VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
Inhoudsopgave 1
AANBIEDINGSBRIEF
2
JAARVERSLAG 2015 2.1 Programmaverantwoording 2.1.1 Leeswijzer 2.1.2 Programma RUIMTE & INFRASTRUCTUUR 2.1.3 Programma SAMENLEVEN 2.1.4 Programma ECONOMIE 2.1.5 Programma BESTUUR & DIENSTVERLENING 2.2 Paragrafenverantwoording 2.2.1 Paragraaf Lokale heffingen 2.2.2 Paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing 2.2.3 Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen 2.2.4 Paragraaf Financiering 2.2.5 Paragraaf Bedrijfsvoering 2.2.6 Paragraaf Verbonden partijen 2.2.7 Paragraaf Grondbeleid
11 12 12 14 32 47 54 62 63 71 78 84 88 89 100
3
JAARREKENING 2015 3.1 Overzicht van baten en lasten in de jaarrekening en de toelichting 3.1.1 Overzicht van baten en lasten per programma 3.1.2 Budgettaire uitkomst op hoofdlijnen 3.1.3 Realisatie gebruik van de raming voor onvoorzien 3.1.4 Overzicht van incidentele lasten en baten per programma 3.1.5 Begrotingscriterium 3.2 Balans met toelichting 3.2.1 Balans 3.2.2 Toelichting op de balans 3.2.3 Reserves en voorzieningen 3.2.4 Overzichten vooruitontvangen overheidsbijdragen 3.2.5 Benutting drempelbedrag schatkistbankieren 3.2.6 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling 3.2.7 Overzicht afschrijvingstermijnen 3.3 Single information Single audit
103 104 105 107 116 116 120 121 121 123 129 135 136 137 142 143
4
BIJLAGEN JAARSTUKKEN 2015 4.1 Emu-rekening 2015 4.2 Overzicht van gebruikte afkortingen
147 148 149
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
5
3
Gemeente Ermelo
Gemeente Ermelo Bezoekadres
Raadhuisplein 2, 3851 NT Ermelo
Postadres
Postbus 500, 3850 AM Ermelo
Telefoonnummer
0341 56 73 21
E-mail
[email protected]
Internet
www.ermelo.nl
Handelsregister Kamer van Koophandel
nummer 08217014
Colofon Jaarstukken 2015 Uitgave
Gemeente Ermelo
Oplage
50 exemplaren
Aangeboden door
College van burgemeester en wethouders gemeente Ermelo
Opstellers
Afdelingen gemeente Ermelo
Coördinatie
Afdeling Bedrijfsvoering, team Financiën, gemeente Ermelo
Eindredactie
Afdeling Bedrijfsvoering, team Financiën, gemeente Ermelo
Druk- en bindwerk
Meerinzicht
Omslag
Meerinzicht
Datum uitgifte
April 2016
Beschikbaarheid boekwerken In boekvorm
Op te vragen bij team Financiën, gemeente Ermelo
Digitaal
www.ermelo.nl (onder Bestuur & Organisatie, Financiën, Jaarstukken)
Foto omslag Fotograaf
Patrick van Meer
Toelichting
Pauwenplein Ermelo, na herinrichting maart 2016
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
4
Gemeente Ermelo
1. AANBIEDINGSBRIEF
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
5
Gemeente Ermelo
Aan de leden van de raad van de gemeente Ermelo
Datum: 26 april 2016 Onderwerp: Jaarstukken 2015 Geachte leden, Hierbij bieden wij u de (voorlopige) Jaarstukken 2015 ter bespreking en vaststelling aan. Te zijner tijd zullen wij u een aanvulling op de Jaarstukken 2015 aanbieden. Dit heeft te maken met de verantwoording van de onderdelen Jeugd(wet), Persoonsgebonden budgetten via de Sociale Verzekeringsbank en de eigen bijdragen via het Centraal Administratiekantoor. Inleiding Nederlandse gemeenten zijn op grond van de Gemeentewet verplicht om jaarlijks de jaarstukken te vervaardigen. Deze jaarstukken moeten vóór 15 juli van het volgende jaar door de raad zijn vastgesteld én, voorzien van een controleverklaring van de accountant, zijn aangeboden aan de provincie en het CBS. De wettelijke eisen (Gemeentewet) zijn verder uitgewerkt in het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV 2004). Naast de wettelijke eisen kent Ermelo eigen regelgeving, zoals de Financiële verordening en de Regeling Budgeten Kredietbeheer gemeente Ermelo. Deze Jaarstukken 2015 zijn conform de wettelijke eisen en eigen regelgeving opgesteld. Hiermee leggen wij verantwoording af over het door ons gevoerde beleid in het jaar 2015. De accountantscontrole heeft, met uitzondering van de onderdelen Jeugd(wet), Persoonsgebonden budgetten via de Sociale Verzekeringsbank en de eigen bijdragen via het Centraal Administratiekantoor, inmiddels plaatsgevonden. In verband met de bovengenoemde ontbrekende onderdelen heeft onze accountant nog geen controleverklaring afgegeven. Wel heeft onze accountant een concept accountantsverslag uitgebracht voor de reguliere onderdelen en heeft geconcludeerd dat de getrouwheid en rechtmatigheid van de reguliere onderdelen akkoord zijn. Wij verwachten dat de accountant te zijner tijd een definitieve controleverklaring en een definitief accountantsverslag uitbrengt. Wij zullen u die definitieve stukken dan aansluitend aanbieden. Wij verzoeken u de Jaarstukken 2015 als bespreekstuk te behandelen en vast te stellen. Daarmee verleent u ons decharge. Uitvoering in 2015 In de Programmabegroting 2015-2018 is door de raad bepaald welke prestaties er in 2015 geleverd moeten worden. In deze Jaarstukken 2015 rapporteren wij bij de programma's, voor het eerst in de vorm van speerpunten, over de uitvoering van deze beleidsmatige doelen. Het jaar 2015 was het eerste volledige jaar van het huidige college. Een jaar dat zich gekenmerkt heeft in doorontwikkeling van en uitvoering geven aan het Collegeprogramma 2014-2018 "Vertrouwen geven, verantwoordelijkheid nemen". Dit collegeprogramma vormt het fundament voor ons dagelijks werk. Vanuit deze
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
6
Gemeente Ermelo
solide basis zijn wij aan de slag gegaan met de speerpunten die het gezamenlijke doel hebben om de gemeente Ermelo vooruit te helpen. Primair is dus gehandeld vanuit het collegeprogramma, maar ook hebben wij direct geschakeld als zich een situatie voordeed die acute aandacht vroeg. Een goed voorbeeld daarvan is de komst van een groep minderjarige, alleenstaande vluchtingen. Deze kwetsbare jongeren verdienen dezelfde veilige omgeving en leefomstandigheden als een ieder ander voor wie deze basisvoorwaarden veelal vanzelfsprekend zijn. Het college draagt van harte bij om ook deze jongeren vooruit te helpen in hun verdere leven. Een andere verstrekkende gebeurtenis in het jaar 2015 was de overdracht van taken inzake de decentralisaties. Per 1 januari 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk geworden voor de Participatiewet, de Wet Maatschappelijke Ondersteuning 2015 (Wmo 2015) en de Jeugdwet. De gemeente Ermelo heeft ervoor gekozen om deze taken op regiebasis te laten uitvoeren. Uitvoeringstaken zijn grotendeels in regionale samenwerking opgepakt (Wmo en Participatiewet met de gemeenten Harderwijk en Zeewolde en de Jeugdwet in RNV-verband) en deels privaat belegd bij uitvoeringspartners. Uiteraard blijft de gemeente Ermelo verantwoordelijk voor een goede uitvoering van deze taken binnen de (financiële) kaders van de raad. Het college heeft zich ervoor ingezet dat de zorg gecontinueerd zal worden en dat er niemand "tussen de wal en het schip" zal vallen ("transitieproof"). Dat was het eerste uitgangspunt voor het college. In dit soort omvangrijke trajecten is het onmogelijk om alles vlekkeloos te laten verlopen, maar calamiteiten in de zorgverlening binnen de invloedsfeer van de gemeente Ermelo hebben zich gelukkig niet voorgedaan. Het college is tevreden dat de decentralisaties niet ten koste zijn gegaan van de zorg aan diegenen die de zorg in de brede zin van het woord het hardst nodig hebben. In 2015 heeft tevens de oriëntatie plaatsgevonden op de noodzakelijke veranderingen ("transformatie") die de komende jaren in het stelsel doorgevoerd moeten worden. Vanuit het Rijk heeft de gemeente Ermelo in 2015 voor de decentralisaties een bedrag van € 17.601.000,00 (Wmo nieuw, de Jeugdwet en WSW / re-integratie) ontvangen. In deze Jaarstukken 2015 zijn voor wat betreft de Participatiewet de cijfers uit de Jaarrekening 2015 van de Sociale Dienst Veluwerand verwerkt. Nog niet alle beschikbare gelden van de transities Wmo (oud en nieuw) en de Jeugdwet hebben tot daadwerkelijke bestedingen geleid. Zo is de zogenaamde "13e periode van 2015" (laatste 4 weken van 2015) voor de Wmo niet verwerkt in 2015, maar ten laste van 2016 gebracht. Ook is nog niet bekend welke structurele budgettaire effecten er binnen het Sociaal Domein voor komen en hoe hoog die eventueel zijn. Die ervaringscijfers zijn er simpelweg nog niet. In lijn met het aangenomen amendement van 9 juli 2015 (Kadernota 2016) stellen wij u nu voor om de voordelen 2015 binnen de onderdelen Wmo en de Jeugdwet vooralsnog beschikbaar te houden voor (problemen in) de uitvoering. Een bedrag van € 3.840.000,00 is als rekeningsaldobestemmende post 2015 opgenomen. Argumenten hiervoor zijn dat het nog niet volledig is uitgekristalliseerd hoe het Sociaal Domein financieel gaat uitpakken op langere termijn, mede gezien de aanzienlijke taakstellingen. "Doen!" is een kernbegrip binnen dit college. Een goed voorbeeld van zaken uitvoeren en afronden in het jaar 2015 is onder andere het Centrumplan. Dit grootschalige project bevindt zich in de eindfase en de resultaten mogen er zijn. Rekening houdend met de wensen van de winkeliers is de uitvoering van de laatste fase tijdelijk opgeschort en na de feestdagen 2015, begin 2016, weer voortvarend opgepakt. Een toekomstbestendig centrum draagt bij aan het aantrekkelijk blijven voor de eigen bevolking en de vele (zomer)toeristen. Het college is ervan overtuigd dat het nieuwe centrum, bekostigd met de NUON-gelden, een langdurige en positieve bijdrage gaat leveren zowel aan de Ermelose samenleving als aan de bezoekers van onze gemeente. Hiermee komen de NUON-gelden ten goede aan meedere generaties binnen de Ermelose samenleving. In 2015 is er aan meer zaken gewerkt. In aanvulling op het bovenstaande, noemen wij nog het volgende: ▪ De vele positieve ontwikkelingen op het gebied van woningbouw (oplevering van het duurzame energie woningbouwproject Groevenbeek Noord en oplevering van TAWEB, voortgaande ontwikkeling van De Verbinding en Het Trefpunt); ▪ Afronding van de evaluatie van de Structuurvisie functieverandering; ▪ Vastelling van de Structuurvisie Horst en Telgt die in goede samenwerking met de bewoners tot stand is gekomen (raad april 2016); ▪ Vaststelling van het bestemmingsplan Het Tonselse Veld (raad februari 2016); ▪ Oplevering van de rotonde Margrietschool; ▪ Voorbereidingen van de aanleg van de Westflank (fietspad Westflank aanbesteed, presentatie aan omwonenden van voorlopig ontwerp gehele Westflank, zoekzone Westflank door raad vastgesteld); ▪ Vaststelling van het Zuiveringskring Afvalwaterketen Plan (ZAP); ▪ Voorbereidingen en gedeeltelijke uitvoering van het GVVP (uitvoeringsplan GVVP vastgesteld, voetpad Julianalaan opgeleverd en verdergaande voorbereidingen aanpassing Horsterweg); ▪ De aanleg van 2 nieuwe natuurgrasvelden bij FC Horst; ▪ Verplaatsing van de bibliotheek naar het gemeentehuis;
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
7
Gemeente Ermelo
▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Omslag naar "Welzijn nieuwe stijl" (start van de nieuwe Stichting Welzijn Ermelo en de implementatie van wijkgerichte aanpak en wijkteams); Voorbereidingen van een nieuwe uitvoeringsorganisatie EHZ Sociaal Domein / Sociale Dienst Veluwerand; Oplevering van de Verkenning verkleuringsnotitie Kerkdennen (op verzoek van de raad naar voren gehaald); Vaststelling van het Projectplan Kwaliteitsimpuls Verblijfsrecreatie, inclusief uitvoering van 4 pilot projecten; Vaststelling van de Toekomstvisie voor verblijfsrecreatie in relatie tot Vitale vakantieparken (raad januari 2016); Vaststelling van de stimuleringsagenda Toerisme en Recreatie; Actualisatie van het Horecaconvenant en actualisatie van het Drugsbeleid; Gezamenlijk toezicht vanuit de Drank- en Horeacawet met de gemeente Harderwijk; Doorontwikkeling van intergemeentelijke samenwerkingen (Meerinzicht, uitvoeringsorganisatie EHZ Sociaal Domein / Sociale Dienst Veluwerand, RNV 3.0, project MOED VNOG).
Kortom: er is in het jaar 2015 veel gedaan en wij zijn tevreden met de behaalde resultaten. Bij de programma's in hoofdstuk 2 vindt u nadere toelichtingen. Door actief in te spelen op landelijke en plaatselijke ontwikkelingen zijn de financiën van de gemeente Ermelo goed op orde gebleven. En dat is gezien de decentralisaties, de talrijke taakstellingen binnen de begroting en de vele uitdagingen waar de gemeente Ermelo voor heeft gestaan in 2015, maar ook de afgelopen jaren, niet vanzelfsprekend. Budgettaire uitkomst 2015 Indien wij alle baten en lasten 2015 tegen elkaar afzetten, komen wij op een voordelig saldo van € 6.335.875,70 (afgerond € 6.336.000,00). Wij noemen dit het cijfermatig rekeningsaldo 2015. Echter dit is een fictief voordeel. In dit cijfermatig voordeel 2015 ter grootte van € 6.336.000,00 zit één grote voordelige post, die in 2016 alsnog tot lasten en dus nadelen gaat leiden. Dit betreft een voordeel van € 5.400.000,00 zijnde de rekeningsaldobestemmende posten 2015. Dit zijn taken die niet of gedeeltelijk in 2015 zijn uitgevoerd, waarvan het in de Begroting 2015 beschikbare budget dus (deels) niet is uitgegeven. Om de uitvoering alsnog in 2016 te garanderen, wordt het budget 2015 doorgeschoven naar 2016 en alsnog besteed. Het totaalbedrag van € 5.400.000,00 kan uitgesplitst worden in: ▪ ▪
Regulier: € 1.560.000,00; Totaal Sociaal Domein: € 3.840.000,00, uitgesplitst in: Wmo oud: € 1.096.000,00; Wmo nieuw: € 1.642.000,00; Jeugdwet: € 1.102.000,00.
Indien het cijfermatige rekeningsaldo 2015 ter grootte van € 6.336.000,00 voordelig wordt gecorrigeerd met deze voordelige post ontstaat een reëel rekeningsaldo 2015 van € 936.000,00. Dit voordeel is nog vrij besteedbaar. Dit reële rekeningresultaat 2015 bedraagt 1,04% van de totale omzet 2015 (= € 90.043.000,00) en komt hiermee niet boven de Ermelose norm voor budgettaire afwijkingen, die 3% is, uit. In het reële rekeningsaldo van € 936.000,00 zijn enkele grote incidentele voor- en nadelen opgenomen. In de onderstaande tabel wordt weergegeven uit welke posten het rekeningsaldo 2015 op hoofdlijnen bestaat. Omschrijving
Bedrag
Cijfermatig rekeningsaldo 2015
-6.336.000,00 V
a. Naar 2016 overlopende taken en budgetten 2015 (regulier)
-1.560.000,00 V
b. Naar 2016 overlopende taken en budgetten 2015 (Sociaal Domein)
-3.840.000,00 V
Reëel rekeningsaldo 2015 (cijfermatig rekeningsaldo minus a. en b.)
-936.000,00 V
Op hoofdlijnen bestaat het rekeningsaldo 2015 uit de volgende posten (> € 100.000,00): c. Stelpost Uitkomst Bestuursrapportages en stelpost Prijsmutaties
-816.000,00 V
d. Pensioenverplichting wethouders (huidig en voormalig)
214.000,00 N
e. Inkomensondersteuning
-153.000,00 V
f. Algemene uitkering gemeentefonds
-120.000,00 V
g. Afboeking boekwaarden gemeentelijke gebouwen
105.000,00 N
h. Overige verschillen (inclusief een voordeel van € 97.000,00 aan Precariobelasting)
-166.000,00 V
Het voordelige reële rekeningsaldo 2015 was door ons al voor een groot deel aangegeven in de Bestuursrapportages 2015. In hoofdstuk 3.1 vindt u een nadere toelichting op deze cijfermatige uitkomst 2015.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
8
Gemeente Ermelo
In het raadsvoorstel bij deze Jaarstukken 2015 is een voorstel gedaan voor de bestemming van het rekeningresultaat. Boekwerken 2015 De jaarstukken bestaan uit een tweetal boekwerken, te weten: 1 2
Jaarstukken 2015 Dit boekwerk is bestemd voor de raad en wordt ook als zodanig door de raad vastgesteld. Productenrealisatie 2015 Dit boekwerk is bestemd voor het college en is op 26 april 2016 door ons vastgesteld. Het is tevens bedoeld als naslagwerk voor de raad. Het geeft inzicht in de cijfers die onder de programma's liggen.
In Ermelo geldt dat voor de behandeling door de raad eerst de auditcommissie de jaarstukken bespreekt. De auditcommissie spreekt dan met de wethouder van financiën, een ambtelijke vertegenwoordiging en de accountant. Uiteindelijk bepaalt de auditcommissie of de jaarstukken gereed zijn om inhoudelijk door de raad te laten behandelen. De boekwerken liggen ter inzage en zijn digitaal raadpleegbaar. Indien de boekwerken wel in drukvorm gewenst zijn, kunt u contact opnemen met het team Financiën (e-mail:
[email protected], telefoon 0341 56 72 73). Ten slotte De auditcommissie en de agendacommissie bepalen of en wanneer de Jaarstukken 2015 op de agenda van de raad worden gezet. De vergadering van de auditcommissie staat gepland op 12 mei 2016. Wij stellen voor de behandeling door de raad te laten plaatsvinden in de commissie bestuur & middelen van 16 juni 2016 en in de raad van 30 juni 2016 / 7 juli 2016. Aansluitend zullen wij de Jaarstukken 2015 aanbieden aan de provincie Gelderland en het CBS. Hiermee wordt voldaan aan de wettelijke termijn van 15 juli 2016 tot vaststelling van de Jaarstukken 2015 door de raad én de aanbieding aan de provincie Gelderland en het CBS. In dankbaarheid kunnen wij terugkijken op hetgeen tot stand is gekomen. Het college van burgemeester en wethouders van Ermelo, A.M. Weststrate, secretaris,
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
A.A.J. Baars, burgemeester,
9
Gemeente Ermelo
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
10
Gemeente Ermelo
2. JAARVERSLAG 2015
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
11
Gemeente Ermelo
2.1
Programmaverantwoording
2.1.1
Leeswijzer
Het is gemeenten vrij om te bepalen welke programma's gehanteerd worden. Wel is voorgeschreven dat per programma de drie "W's" opgenomen moeten worden. Dit zijn: ▪ Wat willen wij bereiken? ▪ Wat gaan wij daarvoor doen? ▪ Wat hebben wij er voor over? In Ermelo wordt gewerkt met vier programma's, te weten: ▪ Ruimte & Infrastructuur; ▪ Samenleven; ▪ Economie; ▪ Bestuur & Dienstverlening. Het overzicht Algemene Dekkingsmiddelen (inclusief de stelpost Onvoorzien) maakt onderdeel uit van het programma Bestuur & Dienstverlening. De programma's bestaan uit de volgende onderdelen: a
b
c
d
Algemeen. Hierin wordt weergegeven onder welke raadscommissie dit programma valt, wie de betrokken portefeuillehouders zijn, welke speerpunten onder het programma vallen en welke producten onder het programma vallen. Beleidsdoelstellingen. Hierin zijn alle speerpunten uit het Collegeprogramma 2014-2018 opgenomen, aangevuld met nadien genomen besluiten. Per speerpunt zijn de bovenstaande drie "W's" nader uitgewerkt voor het jaar 2015. Algemene kengetallen. Opgenomen zijn de kengetallen uit de Programmabegroting 2015-2018. Naar verwachting zal er in 2016 / 2017 een wettelijk voorgeschreven set van indicatoren komen. Deze zullen wij dan opnemen. Wat hebben we er voor over. Hier is de cijfermatige analyse per programma en het overzicht met investeringen opgenomen.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
12
Gemeente Ermelo
2.1.1.1
Portefeuilleverdeling
Hieronder is een verdeling van de portefeuilles opgenomen in verband met de verantwoordelijkheden binnen de programmaverantwoording. De heer A.A.J. Baars (burgemeester) Beleidscoördinatie, algemene en bestuurlijke zaken, politie, brandweer, openbare orde en veiligheid (inclusief algemeen bestuur VNOG), communicatie & vertegenwoordiging, mediabeleid, nutsbedrijven, toezicht en handhaving (met betrekking tot alle portefeuilles), algemeen bestuur OmgevingsDienst Noord Veluwe, bestuur Stichting Collectieve Beveiliging Ermelo, bedrijfsvoering (personeel en organisatie, ict, algemeen bestuur Meerinzicht), programma organisatieontwikkeling (inclusief de publieksbalie), asielbeleid, programma accommodatiebeleid (project Huis van Bestuur en Cultuur). De heer mr. J. van den Bosch (wethouder CDA Ermelo en loco-burgemeester) Ruimtelijke ordening, volkshuisvesting (inclusief projecten wonen, zorg en welzijn), monumentenbeleid, programma centrum (integraal), vergunningverlening WABO (bouwen, wonen en milieu), Strategische Alliantie Veluwe Noord, dienstverlening & deregulering, inkoopbeleid, regiocontract, landschapbeleidsplan, plaatsvervangend lid (1e) algemeen bestuur Regio Noord Veluwe. Mevrouw drs. E. Heutink-Wenderich (wethouder CDA Ermelo) Programma economie (economische zaken), arbeidsmarktbeleid, participatiewet, dagelijks bestuur Sociale Dienst Veluwerand, project vitale recreatieparken, toerisme en recreatie, coöperatie Gastvrije Randmeren, dagelijks bestuur Regio Noord Veluwe. De heer A.L. Klappe (wethouder Progressief Ermelo) Gezondheidszorg (GGD), EOZ, sociaal cultureel werk, maatschappelijke doelgroepen, Wmo, programma sociaal, projectwethouder wijkgericht werken, mantelzorg en vrijwilligerswerk, ontwikkelingssamenwerking, jeugd en onderwijs, kunst en cultuur, sport, plaatsvervangend lid (2e) algemeen bestuur Regio Noord Veluwe. De heer J. van Eijsden (wethouder ChristenUnie) Financiën, belastingen, bezuinigingen, openbare werken, programma verkeer en vervoer, waterbeleid, duurzaamheid en milieu (afvalstoffenbeleid), projectwethouder Strand Horst, grondzaken, grondbeleid en grondexploitatie, lid algemeen bestuur Regio Noord Veluwe en plaatsvervangend lid dagelijks bestuur Regio Noord Veluwe. De heer A.M. Weststrate Gemeentesecretaris / Algemeen directeur.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
13
Gemeente Ermelo
2.1.2
Programma RUIMTE & INFRASTRUCTUUR
2.1.2.1
Algemeen
Het programma Ruimte & Infrastructuur is als volgt opgebouwd: Raadscommissie Infrastructuur en Ruimte Portefeuillehouders mr. J. van den Bosch J. van Eijsden Speerpunten
Portefeuillehouder
Woonvisie
mr. J. van den Bosch
Woningbouw
mr. J. van den Bosch
Functieverandering
mr. J. van den Bosch
Gebiedsuitwerking Horst en Telgt
mr. J. van den Bosch
Bestemmingsplannen
mr. J. van den Bosch
Werkwijze ruimtelijke ordening
mr. J. van den Bosch
Welstand
mr. J. van den Bosch
Beter Ermelo: centrum
mr. J. van den Bosch
Centrumparkeren
J. van Eijsden
Begraafplaatsen
J. van Eijsden
Programma Duurzaamheid
J. van Eijsden
Waterbeleid
J. van Eijsden
Afvalbeleid
J. van Eijsden
Projecten GVVP
J. van Eijsden
Westflank
J. van Eijsden
Stationsomgeving
J. van Eijsden
Verkeersveilige oplossing bij Margrietschool en Groene Kruispunt
J. van Eijsden
Goede fietsvoorzieningen
J. van Eijsden
Openbaar vervoer
J. van Eijsden
Openbare ruimte
J. van Eijsden
Producten
Portefeuillehouder
601 Verkeer en vervoer
J. van Eijsden
602 Riolering en waterzuivering
J. van Eijsden
603 Begraafplaats
J. van Eijsden
604 Openbaar groen
J. van Eijsden
605 Speelvoorzieningen
J. van Eijsden
606 Bossen, heide en natuurterreinen
J. van Eijsden
621 Ruimtelijke ordening
mr. J. van den Bosch
624 Bouwen
mr. J. van den Bosch
625 Wonen
mr. J. van den Bosch
626 Milieu
J. van Eijsden
627 Huishoudelijke afvalstoffen
J. van Eijsden
628 Grondzaken
J. van Eijsden
629 Grondexploitatie
J. van Eijsden
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
14
Gemeente Ermelo
2.1.2.2
Beleidsdoelstellingen
Speerpunt Woonvisie Wat willen we bereiken Om ervoor te zorgen dat het voor de diverse doelgroepen goed wonen blijft in Ermelo wordt geïnvesteerd in de bestaande en toekomstige woonvoorraad. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het college stelt in 2014 een regionale (in samenwerking met de buurgemeenten) en lokale woonvisie vast. In deze woonvisie is aandacht voor de veroudering van de woningvoorraad en het wonen in het buitengebied. Er wordt verder uitvoering gegeven aan de bijgestelde notitie Ouderenhuisvesting en onderzoek locaties, waarvan de behoefte aan beschermd en verzorgd wonen onderdeel uitmaakt. Het college komt met voorstellen om de voorwaarden te versoepelen voor het realiseren van mantelzorgwoningen. Het college maakt met de woningcorporatie(s) meerjarige afspraken. Wat gaan we daarvoor doen Begroting In 2014 wordt de regionale en lokale woonvisie vastgesteld. Vervolgens worden op basis daarvan de volgende acties geïnitieerd: ▪ Verhogen van de kwaliteit van de bestaande voorraad door eind 2017 minimaal 20% van de vroegnaoorlogse woningvoorraad energetisch te hebben verbeterd. ▪ Verbeteren van de geschiktheid van de bestaande voorraad voor langer zelfstandig wonen. ▪ Bij nieuwe woningen gericht en slim organiseren waardoor het bouwen van minimaal 500 en maximaal 700 woningen tot 2020 mogelijk is. ▪ Wonen, wijken en zorg: faciliteren van lokale initiatieven en vangnet zijn voor een kwetsbare groep inwoners door het bieden van ondersteuning en zorg. ▪ Krachtige wijken: versterken van wijken en buurten door wijkgericht werken toe te passen in alle wijken en buurten. ▪ Faciliteren en samenwerken met én voor de samenleving door katalysator en stimulator te zijn voor initiatieven uit deze gemeenschap. Vaststellen bijgestelde notitie Ouderenhuisvesting en onderzoek locaties in 2015. Hierin wordt de behoefte naar beschermd en verzorgd wonen in Ermelo opgenomen. Tevens is hierin aandacht voor het realiseren van mantelzorgwoningen. Opstellen meerjarige afspraken woningcorporaties vindt plaats in 2015. Het college start de voorbereidingen inzake de inwerkingtreding nieuwe Huisvestingswet in 2014. Wat hebben we gedaan ▪ In december 2015 heeft de raad de Programmadoelen "naar een duurzaam Ermelo 2016 – 2020" vastgesteld. De komende tijd zullen wij inhoud geven aan de uitwerking daarvan, samen met UWOON voor dit specifieke onderdeel. Het Programmaplan Duurzaamheid is in april 2016 aan de raad aangeboden. ▪ In 2015 hebben wij voorbereidingen getroffen voor het maken van SMART doelstellingen op het gebied van meerjarige prestatieafspraken met UWOON. De doelstelling "verbeteren van geschiktheid voor langer zelfstandig wonen" maakt hier onderdeel van uit. De prestatieafspraken worden in 2016 aan de raad voorgelegd. ▪ Eind 2015 zijn twee Leefbaarheidsteams en een Sociaal team opgericht, die tot doel hebben kwetsbare wijkbewoners te ondersteunen en een bijdrage te leveren aan het vergroten van de zelfredzaamheid in buurten en wijken. ▪ Wij liggen op schema met de bouw van 131 woningen in 2015. De planning maakt onderdeel uit van de Woningbouwprogrammering die in de raad van februari 2016 aan de orde is geweest. ▪ Wij hebben de Huisvestingswet en de Woningwet geïmplementeerd. Wij hebben vanwege andere prioriteitstelling het onderdeel ouderenhuisvesting verschoven naar 2017.
Wat heeft het gekost In de Jaarstukken 2015 zijn er geen werkelijke kosten aan dit speerpunt te relateren.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
15
Gemeente Ermelo
Speerpunt Woningbouw Wat willen we bereiken Woningen bouwen voor jongeren, starters en ouderen. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) In samenwerking met partners wordt vraaggericht gebouwd in alle segmenten gedurende de periode 2014-2018. De gemeente gaat het gesprek aan met zorginstellingen voor nieuwe woningbouwmogelijkheden op de terreinen van de instellingen. Wat gaan we daarvoor doen Begroting In 2015 wordt een woningbouwprogrammering vastgesteld, waarbij mogelijke inbreidingslocaties als Kerklaan/ Postlaantje, Pretoriusplein, De Leemkuul, Het Palet en Balverszaal worden betrokken. Voorstellen komen in 2015 naar de raad. De prioritering met betrekking tot de woningbouwlocaties is als volgt. Het college maakt af waar zij mee bezig is (Het Trefpunt, Groevenbeek Noord). Het college heeft in 2014 een start gemaakt met de voorbereidingen voor de locatie De Driesprong/Van Beek, waarbij de gemeente regie voert. Op basis van een gezamenlijke studie met Veldwijk bekijkt het college in eerste instantie de mogelijkheden voor woningbouw op de terreinen van de zorginstellingen Veldwijk. Daarna volgt het terrein van 's Heeren Loo. Het onderzoeken van de mogelijkheid om huisvesting voor jongeren en mensen met een beperking te realiseren in leegstaande panden in het centrumgebied en in fase 3 van De Verbinding: 2016. Het instrument startersleningen wordt geëvalueerd. De raad heeft de behoefte uitgesproken om te komen tot een verdere verkenning van de instrumenten voor startersbeleid. Wat hebben we gedaan ▪ De notitie met betrekking tot woningbouwprogrammering is in de raad van februari 2016 vastgesteld. Uit de hier geleverde kaders wordt duidelijk of een ontwikkelingsplan kans van slagen heeft. ▪ Het budget van het instrument startersleningen heeft het afgelopen jaar na accordering van de raad wederom een stijging te zien gegeven en functioneert nog binnen de gestelde kaders. Dit hoewel de woningmarkt langzaam maar zeker terug groeit naar het oude niveau van voor 2009. Een evaluatie heeft niet plaatsgevonden. De in en door de raad opgerichte werkgroep rond instrumenten voor startersbeleid heeft ondanks ambtelijke ondersteuning geen vervolg meer gekregen. ▪ Op Het Trefpunt zijn de bouwactiviteiten in de fasen 1 en 2 afgerond. Daarmee zijn deze fasen gereed. De voorbereidingen voor de bouw van de (laatste) fase 3 zijn getroffen, de woningen zijn nog in 2015 allemaal verkocht. Daarnaast is één gemeentelijke vrije kavel verkocht. ▪ Groevenbeek Noord is opgeleverd en het complex is bij de Jaarstukken 2015 afgesloten. ▪ In 2015 zijn zijn er verkennende gesprekken geweest met de ontwikkelaar over De Verbinding fase 3. ▪ Voor het project Kerklaan/Postlaantje heeft de ontwikkelende partij (UWOON) een stedenbouwkundig plan gemaakt. In de raad van maart 2016 is het stedenbouwkundig plan vastgesteld. ▪ Voor het project De Driesprong is een aantal stedenbouwkundige modellen gemaakt. Deze zijn planeconomisch op haalbaarheid doorgerekend. Aan de hand van het gekozen model wordt in 2016 een stedenbouwkundig programma van eisen en bestemmingsplan uitgewerkt. ▪ Voor de locatie De Leemkuul is in 2015 een aanbestedingsprocedure gestart, die begin 2016 wordt afgerond. ▪ Met GGz Centraal hebben wij eind 2015 een samenwerkingsovereenkomst gesloten om te komen tot herontwikkeling van de zorgterreinen Veldwijk en Hooge Riet.
Wat heeft het gekost In de Jaarstukken 2015 zijn er geen werkelijke kosten aan dit speerpunt te relateren. Wel zijn onder het product 629 Grondexploitatie de volgende kosten verantwoord: ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Het Trefpunt: € 199.000,00 De Driesprong: € 102.000,00 De Verbinding: € 160.000,00 Groevenbeek Noord: € 582.000,00 De Leemkuul: € 48.000,00
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
16
Gemeente Ermelo
Speerpunt Functieverandering Wat willen we bereiken Het stimuleren van functieverandering in het buitengebied naar werken boven wonen. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het college evalueert de structuurvisie functieverandering. Het college werkt mogelijkheden uit waar clustering van woningbouw plaats kan vinden in Horst en Telgt. Dit onderwerp krijgt een plek in de gebiedsuitwerking Horst en Telgt. Wat gaan we daarvoor doen Begroting Het college evalueert het huidige functieveranderingsbeleid in 2014. Op basis daarvan wordt de visie zonodig bijgesteld in 2015. Dit speerpunt heeft een nauwe relatie met het speerpunt Gebiedsuitwerking Horst en Telgt. Wat hebben we gedaan De evaluatie van de structuurvisie functieverandering is afgerond. De evaluatie is gelijktijdig met het Buurtplan Horst en Telgt geagendeerd voor de raadsvergadering van april 2016. Daarna volgt een bijstelling van het beleid.
Wat heeft het gekost In de Jaarstukken 2015 zijn er geen werkelijke kosten aan dit speerpunt te relateren. Speerpunt Gebiedsuitwerking Horst en Telgt Wat willen we bereiken Het versterken van de ruimtelijke kwaliteit en leefbaarheid van het buitengebied. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het college wil in 2015 de koers bepalen met betrekking tot de fysieke en sociale inrichting van het buitengebied Horst en Telgt. Dat gebeurt op basis van de bestaande beleidskaders, waaronder met name de huidige Structuurvisie 2025 en het Landschapsontwikkelingsplan. In de uitwerking wordt ook aangegeven hoe en waar clustering van woningbouw in het gebied Horst en Telgt wordt vormgegeven om de gevolgen van functieverandering in het buitengebied een plaats te geven. Bij het opstellen van de uitwerking worden de bewoners in het gebied betrokken. Wat gaan we daarvoor doen Begroting Gestreefd wordt om de gebiedsuitwerking Horst en Telgt in 2015 vast te stellen. Dit speerpunt heeft een nauwe relatie met het speerpunt Functieverandering. Wat hebben we gedaan Wij hebben samen met de Buurtvereniging Horst en Telgt een gebiedsuitwerking opgesteld met als titel "Buurtplan Horst en Telgt". De evaluatie van de structuurvisie functieverandering is gelijktijdig met het Buurtplan Horst en Telgt vastgesteld in de raadsvergadering van april 2016.
Wat heeft het gekost De werkelijke kosten voor dit speerpunt bedroegen in 2015 € 62.000,00.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
17
Gemeente Ermelo
Speerpunt Bestemmingsplannen Wat willen we bereiken Actuele bestemmingsplannen. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het college voltooit de actualisatieopgave door de bestemmingsplannen De Driehoek, Het Tonselse Veld en Speuld/ Agrarische Enclave (is vastgesteld) vast te laten stellen. Het bestemmingsplan Speuld maakt woningbouw mogelijk in Speuld. Wat gaan we daarvoor doen Begroting Onderstaande planning is afhankelijk van de medewerking van grondeigenaren en de doorlooptijd van eventuele juridische bestemmingsplanprocedures: ▪ Vaststellen bestemmingsplan Het Tonselse Veld in 2015. ▪ Vaststellen bestemmingsplan Speuld/Agrarische Enclave in 2015. Wat hebben we gedaan ▪ Het bestemmingsplan Het Tonselse Veld is vanwege de vele zienswijzen op het ontwerp bestemmingsplan niet in 2015 vastgesteld. Nagenoeg heel 2015 is nodig geweest om de zienswijzen te beantwoorden, aanvullende onderzoeken uit te voeren en het bestemmingsplan aan te passen. Het bestemmingsplan is in de raad van februari 2016 vastgesteld. ▪ Het bestemmingsplan buitengebied Speuld/Agrarische Enclave is in de raad van mei 2015 vastgesteld. Inmiddels is het bestemmingsplan onherroepelijk geworden. ▪ Met het bestemmingsplan Horst Noord is in 2015 een start gemaakt. ▪ In 2015 zijn er vorderingen gemaakt met de voorbereidingen van het bestemmingsplan De Driehoek. De initiatieven worden in 2016 nader uitgewerkt.
Wat heeft het gekost De werkelijke kosten voor dit speerpunt bedroegen in 2015: ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Bestemmingsplannen (algemene kosten): € 32.000,00 Het Tonselse Veld: € 91.000,00 Speuld / Agrarische Enclave: € 16.000,00 Horst Noord: € 4.000,00 De Driehoek: € 42.000,00 Speerpunt Werkwijze ruimtelijke ordening
Wat willen we bereiken Nieuw inhoud en proces en inhoud ruimtelijke ordening, flexibel waar mogelijk en regulerend waar nodig. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het college wil meer helderheid voor de burger, het bestuur en de ambtelijke organisatie met betrekking tot de lokale regelgeving inzake bestaande functies en nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen en bouwaanvragen. Het college stelt een nieuwe werkwijze in, anticiperend op de nieuwe Omgevingswet dat uitgaat van “Eenvoudig Beter”. Wat gaan we daarvoor doen Begroting Het college start in 2014 de voorbereidingen voor de komst van de toekomstige Omgevingswet. Allereerst wordt het college een notitie aangeboden waarin het college wordt geïnformeerd over de gevolgen van de Omgevingswet voor de gemeente en de gemeentelijke werkwijze. Op basis daarvan ontwikkelt het college beleid over de uniformering en herziening van bestemmingsplannen en het beleid rond afwijking(ontheffing) daarvan. In dat licht wordt tevens bezien of een actualisatie van de huidige notitie RO-instrumenten wenselijk is. Vervolgens stelt het college in 2015 een plan van aanpak vast over de nieuwe werkwijze met betrekking tot de bestemmingsplannen en ontheffingen. Het college streeft ernaar om halverwege de bestuursperiode de nieuwe werkwijze in te voeren. Wat hebben we gedaan ▪ Wij hebben gewerkt aan een algemene verkenning van de Omgevingswet en de impact hiervan voor Ermelo. In januari 2016 hebben wij u op hoofdlijnen geïnformeerd over de wet en de gevolgen hiervan. ▪ Zodra de uitvoeringsregelgeving van de Omgevingswet bekend is (naar verwachting in de loop van 2016) krijgen wij een duidelijker beeld van de gevolgen hiervan. Om deze redenen, en omdat het wettelijk systeem en de werkwijze met betrekking tot bestemmingsplannen en afwijkingen gaat veranderen, hebben wij geen plan van aanpak vastgesteld over een nieuwe werkwijze met betrekking tot bestemmingsplannen en ontheffingen.
Wat heeft het gekost In de Jaarstukken 2015 zijn er geen werkelijke kosten aan dit speerpunt te relateren.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
18
Gemeente Ermelo
Speerpunt Welstand Wat willen we bereiken Nieuw welstandsbeleid. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het college bereidt aan de hand van door de raad vastgestelde kaders nieuw welstandsbeleid voor. Wat gaan we daarvoor doen Begroting Het college stelt in 2014 een plan van aanpak vast om te komen tot een nieuw welstandsbeleid, dat in 2015 wordt vastgesteld. Wat hebben we gedaan Het nieuwe welstandsbeleid is opgesteld. Deze is opgenomen in de Nota Omgevingskwaliteit die de raad in november 2015 heeft vastgesteld. De nota is inmiddels digitaal ontsloten. Hiermee is dit speerpunt volledig gerealiseerd.
Wat heeft het gekost De werkelijke kosten voor dit speerpunt bedroegen in 2015: ▪ ▪
Reguliere kosten welstand: € 42.000,00 Welstandsbeleid: € 33.000,00
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
19
Gemeente Ermelo
Speerpunt Beter Ermelo: centrum Wat willen we bereiken Een aantrekkelijk en goed functionerend centrum. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het college voert met kracht het plan van aanpak centrumontwikkeling Ermelo uit. In het kader van het Regiocontract heeft het college de toegekende provinciale middelen van € 500.000,00 ontvangen. Wat gaan we daarvoor doen Begroting Het programma is ingedeeld in vier clusters. Vanuit het cluster vastgoed zijn vier projecten te benoemen: Markt/Burg. Langmanstraat, De Enk/Hema, locatie voormalige Blokker en 't Weitje. Vanuit het cluster economische zaken zijn vier projecten te benoemen: Centrummanagement, het nieuwe winkelen, stimuleringsregeling gevel en het uitstallingen-en reclamebeleid. Vanuit het cluster openbaar gebied zijn de volgende projecten te benoemen: Herinrichting openbaar gebied, fietsparkeren, beeldkwaliteitsplan en verlichtingsplan. Vanuit het cluster verkeer & vervoer zijn de volgende projecten te benoemen: Parkeren De Bree en Chevallierlaan. De parkeervoorzieningen Groeneweg zijn inmiddels gerealiseerd. De verwachting is dat per 1 januari 2016 voor het project centrumontwikkeling geen aparte projectorganisatie meer nodig is. Dat moet blijken uit een evaluatie medio 2015 op basis waarvan herijking van menskracht en middelen plaatsvindt. Wat hebben we gedaan Alle onderdelen zijn afgerond, overgedragen aan de staande organisatie of verlengd tot 1 juli 2016. Verlengd tot 1 juli 2016 zijn: ▪ Stationsstraat Gebied 3 (inclusief "specialties" en kunst); ▪ Markt 2.0; ▪ Gevelverbetering. Nader geduid geldt over 2015 het volgende: Cluster Vastgoed: ▪ Markt/Burg. Langmanstraat: Structuurplan Markt 2.0 is opgesteld; Koop-/Realisatieovereenkomst is getekend; Bouwvergunningsaanvraag Blok B is ingediend; Voorlopig Ontwerp Blok A besproken in Commissie Ruimtelijke Kwaliteit (CRK). ▪ De Enk/Hema: Grondtransport heeft plaatsgevonden en bouwvergunning is verleend. ▪ Locatie voormalige Blokker: Schetsontwerp besproken in CRK. ▪ 't Weitje: Stedenbouwkundig Programma van Eisen vastgesteld in raad; Ingediend gewijzigd plan binnen vigerend bestemmingsplan besproken in CRK; Cluster Economische Zaken: ▪ Centrummanagement: Subsidie verstrekt. ▪ Het Nieuwe Winkelen: Overgedragen aan Stichting Centrummanagement. ▪ Stimuleringsregeling gevel: Vastgesteld door college. ▪ Uitstallingen-en reclamebeleid: Vastgesteld door de raad en gekoppeld aan APV. Cluster Openbaar Gebied: ▪ Herinrichting openbaar gebied / Stationsstraat, incl. fietsparkeren: Gebied 1 opgeleverd, waarbij Herinrichting Kruispunt Julianalaan/'t Weitje onderdeel uitmaakt van het Programma GVVP; Gebied 2 opgeleverd; Gebied 3 uitvoering gestart. ▪ Beeldkwaliteitsplan: Vastgesteld in de raad. ▪ Verlichtingsplan: Niet uitgevoerd. Cluster Verkeer & Vervoer: ▪ Parkeren De Bree: Opgeleverd. ▪ Chevallierlaan: Onderdeel Markt 2.0. ▪ Parkeren Groeneweg: Opgeleverd.
Wat heeft het gekost In 2015 is € 1.950.000,00 uitgegeven voor het Centrumplan (exclusief investeringen).
