. In deze voorstelling presenteerden zij hun visie op het verleden, het heden en de toekomst van Rotterdam in het Nieuwe Luxor Theater. Naast cursisten speelden buurtbewoners uit de Afrikaanderwijk djembé. Verder werd samengewerkt met instellingen als de SKVR, Hofplein Jeugdtheater en Rotterdams Lef. 701 ROT [CR] 701 ROT [VI] 701 ROT Sneeuwwitje : een realistisch sprookje [dvd] / Dario Fo College. – Poeldijk : Dario Fo College, 2004 Leerlingen van de theaterschool Koperen Kees speelden 'Sneeuwwitje', een hilarisch spel van jongeren in een historische omgeving. De thema's in het sprookje, jaloezie, gezondheid, uiterlijk e.d. zijn gebruikt als uitgangspunt voor interviews onder jongeren en hun belevingswereld. Beelden van deze interviews (afgenomen door leerlingen van Koperen Kees) zijn evenals de voorstelling op deze dvd te zien. De film is opgenomen in het CKV-aanbod voor scholen voortgezet onderwijs. 'Sneeuwwitje' maakt onderdeel uit het van overkoepelende Dario Fo-project 'Tussen kust en kunst' (onderdeel de cirkel, in beweging). [DV] 792 SNE Stel je voor : ontmoet de ander - de verbeelding als hangplek: eindrapportage van het project ter bevordering van cultuureducatie van het Koning Willem 1 College in 's-Hertogenbosch / H. Langenhuijsen. - Den Bosch : Koning Willem I College, 2005. - Ongepag. + cd met o.a. foto's Het project 'Stel je voor' is een vervolg op het project 'Voorbij grenzen' en had onder andere de volgende uitgangspunten: uitbouwen samenwerkingsverbanden met culturele instellingen; uitbouwen van samenwerkingsverbanden tussen verschillende afdelingen van het ROC; zoeken naar nieuwe samenwerkingsverbanden; uitbouwen van de mogelijkheden van de Koningszaal als ontmoetingsplaats voor studenten van allerlei afdelingen. 701 LAN [CM] 701 LAN
38
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
The Stripper / ROC Zadkine. – Rotterdam : ROC Zadkine, 2006. – Bevat: Evaluatie conform aanvraagformulier (8 p.), De Stripper: een cultuurproject voor deelnemers van Zadkine (13 p.), poster Het project 'The Stripper' is een multidisciplinair project voor eerstejaars BOL en BBL deelnemers van 4 van verschillende opleidingscentra van ROC Zadkine: Administratie, Welzijn Sport en Cultuur, Zorg en Educatie. Deelnemers konden kiezen vijf verschillende zones op het gebied van kunst en cultuur. Met de gekozen zones (minimaal twee) gingen de deelnemers in kleine groepen zelfstandig aan de slag. Bij de taken werden workshops gegeven in verschillende kunstdisciplines en werd de deelnemers de mogelijkheid geboden om Rotterdamse culturele instellingen te bezoeken. 701 STR Taal en teken : de stad : gedichten uit de volwasseneneducatie / ROC Flevo Poort. - Emmeloord : ROC Flevo Poort, 2002. - 20 p. In het kader van het project 'Taal en teken' hebben cursisten van ROC Flevo Poort gedichten geschreven. Het thema van de gedichten was 'de stad'. Er werd gewerkt met een aantal dichtvormen: haiku, elfjes en zintuigengedichten. 820 TAA Talent in het ID / ID College. – Gouda : ID College, 2003-2004 - Bevat: Talent in het ID (5 p.), divers promotiemateriaal (ongepag.) De school organiseerde een cultuurweek waarbij de school en zijn culturele omgeving centraal stonden. Diverse kunst- en cultuurworkshops vonden plaats, evenals film- en theatervoorstellingen. Doelen waren: het versterken van het culturele klimaat in de school, leerlingen leren verantwoording dragen voor de school en de directe omgeving, leerlingen actief kennis te laten maken met bestaand professioneel aanbod van de culturele instellingen in de regio. Het ID College werkte samen met De Werkschuit, het Filmhuis, de Goudse Schouwburg, de Jeugdtheaterschool, de muziekschool, het museum Het Catharina Gasthuis, het Verzetsmuseum, PJ Partners, het RO Theater en de architect van het schoolgebouw. 