Primair onderwijs
Aanstellings- en ontslagbeleid
Katern
14
Aanstellings- en ontslagbeleid | VOS/ABB
2
Aanstellings- en ontslagbeleid Primair onderwijs
Bezoekadres: Polanerbaan 15, Woerden Postadres: Postbus 162, 3440 AD Woerden Telefoon: 0348 - 40 52 00 Fax: 0348 - 40 52 05 E-mail:
[email protected] Website: www.vosabb.nl
2
3
Aanstellings- en ontslagbeleid | VOS/ABB
Inhoud Woord vooraf
5
3.2 Verval van gedeelte van
13
betrekkingsomvang (artikel 4.6a CAO PO)
3.3 Ontslaggronden (artikel 4.7 CAO PO)
13
3.4 Ontslag wegens ziekte of
15
1. Voorwaarden voor benoeming
7
arbeidsongeschiktheid (artikel 4.8 CAO PO)
1.1 Verklaring Omtrent het Gedrag
7
4. Dienstverband bijzonder onderwijs
16
1.2 Bevoegdheidseisen
7
1.3 (Nog) niet bevoegd maar wel bekwaam
8
4.1 Arbeidsovereenkomst voor bepaalde
16
1.4 Bekwaamheidseisen
8
tijd in verband met onderwijsbevoegdheid
2. Dienstverband openbaar onderwijs
10
Inleiding
6
(artikel 3.2 CAO PO). 4.2 Arbeidsovereenkomst
16
voor bepaalde tijd (artikel 3.3 CAO PO) 2.1 Aanstelling voor bepaalde tijd
10 10
18
11
in overige gevallen (artikel 4.4 CAO PO) 3. Ontslag openbaar onderwijs
4.4 Arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd met proeftijd (artikel 3.1 lid 3 CAO PO)
bij wijze van proef (artikel 4.3 CAO PO) 2.3 Aanstelling voor bepaalde tijd
18
in overige gevallen (artikel 3.4 CAO PO)
(artikel 4.2 CAO PO) 2.2 Aanstelling voor bepaalde tijd
4.3 Arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd
12
5. Opzegging bijzonder onderwijs
19
5.1 Einde arbeidsovereenkomst voor
19
onbepaalde tijd en tussentijdse opzegging 3.1 Einde aanstelling van rechtswege (artikel 4.6 CAO PO)
12
(artikel 3.7 CAO PO) 5.2 Opzeggingsgronden (artikel 3.8 CAO PO)
19
4
Aanstellings- en ontslagbeleid | VOS/ABB
5.3 Opzegging wegens ziekte of
21
arbeidsongeschiktheid (artikel 3.9 CAO PO) 6. Opeenvolgende dienstverbanden
22
openbaar en bijzonder onderwijs 6.1 Interpretatie: lid 1 artikel 4.5 / 3.5 CAO PO 22 6.2 Tijdelijke uitbreiding
24
6.3 Payroll
24
6.4 Uitzendovereenkomst
25
6.5 Interpretatie: lid 2 artikel 4.5 / 3.5 CAO PO 26 6.6 Interpretatie: lid 3 artikel 4.5 / 3.5 CAO PO 26 7. Aanvang en einde dienstverband en doorbetaling salaris
29
Aanstellings- en ontslagbeleid | VOS/ABB
Woord vooraf
Het VOS/ABB-katern 14 over het aanstellings- en ontslagbeleid in het primair onderwijs verscheen in digitale en gedrukte vorm op 1 december 2007. Vanwege veranderingen in wet- en regelgeving en nieuwe caobepalingen was het nodig het katern te actualiseren. De nieuwe versie is sinds november 2011 alleen in digitale vorm beschikbaar voor de besturen en scholen die bij VOS/ABB zijn aangesloten. Om het katern te downloaden is het nodig om met persoonlijke codes in te loggen bij Mijn VOS/ABB op www.vosabb.nl. Het
katern
is
samengesteld
door
senior-
beleidsmedewerker Silvia Schouten van VOS/ABB, die gespecialiseerd is in HRM en arbeidsrecht. Zij kon tijdens het schrijven rekenen op inhoudelijke ondersteuning van eerstelijnsadviseur Céline Adriaansen van de Helpdesk van VOS/ABB. De herziening van de katernenreeks van VOS/ABB wordt gecoördineerd door senior-beleidsmedewerker Klaas te Bos van VOS/ABB. Ritske van der Veen directeur VOS/ABB
5
Aanstellings- en ontslagbeleid | VOS/ABB
6
Inleiding
In
de
CAO
PO
staan
regels
over
aanstelling,
schorsing, disciplinaire straffen en ontslag voor het primair onderwijs. Omdat er nog verschillen zijn in de regelgeving met betrekking tot dienstverbanden in het openbaar en bijzonder onderwijs, kent de cao voor deze twee onderdelen verschillende hoofdstukken. Zo staat in hoofdstuk 3 de regelgeving voor het bijzonder onderwijs, waar men spreekt over een akte van benoeming. Hoofdstuk 4 van de CAO PO gaat in op het openbaar onderwijs, dat spreekt over een akte van aanstelling. Dit katern geeft hierop een toelichting. Als u vragen hebt over het dienstverband, kunt u contact opnemen met VOS/ABB. De Helpdesk is op werkdagen telefonisch bereikbaar van 8.30 tot 12.30 uur op het nummer 0348-405250. U kunt ook mailen: helpdesk@ vosabb.nl. U krijgt op werkdagen binnen 24 uur bericht. VOS/ABB heeft deskundige adviseurs in dienst die uw vragen kunnen beantwoorden. Zij kunnen in het geval van specifieke problemen gebruikmaken van de expertise van diverse partners.
Aanstellings- en ontslagbeleid | VOS/ABB
1. Voorwaarden voor benoeming 1.1 Verklaring Omtrent het Gedrag
onderwijs van een lerarenopleiding hebben. Hieruit
Een nieuwe werknemer mag pas in het onderwijs
blijkt dat zij aan de bekwaamheidseisen voldoen.
werken indien hij een Verklaring Omtrent het
Leraren die al vóór 1 augustus 2006 een bevoegdheid
Gedrag (VOG) bezit, die is afgegeven volgens de
hebben behaald, behouden deze.
Wet justitiële en strafvorderlijke gegevens. Deze verplichting staat in de wet (artikel 3 / 3a, lid 1a van
Voor het (speciaal) basisonderwijs geldt de regel dat
de Wet op het primair onderwijs (WPO) en van de
als iemand een getuigschrift aan de lerarenopleiding
Wet op de expertisecentra (WEC)). De verklaring mag
basisonderwijs (pabo, pedagogische academie,
op de datum van indiensttreding van de werknemer
kweekschool) heeft behaald, zij of hij daarmee
niet ouder zijn dan 6 maanden. Dit is geregeld in
voldoet aan de bekwaamheidseisen om te kunnen
artikel 5.1 van het Besluit bekwaamheidseisen
worden benoemd als groepsleerkracht. De leraar
onderwijspersoneel.
mag dan alle vakken geven, behalve lichamelijke
Een invaller die voor diverse besturen gaat werken,
oefening aan de groepen 3 tot en met 8.
zal elk bestuur een VOG moeten overleggen. Een
Daarnaast werken er ook vakleerkrachten in het
kopie is niet voldoende. Ook mag een werknemer
primair onderwijs. Zij moeten een bevoegdheid
niet door de rechter zijn uitgesloten van het geven
voor het voortgezet onderwijs hebben. Dit geldt
van onderwijs.
bijvoorbeeld voor muziek, handvaardigheid en
De kosten voor het verkrijgen van de verklaring
tekenen.
omtrent gedrag komen voor rekening van de werkgever op grond van artikel 3.1, lid 5 en artikel
Voor een leraar in het speciaal onderwijs en het
4.1, lid 4 van de CAO PO.
voortgezet speciaal onderwijs gelden dezelfde eisen als voor een leraar in het (speciaal) basisonderwijs.