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
20
Gemeente Ermelo
Speerpunt Centrumparkeren Wat willen we bereiken Voldoende parkeergelegenheid voor auto's in het centrum van Ermelo. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het college actualiseert de parkeerbehoefte in het centrum Ermelo. Vervolgens wordt het bestaande beleid opnieuw tegen het licht gehouden. Op basis van de actuele parkeerbehoefte worden gereserveerde middelen ingezet. Wat gaan we daarvoor doen Begroting In 2014 wordt een onderzoek uitgevoerd naar de actuele parkeerbehoefte centrum. Vervolgens wordt in 2014/2015 parkeerbeleid voor het centrum vastgesteld. Wat hebben we gedaan De voorbereidingen voor de herziene Parkeernota zijn in een afrondende fase. Wij bieden u de Parkeernota in 2016 aan voor vaststelling.
Wat heeft het gekost In de Jaarstukken 2015 zijn er geen werkelijke kosten aan dit speerpunt te relateren. Speerpunt Begraafplaatsen Wat willen we bereiken Een begraafplaats met voldoende capaciteit voor de toekomst die doelmatig geëxploiteerd wordt. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) De gemeente heeft op 6 december 2012 de visie begraafplaats vastgesteld. Het college bereidt de uitvoeringsprojecten en de vaststelling van de daarbij behorende nieuwe tarieven voor. Voor de tarieven is kostendekkendheid uitgangspunt op basis van een doelmatige exploitatie van de begraafplaats. Het college ziet af van het onderzoek naar natuurbegraven in het aangrenzende Natura 2000-gebied. Wat gaan we daarvoor doen Begroting De uitvoering van de visie wordt opgepakt en bevat de volgende resultaten: ▪ In 2014 wordt begonnen met de voorbereiding tot ruiming van graven en in 2015 wordt een uitvoeringsplan 2015-2018 vastgesteld. ▪ Het verzelfstandigen van de beheerstaken van de begraafplaats maakt onderdeel uit van het onderzoek naar de toekomst team wijkservice. Dit onderzoek wordt in 2015 afgerond. ▪ Bij de eerstvolgende herziening van het bestemmingsplan Kom Ermelo worden de planologische voorbereidingen getroffen om een uitbreiding van de begraafplaats mogelijk te maken. Wat hebben we gedaan ▪ Het ruimingsprotocol graven is op 13 januari 2015 vastgesteld. Voor het ruimen van graven wordt de in 2014 vastgestelde grafrusttermijn van 20 jaar gerespecteerd. ▪ Het onderzoek naar de toekomst van het team Wijkservice is afgerond. ▪ Het groot onderhoud aan het toegangspad van de begraafplaats heeft plaatsgevonden.
Wat heeft het gekost In de Jaarstukken 2015 zijn er geen werkelijke kosten aan dit speerpunt te relateren. Wel zijn op product 603 Begraafplaats de reguliere exploitatiebudgetten verantwoord voor een bedrag van € 470.000,00.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
21
Gemeente Ermelo
Speerpunt Programma Duurzaamheid Wat willen we bereiken Ermelo is een energieneutrale gemeente in 2030 en klimaatneutrale gemeente in 2035. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Er wordt een nieuw Programma Duurzaamheid (voorheen genoemd KlimaatUitvoeringsProgramma 2015-2019) ontwikkeld. Wij houden vooralsnog rekening met € 65.000,00 per jaar voor een periode van 5 jaar. Het college ondersteunt in ieder geval in 2014 en 2015 het IGEV. De duurzaamheidslening wordt ingevoerd in de vorm van een revolverend fonds. In het nieuwe Programma Duurzaamheid worden onder andere stimuleringsmaatregelen voor groene innovatie geïntroduceerd. Communicatie wordt als beleidsinstrument ingezet om preventiedoelen te bereiken. Wat gaan we daarvoor doen Begroting In 2015 wordt een nieuw op te stellen programma duurzaamheid opgesteld. In 2014 wordt het huidige klimaatuitvoeringsprogramma geëvalueerd. Op basis daarvan vindt een actualisatie plaats van het Klimaatuitvoeringsprogramma in 2015 inclusief de organisatorische setting. In 2014 en 2015 ondersteunt het college het IGEV. Wat hebben we gedaan ▪ In mei 2015 is de evaluatie van het Klimaatuitvoeringsprogramma 2010 – 2014 in de raad besproken en heeft de raad ingestemd met de contouren van het programma Duurzaamheid. ▪ De raad heeft in december 2015 de ambitie en de strategische doelen van het nog op te stellen Programmaplan "naar een duurzaam Ermelo 2016- 2020" vastgesteld. ▪ In 2015 is het IGEV ondersteund. In 2016 zal over de verdere verlenging van de ondersteuning besluitvorming plaatsvinden. ▪ De subsidieregeling woningisolatie is verlengd.
Wat heeft het gekost De werkelijke kosten voor dit speerpunt bedroegen in 2015 € 44.000,00. Daarnaast zijn er nog gelden beschikbaar in de bestemmingsreserve Klimaat UitvoeringsProgramma (Duurzaamheid). Speerpunt Waterbeleid Wat willen we bereiken Doelmatig beheer van de waterhuishouding in Ermelo. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) In samenwerking met onze buurgemeenten Putten en Harderwijk en het Waterschap wordt een Zuiveringskring Afvalwaterketen Plan (ZAP) opgesteld met betrekking tot hemelwater, grondwater en afvalwater (deze vervangt het huidige Gemeentelijk RioleringsPlan (GRP)). Het college voert het BasisRioleringsPlan (BRP) eerste fase uit. Dat betekent dat het college overgaat tot het realiseren van bergingsvoorzieningen om wateroverlast tegen te gaan. Het college evalueert het BRP eerste fase. Op basis daarvan bekijkt het college of er een tweede fase BRP wordt vastgesteld. Wat gaan we daarvoor doen Begroting Het Zuiveringskring Afvalwaterketen Plan wordt in 2015 vastgesteld. Uitbreiding van de bergingsvoorzieningen, zowel grote als kleine, vindt plaats in 2014-2018. De evaluatie van de eerste fase BRP vindt plaats in 2018. Wat hebben we gedaan ▪ Het ZAP is vastgesteld in de raadsvergadering van juli 2015. In dat plan, alsmede het Basisrioleringsplan (BRP) is een aantal maatregelen voorzien waardoor de bergingscapaciteit van de bestaande riolering wordt vergroot. Bijvoorbeeld: De aanleg van de overdekte bergingsvoorziening Hogewal (inhoud 500 m³) is in 2015 afgerond. ▪ De tijdelijke bergingsvoorziening Kalkoenweg/Hoenderweg (inhoud 5.700 m³) wordt omgezet naar een definitieve voorziening. ▪ In verband met de aanleg van de rotonde Margrietschool zijn onder de nieuw aangelegde verharding, vooruitlopend op de planning, enkele verbetermaatregelen doorgevoerd (vergroten diameter riolering). ▪ In totaal is 280.000 m² verhard oppervlak afgekoppeld van de bestaande riolering (onder andere bij het project Herinrichting centrum).
Wat heeft het gekost Voor de kredieten wordt verwezen naar het investeringsplan van het programma Ruimte & Infrastructuur. De werkelijke kosten voor het product 602 Riolering & Riolering bedroegen in 2015 € 2.688.000,00.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
22
Gemeente Ermelo
Speerpunt Afvalbeleid Wat willen we bereiken Afvalinzameling- en afvoer. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het afvalbeleid zet in op afvalpreventie, afvalscheiding en hergebruik. Wat gaan we daarvoor doen Begroting Evaluatie afvalbeleid in 2015. De actualisatie van het beleid vindt in 2016 plaats. Wat hebben we gedaan ▪ Op 19 november 2015 heeft de gemeenteraad de Afvalstoffenverordening Ermelo 2016 vastgesteld. In deze verordening worden de zaken rondom afvalstoffen in de gemeente Ermelo geregeld. Deze verordening is met ingang van 1 januari 2016 in werking getreden. ▪ De evaluatie en actualisatie van het afvalbeleid zal onderdeel uitmaken van het programma Duurzaamheid. De raad heeft hiervan de ambitie en de strategische doelen vastgesteld.
Wat heeft het gekost In de Jaarstukken 2015 zijn er geen werkelijke kosten aan dit speerpunt te relateren. Wel is er op product 627 Huishoudelijke afvalstoffen € 1.524.000,00 aan reguliere kosten voor afvalbeleid verantwoord. Speerpunt Projecten GVVP Wat willen we bereiken Het geactualiseerde GVVP bestaat uit een afgewogen samenstel van projecten die Ermelo de komende jaren verkeersveiliger, beter bereikbaar en leefbaarder maken. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het college heeft het uitvoeringsprogramma GVVP herijkt. De basis daarvoor is geweest het beleidsdeel uit het vastgestelde GVVP uit november 2013. Bij de wijze van uitvoering stelt het college een veilige en sobere aanpak voor. Het college wil bij de uitwerking de bewoners betrekken. Het college wil op korte termijn, maar zorgvuldig, besluiten over de wijze van uitvoering van de Prins Hendriklaan, Maximalaan en Horsterweg. Wat gaan we daarvoor doen Begroting Het uitvoeringsplan GVVP voor het jaar 2014/2015 is in het najaar 2014 vastgesteld. Vervolgens wordt het uitvoeringsplan GVVP 2015-2020 in 2015 vastgesteld. De korte notitie over flitspalen wordt in 2015 besproken. Het college actualiseert en digitaliseert de wegenlegger in 2015. Wat hebben we gedaan ▪ Vanuit het uitvoeringsplan 2014 is het voetpad langs de Emmalaan/Julianalaan gerealiseerd. De aanpassingen aan de Horsterweg worden in het tweede kwartaal 2016 in uitvoering genomen. De aanbesteding heeft al plaatsgevonden. ▪ Het uitvoeringsplan 2015 en verder van het GVVP is in juli 2015 door de raad vastgesteld (inclusief de financiering). ▪ De flitspalennotitie is aan de raad gepresenteerd. ▪ De herziening wegenlegger vindt conform het uitvoeringsplan GVVP in 2017 plaats.
Wat heeft het gekost Voor de kredieten wordt verwezen naar het investeringsplan van het programma Ruimte & Infrastructuur. In 2015 is € 58.000,00 geïnvesteerd in projecten GVVP.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
23
Gemeente Ermelo
Speerpunt Westflank Wat willen we bereiken Het aanpassen van de wegenstructuur aan de Westflank van Ermelo (Oude Nijkerkerweg / Arendlaan / Volenbeekweg). Inhoud (Volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het college bereidt de besluitvorming over de wijze van uitvoering van het tracé Westflank voor. Uitgangspunten daarbij zijn veiligheid, soberheid en doelmatigheid. Het college gaat er vanuit dat vrij liggende fietspaden haalbaar zijn. Wat gaan we daarvoor doen Begroting De besluitvorming over een aanbestedingsvorm vindt in 2015 plaats. Wat hebben we gedaan ▪ Aan bewoners en andere belanghebbenden is een voorlopig ontwerp voor de gehele Westflank gepresenteerd. Op basis hiervan is een reactienota opgesteld die daarna bestuurlijk is vastgesteld. ▪ De zoekzone voor het gebied waarbinnen het totale project Westflank gerealiseerd dient te worden is door de raad vastgesteld. ▪ Er is een programma van Eisen met bijbehorende EMVI criteria opgesteld op basis waarvan een aanbesteding heeft plaatsgevonden voor de aanleg van een fietspad. Een en ander is inmiddels gegund. ▪ Er is een aanvang gemaakt met de opstelling van een nieuw bestemmingsplan voor de Westflank.
Wat heeft het gekost De werkelijke kosten voor dit speerpunt bedroegen in 2015 € 154.000,00. Speerpunt Stationsomgeving Wat willen we bereiken Veiligheid en doorstroming Stationsomgeving verbeteren. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Met dit project zet het college in op de verbetering van de veiligheid en toegankelijkheid van de Stationsomgeving. Wat gaan we daarvoor doen Begroting In 2014 wordt een bestuursovereenkomst ondertekend met het Ministerie van Infrastructuur en Milieu ter realisatie van het project stationsomgeving. ▪ Er wordt een voorsorteerstrook Telgterweg aangelegd in 2015; ▪ Herinrichting Stationsstraat (van stationsplein tot raadhuisplein): 2015; ▪ Uitbreiden autoparkeren: 2015; ▪ Realisatie bewaakte fietsenstallingen in 2015. Wat ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
hebben we gedaan Wij hebben de overeenkomst met het ministerie van Infrastructuur en Milieu ondertekend. De verlenging van de opstelstrook bij de Telgterweg is gerealiseerd. De uitbreiding met autoparkeerplaatsen langs de Dokter van Dalelaan is gerealiseerd. Aan de dorpszijde zijn de fietsenstallingen uitgebreid (dubbellaags). De gesprekken om te komen tot een bewaakte fietsenstalling zijn gestart. De herinrichting van het deel Stationsstraat van Stationsplein tot Raadhuisplein is op verzoek van winkeliers en in overleg met centrummanagement doorgeschoven naar 2016.
Wat heeft het gekost De werkelijke kosten (investeringen) voor dit speerpunt bedroegen in 2015: ▪ ▪ ▪
Uitbreiding fietsenstallingen station: € 207.000,00 Aanpassing kruispunt/overweg Telgterweg: € 133.000,00 Uitbreiding autoparkeren/aanpassing Dr. van Dalelaan: € 109.000,00
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
24
Gemeente Ermelo
Speerpunt Verkeersveilige oplossing bij de Margrietschool en het Groene Kruispunt Wat willen we bereiken Verbeteren verkeersveiligheid en bereikbaarheid. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Gelet op de specifieke situaties, school en bereikbaarheid bedrijventerrein Kerkdennen, is het wenselijk op beide locaties maatregelen te treffen die ten goede komen aan de verkeersveiligheid en de bereikbaarheid. Het college zet bij het realiseren van de plannen in op uitvoering binnen bestaande bestemmingsplangrenzen. Begroting Het definitieve ontwerp voor de oplossing bij de Margrietschool wordt vastgesteld in 2015. Uitvoering vindt plaats in 2015 en 2016. Groene Kruispunt: in 2015 wordt een uitvoeringsplan opgesteld. Wat hebben we gedaan ▪ De rotonde bij de Margrietschool, op de kruising Hamburgerweg / Oude Telgterweg, is in 2015 gerealiseerd. ▪ In oktober 2015 is een bestuurlijk document vastgesteld voor het kruispunt Hamburgerweg / Dirk Staalweg. Er is een bureau geselecteerd dat diverse oplossingsmogelijkheden zal gaan uitwerken en onderzoeken.
Wat heeft het gekost De werkelijke kosten (investeringen) voor dit speerpunt bedroegen in 2015: ▪ ▪
Rotonde Oude Telgterweg/Hamburgerweg: € 371.000,00 Riolering rotonde Margrietschool: € 77.000,00 Speerpunt Goede fietsvoorzieningen
Wat willen we bereiken Goede fietsvoorzieningen in Ermelo. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het college zet in op goede fietsvoorzieningen door fietsparkeren in het centrum mogelijk te maken en logische fietsroutes te markeren of fietsontsluitingen te realiseren vanuit de (nieuwe) woonwijken. In het kader van het project stationsomgeving wordt eveneens fietsparkeren gerealiseerd. De realisatie van fietsvoorzieningen in het centrum maakt onderdeel uit van het deelproject 3.6 (fietsparkeren centrum) van het plan van aanpak centrumontwikkeling. De realisatie van een fietspad in Speuld maakt onderdeel uit van het GVVP. Het college heeft aandacht voor het behouden van de huidige kwaliteit van de fietspaden en zal waar nodig prioriteiten stellen met betrekking tot onderhoudswerkzaamheden. Wat gaan we daarvoor doen Begroting In 2015 is een fietsvoorziening (parkeren) gerealiseerd bij het station. In 2015 worden fietsvoorzieningen gerealiseerd in het centrum als onderdeel van de herinrichting van het openbaar gebied. Wat hebben we gedaan ▪ De fietsparkeervoorziening bij het NS station is gerealiseerd. De fietsvoorzieningen in het centrum als onderdeel van herinrichting van het openbaar gebied lopen parallel aan de voortgang van de herinrichting Centrumgebied. ▪ Wij hebben in november 2015 een bestuurlijk document vastgesteld voor de projecten Fietsvoorzieningen Speuld (Garderenseweg); Fietsvoorzieningen Horst / Telgt (Zeeweg/Schaapsdijk) en fietsverbinding tussen Groevenbeek en het dorpscentrum.
Wat heeft het gekost De werkelijke kosten voor reguliere budgetten fietsvoorzieningen bedroegen in 2015: ▪ ▪
Aanleg rijwielpaden en -stroken: € 14.000,00 Fietsknooppuntensysteem: € 8.000,00
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
25
Gemeente Ermelo
Speerpunt Openbaar vervoer Wat willen we bereiken Verbetering van het openbaar vervoer. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het college brengt bij de voorbereidingen rondom de basismobiliteit de wens in van de verbeterde ontsluiting van het buitengebied, de zorginstellingen en het station. Het college zet in op synergie van doelgroepenvervoer om mogelijke bezuinigingen te realiseren. Wat gaan we daarvoor doen Begroting Afhankelijk van de provincie en regionale voorbereidingen en besluitvorming wordt de regionale visie basismobiliteit in 2015 vastgesteld. Wat hebben we gedaan ▪ Op 10 februari 2015 hebben wij ingestemd met de samenwerkingsovereenkomst basismobiliteit tussen de provincie Gelderland en de RNV, onder voorbehoud dat de besluitvorming over de toekomstige uitvoeringsorganisatie wordt voorgelegd aan de colleges van de RNV-gemeenten. ▪ Vervolgens hebben wij op 14 augustus 2015 ingestemd met de uitgangspuntennotitie Basismobiliteit op de Noord Veluwe, waarin onder meer gekozen is voor het model Regiecentrale. In de loop van 2016 zullen de 6 regiogemeenten een besluit nemen over de aanwijzing van een regionaal bevoegd orgaan voor de uitvoering van de basismobiliteit.
Wat heeft het gekost In de Jaarstukken 2015 zijn er geen werkelijke kosten aan dit speerpunt te relateren. Wel zijn er in de Jaarstukken 2015 reguliere bedragen verantwoord voor: ▪ ▪
Leerlingenvervoer: € 392.000,00. Collectief vraagafhankelijk vervoer: € 243.000,00 Speerpunt Openbare Ruimte
Wat willen we bereiken Sober en doelmatig onderhoudsniveau openbare ruimte. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) De bezuiniging van 20% op de budgetten groot onderhoud wegen, onderhoud openbare ruimte, onderhoud groen, openbare verlichting en speelvoorzieningen wordt bij voorkeur ingevuld door middel van innovatieve (beleids)maatregelen. Dit leidt tot een nieuw onderhoudsplan openbare ruimte. Wat gaan we daarvoor doen Begroting Het college streeft ernaar in 2015 een nieuw onderhoudsplan openbare ruimte te kunnen vaststellen. Wat hebben we gedaan In 2015 is gestart met de werkzaamheden om te komen tot het "Meerjaren Uitvoerings Programma Openbare Ruimte 2016-2019". Hierin worden alle onderhoudstaken voor het fysieke domein opgenomen en de specifieke producten beschreven op productbladen.
Wat heeft het gekost Op de producten 601 Verkeer en vervoer, 604 Openbaar groen, 605 Speelvoorzieningen en 606 Bossen, heide & natuurterreinen zijn de reguliere onderhoudsbudgetten verantwoord. Hierin is de taakstelling ter grootte van 20% op het onderhoud verwerkt. In totaliateit is de taakstelling van 20% op onderhoud gehaald, maar op onderdelen (groen en wegen) blijkt dit niet (structureel) mogelijk.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
26
Gemeente Ermelo
2.1.2.3
Kengetallen
Omschrijving
Begr. 2015
Begr. 2016
26.190
26.000
26.180
8.739
8.739
8.739
171
171
171
171
9.830
9.825
nvt
9.919
nvt
281
281
281
nvt
281
nvt
Capaciteit bijzondere woonbebouwing
3.317
2.435
2.435
nvt
2.435
nvt
Aantal recreatiewoningen
4.455
3.312
3.317
nvt
3.317
nvt
18.009
15.858
15.858
nvt
15.952
nvt
Aantal woningen met verblijffunctie
nvt
nvt
nvt
10.781
nvt
10.866
Aantal recreatiewoningen met logiesfunctie
nvt
nvt
nvt
4.348
nvt
4.276
Totaal aantal woonruimten
nvt
nvt
nvt
15.129
nvt
15.142
Aantal inwoners (peildatum 1 januari) Totale oppervlakte in ha. Totale oppervlakte binnenwater in ha. Aantal woningen Aantal wooneenheden
Totaal aantal woonruimten
Aantal woonwagens
Rek. 2012
Rek. 2013
Rek. 2014
26.132
26.048
26.183
8.739
8.739
8.739
171
171
9.956
Jaarst. 2015
14
14
14
14
14
14
1.051
1.051
1.065
1.065
1.120
1.130
Bossen (in hectare)
650
650
650
650
650
650
Heide (in hectare) in eigen beheer
994
994
994
994
994
994
31
31
31
31
31
31
Aantal m2 openbaar groen (x 1.000)
Natuurterreinen (in hectare) in eigen beheer
Voor de Rekening 2012 is uitgegaan van de BAG-definitie. Voor de Rekening 2013, de Rekening 2014 en de Begroting 2015 is uitgegaan van de definitie volgens de Algemene uitkering. Met ingang van 2015 (Jaarstukken 2015 en Begroting 2016) wordt voor de algemene uitkering niet langer uitgegaan van het aantal woonruimten volgens de CBS statistiek, maar (wederom) van de BAG. Dit verklaart de verschillen in de getallen.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
27
Gemeente Ermelo
2.1.2.4
Wat heeft het gekost
Budgettaire uitkomst exploitatie
Budgettaire uitkomst exploitatie (bedragen x € 1.000,00)
Primitieve begroting Begrotingswijzigingen Begroting na wijziging Jaarstukken Saldo jaarstukken en begroting
saldo 2014
lasten 2015
baten 2015
saldo 2015
19.254 -2.194 17.060
20.365 3.486 23.851
-6.519 -1.680 -8.199
13.846 1.806 15.652
14.473
20.707
-8.408
12.299
-2.587 V
-3.144 V
-209 V
-3.353 V
Cijfermatige analyse saldo Jaarstukken 2015 ten opzichte van Begroting 2015 (bedragen x € 1.000,00) saldo 2015 Product 601 Verkeer en Vervoer ▪ Kapitaallasten ▪ Rekeningsaldobestemmende posten: Kapitaallasten Opstellen Zandwegennota Herziening Parkeernota/Implementatie Blauwe Zone Kruispunt Hamburgerweg / Dirk Staalweg Vrachtwagenparkeren Inrichting Blauwe Zone Invoering elektrisch rijden Herziening wegenlegger Nieuw verkeersmodel Onderzoek exploitatievormen fiets-/voetveer Flegel Onderzoeksfase opwaardering Julianalaan Opstellen beleidsplan "Donker tenzij en Licht waar nodig" ▪ Onderzoek Ontwikkeling: Bij het uitvoeringsprogramma GVVP is € 10 voor algemene onderzoekskosten beschikbaar gesteld. De overschrijding is voornamelijk veroorzaakt door de inhuur van een communicatieadviesbureau en de inhuur van een ingenieurs- en adviesbureau voor werkzaamheden die niet aan een beschikbaar krediet kunnen worden toegerekend. ▪ Verharden toegangspad LTV Irminloo: De aanleg van de parkeerplaats bracht extra kosten met zich mee voor de aanleg van beplanting, de aanleg van een plaats voor ambulance, oplossen van het hoogteverschil tussen het toegangspad en het tenniscomplex. ▪ Hogere legesopbrengst kabels en leidingen: Er komen meer leges binnen dan geraamd omdat de gemeente, met het van kracht worden van de regionale AVOI, naast het innen van legeskosten bij telecom aanbieders, nu ook leges mag heffen bij de "overige nutsbedrijven" zoals Liander en Vitens. ▪ Schoonmaken sloten en waterpartijen: In 2015 heeft een regionale aanbesteding van groene afvalstromen plaatsgevonden, waaronder slootmateriaal. Ten aanzien van dit slootafval is de nieuwe aanbestedingsprijs hoger dan de oude prijs. Tevens is als gevolg van het natte weer meer tonnages afgevoerd. Daarnaast is extra maaiwerk uitbesteed. ▪ Overige verschillen, per saldo Product 602 Riolering en waterzuivering ▪ Rekeningsaldobestemmende posten: Zap-maatregelen/onderzoeken Inspectie leidingen vrijverval
-67 V -23 V
Product 603 Begraafplaats ▪ Lagere opbrengst leges / lagere storting in voorzieningen: De lagere opbrengst komt doordat er in 2015 minder begrafenissen zijn geweest dan geraamd. Daarnaast zijn er ook minder grafrechten verleend. Het aantal grafrechten voor onbepaalde tijd is lager dan geraamd. ▪ Hogere storting in de voorziening MOP onderhoud dienstgebouw begraafplaats: In 2015 is het baarhuisje geschilderd. In de voorziening waren hiervoor onvoldoende middelen beschikbaar. Hiertoe is in 2015 een extra bedrag in de voorziening gestort. ▪ Hogere kosten groenonderhoud begraafplaats: In het voorjaar is er uitvoering gegeven aan de wettelijk verplichte VTA controle bij bomen op de begraafplaats. De werkzaamheden waren omvangrijker dan verwacht. Besloten is om het werk in 1 keer af te maken aangezien er gevaarlijke situaties dreigden te ontstaan (vallend dood hout, dubbele kruinen). De daarmee gepaard gaande overlast zou dan beperkt blijven tot 1 periode. Ook is er per 2015 een bezuiniging op het begraafplaatsbudget doorgevoerd, hiermee was geen rekening gehouden in het groenbestek. ▪ Hekwerk gemeentelijke begraafplaats aan de Varenlaan: In 2015 is het toegangshek stuk gegaan (elektra) en moest direct vervangen worden. In plaats van het hele hek te vervangen is er, op basis van financiële overwegingen, een aparte looppoort gemaakt. ▪ Overige verschillen, per saldo
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
-41 V -1.497 V -9 V -9 V -23 V -5 V -2 V -4 V -15 V -15 V -2 V -22 V -15 V 9N 8N -13 V 13 N 10 N
28
56
7
24
6 1
N N N N N
Gemeente Ermelo
saldo 2015 Product 604 Openbaar groen ▪ Rekeningsaldobestemmende posten: Inrichting rotonde Lokhorstweg / Harderwijkerweg Landschapsontwikkelingsplan ▪ Omgevingsbeheer WZOV Groenvoorzieningen en maaibestek: Doorgevoerde bezuinigingen zijn over een heel jaar terwijl het eerste kwartaal 2015 nog contractueel onder 2014 (met daarbij horende budget) hoort. Verder is er aan bewonersparticipatieprojecten gefinancieerd om dit van de grond te krijgen. ▪ Regulier Groen: Herplant en renovatie in het kader van participatie is hieruit betaald. VTA bomenonderhoud drukt zwaar op deze post. Bekend is dat het onderhoud aan bomen niet goed kan worden uitgevoerd. Om het wettelijk verplichte onderhoud goed uit te kunnen voeren moet er een plan komen waarin de kosten goed inzichtelijk zijn. ▪ Overige verschillen, per saldo
-23 V -8 V 64 N 27 N 10 N
Product 605 Speelvoorzieningen ▪ Rekeningsaldobestemmende posten: Structurele vervanging speeltoestellen ▪ Overige verschillen per saldo
-28 V 1N
Product 606 Bossen, heide en natuurterreinen ▪ Beheer De Leemputten: In de Leemputten is kleinschalig geplagd en bekalkt omdat op diverse plekken de vegetatie begon te vervilten en verstikken. Door het plaggen is op uitgekiende plekken de ongewenste successie teruggedraaid, met alle positieve gevolgen voor de biodiversiteit (= een vorm van duurzaamheid) van dien. Wachten was ongewenst vanwege de negatieve trends in aantallen van bepaalde soorten planten en "bijbehorende" insecten. Deze maatregelen zijn geheel in overeenstemming met de SNL-subsidieregeling en de Natura2000-wetgeving. ▪ Overige verschillen, per saldo
7N 4N
Product 621 Ruimtelijke ordening ▪ Rekeningsaldo bestemmende posten: Herziening bestemmingsplannen Horst Noord en Strand Horst Exploitatiebijdragen Het Tonselse Veld Begeleiding project Oude Telgterweg 120 Programma Centrumontwikkeling, per saldo neutraal via de reserve VEO ▪ Bestemmingsplan Het Tonselse Veld: Meerwerk ODNV voor m.n. geluidonderzoeken als gevolg van het bestuderen van diverse varianten van de fietsvoorziening. Evenwel moeten er nog diverse werkzaamheden worden verwacht in de aanloop naar een (mogelijke) beroepsprocedure bij de Raad van State. Het bestemmingsplan is in de raad vastgesteld, de balans wordt opgemaakt en er wordt vooruitgeblikt op het proces richting het onherroepelijk worden van het plan, waarvan de budgettaire consequenties zullen betrokken bij de bestuursrapportages. ▪ Meerwerk Gebiedsvisie Horst en Telgt ▪ BDU-bijdragen t.b.v. Westflank, betreft eerder ontvangen bevoorschotting (geraamd in 2016) ▪ Exploitatiebijdragen o.g.v. anterieure overeenkomsten, meeropbrengst t.o.v. raming ▪ Overige verschillen, per saldo
-16 V 106 N -22 V -922 V 15 N 12 N -106 V -25 V 12 N
Product 625 Wonen ▪ Overige afwijkingen per saldo
-4 V
Product 626 Milieu ▪ Rekeningsaldobestemmende posten: Klimaatuitvoeringsprogramma 2010-2014 Isolatiemaatregelen woningen ▪ Milieuzorg: Dit betreft de bijdrage 2015 aan de Revu ▪ Samenwerking RNV: Er is abusievelijk een post dubbel afgeraamd welke verband hield met de overdracht van taken aan het ODNV ▪ Omgevingsdienst: De ODNV heeft in 2014 extra uren gemaakt ten opzichte van de standaard uren. Dat is apart gefactureerd en niet goed verwerkt in de jaarrekening 2014 waardoor de lasten alsnog binnen 2015 worden verwerkt. ▪ Overige verschillen, per saldo
-46 V -40 V 8N 18 N 68 N 2N
Product 627 Huishoudelijke afvalstoffen ▪ Dit product sluit met een saldo ter grootte van de inkoop-btw dat enerzijds wordt gecompenseerd via het btw-compensatiefonds en anderzijds ook onderdeel uitmaakt van de afvalstoffenheffing. Op rekeningsbasis is sprake van een extra voordeel dat overeenkomstig de reguliere financiële uitgangspunten, evenals het verwachte btw-saldo van dit product, toekomt aan de "algemene dienst".
-31 V
Product 628 Grondzaken ▪ Rekeningsaldo bestemmende posten: Verkoop restgrond, te verrekenen met de algemene reserve Beheer basisregistraties, inhaalslag ▪ Grondverkopen (niet bouwgrond), meeropbrengst t.o.v. raming ▪ Overige afwijkingen, per saldo
10 N -10 V -30 V -10 V
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
29
Gemeente Ermelo
saldo 2015 Product 629 Grondexploitatie ▪ Cpl TAWEB, exploitatiesaldo na financieel afsluiten complex, toegevoegd aan de reserve Grondexploitatie ▪ Cpl Groevenbeek Noord, exploitatiesaldo na financieel afsluiten complex, onttrokken aan de reserve Grondexploitatie. De via de provincie Gelderland verkregen subsidie dient te worden afgerekend in 2016. De betreffende nabetaling zal in 2016 worden verrekend met de reserve Grondexploitatie. ▪ Cpl Het Trefpunt, tussentijdse winstneming t.b.v. de reserve Grondexploitatie ▪ Cpl De Verbinding, de subsidie wordt eerst in 2016 uitgekeerd ▪ Cpl De Verbinding, bijstorten verliesvoorziening ▪ Oude complexen, saldi verrekend met de reserve Grondexploitatie ▪ Overige afwijkingen per saldo Totaal saldo 2015
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
-15 V 33 N -292 V -580 V 67 N 32 N -13 V -3.353 V
30
Gemeente Ermelo
Investeringen 2015 Investeringen (bedragen x € 1.000,00) Begroting 2015
Jaarstukken 2015
Toelichting
Door te schuiven kredietbedrag
Verkeer en Vervoer Herinrichting Harderwijkerweg / Putterweg
28
0
afsluiten
Aanleg rijwielpaden en -stroken
50
14
naar 2016
36
175 -120
154 -120
naar 2016 afsluiten
21
Westflank ▪ Uitgaven ▪ Inkomsten Herinrichting Oude Telgterweg
145
0
naar 2016
145
Rotonde Oude Telgterweg / Kolbaanweg
472
371
naar 2016
101
0 -114
6 -124
afsluiten afsluiten
248
58
naar 2016
190
605 -528
134 -91
naar 2016 naar 2016
471 -437
Fietsvoorzieningen GVVP
165
0
naar 2016
165
Leefbaarheid/ Bereikbaarheid GVVP
463
0
naar 2016
463
Risicoreservering GVVP
275
0
naar 2016
275
Uitbreiding fietsenstallingen station ▪ Uitgaven ▪ Inkomsten
262 -220
207 0
naar 2016 naar 2016
55 -220
Uitbreiding autoparkeren / Aanpassing Dr. van Dalelaan ▪ Uitgaven ▪ Inkomsten
102 -102
108 0
naar 2016 naar 2016
-6 -102
180
77
naar 2016
103
0
15
naar 2016
-15
EFC 58 Uitbreiding parkeervoorziening
146
117
naar 2016
15
FC Horst aanpassing parkeerterrein
141
2
naar 2016
139
Afkoppelen OH gebouwen ▪ Uitgaven ▪ Inkomsten
27 -27
0 0
naar 2016 naar 2016
27 -27
Gesloten berging Hogewal
64
28
naar 2016
36
Open berging Kolbaanweg
5
5
afsluiten
212 -212
63 -63
naar 2016 naar 2016
149 -149
Verbeteringsmaatregelen riolering ▪ Uitgaven ▪ Inkomsten
25 -25
0 0
naar 2016 naar 2016
25 -25
Riolering Rotonde Margrietschool
80
78
afsluiten
3
2
afsluiten
316
0
naar 2016
316
Revitalisering Veldzicht Zuid ▪ Uitgaven ▪ Inkomsten Projecten GVVP Aanpassing Kruispunt / Overweg Telgterweg ▪ Uitgaven ▪ Inkomsten
Bruggen Oude Zwolseweg Kruispunt Sterrenboswegje / Harderwijkerweg
Riolering & waterzuivering
Afkoppelen 7ha ▪ Uitgaven ▪ Inkomsten
Maatregelen BRP parkeerterrein Aldi Vrijverval Riolering DWA / RWA Veldzichtweg BRP Rioolgemalen Mech/Elec
0
2
naar 2016
-2
48
45
naar 2016
3
11 -11
12 -12
afsluiten afsluiten
80
95
naar 2016
-15
Begraafplaats Aanleg kindergraven en immaturenveld ▪ Uitgaven ▪ Inkomsten Asfaltpaden Begraafplaats Centrumontwikkeling Parkeren De Bree
316
244
naar 2016
71
Parkeren Groeneweg
6
3
naar 2016
3
Parkeren Markt / Chevallierlaan
4
4
afsluiten
20
25
afsluiten
1.628
1.100
naar 2016
527
20 -43
5 -57
naar 2016 afsluiten
14
Startersleningen Groevenbeek Noord
250
133
afsluiten
Verlenging regeling 2015
300
300
afsluiten
5.470
2.940
2.352
Herinrichting Stationsstraat - gebied 1 en Molenaarsplein Herinrichting Stationsstraat - gebied 2 en gebied 3 Bouwen Renovatie toren oude kerk ▪ Uitgaven ▪ Inkomsten Startersleningen
Totaal investeringen 2015
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
31
Gemeente Ermelo
2.1.3
Programma SAMENLEVEN
2.1.3.1
Algemeen
Het programma Samenleven is als volgt opgebouwd: Raadscommissie Commissie Samenleving en Maatschappij Portefeuillehouders A.A.J. Baars mevrouw drs. E. Heutink - Wenderich A.L. Klappe Speerpunten
Portefeuillehouder
Decentralisaties: Integrale ondersteuning Sociaal Domein
mevrouw drs. E Heutink - Wenderich / A.L. Klappe
Implementatie en Borging Jeugdwet
A.L. Klappe
Implementatie en Borging Wmo 2015
A.L. Klappe
Re-integratie (inclusief werkgeversdienstverlening)
mevrouw drs. E. Heutink - Wenderich
Ombuiging Voorzieningen voormalige wet Sociale Werkvoorziening
mevrouw drs. E. Heutink - Wenderich
Welzijn Nieuwe Stijl
A.L. Klappe
Armoedebeleid
A.L. Klappe
Voldoende bewegen
A.L. Klappe
Sportaccommodaties
A.L. Klappe
Huis van Bestuur en Cultuur
A.A.J. Baars
Accommodatiebeleid
A.L. Klappe
Versterking vrijwillige inzet en informele zorg
A.L. Klappe
Cultuur
A.L. Klappe
In de Programmabegroting 2016-2019 zijn vijf nieuwe speerpunten opgenomen, te weten: ▪ Decentralisaties: Integrale ondersteuning Sociaal Domein; ▪ Implementatie en Borging Jeugdwet; ▪ Implementatie en Borging Wmo 2015; ▪ Re-integratie (inclusief werkgeversdienstverlening); ▪ Ombuiging Voorzieningen voormalige wet Sociale Werkvoorziening. Het speerpunt Decentralisaties Wmo 2015 / Jeugdwet is vervallen. In de Jaarstukken 2015 rapporteren wij reeds over de nieuwe speerpunten. Producten
Portefeuillehouder
630 Primair onderwijs
A.L. Klappe
631 (Voortgezet) speciaal onderwijs
A.L. Klappe
632 Voortgezet onderwijs
A.L. Klappe
633 Gemeenschappelijke lasten / baten onderwijs
A.L. Klappe
634 Volwasseneneducatie
A.L. Klappe
635 Kunst en cultuur
A.L. Klappe
636 Sociaal cultureel werk
A.L. Klappe
637 Sport
A.L. Klappe
638 Sociaal-culturele & maatschappelijke accommodaties
A.A.J. Baars / A.L. Klappe
639 Jeugdbeleid
A.L. Klappe
640 Ouderenbeleid
A.L. Klappe
641 Gezondheidszorg
A.L. Klappe
642 Beleid voor mensen met een beperking
A.L. Klappe
643 Wmo
A.L. Klappe
645 Asielzoekers
A.A. J. Baars
646 Inkomensondersteuning
mevrouw drs. E. Heutink - Wenderich
647 Activering en uitstroom
mevrouw drs. E. Heutink - Wenderich
648 Uitvoering Wet Inburgering
A.L. Klappe
650 Decentralisatie Wmo 2015
A.L. Klappe
651 Decentralisatie Jeugdwet 2015
A.L. Klappe
Als gevolg van de wijzigingen in de speerpunten zijn de producten 646 Inkomensondersteuning, 647 Activering en uitstroom en 648 Uitvoering Wet Inburgering overgebracht van het programma Economie naar het programma Samenleven.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
32
Gemeente Ermelo
2.1.3.2
Beleidsdoelstellingen
Speerpunt Decentralisaties: Integrale ondersteuning Sociaal Domein Wat willen we bereiken De verantwoorde uitvoering van de nieuwe gemeentelijke taken in het Sociaal Domein (Jeugdwet, Wmo 2015 en Participatiewet) gaat gepaard met een transformatie-opdracht van de ondersteuning in het Sociaal Domein van inwoners. Om uiteindelijk de ondersteuning aan burgers integraal en op maat te realiseren en de langdurige landelijke trend van stijging van kosten voor zorg en ondersteuning te doorbreken. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het college implementeert haar nieuwe taken door middel van vastgestelde beleidsplannen per beleidsveld en het overkoepelend programma Sociaal Domein. Het programma draagt bij aan vier doelen, te weten: ▪ Burger aan het Roer; ▪ Meer lokale ondersteuning; ▪ Ondersteuning integraler; ▪ Gemeente in Regie. Aan deze doelen worden inspanningen gekoppeld, die bij de implementatie van de nieuwe taken, bijdragen aan het gewenste maatschappelijke effect. De projecten in het Jaarplan 2014 worden uitgevoerd. Periodiek wordt het programmaplan waar nodig bijgesteld. Wat gaan we daarvoor doen Begroting De projecten in het programmaplan, versie 2014, worden uitgevoerd. Periodiek wordt het programmaplan waar nodig bijgesteld. Wat hebben we gedaan ▪ Het jaar 2015 is een overgangsjaar geweest, waarin wij als gemeente onze eerste ervaringen hebben opgedaan met de uitbreiding van taken in het Sociaal Domein. Gedurende het jaar is nog een stevige inspanning nodig gebleken om de uitvoering voorspoedig te kunnen laten verlopen. ▪ Daarnaast is in 2015 gewerkt aan verkenning van de noodzakelijk door te voeren transformatie. Om te beginnen heeft dit geleid tot inzicht in de integrale sociale infrastructuur die we als gemeente inrichten ter ondersteuning van inwoners in een kwetsbare fase in hun leven. ▪ Verder is een agenda voor de transformatie in 2016 tot stand gebracht. Deze agenda is verwerkt in het Jaarplan 2016 van het programma Sociaal Domein, die in april 2016 aan de raad is aangeboden.
Wat heeft het gekost De stelpost Implementatiekosten Sociaal Domein ter grootte van € 166.000.00 is opgenomen als Rekeningsaldobestemmende post 2015 en ingezet als dekking voor het Programmaplan Sociaal Domein 2016.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
33
Gemeente Ermelo
Speerpunt Implementatie en Borging Jeugdwet Wat willen we bereiken De tijdige voorbereiding en verantwoorde uitvoering van de gemeentelijke taak binnen de Jeugdwet per 1 januari 2015. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het college geeft vanaf 1 januari 2015 uitvoering aan haar nieuwe taak binnen de Jeugdwet. Dit betreft de volgende onderdelen: 1 2
3
Basisondersteuning Jeugdhulp (CJC, inclusief Jeugdgezondheidszorg). Specialistische ondersteuning Jeugdhulp: ▪ Jeugd LVB; ▪ Jeugd GGZ; ▪ Jeugd en opvoedhulp; ▪ Dyslexiezorg; ▪ Veilig Thuis; ▪ Jeugdbescherming en -reclassering. Landelijke specialistische ondersteuning Jeugdhulp: ▪ Specialistische LVB; ▪ Pleegzorg; ▪ 24-uursverblijf; ▪ Jeugdzorg Plus; ▪ Specialistische GGZ.
Het rijk kort de budgetten voor de uitvoering van de Jeugdwet 2015 in 3 jaar met in totaliteit 15%. Dit betekent dat in de beschikbare budgetten voor 2016 en 2017 een bezuiniging verwerkt zit van ongeveer 5% per jaar. Wat gaan we daarvoor doen Begroting De implementatie en borging van de uitvoering van de Jeugdwet is onderdeel van het Programma Sociaal Domein. De inspanningen die opgenomen zijn in het Jaarplan 2015 van het programma Sociaal Domein (2013-2017) worden uitgevoerd. Periodiek wordt het programma waar nodig bijgesteld. In 2015 wordt in samenwerking met de andere vijf gemeenten van de Noord Veluwe en de RNV uitvoering gegeven aan de taken. De ondersteuning en zorg zijn georganiseerd door middel van opdrachten die direct en indirect (via regionale en landelijke samenwerking, RNV/VNG) verstrekt zijn aan een reeks van uitvoeringspartners. Wat hebben we gedaan ▪ In 2015 hebben wij zorg gedragen voor continuïteit van hulp aan jeugdigen en ouders. Er hebben zich geen uitzonderlijke crisissituaties of calamiteiten voorgedaan. ▪ We hebben met de Stichting Jeugd Noord Veluwe en huisartsen afspraken gemaakt over de toeleiding naar niet-vrij toegankelijk zorgaanbieders voor cliënten die zich melden of gesignaleerd worden met een ondersteuningsbehoefte. ▪ In aansluiting op de beleidsdoelen van de Jeugdwet gericht op de "cliënt centraal en eigen regie" is de Stichting Jeugd Noord Veluwe gestart om samen met cliënten een kwaliteitsinstrument te ontwikkelen gericht op het meer centraal stellen van de opvatting van cliënten over kwaliteit van de ondersteuning. ▪ Wij hebben het contractbeheer ten aanzien van de niet-vrij toegankelijke zorgaanbieders opgedragen aan het Regionaal Account Jeugdhulp. De contracten met aanbieders zijn verlengd voor het jaar 2016. Voor producten waarop lacunes waren geconstateerd zijn nieuwe contracten afgesloten. ▪ Om meer zicht te krijgen op de kwaliteit en de rechtmatigheid van de geboden ondersteuning is het Regionaal Account Jeugdhulp gestart met een Kwaliteitsdialoog met zorgaanbieders. ▪ Er is meer zicht gekomen op het veld van instellingen die iets betekenen op het terrein van ondersteuning aan jeugd en gezin en met hen is gesproken over de transformatieopgave waar wij voor staan. ▪ Vanuit het jeugdveld hebben wij een bijdrage geleverd aan de verbinding van vraagstukken die het Sociaal Domein in brede zin betreffen.