701 TAL Theater tussen de kassen / EVO2 Westland. – Poeldijk : EVO2 Westland, 1996. – 67 p. : ill. Deze publicatie geeft een impressie van de verschillende stromingen op het gebied van theatermaken in het Westland. Beschreven worden onder andere jeugdtheaterschool Koperen Kees en Theatercollectief 12+10+18, waar ROC EVO2 Westland een van de initiatiefnemers van was. 792 THE Tilburg is vele plekken : eindverslag kunst, cultuur en architectuurproject van ROC Midden Brabant Tilburg januari 2004-januari 2005 / M. van den Broek. – Tilburg : ROC Midden Brabant, 2005. – 16 p. : ill. – Met bijl. Met dit project wilden de colleges Techniek, Economie en DGO (cultuur) van het ROC Midden Brabant hun studenten op een interessante wijze met cultuur, kunst en cultureel erfgoed in aanraking laten komen. Voor de studenten is een curriculum ontwikkeld, waarbinnen zij kunst- en cultuuruitingen hebben bekeken in aanwezigheid van kunstenaars. Tevens namen ze tijdens excursies kennis van decorbouw, licht en geluid, architectuur, enzovoort. Na een bespreking met de kunstenaars gingen de studenten zelf aan de slag en hebben zij een kunstwerk geproduceerd. Na afloop werden de kunstwerken gepresenteerd in het gemeentehuis van Tilburg. 701 BRO Trots op techniek : natte voeten / Mondriaan Onderwijsgroep. – [S.l.] : Mondriaan Onderwijsgroep, [20052006]. – Bevat: Evaluatie natte voeten (15 p.), bijlagen o.a. Trots op techniek: panelen Tinwerf (beschrijving muurschilderingen nieuwe gebouw) en diverse nieuwsbrieven met interviews over project Voor de sector Techniek van de Mondriaan Onderwijsgroep is het project 'Natte voeten' ontwikkeld, over waterbeheersing in het Westland. Leerlingen maakten een techniekbeeld, een absurdistisch theaterstuk, een
39
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
film, foto's/muurschilderingen voor in het nieuw te openen schoolgebouw en een waterdans. De begeleiding van de verschillende onderdelen was in handen van professionele kunstenaars. 701 TRO Tussen kust & kunst / Dario Fo College. - Poeldijk : Dario Fo College, [2001?]. - Ongepag. Beschrijving van het project 'Tussen kust en kunst' van het Dario Fo College in kader van het Actieplan Cultuurbereik. Het project omvat 18 verschillende projecten waarin alle disciplines aan bod komen en alle doelgroepen op maat worden bediend. 701 TUS Tussen kust & kunst : realisatie / Dario Fo College. - Poeldijk : Dario Fo College, [2005]. - 108 p. Beschrijving van het project 'Tussen kust en kunst' van het Dario Fo College dat uitgevoerd is in het kader van het Actieplan Cultuurbereik Westland en Midden- Delfland. Het project omvat 20 deelprojecten bestemd voor ROC's waarin de kunstdisciplines muziek, theater, dans en beeldende kunsten aan bod komen. Van ieder deelproject worden onder andere de volgende onderdelen beschreven: omschrijving, realisatie, doelstelling, doelgroep en samenwerking. 701 TUS Tussen kust & kunst twee / Dario Fo College. – Poeldijk : Dario Fo College, [2005]. – 101 p. 'Tussen kust en kunst II' is een voortzetting van het cultuurproject 'Tussen kust & kunst II' en heeft wederom een looptijd van vier jaar. Het plan bestaat uit een raamwerk van 22 projecten en het structurele aanbod van Dario Fo met als centrale doelstelling: versterken en bevorderen van gemeenschapszin, respect en ontplooiing van het individu door middel van actieve en receptieve deelname aan kunst- en cultuuruitingen van alle mensen. 701 TUS Van ID naar Parade / ID College. - Alphen aan den Rijn : ID College, 2005. - Bevat: Rapportage uitvoering project van ID naar parade (11 p.), diverse persberichten, diverse promotiematerialen, cd met foto's In oktober 2005 werd in Alphen aan den Rijn een geheel vernieuwd stadshart geopend. Het ID College organiseerde voor deze feestelijke opening een parade, geheel verzorgd door leerlingen van verschillende opleidingen. Vanaf februari 2005 konden deelnemers kiezen uit diverse workshops, gegeven door docenten van Parkexpressie, het plaatselijk centrum voor de kunsten. Het resultaat van de workshops werd gepresenteerd tijdens de parade. De organisatie was in handen van een eigen leerbedrijf. Vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven adviseerden het leerbedrijf en docenten van het ID College begeleidden het proces. 