1.2 Bevoegdheidseisen
Er bestaat een masteropleiding special education
Hoofdregel
needs (voorheen de voortgezette opleiding speciaal
Vanaf 1 augustus 2006 (inwerkingtreding van de Wet
onderwijs). Een groot deel van de leraren in het
op de Beroepen in het Onderwijs (Wet BIO)) geldt dat
speciaal en voortgezet speciaal onderwijs heeft
leraren bevoegd zijn als zij een getuigschrift hoger
deze opleiding gevolgd. Hoewel deze opleiding niet
7
8
Aanstellings- en ontslagbeleid | VOS/ABB
wettelijk verplicht is, kan een werkgever wel eisen
1.3 (Nog) niet bevoegd maar wel bekwaam
dat een leraar ze volgt.
Onder
bepaalde
voorwaarden
zijn
leraren
benoembaar als zij nog niet bevoegd zijn: Bewegingsonderwijs De lerarenopleiding basisonderwijs leidt sinds 1
1. een leraar in opleiding (art. 3, lid 4 van de WPO /
augustus 2001 niet meer op voor bewegingsonderwijs
art. 3 lid 6 van de WEC); of
aan alle groepen. Leraren die na 1 september 2005
2. een zij-instromer (art. 176b van de WPO / art. 162e
een diploma hebben behaald aan de lerarenopleiding
van de WEC ; of
basisonderwijs, mogen alleen bewegingsonderwijs
3. leraren die volgens de wet tijdelijk onbevoegd
geven aan de groepen 1 en 2. Om aan groep 3
mogen werken (artikel 3 lid 5 WEC).
en hoger les te kunnen geven, hebben zij een speciaal diploma nodig. Door het voltooien van de
Als een student al klaar is met de lerarenopleiding,
‘Leergang vakbekwaamheid bewegingsonderwijs
maar nog niet in het bezit is van een officieel
via de pabo’ kunnen zij alsnog voldoen aan deze
getuigschrift, mag hij onder de volgende voorwaarden
bekwaamheidseis.
werken als leraar:
Om de kwaliteit van het oudere kind in het
• de lerarenopleiding geeft een verklaring, waarin
bewegingsonderwijs te versterken, is het een
staat dat alle onderdelen van het examen zodanig
overweging om een vakleerkracht gymnastiek in
naar behoren zijn afgelegd dat het getuigschrift zal
dienst te nemen, die de leergang vakbekwaamheid
worden uitgereikt, én
bewegingsonderwijs of de bevoegdheid MO-P via
•
de ALO heeft behaald. Een afgestudeerde van de
lerarenopleiding binnen een maand na het afronden
CIOS, de zogenoemde Lobosser (leraarondersteuner
van de studie worden uitgereikt.
het
officiële
getuigschrift
moet
door
de
bewegingsonderwijs), is niet bevoegd om zelfstandig bewegingsonderwijs te geven en mag dat alleen
1.4 Bekwaamheidseisen
onder begeleiding van de bevoegde groepsleraar of
Leraren
vakleerkracht doen.
bekwaamheidseisen voldoen die in de Wet BIO zijn
zijn
bekwaam
als
zij
aan
de
Aanstellings- en ontslagbeleid | VOS/ABB
vastgelegd. Als leraren met een diploma van de lerarenopleiding afkomen, zijn zij startbekwaam voor het beroep van leraar. Tijdens hun loopbaan moeten leraren hun bekwaamheid onderhouden. De bekwaamheidseisen omvatten de kennis en vaardigheden waaraan een leraar moet voldoen om te mogen lesgeven. De bekwaamheidseisen zijn onder andere interpersoonlijk, pedagogisch, vakinhoudelijk, vakdidactisch en organisatorisch van aard. Ze worden de zeven SBL-competenties genoemd. Zie voor de bekwaamheidseisen ook katern 3 over de Wet BIO
9
Aanstellings- en ontslagbeleid | VOS/ABB
10
2. Dienstverband openbaar onderwijs In hoofdstuk 4 van de CAO PO zijn voor het openbaar
2.2 Aanstelling voor bepaalde tijd bij wijze van
onderwijs de regels met betrekking tot aanstelling
proef (artikel 4.3 CAO PO)
en ontslag opgenomen. Alle werknemers krijgen bij
Een aanstelling voor bepaalde tijd kan plaatsvinden
indiensttreding een akte van aanstelling. In bijlage IB
bij wijze van proef. De werknemer krijgt dan het
van de CAO PO is een model opgenomen.
uitzicht op een vast dienstverband na een jaar. De
Wij adviseren om onder de akte van aanstelling of
werkgever heeft een jaar de tijd om de werknemer te
in een aparte brief te vermelden dat de werknemer
beoordelen. Alleen in zeer bijzondere gevallen kan het
binnen zes weken bij het bestuur bezwaar kan
dienstverband voor bepaalde tijd verlengd worden met
aantekenen, omdat het een officieel besluit is in de zin
maximaal 12 maanden. Bijzondere omstandigheden
van de Algemene wet bestuursrecht (AWB).
kunnen zijn: • langdurige ziekte,
2.1 Aanstelling voor bepaalde tijd
• andere omstandigheden, waardoor de werkgever
(artikel 4.2 CAO PO)
niet altijd een goed beeld heeft kunnen krijgen van wat
Een aanstelling voor bepaalde tijd vindt in ieder geval
de werknemer kan en de werknemer niet genoeg zijn
plaats als de werknemer niet de voorgeschreven
capaciteiten heeft kunnen tonen, door bijvoorbeeld:
onderwijsbevoegdheid bezit. Dit zijn vooral zij-
• een extra moeilijke groep,
instromers, leraren in opleiding of onbevoegden in
• ziekte van een collega, waardoor hij een combinatie-
het speciaal en/of voortgezet speciaal onderwijs.
groep moest draaien,
Het is belangrijk om de reden van de tijdelijkheid te
• privé-omstandigheden.
vermelden in de akte van aanstelling. De bepaling in artikel 4.2, lid b van de CAO PO, waarin gesproken
De werkgever heeft de mogelijkheid om in die gevallen
wordt over ‘enige overige wettelijke bepaling’, is een
werknemers langer de kans te geven zich te bewijzen.
kapstokbepaling voor het geval er regelgeving komt
Een werkgever dient er wel rekening mee te houden dat
die beperkingen biedt.
als een werknemer langer dan een jaar onafgebroken in dienst is, deze werknemer een eigen wachtgelder wordt en dus een voorrangspositie opbouwt. Ten minste 2 maanden voor de einddatum van de
Aanstellings- en ontslagbeleid | VOS/ABB
aanstelling bij wijze van proef, geeft de werkgever aan
additionele gelden ter beschikking zijn gesteld, of
of hij de werknemer voor onbepaalde tijd aanstelt,
uitsluitend een dergelijke werknemer vervangt.
een verlengd dienstverband geeft of geen nieuwe aanstelling zal geven. Deze mededeling is een besluit
Een werknemer hoeft niet, zoals vroeger, na 1 jaar
in de zin van de AWB: een werknemer kan bezwaar
een aanstelling voor onbepaalde tijd te krijgen. Als
aantekenen. Een werkgever zal dus gemotiveerd aan
de werknemer op een van deze gronden wordt
moeten geven waarom er een verlengd dienstverband
aangesteld, dan kan dit maximaal voor 36 maanden.
of geen dienstverband volgt. Als iemand nog geen
Het is belangrijk om in de akte van aanstelling wel
12 maanden heeft gewerkt, hoeft de termijn van
duidelijk een van deze gronden te gebruiken.