Wat heeft het gekost De werkelijke kosten voor dit speerpunt bedroegen in 2015: ▪ ▪
Lokale jeugdhulp: € 717.000,00 Regionale jeugdhulp: € 7.896.000,00
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
34
Gemeente Ermelo
Speerpunt Implementatie en Borging Wmo 2015 Wat willen we bereiken De tijdige voorbereiding en verantwoorde uitvoering van de gemeentelijke taak binnen de nieuwe Wmo 2015 per 1 januari 2015. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het college geeft uitvoering aan haar (nieuwe) taken, door middel van opdrachten die verstrekt zijn aan een reeks van uitvoeringspartners. Het college werkt daarbij binnen de ISNV samen rond de inkoop met andere gemeenten in de regio. Voor de komende jaren ligt er nog een taakstelling op de Wmo ter grootte van € 751.000,00 structureel op het onderdeel Huishoudelijke Hulp en € 390.000,00 structureel op de Wmo nieuw. Wat gaan we daarvoor doen Begroting De implementatie en borging van de uitvoering van de Wmo 2015 is onderdeel van het Programma Sociaal Domein. De inspanningen die opgenomen zijn in het Jaarplan 2015 van het Programma Sociaal Domein (2013-2017) worden uitgevoerd. Periodiek wordt het programma waar nodig bijgesteld. In 2015 wordt in samenwerking met andere gemeenten van de Noord Veluwe en de gemeente Zeewolde en de ISNV uitvoering gegeven aan de taken. De ondersteuning en zorg zijn georganiseerd door middel van opdrachten die direct en indirect verstrekt zijn aan een reeks van uitvoeringspartners. Wat ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
hebben we gedaan In 2015 is continuïteit van ondersteuning geboden aan mensen die voor de transitie hulp ontvingen en nieuwe aanvragers. De toegang tot maatwerkondersteuning is in samenwerking met de gemeenten Harderwijk en Zeewolde gerealiseerd. Er hebben zich geen uitzonderlijke crisissituaties of calamiteiten voorgedaan. Het contractbeheer is uitgevoerd in samenwerking met de gemeenten Harderwijk en Zeewolde. Er zijn contracten verlengd met aanbieders voor het jaar 2016. Er is meer zicht gekomen op de transformatieopgave waar wij voor staan.
Wat heeft het gekost De werkelijke kosten voor dit speerpunt bedroegen in 2015: ▪ ▪ ▪
Uitvoering zorgtaken Wmo (begeleiding en kortdurend verblijf): € 1.542.000,00 Algemene budgetten Wmo (begeleiding en kortdurend verblijf): € 666.000,00 Wmo oud (product 643): € 3.681.000,00
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
35
Gemeente Ermelo
Speerpunt Re-integratie (inclusief werkgeversdienstverlening) Wat willen we bereiken De tijdige voorbereiding en verantwoorde uitvoering van de gemeentelijke taak binnen de Participatiewet per 1 januari 2015. Doel is om op lokaal arbeidsmarktniveau en in goede samenwerking met werkgevers, tot meer plaatsingen te komen voor onze inwoners die werkzoekend zijn. De dienstverlening is gericht op enerzijds een hoge kwaliteit van vacaturevervulling en anderzijds op een naadloze plaatsing van relevante kandidaten. Ermelo wil een inclusieve samenleving waarin mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt deelnemen, in welke vorm dan ook. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Een lokale aanpak voor werkgevers onder de noemer Samenwerkend Ermelo. Door middel van een slim samenwerkend lokaal netwerk, toegespitst op de arbeidsmarktsituatie en voortbouwend op lokale (samenwerkings-)initiatieven, met als inzet het bieden van maatwerk. Lokale ambassadeurs zetten zich in om de werkgeversdienstverlening en de gezamenlijke doelstelling van het meedoen van iedereen te verspreiden. Jaarlijks wordt er een marktbewerkingsplan gemaakt. Het marktbewerkingsplan wordt opgesteld door de partners in de Stedenvierkant (Stedendriehoek en Noord-Veluwe). Vooralsnog werken wij vanuit dit Marktbewerkingsplan voor 2015 en 2016. Op termijn verfijnen wij het marktbewerkingsplan naar specifiek de Noord-Veluwe met inzicht in de lokale arbeidsmarkt (zo ook van Ermelo). In de regio is hiervoor een werkgroep ingesteld. Een lokale aanpak voor werkzoekenden waarbij mensen direct actief zijn, hun kwaliteiten en (basiswerknemers-) vaardigheden versterkt worden. Actief in de zin van werken, meedoen en leren bij werkgevers, in ontwikkelcentra of andere passende plekken. Dit speerpunt heeft een nauwe relatie met het speerpunt Decentralisaties: Integrale ondersteuning Sociaal Domein. Wat gaan we daarvoor doen Begroting De implementatie en borging van de uitvoering van de Participatiewet zijn onderdeel van het Programma Sociaal Domein. De inspanningen die opgenomen zijn in het Jaarplan 2015 van het Programma Sociaal Domein (2013-2017) worden uitgevoerd. Periodiek wordt het programma waar nodig bijgesteld. In 2015 wordt in samenwerking met de Sociale Dienst Veluwerand uitvoering gegeven aan het gezamenlijke projectplan Re-integratie van de gemeenten Harderwijk, Zeewolde en Ermelo (start 2015). Wat hebben we gedaan ▪ Op basis van het eind 2014 vastgestelde beleidsplan voor de uitvoering van de Participatie "Van zorgen voor naar zorgen dat" en het in begin 2015 opgestelde uitvoeringsplan "Niemand op de reservebank" is in de loop van 2015 het gezamenlijke projectplan Reintegratie vorm gegeven. ▪ In het najaar van 2015 is een kwartiermaker begonnen het project op te zetten en te laten starten in samenwerking met de Sociale Dienst Veluwerand en de gemeenten Harderwijk, Zeewolde en Ermelo.
Wat heeft het gekost De werkelijke kosten voor dit speerpunt bedroegen in 2015: ▪ ▪
Inkomensondersteuning: € 2.807.000,00 Uitkeringen Re-integratiebudget: € 402.000,00
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
36
Gemeente Ermelo
Speerpunt Ombuiging Voorzieningen voormalige Wet Sociale Werkvoorziening Wat willen we bereiken Ombuiging van voorzieningen van de voormalige Wet Sociale Werkvoorziening, teneinde verantwoord uitvoering te geven aan de gemeentelijke taak binnen de Participatiewet per 1 januari 2015. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) In samenwerking met de andere gemeenten van de Noord Veluwe en de gemeente Nijkerk en de regionale uitvoeringspartners van de voormalige Wet Sociale Werkvoorziening onderzoeken en realiseren van een ombuiging van de voorzieningen. Deze ombuiging dient invulling te geven aan de lopende verplichtingen van de deelnemers van de voormalige WSW, aan te sluiten bij de gemeentelijke inrichting van de uitvoering van de Participatiewet en te anticiperen op de korting in het budget. Wat gaan we daarvoor doen Begroting De implementatie en borging van de uitvoering van de Participatiewet is onderdeel van het Programma Sociaal Domein. De inspanningen die opgenomen zijn in het Jaarplan 2015 van het Programma Sociaal Domein (2013-2017) worden uitgevoerd. Periodiek wordt het programma waar nodig bijgesteld. Besluitvorming rond de gewenste ombuiging van de voormalige WSW-voorzieningen zal plaats vinden in de loop van 2015, op basis waarvan proces en planning 2016 uitgewerkt zullen worden in samenwerking met de andere betrokken gemeenten en uitvoeringspartners. Wat hebben we gedaan ▪ In 2015 is, na een eerdere verkenning in 2014, een onderzoek gedaan in opdracht van de zeven Noord Veluwse gemeenten om inzicht te krijgen hoe de sociale werkvoorziening er in de toekomst uit kan gaan zien. Op basis van dit onderzoek is het besluit genomen om in te zetten op een samenvoeging van Inclusief Groep en Proson om de mogelijkheden in de regio optimaal te benutten. Na de besluitvorming in het najaar van 2015 zijn door de samenwerkende gemeenten en de betrokken uitvoeringspartners het proces en de planning voor 2016 uitgewerkt.
Wat heeft het gekost De werkelijke kosten voor dit speerpunt bedroegen in 2015: ▪ ▪
Bijdrage sociale werkvoorzieningschappen: € 80.000,00 Reguliere bijdrage Inclusief Groep: € 3.946.000,00
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
37
Gemeente Ermelo
Speerpunt Welzijn Nieuwe Stijl Wat willen we bereiken Vernieuwen en versterken van de algemene welzijnsvoorzieningen. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het college initieert en faciliteert de krachtenbundeling, professionalisering en efficiency van het welzijnswerk. Wat gaan we daarvoor doen Begroting Het streven is dat voor 1 januari 2015 een nieuwe brede welzijnsorganisatie is opgericht. Het college voert het jaarplan 2014 van het programma Sociaal Domein uit en streeft naar de volgende projecten en resultaten: ▪ vanuit het project regie in Welzijn: In 2014 is een beleidskader welzijn nieuwe stijl vastgesteld. Er is in 2014 een inhoudelijke opdracht gegeven aan de brede welzijnsorganisatie. Er is in 2014 een handreiking opgesteld over regievoering ter attentie van gesubsidieerde welzijnsorganisaties. ▪ vanuit het project wijkgericht werken tweede fase: Voor 1 januari 2016 beschikt Ermelo over een functionerend sociaal wijkteam gepositioneerd als het signalerings- en schakelpunt tussen burgers en gemeente en uitvoeringspartners. Als tussenprodukten worden voor 1 januari 2016 een convenant opgesteld, volgt er een bestuurlijke bijeenkomst ter bekrachtiging van dit convenant, vindt er een gemeentebrede bijeenkomst plaats om het sociaal team te presenteren, is de opdrachtformulering voor de partners van wijkgericht werken opgesteld en zijn er samenwerkingsafspraken vastgesteld tussen het sociale wijkteam en andere eerste lijnsondersteuning en uitvoeringspartners in de tweede schil. ▪ vanuit het project beleidsontwikkeling lokale integrale ondersteuningsmaatregelen: Voor 1 januari 2015 wordt het uitvoeringsplan “lntegrale ondersteuningsmaatregelen in Ermelo” vastgesteld. Er vinden in 2014 en 2015 werksessies met burgers en uitvoeringspartners plaats over de wijze waarop de integraliteit van ondersteuning bevorderd kan worden. In 2015 wordt de lokale integrale ondersteuningsstructuur geëvalueerd. ▪ vanuit het project leefbare kernen en wijken (regio): Voor 1 januari 2016 worden de volgende resultaten behaald: er vindt een nulmeting onder burgers van Ermelo plaats naar de mate van participatie van burgers bij hun wijken en buurten, het wijkteam wordt doorontwikkeld naar een sociaal wijkteam zodat burgers passende ondersteuning in hun buurten krijgen, er wordt een wijkagenda per wijk van Ermelo opgesteld en samen met burgers uitgevoerd in 2014 en 2015, samen met bewoners worden buurtinitiatieven gestimuleerd en uitgevoerd zodat lokaal en regionaal een methodiek voor burgerkracht ontwikkeld wordt, er wordt een (digitaal) burgerplatform opgebouwd dat na 2016 door bewoners zelf verder voortgezet kan worden. In 2014 en 2015 vindt de doorontwikkeling plaats van het CJG, basisteam jeugd en gezin. Wat hebben we gedaan Doorontwikkeling CJG Wij hebben de Jeugdwet in 2015 uitgevoerd. Het basisteam jeugd en gezin (CJG) heeft zich doorontwikkeld op het gebied van behandeling van ondersteuningsaanvragen op het gebied van opgroeien. Basisteammedewerkers bepalen aan de hand van maatwerkbeoordeling wat aan inzet nodig is. In 2015 hebben wij meer zicht gekregen op omvang en type vragen van ondersteuning van gezinnen in Ermelo. Brede welzijnsorganisatie In 2015 heeft de nieuwe brede welzijnsorganisatie de werkzaamheden uitgevoerd conform de inhoudelijke en financiële kaders die wij hebben meegegeven. Eind 2015 is de balans opgemaakt over de realisatie van de ontwikkelopgave en hebben wij aandachtspunten voor 2016 meegegeven in de subsidie-opdracht. Wijkgerichte aanpak en lokale integrale ondersteuningsstructuur Wij hebben in september 2015 de notitie tweede fase ontwikkeling wijkgerichte aanpak vastgesteld waar ook de deelnemende partners mee hebben ingestemd. Deze notitie hebben wij u ter informatie aangeboden. Het Sociaal team heeft zich gepresenteerd binnen het lokaal ondersteuningsnetwerk en er zijn afspraken gemaakt met de tweede schil. Vanaf het vierde kwartaal van 2015 zijn zij operationeel naar burgers. Het Leefbaarheidsteam en het Sociaal team hebben een presentatie over de stand van zaken gegeven in de commissie Samenleving en Maatschappij van november 2015. Via periodiek overleg wordt de ontwikkeling van de wijkgerichte aanpak, zowel voor het Leefbaarheidsteam als het Sociaal team met de managers van de deelnemende partijen bijgestuurd. Op management en uitvoerend niveau is door het Leefbaarheidsteam en het Sociaal team deelgenomen aan bijeenkomsten in het kader van het lokale integrale ondersteuningsnetwerk. Leefbare kernen en wijken (regio) In het project leefbare kernen en wijken is in 2013 een leefbaarheidsonderzoek als nulmeting uitgevoerd. Door Wijkteam en bewoners is vanaf 2014 verder invulling gegeven aan de uitkomsten. Het wijkteam is doorontwikkeld naar een Leefbaarheidsteam en een Sociaal team. Het Leefbaarheidsteam is vanaf halverwege 2015 in heel Ermelo actief om burgerinitiatieven te stimuleren en te faciliteren. Burgers en ambtenaren hebben deelgenomen aan het regionale leer- en inspiratietraject dat in november 2015 afgesloten is met een regionale conferentie. De uitkomsten en alle ervaringen zullen wij in 2016 lokaal borgen binnen de wijkgerichte aanpak. Het digitale burgerplatform "Samen maken wij" is in 2015 operationeel geweest om de informatie over alle deelprojecten binnen het regionale project leefbare kernen en wijken te delen.
Wat heeft het gekost In de Jaarstukken 2015 zijn er geen werkelijke kosten aan dit speerpunt te relateren.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
38
Gemeente Ermelo
Speerpunt Armoedebeleid Wat willen we bereiken Maatschappelijke en culturele deelname aan de samenleving van mensen met een (langdurig) laag inkomen die hierbij belemmeringen ondervinden. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het betreft hier bijzondere bijstand, kwijtschelding en schuldhulpverlening. Dit speerpunt heeft een nauwe relatie met het vast te stellen beleid rondom de Participatiewet en het arbeidsmarktbeleid. Wat gaan we daarvoor doen Begroting In 2015 worden de voorbereidingen voor het uitvoeren van een minima-effectrapportage opgestart. Het streven is om voor 1 januari 2016 het armoedebeleid te actualiseren. Wat hebben we gedaan De Sociale Dienst Veluwerand heeft in samenspraak met ons aan het NIBUD opdracht gegeven een minima-effectrapportage (MER) op te stellen. Om aanvullende voorwaarden mee te kunnen geven voor het in 2016 vast te stellen Beleidsplan armoedebestrijding hebben wij de MER aangeboden aan de raad. De aanbevelingen uit de MER en de in de raad van december ontvangen suggesties en kaders zullen wij meenemen in het vast te stellen Beleidsplan armoedebestrijding .
Wat heeft het gekost De werkelijke kosten voor dit speerpunt bedroegen in 2015: ▪ ▪
Kwijtschelding: € 134.000,00 Schuldhulpverlening: € 78.000,00 Speerpunt Voldoende bewegen
Wat willen we bereiken De gemeente bevordert dat jong en oud voldoende beweegt en bevordert een gezonde leefstijl. De inzet van het college zit vooral op breedtesport. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het college ziet het maatschappelijk belang van sport in het kader van preventie en ter bevordering van gezondheid voor de doelgroepen: jeugd, mensen met een beperking en ouderen. Daarbij is de inzet van het college met name gericht op activiteiten, de “stenen” zijn daarbij volgend. De gemeente neemt in 2013-2016 deel aan het uitvoeringsprogramma Noord Veluwe Sport! Er wordt een sportvisie 2016-2020 opgesteld. Indien de rijksgelden van de combinatiefunctionarissen eindigen, stopt tevens de gemeentelijke bijdrage hiervoor. Het college stelt onder andere ter bevordering van de gezonde leefstijl een Nota gezondheidsbeleid op voor 2014-2018. Wat gaan we daarvoor doen Begroting Het streven is om in 2014 het bestemmingsplan FC Horst vast te stellen. In 2015 vindt een evaluatie plaats over de inzet van de combinatiefunctionarissen. Op basis daarvan wordt besloten of de combinatiefunctionarissen worden gecontinueerd. Na een evaluatie in 2015 wordt gestreefd naar het vaststellen van een nieuwe sportvisie in 2016. In 2015 wordt de opvolger van de huidige Nota gezondheidsbeleid voorbereid. De vaststelling van de nieuwe nota 2016-2020 vindt in 2016 plaats. Wat hebben we gedaan ▪ Het bestemmingsplan uitbreiding FC Horst is met ingang van 4 december 2014 onherroepelijk geworden. ▪ In november 2015 heeft u de raadsbrief ontvangen, waarin wij u hebben geïnformeerd over ons besluit naar aanleiding van de evaluatie de inzet van combinatiefunctionarissen sport voort te zetten. ▪ De voorbereidingen om te komen tot een nieuwe sportvisie zijn gestart. ▪ Het Rijk heeft de landelijke nota Gezondheidsbeleid pas in december 2015 vrijgegeven, daardoor wordt de huidige Nota Gezondheidsbeleid met een jaar verlengd tot en met 2016. Wij zullen u de nota 2017 – 2020 eind 2016 ter vaststelling aanbieden.
Wat heeft het gekost De werkelijke kosten voor dit speerpunt bedroegen in 2015: ▪ ▪
Breedtesport: € 5.000,00 Brede Scholen en Sportfuncties: € 168.000,00 (per saldo)
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
39
Gemeente Ermelo
Speerpunt Sportaccommodaties Wat willen we bereiken De gemeente beschikt over goede sportaccommodaties en geeft uitvoering aan het vastgestelde accommodatiebeleid “Synergie in vastgoed”. De gemeente beschikt over een goed instructie- en sportbad voor jongeren, verenigingen en ouderen. Daarbij worden de gemeentelijke exploitatielasten omlaag gebracht. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Er komt een onderzoek naar de mogelijkheden van “het op afstand zetten” van de gemeentelijke sportaccommodaties, waaronder het zwembad. Daarnaast stimuleert het college de zelfredzaamheid van verenigingen op het gebied van onderhoud. Het college bereidt besluitvorming voor over de toekomst van het zwembad en de sporthal Calluna. Wat gaan we daarvoor doen Begroting Het college stelt een plan van aanpak (voor sporthal en zwembad) vast in 2014. In de eerste helft van 2015 wordt een beslissing genomen ten aanzien van omvang en functionaliteiten van het zwembad en de sporthal. In de tweede helft van 2015 worden de voorbereidingen opgepakt om te komen tot een beslissing over de beheersvorm van de sportaccommodaties, zwembad en sporthallen. Aansluitend bekijkt het college de overdracht van het onderhoud van de buitensportaccommodaties. In 2016 wordt een nieuwe sportaccommodatienota vastgesteld. Wat hebben we gedaan ▪ Nadat wij het plan van aanpak sporthal en zwembad Calluna hadden vastgesteld heeft de raad in juli 2015 het bestuurlijk document vastgesteld. ▪ Het locatieonderzoek is grotendeels in 2015 uitgevoerd en zal in 2016 worden afgerond. In oktober 2015 heeft er een oriëntatie plaatsgevonden op andere gemeenten en accommodaties in Zutphen, Vaassen en Harderwijk met betrokkenen (gebruikers/ verenigingen, personeel, raadsleden). Bij de totstandkoming van het functionele en ruimtelijke programma van eisen zijn de gebruikers/verenigingen, personeel en beheerders/exploitanten goed geïnformeerd en nauw betrokken. ▪ Wij zijn gestart met de oriëntatie op en onderzoek naar de vorm van beheer en exploitaties van sportaccommodaties.
Wat heeft het gekost De werkelijke kosten voor dit speerpunt bedroegen in 2015: ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Sportbeleid & sportieve organisaties: € 236.000,00 Binnensportaccommodaties: € 864.000,00 Buitensportaccommodaties: € 254.000,00 Kredieten Binnensportaccommodaties: € 147.000,00 Kredieten Buitensportaccommodaties: € 119.000,00
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
40
Gemeente Ermelo
Speerpunt Huis van Bestuur en Cultuur Wat willen we bereiken Het omvormen van welzijnsaccommodaties, culturele accommodaties en gemeentehuis naar één accommodatie waar bestuur en cultuur onderdak vinden. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) De raad heeft op 11 oktober 2012 ingestemd met het omvormen van De Dialoog naar een cultuurhuis (het Huis van Bestuur en Cultuur). Leidend hierbij is het vastgestelde accommodatiebeleidsplan uit oktober 2012. Het college geeft hieraan nadere invulling door eerst te besluiten welke functies onderdak krijgen in dit huis. Daarbij worden in ieder geval de bibliotheek, het muziekonderwijs, welzijnswerk en de volksuniversiteit betrokken. Het gemeentehuis wordt ingericht op basis van een werkplekconcept volgens Het Nieuwe Werken. De huidige kantoorfuncties in De Dialoog kunnen dan mogelijk worden verplaatst naar de backoffice van het gemeentehuis. De invulling van de resterende ruimten in het gemeentehuis bezien wij met creatief ondernemerschap met als inzet om deze ruimten nog te verhuren aan maatschappelijke en/of commerciële verhuurders. Na de besluitvorming over de deelnemende functies wordt gewerkt aan een programma van eisen op basis waarvan het definitieve budget wordt bepaald. Wat gaan we daarvoor doen Begroting Gestreefd wordt naar besluitvorming over de functies in het Huis van Bestuur en Cultuur voor 1 januari 2015. Op basis van de invulling wordt in 2015 een Programma van Eisen Huis van Bestuur en Cultuur vastgesteld. De start verbouwing De Dialoog vindt in 2017 plaats of zoveel eerder als mogelijk. Wat hebben we gedaan ▪ Door meerdere ontwikkelingen was het noodzakelijk het Plan van Aanpak Kultuurhuus te actualiseren naar een projectplan Huis voor Bestuur en Cultuur: 1. de ontwikkeling van Meerinzicht en de daarmee samenhangende impact van de hoeveelheid benodigde werkplekken in Ermelo; 2. het verder binnen het gemeentehuis van Ermelo uitrollen van Het Nieuwe Werken; 3. de ontwikkeling van de Markt 2.0 en de daarmee samenhangende verschuivingen, waaronder: 4. de verhuizing van de bibliotheek naar een gedeelte binnen het gemeentehuis. ▪ Dit geactualiseerde projectplan is vastgesteld in de raadsvergadering van 8 september 2015. ▪ Een bureau is aangesteld en aan de slag gegaan met het uitwerken van een visie, een nota van uitgangspunten, een haalbaarheidsanalyse en een beheersvorm voor het nieuwe Huis van Bestuur en Cultuur. Daarbij is ook een begeleidingsgroep betrokken met de beoogde participanten. ▪ Vooruitlopend op de realisatie van een Huis van Bestuur en Cultuur zijn voorbereidingen getroffen voor de komst van de bibliotheek naar het gemeentehuis. In maart 2016 is de bibliotheek weer open gegaan op de nieuwe, tijdelijke locatie.
Wat heeft het gekost In de Jaarstukken 2015 zijn er geen werkelijke kosten aan dit speerpunt te relateren.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
41
Gemeente Ermelo
Speerpunt Accommodatiebeleid Wat willen we bereiken Uitvoering geven aan het vastgestelde accommodatiebeleid “Synergie in vastgoed”. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het college zet de projecten uit het accommodatiebeleid voort. Daarbij gaat het in dit kader om de projecten Pretoriusplein, De Goede Herderschool, wijkvoorziening West en de professionalisering van de vastgoedorganisatie. Overige projecten zijn het Huis van Bestuur en Cultuur en de Sportaccommodaties. Deze zijn als separaat speerpunt aangemerkt. Naast het uitvoeren van genoemde projecten zal ook gewerkt worden aan een visie op cultuur en peuterspeelzaalwerk. Dat is namelijk mede bepalend voor de invulling van onderwijshuisvesting en maatschappelijke functies. Wat gaan we daarvoor doen Begroting ▪ Besluitvorming ▪ Besluitvorming ▪ Besluitvorming ▪ Besluitvorming
over het Pretoriusplein: 2014/begin 2015. Uitvoering in 2015/2016 De Goede Herderschool in 2015. Uitvoering in 2015/2016 over deelproject Wijkvoorziening West: 2015 uitkomsten deelproject professionalisering vastgoedorganisatie: 2015
Wat hebben we gedaan ▪ Op 24 februari 2015 hebben wij besloten de vervangende nieuwbouw van de room-katholieke basisschool Prins Willem Alexander aan het Pretoriusplein te bekostigen. In de vergadering van 23 april 2015 heeft de raad hiervoor het krediet vrijgegeven. Het schoolbestuur is in samenspraak met het college momenteel bezig met de voorbereiding van de nieuwbouw. De school zal het nieuwe gebouw medio 2017 in gebruik nemen. ▪ Het bestuur van de Goede Herderschool heeft het verzoek om vervangende nieuwbouw met nadere onderbouwing, waarin het bestuur aangeeft ook zelf te willen bijdragen in de bouwkosten, eind augustus 2015 ingediend. De vervangende nieuwbouw staat in een breder perspectief en vormt een belangrijk speerpunt in het Buurtplan Horst en Telgt. De besluitvorming over de vervangende nieuwbouw van de school zal in 2016 plaatsvinden. ▪ Het deelproject Wijkvoorziening West maakt onderdeel uit van de plannen ontwikkeling locatie Leemkuul, waar in 2015 een start mee is gemaakt. ▪ Het deelproject Professionalisering Gemeentelijke Vastgoedorganisatie heeft als gevolg van personele wisselingen vertraging opgelopen.
Wat heeft het gekost De werkelijke kosten voor dit speerpunt bedroegen in 2015 voor het onderdeel Huisvesting bijzonder onderwijs: € 58.000,00.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
42
Gemeente Ermelo
Speerpunt Versterking vrijwillige inzet en informele zorg Wat willen we bereiken Vrijwilligers, mantelzorgers en burgers ondersteunen en hun zelfregie vergroten. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het college stimuleert en ondersteunt actief vrijwilligers en mantelzorgers bij hun werkzaamheden, inclusief respijtzorg. Wat gaan we daarvoor doen Begroting Impuls vrijwillige en informele inzet, inclusief burgerparticipatie: Rond de jaarwisseling 2014/2015 wordt een beleidsplan “versterken, verlichten en verbinden van vrijwillige inzet en informele inzet” aangeboden. Het college besluit na een evaluatie in 2015 over het al dan niet voortzetten van de financiering maatschappelijke stage in de huidige vorm. Wat hebben we gedaan ▪ In mei 2015 is het beleidskader "Versterken, verlichten en verbinden van vrijwillige en informele inzet 2015-2018", door de raad vastgesteld. ▪ Wij hebben een coachingstraject aangeboden en uitgevoerd waarmee partijen die (zorg)vrijwilligers en mantelzorgers ondersteunen in Ermelo begeleid zijn in het opstellen van projectaanvragen. Deze projectaanvragen zijn gebundeld en door ons goedgekeurd waarmee de eerste tranche van het werkprogramma informele en vrijwillige zorg 2014-2016 is vastgesteld. ▪ Er is invulling gegeven aan de nieuwe wettelijke taak van mantelzorgwaardering en deze hebben wij in november via het lokale servicepunt mantelzorg uitgevoerd. ▪ De evaluatie van de maatschappelijke stage is in regionaal verband in 2014 uitgevoerd. De voortzetting van de maatschappelijke stages in Ermelo hebben wij opgenomen in de subsidieopdracht voor de Stichting Welzijn Ermelo 2015-2016. In deze opdracht is tevens de taakstelling op de maatschappelijke stages verwerkt.
Wat heeft het gekost De werkelijke kosten voor dit speerpunt bedroegen in 2015: ▪ ▪ ▪
Vrijwilligersbeleid: € 11.000,00 Coördinatie vrijwillige thuis- en mantelzorg: € 42.000,00 Mantelzorg: € 71.900,00 Speerpunt Cultuur
Wat willen we bereiken Gesubsidieerde culturele voorzieningen moeten bijdragen aan met name educatie op het gebied van culturele vorming van kinderen, jongeren en mensen met beperking. Voorzieningen voor volwassenen dienen in beginsel zelfbekostigend te zijn. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het beleid van het college is primair gericht op het ondersteunen van activiteiten gericht op de doelgroepen (mensen) boven het in stand houden van gebouwen (stenen). Het beleid ten aanzien van gesubsidieerde culturele voorzieningen wordt herzien met betrekking tot de gesubsidieerde activiteiten en huisvesting. Wat gaan we daarvoor doen Begroting In 2015 wordt het kunst-en cultuurbeleid vastgesteld. Wat hebben we gedaan In de tweede helft van 2015 zijn externe partijen in interviews en een themabijeenkomst geconsulteerd voor de contouren van het nieuwe cultuurbeleid. Een nieuwe beleidsvisie wordt begin 2016 ter besluitvorming aan de raad voorgelegd.
Wat heeft het gekost De werkelijke kosten voor dit speerpunt bedroegen in 2015: ▪ ▪ ▪ ▪
Cultuurbeleid: € 135.000,00 Kunstbeleid: € 39.000,00 Bibliotheek: € 487.000,00 Oudheidkamer: € 280.000,00
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
43
Gemeente Ermelo
2.1.3.3
Kengetallen
Omschrijving
Rek. 2012
Rek. 2013
Rek. 2014
Aantal 4-12 jarigen
2.573
2.500
2.499
Aantal 4-12 jarigen die onderwijs volgen binnen de gemeente
2.201
2.132
2.128
Begr. 2015
Begr. 2016
2.495
2.450
2.498
2.143
2.100
246
221
2.128
218
215
215
1.959
218
1.911
1.896
1.928
1.880
1.896
Bijzonder speciaal onderwijs (VSO-ZMOK) "Het Emauscollege", "De Lelie" en de "Rietschansschool" in aantallen leerlingen (alle leeftijden)
354
332
334
367
300
334
Aantal leerlingen dat voortgezet onderwijs volgt binnen de gemeente (inclusief VaVo)
2.264
2.276
2.455
2.510
2.300
2.466
Aantal bijstandsontvangers ▪ WWB-cliënten ▪ IOAW-cliënten ▪ IOAZ-cliënten
267 5 1
283 8 2
305 7 3
308 14 1
274 10 3
282 8 4
Minderheden *) Aantal minderheden, exclusief vluchtelingen
520
530
510
530
530
510
Openbaar onderwijs in aantallen leerlingen Bijzonder basisonderwijs in aantallen leerlingen
Jaarst. 2015
*) Conform definitie Ministerie van Binnenlandse Zaken zoals gehanteerd bij de Algemene Uitkering. 2.1.3.4
Wat heeft het gekost
Budgettaire uitkomst exploitatie
Budgettaire uitkomst exploitatie (bedragen x € 1.000,00)
Primitieve begroting Begrotingswijzigingen Begroting na wijziging Jaarstukken Saldo jaarstukken en begroting
saldo 2014
lasten 2015
baten 2015
saldo 2015
15.149 2.475 17.624
38.087 2.605 40.692
-10.948 4.583 -6.365
27.139 7.188 34.327
15.604
36.067
-6.113
29.954
-2.020 V
-4.625 V
252 N
-4.373 V
Cijfermatige analyse saldo Jaarstukken 2015 ten opzichte van Begroting 2015 (bedragen x € 1.000,00) saldo 2015 Product 630 Primair Onderwijs: ▪ Een lagere interne doorberekening voor de kosten van schoolzwemmen en bewegingsonderwijs aan de overdekte Sportaccommodaties leidt bij dit product tot een voordeel. Voor het product overdekte sportaccommodaties betekent dit een nadeel. Per saldo is dit neutraal voor de totale gemeenterekening. ▪ Bij de opstelling van de begroting gingen wij ervan uit dat op meerdere scholen kinderopvang zou komen. In de praktijk is gebleken dat er minder behoefte was aan kinderopvang en zijn minder onderwijsruimten gebruikt voor kinderopvang en is derhalve minder huur ontvangen. ▪ De scholen ontvangen een subsidie voor de in rekening gebrachte OZB, deze valt lager uit dan voorzien ▪ Diverse kleinere posten, per saldo
-106 V 14 N -15 V 17 N
Product 631 Voortgezet Speciaal Onderwijs: ▪ Afwikkeling van een "Nog te betalen" post 2014 leidt tot een vrijval in 2015. ▪ De scholen ontvangen met ingang van 2015 rechtstreeks een factuur van Triade voor bewegingsonderwijs. De kosten zijn subsidiabel. Triade ontvangt hierdoor minder subsidie. Per saldo is dit budgettair neutraal.
-12 V 6N
Product 633 Gemeenschappelijke baten en lasten onderwijs: ▪ De kosten voor leerlingenvervoer vallen lager uit dan voorzien. Dit betreft een openeinde regeling waardoor de kosten moelijk exact vallen te ramen. ▪ De kosten voor buitenschoolse vernielingen vallen dit jaar lager uit dan voorzien, door minder vernielingen. ▪ Diverse kleinere posten, per saldo
-79 V -12 V -3 V
Product 634 ROC WEB: ▪ Aan de RNV is een hogere bijdrage betaald voor onderwijsbeleid Product 635 Kunst en Cultuur: ▪ Rekeningsaldobestemmende posten: Culturele activiteiten ▪ Hoewel de inkomsten voor detachering van een beleidsmedewerker bij de RNV op dit product staan geraamd is er voor gekozen om dit te verantwoorden bij de salariskosten waardoor hier een nadeel optreedt. ▪ De kosten voor het onderzoek naar de toekomst van de bibliotheek zijn lager uitgevallen ▪ Diverse kleinere posten, per saldo
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
44
5N -11 V 23 N -7 V -4 V
Gemeente Ermelo
saldo 2015 Product 636 Sociaal Cultureel Werk: ▪ Voor de inrichting van het Sociaal Cultureel Werk zijn in 2015 nog kosten gemaakt. ▪ Stichting Welzijn Ermelo: de kosten van indexering waren voor 2015 niet in het budget is opgenomen. Dekking komt uit het budget Waggs programma Bestuur en Dienstverlening. Voorts heeft een klein nadeel betrekking op de wijkbudgetten. ▪ Wijkgerichte aanpak: er is meer uitgegeven voor met name ontwikkelen communicatiemiddelen, website, flyers om bekendheid te geven aan leefbaarheidsteam en sociaal team en aan deskundigheidsbevordering. ▪ Diverse kleinere posten, per saldo
9N 17 N 13 N -1 V
Product 637 Sport: ▪ Kapitaallasten: als gevolg van een overschrijding van het krediet FC Horst Natuurgrasveld hebben zich extra kapitaallasten voorgedaan. ▪ Breedtesport, niet benodigde (restant) middelen 2015 ▪ Brede Scholen en Sportfuncties: betreft het saldo van afboeking van een "Nog te ontvangen" post 2014 alsmede een onderuitputting uitgavenbudget ▪ Exploitatie binnensportaccommodaties: Nadeel wijziging interne verrekening vanuit onderwijs; Totale exploitatie van de binnensportacccomodaties vallen gunstiger uit met name als gevolg van extra festiviteiten van het zwembad totaal; De subsidie aan Triade valt lager uit doordat de scholen met ingang van 2015 door Triade rechtstreeks gefactureerd worden.
44 N -10 V -9 V -20 V 106 N -84 V -40 V
Exploitatie buitensportaccommodaties: ▪ Nog niet gerealiseerde taakstellende bezuiniging buitensportaccommodaties ▪ Abusievelijk is twee keer een btw teruggave opgevoerd ▪ Aanvullende subsidie FC Horst vanwege ingebruikname 2 natuurgrasvelden
18 N 12 N 16 N
Product 638 Sociaal Culturele Accommodaties: ▪ Rekeningsaldobestemmende posten: Bedrijfsplan transformatie Dialoog ▪ De exploitatie van de Leemkuul en Dialoog 2015 leidt tot een nadeel in de verhuur en horeca. ▪ Diverse kleinere posten, per saldo
-26 V 35 N 2N
Product 639 Jeugdbeleid: ▪ Rekeningsaldobestemmende posten: Peuterspeelzalen ▪ Als gevolg van een lagere doorberekening van de kosten voor kinderopvang door de SDV en minder inspecties door de GGD vallen de uitgaven 2015 voor kinderopvang lager uit. ▪ Diverse kleinere posten, per saldo
-37 V -20 V 2N
Product 640 Ouderenbeleid: ▪ Diverse kleinere posten, per saldo
-2 V
Product 641 Gezondheidszorg: ▪ Rekeningsaldobestemmende posten: Beleid en coördinatie, gezondheidsbeleid/peuterspeelzalen ▪ Bij het onderdeel GGD (OGZ, JGZ en Logopedie) is sprake van een voordeel voornamelijk het gevolg van de vrijval van enkele NTB posten. ▪ Het budget voor JGZ maatwerk is te laag voor de feitelijke uitvoering van de taken. ▪ Voor JGZ uniform 0-4 jarigen is meer uitgegeven dan geraamd. ▪ Het budget voor Algemeen maatschappelijk werk is in 2015 deels niet benut. ▪ Diverse kleinere posten, per saldo
-90 V -6 V 11 N 24 N -17 V -3 V
Product 642 Lokaal Gehandicaptenbeleid: ▪ De budgetten voor PWT en EOZ/BTB zijn in 2015 niet geheel benodigd gebleken
-11 V
Product 643 Wmo; 650 Wmo 2015: ▪ Rekeningsaldobestemmende posten: Maatwerkvoorzieningen Collectief vraagafhankelijk vervoer Hulp bij Huishouden Transitiekosten Sociaal Domein Begeleiding Wmo 2015 Stelpost Zorgvuldige overgang/innovatie/compensatie/te concretiseren beleid Uitvoeringskosten EH 2015 Huishoudelijke hulp Toelage Eenmalige kosten 2014/2015 Sociaal Domein ▪ De kosten voor Indicatiestelling zijn lager uitgevallen doordat meer in eigen beheer geschiedt, enkele moeilijker zaken worden uitbesteed. ▪ De eigen bijdrage over 2015 is per saldo iets hoger uitgevallen ▪ Wmo uitvoeringskosten is iets lager uitgevallen ▪ Diverse kleinere posten, per saldo Product 645 Asielzoekers: ▪ Rekeningsaldobestemmende posten: Opvang asielzoekers
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
-105 -46 -158 -145 -1.224 -418 -196 -336 -110 -14 -19 -30 -9
V V V V V V V V V V V V V
-100 V
45
Gemeente Ermelo
saldo 2015 Product 646 Inkomensondersteuning: ▪ De kosten voor de sociale recherche zijn in 2015 lager uitgekomen, de afrekening heeft inmiddels plaatsgevonden. ▪ De bijdrage SDV uitvoeringskosten valt lager uit, voornamelijk het gevolg van lagere personeelskosten en kosten automatisering. ▪ De kosten voor leenbijstand nemen toe. De invordering wordt om diverse redenen moeilijker. Als gevolg daarvan stijgt het percentage oninbaarheid. De gemeente dient hiervoor een voorziening te treffen en deze bij te stellen naar de stand van de SDV administratie. Per saldo is sprake van een nadeel. ▪ De uitkeringen wet Buig vallen lager uit. De instroom van nieuwe clienten is iets lager dan waarvan in de begroting nog van werd uitgegaan. Daarnaast waren de effecten van de kostendelersnorm gunstiger dan begroot. Voorts heeft de gemeente een hogere rijksvergoeding ontvangen. ▪ Bbz 2004, lagere kosten dan geraamd ▪ Bijzondere bijstand, een toenemende vraag op de diverse regelingen heeft ervoor gezorgd dat de begroting werd overschreden ▪ Diverse kleinere posten, per saldo
-13 V -71 V 81 N -195 V -47 V 91 N -1 V
Product 647 Activering uitstroom: ▪ Re-integratiebudget
74 N
Product 648 Uitvoering wet inburgering: ▪ Als onderdeel van de algemene uitkering is een klein uitvoeringsbudget beschikbaar gesteld voor inburgering. Dit budget is in 2015 niet ingezet, de kosten zijn op andere producten verantwoord.
-4 V
Product 651 Decentralisatie Jeugdwet: ▪ Rekeningsaldobestemmende posten: Bedrijfsvoeringskosten gemeente Te concretiseren uitvoeringskosten Zorgbudget basisteam ▪ Ouderbijdragen
-136 -832 -134 -15
Overige verschillen
V V V V
-10 V
Totaal saldo 2015
-4.373 V
Investeringen 2015 Investeringen (bedragen x € 1.000,00) Begroting 2015
Jaarstukken 2015
Toelichting
Door te schuiven kredietbedrag
21 37 31
21 37 0
afsluiten afsluiten overlopen
31
Sport Calluna, renovatie zwembad Calluna, instandhouding complex 2015 FC Horst aanleg natuurgrasveld 2015 FC Horst overige kosten 2014 Sporthal Calluna nieuwbouw 2017 FC Horst aanleg natuurgrasveld 2017
50 214 22 17 50 36
31 86 57 4 29 58
overlopen overlopen afsluiten overlopen overlopen afsluiten
18 127 12 20
Totaal investeringen 2015
478
323
208
Onderwijs BBS Juliana, verwarmingsinstallatie 2015 De Klokbeker inventaris Nieuwbouw PWA - school
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
46
Gemeente Ermelo
2.1.4
Programma ECONOMIE
2.1.4.1
Algemeen
Het programma Economie is als volgt opgebouwd: Raadscommissie Commissie Infrastructuur en Ruimte Commissie Samenleving en Maatschappij Commissie Bestuur en Middelen Portefeuillehouders mr. J. van den Bosch J. van Eijsden mevrouw drs. E. Heutink - Wenderich Speerpunten
Portefeuillehouder
Economie
mevrouw drs. E. Heutink - Wenderich
Stimuleren van het verstevigen van de economische structuur
mevrouw drs. E. Heutink - Wenderich
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen
mevrouw drs. E. Heutink - Wenderich
Stationsomgeving toezicht
mevrouw drs. E. Heutink - Wenderich
Veldzicht-Noord vierde fase
mr. J. van den Bosch
Kerkdennen
mevrouw drs. E. Heutink - Wenderich
Glasvezel
mevrouw drs. E. Heutink - Wenderich
Toerisme en recreatie
mevrouw drs. E. Heutink - Wenderich
Vitale Vakantieparken
mevrouw drs. E. Heutink - Wenderich
Strand Horst
J. van Eijsden
In de Programmabegroting 2016-2019 zijn zes nieuwe speerpunten opgenomen, te weten: ▪ Economie; ▪ Stimuleren van het verstevigen van de economische structuur; ▪ Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen; ▪ Stationsomgeving toezicht; ▪ Glasvezel; ▪ Vitale Vakantieparken. Het speerpunt Economie, inclusief Participatiewet 2015, is vervallen. In de Jaarstukken 2015 rapporteren wij reeds over de nieuwe speerpunten. Producten
Portefeuillehouder
667 Toerisme en recreatie
mevrouw drs. E. Heutink - Wenderich
668 Economische zaken
mevrouw drs. E. Heutink - Wenderich
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
47
Gemeente Ermelo
2.1.4.2
Beleidsdoelstellingen
Speerpunt Economie Wat willen we bereiken In Ermelo willen wij op het gebied van Economie en Toerisme & Recreatie dat wat goed gaat verstevigen en vernieuwen en inzetten op verbetering waar mogelijk. In het Economisch programma 2015-2018 hebben wij de volgende strategische doelen vastgesteld: ▪ het versterken van de economische structuur; ▪ het geven van ruimte voor ondernemerschap en starters; ▪ het profileren van Ermelo en het profileren van de regio; ▪ het verbeteren van het vestigingsklimaat; ▪ het stimuleren van verbinding tussen onderwijs en arbeidsmarkt. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Wij hebben in het Economisch Programma 2015-2018 aan de te bereiken doelen en speerpunten prestatieindicatoren gekoppeld, zodat wij het resultaat van het Economisch Programma 2015-2018 kunnen monitoren. Wat gaan we daarvoor doen Begroting In 2014 worden de voorbereidingen gestart om te komen tot een vastgesteld programmaplan Economie in 2015. Wat hebben we gedaan De raad heeft in het voorjaar 2015 het Economische Programma vastgesteld met de thema’s: ▪ Het versterken van de economische structuur; ▪ Het geven van ruimte voor ondernemerschap en starters; ▪ Het profileren van Ermelo en profileren van de regio; ▪ Het verbeteren van het vestigingsklimaat; ▪ Het stimuleren van verbinding tussen onderwijs en de arbeidsmarkt. Toerisme en recreatie en het versterken en moderniseren van de verblijfsrecreatie zijn onderdelen binnen dit programma. De Participatiewet krijgt vorm binnen het Programma Sociaal Domein, als onderdeel van de decentralisaties. Vanuit het Economisch Programma faciliteren wij ook, vanuit onze regierol, het bedrijfsleven in Ermelo. Hiervoor hebben we in 2015 onder andere regelmatig bedrijfsbezoeken afgelegd.