701 VAN [CM] 701 VAN Van Slauerhoff tot Annie M.G. Schmidt / EVO2 Westland. - Poeldijk : EVO2 Westland, 1998. – 2 lesbrieven (ongepag.) + cd Poëzieproject voor (anderstaligen) in de volwasseneneducatie. Het project is een samenwerkingsverband van de Westlandse bibliotheken en het ROC EVO2 Westland. 820 VAN [CM] 820 VAN 'Van vrije vloer naar open podium' : project uitgevoerd door de divisie Techniek van het Albeda College / Albeda College. – [Rotterdam : Albeda College, 2004]. – Ongepag : ill. Het Albeda College wilde met dit project een open podium ontwikkelen waar zowel cursisten als werknemers producties kunnen oefenen en presenteren. De cursisten van de divisies Gezondheidszorg, Welzijn,
40
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
Dienstverlening, Economie, Techniek en Educatie namen de backstage activiteiten voor hun rekening. Voor het project werd onder andere samengewerkt met de SKVR en HAL 4. 792 VAN Verslag project Impact, culturele activiteiten 2002- 2003 / J. de Bruin. – Utrecht : ROC Utrecht, 2004. – 9 p. Met het project 'Impact' wilde de unit Economie van het ROC Utrecht onder andere: het cultuuraanbod inbedden in de unit, overdragen naar andere units van ROC Utrecht hoe cultuur kan worden ingebed, een opstap bieden aan cursisten om professioneler met cultuur om te gaan. Voorbeelden van activiteiten die plaats vonden: workshops fotografie en video, optreden van theatergroepen De Steil, Gestrikt en Stout, bezoeken van films van Moviezone. 701 BRU Verslaglegging project 'zien en voelen' / ROC Landstede. – Harderwijk : ROC Landstede, 2004-2005. – 20 p. + cd beamershow kunst + vormgeving, cd beamershow keuzes leerling stoelen project, cd aan het werk expo stoelen, videoband zien en voelen: samenwerkingsproject ROC Landstede en Centrum voor de Kunsten 't Klooster Het project 'Techniek zien en voelen' was een pilotproject om kunst, cultuur en vormgeving in de opleiding te integreren en was bedoeld voor de opleidingen bouwkunde, werktuigbouwkunde en elektrotechniek. Door colleges en workshops werden studenten gestimuleerd anders te kijken naar voorwerpen, waarbij beeldende kunst inspiratiebron kan zijn. Deze andere manier van kijken moesten ze daarna omzetten in een andere manier van werken en vormgeven. Het ROC werkte samen met 't Klooster, centrum voor de kunsten te Harderwijk en met kunstkennisnetwerk Autonomix.nl. 730 VER [VI] 730 VER Voorbij grenzen / Koning Willem I College. - Den Bosch : Koning Willem I College, 2004. - Bevat: Cultuur delen en verdelen: eindrapportage van het project ter bevordering van cultuureducatie van het Koning Willem 1 College in 's-Hertogenbosch (ongepag.), Grensgevallen: gedichten van allochtone medelanders (47 p.), cd met foto's Het uitgangspunt voor het project 'Voorbij grenzen' was een multiculturele dag in mei 2004, getiteld Grenzeloos. Daarnaast waren er drie thematisch verwante deelprojecten: 'Grensgevallen', 'Over de muur' en 'Flavours from elsewhere'. 701 LAN [CM] 701 LAN Wat nou! Next generation! / Da Vinci College. - Dordrecht : Da Vinci College, 2002. - Bevat: Evaluatie (2 p.), persmap (ongepag.), stageverslag (10 p.), 2 afleveringen Pasta, personeelsblad da Vinci College, folder, uitnodiging, videoband Wat Nou! the movie, videoband 'Wat Nou! the making of', videoband met de vier beste films van leerlingen 'Wat Nou!' is een film die gemaakt is voor en door studenten van het ROC Da Vinci College in Dordrecht in samenwerking met IdtV en de Stichting voor culturele educatie De Berckepoort. De film is een docudrama over het dagelijks leven van jongeren in het beroepsonderwijs. Onderdeel van dit filmproject is het 'Da Vinci Kortefilmfestival', waar studenten hun korte films konden laten zien die ze tijdens workshops hebben gemaakt. 791 WAT [VI] 791 WAT Wereld van cultuur / Albeda College. - Rotterdam : Albeda College, 2002-2003. - Bevat: Een wereld van cultuur (div. pag.), De cultuurjuwelen laten schitteren : verslag van een implementatietraject Kunst en Cultuur in de opleidingen Sociaal Cultureel Werker (SCW) en Sociaal Pedagogisch Werker niveau 3 (SPW) van het Albeda College gedurende het kalenderjaar 2003 (14 p.)