2 maanden niet in acht genomen te worden en kan
Een
de mededeling gedaan worden vóór de laatste
onafgebroken heeft gewerkt, wordt eigen wachtgelder
schooldag.
en heeft bij vacatures een voorrangspositie. Voor
werknemer
een
die
werknemer
langer
die
dan
is
12
maanden
aangesteld
op
2.3 Aanstelling voor bepaalde tijd in overige
bovengenoemde gronden, eindigt de aanstelling van
gevallen (artikel 4.4 CAO PO)
rechtswege zodra die tijd is verstreken (artikel 4.6a
Een
aanstelling
voor
bepaalde
tijd
kan
ook
plaatsvinden:
CAO PO). De werkgever hoeft de werknemer geen mededeling te doen dat het dienstverband wordt beëindigd, zoals bij een dienstverband bij wijze van
• bij vervanging van een tijdelijk afwezige werknemer,
proef. In het kader van de zorgvuldigheid kan de
telkens voor ten hoogste 12 maanden;
werkgever ervoor kiezen om toch een mededeling
• als voorziening in een tijdelijke vacature, telkens voor
te doen over de beëindiging van het dienstverband.
ten hoogste 12 maanden;
Wel dient de werkgever voor de instroomtoets van het
• als de werknemer uitsluitend is belast met
Participatiefonds (Pf) aan te geven wat de reden van
werkzaamheden in het kader van contractactiviteiten,
beëindiging is. In het reglement van het fonds komt de
of uitsluitend een dergelijke werknemer vervangt;
ontslaggrond ‘van rechtswege’ niet voor.
• als de werknemer uitsluitend is belast met werkzaamheden in het kader van projecten waarvoor
11
3. Ontslag openbaar onderwijs Als een werknemer op eigen verzoek ontslag wil nemen, dan gaat dat altijd op de eerste van de maand in. De werknemer heeft opzeggingstermijnen:
Betrokkene dient ontslag te nemen met ingang van 1 augustus 2011 of met ingang van 1 oktober 2011.
• tenminste 1 maand indien het dienstverband korter dan 12 maanden heeft geduurd, en
3.1 Einde aanstelling van rechtswege
• tenminste 2 maanden indien het dienstverband 12
(artikel 4.6 CAO PO)
maanden of langer heeft geduurd.
Een aanstelling voor bepaalde tijd eindigt van rechtswege als:
Werkgever en werknemer kunnen in onderling overleg
• de werknemer door een rechterlijke uitspraak geen
ook een eerdere datum afspreken (artikel 4.10, lid 1
onderwijs meer mag geven. De werkgever
van de CAO PO).
moet betrokkene hiervan direct in kennis stellen; • de bepaalde tijd is verstreken, zoals bij tijdelijke
Voorbeelden
vacatures, projectformatie, op contractbasis of voor
Een werknemer is 9 maanden in dienst en
vervanging. Bij een dienstverband voor bepaalde tijd
dient zijn ontslagbrief op 3 februari 2011 in. Dit
bij wijze van proef moet de werkgever 2 maanden
betekent dat betrokkene met ingang van 1 april
van tevoren aangeven of de werknemer:
2011 ontslag krijgt op zijn verzoek.
• een aanstelling voor onbepaalde tijd krijgt; • een nieuwe (verlengde) aanstelling voor bepaalde
Een leerkracht is 4 jaar in dienst en dient zijn
tijd krijgt, of
ontslagbrief op 30 juni 2011 in en wil ontslag
• geen nieuwe aanstelling zal geven.
met ingang van 1 september 2011. De eerste schooldag na de vakantie is 3 september 2011.
Deze mededeling is een besluit in de zin van de AWB.
Op grond van artikel 6.12 lid 5 van de CAO PO kan
Tevens dient de werkgever voor de instroomtoets bij
ontslag niet plaatsvinden op 1 september, omdat
het Pf over voldoende dossier te beschikken als er
er nog niet gewerkt is in het nieuwe schooljaar.
geen nieuwe aanstelling gegeven wordt. Indien de werkgever nalaat de beslissing 2 maanden voor
de einddatum te nemen, krijgt de werknemer een
3.3 Ontslaggronden (artikel 4.7 CAO PO)
verlengde aanstelling voor dezelfde werktijdfactor
De werkgever kan de werknemer ontslag geven op
en duur.
grond van: a) het verzoek van de werknemer;
3.2 Verval van gedeelte van betrekkingsomvang
b) het bereiken van de 65-jarige leeftijd of een latere
(artikel 4.6a CAO PO)
datum, die in overleg wordt vastgesteld;
Van rechtswege vervalt het gedeelte van de
c) geheel of gedeeltelijk ontslag met het oog op
betrekkingsomvang dat bestaat uit:
een uitkering als bedoeld in het pensioenreglement van de Stichting Pensioenfonds ABP of een FPU-
• uren boven de normbetrekking;
uitkering, zoals geregeld in het FPU-reglement van
• tijdelijke vervangingsuren;
het VUT-fonds;
• tijdelijke vacature-uren;
d) opheffing van de instelling of de betrekking
• tijdelijke projecturen;
of zodanige verandering in de inrichting van het
• tijdelijke uren in verband met contractactiviteiten.
onderwijs of de dienst van de instelling dat zijn werkzaamheden overbodig zijn geworden;
Werknemers kunnen bij een verlies van gemiddeld 5
e) afloop van lang buitengewoon verlof bij gebrek
uur of meer per week of voor minimaal de helft van
aan een vacature;
hun urenaantal (in een periode van 26 uit 36 weken)
f) ziekte of arbeidsongeschiktheid, met inachtneming
een aanvraag voor een uitkering doen. De werkgever
van de bepalingen van het Besluit ziekte en
meldt de beëindiging van het dienstverband bij het
arbeidsongeschiktheid
Pf. Deze werknemers worden dan eigen wachtgelder
primair onderwijs (BZA);
en komen op positie 3 van de aanstellingsvolgorde.
g)
ernstige
mate
voor van
onderwijspersoneel onbekwaamheid
of
ongeschiktheid voor het verrichten van zijn functie uit andere hoofde dan genoemd onder f; h) een onherroepelijk geworden veroordeling tot vrijheidsstraf wegens misdrijf; i) het bij indiensttreding opzettelijk verstrekken van
onjuiste of onvolledige inlichtingen, zonder welke
maand, waarbij een opzeggingstermijn in acht wordt
handelwijze niet tot indienstneming zou zijn overgaan,
genomen van:
tenzij meer dan 6 maanden zijn verstreken sinds de
• ten minste 1 maand indien het dienstverband 12
vaststelling van dit feit;
maanden of korter heeft geduurd;
j) een disciplinaire maatregel wegens plichtsverzuim;
• ten minste 2 maanden indien het dienstverband
k) andere met name genoemde en aan de betrokkene
langer dan 12 maanden, doch korter dan 5 jaar
schriftelijk meegedeelde redenen van gewichtige
heeft geduurd;
aard;
• ten minste 3 maanden indien het dienstverband 5
l) overlijden met ingang van de dag volgend op die
jaar of langer heeft geduurd, tenzij met de
van het overlijden.
werknemer een eerder tijdstip wordt afgesproken.
Het ontslag op deze gronden gaat in (artikel 4.10 van
Ontslag als bedoeld onder f), g), h), i), j) en k) gaat
de CAO PO):
niet eerder in dan de dag volgend op de dag dat de
a) met ingang van de eerste dag van de maand en
reden van het ontslag aanwezig is. Bij g) gaat het
een opzeggingstermijn, zoals gemeld staat in
ontslagbesluit niet eerder in dan op de dag waarop
de inleiding van deze paragraaf;
het ontslagbesluit aan de werknemer ter kennis is
b) met ingang van de eerste dag van de maand
gebracht.