Wat heeft het gekost De werkelijke kosten voor de opstelling/uitvoering van het Economisch Programma bedroegen in 2015 € 33.000,00.
Speerpunt Stimuleren van het verstevigen van de economische structuur Wat willen we bereiken Verbreden van economische portfolio door slimme cross-overs en inzet op potentie van sectoren. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Wij verstevigen de accountaanpak zorg en defensie en cross-over profit en non-profit; zorg/defensie en bedrijfsleven. Wij zetten in op kwalitatief voldoende en voldoende gevarieerd aanbod van werklocaties. Wij creëren gunstige omstandigheden voor het laten vestigen van zakelijke dienstverlening en plegen acquisitie. En wij onderzoeken of een bedrijfsverzamelgebouw versterkend kan werken op de vestiging van zakelijke dienstverlening en/of het faciliteren van ZZP'ers. Wij creëren een mogelijke broedplaats voor nieuw en groeiend ondernemerschap. Vooral voor de ontwikkeling van de zorg is het goed nieuwe concepten uit te kunnen proberen en "vrije ruimte" te creëren om dingen uit te proberen waarvan er ook een aantal kunnen mislukken. Wat gaan we daarvoor doen Begroting Na een verkenning in 2015 verstevigen wij in 2016 de cross-over aanpak. Wat hebben we gedaan In 2015 hebben wij de voorbereidingen afgerond om een Verkenning te laten uitvoeren naar hoe lokaal ondernemerschap gestimuleerd kan worden, met specifieke aandacht voor de zorgsector. De opdracht volgt in 2016.
Wat heeft het gekost In de Jaarstukken 2015 zijn er geen werkelijke kosten aan dit speerpunt te relateren.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
48
Gemeente Ermelo
Speerpunt Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Wat willen we bereiken Ermelo wil een inclusieve samenleving zijn waarin mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt deelnemen, in welke vorm dan ook. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Wij stellen het Kader Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) op met bijvoorbeeld een verkenning voor een innovatiefonds sociaal ondernemen, verkenning invoer PSO-keurmerk (prestatieladder sociaal ondernemerschap), het laten zien van good practice en businesscase. In het kader van de Participatiewet zet Ermelo een werkgeversdienstverlening op waarin wij sociale- en economische doelen delen (zie programma Samenleven). Wat gaan we daarvoor doen Begroting Ondernemers stimuleren mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in hun bedrijf werkzaam te hebben en te houden. Het aantal bedrijven breidt uit. Wat hebben we gedaan In juni 2015 heeft de aftrap plaatsgevonden van de Werkgeversdienstverlening. Het team van Samenwerkend Ermelo, dat vanuit de Sociale Dienst Veluwerand Ermelose ondernemers ondersteunt bij het (gaan) inzetten van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, is van start gegaan. Een mooi begin, waar wij in 2016 actief mee door zullen gaan. Ook heeft in 2015 een stagiair vanuit Windesheim bij de gemeente een afstudeeronderzoek gedaan naar hoe ondernemers "rendabel" maatschappelijk verantwoord kunnen ondernemen. Concreet onderzocht hij hierbij de beweegredenen van enkele ondernemers in Ermelo om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in dienst te nemen. De voornaamste conclusie is dat het niet zo ingewikkeld is als het lijkt. Wij hebben in 2015 de basis gelegd om in 2016 verdere stappen te kunnen zetten op dit vlak.
Wat heeft het gekost De werkelijke kosten voor dit speerpunt bedroegen in 2015 € 4.000,00. Speerpunt Stationsomgeving toezicht Wat willen we bereiken De realisatie van een bewaakte fietsenstalling voor inzet van mensen met afstand tot de arbeidsmarkt. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) In samenwerking met samenwerkingspartners opstellen van een rendabele businesscase en het in uitvoering brengen. Wat gaan we daarvoor doen Begroting De in 2015 op te stellen businesscase kan in 2016 ten uitvoer gebracht worden. Wat hebben we gedaan In 2015 is het bestuurlijk document Social Return Stationsomgeving vastgesteld. In de tweede helft van 2015 zijn wij het gesprek aangegaan met meerdere partijen, om te kijken wie een trekkersrol zou willen vervullen in de uitvoering van de plannen. Wij hebben hierbij ook gekeken naar een mogelijke nieuwe invulling van het stationsgebouw. Dit moet leiden tot een uitvoeringsplan.
Wat heeft het gekost In de Jaarstukken 2015 zijn er geen werkelijke kosten aan dit speerpunt te relateren.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
49
Gemeente Ermelo
Speerpunt Veldzicht Noord vierde fase Wat willen we bereiken Een nieuw bestemmingsplan Veldzicht Noord vierde fase. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het college stelt een bestemmingsplan Veldzicht Noord vierde fase op. Deze wordt door de raad vastgesteld. Wat gaan we daarvoor doen Begroting Vastgesteld bestemmingsplan Veldzicht Noord vierde fase: 2015. Deze planning is afhankelijk van de medewerking van grondeigenaren en de doorlooptijd van eventuele juridische procedures. Wat hebben we gedaan Om te komen tot de vaststelling van het bestemmingsplan doorlopen wij op dit moment een (onderhandelings)proces om te komen tot minnelijke overeenstemming met de grondeigenaren/bewoners en de zelfrealiserende partijen in het plangebied. Dit proces verloopt minder vlot dan van te voren ingeschat. Hierdoor hebben wij u niet in 2015 een bestemmingsplan ter vaststelling kunnen aanbieden. In februari 2016 hebben wij u geïnformeerd over de stand van zaken van het project en u gevraagd de nodige besluiten te nemen. Eerst nadat bij alle partijen overeenstemming binnen bereik ligt, dan wel dat de raad eventueel besloten heeft het onteigeningsproces te starten, zullen wij een ontwerpbestemmingsplan en eventueel exploitatieplan ter inzage leggen.
Wat heeft het gekost In de Jaarstukken 2015 zijn er geen werkelijke kosten aan dit speerpunt te relateren. Speerpunt Kerkdennen Wat willen we bereiken Transformatie Kerkdennen naar een lichtere vorm van bedrijvigheid. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het college stelt een verkleuringsnotitie op waarin het toekomstige wensbeeld wordt vastgelegd om te kunnen anticiperen op mogelijke gebiedsontwikkelingen. Het college voert geen actief (grond)beleid in dit gebied. Wat gaan we daarvoor doen Begroting In 2017 biedt het college een verkleuringsnotitie Kerkdennen aan. Wat hebben we gedaan Op verzoek van de raad is de totstandkoming van de Verkleuringsnotitie Kerkdennen in tijd naar voren geschoven. In het najaar van 2015 is aan de raad een Verkenning aangeboden om te komen tot de Verkleuringsnotitie voor Kerkdennen. In deze Verkenning zijn drie scenario’s geschetst waarin de mogelijkheden benoemd zijn om Kerkdennen, gezamenlijk met ondernemers, te verbeteren.
Wat heeft het gekost De kosten van de Verkleuringsnotitie Kerkdennen hebben een relatie met de kosten die in 2015 voor het speerpunt Economie (Economisch Programma) zijn gemaakt.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
50
Gemeente Ermelo
Speerpunt Glasvezel Wat willen we bereiken Wij optimaliseren de digitale bereikbaarheid van bedrijventerreinen en het buitengebied van Ermelo. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Door partijen bij elkaar te brengen, behoefte te laten inventariseren en te zoeken naar voldoende potentie, jagen wij de uitrol van breedband aan waaronder glasvezel op bedrijventerreinen, buitengebied en recreatieterreinen. Wat gaan we daarvoor doen Begroting Wij stimuleren vragenbundeling, leggen verbinding met de Stichting Breedband om mogelijkheden uit te nutten en daar waar voldoende kansen liggen faciliteren wij. Ook de provincie is hierin een partner. Wij zetten hier ambtelijke capaciteit op in. Wat hebben we gedaan De Provincie Gelderland heeft eind 2014 en de eerste helft van 2015 actief ingezet op een provinciaal Breedbandbedrijf. Hierdoor zijn de regionale activiteiten van de Stichting Breedband Noord-Veluwe even stil komen te liggen, in afwachting van het Gelderse initiatief. Tegen dit initiatief is echter de Europese Commissie in verweer gekomen, omdat er sprake zou zijn van ongeoorloofde staatssteun binnen de plannen. Hierop is de Stichting Breedband Noord-Veluwe in de tweede helft van 2015 weer actief in actie gekomen. Samen met KPN wordt gekeken of Horst/Telgt een pilot kan worden om VDSL (snel internet) uit te rollen. Een andere optie die nog wordt onderzocht is of er met een marktpartij tot een regionale aanpak kan worden gekomen om een glasvezelnetwerk uit te rollen.
Wat heeft het gekost In de Jaarstukken 2015 zijn er geen werkelijke kosten aan dit speerpunt te relateren. Speerpunt Toerisme en recreatie Wat willen we bereiken Het toeristisch en recreatief profiel van Ermelo kan verstevigd. Ermelo kent een aantrekkelijk en mooi buitengebied, maar kan winnen in aantrekkelijkheid. En ze kan haar waarde beter vermarkten. Ermelo kan winnen aan aantrekkelijkheid door meer variatie en modernisering van verblijfsmogelijkheden. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het college ontwikkelt een stimuleringsagenda voor toerisme en recreatie in brede zin. Hierin zetten wij in op modernisering, promotie en marketing: promotie Ermelo Buitenleven. Ermelo Buitenleven is een initiatief waarin de VVV, lokale ondernemers en de gemeente samenwerken om Ermelo als recreatiegemeente beter op de kaart te zetten. In de agenda zetten wij in op: ▪ verblijfsrecreatie; ▪ promotie en marketing; ▪ recreatievriendelijke gemeente; ▪ dagrecreatie; ▪ toeristische infrastructuur. Wat gaan we daarvoor doen Begroting Inventarisatie en analyse van bestaande gegevens over de toerisme- en recreatiesector. Op basis daarvan wordt een stimuleringsagenda opgesteld. In 2015 biedt het college een stimuleringsagenda toerisme en recreatie ter vaststelling aan. De inventarisatie heeft inmiddels plaatsgevonden en wordt rond de jaarwisseling 2014/2015 aan het college aangeboden. Er wordt regionaal in 2015 gewerkt aan een intergemeentelijke structuurvisie. Naar verwachting wordt deze voor 1 januari 2016 vastgesteld. In de eerste helft van 2016 stelt het college het gemeentelijke ruimtelijk instrumentarium vast. Wat hebben we gedaan De stimuleringsagenda Toerisme en Recreatie is door de raad vastgesteld. De intergemeentelijke structuurvisie en het gemeentelijke ruimtelijke instrumentarium worden gerapporteerd in het speerpunt Vitale Vakantieparken.
Wat heeft het gekost De werkelijke kosten voor promotie en marketing van Ermelo bedroegen in 2015 € 94.000,00.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
51
Gemeente Ermelo
Speerpunt Vitale Vakantieparken Wat willen we bereiken Modernisering van de verblijfsrecreatie op de vakantieparken. Revitalisering van de verblijfsrecreatiesector door: ▪ ▪
Recreatieondernemers waar mogelijk meer ruimte te geven voor ontwikkeling; Bedrijven waar geen recreatie meer plaatsvindt om te vormen naar andere functies.
Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Wij geven, conform het projectplan Kwaliteitsimpuls Verblijfsrecreatie, gezamenlijk met de ondernemers lokale invulling aan het vitaliseren van de vakantieparken en nemen deel aan het regionale programma Vitale Vakantieparken. Wat gaan we daarvoor doen Begroting De vitalisering van de verblijfsrecreatie is een complex proces en wij zijn in hoge mate afhankelijk van de bereidwilligheid van lokale ondernemers, maar daarmee absoluut niet iets om te laten liggen. In nauw samenspel tussen bestaande, nieuwe ondernemers en overheid moeten wij een impuls kunnen geven aan de kwaliteit, gebruik en imago van de verblijfsrecreatie. Wat hebben we gedaan ▪ Het Projectplan Kwaliteitsimpuls Verblijfsrecreatie is in februari 2015 door de raad vastgesteld. Wij zijn gestart met de uitvoering van vier pilot projecten. ▪ In januari 2016 is de Toekomstvisie (dit is het gemeentelijk beleidskader) voor de verblijfsrecreatie door de raad vastgesteld. ▪ Wij nemen deel aan het regionale programma Vitale Vakantieparken. Er is gewerkt aan diverse beleidsinstrumenten (onder andere de intergemeentelijke structuurvisie) en er zijn marktonderzoeken uitgevoerd.
Wat heeft het gekost De werkelijke kosten voor het aanjagen van verblijfsrecreatie bedroegen in 2015 € 39.000,00. Deze kosten hebben een relatie met de kosten die in 2015 voor het speerpunt Economie (Economisch Programma) zijn gemaakt. Speerpunt Strand Horst Wat willen we bereiken Recreatieve functie Strand Horst versterken. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het college faciliteert actief particulier initiatief voor de verdere ontwikkeling van Strand Horst. De basis voor de ontwikkelingen is de vastgestelde visiekaart Strand Horst. Het college zet in op een juist verwachtingenmanagement naar de raad ten aanzien van mogelijkheden, die de gemeente kan bewerkstellingen. Het college zet in op behoud van de openbare toegankelijkheid van het strand. Wat gaan we daarvoor doen Begroting Op basis van een strategienotitie eind 2014/begin 2015 bespreekt het college zijn (op te pakken) rol in de gemeenschappelijke regeling RGV. In 2015 wordt een Masterplan centraal deel strand Horst vastgesteld. Wat hebben we gedaan Intensieve inzet van de projectorganisatie zodat er in nauwe samenwerking met de initiatiefnemers gewerkt is aan één geïntegreerde plankaart met alle wenselijke ontwikkelingen voor Strand Horst. Deze plankaart vormt de opmaat voor het nieuwe bestemmingsplan. Met belanghebbenden is recent overeenstemming bereikt en het resultaat is door ons bestuurlijk vastgesteld.
Wat heeft het gekost In de Jaarstukken 2015 zijn er geen werkelijke kosten aan dit speerpunt te relateren.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
52
Gemeente Ermelo
2.1.4.3
Kengetallen
N.v.t. 2.1.4.4
Wat heeft het gekost
Budgettaire uitkomst exploitatie
Budgettaire uitkomst exploitatie (bedragen x € 1.000,00) saldo 2014
lasten 2015
baten 2015
saldo 2015
-89 -14 -103
383 119 502
-462 415 -47
-79 534 455
Primitieve begroting Begrotingswijzigingen Begroting na wijziging Jaarstukken Saldo jaarstukken en begroting
-164
482
-45
437
-61 V
-20 V
2N
-18 V
Cijfermatige analyse saldo Jaarstukken 2015 ten opzichte van Begroting 2015 (bedragen x € 1.000,00) saldo 2015 Product 667 Toerisme en recreatie ▪ Rekeningsaldobestemmende posten: Uitvoering stimuleringsagenda toerisme Vitale vakantieparken
-18 V -5 V
Product 668 Economische zaken ▪ Rekeningsaldobestemmende posten: Bedrijfscontacten, verkenning lokaal ondernemerschap ▪ Exploitatie markt ▪ Overige afwijkingen per saldo
-11 V 13 N 3N
Totaal saldo 2015
-18 V
Investeringen 2015
Investeringen (bedragen x € 1.000,00) Begroting 2015
Jaarstukken 2015
Toelichting
Door te schuiven kredietbedrag
Geen investeringen in 2015
0
0
0
Totaal investeringen
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
53
Gemeente Ermelo
2.1.5
Programma BESTUUR & DIENSTVERLENING
2.1.5.1
Algemeen
Het programma Bestuur & Dienstverlening is als volgt opgebouwd: Raadscommissie Commissie Bestuur en Middelen Portefeuillehouders A.A.J. Baars mr. J. van den Bosch J. van Eijsden mevrouw drs. E. Heutink - Wenderich A.L. Klappe Speerpunten
Portefeuillehouder
Veiligheid en handhaving
A.A.J. Baars
Brandweer
A.A.J. Baars
Ermelo zelfstandig
A.A.J. Baars
Intergemeentelijke samenwerking versterken
Allen
Organisatieontwikkeling
A.A.J. Baars
Dienstverlening
A.A.J. Baars
Ombuigingen en bezuinigingen
J. van Eijsden
Producten
Portefeuillehouder
660 Bestuursorganen
A.A.J. Baars
661 Ondersteuning Raad
A.A.J. Baars
662 Ondersteuning College en Directie
A.A.J. Baars
663 Burgeraangelegenheden
A.A.J. Baars
664 Algemene bestuurlijke aangelegenheden
A.A.J. Baars
665 Brandweer en rampenbestrijding
A.A.J. Baars
666 Openbare orde en veiligheid
A.A.J. Baars
669 Nutsbedrijven
A.A.J. Baars
675 Wet WOZ
J. van Eijsden
676 Algemene belastingen
J. van Eijsden
677 Overige algemene dekkingsmiddelen
J. van Eijsden
Handhaving (bouwen, wonen, ro, milieu, horeca, parkeren, groen)
A.A.J. Baars
Milieu (bestuur ODNV)
J. van Eijsden
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
54
Gemeente Ermelo
2.1.5.2
Beleidsdoelstellingen
Speerpunt Veiligheid en handhaving Wat willen we bereiken Een veilige leefomgeving in Ermelo, rechtszekerheid voor burgers en een voorspelbare overheid. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het college zet bij het opstellen van het handhavingsplan en veiligheidsbeleid in op de thema’s veiligheid op straat, veiligheid in de wijk, veiligheid in het verkeer en het tegengaan van overlast en zwerfvuil. Tevens vindt extra controle plaats op de naleving van bestemmingsplannen. Daarbij is preventie een terugkerend aspect. Het college stelt een integraal handhavingsplan vast. Het thema veiligheid komt tevens terug in het uitvoeringsprogramma GVVP en de onderhoudsplannen openbare ruimte van de gemeente Ermelo. De burgemeester blijft handhaven op het alcoholverbod. In de nieuw op te stellen nota Gezondheidsbeleid wordt ingezet op preventie op drugs en overmatig alcoholgebruik. Het college continueert de Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan. Wat gaan we daarvoor doen Begroting Het college voert het Integraal Veiligheidsplan 2012-2015 uit. Dat betekent onder andere dat de volgende resultaten worden opgeleverd: ▪ Een breed gedragen voorlichtingscampagne en communicatie op maat voor het tegengaan van woninginbraken; ▪ Implementeren project heling in gezamenlijkheid met de gemeenten Putten en Harderwijk; ▪ In het najaar 2014 brede campagne voor het promoten van Burgernet; ▪ Continueren project vandalisme openbare gebouwen (integrale aanpak); ▪ Blijvende aandacht voor Veilig Uitgaan, het project KVU wordt gecontinueerd, met als doel een veilig en aantrekkelijk uitgaansleven (zonder drugs en overmatig alcoholgebruik) in Ermelo en het verminderen en voorkomen van overlast; ▪ Een onderzoek zal plaatsvinden naar de politiecijfers met betrekking tot hoge aantallen bedreigingen / mishandelingen in Ermelo. In 2014 zal het basisnetwerk overlast jeugd (Overlastnetwerk) integraal jeugdgroepen in kaart gaan brengen naar aanleiding van de uitkomsten van de Beke Shortlist Methodiek. Indien nodig wordt per groep / individu een plan van aanpak opgesteld. Verder zal in 2014 het drugsbeleid worden herzien (onder andere nuloptie) en hierin het (nieuwe) Damoclesbeleid worden geïntegreerd. Daarmee wordt voor iedereen duidelijk welke actie de burgemeester neemt bij de handel in drugs. In 2015 wordt het Hennepconvenant geëvalueerd en zonodig aangepast. In 2014 wordt een nieuw horecaconvenant vastgesteld, waarin de uitgangspunten van het KVU worden meegenomen en de CHO (Collectieve Horeca Ontzegging) worden geïntegreerd, alsmede de aangenomen motie over de uitgaanstijden op donderdagavonden, braderieën en Koningsdag. De intergemeentelijke samenwerking met betrekking tot horecahandhaving wordt geïntensiveerd. Intensiveren van de aanpak in de komende jaren voor nazorg exgedetineerden en integrale aanpak op de Veluwe ten aanzien van de 5 leefgebieden (Werk & inkomen, zorg, identiteitsbewijs, huisvesting, en schuldhulpverlening). In 2015 is een evaluatie van het integraal handhavingsbeleid voorzien. Op basis daarvan wordt beoordeeld wat de focus is voor de jaren vanaf 2016 – 2020. In 2015 wordt de crisisstructuur van de gemeente herzien, deze zal daarna geïmplementeerd moeten worden in de dubbelclusters, dit zal bijvoorbeeld een aanzienlijke inspanning ten aanzien van trainen, opleiden en oefenen voor het gemeentepersoneel impliceren. Wat hebben we gedaan ▪ In het tweede kwartaal van 2015 hebben we het horecaconvenant vernieuwd en aangepast aan de huidige vereisten. Het conceptstuk is gedeeld met het KVU zodat ook de ondernemers en omwonenden opmerkingen konden geven over het concept stuk. Tevens is de motie van de raad in het nieuwe horecaconvenant verwerkt. ▪ Het drugsbeleid is geactualiseerd, waarbij ook het Damocles-beleid (het sluiten van woningen op basis van de opiumwet) hieraan toegevoegd is. In 2015 hebben we het Damocles-beleid éénmaal moeten inzetten bij een opium gerelateerde zaak in Ermelo-West. Tevens bent u gevraagd om het O-beleid ten aanzien van coffeeshops te herbevestigen. ▪ Tevens hebben er doorlopende activiteiten op het gebied van High impact crimes (woninginbraken/overvallen) plaatsgevonden. Meerdere malen is door middel van communicatieboodschappen aandacht gevraagd voor deze High Impact Crimes. Op de veiligheidsmarkt, op het Raadhuisplein, konden de burgers zich laten informeren over diverse zaken omtrent veiligheid. Naast de brandweer/politie/defensie kon men ook voor onderwerpen als herkenning van drugs, inbraakbeveiliging (fysiek en elektronisch) en veiligheid in het verkeer op de markt terecht. ▪ Begin 2015 hebben wij een overeenkomst gesloten met de gemeente Harderwijk om het toezicht vanuit de Drank- en Horecawet samen uit te voeren. Aansluitend aan deze overeenkomst hebben wij gezamenlijk een Boa aangetrokken tot eind 2015. ▪ Medio 2015 was het handhavingsteam op personeelsgebied weer compleet en is het toezicht op met name de Stationsstraat geïntensiveerd. Begin september 2015 hebben wij het integraal toezicht- en handhavingsbeleid 2015-2018 vastgesteld. Vervolgens hebben wij vanuit dit integraal toezicht- en handhavingsbeleid u gevraagd om in te stemmen met de manier waarop wij de handhaving middels prioriteiten vorm willen geven. In 2016 hebben wij onze handhaving volledig op orde en zal de verdere doorontwikkeling worden opgepakt.
Wat heeft het gekost In de Jaarstukken 2015 zijn er geen werkelijke kosten aan dit speerpunt te relateren.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
55
Gemeente Ermelo
Speerpunt Brandweer Wat willen we bereiken Voorkomen en bestrijden van branden en inzet bij calamiteiten/rampen. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Door de regionalisering (VNOG) is de directe invloed van de gemeente(raad) op de brandweer gewijzigd. In de komende periode blijft het college werken aan behoud van de clusterstructuur (Ermelo maakt onderdeel uit van het cluster West) en het terugdringen van loze uitrukken. Om de lokale brandweer op sterkte te houden dienen er de komende periode nieuwe vrijwilligers geworven te worden. Wat gaan we daarvoor doen Begroting Werven en opleiden nieuwe vrijwilligers in 2014 en 2015. Wat hebben we gedaan Op regionaal niveau De uitkomsten van het project MOED zijn kenbaar gemaakt. In 2015 is gestart om de resultaten uit te werken en te implementeren. Dit proces zal tot 1 januari 2017 lopen. Het gaat hier met name over het herstructureren van de brandweer. Kijken naar het inzetten van het materieel en de risico’s. Tevens is besloten dat de gemeenschappelijke regeling aangepast moet worden, waaronder ook het financieel verdeelmodel. Dit zal verder uitgewerkt worden in 2016. Op lokaal niveau Per 1 januari 2015 is de brandweerorganisatie overgegaan naar de regionale organisatie VNOG. Hierdoor hebben wij geen directe zeggenschap meer over het brandweerkorps Ermelo. Via het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio Noord- en Oost Gelderland kan de gemeente (college en raad) haar stem laten horen.
Wat heeft het gekost De werkelijke kosten voor dit speerpunt bedroegen in 2015 € 1.105.000,00 Speerpunt Ermelo zelfstandig Wat willen we bereiken De gemeente Ermelo blijft bestuurlijk zelfstandig. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Zowel op rijksniveau als op provinciaal niveau wordt de discussie rondom de toekomstige bestuurlijke organisatie van Nederland gevoerd. Deze discussie zal ook Ermelo niet voorbijgaan. Momenteel voert de provincie samen met de VNG Gelderland het project “Sterk lokaal bestuur in Gelderland” uit. Het college betrekt het Ermelose maatschappelijke middenveld en de raad bij de onderzoeksfase van dit project. Wat gaan we daarvoor doen Begroting De uitkomsten van het onderzoek naar de bestuurlijke organisatie van de gemeenten in de Regio Noord Veluwe is in de tweede helft van 2014 afgerond. De uitkomsten van het gehele project worden eind 2014 verwacht. Wat hebben we gedaan Het rapport Sterk bestuur in Gelderland is eind 2014 verschenen. Ermelo komt daarin naar voren als een gemeente met ruim voldoende bestuurskracht, mede als gevolg van haar actieve opstelling in de samenwerking met de gemeenten Harderwijk en Zeewolde op het gebied van de bedrijfsvoering en het sociale domein. Het rapport signaleert óók dat de regionale samenwerking in de regio Noord Veluwe zwak is. Om dit te versterken kiest Ermelo, samen met de gemeente Harderwijk, een actieve opstelling in de ontwikkeling van RNV 3.0 die gericht is op versterking en verbreding van de regionale samenwerking op strategisch niveau. Deze strategie zal worden voortgezet.
Wat heeft het gekost In de Jaarstukken 2015 zijn er geen werkelijke kosten aan dit speerpunt te relateren.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
56
Gemeente Ermelo
Speerpunt Intergemeentelijke samenwerking versterken Wat willen we bereiken Om de taken zelfstandig en naar behoren uit te kunnen voeren is intensivering van de intergemeentelijke samenwerking noodzakelijk. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) De gemeente Ermelo werkt op meerdere terreinen samen met buurgemeenten. Het college wil deze deelname voortzetten en intensiveren. Zo zet het college het aangegane bestuursconvenant Strategische Alliantie Veluwe Noord (SAVN) voor de contractperiode van 3 jaar voort. Ook bij de uitvoering van bestaande en nieuwe taken werkt de gemeente samen met de buurgemeenten. De in 2014 met de gemeenten Harderwijk en Zeewolde in het verband van Meerinzicht gestarte samenwerking ter uitvoering van bedrijfsvoeringstaken (PIOFACH) wordt uitgebouwd. Ook in EHZ-verband wordt de samenwerking in het Sociaal Domein verder ontwikkeld en vormgegeven. Op basis daarvan wordt de toekomst van de huidige Sociale Dienst Veluwerand en de relatie met de sociale werkbedrijven (InclusiefGroep en Proson) geëvalueerd. Het college geeft verder vorm aan het raadsbesluit van 13 maart 2014 waarin acties worden benoemd om de sturing van de raad op gemeenschappelijke regelingen vorm te geven. Daarbij betrekt het college ook de notitie “Met Ermelo Verbonden” inzake verbonden partijen. Stand van zaken Op 20 maart 2015 hebben de colleges van de RNV-gemeenten plus de gemeenten Hattem en Heerde besloten te komen tot een transformatie van de RNV tot RNV 3.0. De gedachte is om de strategische en beleidsmatige taken die nu zijn ondergebracht in de strategische alliantie en de Regio Noord-Veluwe te integreren in de RNV 3.0. Bij strategie en beleid gaat het om voorbereiding, waarbij de gemeentebesturen lokaal bevoegd zijn tot besluitvorming en met ruimte voor lokale invulling. Voor de operationele uitvoerende taken creëren wij ruimte voor een cafetariamodel voor het al dan niet onderbrengen van taken in de RNV 3.0. De gemeenten respecteren de verschillende oriëntaties als gevolg van sociaal-culturele en/of geografische omstandigheden, maar zijn het eens dat als een eenheid naar buiten getreden moet worden. Wat gaan we daarvoor doen Begroting De paragraaf Verbonden partijen wordt opnieuw tegen het licht gehouden in 2015. Voor 1 januari 2015 is de eerste fase van Meerinzicht afgerond. In 2016 wordt het bestuursconvenant SAVN geëvalueerd. In 2016 wordt de Notitie “Met Ermelo Verbonden” vastgesteld. De tweede tranche Meerinzicht is voor 1 januari 2017 afgerond. Samenwerking Sociaal Domein: voor 1 januari 2016 volgt een inrichtingsmodel gezamenlijke werkprocessen Sociaal Domein, een juridische overeenkomst EHZ over de gezamenlijke uitvoering in het Sociaal Domein en volgt een overdracht van taken, capaciteit en overige middelen naar de uitvoeringsdienst. Wat hebben we gedaan ▪ De paragraaf Verbonden partijen is in deze jaarrekening geactualiseerd en voldoet volledig aan de eisen die het Besluit Begroting en Verantwoording daaraan stelt. ▪ Per 1 januari 2015 is de eerste fase van Meerinzicht, bestaande uit de onderdelen hrm, ict, belastingen en facilitaire diensten, formeel operationeel. Materieel functioneerden deze onderdelen reeds in 2014 onder Meerinzicht. Fase twee, bestaande uit de onderdelen financiën, communicatie, juridische zaken en gegevensmanagement, is van start gegaan. Doelstelling is nog steeds om deze fase voor 1 januari 2017 af te ronden. ▪ De samenwerking in het Sociaal Domein vordert gestaag. Het afronden van de contourennota (het inrichtingsmodel op hoofdlijnen voor de op te richten samenwerkingsorganisatie EHZ) is verschoven naar begin 2016. Ook hiervoor geldt echter dat de focus nog steeds ligt op onherroepelijke besluitvorming per 1 januari 2017. ▪ De raad is elk kwartaal schriftelijk geïnformeerd over de ontwikkelingen ten aanzien van de verbonden partijen.
Wat heeft het gekost In de paragraaf Verbonden partijen zijn de bijdragen aan diverse samenwerkingspartijen / verbonden partijen terug te vinden. Voor de SAVN is in 2015 € 15.000,00 verantwoord.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
57
Gemeente Ermelo
Speerpunt Organisatieontwikkeling Wat willen we bereiken De transformatie naar regiegemeente met een professionele ambtelijke organisatie. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het college ontwikkelt een visie op de beoogde transformatie naar een regiegemeente Ermelo. De visie vormt de basis voor de transformatie van de gemeentelijke organisatie naar een meer professionele, flexibele toekomstgerichte ambtelijke organisatie. De visie bevat een financiële paragraaf waarin wordt ingegaan op de wijze van invullen van de bezuinigingstaakstelling en mogelijke (incidentele financiële) ondersteunings- en/of stimuleringsmiddelen. Wat gaan we daarvoor doen Begroting In 2014 wordt een organisatieontwikkelingsvisie opgesteld. Een strategisch personeelplan volgt eveneens in 2014. In 2015 volgt het transformatieplan voor de gemeentelijke organisatie. Wat hebben we gedaan Er is een concept organisatieontwikkelingsvisie in de vorm van een houtskoolschets opgesteld die als leidraad geldt. Gelet op de samenhang tussen organisatieontwikkeling, de visie op dienstverlening en de vraag wat in Ermelo onder regiegemeente wordt verstaan, is even pas op de plaats gemaakt met de ontwikkeling van een strategisch personeelsplan. Dit moet uiteraard hierop aansluiten. Er is al wel veel voorwerk gedaan. Zo is een eerste conceptvisie op dienstverlening opgesteld die binnenkort verder verbreed en verdiept zal worden Ook zal de raad begin 2016 naar verwachting richtinggevende uitspraken doen over wat in Ermelo onder regiegemeente wordt verstaan. De organisatieontwikkelingsvisie en het strategisch personeelsplan zullen vervolgens hierop worden verder worden uitgewerkt en zullen gericht zijn op de transformatie van de gemeentelijke overheid als onderdeel van een participatieve samenleving. Het proces hierin vergt wat meer tijd dan gedacht, maar is nodig voor een gedragen resultaat.
Wat hebben we daarvoor over In de Jaarstukken 2015 zijn er geen werkelijke kosten aan dit speerpunt te relateren. Speerpunt Dienstverlening Wat willen we bereiken Integrale sturing op adequate dienstverlening aan en vermindering van regeldruk voor bedrijven en inwoners. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het college zet het lean werken voort in de periode 2014-2018, primair gericht op processen die burgers direct aangaan. De doelstelling van lean werken is: een betere kwaliteit in een kortere doorlooptijd tegen lagere kosten. Dat gebeurt door het vereenvoudigen van werkprocessen. De standaardvergunningen worden door middel van het lean-principe bekeken. Gestreefd wordt naar het aanpassen van werkprocessen om standaardvergunningen binnen twee weken te verlenen. Deregulering is uitgangspunt bij het opstellen van verordeningen en beleidsregels. Wat gaan we daarvoor doen Begroting De visie op dienstverlening wordt aangeboden in 2015. Het project Leanwerken wordt gedurende 2014-2018 voortgezet. Wat hebben we gedaan ▪ In 2015 is de doorontwikkeling van de dienstverlening in een versnelling gekomen. Vanaf begin 2015 zijn wij gestart met het op locatie verzorgen van aanvragen en het verstrekken van identiteitsbewijzen bij de diverse zorginstellingen. ▪ Halverwege 2015 hebben wij besloten om een Telefonisch InformatiePunt (TIP) in te richten (lees een soort callcentre) en alle frontofficetaken onder te brengen in één team dienstverlening. Ook hebben wij besloten om de nog beschikbare vacatureruimte binnen de afdeling Publiekszaken, ondanks de taakstellende bezuiniging op de bedrijfsvoering, in te zetten om het TIP te bemensen en ook voldoende capaciteit te hebben voor de verruimde openstelling van onze balies. Met ingang van november 2015 was het TIP dan ook operationeel. ▪ Aan de ontwikkeling van het Digitaal InformatiePunt (DIP) wordt voortdurend gewerkt. Deze ontwikkeling hangt nauw samen met de doorontwikkeling van de vraaggerichte website, die in 2015 is gerealiseerd. ▪ Met ingang van 1 maart 2016 is het “werken op afspraak” naast de vrije inloop bij de balies gerealiseerd en operationeel.
Wat heeft het gekost In de Jaarstukken 2015 zijn er geen werkelijke kosten aan dit speerpunt te relateren.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
58
Gemeente Ermelo
Speerpunt Ombuigingen en Bezuinigingen Wat willen we bereiken Een stabiele financieel gezonde gemeente met een structureel en reëel sluitende begroting. Inhoud (volgens Collegeprogramma 2014-2018) Het college besluit tot een mix van ombuigingen en bezuinigingen op financiële, organisatorische en inhoudelijke (beleids)taken, gericht op het realiseren van structureel meerjaren begrotingsevenwicht, waarin financiële ruimte is/ wordt gecreëerd voor investeringen in de toekomst. In ieder geval voeren wij de volgende bezuinigingsmaatregelen door: ▪ een bezuiniging van 20% per 1 januari 2015 op de budgetten groot onderhoud wegen, onderhoud openbare ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
▪
ruimte, onderhoud groen, openbare verlichting en speelvoorzieningen (is gerealiseerd); het inboeken van de besparingen door de samenwerking in “Meerinzicht” (is gerealiseerd); het invoeren van precariorechten voor nutsbedrijven (is gerealiseerd); het schrappen van de post nieuw beleid (is gerealiseerd); het schrappen van stelposten (is gerealiseerd); gesubsidieerde culturele voorzieningen; deze moeten bijdragen aan met name educatie op het gebied van culturele vorming van kinderen, jongeren en mensen met beperking. Voorzieningen voor volwassenen dienen in beginsel zelfbekostigend te zijn; op de gemeentelijke organisatie, zoals onder “organisatieontwikkeling” geformuleerd; incidenteel: het schrappen van de helft van de post onvoorzien van centrumontwikkeling (is gerealiseerd).
Wat gaan we daarvoor doen Begroting ▪ Vaststelling Financiële Programmabegroting 2015-2018: nov. 2014 (hierin zijn verwerkt genoemde gedachtestreepjes, met uitzondering van gesubsidieerde culturele voorzieningen en enkele stelposten); ▪ Vaststelling Beleidsinhoudelijke Programmabegroting 2015-2018, inclusief coalitie-akkoord: januari 2015; ▪ Besluiten over verdere ombuigingen en bezuinigingen ten behoeve van opname in Begroting 2016-2019: 2014/2015. Wat hebben we gedaan ▪ De Beleidsinhoudelijke Programmabegroting 2015-2018 is conform planning in januari 2015 vastgesteld, waarin het coalitieakkoord is verwerkt. ▪ Bij de Kadernota 2016, de Programmabegroting 2016-2019 en de Kadernota 2017 zijn de verdere bezuinigingen en ombuigingen financieel verwerkt. In deze boekwerken is ook een overzicht opgenomen van de bezuinigingen en ombuigingen, waarbij ook de stand van zaken is weergegeven. ▪ Vanaf 2011 tot heden is er inmiddels € 8,6 miljoen structureel opgelegd aan bezuinigingen en ombuigingen. Op € 0,4 miljoen na zijn alle ombuigingen en bezuinigingen geëffectueerd. ▪ Daarnaast is er nog aandacht geweest voor het Ombuigingstraject 2015 / 2016 "op de plank".
Wat heeft het gekost Dit speerpunt raakt de gehele begroting / jaarstukken.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
59
Gemeente Ermelo
2.1.5.3
Kengetallen
Omschrijving
Rek. 2012
Rek. 2013
Rek. 2014
Belastingstijging OZB woningen
1,5%
2,5%
2%
Belastingstijging OZB niet-woningen
1,5%
2,5%
2%
Belastingstijging Hondenbelasting
1,5%
2,5%
Belastingstijging Toeristenbelasting
18%
Belastingstijging Forensenbelasting
Begr. 2015
Begr. 2016
1,5%
1,5%
1,0%
1,5%
1,5%
1,0%
2%
1,5%
1,5%
1,0%
0%
0%
0%
0%
0%
50%
0%
0%
0%
0%
0%
Stijging leges met uitzondering van marktgelden, kapvergunningen en begraafplaats*
kostendekkend
kostendekkend
kostendekkend
kosten- kostendekkend dekkend
kostendekkend
Stijging Afvalstoffenheffing **
kostendekkend
kostendekkend
kostendekkend
kosten- kostendekkend dekkend
kostendekkend
Stijging Rioolrecht/-heffing **
Conform GRP 2009 2013 + 21% + 1,5%
Conform GRP 2009 - 2013 +2,5%
Conform GRP 2009 - 2013 +2% BRP
Conform Conform GRP GRP 2009 2009 2013 + 2013 + 1,5% + 1,5% + BRP BRP
Conform ZAP
Algemene belastingen: Totale belastingdruk per hoofd van de bevolking, inclusief belastingen op andere productgroepen.
338
349
356
378
391
396
Waarvan voor: ▪ Onroerend zaakbelasting ▪ Afvalstoffenheffing ▪ Rioolheffing ▪ Hondenbelasting
197 67 68 6
209 67 67 6
208 67 75 6
216 66 90 6
222 72 91 6
223 68 99 6
41.665 63.306 58.337 3.173 8.800 24.611 12.114
24.127 65.326 105.599 4.061 9.097 24.128 11.056
37.770 63.673 71.231 3.773 9.028 25.118 10.026
36.541 58.219 88.597 3.743 9.376 40.521 8.971
42.954 56.466 75.231 13.294 10.168 39.376 10.006
54.464 45.596 69.596 8.052 9.666 38.909 8.950
Algemene financiële structuur: Totaal (x € 1.000,00) ▪ Boekwaarde geactiveerde kapitaaluitgaven ▪ Eigen financieringsmiddelen ▪ Gewone uitgaven (excl. Grondexploitatie) ▪ Kapitaaluitgaven ▪ Belastingopbrengst (excl. precariobelasting) ▪ Algemene uitkering uit het Gemeentefonds (incl. soc. domein) ▪ Vaste schuld
Jaarst. 2015
*) Met ingang van de Begroting 2015 is de begraafplaats kostendekkend. **) Ten aanzien van de afvalstoffenheffing en de rioolrecht/-heffing geldt dat de btw over de kosten in de heffing mogen worden betrokken ondanks dat deze geen kostenpost voor de gemeente vormen vanwege compensabiliteit. In de tariefstelling van de afvalstoffenheffing is hiermee rekening gehouden. 2.1.5.4
Wat heeft het gekost
Budgettaire uitkomst exploitatie
Budgettaire uitkomst exploitatie (bedragen x € 1.000,00)
Primitieve begroting Begrotingswijzigingen Begroting na wijziging
saldo 2014
lasten 2015
baten 2015
saldo 2015
-34.314 -267 -34.581
20.834 4.499 25.333
-61.741 -14.026 -75.767
-40.907 -9.527 -50.434
Jaarstukken
-29.913
26.452
-75.478
-49.026
Saldo jaarstukken en begroting
4.668 N
1.119 N
289 N
1.408 N
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
60
Gemeente Ermelo
Cijfermatige analyse saldo Jaarstukken 2015 ten opzichte van Begroting 2015 (bedragen x € 1.000,00) saldo Product 660 Bestuursorganen: ▪ Extra storting in de voorziening pensioenverplichting wethouders (huidig en voormalig) door een wettelijke verlaging van de rekenrente ▪ De salariskosten en personele vergoedingen van Raad en College van B&W zijn lager uitgevallen ▪ Diverse kleinere posten, per saldo
214 N -41 V -19 V
Product 661 Ondersteuning Raad: ▪ Rekeningsaldobestemmende posten: Rekenkamercommissie Werkbudget Raad Gedifferentieerde beloning Griffie ▪ Hogere kosten accountantscontrole ▪ Diverse kosten Griffie (met name vrijvallende vacatureruimte 2015)
-31 V -7 V -1 V 6N -18 V
Product 662 Ondersteuning College en Directie: ▪ Ondernemingsraad: lagere werkkosten en vrijval stelpost vervangende inhuur (is niet overgeheveld naar centraal inhuurbudget) ▪ Eenmalige en stimuleringssubsidies ▪ Diverse kleinere posten, per saldo
-18 V -14 V 2N
Product 663 Burgeraangelegenheden: ▪ Lagere legesopbrengsten Burgerzaken / Burgerlijke stand ▪ Lagere kosten verkiezingen en een ontvangen bijdrage voor centraal tellen van stemmen
16 N -32 V
Product 664 Algemene bestuurlijke aangelegenheden: ▪ Diverse kleinere posten, per saldo
-18 V
Product 665 Brandweer en rampenbestrijding: ▪ Rekeningsaldobestemmende posten: Brandpreventie (nieuwe brandputten) ▪ Lagere kosten brandweer (met name brandweerkazerne, en repressie) ▪ Diverse kleinere posten, per saldo
-9 V -13 V -4 V
Product 666 Openbare orde en veiligheid: ▪ Rekeningsaldobestemmende posten: Opstellen Integraal veiligheidsplan ▪ Hogere legesopbrengst vergunningen ▪ Diverse kleinere posten, per saldo
-10 V -9 V -6 V
Product 669 Nutsbedrijven: ▪ Diverse kleinere posten, per saldo
-10 V
Product 676 Algemene belastingen: ▪ Lagere opbrengst belastingen (OZB, hondenbelasting, toeristen- en forensenbelasting en reclamebelasting) ▪ Hogere opbrengst precariobelasting door hoger aantal metrages van kabels/leidingen ▪ Diverse kleinere posten, per saldo
32 N -97 V 6N
Product 677 Overige algemene dekkingsmiddelen: ▪ Rekeningsaldobestemmende posten: Stelpost Vangnet Sociaal Domein Stelpost Implementatiekosten Sociaal Domein ▪ Hogere algemene uitkering (voordeel decembercirculaire 2015) ▪ Stelpost Prijsmutaties (vrijval) ▪ Stelpost Uitkomst Bestuursrapportages 2015 ▪ Saldi kostenplaatsen: diverse interne verrekeningen ▪ BTW: naheffingen, teruggaves en transparante btw gemeenschappelijke regelingen ▪ Reserveringen (inclusief RSBP 2015)
-263 V -166 V -120 V -53 V -763 V -255 V -168 V 3.277 N
Totaal saldo 2015
1.408 N
Investeringen 2015
Investeringen (bedragen x € 1.000,00) Begroting 2015
Jaarstukken 2015
Toelichting
Door te schuiven kredietbedrag
Geen investeringen in 2015
0
0
0
Totaal investeringen 2015
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
61
Gemeente Ermelo
2.2
Paragrafenverantwoording
De opname van de paragrafen in de begroting en de jaarstukken is wettelijk geregeld in het BBV 2004. Doel van de paragrafen is dat onderwerpen die versnipperd in de begroting of jaarstukken staan, worden gebundeld in één overzicht, waardoor de raad voldoende inzicht krijgt. De paragrafen geven feitelijk een dwarsdoorsnede van de begroting of jaarstukken. Ook de inhoud van de diverse paragrafen is op hoofdlijnen geregeld in het BBV 2004. Ermelo heeft er voor gekozen om uitsluitend de wettelijk voorgeschreven paragrafen op te nemen in de begroting en de jaarstukken. In dit hoofdstuk zijn opgenomen de paragrafen: ▪ Lokale heffingen; ▪ Weerstandsvermogen en Risicobeheersing; ▪ Onderhoud kapitaalgoederen; ▪ Financiering; ▪ Bedrijfsvoering; ▪ Verbonden partijen; ▪ Grondbeleid.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
62
Gemeente Ermelo
2.2.1
Paragraaf Lokale heffingen
2.2.1.1
Algemene informatie
In deze paragraaf wordt een toelichting gegeven op de ontwikkelingen van de belastingtarieven en rechten 2015. De gemeentelijke belastingen en rechten zijn een belangrijke inkomstenbron voor onze gemeente en vallen met name onder de algemene dekkingsmiddelen van de gemeente. Voor een overzicht op hoofdlijnen van de diverse heffingen wordt kortheidshalve verwezen naar de kengetallen bij het programma Bestuur & Dienstverlening. 2.2.1.2
Landelijke ontwikkelingen en trends
Uitbreiding belastinggebied gemeenten Het kabinet komt voor de zomer van 2016 met een voorontwerp van een wetsvoorstel dat als basis kan dienen voor een wetsvoorstel om vanaf 2019 een verschuiving te realiseren van de inkomstenbelasting naar het gemeentelijk belastinggebied van € 4 miljard. Dat schrijft staatssecretaris Wiebes in een brief ("Kamerbrief Novelle Belastingplan 2016") aan de Eerste Kamer. Kernpunten van het voorstel zijn de verruiming van het gemeentelijk belastinggebied en een gelijktijdige verlaging van de inkomstenbelasting met € 4 miljard. Verruiming van het gemeentelijk belastinggebied werd eerder dit jaar geadviseerd door de commissie-Rinnooy Kan. Op verzoek van de VNG boog deze commissie zich over een vormgeving van de gemeentelijke financiën die beter past bij de verruimde verantwoordelijkheid van gemeenten. Dit wordt op een zodanige wijze vorm gegeven dat deze maximaal koopkrachtneutraal uitpakt voor burgers, de inkomensverdeling zoveel mogelijk intact laat en tegelijkertijd leidt tot minimaal 15.000 tot 20.000 extra banen. Randvoorwaarden bij deze verschuiving tussen inkomstenbelasting en gemeentelijke belastingen zijn voor het kabinet: ▪ dat gemeenten geen inkomenspolitiek gaan bedrijven; ▪ dat voorkomen wordt dat lasten eenzijdig afgewenteld worden op specifieke groepen; ▪ dat het stelsel goed uitvoerbaar is; ▪ dat de totale lastendruk (Rijk plus lokale overheden) gelijk blijft. Ook de wijze van heffen wordt hierbij betrokken. Onderdeel van het ontwerp kan zijn dat een aantal kleine gemeentelijke belastingen wordt afgeschaft en dat er nieuwe gemeentelijke belastingen worden geïntroduceerd. Ook de afschaffing op termijn van de Precariobelasting zal hierbij betrokken worden.