41
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
'Een wereld van cultuur' is een tweejarig project, waar in het eerste jaar circa driehonderd deelnemers van agogische opleidingen van het Albeda College aan hun persoonlijke ontwikkeling hebben gewerkt via kennismaking met andere culturele uitingen. In het tweede jaar stond het structureel inbedden van de kunsten cultuuractiviteiten centraal. 'Een wereld van cultuur' is een verzamelnaam voor de opleidingstrajecten Werelddans, Een wereld van muziek en Recreatie cultuurleider binnen het mbo. Voor dit project heeft het Albeda College samengewerkt met de SKVR en de Hogeschool voor Muziek en Dans. 701 WER Wiegeliederen wereldwijd [cd] / Theatercollectief 12+10+18. – Poeldijk : EVO2 Westland, [199?] Het project 'Wiegeliederen wereldwijd' is een initiatief van Theatercollectief 12+10+18, waarbij cursisten van EVO2 (expertisecentrum kunst en cultuur voor ROC's) betrokken waren. Zij selecteerden de liederen, zongen voor, vertaalden e.d. Het Theatercollectief voerde de liedjes uit en droeg elk liedje op aan een van de kinderen van de crèche van EVO2. [CM] 784 WIE Zappen en zoomen / ROC Midden Brabant. - Tilburg : ROC Midden Brabant, 2002-2004. - Bevat: Eindevaluatie januari 2004 (18 p.), Lesbrief Zappen (11 p.), 2 krantenartikelen, promotiemateriaal (2 'zap-kranten'), resultaten van verschillende opleidingen, dvd en videoband Zap 2003 Met het project 'Zappen en zoomen' (ook wel Zap door je eigen cultuur genoemd) werden deelnemers van het ROC Midden Brabant langs aspecten van de hedendaagse kunst geleid, aan de hand van het eigen toekomstige beroepsveld. De deelnemers kregen drie maanden lang lessen cultuureducatie en maakten verschillende producties, waaronder teken-, boetseer- en schilderwerk, kostuums en foto en video. ROC Midden Brabant werkte samen met Cultuur in School Tilburg (CiST), theater de Vorst, galerie en kunstuitleen FaXX en creatief centrum Duvelhok (de laatste drie zijn onderdelen van de Tilburgse Kunststichting). 700 ZAP [DV] 700 ZAP [VI] 700 ZAP
INSTELLINGENDOCUMENTATIE Activiteitenplan najaar 2006-2009 / 't Platform, Steunpunt Kunsteducatie Midden-Kennemerland, Heemskerk. Heemskerk : 't Platform Activiteitenverslag 2007 / Stichting voor Kunst en Cultuur Gelderland. - Arnhem : SKCG, Stichting voor Kunst en Cultuur Gelderland Beleidsplan 2008-2012 / Stichting Hillegomse Muziekschool. - Hillegom : St. Hillegomse Muziekschool Cultuurplan 2009-2012 : Mooi en meedoen, versterken ruimtelijke kwaliteit en vergroten cultuurparticipatie / Provincie Zuid-Holland. - Den Haag : Provincie Zuid-Holland De Terp 50 jaar een kunstentuin / Centrum voor de kunsten De Terp, Waalwijk. - Waalwijk : De Terp Jaarbericht 2007 / Concordia Kunst & Cultuur, Enschede. - Enschede : Concordia Jaarverslag 2007 / Keunstwurk, Friesland. - Leeuwarden : Keunstwurk Jaarverslag 2007 / UCK, Utrechts Centrum voor de Kunsten. - Utrecht : UCK
42
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