volgend op de dag dat hij 65 jaar is geworden; Indien een werknemer het verzoek doet om langer
Bij de ontslaggronden onder d) tot en met k) dient
door te gaan, dient de werkgever gemotiveerd aan
de werkgever eerst een voornemen tot ontslag aan
betrokkene aan te geven als hij hier niet mee akkoord
de werknemer kenbaar te maken (artikel 4.17 van de
gaat; het is een besluit in de zin van de AWB;
CAO PO). De werknemer krijgt de gelegenheid om
c) met ingang van de eerste dag van de maand
binnen 3 weken na verzending van dit voornemen
volgend op de dag waarop het recht op ABP-
zijn zienswijze mondeling dan wel schriftelijk kenbaar
pensioen of het moment dat recht op een FPU-
te maken en kan worden bijgestaan door een
uitkering ontstaat;
raadsman of -vrouw. Van een mondeling verstrekte
d) en e) met ingang van de eerste dag van de
zienswijze wordt een verslag gemaakt en daarna
Aanstellings- en ontslagbeleid | VOS/ABB
voorgelegd aan de werknemer, die schriftelijk en gemotiveerd meedeelt of hij niet met het verslag kan instemmen. Het is raadzaam het verslag door de werknemer te laten tekenen. Bij handhaving van het ontslagbesluit geeft de werkgever gemotiveerd aan waarom toch tot ontslag wordt overgegaan. In het definitieve ontslagbesluit wordt een bezwaarclausule opgenomen. 3.4
Ontslag
Voorbeeld: Een werknemer is met ingang van 1 februari 2009 100% arbeidsongeschikt. In de 21ste maand van het ziekteverlof krijgt hij een WIAclaimbeoordeling, waarin staat dat hij per 1 februari 2011 een WGA-uitkering krijgt, dat er redelijkerwijs geen herstel binnen 6 maanden is te verwachten en dat er bij de werkgever voor
wegens
ziekte
of
arbeids-
ongeschiktheid (artikel 4.8 CAO PO) Een werknemer die 35% of meer arbeidsongeschikt is en na 2 jaar ziekte op grond van artikel 20 van het BZA wordt ontslagen, wordt aansluitend in een zelfde dan wel gelijkwaardige aanstelling herplaatst in een betrekkingsomvang die overeenkomt met zijn
hem geen reële herplaatsingmogelijkheden zijn. Daarmee is voldaan aan de voorwaarden uit artikel 20 van het BZA. De werkgever kan betrokkene met ingang van 1 februari 2011 ontslaan. Eerst dient de werkgever het voornemen tot ontslag op grond van artikel 4.7 lid f te geven. Na 3 weken kan hem het ontslagbesluit worden toegezonden.
restvaliditeit, tenzij dit van de werkgever op grond van zwaarwegende omstandigheden niet gevergd
dienstverband maken werkgever en werknemer
kan worden (artikel 4.8 lid 1 van de CAO PO). Er is
afspraken over de inhoud van de functie en de
sprake van zwaarwegende omstandigheden als het
beloning die daarbij hoort. Zij houden daarbij
in dienst houden van de werknemer tot ernstige
rekening met de mogelijkheden en beperkingen van
financiële problemen voor de werkgever leidt.
de werknemer. Zo kan worden afgesproken dat de betrekkingsomvang wordt verminderd of de functie
In artikel 4.8, lid 2 van de CAO PO staat dat
wordt aangepast.. Bij herplaatsing in een functie
een
35%
met een lagere beloning maakt de werknemer
arbeidsongeschikt is verklaard door UWV, niet
gedurende 5 jaar aanspraak op compensatie van het
ontslagen kan worden. Bij voortzetting van het
loonverschil.
werknemer
die
voor
minder
dan
15
Aanstellings- en ontslagbeleid | VOS/ABB
16
4. Dienstverband bijzonder onderwijs In hoofdstuk 3 van de CAO PO zijn de regels met
onbepaalde
betrekking tot de arbeidsovereenkomst en einde van
bijvoorbeeld 2 jaar weer bij hetzelfde bestuur in
tijd.
Indien
een
werknemer
na
de arbeidsovereenkomst geregeld voor het bijzonder
dienst treedt, is dit een tweede indiensttreding en
onderwijs. Alle werknemers dienen bij indiensttreding
dient dit direct voor onbepaalde tijd te zijn. Daarvan
een akte van benoeming te ontvangen. Een model is
kan worden afgeweken als:
opgenomen in bijlage IA van de CAO PO. • het een herintreder betreft, die niet voldoet aan de 4.1 Arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd in
bekwaamheidseisen op grond van de Wet BIO;
verband met onderwijsbevoegdheid
•
(artikel 3.2 CAO PO).
directiefunctie;
Een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd vindt
• het een vervanger betreft, die in totaal nog geen 12
in ieder geval plaats als de werknemer niet de
maanden heeft vervangen.
het
een
bevordering
betreft
naar
een
voorgeschreven onderwijsbevoegdheid bezit. Dit zijn zij-instromers, LIO-ers of degenen die onbevoegd
De duur van een arbeidsovereenkomst bedraagt
lesgeven in het speciaal en/of voortgezet speciaal
maximaal 12 maanden. Alleen in zeer bijzondere
onderwijs. De reden van tijdelijkheid dient te worden
gevallen kan de arbeidsovereenkomst voor bepaalde
vermeld op de akte van benoeming. De bepaling
tijd verlengd worden met maximaal 12 maanden.
in art. 3.2 lid b van de CAO PO, waarin gesproken
Bijzondere omstandigheden kunnen zijn:
wordt over ‘enige overige wettelijke bepaling’, is een kapstokbepaling voor het geval er regelgeving komt
• langdurige ziekte;
die beperkingen biedt.
• andere omstandigheden, waardoor de werkgever niet altijd een goed beeld heeft kunnen krijgen
4.2 Arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd
van wat de werknemer kan, en de werknemer niet
(artikel 3.3 CAO PO)
genoeg zijn capaciteiten heeft kunnen tonen, door
Een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd kan
bijvoorbeeld:
worden overeengekomen bij eerste indiensttreding
• een extra moeilijke groep,
met uitzicht op een arbeidsovereenkomst voor
Aanstellings- en ontslagbeleid | VOS/ABB
• ziekte van een collega waardoor hij een combigroep moest draaien,
Een werknemer is met ingang van 5 september
• privéomstandigheden.
2011 benoemd voor bepaalde tijd tot 1 augustus
De werkgever heeft de mogelijkheid om in die gevallen werknemers langer de kans te geven zich te bewijzen. Een werkgever dient er wel rekening mee te houden dat als een werknemer langer dan een jaar in dienst is, deze werknemer een eigen wachtgelder wordt en dus een voorrangspositie opbouwt.
arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd bij eerste indiensttreding, geeft de werkgever aan of hij de werknemer voor onbepaalde tijd benoemt, een arbeidsovereenkomst
voor
bepaalde
tijd geeft of geen nieuw dienstverband geeft. De verlengde
2012 op grond eerste indiensttreding met uitzicht
op
een
arbeidsovereenkomst
voor
onbepaalde tijd. Per 1 augustus 2012 wordt deze arbeidsovereenkomst nog een schooljaar verlengd, omdat de werknemer lange tijd ziek is geweest in de voorafgaande periode en er geen goede beoordeling over zijn functioneren gegeven kan worden door de werkgever. De benoeming
Ten minste 2 maanden voor de einddatum van de
verlengde
Voorbeeld
arbeidsovereenkomst
voor
bepaalde
tijd, niet zijnde een verlengde arbeidsovereenkomst wegens vervanging, eindigt na het verstrijken van de tijd waarvoor zij is aangegaan door voorafgaande opzegging met inachtneming van de opzeggingstermijnen, zoals aangegeven bij beëindiging van de arbeidsovereenkomst.
eindigt van rechtswege op 1 augustus 2012, maar de werkgever dient een opzeggingstermijn in acht te nemen van 2 maanden. De werkgever stuurt eind mei 2012 een aangetekende brief met de mededeling dat het dienstverband van rechtswege eindigt. De werkgever moet dat motiveren. Betrokkene kan hiertegen in beroep gaan bij de Commissie van Beroep (zie hiervoor artikel 12.1 van de CAO PO).
17
18
Aanstellings- en ontslagbeleid | VOS/ABB
4.3 Arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd in
maanden belast is met dit project, geldt met ingang
overige gevallen (artikel 3.4 CAO PO)
van het vierde jaar een arbeidsovereenkomst voor
Een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd kan
onbepaalde tijd (zie artikel 3.5 van de CAO PO). Voor
ook plaatsvinden:
een werknemer die benoemd is op bovengenoemde gronden, eindigt de aanstelling van rechtswege zodra
• bij vervanging van een tijdelijk afwezige werknemer,
die tijd is verstreken. Dit geldt ook bij vervanging en
telkens voor ten hoogste 12 maanden;
verlengd dienstverband in verband met vervanging.