Wettelijke beperkingen ten aanzien van de OZB Macronorm OZB Sinds 2008 is een collectieve limitering van de OZB-tarieven (geldend voor alle gemeenten tezamen) van toepassing. De gemeente is verantwoordelijk voor het vaststellen van haar OZB-tarief. De grondslag daarvoor is de WOZ-waarde. Het beheersbaar houden van lokale lasten, betekent dat het product van OZB-tarief en WOZ-waarde voor het totaal van de gemeenten niet sterker dan de bestuurlijk overeengekomen zogeheten macronorm mag stijgen. Het onderzoeksinstituut Coelo heeft berekend dat de macro-opbrengst van de onroerende zaakbelasting in 2015 stijgt met 4,17%. Voor 2015 gold echter een macronorm van 3%. Dit betekende een overschrijding van 1,17%-punt (€ 43,5 miljoen). In de meicirculaire 2015 werd aangegeven dat de besluitvorming over de vaststelling van de macronorm OZB voor het jaar 2016 en de overschrijding van de macronorm in 2015 uitgesteld zouden worden tot het Bestuurlijk overleg financiële verhoudingen (Bofv) in het najaar van 2015. Achtergrond daarvan was het lopende onderzoek naar de verruiming van het belastinggebied van gemeenten in het kader van een herziening van het belastingstelsel. Vanwege het op dat moment onvoldoende politieke draagvlak werd vooralsnog afgezien van het voornemen tot een dergelijke verruiming.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
63
Gemeente Ermelo
Met het oog op de begrotingsvoorbereiding 2016 van gemeenten is daarom in het Bofv van 14 september 2015 afgesproken de macronormsystematiek te continueren voor 2016. Tegelijkertijd is vastgesteld dat de overschrijding van de macronorm 2015 (€ 43,5 miljoen ofwel 1,17%) in mindering wordt gebracht op de macroruimte in 2016. De macronorm 2016 van 2,7% wordt gecorrigeerd met € 43,5 miljoen. Dit houdt in dat de maximale macroopbrengststijging € 60,9 miljoen bedraagt ofwel een macronorm van 1,57% voor 2016. Hertaxatie De WOZ-waarde wordt jaarlijks vastgesteld. Er worden drie WOZ-waarden onderscheiden: voor eigenaren woningen, eigenaren niet-woningen en gebruikers niet-woningen. Voor 2015 is uitgegaan van de WOZ-waarde uit het WOZ-tijdvak met waardepeildatum 1 januari 2014. De marktontwikkeling tussen 1 januari 2013 en 1 januari 2014 bij woningen werd, op basis van informatie van de Waarderingskamer, geschat op -3%. Voor niet-woningen werd de waardeontwikkeling over dezelfde periode geschat op -3,5%. De inflatie (pNB) in die periode bedroeg volgens de ramingen van het CPB 1,5%. De taxatiecijfers voor Ermelo werden pas in de 2e helft van 2015 bekend. Voor Ermelo werd gerekend met een daling van de waarde van de woningen met 1,3% en voor de niet-woningen met -2,30% eigenaar en -2,27% gebruiker. Algemene beleidsregel in Ermelo is dat bij de jaarlijkse vaststelling van de WOZ-waarde het uitgangspunt is dat de OZB-opbrengst in totaliteit geen wijziging ondergaat als gevolg van waardefluctuaties. Deze beleidsregel werd ook in 2015 toegepast. Voor de belastingopbrengsten is de OZB-waarde van belang. Voor de korting op de algemene uitkering is de WOZ-waarde conform de aanlevering van het zogenaamde Stuffcap bestand van belang. Dit zijn allemaal verschillende definities met verschillende percentages in waardeontwikkelingen. Wat ze wel alle gemeen hebben is dat de waardes afwijken van de landelijke trend: de waarden in Ermelo dalen minder dan landelijk gemiddeld. Precariobelasting Gemeenten kunnen precariobelasting heffen als vergoeding voor het gebruik van openbare grond. De precariobelasting wordt specifiek geheven voor het plaatsen van voorwerpen onder, op of boven voor de openbare dienst bestemde gemeentegrond. De bevoegdheid van de gemeente om precariobelasting te heffen is gebaseerd op artikel 228 van de Gemeentewet. Al enige jaren is de rijksoverheid zich aan het beraden over het heffen van precariobelasting. In februari 2015 heeft minister Plasterk van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) Kamervragen beantwoord over het lange uitblijven van de afschaffing van de precariobelasting op kabels en leidingen van nutsbedrijven. Hij geeft daarin nog geen uitsluitsel. De minister stelt in zijn antwoorden dat de materie complex is en dat hierbij tegengestelde belangen spelen. Als de precario op netwerken van nutsbedrijven wordt ingeperkt of afgeschaft, beperkt dit de belastingruimte van gemeenten, provincies en waterschappen. Dit vindt de minister ongewenst, als daar geen compensatie tegenover staat. De Tweede kamer heeft vervolgens op 18 november 2015 een motie aangenomen (Motie Veldman c.s. Kamerstuk 34300-VII nr. 29, gepubliceerd 20 november 2015) waarin de regering wordt gevraagd zo snel mogelijk een wetsvoorstel bij de Kamer in te dienen, dat de precariobelasting op netwerken van nutsbedrijven afschaft, met daarbij een ruime overgangsperiode zodat de decentrale overheden die deze belasting heffen de mogelijke inkomstenderving geleidelijk kunnen opvangen. De minister van BZK heeft op 10 februari 2016 de Tweede Kamer geïnformeerd (Kamerstuk 33962-183) over de gesprekken die hij over de precariobelasting met de VNG voert. Over de afschaffing van precario op nutsnetwerken stelt de minister dat het beste is dat te regelen bij een komende grotere hervorming/verruiming van het gemeentelijk belastinggebied. Daarin kunnen de effecten worden opgevangen. Hierop vooruitlopend stuurt de minister dit voorjaar een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer om ervoor te zorgen dat gemeenten vanaf 1 januari 2017 de nu geldende tarieven voor precariobelasting op nutsnetwerken niet verder kunnen verhogen, en dat het aantal gemeenten dat deze vorm van precariobelasting heft, niet verder stijgt. Het wetsvoorstel gaat uit van afschaffing, maar geeft gemeenten nog tien jaar de mogelijkheid om precariobelasting te heffen. Na uiterlijk tien jaar is precariobelasting op nutsnetwerken niet meer mogelijk. In de gemeente Ermelo wordt met ingang van 2015 precariobelasting geheven.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
64
Gemeente Ermelo
Brede Rioolheffing en Afvalstoffenheffing Bij de behandeling van de Omgevingswet op 24 juni 2015 in de Tweede Kamer is een motie (Kamerstukken 33962-115 Publicatiedatum 24 juni 2015) ingediend over de rioolheffing. De motie strekt ertoe gemeenten te verplichten de rioolheffing in te richten als een ingezetenenheffing. De VNG constateert dat er misverstanden aan de motie ten grondslag liggen. Gedachte achter de motie is dat de vervuiler moet betalen. Bij riolering is de hoeveelheid afvalwater echter verwaarloosbaar. Riolering ziet voornamelijk op de afvoer van regenwater. Als het regent stroomt het water van het verharde oppervlak, zoals de daken, in de riolering. En het zijn juist de eigenaren van de percelen die verantwoordelijk zijn voor de hoeveelheid verhard oppervlak dat is aangesloten op de riolering. Niet de gemeente, maar het waterschap is verantwoordelijk voor de zuivering van vervuild water. Daarvoor betalen de ingezetenen al een zuiveringsheffing aan het waterschap. Bij toepassing van het beginsel "de vervuiler betaalt" is het terecht dat de eigenaar op zijn minst meebetaalt. Het beperken van de heffing tot ingezetenen leidt tot een forse beperking van het aantal in de heffing te betrekken percelen. Kantoren, bedrijven en andere percelen waar geen mensen wonen betalen niet meer mee. De kosten van de riolering worden echter niet minder. Als ingezetenen de hele rekening moeten betalen gaat deze fors omhoog. Splitsing van de kosten en een aparte heffing voor percelen zonder ingezetenen levert extra lasten op, maar vooral veel bureaucratische rompslomp. In de motie is hiermee geen rekening gehouden. Uit het debat in de Tweede Kamer blijkt dat de veronderstelling is dat gemeenten in strijd met de Gemeentewet handelen. Gemeenten zouden het verbod om inkomenspolitiek te bedrijven negeren. Het gaat dan om het toepassen van de WOZ-waarde bij het vaststellen van de heffing. De wetgever en de belastingrechter hebben toepassing van de WOZ-waarde bij de rioolheffing expliciet in orde bevonden. Gemeenten houden zich dus keurig aan de wettelijke grenzen. De motie strekt zich ook uit tot de afvalstoffenheffing. Daar doet het veronderstelde probleem zich echter niet voor. Geen enkele gemeente heft afvalstoffenheffing van de eigenaar. De minister heeft als reactie (Kamerstukken 33962-183 10 februari 2016) hierop aan de Tweede Kamer gemeld dat voor de rioolheffing het principe van "de gebruiker betaalt" centraal staat. In de uitwerking van de motie zal door de minister worden bekeken of het mogelijk is dat gemeenten een eigen keuze kunnen blijven maken voor wat betreft de grondslagen van de rioolheffing, mits deze rechtstreeks verband houden met de belasting van het riool. Nog dit jaar zal de minister een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer sturen. In Ermelo wordt noch bij de brede rioolheffing noch bij de afvalstoffenheffing de WOZ-waarde als heffingsgrondslag voor de heffing gehanteerd.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
65
Gemeente Ermelo
2.2.1.3
Vastgesteld Beleid inzake lokale belastingen en heffingen
Coalitieakkoord 2014-2018 In het Coalitieakkoord 2014-2018 zijn enkele passages opgenomen betrekking hebbend op het beleid inzake de lokale heffingen. Wij noemen: "Begraafplaatsen Recent heeft de raad het nieuwe beleid rondom begraven vastgesteld. Daarbij is de kostendekkendheid van tarieven uitgangspunt. Die nieuwe tarieven moeten zo snel mogelijk worden vastgesteld. De nieuwe coalitie wil kritisch kijken naar de toerekening van de kosten om de tarieven in de hand te houden." "Ombuigingen De afgelopen 4 jaar is het gelukt om in Ermelo de exploitatie op orde te houden en is de begroting sluitend. Daarbij hebben forse ombuigingen plaatsgevonden. Dit solide financiële beleid van de afgelopen 4 jaar zal worden voortgezet. Maar opnieuw zijn flinke structurele ombuigingen nodig om dit mogelijk te maken. Naar het zich nu laat aanzien zal een bedrag van ongeveer 4 miljoen euro structureel per jaar bezuinigd moeten worden. De coalitie zoekt dat in ombuigingen en slechts in uiterste noodzaak in lastenverzwaring." "De nieuwe coalitie neemt in ieder geval de volgende maatregelen om de noodzakelijke besparingen te bereiken: - het invoeren van precariobelasting voor nutsbedrijven; " Vastgesteld beleid Enkele nota's staan reeds vermeld bij de programma's. Het vastgestelde beleid met betrekking tot de lokale belastingen en heffingen bestaat uit: ▪ Rapport Gemeentelijke Tarieven "Van kostprijs naar tarieven" (2002); ▪ Nota Recreatieve Heffingen Toeristen en Forensenbelasting (2003); ▪ Tariefdifferentiatie Afvalstoffenheffing; ▪ Belastingverordeningen (jaarlijks); ▪ Notitie Lokale Lastenverlichting (2008); ▪ Raadsbrief Tariefontwikkeling OZB-niet woningen (28 juni 2012); ▪ Basis RioleringsPlan (2012); ▪ Analyse Begraafplaatsexploitatie (2014); ▪ Notitie Opties Kosten en Baten (2014); ▪ Zuiveringskring Afvalwaterketen Plan (ZAP (2015).
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
66
Gemeente Ermelo
Inhoud beleid in Ermelo Algemeen beleid van Ermelo is om terughoudend om te gaan met belastingstijgingen. Ermelo behoort dan ook tot de goedkopere gemeenten in Nederland. Over 2014 en 2015 staat Ermelo op een 48e plaats, (2013: 41e plaats). Wij vinden het belangrijk dat de lokale lastendruk in verhouding staat tot omvang en kwaliteit van de openbare voorzieningen. In het overzicht Algemene Dekkingsmiddelen van de Programmabegroting 2010-2014 zijn de doelstellingen ten aanzien van de lokale heffingen vastgelegd. Dit zijn: ▪ Een lokale lastendruk die in verhouding staat tot omvang en kwaliteit van de openbare voorzieningen. ▪ In bruto- en netto-woonlasten meerpersoonshuishoudens blijft Ermelo behoren tot de 100 laagste ▪
(goedkoopste) gemeenten in Nederland. De lastendruk voor niet-woningen komt op een vergelijkbaar gemiddeld niveau met de buurgemeenten.
In de door de raad vastgestelde Kadernota 2015 is voor het begrotingsjaar 2015 bepaald dat: ▪ De algemene belastingen (OZB en hondenbelasting). De OZB en hondenbelasting in 2015 te verhogen met een inflatiecorrectie van 1,5%, conform het percentage van de prijsontwikkelingen aan de uitgavenkant van de begroting. ▪ De OZB in relatie tot de WOZ-waarde. Thans geldt in Ermelo de algemene beleidsregel dat bij de jaarlijkse vaststelling van de WOZ-waarde het uitgangspunt is dat de OZB-opbrengst in totaliteit geen wijziging ondergaat als gevolg van waardefluctuaties. Voorgesteld wordt deze beleidsregel ook in 2015 toe te passen. ▪ De afvalstoffenheffing. De algemene lijn is dat de kosten van afvalinzameling volledig kostendekkend zijn, waarbij tevens rekening wordt gehouden met de btw en waarbij rekening wordt gehouden met de stand van de voorziening Afvalstoffen. Voorgesteld wordt deze lijn ook voor het begrotingsjaar 2015 te hanteren. ▪ De rioolheffing. Basis voor de tariefsbepaling is het GRP 2009-2013. In dit rioleringsplan is opgenomen een plan om geleidelijk te komen tot kostendekkende tarieven. Uiteindelijk zou in het jaar 2026 de riolering volledig kostendekkend moeten zijn. Algemene lijn is om de tarieven rioolheffing te baseren op dit GRP 2009-2013. In het kader van het ombuigingstraject 2012-2015 is besloten tot versnelde verhoging van de tarieven voor rioolheffing. Ten slotte leidt het BasisRioleringsPlan 2012 in de jaren 2013 tot en met 2017 tot een jaarlijkse gefaseerde verhoging van de rioolheffing. Voorgesteld wordt de tarieven rioolheffing 2015 te baseren op de eerdere besluitvorming, aangevuld met een inflatiecorrectie van 1,5%. De tarieven 2015 zullen naar boven worden afgerond op hele centen. Tevens wordt voorgesteld om in het kader van de Programmabegroting 2015-2018 onderzoek te doen naar een mogelijke overgang naar volledige kostendekkendheid (exclusief en inclusief btw) met ingang van het jaar 2015. ▪ De toeristenbelasting. In het ombuigings-/bezuinigingstraject en dus de Programmabegroting 2012-2015 is besloten om de toeristenbelasting in 2012 met 18% te verhogen. Deze verhoging geldt dan voor vier jaar, inclusief de jaarlijkse inflatiecorrectie. Bovenstaande betekent dat de tarieven toeristenbelasting eerst in het jaar 2016 weer verhoogd kunnen worden. Voor het begrotingsjaar 2015 geldt derhalve een stijging van 0%. Vooruitlopend op nieuwe wetgeving heeft het college besloten om de tarieven niet te verhogen. ▪ De forensenbelasting. In het ombuigings-/bezuinigingstraject en dus de Programmabegroting 2012-2015 is besloten om de forensenbelasting in 2012 met 50% te verhogen. Deze verhoging geldt dan voor vijf jaar, inclusief de jaarlijkse inflatiecorrectie. Bovenstaande betekent dat de tarieven forensenbelasting eerst in het jaar 2017 weer verhoogd kunnen worden. Voor het begrotingsjaar 2015 geldt derhalve een stijging van 0%. Vooruitlopend op nieuwe wetgeving heeft het college besloten om de tarieven niet te verhogen. ▪ De overige legestarieven. De algemene lijn is volledige kostendekkendheid, tenzij nadrukkelijk anders is besloten. Voorbeelden van uitzonderingen op volledige kostendekkendheid zijn de marktgelden, de kapvergunningen, de gehandicaptenparkeerkaart en de collectevergunning voor ideële doelen. Voorgesteld wordt deze lijn van volledige kostendekkendheid, tenzij nadrukkelijk anders is besloten, in 2015 te blijven hanteren.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
67
Gemeente Ermelo
De gerealiseerde inkomsten Een vergelijking tussen de Jaarstukken 2015 en de Rekening 2014 geeft het navolgende beeld van de opbrengsten uit belastingen en heffingen: Jaarstukken 2015 (x € 1.000,00)
Jaarstukken 2015 in %
Rekening 2014 in %
OZB-eigenaar (won./niet-woningen)
4.615
34,39%
4.518
38,07%
OZB-gebruiker (niet-woningen)
1.120
8,35%
1.098
9,25%
Hondenbelasting
149
1,11%
155
1,31%
Toeristenbelasting
290
2,16%
287
2,42%
Forensenbelasting
748
5,57%
734
6,19%
subtotaal alg. belastingen
6.922
51,58%
6.792
57,23%
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
Rekening 2014 (x € 1.000,00)
Verbrede rioolheffing
2.400
17,88%
2.179
18,36%
Afvalstoffenheffing
1.737
12,94%
1.857
15,65%
Begraafrechten
327
2,44%
343
2,89%
Leges vergunningen en kabels
19
0,14%
11
0,09%
Leges omgevingsvergunningen
281
2,09%
297
2,50%
Leges welstand
37
0,28%
36
0,30%
Leges bestemmingsplannen
3
0,02%
9
0,08%
Leges burgerzaken
285
2,12%
247
2,08%
Marktgelden
10
0,07%
11
0,09%
Leges Wet Bibob
0
0,00%
2
0,02%
Leges openbare orde en veiligheid
19
0,14%
25
0,21%
Leges woonruimteverdeling
2
0,01%
3
0,03%
Precariobelasting
1.323
9,86%
0
0,00%
Reclamebelasting
55
0,41%
55
0,46%
subtotaal heffingen en leges
6.498
48,42%
5.075
42,77%
Totaal
13.420
100,00%
11.867
100,00%
68
Gemeente Ermelo
Lokale Lastendruk Jaarlijks wordt de COELO Atlas van de lokale lasten opgesteld. Dit betreft een jaarlijkse monitor van de ontwikkeling van de lokale lasten op macro- en microniveau. Het laatste COELO rapport betreft 2015. Voor onderstaande gegevens is gebruik gemaakt van de COELO Atlas van de lokale lasten 2015. Landelijk overzicht In 2015 wordt voor de onroerendezaakbelastingen de WOZ-waarde in peiljaar 2014 als grondslag gebruikt. Vorig jaar was dit de waarde in 2013. De waarde van een gemiddelde woning daalde landelijk in deze periode (-2,6%). Gemeenten houden bij hun tariefstelling rekening met deze waardeontwikkeling. Gecorrigeerd voor de waardeontwikkeling ligt het gemiddelde ozb-tarief voor woningen landelijk voor 2015 2,8 % hoger dan vorig jaar. Het gemiddelde huishouden betaalt daardoor dit jaar € 6,98 meer aan ozb. Het tarief voor eigenaren en dat voor gebruikers van niet-woningen stijgt landelijk met respectievelijk 3,8% en 3,7%. De gemiddelde reinigingsheffing voor huishoudens stijgt in 2015 landelijk met 0,6% (€ 1,47). Gecorrigeerd voor de inflatie is er dus sprake van een daling. Deze daling is vooral het gevolg van lagere kosten voor de verwerking van huishoudelijk afval. De gemiddelde rioolheffing voor huishoudens stijgt in 2015 landelijk met 1,9% (€ 3,54). De rioolheffing steeg jaren aanzienlijk sterker dan de inflatie, vooral door nieuwe milieuregelgeving en vervanging van oude rioleringen. Voor 2015 blijft de stijging echter beperkt. Gemiddeld betaalt een bedrijf bij een waterverbruik van 100 kubieke meter water landelijk in 2015 € 192,00 aan rioolheffing; bij een waterverbruik van 500 kubieke meter water is dit € 302,00. De stijging van de rioolheffing voor bedrijven bedraagt gemiddeld 1,3% tot 2,4%. 78% van alle gemeenten heft toeristenbelasting. Het tarief van de toeristenbelasting gaat in 2015 (gemiddeld in alle gemeenten) met 2,3% omhoog. Kijken wij alleen naar de gemeenten die (dit jaar en vorig jaar) toeristenbelasting heffen, dan bedraagt de tariefstijging in 2015 gemiddeld 2,8%. Aan hondenbelasting, die in 68% van de gemeenten voorkomt, wordt landelijk in 2015 gemiddeld 0,9% meer betaald (tarief voor één hond). In 2015 voert geen enkele gemeente een hondenbelasting in, terwijl 5 (delen van) gemeenten hun hondenbelasting afschaffen. Woonlasten per gemeente Woonlasten zijn betalingen die huishoudens doen in verband met wonen. De gemeentelijke woonlasten bestaan uit de onroerendezaakbelasting (OZB), de rioolheffing en de afvalstoffenheffing (soms reinigingsrecht). In Ermelo bedragen voor 2015 de woonlasten voor een éénpersoonshuishouden € 581,00 en voor meerpersoonshuishouden € 640,00. Ter vergelijking in Gelderland bedraagt dit gemiddeld € 614,00 resp. € 707,00. Landelijk bedragen voor 2015 de woonlasten gemiddeld € 716,00 voor een meerpersoonshuishouden, waarbij het de hoogste lasten € 1.198,00 bedragen en de laagste € 520,00. Gemeenten met relatief waardevol onroerend goed binnen hun grenzen ontvangen een lagere algemene uitkering van het Rijk dan andere gemeenten. Zij worden geacht zelf meer belasting te heffen. De netto woonlasten geven een indicatie van het bedrag dat een gemeente per huishouden van de woonlasten overhoudt. De netto woonlasten zijn de woonlasten gecorrigeerd voor de verevening van belastingcapaciteit via de algemene uitkering. Uit het COELO rapport volgt dat de netto woonlasten voor een woning met gemiddelde waarde in Ermelo voor 2015 € 608,00 bedraagt. Ter vergelijking dit bedraagt voor Gelderland gemiddeld € 706,00. Het landelijk beeld laat zien dat de netto laagste woonlasten € 470,00 bedragen (Ameland) en de hoogste € 1.002,00 (Bodegraven-Reeuwijk). De gemeente Ermelo heeft als rangnummer van de netto-woonlasten de 48e plaats.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
69
Gemeente Ermelo
2.2.1.4
Kwijtschelding
Particulieren die aan bepaalde voorwaarden voldoen kunnen, afhankelijk van de persoonlijke financiële omstandigheden, in aanmerking komen voor kwijtschelding van de gemeentelijke belastingen. Geen kwijtschelding wordt echter verleend voor de hondenbelasting en de leges. Bij de invoering van Diftar is besloten om personen, die medisch afval hebben (bijvoorbeeld: incontinentie-, stomaof dialysemateriaal), tegemoet te komen in de afvalstoffenheffing. Hiervoor dient een schriftelijk verzoek te worden ingediend, voorzien van een medische verklaring van bijvoorbeeld de huisarts, of een rekening waaruit blijkt dat medisch materiaal gebruikt wordt. Om de armoedeval voor alleenstaande ouders met een relatief laag inkomen te verminderen, is per 1 januari 2012 voor gemeenten en waterschappen de mogelijkheid gecreëerd om bij de kwijtschelding van lokale belastingen rekening te houden met de kosten van formele kinderopvang. Dit vermindert de armoedeval en maakt werken lonender. Om gemeenten en waterschappen te ondersteunen bij het uitvoeren van deze maatregel is per 2013 structureel € 8 miljoen binnen het gemeentefonds beschikbaar gesteld. De raad heeft hiervoor besloten, raadsbesluit corsanr. 12080968, om met ingang van 1 januari 2013 over te gaan tot het toepassen van de mogelijkheid om de noodzakelijke kosten voor kinderopvang in aansluiting op de Wet kinderopvang aan te merken als uitgave bij de beoordeling van verzoeken om kwijtschelding. In de jaarstukken wordt jaarlijks verantwoording afgelegd over het aantal verleende kwijtscheldingen. Overzicht verleende kwijtschelding 2011 tot en met 2015 Verleende kwijtschelding Categoriaal Geautomatiseerde kwijtschelding Overige verzoeken Totaal
2011
2012
2013
2014
23
31
27
45
2015 28
211
240
270
310
333
73
64
72
65
64
307
335
369
420
425
2011
2012
2013
2014
2015
30
26
24
26
22
Overzicht toegekende aanvragen tegemoetkoming medisch afval 2011 tot en met 2015 Medisch Afval Toegekende aanvragen
In de Jaarstukken 2015 is voor kwijtschelding uitgegeven: ▪ ▪ ▪
Kwijtscheldingen Rioolheffing € 77.944,66 (raming € 70.000,00); Kwijtschelding vastrecht en verzamelcontainers € 42.579,60 (raming € 42.000,00); Kwijtschelding variabel (DifTar) € 13.365,08 (raming € 11.000,00).
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
70
Gemeente Ermelo
2.2.2
Paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing
2.2.2.1
Algemene informatie
Kader De gemeente Ermelo streeft ernaar om risico’s (vroegtijdig) te identificeren en waar mogelijk beheersbaar te maken. Inzicht in de risico’s dragen bij aan verantwoorde besluitvorming. Daar waar het risico's met financiële gevolgen betreft, dienen de risico’s gerelateerd aan de (toekomstige) uitgaven in verhouding te staan tot de vermogenspositie van de gemeente. Op 6 maart 2008 heeft de raad de notitie Weerstandsvermogen en Risicomanagement vastgesteld. In 2015 is een traject ingezet om ook niet-financiële risicobeheersing verder te stimuleren. Het betreft hier voornamelijk strategische risico's die mogelijk de realisatie van gemeentelijke beleidsdoelstellingen beïnvloedt. Met het ingezette traject wordt de verbinding tussen gedegen risicobeheersing en planmatig werken verder benadrukt en verstevigd. De ervaringen van het ingezette traject worden betrokken bij de actualisatie van het huidige risicomanagementbeleid. De actualisatie zal in 2016 verder zijn beslag krijgen. Niet-financiële (kwalitatieve) risico's worden indien aan de orde of van invloed op de beleidsrealisatie gerapporteerd bij de verantwoording op de verschillende speerpunten. Risico’s met financiële impact worden, mede op basis van de genomen raads- en collegebesluiten, geïnventariseerd, beoordeeld en geregistreerd in het hiervoor bestemde pakket Naris. Daarnaast worden nieuwe ontwikkelingen gevolgd, zodat nieuwe risico's tijdig gesignaleerd worden en reeds eerder beschreven risico's actueel blijven. Van elk risico wordt ingeschat hoe groot de kans is dat de risicogebeurtenis zich voordoet en het (financiële) gevolg dat de risicogebeurtenis met zich meebrengt. Naast het benoemen van risico’s is het van belang aandacht te besteden aan beheersing of reductie van de benoemde risico's door middel van het implementeren en monitoren van beheersmaatregelen. Evenwel zijn er ook risico's waarbij er moet worden gekozen om de eventuele consequenties te aanvaarden. Op basis van de geïnventariseerde risico’s met financiële impact is de benodigde weerstandscapaciteit berekend. In deze paragraaf worden de tien risico’s gepresenteerd die de grootste invloed uitoefenen op de hoogte van de benodigde weerstandscapaciteit. Indien deze risico’s zich daadwerkelijk manifesteren en leiden tot budgettaire nadelen voor Ermelo, dan zijn daarvoor in de huidige begroting geen dekkingsmiddelen beschikbaar. Echter dit betekent dat zich bij het voordoen van een risico in eerste instantie dekking moet worden gezocht binnen de lopende begroting. Mocht dit laatste niet mogelijk zijn, dan is de Algemene reserve (weerstandscapaciteit) een buffer om de gevolgen op te vangen. Afhankelijk van de omvang van de financiële consequenties van een zich voordoend risico kan het ter dekking van een structureel nadeel nodig zijn om beleid te herzien danwel te heroverwegen. De mate waarin de financiële risico's worden afgedekt door de beschikbare weerstandscapaciteit komt tot uitdrukking in de weerstandsratio. De hoogte van de weerstandsratio geeft een belangrijke indicatie van de mate waarin financiële risico's kunnen worden opgevangen. Indien de berekende ratio onder de door de raad vastgestelde norm (van 2,0) komt te liggen, wordt een kritieke grens gepasseerd. Deze paragraaf besluit daarom met een beoordeling van de weerstandsratio en indien de weerstandsratio te laag blijkt een advies om de weerstandsratio weer op voldoende niveau te brengen. Vastgesteld beleid inzake Weerstandsvermogen ▪ ▪ ▪
Notitie Weerstandsvermogen en Risicomanagement (corsanr 07026562; 2008); Raadsbrief Ratio weerstandsvermogen Programmabegroting 2012-2015 (corsanr 11113198; raad maart 2012); Nota reserves en voorzieningen gemeente Ermelo 2013 (corsanr 12079047; raad 28 februari 2013).
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
71
Gemeente Ermelo
Landelijke ontwikkelingen en trends Transities Sociaal Domein Sinds 1 januari 2015 zijn de transities rond het Sociaal Domein een feit. Taken op het Sociaal Domein zijn per die datum aan de gemeenten overgedragen. De transitie van het Sociaal Domein biedt kansen om de dienstverlening en de wijze waarop de ondersteuning georganiseerd is te verbeteren. Maar de transitie brengt ook risico’s met zich mee: deze taken gaan naar de gemeenten inclusief forse bezuinigingen. Vennootschapsbelasting Per 1 januari 2016 worden door een wetswijziging alle overheidsondernemingen en daarmee ook de gemeenten belastingplichtig voor de Vennootschapsbelasting (Vpb). Op basis hiervan is een inventarisatie uitgevoerd in hoeverre dit de gemeente Ermelo raakt. Uit het hierop door een fiscaal adviesbureau uitgebracht rapport blijkt dat voor een groot aantal activiteiten geldt dat de gemeente niet Vpb-belastingplichtig is. Voor zover er geen sprake is van een aangifteplicht hoeft de gemeente geen fiscale administratie in te richten, geen aangifte te doen en geen fiscale openingsbalans op te stellen. Op basis van de huidige informatie en het door de gemeente uitgevoerde onderzoek zullen de grondexploitaties alsmede de dienstverlening aan de Sociale Dienst Veluwerand wel onder de vennootschapsbelasting vallen. Met de uitgebrachte rapportage is het Vpb-traject vanzelfsprekend nog niet afgerond. Allereerst leiden de aanbevelingen tot aanvullend onderzoek, om een volledig beeld te krijgen van de gevolgen van de Vpb. Vervolgens wordt een fiscale openingsbalans opgesteld, de administratie wordt hierop ingericht en medewerkers worden (verder) opgeleid. Ten slotte vraagt het geheel om inbedding in de organisatie zodat de gemeente fiscaal "in control" is. Algemene uitkering Gemeentefonds Ten aanzien van de algemene uitkering is een aantal ontwikkelingen gaande dat voor de gemeente vooralsnog resulteert in onzekerheden. Genoemd kunnen worden: ▪ onzekerheden rondom de ontwikkeling van de Rijksuitgaven; ▪ overgang naar een objectieve verdeling voor de Jeugdzorg en de nieuwe taken Wmo. Eigen belastinggebied gemeenten Het kabinet komt voor de zomer van 2016 met een voorstel voor een verschuiving van de inkomstenbelasting naar het gemeentelijk belastinggebied. Kernpunten van het voorstel zijn de verruiming van het gemeentelijk belastinggebied en een gelijktijdige verlaging van de inkomstenbelasting met € 4 miljard (vanaf 2019). De aanpassing is koopkrachtneutraal en laat de inkomensverdeling zoveel mogelijk intact. Randvoorwaarden bij deze verschuiving tussen inkomstenbelasting en gemeentelijke belastingen zijn voor het kabinet dat gemeenten geen inkomenspolitiek gaan bedrijven, dat voorkomen wordt dat lasten eenzijdig afgewenteld worden op specifieke groepen, dat het stelsel goed uitvoerbaar is en de totale lastendruk (Rijk plus lokale overheden) gelijk blijft. Ook de wijze van heffen wordt hierbij betrokken. Onderdeel van het ontwerp kan zijn dat een aantal kleine gemeentelijke belastingen wordt afgeschaft.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
72
Gemeente Ermelo
2.2.2.2
Risicoprofiel en benodigde weerstandscapaciteit
Tabel 1: Belangrijkste financiële risico's (stand per februari 2016) Risico nummer
Risico
Gevolgen
Kans(*)
Financieel gevolg
Invloed (**)
R131
Transitie Jeugd - De uitvoering jeugdzorg wordt de verantwoordelijkheid van de gemeente waarbij de beschikbaar gestelde financiële middelen gedurende een overgangsperiode (2 jaar) de te maken kosten niet dekken
Imago - Taak wordt uitgevoerd tegen een lager kwaliteitsniveau; Geld Uitvoering van de taak leidt tot een financieel tekort
90%
max. € 520.000,00
26,88%
R163
De rechter honoreert het beroep van de Streekmuziekschool op de garantstelling n.a.v. het in 2013 uitgesproken faillissement
Geld - De gemeente moet bijdragen in de financiële afwikkeling van het faillissement van de muziekschool
50%
max. € 844.000,00
13,06%
R169
Het invoeren van een risicogericht kostenverdeelmodel op basis van het cluster Openbare Orde en Veiligheid binnen de Algemene uitkering betekent een hogere bijdrage aan de Veiligheidsregio Noord en Oost Gelderland
Geld - Wat leidt tot een structureel nadeel in de begroting
90%
max. € 175.000,00
7,59%
R183
Participatiewet: de terugloop van de populatie van het aantal WSW'ers met oude rechten houdt geen gelijke tred met de korting op het rijksbudget
Geld - Met als gevolg dat er zich een nadeel voordoet in de begroting
70%
max. € 150.000,00
4,85%
R186
Liander maakt met succes bezwaar tegen de aanslag precariorechten betreffende het elektriciteitsnetwerk in Ermelo
Geld - De jaarlijks geraamde opbrengst precariobelasting ter grootte van € 768.000,00 komt te vervallen
30%
max. € 768.000,00
4,73%
R192
Diverse ontwikkelingen binnen de Algemene uitkering pakken negatief uit voor de gemeente
Geld - Met als gevolg dat er zich een nadeel voordoet in de begroting
50%
max. € 300.000,00
4,65%
R177
Wmo huishoudelijke hulp: de opgelegde korting huishoudelijke hulp is niet te realiseren
Geld - Met als gevolg dat er zich een nadeel voordoet in de begroting
30%
max. € 290.000,00
4,63%
R50
De gemeente Ermelo zal een normbedrag beschikbaar moeten stellen ter bekostiging van de uitbreidingsbehoefte van voortgezet onderwijs
Geld - Met als gevolg dat er zich een nadeel voordoet in de begroting
10%
max. € 1.000.000,00
4,12%
R189
Transitie Wmo 2015 - De door het Rijk beschikbaar gestelde financiële middelen voor de uitvoering van de Wmo 2015 zijn gedurende een overgangsperiode (2 jaar) onvoldoende om de te maken kosten dekken
Geld - Uitvoering van de taak leidt tot een financieel tekort, Imago: Taak wordt uitgevoerd tegen een lager kwaliteitsniveau
50%
max. € 225.000,00
3,48%
R139
Een instelling kan haar betalingsverplichting tot rente en aflossing voor een door de gemeente Ermelo volledig gewaarborgde geldlening niet nakomen
Geld - Een beroep van geldverstrekkers op de gemeente Ermelo om de betalingsverplichting van een instelling over te nemen ter grootte van het bedrag waar de gemeente garant voor staat
10%
max. € 1.070.000,00
3,29%
Subtotaal 10 grootste risico's
€ 5.342.000,00
Subtotaal overige risico's
€ 3.306.000,00
Totaal risico's
€ 8.648.000,00
* In de Nota Weerstandsvermogen en risicobeheersing is bepaald dat de kans dat een risico zich voordoet, kan worden ingeschat op 10%, 30%, 50%, 70% of 90%, waarbij het tijdstip van het voordoen van een risico in de kans tot uiting komt. ** De invloed dat een risico heeft, is een gevolg van de kans en de financiële omvang in relatie tot de totale hoogte van de risico's. Op basis van de benoemde risico’s is een risicosimulatie uitgevoerd. De risicosimulatie wordt toegepast omdat het reserveren van het maximale bedrag in casu € 8.648,000,00 onnodig en ongewenst is. De risico’s zullen immers niet allemaal tegelijk en in hun maximale omvang optreden. Tabel 2 toont de resultaten van de risicosimulatie. Hieruit blijkt dat, met een zekerheidspercentage van 90% zoals door de raad vastgesteld, de risico’s kunnen worden afgedekt met een bedrag van € 2.350.000,00 (= benodigde weerstandscapaciteit).
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
73
Gemeente Ermelo
Tabel 2: Benodigde weerstandscapaciteit bij verschillende zekerheidspercentages Zekerheidspercentage
Benodigde weerstandscapaciteit
70%
€ 1.870.000,00
75%
€ 1.950.000,00
80%
€ 2.050.000,00
85%
€ 2.180.000,00
90%
€ 2.350.000,00
95%
€ 2.610.000,00
2.2.2.3
Risico's versus weerstandsvermogen
Beschikbare Weerstandscapaciteit De beschikbare weerstandscapaciteit bestaat uit het geheel aan middelen dat de gemeente Ermelo beschikbaar heeft om de risico’s in financiële zin af te dekken. Tabel 3: Beschikbare weerstandscapaciteit Onderverdeling weerstandscapaciteit (bedragen x € 1,00) Weerstandscapaciteit exploitatie
€ 116.000,00
Rioolheffing
€ 0,00
Afvalstoffenheffing *
€ 0,00
Onbenutte deel leges en andere heffingen
€ 0,00
€ 69.000,00
Begrotingsruimte
€ 0,00
Kostenreductie mogelijkheden
€ 0,00
Nadere ombuigingsmogelijkheden
€ 0,00
€ 185.000,00
Onbenutte belastingcapaciteit OZB
Onvoorzien (inclusief volume ontwikkelingen)
subtotaal
Weerstandscapaciteit vermogen
€ 17.875.000,00
€ 7.032.000,00
Vrij aanwendbare deel bestemmingsreserves
€ 0,00
Niet geheel vrij aanwendbare deel bestemmingsreserves (zie 3.2.3.1 Overzicht reserves en voorzieningen)
€ 15.787.000,00
Algemene reserve vrij besteedbaar (zie 3.2.3.1 Overzicht reserves en voorzieningen) Algemene reserve weerstandscapaciteit (zie 3.2.3.1 Overzicht reserves en voorzieningen)
€ 40.694.000,00
Weerstandscapaciteit grondexploitatie (zie 3.2.3.1 Overzicht reserves en voorzieningen: bestemmingsreserve en risicoreserve Grondexploitatie)
€ 5.372.000,00
TOTAAL WEERSTANDSCAPACITEIT
€ 46.251.000,00
* De afvalstoffenheffing maakt onderdeel uit van het theoretische kader waarbinnen het weerstandsvermogen berekend wordt. Aangezien de afvalstoffenheffing van de gemeente Ermelo als 100% kostendekkend wordt beschouwd, is dit onderdeel van invloed op de berekening van de weerstandscapaciteit. Relatie benodigde en beschikbare weerstandscapaciteit Om te bepalen of het weerstandsvermogen toereikend is, dient de relatie te worden gelegd tussen de financieel gekwantificeerde risico’s en de weerstandscapaciteit. De benodigde weerstandscapaciteit die uit de risicosimulatie voortvloeit, kan worden afgezet tegen de beschikbare weerstandscapaciteit. De uitkomst van die berekening vormt de ratio weerstandsvermogen. Beschikbare weerstandscapaciteit Ratio weerstandsvermogen = Benodigde weerstandscapaciteit
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
€ 46.251.000,00 =
74
= 19,68 € 2.350.000,00
Gemeente Ermelo
Onderstaande normtabel (tabel 4) is ontwikkeld door het Nederlands Adviesbureau voor Risicomanagement in samenwerking met de Universiteit Twente. Het biedt een waardering van de berekende ratio weerstandsvermogen. De ratio van de gemeente Ermelo valt in waarderingsklasse A en dit duidt op een uitstekend weerstandsvermogen. Tabel 4: Weerstand velden Waarderingsklasse
Ratio
Betekenis
A
> 2.0
Uitstekend
B
1.4 - 2.0
Ruim voldoende
C
1.0 - 1.4
Voldoende
D
0.8 - 1.0
Matig
E
0.6 - 0.8
Onvoldoende
F
< 0.6
Ruim onvoldoende
Verloop ratio weerstandsvermogen De ratio weerstandsvermogen voor Ermelo is opnieuw berekend. Het verloop ziet er als volgt uit: Tabel 5: Verloop ratio weerstandsvermogen Moment van berekening
Ratio weerstandsvermogen
Programmabegroting 2009-2012
8.69
Programmarekening 2008
5.10
Programmabegroting 2010-2013
3.20
Programmarekening 2009
8.00
Programmabegroting 2011-2014
7.25
Programmarekening 2010
9.27
Programmabegroting 2012-2015
11.47
Programmarekening 2011
9.76
Programmabegroting 2013-2016
7.95
Programmarekening 2012
8,02
Programmabegroting 2014-2017
7,72
Programmarekening 2013
9,70
Financiële Programmabegroting 2015-2018
10,00
Beleidsinhoudelijke Programmabegroting 2015-2018
10,08
Programmarekening 2014
15,52
Beleidsinhoudelijke Programmabegroting 2016-2019
11,48
Jaarstukken 2015
19,68
Alle ratio's liggen in de waarderingsklasse A "Uitstekend". Schommelingen worden enerzijds veroorzaakt door mutaties in de aanwezige weerstandscapaciteit en anderzijds door mutaties in het risicoprofiel. In de notitie Reserves en voorzieningen gemeente Ermelo, die in februari 2013 door de raad is vastgesteld, is bepaald dat Ermelo een specifieke Algemene reserve (weerstandscapaciteit) in het leven heeft geroepen, ter grootte van factor 2 (de door de raad vastsgestelde norm) van het bedrag dat benodigd is om met een zekerheidspercentage van 90 de risico's af te dekken (2 x € 2.350.000,00). Hierdoor hoeven afzonderlijke bestemmingsreserves niet langer indirect beschikbaar te blijven voor het op peil houden van het weerstandsvermogen. In de notitie Reserves en voorzieningen gemeente Ermelo is eveneens bepaald dat het saldo van de Algemene reserve (weerstandscapaciteit) jaarlijks wordt bezien bij de jaarstukken, waarbij een afwijking wordt geaccepteerd van € 500.000,00 naar boven of naar beneden. Bij overschrijding van deze grens zal het benodigde bedrag opnieuw worden vastgesteld. Op grond van de in deze paragraaf weergegeven benodigde weerstandscapaciteit en het hiervoor genoemde behoort de hoogte van de Algemene reserve (weerstandscapaciteit) € 4.700.000,00 te bedragen. Het momenteel in de genoemde reserve beschikbare bedrag, rekening houdende met de in 2016 in te zetten gelden voor Sociaal Domein, van € 6.400.000,00 is derhalve meer dan toereikend. Om deze reden kunt u in bij de besluitvorming omtrent de bestemming van het rekeningsaldo 2015 ook het voorstel tegemoet zien om uit de Algemene reserve (weerstandscapaciteit) een bedrag van € 1.700.000,00 over te hevelen naar de Algemene reserve (vrij besteedbaar).