Jaarverslag 2007 / IVAK, Delfzijl. - Delfzijl : IVAK Jaarverslag 2006-2007 / CQ, Centrum voor de Kunsten in Zuidoost Drenthe, Emmen. - Emmen : CQ Jaarverslag 2007 / Parnas, Centrum voor de Kunsten, Leeuwarden. - Leeuwarden : Parnas Jaarverslag 2007 / Muziekschool Hunsingo, Bedum. - Bedum : Muziekschool Hunsingo Jaarverslag 2007 / Muziekschool Amsterdam. - Amsterdam : Muziekschool Amsterdam Jaarverslag 2006-2007 / Toonbeeld, SKVC, Stichting Kunstzinnige Vorming Castricum. - Castricum : Toonbeeld Jaarverslag 2007 / Centrum voor de Kunsten A7, Heerenveen. - Heerenveen : Centrum voor de Kunsten A7 Jaarverslag 2007-2008 / Instituut Pieter Brueghel Centrum voor kunst en vormgeving, Veghel. - Veghel : Instituut Pieter Brueghel Jaarverslag 2007 / SKV, Stichting voor Kunstzinnige Vorming 'It Toanhûs', Joure. - Joure : It Toanhûs Jaarverslag 2007 / Het Musiater, Zevenaar. - Zevenaar : Het Musiater Jaarverslag 2007 / Stichting Taalvorming, Amsterdam. - Amsterdam : Stichting Taalvorming Jaarverslag 2007 / Stichting Muzerije, Centrum voor Kunstzinnige Vorming en Kunsteducatie Den Bosch. - Den Bosch : De Muzerije Jaarverslag 2007 / Muzelinck, Centrum voor de Kunsten Oss. - Oss : Muzelinck Jaarverslag 2007 / Stichting Muziekschool, Kerkrade. - Kerkrade : SMK Jaarverslag 2007 / MOCCA, expertisenetwerk cultuureducatie. - Amsterdam : MOCCA Jaarverslag 2007 / Plein 23, marktplaats voor kunst- en cultuureducatie, Veghel. - Veghel : Plein 23 Jaarverslag 2006/2007 / Muziekschool Bergh. - 's-Heerenbergh : Muziekschool Bergh Jaarverslag 2007 / Scholen in de Kunst, Amersfoort. - Amersfoort : Scholen in de Kunst Jaarverslag 2007 / Kunst & Cultuur Drenthe. - Assen : Kunst & Cultuur Drenthe Jaarverslag 2007 / Stichting Hillegomse Muziekschool. - Hillegom : St. Hillegomse Muziekschool Jaarverslag 2007 / Stichting Cultura, Ede. - Ede : St. Cultura Jaarverslag 2007 / Kunstencentrum Venlo. - Venlo : Kunstencentrum Jaarverslag 2007 / Scala, Centrum voor de kunsten, Meppel. - Meppel : Scala Kiezen en delen : nota strategie en beleid Biblionet Groningen 2007-2009 / Biblionet Groningen. - Groningen : Biblionet
43
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008
Kunstenplan 2009-2012 / Bellissima. - Amsterdam : Bellissima Maken en meedoen : hoofdlijnen cultuurbeleid / Gemeente Den Bosch. - 's Hertogenbosch : Gemeente Den Bosch Musea en e-cultuur / Erfgoed Nederland. - Amsterdam : Erfgoed Nederland Ondernemen is de kunst : ondernemingsplan 2007 t/m 2010 / Vrije Akademie Delft. - Delft : Vrije Akademie Delft Samen & Overijssel : jeugd, sociale infrastructuur en cultuur 2009-2012 / Provincie Overijssel . -Zwolle : Provincie Overijssel Strategisch beleidsplan 2008-2012 / Stichting Taalvorming, Amsterdam. - Amsterdam : Stichting Taalvorming Vrij spel voor verbeelding : kunst- en cultuurvisie 2010 gemeente Hengelo / Gemeente Hengelo. - Hengelo : Gemeente Hengelo Werkplan Kunst Centraal : schooljaar 2008-2009 (subsidiejaar 2009) / eindredacteur van der Hulst, F., Kunst Centraal, (provincie) Utrecht. - Bunnik : Kunst Centraal Werkprogramma 2009 / Onderwijsraad. - Den Haag : Onderwijsraad
44
AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND OKTOBER 2008