• als voorziening in een tijdelijke vacature telkens
De werkgever hoeft de werknemer niet te melden
voor ten hoogste 12 maanden;
dat het dienstverband wordt beëindigd zoals bij een
• als de werknemer uitsluitend is belast met
arbeidsovereenkomst bij eerste indiensttreding. De
werkzaamheden in het kader van contractactiviteiten,
arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd loopt van
of uitsluitend een dergelijke werknemer vervangt;
rechtswege af. Wel dient u voor de instroomtoets van
• als de werknemer uitsluitend is belast met
het Pf aan te geven wat de reden van beëindiging is.
werkzaamheden in het kader van projecten waarvoor additionele gelden ter beschikking zijn gesteld, of
4.4 Arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd
uitsluitend een dergelijke werknemer vervangt.
met proeftijd (artikel 3.1 lid 3 CAO PO) Een
arbeidsovereenkomst
kan
bij
eerste
Als de werknemer op een van deze gronden wordt
indiensttreding direct voor onbepaalde tijd aangegaan
benoemd, kan dit maximaal voor 36 maanden
worden met een proeftijd van maximaal 2 maanden.
voor bepaalde tijd. Een werkgever dient in de akte
De werkgever dient echter wel de reden aan te geven
van benoeming duidelijk een van deze gronden
als binnen de proeftijd ontslag wordt gegeven. Dit
te gebruiken. Wel dient de werkgever er rekening
blijkt uit jurisprudentie over dit onderwerp.
mee te houden dat een werknemer die langer
Ook voor de instroomtoets van het Pf zal de
dan 12 maanden onafgebroken heeft gewerkt
werkgever een reden moeten aangeven waarom
eigen wachtgelder wordt en bij vacatures een
het dienstverband na de proeftijd eindigt. In het
voorrangspositie heeft. Als een project langer
reglement van het fonds komt de ontslaggrond ‘van
dan 36 maanden duurt en de werknemer al 36
rechtswege’ niet voor.
Aanstellings- en ontslagbeleid | VOS/ABB
5. Opzegging bijzonder onderwijs Als een werknemer ontslag wil nemen op eigen
bepalingen van de artikelen 7:678 en 679 van het
verzoek, dan vindt dit plaats aan het einde van
Burgerlijk Wetboek (BW);
de maand, tenzij anders wordt overeengekomen.
3. door ontbinding van de arbeidsovereenkomst op
Tevens dient de volgende opzeggingstermijn in acht
grond van artikel 7:685 BW;
genomen te worden:
4. door beëindiging van de arbeidsovereenkomst met wederzijds goedvinden op het door de
• ten minste 1 maand indien de arbeidsovereenkomst
werkgever en de werknemer overeengekomen
korter dan 12 maanden heeft geduurd, of
tijdstip;
• ten minste 2 maanden als de arbeidsovereenkomst
5. door het bereiken van de pensioengerechtigde
12 maanden of langer heeft geduurd.
leeftijd van 65 jaar met ingang van de eerste dag van de maand volgend op die waarin de
Werkgever en werknemer kunnen met wederzijds
pensioengerechtigde leeftijd wordt bereikt, of de
goedvinden van deze termijnen afwijken.
latere datum die krachtens artikel 3.10 door partijen is overeengekomen;
Voorbeeld
6. door overlijden van de werknemer met ingang van
Een werknemer is 2 jaar in dienst en dient zijn
de dag volgend op die van het overlijden.
ontslagbrief op 20 februari 2011 in. Dit betekent dat het dienstverband van betrokkene loopt tot
5.2 Opzeggingsgronden (artikel 3.8 CAO PO)
en met 30 april 2011.
1. plichtsverzuim als bedoeld in artikel 3.17 lid 2 van de CAO PO; 2. onbekwaamheid of ongeschiktheid van de
5.1 Einde arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd
werknemer
voor
de
door
hem
uitgeoefende
en tussentijdse opzegging (artikel 3.7 CAO PO)
functie, anders dan ten gevolge van ziekte of
Dit kan geschieden:
arbeidsongeschiktheid als bedoeld in lid 5;
1. door opzegging;
3. opheffing van de instelling of de dienst van de
2. door onverwijlde opzegging wegens een dringende
instelling of de betrekking, of zodanige verandering
reden voor de werkgever of werknemer, volgens de
van de inrichting van het onderwijs, dat de
19
20
Aanstellings- en ontslagbeleid | VOS/ABB
werkzaamheden van de werknemer overbodig zijn
2.
geworden;
arbeidsovereenkomst langer dan 12 maanden, maar
4. het feit dat de werknemer na afloop van een lang
korter dan 5 jaar heeft geduurd;
buitengewoon verlof bij gebrek aan een vacature niet
3.
in actieve dienst binnen de instelling dan wel bij de
arbeidsovereenkomst 5 jaar of langer heeft geduurd.
werkgever kan worden geplaatst;
Als
5. ziekte of arbeidsongeschiktheid met inachtneming
overgangsbepaling is voorgeschreven op grond
van de bepalingen van het Besluit ziekte en
van artikel XXI van de Wet Flexibiliteit en Zekerheid
arbeidsongeschiktheid
(‘Flexwet’) van 14 mei 1998 (Stb. 1998, 300) langer
voor
onderwijspersoneel
ten
ten de
minste
minste
2
3
maanden
indien
maanden
opzeggingstermijn
die
indien bij
wijze
de
de van
primair onderwijs (BZA);
is dan deze opzeggingstermijnen, geldt voor de
6. op verzoek van de werknemer voor het geheel
werkgever de termijn volgens voornoemde wet.
of een gedeelte van de voor hem geldende betrekkingsomvang met het oog op een uitkering als
Bij de opzeggingsgronden onder 1 tot en met 5
bedoeld in het pensioenreglement van de Stichting
en 7 dient de werkgever eerst een voornemen tot
Pensioenfonds ABP of een FPU-uitkering, zoals
opzegging aan de werknemer te sturen (artikel
geregeld in het FPU-reglement van het VUT-fonds;
3.18 CAO PO). De werknemer wordt hierbij in
7.
gewichtige
de gelegenheid gesteld om binnen 3 weken na
omstandigheden, die redelijkerwijs geacht moeten
verzending van dit voornemen zijn zienswijze
worden, met het oog op de belangen van de
mondeling dan wel schriftelijk kenbaar te maken.
instelling en van het onderwijs, de mogelijkheid
De werknemer kan zich laten bijstaan door een
van voortzetting van de arbeidsovereenkomst uit te
raadsman of -vrouw.
sluiten.
Van een mondelinge zienswijze wordt een verslag
andere
met
name
genoemde
gemaakt en ter beoordeling voorgelegd aan de De
werkgever neemt de volgende opzeggings-
werknemer, die schriftelijk en gemotiveerd meedeelt
termijnen in acht (artikel 3.12 van de CAO PO):
of hij met het verslag kan instemmen. Het is raadzaam
1. ten minste 1 maand indien de arbeidsovereenkomst
om het verslag ook te laten tekenen door de
12 maanden of korter heeft geduurd;
werknemer. De werkgever gaat in het ontslagbesluit
Aanstellings- en ontslagbeleid | VOS/ABB
gemotiveerd in op de zienswijze en moet gemotiveerd
beloning die daarbij hoort. Zij houden daarbij rekening
aangeven waarom tot opzegging wordt overgegaan.
met de mogelijkheden en beperkingen van de
Tegen dit besluit kan de werknemer beroep
werknemer. Zo kan bijvoorbeeld worden afgesproken
aantekenen bij de Commissie van Beroep, waarbij
dat de betrekkingsomvang wordt verminderd of de
de werkgever is aangesloten (zie hiervoor artikel 12.1
functie wordt aangepast. Bij herplaatsing in een
van de CAO PO).
functie met een lagere beloning maakt de werknemer gedurende 5 jaar aanspraak op compensatie van het
5.3
Opzegging
wegens
ziekte
of
arbeids-
ongeschiktheid (artikel 3.9 CAO PO) Een werknemer die 35% of meer arbeidsongeschikt is wegens ziekte en na 2 jaar ziekteverlof op grond van artikel 20 van het BZA wordt ontslagen, wordt aansluitend in een zelfde dan wel gelijkwaardige benoeming herplaatst in een betrekkingsomvang die overeenkomt met zijn restvaliditeit, tenzij dit van de werkgever op grond van zwaarwegende omstandigheden niet gevergd kan worden. Er is sprake van zwaarwegende omstandigheden als het in dienst houden van de werknemer tot ernstige financiële problemen voor de werkgever leidt. In artikel 3.9, lid 2 van de CAO PO staat dat een
werknemer
die
voor
minder
dan
35%
arbeidsongeschikt is verklaard door UWV, niet ontslagen kan worden. Bij voortzetting van het dienstverband maken werkgever en werknemer afspraken over de inhoud van de functie en de
loonverschil.