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
75
Gemeente Ermelo
2.2.2.4
Algemene financiële kengetallen
Algemene informatie De Adviescommissie Vernieuwing BBV (ook wel de Commissie Depla genoemd) heeft in 2014 advies uitgebracht over een verbetering van de financiële informatie die de raad krijgt. Eén van de onderdelen was de introductie van algemene financiële kengetallen. Vooruitlopend op de daadwerkelijke invoering van deze kengetallen heeft de provincie Gelderland in 2015 al, samen met de Gelderse gemeenten, hiermee geëxperimenteerd. Inmiddels is wettelijk geregeld dat de gemeenten en provincies met ingang van de Programmabegroting 2016-2019 de wettelijk voorgeschreven algemene financiële kengetallen moeten opnemen in de begroting en jaarstukken. Hiertoe is op 15 mei 2015 het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten aangepast. Op 9 juli 2015 is de Regeling tot vaststelling van de wijze waarop de kengetallen moeten worden vastgesteld en opgenomen in de begroting en jaarstukken van de provincies en gemeenten vastgesteld. Hierin wordt bepaald welke kengetallen moeten worden opgenomen, hoe zij berekend moeten worden en hoe zij verwoord moeten worden in de begroting en jaarstukken. Het betreft de volgende algemene financiële kengetallen: 1 2 3 4 5 6
Netto schuldquote; Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen; Solvabiliteitsratio; Grondexploitatie; Structurele exploitatieruimte; Belastingcapaciteit.
Met de opname van deze algemene financiële kengetallen wordt beoogd provinciale staten en gemeenteraad gemakkelijker inzicht te geven in de financiële positie van hun provincie of gemeente. Kengetallen zijn getallen die de verhouding uitdrukken tussen bepaalde onderdelen van de begroting of de balans en kunnen helpen bij de beoordeling van de financiële positie van een provincie of gemeente. De kengetallen maken inzichtelijk(er) over hoeveel (financiële) ruimte de provincie of gemeente beschikt om structurele en incidentele lasten te kunnen dekken of op te kunnen vangen. Zij geven zodoende inzicht in de financiële weerbaarheid en wendbaarheid. Van belang daarbij is ook het verloop van de uitkomsten en de onderlinge verhouding tussen de kengetallen in relatie tot de financiële positie. De algemene financiële kengetallen moeten worden opgenomen in de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing, omdat deze paragraaf weergeeft hoe solide de begroting is en in hoeverre financiële tegenvallers kunnen worden opgevangen.
Financiële kengetallen De algemene financiële kengetallen voor Ermelo zien er als volgt uit:
Kengetallen
Rekening 2014
Begroting 2015
Uitkomst
Uitkomst
Jaarstukken 2015 Uitkomst
Beoordeling
Netto schuldquote
-36%
-39%
-39%
A
Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen
-41%
n.b.
-39%
A
Solvabiliteitsratio
69%
69%
68%
A
Grondexploitatie
-0,58%
-1,00%
-0,57%
A
Structurele exploitatieruimte
7,38%
0,52%
2,2%
A
89%
90%
91%
A
Belastingcapaciteit
In de bovenstaande tabel is in de kolom Begroting 2015 de uitkomst opgenomen, zoals door de provincie Gelderland berekend en aan ons medegedeeld in hun brief van 4 februari 2015. Het kengetal "Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen" bestond toen nog niet. Het door de provincie berekende percentage "Belastingcapaciteit" gaf een zo'n afwijkende waarde, dat daar nu een ingeschat percentage weergegeven wordt. Provincie Gelderland heeft in de brief "Programmabegroting 2016-2019" van 27 januari 2016 de financiële kengetallen gecategoriseerd. De provincie geeft vervolgens een voorzichtige waarde aan deze categoriën, namelijk dat categorie A het minst risicovol is en categorie C het meest.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
76
Gemeente Ermelo
Kengetallen
Categorie A
Categorie B
Netto schuldquote
< 90%
90% - 130%
> 130%
Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen
< 90%
90% - 130%
> 130%
Solvabiliteitsratio
> 50%
20% - 50%
< 20%
Grondexploitatie
< 20%
20% - 35%
> 35%
> 0%
> 0%
< 0%
< 95%
95% - 105%
> 105%
Structurele exploitatieruimte Belastingcapaciteit
Categorie C
De provincie Gelderland heeft aangegeven dat de gemeenteraad in overleg met het college van b&w per kengetal een norm kan bepalen. In Ermelo heeft dat nog niet plaatsgevonden. Eerst willen wij enige ervaringen met deze nieuwe kengetallen op doen. Daarom worden de door de provincie gebruikte normeringen vooralsnog overgenomen. Bij de berekening van de kengetallen voor de Jaarstukken 2015 is deze normering overgenomen en opgenomen in bovenstaande tabel. De conclusie is dat Ermelo bij alle kengetallen categorie A heeft en dus goed scoort op het vlak van een stabiele financiële huishouding. De onderlinge verhouding tussen de kengetallen in relatie tot de financiële positie is dus optimaal. Dit bevestigt het beeld wat over de financiële positie van Ermelo bestaat. Toelichting op de kengetallen 1. Netto schuldquote / 2. Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen De netto schuldquote geeft inzicht in het niveau van de schuldenlast van de gemeente ten opzichte van de eigen middelen. Het geeft zodoende een indicatie in welke mate de rentelasten en de aflossingen op de exploitatie drukken. Omdat er bij leningen onzekerheid kan bestaan of ze allemaal terug worden betaald, wordt bij de berekening van de netto schuldquote onderscheid gemaakt door het kengetal te berekenen, zowel inclusief als exclusief de doorgeleende gelden. Hoe hoger de schuld, hoe hoger de netto schuldquote. 3. Solvabiliteitsratio De solvabiliteitsratio geeft inzicht in de mate waarin de gemeente in staat is aan haar financiële verplichtingen te voldoen. Het ratio wordt bepaald door het eigen vermogen (algemene en bestemmingsreserves en resultaat uit het overzicht van baten en lasten) uit te drukken in een percentage van het balanstotaal. Hoe hoger de solvabiliteitsratio, hoe groter de weerbaarheid van de gemeente. 4. Grondexploitatie Dit kengetal geeft weer hoe de waarde van de grond zich verhoudt tot de totale (geraamde) baten. Voor de berekening van dit kengetal worden de niet in exploitatie genomen gronden en de bouwgrond in exploitatie bij elkaar opgeteld en gedeeld door de totale baten uit de begroting of rekening en uitgedrukt in een percentage. De boekwaarde van de voorraden grond is van belang, omdat deze waarde moet worden terugverdiend bij de verkoop. 5. Structurele exploitatieruimte Dit kengetal is van belang om te kunnen beoordelen welke structurele ruimte een gemeente heeft om de eigen lasten te dragen, of welke structurele stijging van de baten of structurele daling van de lasten daarvoor nodig is. Voor de beoordeling van het structurele en reëele evenwicht van de begroting wordt thans al onderscheid gemaakt tussen structurele en incidentele lasten. De structurele exploitatieruimte wordt bepaald door het saldo van de structurele baten en lasten en het saldo van de structurele onttrekkingen en toevoegingen aan de reserves te delen door de totale baten en uit te drukken in een percentage. Hoe positiever (hoger) het percentage, hoe groter de structurele exploitatieruimte is. 6. Belastingcapaciteit De belastingcapaciteit geeft inzicht hoe de belastingdruk in de gemeente zich verhoudt ten opzichte van het landelijke gemiddelde. De definitie van het kengetal belastingcapaciteit is: Woonlasten meerpersoonshuishouden in het begrotingsjaar ten opzichte van het landelijk gemiddelde in het jaar voorafgaand aan het begrotingsjaar, uitgedrukt in een percentage. De ruimte die een gemeente heeft om zijn belastingen te verhogen, wordt vaak gerelateerd aan de totale woonlasten. Het Coelo publiceert ieder jaar deze lasten in de Atlas van de lokale lasten. Onder de woonlasten worden verstaan de OZB, de rioolheffing en de reinigingsheffing voor een woning met gemiddelde waarde in die gemeente. Hoe hoger dit percentage is, hoe meer vrije belastingcapaciteit een gemeente heeft.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
77
Gemeente Ermelo
2.2.3
Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen
2.2.3.1
Algemene informatie
Wegen, openbare verlichting, riolering, groen, speelvoorzieningen, water, sportvoorzieningen, gemeentegebouwen en onderwijsgebouwen worden tezamen als kapitaalgoederen aangeduid. Zij vormen het gezicht van de gemeente. Het onderhouden van kapitaalgoederen is van belang voor het zo goed mogelijk functioneren van de gemeente op het terrein van veiligheid, vervoer, recreatie, onderwijs en overige gemeentelijke diensten. Ook de gemeente Ermelo heeft veel in kapitaalgoederen geïnvesteerd. Kapitaalgoederen dienen zo lang mogelijk een bijdrage te leveren aan het doel waarvoor zij zijn aangeschaft of vervaardigd. Om het kapitaalgoed te kunnen blijven gebruiken waarvoor het bedoeld is, dient het derhalve te worden onderhouden. Met het onderhoud van de kapitaalgoederen is een substantieel deel van de begroting gemoeid. Een helder en volledig overzicht is daarom van belang voor een goede beoordeling van de financiële positie op de korte en de langere termijn. Teneinde de raad van voldoende inzicht te voorzien, wordt het onderhoud van kapitaalgoederen – een onderwerp dat versnipperd in de begroting staat – in deze paragraaf gebundeld in een kort overzicht. Deze paragraaf geeft daarmee een dwarsdoorsnede van de begroting voor het onderdeel onderhoud kapitaalgoederen. Beleidsmatige uitgangspunten, voorgenomen acties voor beheer en onderhoud en de daarmee samenhangende uitgaven komen immers in diverse programma's voor. In het Coalitieakkoord 2014-2018 is opgenomen om per 1 januari 2015 op de budgetten groot onderhoud wegen, onderhoud openbare ruimte, onderhoud groen, onderhoud openbare verlichting en onderhoud speelvoorzieningen 20% te bezuinigingen. In de Programmabegroting 2016-2019 is deze taakstelling verwerkt. In welke mate deze bezuiniging gevolgen heeft voor het onderhoudsniveau is op dit moment nog niet volledig te kwantificeren. Dat het onderhoudsniveau op onderdelen zal gaan dalen is evident. De verwachting is echter dat dit niet zal leiden tot achterstanden in het onderhoud. Door middel van monitoring/inspectie zal dit worden gevolgd. Nadere definitie van het begrip "onderhoud" Voor een juist begrip van onder meer de financiële gegevens in deze paragraaf is het van belang te weten wat er in deze paragraaf onder het begrip "onderhoud" wordt verstaan. Overeenkomstig de toelichting op het BBV wordt er uitgegaan van regulier onderhoud (normaal en zogenaamd groot onderhoud). Dat is het plegen van preventieve dan wel correctieve maatregelen. Vervangingsinvesteringen en de uit investeringen voortvloeiende kapitaallasten worden daar uitdrukkelijk niet toe gerekend. Overige zaken voor het gebruik, niet zijnde onderhoud van een kapitaalgoed (zoals bijvoorbeeld het betrekken van energie) vallen daarmee ook buiten het aandachtsgebied van deze paragraaf. Aandachtsgebieden Het onderhoud van kapitaalgoederen wordt onderscheiden naar de aandachtsgebieden wegen, riolering en waterhuishouding, groen en gebouwen kort samengevat. Per aandachtsgebied wordt aangegeven wat het beleidskader is, hoe het beheer wordt uitgevoerd en hoeveel financiële middelen daarmee zijn gemoeid. De kwaliteit van de kapitaalgoederen en het onderhoud ervan is bepalend voor het voorzieningenniveau en de jaarlijkse lasten. Het onderhoud van kapitaalgoederen staat verspreid over de volgende programma's/paragrafen ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Programma Ruimte & Infrastructuur; Programma Samenleven; Programma Economie; Programma Bestuur & Dienstverlening; Paragraaf Bedrijfsvoering (kostenplaatsen Bedrijfsvoering en Realisatie en Beheer).
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
78
Gemeente Ermelo
2.2.3.2
Aandachtsgebied: Wegen
Algemene doelstelling onderhoud wegen De gemeente Ermelo beheert de verkeersinfrastructuur waarbij evenwicht is tussen bereikbaarheid, verkeersveiligheid, leefomgeving en kosten. Onder de categorie "wegen" wordt gerekend ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Wegen (inclusief wegmeubilair en civieltechnische kunstwerken); Fietspaden; Voetpaden; Onverharde paden; Openbare verlichting.
Beleid en beheersmatige uitgangspunten zijn vastgelegd in
Omschrijving
Vastgesteld in
Actueel
Wegenbeheersplan Ermelo 2010-2014 In 2015 is een nieuw wegenbeheersplan opgesteld. Dit plan zal in 2016 worden vastgesteld.
2010
nee
Gemeentelijk Verkeer- en VervoersPlan Ermelo (GVVP)
2013 / 2015
ja
Beleidsplan Openbare Verlichting 2011-2015 In 2016 wordt een nieuw beleidsplan Openbare verlichting opgesteld. Ook het donkertebeleid wordt hierin meegenomen.
2010
nee
Parkeernota In 2015 is een concept parkeernota opgesteld. In 2016 zal de parkeernota worden vastgesteld.
2004
nee
Kwaliteit fietsvoorzieningen Ermelo
2013
ja
Notitie Gladheidsbestrijding In 2012 heeft een evaluatie van de gladheidsbestrijding plaatsgevonden.
2002
ja
Samenvatting van de wijze waarop het wordt uitgevoerd In de vergadering van 18 februari 2010 heeft de raad het Wegenbeheersplan 2010-2014 vastgesteld. Het kwaliteitsniveau van de Ermelose wegen is hierin vastgesteld op het CROW-niveau. Voor het centrumgebied wordt een plusvariant gehanteerd. In 2015 is een nieuw Wegenbeheersplan opgesteld, die in 2016 ter besluitvorming aan het college wordt aangeboden. In dit plan wordt het huidige onderhoudsniveau overal op CROW-niveau gesteld. Ook wordt inzichtelijk gemaakt welke gevolgen de bezuinigingen hebben met betrekking tot het onderhoudsniveau. De komende 5 jaar wordt de CROW-richtlijn gehanteerd als kwaliteitsambitie en kunnen wegen en fietspaden onderhouden worden conform de planning en weginspecties. Differentiatie vindt plaats door prioriteit te geven aan hoofdwegen, fietspaden en wandelroutes voor zorgbehoevenden. De verkeersveiligheid komt niet in het geding. De gemeente Ermelo ambieert een kwalitatief goede woon- en leefomgeving als vitale, groene en zorgzame gemeente. Een goed functionerende openbare verlichting maakt daar deel van uit. In het beleidsplan Openbare verlichting 2011-2015 wordt een duurzame en veilige openbare verlichting voor de gemeente Ermelo voor de komende jaren beschreven. De beleidsuitgangspunten zijn vertaald naar een beheerparagraaf die leidend is voor de te nemen maatregelen in de voorliggende planperiode. In 2016 wordt een nieuw beleidsplan Openbare verlichting opgesteld. In dit plan wordt het huidige onderhoudsniveau beschreven en welke gevolgen de bezuinigingen hebben voor het onderhoudsniveau.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
79
Gemeente Ermelo
Wat heeft het gekost
Exploitatie (bedragen x € 1.000,00) Omschrijving
Rekening 2014
Primitieve begroting 2015
Begrotingswijzigingen 2015
Begroting 2015 na wijziging
Jaarstukken 2015
Saldo 2015
Verkeer
108
28
181
209
133
-76 V
Groot Onderhoud
622
498
-6
492
492
0
Regulier Onderhoud
339
258
-4
254
254
0
86
118
5
123
128
5N
Schoon- en berijdbaar houden Wegmeubilair Openbare Verlichting Waterlossingen Totaal onderhoudslasten aandachtsgebied Wegen
2.2.3.3
71
42
8
50
64
14 N
136
39
37
76
86
10 N
77
63
0
63
78
15 N
1.439
1.046
221
1.267
1.235
-32 V
Aandachtsgebied: Riolering en waterhuishouding
Algemene doelstelling onderhoud riolering en waterhuishouding De gemeente Ermelo zorgt voor het in stand houden van een kwalitatief goede voorziening voor doelmatige inzameling en transport van afvalwater, welke bijdraagt aan een goede en duurzame bescherming van bodem en (oppervlakte)water ten behoeve van een leefbaar Ermelo. Onder de categorie "riolering en waterhuishouding" wordt gerekend ▪ ▪
Voorziening voor het afvalwatertransport en de verwerking/zuivering van afvalwater; Overige waterhuishouding.
Beleid en beheersmatige uitgangspunten zijn vastgelegd in
Omschrijving
Vastgesteld in
Actueel
Zuiveringskring Afvalwaterketen Plan (ZAP)
2015
ja
BasisRioleringsPlan (BRP)
2012
ja
Samenvatting van de wijze waarop het wordt uitgevoerd Volgens de Wet milieubeheer (Wm) dient elke gemeente te beschikken over een vastgesteld en actueel Gemeentelijk RioleringsPlan (GRP). De gemeente heeft, volgens de Wm, de wettelijke zorgplicht voor de doelmatige inzameling en transport van stedelijk-afvalwater. Per 1 januari 2008 is de zorgplicht door de komst van de "Wet Gemeentelijke Watertaken" uitgebreid met een zorgplicht voor doelmatige inzameling en verwerking van hemelwater en het voorkomen van structurele grondwateroverlast. Doordat Ermelo samen met Harderwijk, Putten en het Waterschap een rioleringsplan heeft opgesteld heet dit plan het Zuiveringskring Afvalwaterketen Plan (ZAP). In het ZAP zijn de kosten voor het instandhouden van de riolering opgenomen.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
80
Gemeente Ermelo
Wat heeft het gekost
Exploitatie (bedragen x € 1.000,00) Omschrijving
Rekening 2014
Primitieve begroting 2015
Begrotingswijzigingen 2015
Begroting 2015 na wijziging
Jaarstukken 2015
Saldo 2015
Specifieke GRP/ZAP-Maatregelen
129
25
123
148
26
-122 V
Onderhoud afval-, hemel- en grondwater
322
364
22
386
355
-31 V
Totaal onderhoudslasten aandachtsgebied Riolering en Waterhuishouding
2.2.3.4
451
389
145
534
381
-153 V
Aandachtsgebied: Groen
Algemene doelstelling onderhoud groen De gemeente Ermelo beheert de groene voorzieningen in de openbare ruimte. Deze leveren een positieve bijdrage aan een groen Ermelo, zowel binnen als buiten de bebouwde kom. Onder de categorie "groen" wordt gerekend ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Stedelijk groen (inclusief speelvoorzieningen); Landschappelijk groen (inclusief begraafplaats); Bossen; Heide; Natuurterreinen; Cultuurhistorische/archeologische elementen (onder andere grafheuvels en Romeins Marskamp).
Beleid en beheersmatige uitgangspunten zijn vastgelegd in
Omschrijving
Vastgesteld in
Actueel
Lange termijnvisie bossen Ermelo (1994-2019)
1994
ja
Beheersplan gemeentebossen Ermelo 2007-2017
2008
ja
Beheersplan De Leemputten 2003-2008 (In 2016 zal het nieuwe plan worden opgesteld)
2003
nee
Beheersplan heideterreinen
2011
ja
Faunabeleidsnota
2009
ja
Heidevisie gemeente Ermelo
2011
ja
Speelruimte Speelruimte in Ermelo deel 1
2012
ja
Landschap LandschapsOntwikkelingsPlan (LOP)
2011
ja
Begraafplaats Visie Begraafplaats
2012
ja
Begraafplaats Notitie Opties kosten en baten
2014
ja
Begraafplaats Analyse Begraafplaatsexploitatie
2014
ja
Groen Groenstructuurvisie gemeente Ermelo 2005-2015
2004
nee
Natuurterreinen:
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
81
Gemeente Ermelo
Samenvatting van de wijze waarop het wordt uitgevoerd Groen Het onderhoud van het openbaar groen wordt zowel door derden als in eigen beheer uitgevoerd. De uit te voeren werkzaamheden zijn beschreven in het beeldbestek omgevingsbeheer onderhoud openbare ruimte. In 2005 is de implementatie van het groenbeheersysteem in samenhang met het wegen- en rioolbeheersysteem afgerond. In 2016 wordt het beheersysteem vervangen door een volledig integraal systeem, geheel gekoppeld aan de nieuwe BGT (Basisregistratie Grootschalige Topografie) van Ermelo. Op basis van de voor de invoering noodzakelijke groeninventarisatie is de groenstructuurvisie herzien in 2004 en in het voorjaar van 2005 is het groenbeheersplan herzien. Met het stedelijk groen dient de vitale en groene identiteit van de gemeente te worden benadrukt/versterkt. De groenelementen langs de (hoofd)wegen dragen door begeleiding en accentuering bij aan een gewenste heldere infrastructuur binnen de gemeente. Onderhoud van dit groen is dan ook belangrijk en is met name gericht op instandhouding. Het groen in het centrum en op de begraafplaats wordt op "B"-niveau onderhouden en de overige gebieden op "C"-niveau. Speelvoorzieningen Het onderhoud van speelplaatsen en –toestellen is gebaseerd op het speelruimteplan "Speelruimte in Ermelo deel 1". Het gaat hierbij om cyclisch onderhoud en structurele vervanging, herinrichten van bestaande speelvoorzieningen en aanleggen van nieuwe speelvoorzieningen in nieuwe buurten. Hierbij wordt nadrukkelijk aandacht besteed aan de aspecten schoon, heel en veilig. Landschapsbeheer Het beheer van de buitengebieden is vastgelegd in het LandschapsOntwikkelingsPlan (LOP). De doelstelling van het LOP is om met behulp van een consequente uitvoering van beleid de kwaliteit van het landschap te verbeteren. Bossen Voor het beheer van de verschillende bossen ligt de nadruk op een beheer waarbij veel gebruik wordt gemaakt van natuurlijke processen (onder andere natuurlijke verjonging naast plantwerk op kleine schaal). Dit komt tot uitdrukking door minder verzorging en bewerken, waardoor het uiterlijk van de bossen langzaam zal veranderen. De structuur van het bos wordt hierdoor gevarieerder en aantrekkelijker voor de natuur en de recreant. In 2008 is het beheersplan voor onze grotere boscomplexen (in totaal circa 650 ha) vastgesteld. De basis voor dat plan wordt gevormd door Europees en rijksbeleid, alsmede provinciaal en eigen gemeentelijk beleid (onder andere de lange termijnvisie voor de bossen). Ook de beginselen van het Forest Stewardship Council (FSC) zijn er in meegenomen. Het beheersplan schetst de kaders waarbinnen het beheer gevoerd moet worden (onder andere ten aanzien van houtoogst en natuur). Heide Voor het beheer van de heidevelden (in totaal ± 1.000 ha) ligt de nadruk op een relatief intensief cyclisch patroonbeheer (maaien, plaggen), gecombineerd met procesbeheer (extensieve begrazing). Het uitgangspunt is dat de heide daadwerkelijk heide blijft en qua structuur en soortenrijkdom verder ontwikkeld wordt. Mede als gevolg van een doelstelling in het kader van een ontvangen SNL-subsidie om bepaalde dier- en plantensoorten te behouden, zijn hiertoe specifieke beheersmaatregelen getroffen (in de vorm van maaien, plaggen, begrazing met schapen of koeien en het verwijderen van boompjes). Natuurterreinen Voor het staatsnatuurmonument De Leemputten (totaal ca. 30 ha) is er het afzonderlijk Beheersplan De Leemputten 2003-2008 (opgesteld in 2003). Het is een gebied met een bijzondere wettelijke status waarvoor een specifiek beheerregime geldt. In 2008 liep het plan af en het moet herzien worden. Deze herziening zal in 2016 plaatsvinden. Wat heeft het gekost
Exploitatie (bedragen x € 1.000,00) Omschrijving
Begraafplaats Openbaar Groen Speelvoorzieningen Bossen, heide en natuurterreinen Totaal onderhoudslasten aandachtsgebied Groen
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
Rekening 2014
Primitieve begroting 2015
Begrotingswijzigingen 2015
Begroting 2015 na wijziging
Jaarstukken 2015
Saldo 2015
97
95
-22
73
111
38 N
728
551
130
681
720
39 N
30
29
0
29
30
1N
124
117
65
182
190
8N
979
792
173
965
1.051
86 N
82
Gemeente Ermelo
2.2.3.5
Aandachtsgebied: Gebouwen
Algemene doelstelling onderhoud gebouwen De gemeente Ermelo wil een doelmatig en adequaat beheer van de gemeentelijke gebouwen alsmede enkele private en semi-publieke gebouwen en accommodaties teneinde de toegankelijkheid en veiligheid van die gebouwen en accommodaties te garanderen. De gemeente streeft daarbij naar toegankelijkheid van alle gebouwen in 2015, ook en juist voor burgers met een beperking, conform de visie "Ermelo, Onbelemmerd en Zorgzaam" en de daarmee samenhangende BTB-gedachte. Onder de categorie "gebouwen" wordt gerekend ▪ ▪ ▪ ▪
Gebouwen (inclusief daarbij behorende terreinen); Installaties; Monumentenzorg; Buitensportaccommodaties.
Beleid en beheersmatige uitgangspunten zijn vastgelegd in
Omschrijving
Vastgesteld in
Actueel
Meerjarenonderhoudsplan gebouwen 2016-2065
2016
ja
Meerjarenonderhoudsplan gebouwen 2012-2021, voor zover de gebouwen niet zijn meegenomen in het Meerjarenonderhoudsplan gebouwen 2016-2065
2016 (verlengd)
ja
Samenvatting van de wijze waarop het wordt uitgevoerd Voor nagenoeg alle gemeentelijke en tevens een aantal private en semi-publieke gebouwen wordt één keer in de drie jaar een meerjarenonderhoudsplan (MOP) opgesteld. Het opstellen van een meerjarenonderhoudsplan voor het voortgezet en openbaar onderwijs vindt in eigen beheer plaats door het schoolbestuur. In de tussenliggende jaren wordt namens de gemeente een inspectie verricht of geplande werkzaamheden zijn uitgevoerd. Uitgangspunt is dat de (gemeentelijke) gebouwen op een adequate wijze worden onderhouden. De jaarlijkse kosten van onderhoud en groot onderhoud zijn op basis van het meerjarenonderhoudsplan in de programmabegroting verwerkt. Wat heeft het gekost
Exploitatie (bedragen x € 1.000,00) Omschrijving
Rekening 2014
Primitieve begroting 2015
Begrotingswijzigingen 2015
Begroting 2015 na wijziging
Jaarstukken 2015
Saldo 2015
Gemeentewerf
14
14
0
14
31
17 N
Gemeentehuis
82
82
8
90
90
0
Gebouwen Begraafplaats
5
5
0
5
13
8N
Muziektent
0
2
0
2
0
-2 V
Toren Oude Kerk
3
5
0
5
2
-3 V
Gebouwen onderwijs
59
51
-33
18
6
-12 V
Gebouwen sport
85
85
0
85
85
0
Private accommodaties
75
46
0
46
46
0
Gebouwen Dialoog en Leemkuul
30
30
0
30
30
0
't Palet
11
11
0
11
11
0
Brandweerkazerne
18
18
0
18
18
0
Gebouwen algemeen
16
12
15
27
17
-10 V
Het Pakhuis
-
7
0
7
7
0
398
368
-10
358
356
-2 V
Totaal onderhoudslasten aandachtsgebied Gebouwen
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
83
Gemeente Ermelo
2.2.4
Paragraaf Financiering
2.2.4.1
Algemene informatie
Deze paragraaf geeft inzicht in het (verwachte) risicoprofiel van onze gemeente op het terrein van financieringsaspecten. 2.2.4.2
Financieringspositie
De verhouding vlottende en vaste financiering Jaar
Bron
Vlottende financiering (x € 1.000,00)
Vaste financiering (x € 1.000,00)
Verhouding
2011 2012
Rekening 2011
0
13.164
0%
Rekening 2012
0
12.114
0%
2013
Rekening 2013
0
11.056
0%
2014
Rekening 2014
0
10.026
0%
2015
Jaarstukken 2015
0
8.971
0%
Bij een normale rentestructuur (het rentepercentage van de vlottende schuld is lager dan het rentepercentage van de vaste schuld) zullen wij zonodig tot aan de kasgeldlimiet vlottend financieren, om onze rentelasten zo laag mogelijk te houden. De bovenstaande saldi zijn inclusief bedragen voor waarborgsommen en zekerheidstellingen. 2.2.4.3
Liquiditeitspositie
Liquiditeiten Ermelo bankiert enkel bij betrouwbare banken. De stand van de overtollige liquide middelen bedroeg per balansdatum € 13.200.000,00. Door de inwerkingtreding van schatkistbankieren (zie verder het onderdeel "Beleggingen en schatkistbankieren") worden overtollige gelden met ingang van medio december 2013 aangehouden in de Nederlandse schatkist. Het aantrekken van langlopende leningen is in 2015 niet noodzakelijk geweest. De financieringsbehoefte gedurende 2015 is opgevangen met een positieve stand op de rekening courant en het saldo van schatkistbankieren. Gebruik van kasgeldleningen is tevens niet noodzakelijk geweest. Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet geeft het maximumbedrag aan dat een gemeente vlottend mag financieren. Deze limiet is van toepassing op de financiering van investeringen met kort geld (korter dan 1 jaar). In de wet Fido wordt de kasgeldlimiet voor een bepaald jaar berekend door middel van een, door de Minister van Financiën vastgesteld, percentage van het begrotingstotaal van het respectievelijke jaar. De gemiddelde netto-vlottende schuld mag niet meer zijn dan 8,5% van het begrotingstotaal. Voor 2015 is de kasgeldlimiet voor de gemeente Ermelo berekend op afgerond € 6.772.000,00. Wordt de kasgeldlimiet langdurig overschreden dan moet een gemeente haar vlottende schuld omzetten in vaste schuld. De gemiddelde netto vlottende schuld per kwartaal mag de kasgeldlimiet niet overschrijden. Het toezicht op de kasgeldlimiet vindt plaats door de provincie via de paragraaf Financiering in de begroting (vooraf) en in de rekening (achteraf). De gemeente Ermelo is gedurende 2015 binnen de kasgeldlimiet gebleven (zie de volgende tabel). Wij zullen waar nodig, binnen de grenzen van de kasgeldlimiet, vlottende middelen (kasgeld en debetstand rekening courant BNG) gebruiken ter dekking van onze financieringsbehoefte. Voor de financiering maken wij gebruik van een financieringsovereenkomst met de BNG.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
84
Gemeente Ermelo
Bedragen x € 1.000,00 (per eerste van de maand)
1e kw.
2e kw.
3e kw.
4e kw.
1
Vlottende (korte) schuld
maand 1
0
248
0
0
maand 2
0
0
0
0
maand 3
0
0
4
0
2
Vlottende middelen
maand 1
9.229
9.683
14.472
17.610
maand 2
5.796
10.890
17.987
18.089
maand 3
8.994
10.917
19.784
17.390
3
Netto vlottende schuld (+)/
maand 1
-9.229
-9.435
-14.472
-17.610
Overschot vlottende middelen (-) (1-2)
maand 2
-5.796
-10.890
-17.987
-18.089
maand 3
-8.994
-10.917
-19.780
-17.390
4
Gemiddelde netto vlottende schuld (+)/
Gemiddeld overschot vlottende middelen (-)
-8.006
-10.414
5
Kasgeldlimiet
6.772
6.772
6a
Ruimte onder kasgeldlimiet (5-4)
14.778
17.186
6b
Overschrijding van de kasgeldlimiet (4-5)
Berekening kasgeldlimiet:
-17.413 6.772
6.772
24.185
7
Begrotingstotaal
79.670
8
Het bij ministeriële regeling vastgestelde percentage
8,5%
9
Kasgeldlimiet: (7) x (8) / 100
6.772
2.2.4.4
-17.696
24.468
Renteontwikkelingen en renterisicobeheer
Renteontwikkelingen 2015 Voor kort geld (geldmarkt) wordt de 3 maands euribor als benchmark gehanteerd. Voor lang geld (kapitaalmarkt) wordt het gemiddelde rentepercentage over de laatste 10 jaar van 10-jarige leningen van meerdere aanbieders gehanteerd. De korte rente heeft vanaf 2008 een enorme duikvlucht genomen. In 2008 is een daling ingezet die zich in 2009 explosief heeft doorgezet. In december 2008 bevond de korte rente zich nog net onder de 4%. Eind december 2009 bevond de korte rente zich net boven de 0,70%. In 2012 en 2013 is de korte rente weer gestaag gezakt naar een niveau tussen de 0,20% en 0,30%. Eind 2014 was de korte rente nog verder gezakt naar een niveau van onder de 0,10%. Medio 2015 ontstond er bijzondere situatie. Toen zakte de 3 maands euribor onder de 0 lijn, wat inhoudt dat er door banken betaald moest worden om geld uit te zetten. Onder invloed van de Europese Centrale Bank zal de rentestand naar onze verwachting nog een langere periode laag/negatief blijven. In de kadernota wordt het percentage voor de langlopende rente, onder andere het interne rekenpercentage, voor het volgende begrotingsjaar bepaald. In de Kadernota 2014 is het percentage voor het begrotingsjaar 2015 op 3,75% vastgesteld. Bij een (langdurige) afwijking van 0,50% naar boven en naar beneden wordt dit percentage bijgesteld. In 2014 heeft het werkelijke, lange rentepercentage (benchmark enkele grote banken) zich (ruimschoots) onder deze bandbreedte bewogen. Ook hier geldt een verwachting dat dit percentage laag blijft. Bij de Kadernota 2017 wordt het percentage voor het begrotingsjaar 2017 vastgesteld, waarbij met deze ontwikkeling van de rente rekening wordt gehouden.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
85
Gemeente Ermelo
Portefeuille langlopende geldleningen De portefeuille van de langlopende geldleningen bevat eind 2015 een drietal leningen. Alle leningen hebben een oorspronkelijke rentevaste looptijd van 20 jaar, met een jaarlijks gelijke aflossing. Op deze wijze worden een laag renterisico en relatief lage rentelasten verkregen. Instelling
Rentepercentage
Bedragen per Datum laatste 31 december 2015 Aflossing (x € 1.000,00)
1a
BNG
4,415
2.000 1 juli 2023
1b
BNG
4,415
2.000 1 juli 2023
2
BNG
4,325
2.700 1 april 2024
3
BNG
3,820
2.250 15 december 2024
Totaal
8.950
Renterisiconorm Met de berekening van de renterisiconorm wordt inzichtelijk gemaakt hoeveel de gemeente in elk jaar risico loopt ten aanzien van de rente van dat jaar. Simpel gezegd worden de aflossingen en de renteherzieningen gerelateerd aan het begrotingstotaal. In 2009 is de Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden (Ruddo) ingesteld. Met ingang van het begrotingsjaar 2009 wordt de renterisiconorm gekoppeld aan het begrotingstotaal in plaats van aan het saldo van de langlopende leningen, zodat het renterisico direct is gerelateerd aan het budgettaire risico. Hoe meer de aflossing van de schuld in tijd gespreid wordt, hoe minder gevoelig de begroting is voor renteschokken bij herfinanciering. Het toezicht op de renterisiconorm vindt plaats door de provincie. Het renterisico mag de renterisiconorm in beginsel niet overschrijden. De toetsing vindt plaats via de paragraaf financiering in de begroting (vooraf) en de jaarrekening (achteraf). Uit de onderstaande tabel blijkt dat wij in 2015 onder de renterisiconorm zijn gebleven. Renterisiconorm (bedragen x € 1.000,00)
1
Renteherzieningen
2
Aflossingen
1.050
3
Renterisico (1+2)
1.050
4
Renterisiconorm
15.934
5a (4>3)
Ruimte onder risiconorm
14.884
5b (3>4)
Overschrijding renterisiconorm
Berekening renterisiconorm
4a
Begrotingstotaal 2015
4b
Bij ministeriële regeling vastgesteld percentage
4 = 4a * 4b
Renterisiconorm
2.2.4.5
0
0 79.670 20% 15.934
Koersrisico
Beleggingen en schatkistbankieren De verkoop van de aandelen NUON heeft in 2009 een grote kasstroom met zich meegebracht. Eind september 2009 is een bedrag van € 12.000.000,00 langdurig belegd bij de Rabobank in drie gelijke deposito’s met een looptijd van respectievelijk 5 jaar (vrijval 1 oktober 2014), 10 jaar (vrijval 1 oktober 2019) en 15 jaar (vrijval 1 oktober 2024). Rekening houdend met de vrijval van € 4.000.000,00 per 1 oktober 2014 resteert van deze belegging nog € 8.000.000,00. Per 1 juli 2011 is een bedrag van € 5.000.000,00 belegd bij de Rabobank met een looptijd van 8 jaar (vrijval 1 juli 2019).
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
86
Gemeente Ermelo
Hieronder is een tabel opgenomen met nog lopende beleggingen (deposito's): Belegging
Bedrag (x € 1.000,00)
Loopt tot
Rendement
Doelspaarrekening
5.000
1 juli 2019
4,000%
Deposito
4.000
1 oktober 2019
3,863%
Deposito
4.000
1 oktober 2024
4,363%
Totaal
13.000
In het Begrotingsakkoord 2013 is afgesproken dat decentrale overheden in 2013 verplicht worden om deel te nemen aan schatkistbankieren. Medio december 2013 is schatkistbankieren officieel in werking getreden. Alle vrij beschikbare tegoeden, minus een kleine buffer (het drempelbedrag), van decentrale overheden worden nu aangehouden in de Nederlandse schatkist. Overigens blijft Ermelo gewoon eigenaar van de gelden. Uit de alinea "benutting drempelbedrag schatkistbankieren" blijkt dat wij over 2015 niet boven het toegestane drempelbedrag zijn uitgekomen. Transacties vanaf 4 juni 2012 (18:00 uur) vielen onder het regime van schatkistbankieren. Beleggingen vóór deze datum van 4 juni 2012 worden gerespecteerd en kunnen normaal aflopen. Oude contracten hoeven dus niet opengebroken te worden. Op het vrijvalmoment van oude beleggingen (zie hierboven) worden de vrijkomende bedragen naar de schatkist overgeboekt, dan wel zijn zij beschikbaar voor het doen van betalingen. 2.2.4.6
Samenvattend
Door de aanwezigheid van een aantal laagrentende geldleningen zonder mogelijkheid tot renteaanpassing, het toepassen van het uitgangspunt dat enkel zaken wordt gedaan met betrouwbare financiële instellingen, een adequate, beschreven administratieve organisatie van de financieringswerkzaamheden beoordelen wij de risico's die met financiering samenhangen voor onze gemeente als gering.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
87
Gemeente Ermelo
2.2.5
Paragraaf Bedrijfsvoering
2.2.5.1
Algemene informatie
De algemene doelstelling is een doelmatige bedrijfsvoering waarin kostenbewustzijn, een efficiënte organisatiestructuur en een organisatiecultuur van samen werken en samenwerken in balans zijn. 2.2.5.2
Wat heeft het gekost
Budgettaire uitkomst exploitatie
Budgettaire uitkomst exploitatie (bedragen x € 1.000,00) saldo 2014
lasten 2015
baten 2015
saldo 2015
Primitieve begroting Begrotingswijzigingen Begroting na wijziging
0 0 0
15.690 530 16.220
-15.690 530 -16.220
0 0 0
Jaarstukken
0
15.997
-15.997
0
Saldo jaarstukken en begroting
0
-223 V
223 N
0
Cijfermatige analyse saldo Jaarstukken 2015 ten opzichte van Begroting 2015 (bedragen x € 1.000,00) saldo ▪
Rekeningsaldobestemmende posten: Gedifferentieerde beloning Werkbudget Financiën Digitalisering dossiers Centraal opleidingsbudget Meerinzicht Onderhoudsplan gemeentelijke en private gebouwen Inspectie elektrische installaties MOP Verhuur gemeentehuis Adviezen en onderzoek Ipads en tablets
-44 -40 -25 -74 -53 -11 -13 -10 -35 -45
V V V V V V V V V V
Centrale personeelsbudgetten ▪ Het onderdeel salariskosten, overwerk (beiden exclusief bestuursorganen), voormalig personeel en inhuur leidt tot een nadeel. Dit betreft meerdere voor- en nadelen bij alle onderdelen/afdelingen binnen de organisatie ▪ Cultuurtraject en managementondersteuning: in 2015 zijn er minder activiteiten geweest op dit onderdeel dan voorzien was ▪ Op rechtskundige bijstand zit een nadeel met name ontstaan door een verhoging van de verzekeringspremie ▪ Op werving en selectie zit een voordeel omdat er zich nauwelijks in te vullen vacatures hebben voorgedaan ▪ Op een aantal posten (arbeidsomstandigheden, cafetariamodel en stagevergoeding) zijn de uitgaven lager uitgevallen. In 2016 zal de hoogte van de ramingen opnieuw worden beoordeeld
49 N -15 V 14 N -18 V -33 V
Streekarchivariaat ▪ In 2015 heeft er binnen het Streekarchivariaat een kleine reorganisatie plaatsgevonden resulterende in extra incidentele kosten
62 N
Financiën ▪ Kosten voor beheer van het verzekeringspakket zijn lager uitgevallen. In 2016 zullen de ramingen op het terrein van verzekeringen opnieuw worden beoordeeld, ook al omdat een contract is aangegaan met een andere verzekeringsmakelaar
-20 V
Automatisering ▪ Dit betreft een eenmalige afschrijving als gevolg van niet meer in gebruik zijnde software
99 N
Overige afwijkingen per saldo
-11 V
Totaal saldo 2015
-223 V
Investeringen 2015 Investeringen (bedragen x € 1.000,00) Begroting 2015
Jaarstukken 2015
Toelichting
Door te schuiven kredietbedrag
Vervanging dienstwagens
51
43
naar 2016
7
Gemeentehuis: meubilair
119
50
naar 2016
69
Gemeentehuis: vloerbedekking
10
0
naar 2016
10
Gemeentehuis: installaties (MOP)
16
15
afsluiten
Software raad en college
11
12
afsluiten
207
120
86
Totaal investeringen 2015
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
88
Gemeente Ermelo
2.2.6
Paragraaf Verbonden partijen
2.2.6.1
Algemene informatie
Verbonden partijen zijn privaatrechtelijke (naamloze en besloten vennootschap, stichting, vereniging en coöperatie) of publiekrechtelijke (gemeenschappelijke regeling) organisaties waarin de gemeente een belang heeft. Dit moet een bestuurlijk én financieel belang zijn. Vanwege bestuurlijke, beleidsmatige en/of financiële belangen en mogelijk dito risico's is het gewenst dat in de begroting en rekening aandacht wordt besteed aan derde rechtspersonen, waarmee de gemeente een bestuurlijke én financiële band heeft. Het is dus niet de bedoeling van de wet om over alle partijen waarmee de gemeente op enigerlei wijze verbonden is, in deze paragraaf te informeren. Het wettelijk criterium is gelegd bij die partijen waar de gemeente een bestuurlijk én een financieel belang in heeft. Een "bestuurlijk belang" betekent dat de gemeente op enigerlei wijze zeggenschap heeft, hetzij omdat de gemeente een zetel in het bestuur heeft, hetzij omdat de gemeente mee kan stemmen. Met "financieel belang" wordt bedoeld dat de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld die ze kwijt is in geval van faillissement van de verbonden partij en/of als financiële problemen bij de verbonden partij verhaald kunnen worden op de gemeente. Onder "financiële informatie" staat in de kolom Begroting 2015 bij de regels Eigen vermogen, Vreemd vermogen en Resultaat n.v.t. In de begrotingen van deze verbonden partijen worden deze gegevens niet opgenomen. Het belang van deze paragraaf schuilt in het bijzonder in het feit dat een aantal van de verbonden partijen beleid uitvoert dat in principe ook door de gemeente zelf uitgevoerd kan worden. De gemeenteraad heeft daarbij een kaderstellende en controlerende taak op de kernvraag, namelijk of de doelstellingen van de verbonden partijen nog steeds overeenkomen met de doelstellingen van de gemeente of dat de doelstellingen van de gemeente via de verbonden partijen gerealiseerd worden. Het ligt voor de hand dat lokale overheden profijt hebben bij het uitbesteden van bepaalde taken. Zo beschikken verbonden partijen over de juiste kennis, deskundigheid en specialisatie om dergelijke taken effectief en efficiënt uit te voeren. Dit bevordert de kwaliteit van de uitbestede taken, waardoor kosten vaak kunnen worden verminderd. Uiteraard dient de lokale overheid die een deel van haar taken uitbesteedt erop te kunnen vertrouwen dat de betreffende verbonden partij deze activiteiten goed en zorgvuldig beheerst. Immers, de betreffende lokale overheid blijft verantwoordelijk voor de taak die een verbonden partij uitoefent. Samenwerking met een verbonden partij kan de volgende voordelen opleveren: ▪ Risicospreiding: (financiële) risico's worden met andere partijen gedeeld; ▪ Efficiëntievoordeel: door samenwerking met bijvoorbeeld andere lokale overheden; ▪ Kennisvoordeel: de lokale overheid kan gebruik maken van kennis waarover zij zelf niet beschikt; ▪ Continuïteit: door meer schaalgrote te creëren, is de organisatie niet afhankelijk van de kennis van individuen; ▪ Katalysatorfunctie: activiteiten kunnen versneld op gang worden gebracht door samenwerking met publieke of ▪
private organisaties; Bestuurlijke kracht en effectiviteit: door samenwerking ontstaat een sterkere bestuurlijke kracht en grotere effectiviteit.
