Aansprakelijkheid en bevoegdheid van de vroedvrouw Bornem 18 oktober 2012 20 oktober 2012
Jan Vande Moortel Lector en advocaat
’
1. We leven in een rechtsstaat
2. De wet is niet altijd zoals ze zou moeten zijn
We leven in een rechtsstaat Bescherming van de titel Bescherming van het beroep Verplichtingen bij de beroepsuitoefening …
Een vroedvrouw: Is een beoefenaar van de geneeskunde Is een beoefenaar van de vroedkunde
Mag de verpleegkunde uitoefenen
Wettige uitoefening van de vroedkunde K.B. nr. 78 betreffende de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen K.B. van 1 februari 1991 betreffende de uitoefening van het beroep van vroedvrouw (zoals gewijzigd bij K.B. 08.06.07) K.B. van 18 juni 1990 houdende vaststelling van de lijst van de technische verpleegkundige verstrekkingen en de lijst van de handelingen die door een arts aan beoefenaars van de verpleegkunde kunnen worden toevertrouwd, alsmede de wijze van uitvoering van die verstrekkingen en handelingen en de kwalificatie-vereisten waaraan de beoefenaars van de verpleegkunde moeten voldoen
Geneeskunde (wet 13.12.06) In afwijking van § 1, zijn de houders van de beroepstitel van vroedvrouw erkend overeenkomstig artikel 21 noviesdecies, ertoe gemachtigd de praktijk van de normale bevallingen te doen, voor zover zij voldoen aan de voorwaarden bedoeld in artikel 7.
Zonder afbreuk te doen aan de uitoefening van de geneeskunde, wordt als onwettige uitoefening van de geneeskunde beschouwd, het gewoonlijk verrichten door een persoon die het geheel van de voorwaarden gesteld in het eerste lid van deze paragraaf niet vervult van elke handeling die tot doel heeft, of wordt voorgesteld als tot doel hebbend, het toezicht uit te oefenen op de zwangerschap, op de bevalling of op het postpartum, alsmede elk ingrijpen dat erop betrekking heeft.
Nieuw hoofdstuk : 1 quater Zonder afbreuk te doen aan de uitoefening van de geneeskunde zoals bepaald in artikel 2 wordt onder de uitoefening van het beroep van vroedvrouw verstaan : 1°het autonoom uitvoeren van de volgende activiteiten: … 2°het meewerken, samen met de arts, en onder diens verantwoordelijkheid, aan de opvang en de behandeling van vruchtbaarheidsproblemen, van zwangerschappen en bevallingen met verhoogd risico en van pasgeborenen die in levensbedreigende of bijzondere ziektecondities verkeren, alsook aan de zorg die in die gevallen moet worden verleend.
1°het autonoom uitvoeren van de volgende activiteiten: a) diagnose van de zwangerschap; b) toezicht op, zorg en advies aan de vrouw tijdens de zwangerschap, de bevalling en de periode na de bevalling; c) het opvolgen van normale zwangerschappen, het verrichten van normale bevallingen en het verlenen van de eerste zorg aan pasgeborenen en gezonde zuigelingen; d) preventieve maatregelen, het opsporen van risico's bij moeder en kind; e) in dringende gevallen het verrichten van de noodzakelijke handelingen in afwachting van deskundige medische hulp; f) gezondheidsvoorlichting en -opvoeding van de vrouw, de familie en de maatschappij; g) prenatale opvoeding en voorbereiding op het ouderschap;
Mits een Koninklijk Besluit Geneesmiddelen voorschrijven, inclusief contraceptiva voor de drie maanden na bevalling Bekkenbodemreëducatie Functionele echografieën
Vroedvrouw mag de verpleegkunde uitoefenen K.B. nr. 78 artikel 21 quater K.B. 18 juni 1990 houdende vaststelling van de lijst van de technische verpleegkundige verstrekkingen en de lijst van de handelingen die door een arts aan beoefenaars van de verpleegkunde kunnen worden toevertrouwd, alsmede de wijze van uitvoering van die verstrekkingen en handelingen en de kwalificatievereisten waaraan de beoefenaars van de verpleegkunde moeten voldoen
! " ! # ! && '( #( ) ' #( (# * ( # + & & * # + ! ! * !#( !# ! ! $# ! ( ! # #) * !# ! & # ë "# + )*## !$ ! # + $# & $# ! # % ! ! & $ !# $! ! # ! " ! # ! " ! "# & & # !# # !# # + % # $%& (
$
"%
( #(
* !#(
&
! #
$ !#
#
$%!!
Voorbeeld : C - handelingen … - Voorbereiding en toediening van vaccins, in aanwezigheid van een arts …
OPGELET Advies federale raad verpleegkunde: Bevoegdheden vroedvrouwen m.b.t. de verpleegkunde moeten opnieuw beperkt worden
-
-
VACCINATIES vallen hierdoor uit de boot !!!