21
Aanstellings- en ontslagbeleid | VOS/ABB
22
6. Opeenvolgende dienstverbanden openbaar en bijzonder onderwijs De cao-tekst van artikel 4.5 en 3.5 luidt:
6.1 Interpretatie: lid 1 artikel 4.5 / 3.5 CAO PO Met ‘opeenvolgende’ wordt bedoeld dat er niet
1. Vanaf de dag dat tussen dezelfde werkgever
meer dan 3 maanden tussen de aanstellingen heeft
en werknemer aanstellingen1
voor bepaalde tijd
gezeten. Als er 3 maanden en 1 dag tussen de
elkaar met tussenpozen van niet meer dan drie
aanstellingen heeft gezeten, begint de termijn van
maanden hebben opgevolgd en een periode van 36
36 maanden weer geheel opnieuw. Voor de bepaling
maanden, deze tussenposen inbegrepen, hebben
wanneer begonnen wordt met de 36 maandentermijn
overschreden, geldt met ingang van die dag de
geldt de eerste datum van indiensttreding. Ook al
laatste aanstelling als aangegaan voor onbepaalde
heeft deze 2 jaar of langer geleden plaatsgevonden.
tijd. De voorgaande volzin is van toepassing op de
Voorwaarde is wel dat betrokkene vanaf deze datum
aanstellingen genoemd in de artikelen 4.3 / 3.3 en
zonder tussenposen van 3 maanden aanstellingen
4.4 / 3.4.
heeft gehad.
2. Het eerste lid is van overeenkomstige toepassing
Het gaat om aanstellingen bij wijze van proef, voor
op elkaar opvolgende aanstellingen tussen een
vervanging, als voorziening in een tijdelijke vacature,
werknemer en verschillende werkgevers, die ten
contractactiviteiten en projecten of de vervanging
aanzien van de verrichte arbeid redelijkerwijze geacht
van deze.
moeten worden elkaars opvolger te zijn.
Let op: de aanstelling gaat dus automatisch over
3. In afwijking van het eerste lid geldt dat indien een
van een dienstverband voor bepaalde tijd naar een
aanstelling of opvolgende aanstellingen op grond
dienstverband voor onbepaalde tijd na verloop van
van vervanging totaal 12 maanden heeft c.q. hebben
36 maanden!
geduurd en nadien wordt c.q. worden voortgezet zonder dat van vervanging sprake is, geschiedt dit voor onbepaalde tijd, voor zover het een aanstelling betreft in dezelfde functie. 1 Voor bijzonder onderwijs, lees arbeidsovereenkomst
Voorbeelden Een invaller valt sinds 1 april 2009 maandelijks in voor ziekte op één school. De dienstverbanden volgen elkaar op en er zitten geen onderbrekingen
Aanstellings- en ontslagbeleid | VOS/ABB
van meer dan 3 maanden tussen waarin betrokkene niet heeft gewerkt. Op 22 en 23 maart 2012 valt zij in en op 2 april 2012 gaat de invaller weer een dagje invallen. Op dat moment voldoet betrokkene aan de 36 maandentermijn en dient zij een aanstelling voor onbepaalde tijd te krijgen, voor 2 dagen per week. Ook als de werkgever geen vacature heeft. De aanstelling is voor 2 dagen, aangezien de aanstelling van 22 en 23 maart de laatste aanstelling was. De werkgever kan dit ondervangen door betrokkene 3 maanden en 1 dag niet in te zetten op een school binnen het bestuur. Op deze manier gaat de termijn van 36 maanden weer opnieuw tellen. Een invaller valt sinds 10 januari 2009 voor een langdurige zieke leerkracht in. Betrokkene is op 10 januari 2010 eigen wachtgelder van het bestuur. Op 10 januari 2012 heeft de invaller recht op een aanstelling voor onbepaalde tijd. Ook al heeft de werkgever geen vacature, dan nog dient betrokkene aangesteld te worden voor onbepaalde tijd, desnoods op een andere school of op vervanging. De werkgever zou de aanstelling op 1 januari 2012 kunnen beëindigen. Echter, op het moment dat er op een andere
school binnen het bestuur een vervanging of een vacature is, dient betrokkene per 10 januari 2012 of zoveel later een aanstelling voor onbepaalde tijd te krijgen. Betrokkene is namelijk al eigen wachtgelder van het bestuur en staat op de derde plaats van de aanstellingsvolgorde, zoals aangegeven staat in bijlage IE van de CAO PO. Het is dus erg belangrijk om de termijnen in de gaten te houden, wanneer werknemers de 36 maanden gaan overschrijden. VOS/ABB adviseert dan ook om in het kader van goed werkgeverschap ook invallers in hun functioneren te volgen en te begeleiden en al in een vroeg stadium functionerings- en beoordelingsgesprekken te houden. Ook een streng ’bij twijfel niet binnenhalen-beleid’ voorkomt problemen in de toekomst. Een invaller die al langdurig heeft vervangen en eigen wachtgelder is geworden, kan bij een vacature niet door de werkgever genegeerd worden. Op grond van de regelgeving (artikel 138 van de WPO) wordt op de bekostiging in mindering gebracht de salarissen, toelagen, uitkeringen of andere bijdragen, waarop aanspraak wordt gemaakt door personeel dat benoemd is, wanneer voorbij wordt gegaan aan de aanstellingsvolgorde.
23
24
Aanstellings- en ontslagbeleid | VOS/ABB
Eigen wachtgelders staan op de derde plaats van de
diverse uitspraken van rechters en commissies van
aanstellingsvolgorde. Indien u voorbijgaat aan deze
beroep die dat bepalen. In het algemene arbeidsrecht
wachtgelders, wordt de bekostiging verminderd.
wordt ervan uitgegaan dat een tijdelijke uitbreiding
Een werkgever kan de werknemer niet verplichten
niet kan worden aangemerkt als een afzonderlijk
mee te werken aan een overgang naar een ander
dienstverband naast het bestaande dienstverband
bestuur, uitzendbureau of detacheringbureau. Als
voor onbepaalde tijd, als de werkzaamheden
de werkgever hier toch voor kiest, zal een rechter bij
niet wezenlijk verschillen en hiervoor ook geen
toetsing waarschijnlijk deze overgang bestempelen
verschillende arbeidsvoorwaarden gelden.
als een ‘draaideurconstructie’.