Inzicht is daarbij nodig in het budgettaire beslag en de financiële risico's die de gemeente met verbonden partijen kan lopen. Deze vraag kan óf bij het desbetreffende raadsprogramma worden gesteld óf in het kader van de paragraaf Verbonden partijen. In deze paragraaf zijn ook de beleidsregels vermeld waaraan voldaan moet worden indien de raad of het college deel wenst te gaan nemen in of overweegt een verbonden partij op te richten. Verder wordt in deze paragraaf ieder jaar een beeld gegeven van onder andere te verwachten dividenden, risicoanalyses en andere belangrijke ontwikkelingen ten aanzien van de genoemde verbonden partijen.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
89
Gemeente Ermelo
De beleidsregels Onderstaand worden de beleidsregels opgesomd die in acht genomen moeten worden alvorens een verbinding wordt aangegaan met een derde rechtspersoon, waarin de gemeente een bestuurlijk én financieel belang krijgt of neemt. 1
2
3 4 5 6 7 8
Een besluit tot deelname in of oprichting van een derde rechtspersoon waarin de gemeente een bestuurlijk én financieel belang krijgt of neemt, vermeldt expliciet de redenen en de motieven waarom de uitvoering van het gemeentelijk beleid daarmee beter is gediend; Een besluit bevat een motivering waarom in dat geval de gekozen vorm de meest geëigende vorm is (soort privaatrechtelijke of publiekrechtelijke rechtsvorm), waarbij wordt gemotiveerd waarom een publiekrechtelijke rechtsvorm niet kan (een publiekrechtelijke rechtsvorm geniet dus in principe de voorkeur); Een besluit bevat een beschrijving waaruit het publieke belang bestaat; Een besluit bevat een beschrijving waaruit het financiële belang bestaat; Een besluit bevat een beschrijving van de risico's die aan de betreffende verbonden partij zijn verbonden en welke beheersmaatregelen daarvoor genomen worden; Een besluit bevat een beschrijving van de te leveren prestaties in meetbare kwantiteit en kwaliteit; Een besluit bevat een beschrijving op welke wijze de verbonden partij verantwoording aflegt; Het college geeft de raad door middel van de paragraaf Verbonden partijen jaarlijks inzicht in het aantal verbonden partijen en welke ontwikkelingen zich daarin voltrekken en welke risico's worden onderkend.
Naam verbonden partij
Gevestigd
Gemeenschappelijke regeling
GGD Noord- en Oost- Gelderland (NOG)
Apeldoorn
Meerinzicht (MIZ)
Ermelo
OmgevingsDienst Noord-Veluwe (ODNV)
Harderwijk
Regio Noord-Veluwe (RNV)
Harderwijk
Samenwerkingsverband Regionale Vuilverwerking "Ullerberg" (ReVu)
Ermelo
Sociale Dienst Veluwerand (SDV)
Harderwijk
Streekarchivariaat Noordwest-Veluwe
Elburg
Veiligheidsregio Noord en Oost Gelderland (VNOG)
Apeldoorn
Aandelenbezit (% belang)
Alliander N.V.
Arnhem
Nuon Energy N.V. ( tot 1 juli 2015)
Arnhem
N.V. Bank Nederlandse Gemeenten
Den Haag
Leisurelands
Arnhem
Vitens N.V.
Velp
Coöperatie
Coöperatie Gastvrije Randmeren
Harderwijk
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
90
Gemeente Ermelo
2.2.6.2
Overzicht Verbonden Partijen
Gemeenschappelijke regeling Verbonden partij:
GGD Noord- en Oost- Gelderland (GGD NOG)
Algemene informatie
Vestigingsplaats:
Apeldoorn
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
De heer A.L. Klappe
Contactambtenaar:
Mevrouw P.A. Beelen-Mostert
Openbaar belang:
De GGD NOG is een samenwerkingsverband tussen 22 gemeenten in de provincie Gelderland. De GGD NOG heeft als doel de gemeenschappelijke belangen van de gemeenten te behartigen op het terrein van de publieke gezondheidszorg zoals in de samenwerkingsregeling van de GGD NOG is opgenomen. De taken van de GGD NOG zijn omschreven in artikel 5 van de samenwerkingsregeling GGD NOG. Nadere informatie hierover is raadpleegbaar via de website van de GGD NOG. Een opsomming van de preventieve en uitvoerende taken, genoemd in de artikelen 2, 4, 5, 5a, 6 en 7 van de Wet publieke gezondheid zijn: ▪ vaccinaties, medische milieukundige zorg, jeugdgezondheidszorg (4-19 jarigen), ouderengezondheidszorg, infectieziektebestrijding, epidemiologie, gezondheidsbevordering, bevolkingsonderzoeken en beleidsadvisering; ▪ het uitbrengen van hygiëne-adviezen aan instellingen; ▪ het uitvoeren van inspecties bij kinderopvang en peuterspeelzalen als bedoeld in de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen; ▪ het uitbrengen van medisch-milieukundige adviezen; ▪ het vaccineren en voorlichten van reizigers; ▪ het verrichten van taken op het terrein van de forensische geneeskunde; ▪ het verzorgen van cursussen en trainingen op gezondheidsgebied; ▪ het uitvoeren van taken op het terrein van de volksgezondheid, die van een GGD verwacht mogen worden ten behoeve van de gemeenten, personen, instellingen en organisaties.
Aard:
Gemeenschappelijke regeling
Beleidsinformatie
Verbonden programma/speerpunt uit de Ermelose begroting:
Programma Samenleven Speerpunt Implementatie en borging Jeugdwet en speerpunt Implementatie en borging Wmo
Ontwikkelingen:
In 2016 worden de dialoogsessies over de positionering van de integrale jeugdgezondheidszorg voortgezet. Daarnaast vindt voortgang plaats op onderzoek naar een nieuwe balans in basis en maatwerktaken. Deze koersbepalingen zijn leidend voor een helder financieel meerjarenperspectief. In 2016 worden keuzes gemaakt. Bij de afweging van deze keuzes wordt nagegaan wat de inhoudelijke, financiële en juridische consequenties zijn. Dit moet volgens planning leiden tot besluitvorming door het Algemeen Bestuur van de GGD NOG in april 2016.
Risico:
De koersbepalingen hebben mogelijk gevolgen voor de bedrijfsvoering van de GGD NOG.
Financiële informatie
Boekjaar:
Rekening 2014
Begroting 2015
Jaarstukken 2015
Eigen vermogen
€ 3.501.000,00
n.v.t.
€ 2.948.000,00
Vreemd vermogen
€ 3.562.000,00
n.v.t.
€ 2.687.000,00
Resultaat
€ 237.000,00
n.v.t.
€ 224.000,00
Begrote bijdrage
€ 353.000,00
€ 349.000,00
€ 349.000,00
Realisatie bijdrage
€ 351.199,00
n.v.t.
€ 349.600,00
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
91
Gemeente Ermelo
Verbonden partij:
Meerinzicht
Algemene informatie
Vestigingsplaats:
Ermelo
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
De heer A.A.J. Baars, burgemeester
Contactambtenaar:
De heer C. Versluis
Openbaar belang:
Meerinzicht is een samenwerkingsverband op het gebied van bedrijfsvoeringstaken voor de gemeenten Ermelo, Harderwijk en Zeewolde. Het betreft de volgende bedrijfsvoeringstaken: ▪ informatisering en automatisering; ▪ personeel en organisatie (hrm); ▪ facilitaire zaken/documentaire informatievoorziening/gebouwbeheer/inkoop; ▪ belastingen, daaronder begrepen de heffing en invordering; ▪ financiën & administratie; ▪ juridische zaken; ▪ communicatie; ▪ gegevensmanagement.
Aard:
Gemeenschappelijke regeling
Beleidsinformatie
Meerinzicht faciliteert de bronorganisaties Ermelo, Harderwijk en Zeewolde, maar ook de Sociale Dienst Veluwerand, door advisering, uitvoering, beheer en administratie ten aanzien van genoemde bedrijfsvoeringstaken.
Verbonden programma/speerpunt uit de Ermelose begroting:
Programma Bestuur en Dienstverlening Speerpunt Intergemeentelijke samenwerking versterken
Ontwikkelingen:
De Gemeenschappelijke Regeling Meerinzicht is formeel op 1 januari 2014 van start gegaan. Het personeel voor de onderdelen I&A, HRM, Facilitair en Belastingen (de eerste fase) is per 1 januari 2015 binnen Meerinzicht geplaatst en de budgetten van de deelnemende gemeenten zijn per 1 januari 2015 naar Meerinzicht overgaan. Eind 2015 is gestart met de voorbereiding van de overgang van de overgebleven taken (tweede fase). Effectuering hiervan is voorzien op 1 januari 2017.
Risico:
Verbonden partij kan kampen met tekorten waardoor de gemeentelijke bijdrage zal moeten worden verhoogd.
Financiële informatie Boekjaar:
Rekening 2014
Begroting 2015
Eigen vermogen
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
Vreemd vermogen
n.v.t.
n.v.t.
€ 4.207.000,00
Resultaat
Jaarstukken 2015
n.v.t.
n.v.t.
€ 0,00
Begrote bijdrage
€ 150.000,00
€ 3.308.000,00
€ 3.308.000,00
Realisatie bijdrage
€ 179.000,00
n.v.t.
€ 3.307.000,00
Verbonden partij:
OmgevingsDienst Noord-Veluwe (ODNV)
Algemene informatie
Vestigingsplaats:
Harderwijk
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
De heer A.A.J. Baars, burgemeester
Contactambtenaar:
De heer G. Ilbrink
Openbaar belang:
De ODNV voert in samenwerking met de andere uitvoeringsdiensten in opdracht van de gemeenten en de provincie een deel van de taken vergunningverlening, toezicht en handhaving uit op het gebied van de fysieke leefomgeving in het kader van het omgevingsrecht.
Aard:
Gemeenschappelijke regeling
Beleidsinformatie
Verbonden programma/speerpunt uit de Ermelose begroting:
Programma Bestuur en Dienstverlening Speerpunt Intergemeentelijke samenwerking versterken
Ontwikkelingen:
De ODNV is opgericht in oktober 2012 en is formeel van start gegaan per 1 april 2013. De ODNV is gestart met de uitvoering van "Pakket 1 Basistakenpakket" en "Pakket 2 Overige inrichtingsgebonden milieutaken". In de loop van 2013 is daar "Pakket 3 Resterende milieutaken" aan toegevoegd. Vanaf 1 juli 2015 zijn ook de taken behandeling meldingen Activiteitenbesluit en toezicht op asbestverwijdering toegevoegd en worden deze uitgevoerd door de ODNV.
Risico:
Verbonden partij kan kampen met tekorten waardoor de gemeentelijke bijdrage zal moeten worden verhoogd. Om risico op gebied van imagoschade gemeente te voorkomen mag van het mandaat om te handhaven pas gebruik gemaakt worden na instemming bestuurder.
Financiële informatie * incl. VVGB-middelen (Verklaring Van Geen Bedenkingen) en Harmonisatietoeslagen Boekjaar:
Rekening 2014
Begroting 2015
Jaarstukken 2015
€ 668.011,00
n.v.t.
n.b.
€ 1.110.208,00
n.v.t.
n.b.
Resultaat
€ 585.036,00
n.v.t.
n.b.
Begrote bijdrage
€ 593.000,00
€ 599.000,00
€ 599.000,00
Realisatie bijdrage
€ 630.300,00
n.v.t.
€ 622.920,00
Eigen vermogen Vreemd vermogen
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
92
Gemeente Ermelo
Verbonden partij:
Regio Noord-Veluwe (RNV)
Algemene informatie
Vestigingsplaats:
Harderwijk
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
Mevrouw drs. E. Heutink-Wenderich
Contactambtenaar:
Mevrouw mr. A.H. van der Maat-Bosma
Openbaar belang:
De RNV is het samenwerkingsverband van de gemeenten Elburg, Ermelo, Harderwijk, Nunspeet, Oldebroek en Putten. De gemeenten Hattem, Heerde, Nijkerk, Zeewolde en Epe nemen op diverse terreinen ook deel aan de regionale samenwerking. Het samenwerkingsverband voert onder meer de volgende taken uit: ▪ het planmatig stimuleren en begeleiden van de sociaal-economische ontwikkelingen en de werkgelegenheid in het gebied; ▪ de begeleiding en coördinatie van het regionaal volkshuisvestingbeleid van de deelnemende gemeenten, waaronder begrepen de regionale woningbouwprogrammering; ▪ het planmatig stimuleren en begeleiden van de toeristisch-recreatieve ontwikkelingen in het gebied; ▪ de instandhouding van een dienst sociale werkvoorziening; ▪ het planmatig stimuleren, begeleiden, coördineren van ontwikkelingen op het gebied van afvalstoffenverwerking en het uitvoeren of zorgdragen voor uitvoering van afvalstoffenverwerking; ▪ het in stand houden en coördineren van de onderlinge samenwerking van de deelnemende gemeenten bij de milieu-hygiënische taakuitoefening en de verdeling van de door het rijk en de provincie aan het samenwerkingsverband toegekende algemene en projectgebonden subsidies en structurele financieringsstromen en de daaruit voortvloeiende rapportages; ▪ het coördineren en afstemmen van activiteiten op het terrein van de volwasseneneducatie; ▪ de uitvoering van bijzondere controle ter opsporing van misbruik en fraude in de sociale zekerheid, voor zover deze uitvoering is opgedragen aan de deelnemende gemeenten; ▪ de uitvoering van het taakveld leerlingzaken (de uitvoering van de Leerplichtwet en de Regionale Meld- en Coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten).
Aard:
Gemeenschappelijke regeling
Beleidsinformatie
Verbonden programma/speerpunt uit de Ermelose begroting:
Programma Ruimte & Infrastructuur / Speerpunt Woonvisie, Programma Samenleven / Speerpunt Implementatie en Borging Jeugdwet / Speerpunt Ombuiging Voorzieningen voormalige Wet Sociale Werkvoorziening, Programma Economie / Speerpunt Toerisme en recreatie / Speerpunt Vitale Vakantieparken, Programma Bestuur & Dienstverlening / Speerpunt Intergemeentelijke samenwerking versterken.
Ontwikkelingen:
Per 1 mei 2014 is de gemeenschappelijke regeling gewijzigd in een collegeregeling. Zowel het AB als het DB bestaat uit collegeleden. De voorzitter van de RNV is de burgemeester van de gemeente met de meeste inwoners, Harderwijk. Voor de uitvoering van het Regiocontract 2012-2015 was 2015 een belangrijk jaar. Eind 2015 moeten alle gemeentelijke en regionale projecten uitgevoerd en afgerond zijn. Uit het coalitieakkoord van de provincie Gelderland blijkt dat de provincie in de komende statenperiode niet meer gaat werken met de huidige opzet van de regio- en stadscontacten, maar met gebiedsgerichte opgaven. De colleges van de gemeenten Elburg, Ermelo, Harderwijk, Nunspeet, Oldebroek en Putten hebben ingestemd met een bestuursopdracht transformatie RNV 3.0 naar aanleiding van een bijeenkomst tussen colleges op 20 maart 2015 waarin over de aanbevelingen uit het rapport Sterk Bestuur in Gelderland is gesproken. Momenteel vinden gesprekken plaats tussen de burgemeesters van de RNV-gemeenten inclusief Hattem en Heerde over de inhoud van een mogelijk RNV 3.0. In 2015 is gewerkt aan de totstandkoming van de regionale omgevingsagenda. De provincie Gelderland draagt op 1 januari 2017 het OV-regiotaxi over aan de Gelderse regio's. In een samenwerkingsovereenkomst wordt vastgelegd op welke wijze provincie Gelderland en gemeenten de komende jaren (vanaf 1 januari 2017) de basismobiliteit willen organiseren. De gemeenten op de Noord-Veluwe moeten voorbereidingen treffen om de uitvoering per 1 januari 2017 over te kunnen nemen. Daarnaast wordt onderzocht of, en zo ja welke, andere vervoerstromen (leerlingenvervoer, Wmo-vervoer, AWBZ-vervoer, WSW-vervoer, openbaar vervoer en vrijwilligersvervoer of lokale initiatieven) kunnen worden toegevoegd. Het Dagelijks Bestuur van de RNV laat momenteel een onderzoek uitvoeren naar de basismobiliteit.
Risico:
Verbonden partij kan kampen met tekorten waardoor de gemeentelijke bijdrage zal moeten worden verhoogd.
Financiële informatie n.b.: niet bekend / * incl. € 539.816,00 taakveld afval Boekjaar:
Rekening 2014
Begroting 2015
Eigen vermogen
€ 3.738.542,00
n.v.t.
€ 3.873.696,00
€ 11.867.610,00
n.v.t.
€16.266.330,00
Vreemd vermogen Resultaat
Jaarstukken 2015
€ 303.219,00
n.v.t.
n.b.
Begrote bijdrage
€ 1.476.418,00
€ 1.020.000,00
€ 1.020.000,00
Realisatie bijdrage
€ 1.257.767,00
n.v.t.
*€ 1.074.104,00
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
93
Gemeente Ermelo
Verbonden partij:
Samenwerkingsverband Regionale Vuilverwerking "Ullerberg" (ReVu)
Algemene informatie
Vestigingsplaats:
Ermelo
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
De heer A.A.J. Baars, burgemeester
Contactambtenaar:
De heer R.J. Brouwer
Openbaar belang:
(Voorheen): De inrichting en exploitatie van een voor de gemeente noodzakelijke vuilnisstortplaats voor de verwerking van afvalstoffen gelegen in de zandgroeve op het landgoed Ullerberg aan de Jhr. Dr. C.J. Sandbergweg 115 te Ermelo. (Huidig) doel: In 2015 heeft de rechtbank uitspraak gedaan in de beroepszaak, die de ReVu tegen de provincie heeft aangespannen. Deze uitspraak betekent dat de ReVu € 365.000,00 (excl. rente) terugkrijgt. Zodra de provincie het geld heeft overgemaakt, wordt de procedure tot opheffing van de ReVu gestart.
Aard:
Gemeenschappelijke regeling
Beleidsinformatie
Ontwikkelingen:
De administratie van de ReVu blijft open tot de provincie het openstaande bedrag aan de ReVu heeft overgemaakt. Dit bedrag komt, na aftrek van de laatste kosten ten behoeve van het opheffen van de ReVu, ten gunste van de deelnemende gemeenten.
Risico:
Gering. De rechtbank heeft uitspraak gedaan. De provincie is gehouden aan deze uitspraak.
Financiële informatie
Rekening 2014
Begroting 2015
Jaarstukken 2015
€ 90.000,00
n.v.t.
-/- € 5.000,00
€ 0,00
€ 0,00
€ 0,00
-/- € 91.253,00
n.v.t.
n.b.
€ 0,00
-/- € 1.224,00
-/- € 1.224,00
Realisatie bijdrage
-/- € 1.531,00
n.v.t.
-/- € 1.224,00
Verbonden partij:
Sociale Dienst Veluwerand
Algemene informatie
Vestigingsplaats:
Harderwijk
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
Mevrouw drs. E. Heutink-Wenderich
Contactambtenaar:
De heer R. van Wijk
Openbaar belang:
Het handhaven van kwaliteit en continuïteit in de uitvoering van de voorzieningen voor inkomensondersteuning voor sociale zorg van individuele burgers, gericht op het verbeteren van hun zelfredzaamheid, uitstroom naar werk en/of sociale activering met het doel dat zij zoveel als mogelijk zelfstandig voorzien in de kosten van levensonderhoud en deelnemen aan het sociale leven. Het verbeteren van afstemming van vraag en aanbod van arbeid en sociale zorg. Concreet betekent dit: - beoordelen aanvragen voor en verstrekken van sociale uitkeringen; - inkopen en aanbieden van re-integratietrajecten; - uitvoeren van het armoedebeleid en bijzondere bijstand.
Aard:
Gemeenschappelijke regeling
Beleidsinformatie
Verbonden programma/speerpunt uit de Ermelose begroting:
Programma Samenleven Speerpunt Decentralisaties Wmo 2015
Ontwikkelingen:
Met de invoering van de Participatiewet gaan mensen met een arbeidsbeperking (Wajong en WSW) ook tot de doelgroep behoren. Als gevolg van de economische en financiële crisis wordt een toename verwacht van het aantal aanvragen om een sociale uitkering. Anderzijds bestaat hierdoor het risico dat de re-integratie-inspanningen minder rendement opleveren. Gevolg kan ook zijn dat de uitvoeringskosten toenemen. Voorbereidingen worden getroffen voor een nieuwe uitvoeringsorganisatie EHZ Sociaal Domein.
Risico:
Verbonden partij kan kampen met tekorten waardoor de gemeentelijke bijdrage zal moeten worden verhoogd.
Boekjaar: Eigen vermogen Vreemd vermogen Resultaat Begrote bijdrage
Financiële informatie Boekjaar:
Rekening 2014
Begroting 2015
Jaarstukken 2015
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
€ 2.712.000,00
n.v.t.
€ 3.265.000,00
Eigen vermogen Vreemd vermogen Resultaat
€ 0,00
n.v.t.
€ 0,00
Begrote bijdrage
€ 6.709.474,00
€ 6.430.286,00
€ 6.430.286,00
Realisatie bijdrage
€ 6.939.733,00
n.v.t.
€ 6.782.820,00
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
94
Gemeente Ermelo
Verbonden partij:
Streekarchivariaat Noordwest-Veluwe
Algemene informatie
Vestigingsplaats:
Elburg
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
De heer A.A.J. Baars, burgemeester
Contactambtenaar:
De heer ing. E.G.H. Grotenhuis
Openbaar belang:
De streekarchivaris beheert de naar de archiefbewaarplaatsen van de deelnemende gemeenten overgebrachte archiefbescheiden en houdt toezicht op het beheer van de niet overgebrachte archiefbescheiden.
Aard:
Gemeenschappelijke regeling
Beleidsinformatie
Ontwikkelingen:
De Archiefcommissie bekijkt momenteel de bemensing. Dit is inmiddels in de afrondende fase. De focus ligt nu op de geleverde kwaliteit en het vormgeven van de archiefinspectie.
Risico:
Verbonden partij kan kampen met tekorten waardoor de gemeentelijke bijdrage zal moeten worden verhoogd.
Financiële informatie:
Rekening 2014
Begroting 2015
Jaarstukken 2015
Eigen vermogen
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
Vreemd vermogen
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
Resultaat
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
€ 71.850,00
€ 96.000,00
€ 96.000,00
€ 101.900,00
n.v.t.
€ 130.690,00
Boekjaar:
Begrote bijdrage Realisatie bijdrage Verbonden partij:
Veiligheidsregio Noord en Oost Gelderland (VNOG)
Algemene informatie
Vestigingsplaats:
Apeldoorn
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
De heer A.A.J. Baars, burgemeester
Contactambtenaar:
Mevrouw. M. Baayen
Openbaar belang:
Ermelo valt onder de Veiligheidsregio Noord-Oost Gelderland voor de onderdelen brandweer en geneeskundige hulp bij rampen (GHOR). Binnen de VNOG functioneert het cluster Veluwe West, verantwoordelijk voor de organisatie van de brandweerzorg in Ermelo, Harderwijk, Nunspeet en Putten. Tevens wordt binnen de VNOG de crisisbeheersing ten aanzien van de gemeentelijke processen op regionaal niveau uniform vorm gegeven.
Aard:
Gemeenschappelijke regeling
Beleidsinformatie
Verbonden programma/speerpunt uit de Ermelose begroting:
Programma Bestuur & Dienstverlening Speerpunt Brandweer
Ontwikkelingen:
Het project MOED binnen de VNOG is in december 2014 formeel afgerond. De genomen besluiten zijn dusdanig dat de gemeenschappelijke regeling aangepast zal gaan worden. Door MOED verandert onder andere de organisatiestructuur en het financiële verdelingsmodel van de VNOG. De gemeenschappelijke regeling wordt momenteel herzien. Er wordt door alle partijen actief gewerkt aan een gedragen gemeenschappelijke regeling die voldoet aan de verhoudingen van de VNOG. Het traject loopt wel iets uit en zal waarschijnlijk in de 1e helft van 2016 afgerond worden. Tevens loopt het proces om tot een nieuw financieringsmodel te komen. Er worden 4 modellen uitgewerkt in samenspraak met financiële ambtenaren van de gemeenten. De concepten worden opgesteld. Het AB van de VNOG heeft besloten dat de effecten van het model pas meegenomen worden in de begroting 2017 en niet in de begroting van 2016. Hierdoor is tijd gecreëerd om een breed gedragen model uit te werken waarbij voldoende ruimte kan worden gemaakt voor inspraak en meedenken vanuit de gemeenten. In 2015 moest de regionale planvorming weer herzien worden (Risicoprofiel en Beleidsplan). Hiervoor was input van de gemeenten nodig. De gemeenten konden eventuele nieuwe of bestaande lokale risico's aandragen bij de VNOG.
Risico:
Met het implementeren van een vernieuwd financieringsmodel kan het risico zijn dat de huidige gemeentelijke bijdrage van de gemeente Ermelo niet meer voldoende is. De gemeentelijke bijdrage zal dan verhoogd moeten worden.
Financiële informatie n.b.: niet bekend Boekjaar:
Rekening 2014
Begroting 2015
Jaarstukken 2015
Eigen vermogen
€ 6.220.357,00
n.v.t.
n.b.
€ 32.575.992,00
n.v.t.
n.b.
Resultaat
€ 1.648.011,00
n.v.t.
n.b.
Begrote bijdrage
€ 1.258.000,00
€ 1.149.000,00
€ 1.149.000,00
Realisatie bijdrage
€ 1.173.150,00
n.v.t.
€ 1.233.900,00
Vreemd vermogen
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
95
Gemeente Ermelo
Aandelenbezit (% belang) Verbonden partij:
Alliander N.V.
Algemene informatie
Vestigingsplaats:
Arnhem
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
De heer A.A.J. Baars, burgemeester
Contactambtenaar:
De heer G.J. Koops
Openbaar belang:
Alliander is de elektriciteitsnetwerkbeheerder. Het elektriciteitsnetwerk dient in overheidshanden te blijven om zeker te stellen dat het elektra geleverd wordt.
Aard:
Aandelenbezit: 357.178 stuks (0,26% belang)
Beleidsinformatie
Ontwikkelingen:
Alliander is in 2009 ontstaan na de juridische splitsing van NV NUON in een netwerkbedrijf en een productie- en leveringsbedrijf. Wettelijk is vastgesteld dat de aandelen van het netwerkbedrijf in publieke handen dienen te blijven. Op 1 juli 2015 hebben de aandeelhouders ingestemd met een voorstel tot herverkaveling met als doel om energienetwerken zoveel als mogelijk langs bestuurlijke grenzen te organiseren en de elektriciteit en gas overlap daarbij te maximaliseren. Ermelo kan als kleine aandeelhouder feitelijk geen zelfstandige invloed uitoefenen op het functioneren van Alliander. Daarom wordt beleidsmatig en organisatorisch samengewerkt met de andere kleine(re) aandeelhouders via het NUVAL-platform (NUON, Vitens, Alliander). Het financiële belang voor Ermelo bestaat uit de dividenduitkering.
Risico:
Dividenduitkering kan tegenvallen.
Financiële informatie * dividend 2014 incl. 15% dividendbelasting (wordt teruggevraagd bij de Belastingdienst) Boekjaar:
Rekening 2014
Begroting 2015
Jaarstukken 2015
Eigen vermogen
€ 3.597.000.000,00
n.v.t.
n.b.
Vreemd vermogen
€ 4.093.000.000,00
n.v.t.
n.b.
€ 323.000.000,00
n.v.t.
n.b.
Begroot dividend
€ 326.000,00
€ 325.000,00
€ 325.000,00
Realisatie dividend
€ 326.400,00
n.v.t.
€ 325.300,00
Resultaat
Verbonden partij:
Nuon Energy N.V.
Algemene informatie
Vestigingsplaats:
Arnhem
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
De heer A.A.J. Baars, burgemeester
Contactambtenaar:
De heer G.J. Koops
Openbaar belang:
De deelneming komt voort uit een historisch gegroeid openbaar belang, waarbij overheden in het verleden verantwoordelijk waren voor de oprichting en instandhouding van de lokale of regionale energievoorziening.
Aard:
Aandelenbezit: 0 stuks
Beleidsinformatie
Ontwikkelingen:
Nuon Energy is ontstaan na de juridische splitsing van NV NUON in een netwerkbedrijf (Alliander) en een productie- en leveringsbedrijf. Gelijktijdig hebben de aandeelhouders besloten tot verkoop van NUON Energy aan Vattenfall. Deze verkoop heeft plaatsgevonden in 4 tranches in 2009, 2011, 2013 en in 2015. Per 1 juli 2015 heeft de gemeente Ermelo hierdoor geen aandelen NUON meer.
Risico:
Financiële informatie n.b.: nog niet bekend Boekjaar:
Rekening 2014
Begroting 2015
Jaarstukken 2015
Eigen vermogen
€ 2.655.000.000,00
n.v.t.
n.b.
Vreemd vermogen
€ 3.767.000.000,00
n.v.t.
n.b.
-/- € 191.000.000,00
n.v.t.
n.b.
Begroot dividend
€ 107.000,00
€ 162.000,00
€ 162.000,00
Realisatie dividend
€ 108.167,00
n.v.t.
€ 162.250,00
Resultaat
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
96
Gemeente Ermelo
Verbonden partij:
N.V. Bank Nederlandse Gemeenten
Algemene informatie
Vestigingsplaats:
Den Haag
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
De heer J. van Eijsden
Contactambtenaar:
De heer J.P.W. van Veldhoven
Openbaar belang:
Vanuit het oogpunt van het behartigen van het publieke belang, is de gemeente Ermelo gedeeltelijk in het bezit van de aandelen.
Aard:
Aandelenbezit: 75.075 stuks (0,13% belang)
Beleidsinformatie
Ontwikkelingen:
Als gevolg van de bankencrisis worden banken gedwongen het eigen vermogen aan te vullen. De BNG zal het vermogen dus voor een belangrijk deel moeten versterken uit de winst. Complicerende factor is dat de winst negatief wordt beïnvloed door de geïntroduceerde bankenbelasting. Eind 2015 heeft De Nederlandse Bank de BNG Bank als nationaal systeemrelevante bank aangemerkt. BNG Bank heeft een relatief hoge systeemrelevantescore vanwege haar relatief grote omvang en verwevenheid. Doordat BNG Bank als systeemrelevant is aangemerkt, dient de bank bovenop het minimaal vereiste kapitaal een systeemrelevantiebuffer aan te houden van 1% van de naar risico gewogen activa. Hieraan voldoet de bank overigens al ruimschoots.
Risico:
Dividenduitkering kan tegenvallen
Financiële informatie Boekjaar: Eigen vermogen
Rekening 2014
Begroting 2015
Jaarstukken 2015
€ 3.582.000.000,00
n.v.t.
n.b.
€ 149.923.000.000,00
n.v.t.
n.b.
€126.000.000,00
n.v.t.
n.b.
Begroot dividend
€ 95.000,00
€ 43.000,00
€ 43.000,00
Realisatie dividend
€ 95.300,00
n.v.t.
€ 42.800,00
Verbonden partij:
Leisurelands (voorheen RGV Holding B.V)
Algemene informatie
Vestigingsplaats:
Arnhem
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
De heer mr. J. van Eijsden
Contactambtenaar:
De heer R.J. Siepel
Openbaar belang:
Het voorzien in een breed scala aan recreatieve mogelijkheden, zowel op publiek terrein (bijvoorbeeld dagrecreatieterreinen) als ook op privaat terrein (bijvoorbeeld projectontwikkeling/beheer). Bij dit alles is aandacht voor de samenhang met de natuur en het "lokale erfgoed".
Aard:
Aandelenbezit
Beleidsinformatie
Ontwikkelingen:
De gemeente Ermelo is aandeelhouder van Leisurelands. De overige aandeelhouders zijn gemeenten op de Veluwe, het Rijk van Nijmegen, Achterhoek en Liemers. Op grond van een aandeelhoudersovereenkomst zijn de aandelen voor een periode van vijf jaar (tot 2015) niet verhandelbaar. Ook zal voor deze periode geen besluit worden genomen over uitkeren van dividend. De aandelen zijn "om niet" ontvangen en op de balans geactiveerd voor € 4.250,00. Met ingang van maart 2015 is "Leisurelands" de nieuwe merknaam van RGV Holding geworden. In 2016 dienen de aandeelhouders te besluiten over voortzetting of aanpassing van de aandeelhoudersovereenkomst, waaronder ook het hierin opgenomen dividendbeleid en de beperkingen op verhandelbaarheid van aandelen.
Risico:
Als maatschappelijke onderneming opereert Leisurelands op het snijvlak van het publieke en private domein. Binnen het vennootschapsrecht kan de gemeente Ermelo als aandeelhouder beperkt tot geen invloed uitoefenen op het door de directie gevoerde beleid.
Vreemd vermogen Resultaat
Financiële informatie n.b.: niet bekend Boekjaar:
Rekening 2014
Begroting 2015
Jaarstukken 2015
Eigen vermogen
€ 52.383.000,00
n.v.t.
n.b.
Vreemd vermogen
€ 20.154.000,00
n.v.t.
n.b.
€ 2.531.000,00
n.v.t.
n.b.
Resultaat
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
97
Gemeente Ermelo
Verbonden partij:
Vitens N.V.
Algemene informatie
Vestigingsplaats:
Velp
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
De heer A.A.J. Baars, burgemeester
Contactambtenaar:
De heer G.J. Koops
Openbaar belang:
Vanuit het oogpunt van het behartigen van het publieke belang voor de openbare drinkwatervoorziening is de gemeente Ermelo gedeeltelijk in het bezit van de aandelen.
Aard:
Aandelenbezit: 24.035 stuks (0,41% belang)
Beleidsinformatie
Ontwikkelingen:
Vitens is een naamloze vennootschap, waarvan de aandelen worden gehouden door gemeenten en provincies in haar verzorgingsgebied. De belangrijkste activiteiten van Vitens N.V. zijn het winnen, zuiveren en distribueren van drinkwater. De klein-aandeelhouders uit de provincie Gelderland en Flevoland trekken via het daartoe bedoelde platform "Nuval" samen op in de voorbereiding van de aandeelhoudersvergaderingen. Op deze wijze kan kennis beter worden ingezet en leggen de gezamenlijke klein-aandeelhouders meer gewicht in de schaal. De betreffende gemeenten zijn hiertoe middels een aandeelhoudersovereenkomst formele samenwerking aangegaan. In 2005 zijn preferente aandelen geconverteerd naar een achtergestelde lening. Vitens lost deze lening van € 1.611.200,00 af in 15 jaarlijkse termijnen van € 107.413,00. Per 31 december 2015 bedraagt het restantsaldo van deze lening € 645.000,00. Over het openstaande saldo wordt door Vitens een rente betaald.
Risico:
Dividenduitkering kan tegenvallen. Ten aanzien van het restantsaldo van de achtergestelde geldlening geldt dat de gemeente "achterin de rij komt te staan" bij faillissement van Vitens. Naast het vorenstaande loopt de gemeente risico over een gegarandeerde geldlening die Vitens in het verleden is aangegaan met een financier. De restantschuld waar Ermelo garant voor staat bedraagt per 31 december 2015 € 156.000,00.
Financiële informatie n.b.: nog niet bekend Boekjaar:
Rekening 2014
Begroting 2015
Jaarstukken 2015
€ 379.100.000,00
n.v.t.
n.b.
€ 1.292.500.000,00
n.v.t.
n.b.
€ 42.100.000,00
n.v.t.
n.b.
Begroot dividend
€ 65.000,00
€ 65.000,00
€.65.000,00
Realisatie dividend
€ 65.375,00
n.v.t.
€ 69.942,00
Eigen vermogen Vreemd vermogen Resultaat
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
98
Gemeente Ermelo
Coöperatie Verbonden partij:
Coöperatie Gastvrije Randmeren (voorheen Natuur- en Recreatieschap Veluwerandmeren)
Algemene informatie
Vestigingsplaats:
Ermelo
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
Mevrouw drs. E. Heutink-Wenderich
Contactambtenaar:
De heer K. Braamskamp
Openbaar belang:
De Coöperatie Gastvrije Randmeren is een samenwerkingsverband tussen 16 gemeenten die als doel heeft de kwaliteit van het natuur- en recreatiegebied Randmeren te verhogen en de robuustheid van het gebied te versterken. Het werkgebied van de Coöperatie Gastvrije Randmeren strekt zich uit van de Hollandse Brug tot Ketelbrug, een langgerekte merenreeks van ruim tachtig kilometer.
Aard:
Coöperatie
Beleidsinformatie
Verbonden programma/speerpunt uit de Ermelose begroting:
Programma Economie / Speerpunt Toerisme en recreatie en Speerpunt Strand Horst. Programma Bestuur en Dienstverlening / Speerpunt Intergemeentelijke samenwerking versterken.
Ontwikkelingen:
De Coöperatie Gastvrije Randmeren is op 21 november 2013 opgericht en wordt gevormd door de gemeenten Almere, Blaricum, Bunschoten, Dronten, Eemnes, Elburg, Ermelo, Harderwijk, Huizen, Kampen, Naarden, Nijkerk, Nunspeet, Oldebroek, Putten en Zeewolde. De coöperatie heeft de werkzaamheden van het Natuur- en Recreatieschap Veluwerandmeren overgenomen. Het schap is op 19 juni 2014 opgeheven. Naast het beheren en onderhouden van recreatieve voorzieningen en het promoten van het gebied, coördineert de coöperatie ook de uitvoering van de laatste projecten uit het Integrale Inrichtingsplan Veluwerandmeren, kortweg IIVR. Het gaat hierbij om inrichtingsmaatregelen, maatregelen die de vaarmogelijkheden voor de recreatievaart vergroten en natuurprojecten. Specifiek voor de gemeente Ermelo zijn het projecten Activiteitenterrein Horst en groene kruispunt Nuldernauw.
Risico:
n.v.t.
Financiële informatie Boekjaar:
Rekening 2014
Begroting 2015
Jaarstukken 2015
Eigen vermogen
€ 4.256.400,00
n.v.t.
n.b.
€ 16.592.600,00
n.v.t.
n.b.
€ 142.471,00
n.v.t.
n.b.
Begrote bijdrage
€ 10.000,00
€ 10.524,00
€ 10.524,00
Realisatie bijdrage
€ 10.380,00
n.v.t.
€ 10.524,00
Vreemd vermogen Resultaat
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
99
Gemeente Ermelo
2.2.7
Paragraaf Grondbeleid
2.2.7.1
Algemene informatie
Onder de paragraaf Grondbeleid vallen de ontwikkeling en het beheer van diverse complexen binnen de grondexploitatie, grond- en opstallenbeheer en vastgoedinformatie. 2.2.7.2
Doelstellingen
Actieve/passieve grondpolitiek Voor het realiseren van ontwikkellocaties en –projecten binnen de Structuurvisie 2015 hanteert Ermelo het volgende grondbeleid: Streven naar actief grondbeleid als: ▪ zich kansen voordoen; ▪ een positieve impuls kan worden gegeven aan de gewenste ruimtelijke herstructurering van een gebied; ▪ de beoogde ruimtelijke ontwikkeling daar om vraagt. In beginsel wordt er gekozen voor facilitair grondbeleid als: ▪ de grondexploitatie van een locatie als risicovol moet worden aangemerkt; ▪ de ontwikkeling niet door de gemeente hoeft te worden geïnitieerd en qua regie kan worden volstaan met het stellen van locatie-eisen. Bovenstaand beleid is vastgelegd in de "Nota Grondbeleid 2010". In de loop van 2016 zal deze nota geactualiseerd worden. Structuurvisie Ermelo 2025 In de Structuurvisie Ermelo 2025, vastgesteld door de raad op 1 maart 2012, gaat Ermelo uit van een ondersteunende rol van de gemeente. Voor veel opgaven zal de gemeente niet de initiatiefnemer of de ontwikkelende partij zijn. De gemeente voert in principe geen actief grondbeleid en wil juist bedrijven, burgers en organisaties ruimte geven om initiatieven te ontplooien. Grondbeheer en vastgoedinformatie Gronden en opstallen bestemd voor de openbare dienst en/of van niet-strategisch belang voor ontwikkellocaties worden gerekend tot de "algemene dienst". Deze laatste categorie wordt zo mogelijk marktconform in particulier eigendom overgedragen, wanneer deze niet benodigd is voor de inrichting van een wijk of straat, dan wel om andere redenen niet in gemeentelijk bezit dient te blijven. Gronden en opstallen van strategisch belang voor ontwikkellocaties worden ondergebracht in grondexploitatiecomplexen. Relatie met de raadsprogramma's Grondaankopen worden gedaan ten behoeve van de aanleg, reconstructie en herinrichting van wegen en aanleg van fietspaden. Daarnaast zijn/worden er grondaankopen en/of -verkopen gedaan ten behoeve van de ontwikkellocaties, zoals De Verbinding, Het Trefpunt, De Driesprong en De Leemkuul. Indien de gemeente zelf een grondpositie heeft, wordt een ontwikkelvisie opgesteld en de haalbaarheid van een nieuwe ontwikkeling onderzocht. Bij door derden te ontwikkelen locaties treedt de gemeente faciliterend en voorwaardenstellend op. Ook zijn/worden grondaankopen en –verkopen gedaan ten behoeve van de ontwikkeling van bedrijventerrein Veldzicht Noord, Veldzicht Noord vierde fase en het Brandstofverkooppunt Kolbaanweg. Daarnaast zal er indien nodig grond voor boscompensatie worden aangekocht.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
100
Gemeente Ermelo
2.2.7.3
Prestaties
Te leveren prestaties 2015 Actieve grondpolitiek Minimaal jaarlijks worden de exploitatieopzetten van de in uitvoering genomen complexen geactualiseerd. Mede door het aangescherpte toezicht door de accountant bij de controle van de jaarstukken en de provincie zal de actualisatie zo veel mogelijk aansluiten op het opstellingstraject van de jaarstukken. De exploitatieopzetten van de complexen De Verbinding en Het Trefpunt zijn door de raad vastgesteld op 18 februari 2016. De exploitatieopzetten voor Veldzicht Noord 4e fase en De Driesprong zijn respectievelijk op 17 maart 2016 en 21 april 2016 door de raad vastgesteld. De opzet voor het Brandstofverkooppunt Kolbaanweg is op 2 juli 2015 vastgesteld. De exploitatieopzet voor De Leemkuul zal tegelijkertijd met de gunning van de aanbestedingsprocudure in de loop van 2016 vastgesteld worden. In de Jaarstukken 2015 zijn de exploitaties van de complexen Taweb en Groevenbeek Noord gesloten. De eerstvolgende reguliere actualisatie van de exploitatieopzetten staat gepland voor het najaar van 2016. 2.2.7.4
Wat heeft het gekost
De activiteiten binnen de grondexploitatie hebben een bedrijfsmatig karakter. De grondexploitatie dient daarom over het geheel genomen tenminste kostendekkend te zijn. Uitgangspunt is dat complexen minimaal budgettair neutraal zijn. Indien dit niet mogelijk is, wordt een verliesgevend complex gedekt door (een) winstgevend(e) complex(en). Hiertoe wordt gebruik gemaakt van de reserve Grondexploitatie. Hieronder worden enkele belangrijke financiële aspecten rondom de grondexploitatie weergegeven. Kosten- en opbrengstentoerekening Kosten en opbrengsten worden middels exploitatieopzetten per complex in beeld gebracht. Naast kosten derden zijn met de betreffende projecten ook personele en financieringskosten gemoeid. De personele lasten worden op basis van te verwachten urenbestedingen toegerekend aan de betreffende complexen. Op begrotingsbasis komt dit overeen met 2,2 formatieplaatsen (Fte). De werkelijk toegerekende formatie in 2015 betreft 2,4 Fte. Deze kosten zijn op basis van aantal bestede uren * afdelingstarief toegerekend aan de betreffende complexen. Reserves Grondexploitatie De reserves Grondexploitatie bepalen in belangrijke mate het directe weerstandsvermogen van de grondexploitatie. Op basis van de Nota Grondbeleid 2010 bestaan de reserves Grondexploitatie uit twee afzonderlijke bestemmingsreserves: ▪ ▪
De risicoreserve Grondexploitatie, bedoeld als buffer voor de opvang van voorspelbare risico’s; De reserve Grondexploitatie, die voornamelijk dient als werkkapitaal voor strategische en anticiperende grondverwerving.