Thans opgeschorte wetsbepaling “De drager van de beroepstitel van vroedvrouw mag van rechtswege de verpleegkunde uitoefenen binnen het terrein van de verloskunde, de fertiliteitsbehandeling en de neonatologie”
AANSPRAKELIJKHEID VERSUS
VERANTWOORDELIJKHEID
VORMEN I. BURGERLIJKE AANSPRAKELIJKHEID 1. Aquiliaanse aansprakelijkheid A. Eigen daden B. Andermans daden C. Gebrekkige zaken 2.
Contractuele aansprakelijkheid
II. STRAFRECHTELIJKE AANSPRAKELIJKHEID
Strafrechtelijke aansprakelijkheid (on)opzettelijke doding (on)opzettelijk toebrengen slagen en verwondingen Schuldig verzuim Onwettig (laten) uitoefenen van de verpleegkunde Onwettige uitoefening van de geneeskunde
Verdediging strafrechtelijk
Wet 04.05.1999 : strafrechtelijke aansprakelijkheid rechtspersonen
Strafuitsluitende verschoningsgrond Intrinsiek verband met verwezenlijking van het doel van de rechtspersoon Natuurlijke persoon heeft niet de zwaarste fout begaan De natuurlijke persoon heeft de fout niet wetens willens gepleegd
VORMEN I. BURGERLIJKE AANSPRAKELIJKHEID 1. Aquiliaanse aansprakelijkheid A. Eigen daden B. Andermans daden C. Gebrekkige zaken 2.
Contractuele aansprakelijkheid
II. STRAFRECHTELIJKE AANSPRAKELIJKHEID
,#
!!
-, ! * !! ./012 ! * !! 3 $! 3 4 * 5 3 ! %# + " 4 * ( #! 5
De vroedvrouw maakt een fout : Eigen daden aansprakelijkheid van de vroedvrouw Andermans daden aansprakelijkheid van het ziekenhuis Andermans daden aansprakelijkheid van de hoofdvroedvrouw of de arts
Vereisten van aansprakelijkheid 1. Fout 2. Schade 3. Causaal verband
FOUT (straf)wet overtreden onzorgvuldig handelen “goede vroedvrouw” ?
Verdediging burgerlijk : Fout? Causaal verband? Artikel 18 AOW/ Wet 10.02.03
Wet medische ongevallen (31.03.2010) Recht op vergoeding voor slachtoffer ongeacht aanwezigheid fout of niet Fout = vergoeding verzekeraar of Fonds bij betwisting door verzekeraar Geen fout = vergoeding fonds Fout wordt bepaald door gerechtsdeskundige
Nieuwe wet Wel niveau in schade: blijvende invaliditeit van minstens 25% tijdelijke invaliditeit van 6 maanden (opeenvolgend of in één jaar) zeer ernstige stoornissen in bestaan (ook economisch) overlijden slachtoffer
Geen franchise/plafond in vergoeding
!
6
& # ë
,,,6
omschrijvingen Patiënt Gezondheidszorg Beroepsbeoefenaar
&
)
GEZONDHEIDSZORG Diensten met oog op
• • • • •
bevorderen vaststellen behouden herstellen verbeteren
van de gezondheidstoestand
"
•
!
#
$ %
& # ë
• 7# +
% % # + ( ($ ( (!
!#
#
!
&
vertegenwoordiger Wettelijk geregeld Minderjarigen Verlengde staat van minderjarigen Gerechtelijk onbekwaamverklaarden
vertegenwoordiger Wettelijk
Contractueel zoniet : Cascadesysteem
Contractueel : vertegenwoordiger Is niet de vertrouwenspersoon Aanduiding schriftelijk – –
Zonder wensen Met wensen
CASCADESYSTEEM
Partner 2. Kinderen 3. Ouders 4. Broers/zussen 1.
uitzondering in het belang van de patiënt en
teneinde een bedreiging van diens leven of een ernstige aantasting van diens gezondheid af te wenden
Geen ‘achterpoortje’ Bekwame, bij bewustzijn, meerderjarige patiënt Vertegenwoordiger die conform de wens van de patiënt beslist
Betrokkenheid beroepsbeoefenaars In dringende situaties Indien geen familie in cascadesysteem Bij onenigheid binnen een groep in cascadesysteem Bij het ‘achterpoortje’
! '(
) ) *+
,
/ +0 )
) * *
+*
,++ / 1) 1
. + -+ *
+ 0
)ë )
)
' 1) .0
+
) + )
) + ) 00
++
) -+
.+/
+ *
/
PROCEDURES Burgerlijke procedure – –
Kort geding : aanstelling gerechtsdeskundige Procedure ten gronde
Strafprocedure –
Klacht Politie Parket (brief) onderzoeksrechter
– –
Onderzoek vervolging
Tekst Aansprakelijkheid
www. Advamo. com