Aanvalsplan laaggeletterdheid en de toekomst van de volwasseneneducatie Ina den Hollander Weert, 19 mei 2011 Kenniscirkel Leven Lang Leren Brabantse en Limburgse bibliotheken
Wat is laaggeletterdheid? “Geletterdheid is de vaardigheid om schriftelijke informatie die functioneel is in het leven van alledag (thuis, werk en samenleving) te begrijpen en adequaat te gebruiken.”
Laaggeletterdheid is het onvermogen daartoe.
Sociaal-economische gevolgen
Laaggeletterdheid kost Nederland een half miljard per jaar • 456 miljoen aan uitkeringen • 61 miljoen aan gezondheidszorg • 19,5 miljoen aan politie en justitie.
Omvang van het probleem • Nederland telt …. miljoen laaggeletterden dit is : • • • • •
….. van de bevolking …/3 is autochtoon. ….% van de beroepsbevolking. …..% van de niet-werkenden. …..% van de lage inkomens.
Landelijk Aanvalsplan 2006-2010 • Beter voorkómen dan genezen: voorschoolse educatie tot volwasseneducatie • Werving, toeleiding en bewustwording • Activering van ketenpartners: gemeenten, bedrijven en maatschappelijke organisaties • 3 partners: Stichting lezen en schrijven, Stichting Etv.nl en CINOP
Resultaten initieel onderwijs • Grotendeels vastgelegd in staand beleid: - invoering referentiekader taal en rekenen vo-po-(v)mbo - steunpunt taal en rekenen (alle informatie, voorbeeldexamens, regelingen en voorbeeldmaterialen) - digitaal taalportfolio (2011) - taalbeleid in mbo - training taal- en vakdocenten
Resultaten gemeenten en provincies • Website taalkracht voor gemeenten • Ruim 60% gemeenten is actief in bestrijding laaggeletterdheid, van kleine initiatieven tot brede gemeentelijke aanvalsplannen • Die gemeenten bereiken bijna 80% van de bevolking • Atlas bestrijding laaggeletterdheid gemeenten verschijnt in 2011
Resultaten bedrijfsleven
• Website met informatie en instrumenten • Convenant overheid bedrijfsleven • Aanpak laaggeletterdheid in het kader van bedrijfsscholing (Zeeman, Philips, Sita) • Aanpak in branches (bouw, schoonmaak, metaal, installatietechniek, zorg e.a.) • Brede aanpak in sociale werkvoorziening • Veel bewustwordingsactiviteiten
Bewustwording, taboedoorbreking en werving • Mediacampagnes en websites Stichting lezen en schrijven • Herkenningswijzers • Trainingen herkennen en doorverwijzen • Dag en week alfabetisering en de alfabetiseringsprijzen • Ambassadeurs acties i.s.m. Stichting ABC • www.basisvaardigheden.nl
Onderzoek • • • • • • •
Monitor deelname volwassenenonderwijs Monitor G52 Jaarlijkse voortgangsrapportages Jaarlijkse monitor aanvalsplan Slotrapportage (2011) ALL-onderzoek (2011) Onderzoek opbrengsten ve in bedrijven, zorg en welzijn (2011)
Volwasseneneducatie • • • •
• • • • • •
Kenniskring (intake, doelgroep, competentieprofiel) Tool NODW Protocol dyslexie bij laaggeletterde volwassenen Educatie als bedrijfspartner en ondersteunen vraaggericht werken Platform ambassadeursbegeleiders Training ambassadeursbegeleiders Platform projectleiders Wervings- en beleidsplannen Taal in NLQF Docentkwaliteit
Vervolg 2011 Cinop • • • • • • • •
Branches en bedrijven Regionale arbeidsmarkt Kwaliteit van docenten Taal in het NKK Digitaal taalportfolio (afronding) Kenniskring Inzet vrijwilligers educatie Onderzoek en monitoring
Opbrengsten • Thema staat op de kaart in media, bij gemeenten, provincies, bedrijfsleven, bibliotheken, onderwijs etc. • Thema wordt verbreed naar basisvaardigheden breed • Nieuw actieplan 2012-2015
Wat zijn basisvaardigheden • • • • • •
Lezen en schrijven Rekenen Digitale vaardigheden Sociaal-juridische vaardigheden Financiële vaardigheden Gezondheidsvaardigheden Taal is een onderliggende vaardigheid bij alle basisvaardigheden.
14
Opbrengsten • • • • • • •
ETV digitale programma’s - lees en schrijf - rekenen - geld - lees en schrijf voetbal - lees en schrijf gezondheid - klik en tik etc.
Trends
Trends
Trends • Meer richten op de groep laaggeletterden bovengrens niveau 1 • Uit onderzoek blijkt dat werkende laaggeletterden goed te bereiken zijn, dus verdere activering bedrijven • Bereik laaggeletterden via ouders in het po (preventief en curatief ineen) • Inzet vrijwilligers • Inzet op blended learning en internet
Toekomst: bedreigingen • Minder middelen participatiebudget, dus ook voor volwasseneneducatie • Bezuinigingen op bibliotheken • Vavo uit educatiebudget (50%) • Infrastructuur educatie brokkelt af, veel roc’s stoten afdeling af • Gedwongen winkelnering blijft tot 2015 • Meer inzet vrijwilligers
Kansen bibliotheken en ve • Leven lang leren ……………………………………….. • Ouder en kind ……………………………………….. • Blended learning ……………………………………….. • ………………………………………..
Ina den Hollander
[email protected] Mob: 06-51690016
. Pettelaarpark 1
Postbus 1585
5200 BP ‘s-Hertogenbosch
www.cinop.nl