De commissies van beroep voor het protestants-
Als goed werkgever zult u er ook alles aan moeten
christelijk en het algemeen bijzonder onderwijs
doen om werknemers na de 36 maandentermijn
hebben bovendien bepaald dat uit het systeem van
een aanstelling voor onbepaalde tijd te geven. Als
de CAO PO volgt dat de 36 maandenregel niet van
de werkgever geen vacatures heeft in verband met
toepassing is op tijdelijke uitbreidingen. Aangezien
terugloop, zullen werknemers, die eigen wachtgelder
dezelfde bepaling is opgenomen voor het openbaar
zijn, desnoods op vervanging gezet moeten worden.
onderwijs in de CAO PO, kan er vanuit worden gegaan
Alleen als een werkgever, bijvoorbeeld een eenpitter,
dat dit ook geldt voor het openbaar onderwijs.
dit absoluut niet zou kunnen bekostigen, kan op grond van artikel 1.2 van de CAO PO een verzoek
De 36 maandenregel is niet van toepassing op
aan de cao-partners gedaan worden om hiervan
tijdelijke uitbreidingen, maar werknemers kunnen
af te mogen wijken. De verwachting is wel dat de
wel verzoeken om vermeerdering van arbeidsduur
school dan ook inzage moet geven in alle vacatures/
om een vaste aanstelling te bewerkstelligen voor de
vervangingen van de laatste 36 maanden.
extra uren.
6.2 Tijdelijke uitbreiding
6.3 Payroll
Inmiddels is in jurisprudentie bepaald dat de 36
De medewerker is bij payrolling niet in dienst bij de
maandenregel niet van toepassing is op een vast
school waarvoor hij feitelijk werkzaam is. Hij is in
dienstverband met een tijdelijke uitbreiding. Er zijn
dienst bij een andere werkgever (de payrollorganisatie)
Aanstellings- en ontslagbeleid | VOS/ABB
die de werknemer uitleent aan de school. Voor de
is van elkaar opvolgende aanstellingen tussen een
werknemer gelden de arbeidsvoorwaarden, zoals
werknemer en verschillende werkgevers die ten
deze overeengekomen zijn met de werkgever, in casu
aanzien van de verrichte arbeid redelijkerwijs geacht
het payrollbedrijf. De school kan op basis van de met
moeten worden elkaars opvolger te zijn.
het payrollbedrijf gemaakte afspraken de relatie met de medewerker beëindigen. Er geldt een payroll-
6.4 Uitzendovereenkomst
cao, die uitgaat van het volgende: de werknemer
Bij de uitzendovereenkomst zijn betrokken een
treedt in dienst en komt dus op de payroll van de
uitlener, een inlener en een uitzendkracht. Op grond
payrollonderneming. Als formele werkgever stelt de
van artikel 7:690 AWB wordt de uitzendovereenkomst
payrollonderneming de werknemer vervolgens op
aangemerkt als een arbeidsovereenkomst, waarbij
basis van een inleenovereenkomst ter beschikking
de werknemer door de werkgever ter beschikking
aan de materiële werkgever. De werkgeverstaken en
wordt gesteld van een derde om krachtens een door
-risico’s komen bij de payrollonderneming liggen.
deze aan de werkgever verstrekte opdracht arbeid te
Dit betekent dat de 36 maandenregel, zoals die is
verrichten onder toezicht en leiding van een derde.
neergelegd in de CAO PO, niet van toepassing is op
Het werk van de uitzendwerker vindt plaats onder
de werknemer die op basis van payrolling voor de
leiding en toezicht van een derde, de inlener.
school werkt. De payroll-cao kent ook een beperking
Op de uitzendovereenkomst is de CAO voor
van het aantal contracten (vanaf 1 januari 2010: 182
Uitzendkrachten van toepassing. Dit betekent dat de
weken). De 182 wekenregel geldt alleen tussen de
36 maandenregel, zoals die is neergelegd in de CAO
payrollonderneming en de medewerker. In de praktijk
PO, niet van toepassing is op de werknemer die op
wordt de inzet van de medewerker beëindigd voor
basis van een uitzendovereenkomst in dienst is op
het eind van deze periode.
de school. Indien
een
werknemer
eerst
via
een
Indien een werknemer eerst via payroll werkzaam
uitzendovereenkomst werkzaam is op een school
is op een school en vervolgens bij dezelfde school
en vervolgens bij dezelfde school een aanstelling
een aanstelling voor bepaalde tijd krijgt, is de 36
voor bepaalde tijd krijgt, is de 36 maandenregel
maandenregel wèl van toepassing, omdat er sprake
wél van toepassing, omdat er sprake is van elkaar
25
26
Aanstellings- en ontslagbeleid | VOS/ABB
opvolgende aanstellingen tussen een werknemer en
In de CAO PO zijn de volgende functiecategorieën
verschillende werkgevers, die ten aanzien van de
onderscheiden:
verrichte arbeid redelijkerwijs geacht moeten worden elkaars opvolger te zijn.
- directie (directeur en adjunct-directeur); - leraar;
6.5 Interpretatie: lid 2 artikel 4.5 / 3.5 CAO PO
- onderwijsondersteunend personeel.
Het bepaalde in dit lid heeft alleen betrekking op de situatie dat besturen gefuseerd zijn en geldt dus niet
Vervolgens gaat het om de differentiatie binnen de
voor verschillende werkgevers in het onderwijs.
functies, zoals onderwijsassistent, conciërge of administratief medewerker.
Voorbeeld Een werknemer heeft 24 maanden bij bestuur A gewerkt. Hij krijgt ontslag bij bestuur A en krijgt een baan aangeboden bij bestuur B. De 36 maandentermijn gaat in op de dag dat hij bij bestuur B gaat werken. Gaat bestuur A met bestuur B fuseren, dan loopt de 36maandentermijn door.
Er
mag
niet
opeenvolgende
meer
maanden
tussen
vervangingsbetrekkingen
dan
3
liggen,
anders is er geen sprake van opeenvolgende dienstverbanden. Wanneer na 12 maanden weer een vervangingsbetrekking wordt aangeboden, geldt de 36 maandenregeling van lid 1. Wanneer het niet mogelijk is geweest om de werknemer goed te beoordelen binnen de periode van 12 maanden, omdat de perioden die tussen de
6.6 Interpretatie: lid 3 artikel 4.5 / 3.5 CAO PO
opeenvolgende vervangingsbetrekking(en) te kort zijn
Als de vervanging 12 maanden of langer heeft
geweest voor een goede beoordeling, kan het tijdelijk
geduurd en er volgt een aanstelling anders dan
dienstverband met het oog daarop worden verlengd.
wegens vervanging, dan moet dat een aanstelling
Dit volgt uit artikel 3.3, lid 1c van de CAO PO voor
voor onbepaalde tijd worden. Het moet wel om
het bijzonder onderwijs. In het openbaar onderwijs
dezelfde functie gaan, met andere woorden: het
kan eenzelfde lijn worden gevolgd als het gaat om
moet een functie in dezelfde functiecategorie zijn.
de vraag of er hier nog een bepaalde periode een
Aanstellings- en ontslagbeleid | VOS/ABB
aanstelling voor bepaalde tijd bij wijze van proef op
3. eigen wachtgelders, zoals bedoeld in artikel 138
grond van artikel 4.3 kan plaatsvinden.
van de WPO en artikel 132 van de WEC; 4. werknemers aangesteld op grond van artikel 4.3 /
Praktijkgerichte oplossing:
3.3 van deze cao;
Ook bij deze bepaling geldt dat er goed overzicht
5. deeltijders als bedoeld in artikel 2.5 van deze cao;
moet zijn hoe lang iemand al aan het invallen is.
6. werknemers die het compensatieverlof willen
Voor vervangers geldt dat wanneer na 12 maanden
sparen ten behoeve van spaarverlof (artikel 2.1 lid
vervanging de aanstelling wordt voortgezet zonder
8 van deze cao);
dat er van vervanging sprake is, de aanstelling voor
7. werknemers die meer gewerkte uren willen
onbepaalde tijd geldt. Dit kan dus ook een project- of
compenseren in salaris (art. 2.1 lid 9 van deze cao).
een tijdelijke vacature zijn. Het is wel een ‘kan-bepaling’: een werkgever hóeft
In
betrokkene niet aan te stellen. Hij dient eerst te kijken
automatische
bepaalde
omstandigheden
of er geen personeelsleden in zijn bestand zitten,
werknemers uit de derde categorie opnieuw te
voor wie herbenoemingsverplichtingen gelden.
benoemen. Bijvoorbeeld als het dienstverband is
ontheffing
van
ontstaat de
een
verplichting
beëindigd met wederzijds goedvinden of wegens ernstige mate van ongeschiktheid of onbekwaamheid
Bijlage 1 E CAO PO: Aanstellingsvolgorde
voor de functie. Bij de vraag of er sprake is van vacatureruimte en bij het aanbieden van vacatures, hanteert de werkgever de onderstaande volgorde: 1.
werknemers
die
voor
Voorbeelden Een invaller heeft gewerkt van 1 februari 2011 tot 1 maart 2012 voor vervanging wegens ziekte.
minder
dan
35%
arbeidsongeschikt zijn verklaard door UWV waarbij aanpassing van het dienstverband nodig is; 2. werknemers wiens functie in het risicodragend deel van de formatie (rddf) is geplaatst;
Vanaf 1 maart 2012 ontstaat er een vacature in verband met projectformatie voor 2 jaar. De werkgever heeft in dit schooljaar werknemers in het rddf geplaatst in verband met terugloop van
27
28
Aanstellings- en ontslagbeleid | VOS/ABB
de formatie. Deze werknemers komen als eerste
Een invaller heeft gewerkt van 1 maart 2011 tot
in aanmerking voor deze vacature. Zijn er geen
de laatste schooldag en vanaf 1 augustus 2011
werknemers die voldoen aan categorie 1 en 2 van
tot 1 maart 2012 voor vervanging wegens
deze volgorde, dan dienen de eigen wachtgelders
ziekte van een leerkracht. Betrokkene heeft
aangesteld te worden. In dit geval is betrokkene
geen doorbetaling van de laatste schooldag
langer dan 1 jaar onafgebroken in dienst en dus
tot 1 augustus 2011 gehad en is geen eigen
eigen wachtgelder. De invaller krijgt wel direct
wachtgelder. Met ingang van 1 maart 2012 krijgt
een dienstverband voor onbepaalde tijd. Nadat
de zieke leerkracht ontslag. De werkgever dient
het project afgelopen is, kan het dienstverband
eerst te kijken naar de aanstellingsvolgorde, zoals
worden beëindigd als er geen vacatures zijn.
aangegeven is in bijlage 1E van de CAO PO. De
Werknemers die op project- of contractbasis zijn
invaller is geen eigen wachtgelder. Er zijn op grond
aangesteld hoeven niet in het rddf geplaatst te
van de aanstellingsvolgorde geen verplichtingen
worden.
om deze invaller aan te stellen.
Aanstellings- en ontslagbeleid | VOS/ABB
7. Aanvang en einde dienstverband en doorbetaling salaris De aanstelling of benoeming van een werknemer gaat in
een schooljaar, dan krijgt betrokkene betaald voor de
op de dag waarop de werknemer zijn werkzaamheden
duur van het dienstverband, maar eindigt dit in ieder
aanvangt; de werknemer krijgt vanaf die datum salaris.
geval op de laatste schooldag.
Dit is geregeld in artikel 6.12 van de CAO PO. 3. Een werknemer met een dienstverband voor Voor de functiecategorieën onderwijsgevend personeel
onbepaalde tijd die door ontslag of opzegging na de
en onderwijsondersteunend personeel met lesgebonden
zomervakantie niet meer daadwerkelijk werkzaamheden
en/of behandeltaken gelden nog andere bepalingen.
gaat verrichten, krijgt tot en met de laatste dag van het schooljaar betaald en het ontslag gaat in per 1
1. Als de werknemer zijn werkzaamheden begint op de
augustus.
eerste dag na de zomervakantie, dan gaat de aanstelling of benoeming en de bezoldiging in op 1 augustus als: - de functie al vanaf het begin van het schooljaar (1 augustus) beschikbaar is, én - hij in het voorafgaande schooljaar gedurende een aaneengesloten periode van langer dan 2 maanden aangesteld of benoemd is geweest bij het primair onderwijs, welke aanstelling/benoeming is geëindigd op of na 1 juni van het voorgaande schooljaar. 2. Werknemers met een dienstverband voor bepaalde tijd hebben recht op salaris tot en met de dag waarop het dienstverband afloopt. Als de werknemer vóór 1 maart van een schooljaar is begonnen, krijgt hij betaald tot 1 augustus van dat schooljaar, als de functie tot 1 augustus blijft bestaan. Begint bovenstaande werknemer op of na 1 maart van
Voorbeelden Een
leerkracht
gaat
vanaf
1
februari
2011
vervangen voor ziekte en daarna aansluitend voor zwangerschaps- en bevallingsverlof van een leerkracht. Betrokkene heeft recht op doorbetaling tot 1 augustus 2011. Echter het zwangerschaps- en bevallingsverlof loopt in de schoolvakantie, op 18 juli 2011 af. Deze werknemer krijgt ontslag op 18 juli 2011. Gaat de werknemer na de zomervakantie werken voor ziekte van een andere leerkracht, die al vanaf 1 augustus 2011 afwezig is, dan krijgt betrokkene, ook al is nog niet duidelijk hoe lang dit duurt, wél betaald vanaf 1 augustus 2011, omdat betrokkene al de laatste 2 maanden in het vorige schooljaar heeft gewerkt.
29
30
Aanstellings- en ontslagbeleid | VOS/ABB
Een administratief medewerker in dienst voor onbepaalde tijd, wil ontslag nemen met ingang van 1 september 2011. De leerlingen hebben nog vakantie tot 5 september 2011. De werknemer kan ontslag krijgen met ingang van 1 september 2011, omdat betrokkene niet onder het onderwijsgevend personeel of onderwijsondersteunend personeel met
lesgebonden
en/of
behandeltaken
valt.
Betreft het hier onderwijsgevend personeel of onderwijsondersteunend personeel met lesgebonden en/of behandeltaken, dan vindt ontslag plaats met ingang van 1 augustus 2011 of 1 oktober 2011.
Aanstellings- en ontslagbeleid | VOS/ABB
Colofon
Colofon Voor meer informatie over de katernenreeks van VOS/ABB en het bestellen van extra exemplaren: zie www. vosabb.nl (Publicaties) of neem contact op met het secretariaat van de Vereniging VOS/ABB: 0348-404816,
[email protected]. Uitgever: VOS/ABB Samenstelling: Silvia Schouten en mr. Céline Adriaansen, VOS/ABB Supervisie: mr. Klaas te Bos, Leeuwendaal VOS/ABB Eindredactie: drs. Martin van den Bogaerdt, VOS/ABB Vormgeving: MoMuMedia, Schiedam Woerden, november 2011 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige manier, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopie, opnamen, of enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
31
32
Aanstellings- en ontslagbeleid | VOS/ABB
Btw-richtlijnen in het onderwijs | VOS/ABB
Verschenen in de VOS/ABB-katernenreeks: Katern 1 - Arbobeleid en Veiligheid (herziene online versie) Katern 2 - Wegwijzer Wet Bescherming Persoonsgegevens Katern 3 - Wet op de Beroepen in het Onderwijs (BIO) Katern 4 - Auteursrechtelijke bijdragen (vervallen) Katern 5 - Levensloop (inclusief de nieuwe regeling ouderschapsverlofkorting) Katern 6 - Functiewaardering en FUWA PO Katern 7 - Toelating en verwijdering leerlingen VO Katern 8 - Toelating en verwijdering leerlingen PO Katern 9 - Vervangingsfonds, Participatiefonds en Risicofonds Katern 10 - Algemene wet bestuursrecht (Awb) Katern 11 - Wegwijzer Aanbesteden Katern 12 - Normtaak en taakbeleid in het primair onderwijs Katern 13 - BTW-richtlijnen in het onderwijs (geheel herziene druk) Katern 14 - Aanstellings- en ontslagbeleid (herziene online versie) Katern 15 - School en aansprakelijkheid Katern 16 - Goed onderwijs, goed bestuur Katern 17 - Stichten van scholen, primair onderwijs