Tevens zijn er in de nota Grondbeleid 2010 regels gesteld voor beide reserves: ▪ De maximale hoogte van beide reserves samen bedraagt maximaal € 5.000.000,00. Wordt dat bedrag bij de Rekening overschreden, dan wordt het meerdere bij de kadernota in het kader van het afromen van reserves en voorzieningen ten gunste gebracht van de reserve Vitaal Ermelo in Ontwikkeling; ▪ De maximale hoogte van elk van de reserves afzonderlijk bedraagt € 2.500.000,00; ▪ De minimale hoogte van de beide reserves samen bedraagt € 2.500.000,00; ▪ Als er binnen afzienbare tijd ontwikkelingen te verwachten zijn, die een grotere hoogte van één of van beide reserves noodzakelijk maken, kan de raad besluiten de (maximale) hoogte van één of van beide reserves bij te stellen. Grondexploitatie Complex
Laatst vastgestelde exploitatieopzet
Verwacht exploitatiesaldo (op contante waarde)
Getroffen voorziening
Bijstelling exploitatieopzet verwacht
De Verbinding
18 februari 2016
€ 1.853.000,00 nadeel
€ 1.853.000,00
Eind 2016
Het Trefpunt
18 februari 2016
€ 711.000,00 voordeel
n.v.t.
Eind 2016
17 maart 2016
€ 43.000,00 voordeel
n.v.t.
Eind 2016
21 april 2016
€ 265.000,00 voordeel
n.v.t.
Eind 2016
2 juli 2015
€ 0,00
n.v.t.
Eind 2016
In de loop van 2016
Uitgangspunt budgettair neutraal
n.v.t.
Eind 2016
Veldzicht Noord 4e fase De Driesprong Brandstofverkoop Kolbaanweg De Leemkuul
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
101
Gemeente Ermelo
Afgesloten complexen De complexen Taweb en Groevenbeek Noord zijn bij deze jaarstukken afgesloten. Het complex Taweb sluit met een voordelig saldo van € 15.000,00. De exploitatie van Groevenbeek Noord blijft per saldo binnen de exploitatieopzet. In 2016 zullen nog de laatste werkzaamheden van het woonrijpmaken uitgevoerd worden. Winstnemingen Voor het complex "Het Trefpunt" is in de exploitatieopzet een winstneming geraamd. Complex
Gerealiseerd
Nog te realiseren
Totaal
Het Trefpunt
8.667.000,00
5.247.000,00
13.914.000,00
Totaal
8.667.000,00
5.247.000,00
13.914.000,00
De nog te realiseren winstnemingen staan gepland voor de periode van 2016 tot en met 2018. Bij het opstellen van de Jaarstukken 2015 is de winstneming bepaald. Winstnemingen worden toegevoegd aan de bestemmingsreserve Grondexploitatie. Voor het jaar 2015 is bij het complex Het Trefpunt een winstneming van € 292.000,00 gedaan. Risicomanagement Bij risico's moet gedacht worden aan risico's van algemene aard en specifieke projectgebonden risico's. De kwantificering van de risico’s vindt ten minste één maal per jaar plaats (bij de jaarstukken) of zo nodig tussentijds (bij de programmabegroting en de bestuursrapportages). Risico's van algemene aard De categorie van algemene aard laat zich vertalen in economische risico's zoals de marktsituatie voor woningbouw en bedrijventerreinen en renteontwikkelingen. Vooral complexen met een lange looptijd hebben dit risico nadrukkelijk in zich. De schuldencrisis van Europese landen en de onrust op de financiële markten wereldwijd hebben op economisch gebied voor een onzekere situatie gezorgd. Het lijkt dat het dieptepunt inmiddels achter ons ligt. De economie vertoont weer een lichte groei en de huizenmarkt laat een stijgend aantal verkopen zien. Specifieke projectgebonden risico's Bij specifieke projectgebonden risico's gaat het om bodemsaneringen (bijvoorbeeld asbest), (bestemmingsplan-) procedures en dergelijke, maar ook om risico's verbonden aan inhoudelijke posities die belanghebbenden bij een project innemen. Deze risico's worden bij de opstelling/herziening van de exploitatieopzetten per project zo goed mogelijk ingeschat en financieel vertaald. Dit neemt niet weg dat altijd een bepaald risico blijft bestaan. Weerstandsvermogen grondexploitatie Door de recente herziening van alle exploitatieopzetten en het afsluiten van een aantal complexen is er op het moment geen sprake van concrete financiële risico's in de lopende complexen. Hierdoor kan er geen simulatie worden gedaan ter bepaling van de benodigde weerstandscapaciteit, die in feite € 0,00 bedraagt. De beschikbare weerstandscapaciteit grondexploitatie bestaat uit de reserves Grondexploitatie te vermeerderen met de nog te realiseren winstnemingen van het complex "Het Trefpunt" en de voordelige exploitatiesaldi van de lopende complexen. Onderverdeling weerstandscapaciteit
Weerstandscapaciteit in €
Voordelige exploitatiesaldi complexen
€ 1.019..000,00
Geraamde winstnemingen
€ 5.247.000,00
Reserves Grondexploitatie (bestemmingsreserve Grondexploitatie en risicoreserve Grondexploitatie)*
€ 5.000.000,00
Totale weerstandscapaciteit naar peil ultimo 2015 (eindcapaciteit) € 11.266.000,00 * De werkelijke stand per 31 december 2015 bedraagt € 5.372.000,00. Aangezien er bij de bestemming van het rekeningssaldo 2015 tevens de reserves afgeroomd zullen worden, dient voor de feitelijk beschikbare weerstandscapaciteit uit te worden gegaan van de stand na afroming van € 5.000.000,00.
Er zijn op dit moment voor de grondexploitatie geen risico's beschreven. Dit leidt tot de conclusie dat het weerstandsvermogen van de grondexploitatie uitstekend is. Actualiteit exploitatieopzetten Op 1 januari 2016 waren de complexen De Verbinding, Het Trefpunt, Veldzicht Noord 4e fase, Brandstofverkooppunt Kolbaanweg, De Driesprong en De Leemkuul in exploitatie. Als onderdeel van het beheersbaar houden van risico's worden de exploitatieopzetten jaarlijks herzien. Bij deze actualisatie wordt zoveel mogelijk aangesloten bij het opstellingstraject van de jaarrekening. Als er aanleiding voor is, vindt daarnaast tussentijdse herziening van de exploitatieopzetten plaats.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
102
Gemeente Ermelo
3. JAARREKENING 2015
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
103
Gemeente Ermelo
3.1
Overzicht van baten en lasten in de jaarrekening en de toelichting
Dit hoofdstuk is wettelijk voorgeschreven (BBV 2004). Het bevat feitelijk de cijfermatige jaarrekening. De wet schrijft voor dat dit hoofdstuk de naam "Jaarrekening" krijgt. Het bestaat uit drie onderdelen, te weten: ▪ Overzicht van baten en lasten in de jaarrekening en de toelichting; ▪ Balans met toelichting; ▪ Single information Single audit. Het overzicht van baten en lasten in de jaarrekening en de toelichting bestaat uit de onderdelen: ▪ Overzicht van baten en lasten per programma ▪ Budgettaire uitkomst op hoofdlijnen Rekeningresultaat 2015 Analyse rekeningsaldo 2015 Bestemming rekeningsaldo 2015 Totale lasten 2015 ▪ Realisatie gebruik van de raming voor onvoorzien ▪ Overzicht van incidentele lasten en baten per programma ▪ Begrotingscriterium De ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
balans met toelichting bestaat uit de onderdelen: Balans Toelichting op de balans Reserves en voorzieningen Overzichten vooruitontvangen overheidsbijdragen Benutting drempelbedrag schatkistbankieren Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Overzicht afschrijvingstermijnen
De Single information Single audit bestaat uit het onderdeel: ▪ Overzicht SiSa
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
104
Gemeente Ermelo
3.1.1
Overzicht van baten en lasten per programma
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
105
Gemeente Ermelo
Nadere uitsplitsing Overzicht Algemene Dekkingsmiddelen (bedragen x € 1.000,00) Algemene Dekkingsmiddelen bestaan uit:
Begroting 2015 voor wijziging
Lokale middelen, waarvan de besteding niet gebonden is Algemene uitkeringen Beleggingen / geldleningen Saldo van de financieringsfunctie Compensatie btw Overige algemene dekkingsmiddelen (inclusief reserveringen) Totaal
Begroting 2015 na wijziging
Jaarstukken 2015
-7.043
-8.076
-8.136
-35.241
-40.400
-40.519
-95
-43
-43
-697
-599
-602
0
0
-168
-4.195
-7.053
-5.275
-47.271
-56.171
-54.743
Zie voor een toelichting op de analyse van de afwijkingen tussen de begroting na wijziging en gerealiseerde baten en lasten de toelichting op de Programmaverantwoording (onderdeel "Wat heeft het gekost") in het Jaarverslag 2015, dat een onlosmakelijk deel vormt van deze Jaarstukken 2015. Toelichting op de Jaarstukken 2015 (bedragen x € 1.000,00) Programma
Saldo
Bladzijde
Ruimte en Infrastructuur
-3.353 V
28-30
Samenleven
-4.373 V
44-46
Economie
-18 V
53
Bestuur en Dienstverlening
-22 V
60-61
-1.847 V
60-61
Algemene dekkingsmiddelen (exclusief reserveringen) Algemene dekkingsmiddelen (reserveringen)
3.277 N
Totaal
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
-6.336 V
106
133
Gemeente Ermelo
3.1.2
Budgettaire uitkomst op hoofdlijnen
3.1.2.1
Rekeningresultaat 2015
Afsluitproces Deze Jaarstukken 2015 zijn conform de wettelijke eisen en eigen regelgeving opgesteld. Hiermee leggen wij verantwoording af over het door ons gevoerde beleid in het jaar 2015. De accountantscontrole heeft, met uitzondering van de onderdelen Jeugd(wet), Persoonsgebonden budgetten via de Sociale Verzekeringsbank en de eigen bijdragen via het Centraal Administratiekantoor, inmiddels plaatsgevonden. In verband met de bovengenoemde ontbrekende onderdelen heeft onze accountant nog geen controleverklaring afgegeven. Wel heeft onze accountant een concept accountantsverslag uitgebracht voor de reguliere onderdelen en heeft geconcludeerd dat de getrouwheid en rechtmatigheid van de reguliere onderdelen akkoord zijn. Wij verwachten dat de accountant te zijner tijd een definitieve controleverklaring en een definitief accountantsverslag uitbrengt. Op 26 april 2016 vond de besluitvorming van de Jaarstukken 2015 door het college plaats. Na behandeling door de auditcommissie op 12 mei 2016 kan de behandeling en vaststelling door de raad op 30 juni 2016 plaatsvinden. Wettelijk is de einddatum voor de vaststelling door de raad gesteld op 15 juli 2016. Cijfermatige uitkomst Nadat alle boekingen over 2015 waren verwerkt, is het saldo van de uitgaven en inkomsten 2015 bepaald. Vervolgens zijn de cijfermatige analyses vervaardigd. U vindt deze cijfermatige analyses bij de programmaverantwoording. In dit hoofdstuk wordt het resultaat over 2015 op hoofdlijnen weergegeven en geanalyseerd. Indien wij alle baten en lasten 2015 tegen elkaar afzetten, komen wij op een voordelig saldo van € 6.335.875,70 (afgerond € 6.336.000,00). Dit is het cijfermatig rekeningsaldo 2015. Echter dit is een fictief voordeel. In dit cijfermatig voordeel 2015 zit één grote voordelige post, die in 2016 alsnog tot lasten en dus nadelen gaat leiden. Dit betreft een bedrag van € 5.400.000,00 voordeel voor de rekeningsaldobestemmende posten 2015. Dit zijn taken die niet of gedeeltelijk in 2015 zijn uitgevoerd, waarvan het in de Begroting 2015 beschikbare budget dus (deels) niet is uitgegeven. Om de uitvoering in 2016 te kunnen garanderen, wordt het budget 2015 doorgeschoven naar 2016 en alsnog besteed. Indien het cijfermatige rekeningsaldo 2015 ter grootte van € 6.336.000,00 voordelig wordt gecorrigeerd met deze voordelige post ontstaat een reëel rekeningsaldo 2015 van € 936.000,00. Dit voordeel is nog vrij besteedbaar. Dit reële rekeningresultaat 2015 bedraagt 1,04% van de totale omzet 2015 (= € 90.043.000,00) en komt hiermee niet boven de Ermelose norm voor budgettaire afwijkingen, die 3% is, uit. Voor de omvang van een rekeningoverschot of -tekort zijn geen landelijke of wettelijke normen beschikbaar. Sinds de Rekening 2007 wordt in Ermelo het rekeningsaldo afgezet tegen de 3%-norm voor budgettaire afwijkingen, zoals bepaald in de Regeling Budget- en kredietbeheer gemeente Ermelo. Over de jaren komen wij tot de volgende werkelijke afwijkingsnormen: Jaren
Percentage
2011
0,46%
2012
3,90%
2013
0,85%
2014
1,84%
2015
1,04%
In het reële rekeningsaldo van € 936.000,00 zijn enkele grote incidentele voor- en nadelen opgenomen. In de volgende tabel wordt weergegeven uit welke posten het rekeningsaldo 2015 op hoofdlijnen bestaat.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
107
Gemeente Ermelo
Omschrijving
Bedrag
Cijfermatig rekeningsaldo 2015
-6.336.000,00 V
a. Naar 2016 overlopende taken en budgetten 2015 (regulier)
-1.560.000,00 V
b. Naar 2016 overlopende taken en budgetten 2015 (Sociaal Domein)
-3.840.000,00 V
Reëel rekeningsaldo 2015 (cijfermatig rekeningsaldo minus a. en b.)
-936.000,00 V
Op hoofdlijnen bestaat het rekeningsaldo 2015 uit de volgende posten (> € 100.000,00): c. Stelpost Uitkomst Bestuursrapportages en stelpost Prijsmutaties
-816.000,00 V
d. Pensioenverplichting wethouders (huidig en voormalig)
214.000,00 N
e. Inkomensondersteuning
-153.000,00 V
f. Algemene uitkering gemeentefonds
-120.000,00 V
g. Afboeking boekwaarden gemeentelijke gebouwen
105.000,00 N
h. Overige verschillen (inclusief een voordeel van € 97.000,00 aan Precariobelasting)
-166.000,00 V
In het vervolg van dit hoofdstuk geven wij een nadere toelichting op deze onderdelen van het rekeningsaldo 2015.
3.1.2.2
Analyse rekeningsaldo 2015
Per onderdeel uit de voorgaande tabel wordt een nadere toelichting gegeven. Naar 2016 overlopende taken en budgetten 2015 Op het onderdeel overlopende taken 2015 (rekeningsaldobestemmende posten 2015) is een voordeel ontstaan van € 5.400.000,00. Dit is een fictief voordeel. Immers zodra in 2016 de werkzaamheden alsnog zijn uitgevoerd en dus de uitgaven zijn gedaan, is het voordeel verdwenen. Conform de wetgeving mogen uitsluitend de lasten van daadwerkelijk in 2015 uitgevoerde werkzaamheden / geleverde diensten in de Jaarstukken 2015 worden opgenomen. In 2015 aangegane verplichtingen en/of gedane toezeggingen, die niet in 2015 uitgevoerd zijn, mogen derhalve niet in de rekeningcijfers verwerkt worden. Dit ondanks dat er in de Begroting 2015 wel budget voor beschikbaar is gesteld door de raad. Om te voorkomen dat de desbetreffende taken niet alsnog uitgevoerd kunnen worden, gestopt moeten worden of dat Ermelo niet aan zijn aangegane verplichtingen kan voldoen, is in de Regeling Budget- en kredietbeheer gemeente Ermelo de mogelijkheid opgenomen om taken en dus budgetten naar een volgend begrotingsjaar door te schuiven. In deze regeling zijn ook de voorwaarden voor het doorschuiven van budgetten opgenomen. Voor alle duidelijkheid: het betreft hier exploitatiebudgetten en dus géén investeringskredieten. De raad heeft de afgelopen jaren herhaaldelijk aangegeven niet gelukkig te zijn met het aantal en de omvang van de rekeningsaldobestemmende posten. Wij zijn ons daar zeer bewust van. In het verleden is er nadrukkelijk aandacht geweest voor het terugdringen van de omvang. Er wordt scherper geraamd en de regels om budgetten door te schuiven worden streng gehanteerd. Echter rekeningsaldobestemmende posten zullen er altijd blijven. De wetgeving dwingt ons hiertoe. Veelal liggen er wettelijke verplichtingen onder, berusten zij op afgesloten contracten of zijn er al toezeggingen gedaan. In sommige gevallen zijn wij ook afhankelijk van derden. Ook zien wij de afgelopen jaren een toename in incidentele budgetten. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de veelvuldige eenmalige afschrijvingen op activa en ontwikkeling van het centrum. De wetgever onderkent de hierboven geschetste problematiek ook. In de Kadernota rechtmatigheid van de Commissie BBV, worden dan ook algemene regels gesteld voor het doorschuiven van budgetten. Wij houden ons aan deze regels. In 2015 is bij de bestuursrapportages gekeken naar de uitvoering van de taken in 2015. Op dat moment heeft de raad al voorstellen van ons ontvangen om enkele taken en dus budgetten 2015 door te schuiven. De raad is daarmee destijds akkoord gegaan. Bij het opstellen van de Jaarstukken 2015 heeft nogmaals een inventarisatie plaatsgevonden. Wij stellen u voor om in deze Jaarstukken 2015 een totaalbedrag van € 5.400.000,00 door te schuiven. Het totaalbedrag van € 5.400.000,00 kan uitgesplitst worden in: ▪ ▪
Regulier: € 1.560.000,00; Totaal Sociaal Domein: € 3.840.000,00, uitgesplitst in: Wmo oud: € 1.096.000,00; Wmo nieuw: € 1.642.000,00; Jeugdwet: € 1.102.000,00.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
108
Gemeente Ermelo
Aangezien deze bedragen tot kosten in 2016 zullen gaan leiden, stellen wij u voor om deze betreffende bedragen in 2016 beschikbaar te houden. Ter informatie is een vergelijk met de afgelopen jaren opgenomen: Bedragen x € 1.000,00 Omschrijving
Rekening 2010
Rekening 2011
Rekening 2012
Rekening 2013
Rekening Jaarstukken 2014 2015
-14
-38
165
17
200
n.v.t.
Doorschuivingen in najaarsnota
837
670
761
1.492
1.104
n.v.t.
Doorschuivingen in rekening/jaarstukken
523
775
631
568
1.269
5.400
Doorschuivingen in kadernota
Doorschuivingen in bestuursrapportages Totale doorschuivingen
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
439
1.346
1.407
1.557
2.077
2.573
5.839
De rekeningsaldobestemmende posten 2015 maken onderdeel uit van het positieve rekeningsaldo 2015. Indien de raad akkoord is met onze voorstellen dan is hiermee dit deel van het cijfermatige rekeningsaldo 2015 bestemd. In lijn van de nieuwe financiële verordening 2015 nemen wij dit mee in de begrotingswijziging van de bestemming van het rekeningsaldo 2015. In het onderstaande overzicht zijn alle voorgestelde rekeningsaldobestemmende posten 2015 weergegeven, voorzien van een korte toelichting. Omschrijving/ toelichting
Bedrag (x € 1.000,00)
Programma Ruimte & Infrastructuur
Kapitaallasten Verkeer en Vervoer Eenmalige afschrijving diverse kredieten De dekking uit reserve VEO wordt ook naar 2016 doorgeschoven / Regiocontract Stationsomgeving De dekking uit reserve VEO wordt ook naar 2016 doorgeschoven / VRI Telgterweg De dekking uit reserve VEO wordt ook naar 2016 doorgeschoven / Parkeervoorziening EFC De dekking uit reserve VEO wordt ook naar 2016 doorgeschoven / Parkeerterrein FC Horst De dekking uit Algemene reserve wordt ook naar 2016 doorgeschoven / projecten GVVP De dekking uit Algemene reserve wordt ook naar 2016 doorgeschoven / leefbaarheid GVVP De dekking uit Algemene reserve wordt ook naar 2016 doorgeschoven / risicoreservering GVVP De dekking uit Algemene reserve wordt ook naar 2016 doorgeschoven / bruggen Oude Zwolseweg De dekking uit de reserve bovenwijkse voorzieningen wordt ook naar 2016 doorgeschoven / rotonde Margrietschool
-1.497 V -31 V 77 N 15 N 139 N 190 N 463 N 56 N 103 N 101 N
Beleidsplannen/beheerplannen Opstellen zandwegennota € 9.000,00 / Herziening Parkeernota: implementatie Blauwe Zone € 9.000,00
-18 V
Onderzoek Ontwikkeling Kruispunt Hamburgerweg / Dirk Staalweg € 23.000,00 / Vrachtwagen parkeren € 5.000,00 / aanvullend budget Blauwe Zone € 2.000,00 / Invoering elektrisch rijden € 4.000,00 / Herziening wegenlegger € 15.000,00 / Nieuw verkeersmodel € 15.000,00 / Onderzoek exploitatievormen Flegel € 2.000,00. Dekking uit de Algemene reserve (vrij besteedbaar) voor de onderdelen: Invoering elektrisch rijden, Herziening wegenlegger, Nieuw verkeersmodel en Onderzoek exploitatievormen Flegel (€ 36.000,00 nadeel).
-66 V 36 N
Voorbereiding herwaarderen Prins Hendriklaan / Jacob Catslaan / Julianalaan Onderzoeksfase opwaardering Prins Hendriklaan / Jacob Catslaan / Julianalaan
-22 V
Periodiek onderhoud Opstellen beleidsplan "Donker tenzij en Licht waar nodig"
-15 V
ZAP maatregelen / onderzoeken Samenwerking afvalwaterketen € 9.000,00 / Omzetten telemetrie € 12.000,00 / Meten en monitoren aanbrengen meetpunten € 25.000,00 / Inventarisatie hoofdgemalen voor uitvoering CIS € 20.000,00 / Opstellen onderhoudsplannen € 1.000,00
-67 V
Inspectie leidingen vrijverval Reinigen en inspectie van vrijverval riolering en inspectieputten
-23 V
Voorbereiding, advies & voorlichting Inrichting rotonde Lokhorstweg/Harderwijkerweg Ook de dekking uit de Algemene reserve wordt naar 2016 doorgeschoven
-22 V 22 N
LandschapsOntwikkelingsPlan (LOP) Stimuleren herstel en beheer landschapselementen / onderzoek mogelijkheden 2e klompenpad
-8 V
Structurele vervanging speeltoestellen Diverse vervangingen speeltoestellen
-28 V
Bestemmingsplannen (algemene kosten) Horst Noord € 5.000,00 / Projectplan Ontwikkeling Strand Horst € 11.000,00
-16 V
Bestemmingsplan Het Tonselse Veld Anterieure overeenkomsten € 71.000,00 / Afrekening verkeers- en natuuronderzoek + ladder duurzame verstedelijking € 36.000,00 Exploitatiebijdrage Oude Telgterweg 120 Ingehuurde adviesdiensten en (interne en externe) procesondersteuning Centrumontwikkeling (CO) De werkzaamheden voor centrumontwikkelingen spreiden zich over de jaren 2012 tot en met 2016 Ook de dekking uit reserve VEO wordt naar 2016 doorgeschoven
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
109
107 N -23 V -321 V 321 N
Gemeente Ermelo
Omschrijving/ toelichting
Bedrag (x € 1.000,00)
Kapitaallasten Centrumontwikkeling Eenmalige afschrijving diverse kredieten Centrumplan Ook de dekking uit reserve VEO wordt naar 2016 doorgeschoven
-601 V 601 N
Kapitaallasten Bouwen Eenmalige afschrijving restant krediet Toren Oude Kerk Ook de dekking uit de Algemene reserve wordt naar 2016 doorgeschoven
-14 V 14 N
Nota Welstand Digitalisering vastgestelde Nota Omgevingskwaliteit
-20 V
Klimaatuitvoeringsprogramma 2010-2014 Project zonnepanelen op scholen loopt door tot in 2016 en is een onderdeel van het nieuw op te stellen programma Duurzaamheid
-46 V
Isolatiemaatregelen woningen Inwoners kunnen vanaf 1 oktober 2015 geen isolatiesubsidie meer aanvragen bij de provincie. In onze gemeentebegroting staat sinds 2010 € 40.000,00 begroot in geval de provincie zou stoppen met de financiering van de isolatiesubsidie. Om de continuïteit in de isolatiesubsidie te houden is op 15 januari 2016 de nieuwe gemeentelijke subsidieregeling woningisolatie in werking getreden waarbij isolatiewerkzaamheden vanaf 1 oktober 2015 subsidiabel zijn. In 2015 is € 500,00 ten laste van het gereserveerde bedrag gebracht. Het restant wordt beschikbaar gehouden voor 2016
-40 V
Verkoop grond (niet bouwgrond) Verkoop restgrond Leuvenumseweg 29 De storting in de Algemene reserve wordt ook doorgeschoven naar 2016
10 N -10 V
Beheer Inhaalslag beheer basisregistraties
-10 V
Programma Samenleven
Culturele activiteiten Opstellen Cultuurnota. Het restant van de kosten (50%) volgt in 2016
-11 V
Toekenning wijkbudgetten Inrichting De Parasol Ook de dekking uit de Algemene reserve wordt doorgeschoven naar 2016
-14 V 14 N
Wijkgerichte aanpak Eigen Kracht Conferenties / budgetten bestemmen voor het Sociaal Team Ermelo
-20 V
Kapitaallasten Sport Eenmalige afschrijving krediet overige kosten sportpark FC Horst Ook de dekking uit reserve VEO wordt naar 2016 doorgeschoven
-12 V 12 N
Breedtesport Organiseren van een Sportgala om de kampioenen van sportseizoen 2015-2016 te huldigen
-10 V
Bedrijfsplan transformatie Dialoog Het proces van het opstellen van het bedrijfsplan loopt in 2016 door
-26 V
Peuterspeelzalen Omvorming van peuterspeelzaalwerk naar peuteropvang. Verdere implementatie van het visiedocument "De toekomst begint vandaag"
-37 V
Beleid en Coördinatie Uitwerken landelijke nota gezondheidsbeleid 2016-2020
-90 V
Maatwerkvoorzieningen Wmo Het saldo van de maatwerkvoorzieningen Wmo 2015 wordt mede door de taakstellingen in het Sociaal Domein meegenomen naar 2016 Collectief vraagafhankelijk vervoer Het saldo van het Collectief vraagafhankelijk vervoer 2015 wordt mede door de taakstellingen in het Sociaal Domein meegenomen naar 2016
-105 V -46 V
Transitiekosten Sociaal Domein Het saldo dient als dekking voor het Programmaplan Sociaal Domein 2016
-145 V
Zorg in Natura (ZIN) Onduidelijk is nog welke bestedingsverplichtingen er zijn en of er terugvorderingen zijn voor Huishoudelijke Hulp Toelage. Om deze reden wordt voorgesteld het budget over te laten naar 2016
-336 V
Hulp bij Huishouden ZIN en PGB Het saldo van de hulp bij huishouden Zorg In Natura en PersoonsGebonden Budget 2015 wordt mede door de taakstellingen in het Sociaal Domein meegenomen naar 2016
-158 V
Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) Restant verplichting eenmalige kosten 2014/2015 Sociaal Domein
-110 V
Samenwerking Wmo Ermelo/Harderwijk Het saldo van de uitvoeringskosten door de gemeente Harderwijk wordt mede door de taakstellingen in het Sociaal Domein meegenomen naar 2016. Ook de dekking uit de Algemene reserve wordt naar 2016 doorgeschoven
-196 V 167 N
Opvang asielzoekers Het college heeft op 21 september 2015 besloten om versneld aan Ermelo toegewezen statushouders op te vangen. Inmiddels wordt dit besluit verder door de ambtelijke organisatie geconcretiseerd. Aan de raad is een uitvoeringsbudget gevraagd wat doorloopt naar 2016
-100 V
Opvang asielzoekers Het college heeft besloten om de verhoging van het subsidieplafond 2016 voor Vluchtelingenwerk Oost Nederland te dekken uit het rekeningresultaat 2015
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
110
-17 V
Gemeente Ermelo
Omschrijving/ toelichting
Bedrag (x € 1.000,00)
Begeleiding Wmo Het saldo van de begeleiding Wmo 2015 wordt mede door de taakstellingen in het Sociaal Domein meegenomen naar 2016. Het saldo is voor 2015 onder andere hoger doordat er 12 perioden in 2015 zijn geboekt. Op basis van een consistente gedragslijn wordt de 13e termijn geboekt in het volgende boekjaar. Eenmalig ontstaat er dus een voordeel van 1 termijn (inschatting € 130.000,00) Stelpost Zorgvuldige overgang/innovatie/compensatie/te concretiseren beleid en uitvoering 2015 (onderdeel Sociaal Domein) Het saldo van deze stelposten wordt mede door de taakstellingen in het Sociaal Domein meegenomen naar 2016
-1.224 V
-358 V
Zorgvuldige overgang innovatie en compensatie (Beschermd wonen bijdrage) Op Beschermd wonen 2015 komt de centrumgemeente Zeewolde tekort qua budget dat zij van het rijk hebben gehad en de inkoopafspraken die gemaakt waren. Bestuurlijk is in de regio afgesproken dat verschil te verevenen. Het college van b&w van Ermelo heeft ingestemd om bij te dragen in dit tekort
-60 V
Bedrijfsvoeringskosten gemeente (onderdeel Jeugd) Door de onzekerheid in het afrekentraject van het onderdeel jeugd en de kortingen voor komende jaren op dit onderdeel wordt het nog beschikbare budget 2015 overgeheveld naar 2016.
-136 V
Te concretiseren uitvoeringskosten (onderdeel Jeugd) Door de onzekerheid in het afrekentraject van het onderdeel jeugd en de kortingen voor komende jaren op dit onderdeel wordt het nog beschikbare budget 2015 overgeheveld naar 2016.
-832 V
Zorgbudget basisteam (onderdeel Jeugd) Door de onzekerheid in het afrekentraject van het onderdeel jeugd en de kortingen voor komende jaren op dit onderdeel wordt het nog beschikbare budget 2015 overgeheveld naar 2016.
-134 V
Programma Economie
Beleidsnota toerisme & recreatie Doordat de stimuleringsagenda Toerisme pas in november 2015 door de raad is vastgesteld konden de middelen niet meer in 2015 worden aangewend. Het college heeft besloten in 2016 de organisatie van promotie van Ermelo opnieuw in te richten. Dit advies dient nog opgevolgd te worden door een vervolgadvies over inhoud en daarbij ook dekking van het nu te starten proces. Het budget wordt naar 2016 doorgeschoven Aanjagen verblijfsrecreatie Project Vitale vakantieparken
-18 V
-5 V
Bedrijfscontacten Verkenning lokaal ondernemerschap. Het onderzoek heeft niet meer in 2015 kunnen plaatsvinden door personele wisselingen (nieuwe bedrijfscontactpersoon per 1 augustus 2015). Het offerteverzoek is wel in 2015 verstuurd, echter de uitvoering van het onderzoek kon niet eerder worden opgepakt dan begin 2016.
-11 V
Programma Bestuur & Dienstverlening
Gedifferentieerde beloning diverse afdelingen Conform de afspraak met de OR en de Arbeidsvoorwaardenregeling moeten eventuele overschotten en/of tekorten worden overgebracht naar het volgende jaar
-44 V
Werkbudget financiën In verband met extra werkzaamheden op het gebied van het Sociaal Domein is een aantal taken op het gebied van risicomanagement en het schrijven van diverse notities niet of niet volledig uitgevoerd. Het resterende budget wordt in 2016 volledig worden toegevoegd aan het Werkbudget Financiën (5451001/43430)
-40 V
Digitalisering dossiers Het digitaliseren van de dossiers is niet volledig afgerond in 2015 en loopt deels door naar 2016
-25 V
Onderhoudsplan gemeentelijke en private gebouwen Het project wordt uitgevoerd in samenwerking met de gemeenten Harderwijk en Zeewolde (Meerinzicht). In 2015 zijn offertes aangevraagd. Gunning van de opdracht vindt begin 2016 plaats. Vervolgens worden in het eerste kwartaal van 2016 de inspecties aan alle gemeentelijke gebouwen uitgevoerd om vervolgens de onderhoudsplannen te actualiseren
-11 V
Inspectie elektrische installaties MOP In 2015 is het niet gelukt dit project af te ronden. Offertes zijn in 2015 reeds aangevraagd. Gunning van de opdracht moet nog plaatsvinden alsmede de uitvoering van de daadwerkelijke inspectie. In het eerste kwartaal 2016 zal hier uitvoering aan worden gegeven
-13 V
Verbouwing gemeentehuis De verbouwing van het gemeentehuis / bibliotheek loopt nog door in 2016
-10 V
Adviezen en onderzoek Voor het lopende onderzoek bij Team Wijkservice moet in 2016 een bedrag beschikbaar blijven voor externe begeleiding
-35 V
Centraal opleidingsbudget ▪ In 2015 is nog geen start gemaakt met het collegebesluit rondom Communicatie. In 2016 wordt hiermee gestart. De incidentele kosten van het opleidingstraject worden gedekt uit het opleidingsbudget ▪ Van het budget projectmatig werken uit 2015 (€ 40.000,00) is € 21.000,00 uitgegeven aan opleidingen. Het ontwikkeltraject gaat in 2016 voort. Het restantbudget blijft nodig om in 2016 verdere activiteiten te ontplooien en een aantal medewerkers verdere verdieping te bieden op het vlak van projectmatig/planmatig werken ▪ De maatwerkopleiding voor afwijkingsprocedures is nog niet gestart. Is bestemd voor personen van de afdeling Publiekszaken ▪ Ontvlechting telefonie met receptie. Het betreft een training om de frontoffice-medewerkers en de telefonisten op te leiden voor hun nieuwe taak
-74 V
Meerinzicht Implementatiekosten / opstartkosten 2e fase Meerinzicht
-53 V
Ipads en tablets Ermelo In 2015 zijn er geen Ipads/tablets aangeschaft. Het budget moet echter, in het kader van Het Nieuwe Werken, wel beschikbaar blijven voor 2016
-45 V
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
111
Gemeente Ermelo
Omschrijving/ toelichting
Bedrag (x € 1.000,00)
Rekenkamercommissie Binnen de griffies van Harderwijk en Ermelo is afgesproken dat het niet gebruikte budget van de Rekenkamercommissie overloopt naar het volgende kalenderjaar
-31 V
Werkbudget Raad In augustus 2015 is een traject ingegaan om de kaderstellende rol van de raad verder te professionaliseren. Budget voor deze kosten (in eerste instantie € 14.000,00) zit binnen het werkbudget Raad, een deel in 2015 en een deel in 2016. Het traject is enigszins vertraagd waardoor alle kosten nu ten laste komen van 2016. Omdat het budget 2016 enkel niet toereikend is voor deze opdracht loopt het bedrag van 2015 door naar 2016, wetende dat de hoogte niet voldoet aan de richtlijnen
-7 V
Brandpreventie Tweejaarlijks is een budget bestemd voor het slaan van nieuwe brandputten. Het budget is in 2015 niet benut. De werkzaamheden worden nu gedaan in 2016. Tevens blijft het budget van 2017 staan
-9 V
Openbare orde en veiligheid Budget is bestemd voor het Integraal VeiligheidsPlan (IVP). Hier is nog geen uitvoering aan gegeven. Het budget schuift door naar 2016, mede met het oog op het tot stand komen van het nieuwe IVP en het uitvoeringsplan IVP
-10 V
Stelpost Vangnet Sociaal Domein Tot op heden is het niet nodig geweest de stelpost aan te spreken voor knelpunten in de nieuwe taken van het Sociaal Domein. De stelpost schuift door naar 2016
-263 V
Stelpost Implementatie Sociaal Domein Het programmaplan Sociaal Domein krijgt in 2016 een vervolg. Het resterende bedrag van € 166.000,00 op deze stelpost wordt in 2016 ingezet als dekking voor het Programmaplan Sociaal Domein 2016
-166 V
Reserve Vitaal Ermelo in Ontwikkeling (VEO) Verdere uitvoering van het KlimaatUitvoeringsProgramma / programma Duurzaamheid. Deze middelen worden gedekt uit de reserve VEO. De budgetten zijn bij de 3e Budgetrapportage 2015 al doorgeschoven. De beschikking over de reserve dient derhalve ook te worden doorgeschoven
65 N
Bestemmingsreserve klimaatuitvoeringsprogramma (KUP) Uitvoering van het KUP. In het collegeprogramma 2014-2018 is opgenomen dat de resterende budgetten KUP beschikbaar dienen te blijven. De dekking uit de reserve KUP wordt ook doorgeschoven naar 2016
32 N
Voorziening MOP onderhoud Calluna In 2015 zijn er minder uitgaven gedaan in verband met de onduidelijkheid over de toekomst van Calluna. Het restantbudget wordt naar 2016 overgeheveld voor de noodzakelijke instandhouding van de sporthal en het zwembad
-61 V 61 N
Voorziening MOP onderhoud Wethouder Balverszaal Er zijn minimale uitgaven gedaan in verband met de onduidelijkheid over de toekomstige bestemming van de Wethouder Balverssportzaal. Het bedrag wordt overgeheveld naar 2016 om noodzakelijke kosten voor instandhouding van de sporthal te garanderen
-78 V 78 N
Bestemmingsreserve renovatie zwembad Calluna Eind 2014 is er gestart met het plan van aanpak Calluna zwembad/sporthal. Het plan moet medio 2016 gereed zijn. De uiteindelijke afrekening voor het plan van aanpak zal in 2016 plaatsvinden. De dekking uit de reserve renovatie Zwembad Calluna schuift ook naar 2016 door
-19 V 19 N
Bestemmingsreserve nieuwbouw sporthal Calluna Eind 2014 is er gestart met het plan van aanpak Calluna zwembad/sporthal. Het plan moet medio 2016 gereed zijn. De uiteindelijke afrekening voor het plan van aanpak zal in 2016 plaatsvinden. De dekking uit de reserve nieuwbouw zwembad Calluna schuift ook naar 2016 door
-21 V 21 N
Voorziening MOP Civiele kunstwerken Er is nog geen uitvoering gegeven aan de geplande onderhoudswerkzaamheden. In het eerste halfjaar van 2016 zal dit alsnog gebeuren
-11 V 11 N
Totaal voorgestelde rekeningsaldobestemmende posten 2015
-5.400 V
Stelposten Op het onderdeel "stelposten" is in 2015 een voordeel ontstaan van € 816.000,00 bestaande uit: ▪ ▪
de stelpost Uitkomst bestuursrapportages (€ 763.000,00); de stelpost Prijsmutaties (€ 53.000,00).
Stelpost Uitkomst bestuursrapportages Gedurende het jaar 2015 zijn er drie Bestuursrapportages vastgesteld. De financiële uitkomsten waren als volgt: ▪ ▪ ▪
eerste bestuursrapportage 2015: € 812.000,00 voordeel; tweede bestuursrapportage 2015: € 331.000,00 nadeel; derde bestuursrapportage 2015: € 382.000,00 voordeel.
Per saldo was de uitkomst van de Begroting 2015 € 863.000,00 voordelig. In de raad van 19 november 2015 heeft de raad besloten om een uitvoeringsbudget van € 100.000,00 vanuit dit begrotingsoverschot beschikbaar te stellen voor vluchtelingenopvang. Het eindsaldo 2015 op deze stelpost kwam hiermee uit op € 763.000,00. Met de financiële uitkomsten kan op verschillende manieren worden omgegaan. Voordelen kunnen gestort worden in de Algemene reserve (vrij besteedbaar). Ook kunnen de voordelen tijdelijk "geparkeerd" worden op een stelpost,
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
112
Gemeente Ermelo
rekening houdend met eventuele nadelen. De raad heeft besloten om de positieve uitkomsten gedurende 2015 beschikbaar te houden op de stelpost Uitkomst bestuursrapportages. Hiermee zijn de uitkomsten een positief onderdeel geworden van het rekeningsaldo 2015. Stelpost Prijsmutaties Op deze stelpost was voor 2015 een bedrag van € 86.000,00 beschikbaar voor het opvangen van prijsstijgingen. Deze stelpost is niet specifiek voor een bepaald project of een bepaalde taak beschikbaar, maar kan ingezet worden wanneer zich (onverwachte) prijsstijgingen voordoen. Gedurende 2015 is een bedrag van € 33.000,00 daadwerkelijk voor prijsstijgingen ingezet. Het resterende bedrag van € 53.000,00 is in de Begroting 2015 beschikbaar gehouden en maakt nu een positief onderdeel uit van het rekeningsaldo 2015. Voorziening pensioenverplichting wethouders De gemeente Ermelo heeft de wettelijke verplichting om deze pensioenaanspraken te reserveren in een voorziening. Jaarlijks wordt de voorziening pensioenverplichting wethouders (huidig en voormalig) herberekend. Op basis van actuariële waardeberekeningen (onder meer een wettelijke wijziging van de rekenrente) moet de pensioenvoorziening wethouders in de Jaarstukken 2015 opgehoogd worden met € 214.000,00. Aangezien de berekeningen na afloop van het jaar zijn gemaakt, omdat dan gerekend kan worden met de meest actuele gegevens, kon dit nadeel niet meer in de Begroting 2015 verwerkt worden. Hierdoor ontstaan nu een nadeel van € 214.000,00 in deze Jaarstukken 2015. Inkomensondersteuning Op Op ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
het product Inkomensondersteuning is in 2015 een voordeel ontstaan van in totaal € 153.000,00. hoofdlijnen is dit voordeel uit te splitsen in de volgende onderdelen: Uitvoeringskosten Sociale Dienst Veluwerand (voordeel van € 71.000,00); Uitkeringen levensonderhoud (voordeel van € 242.000,00); Uitkeringen bijzondere bijstand (nadeel van € 91.000,00); Saldo debiteuren (nadeel van € 81.000,00); Diverse kleine afwijkingen (voordeel van € 12.000,00).
Per onderdeel wordt hieronder ingegaan op het ontstane voordeel in de Jaarstukken 2015. Uitvoeringskosten De uitvoeringskosten van de SDV komen € 71.000,00 lager uit dan begroot, voornamelijk veroorzaakt door lagere personeelskosten (voornamelijk loopbaanbudget), inclusief inhuur, en lagere kosten automatisering. De SDV is bij automatisering in overleg getreden met Meerinzicht als leverancier van ICT aan de SDV. Uitkeringen levensonderhoud Op basis van de jaarrekening van de Sociale Dienst Veluwerand is gebleken dat er op het onderdeel levensonderhoud een voordeel is ontstaan voor Ermelo van € 242.000,00. De uitkeringen Wet Buig die de gemeente Ermelo aan de SDV heeft verstrekt zijn lager uitgevallen. De instroom van nieuwe clienten is iets lager dan waarvan in de (bijgestelde) begroting nog van werd uitgegaan. Daarnaast waren de effecten van de kostendelersnorm gunstiger dan begroot. Ook heeft de gemeente een hogere rijksvergoeding ontvangen. Overigens liggen de werkelijke kosten fors hoger dan de rijksuitkering die Ermelo heeft ontvangen. Uitkeringen bijzondere bijstand Op basis van de jaarrekening van de Sociale Dienst Veluwerand is gebleken dat er op het onderdeel bijzondere bijstand een nadeel is ontstaan voor Ermelo van € 91.000,00. Er is in 2015 sprake van een toenemend beroep op individuele bijzondere bijstand. Dit wordt veroorzaakt door een stijging van het cliëntenbestand en door een toename van het aantal aanvragen bewindvoeringskosten, leenbijstand en overbruggingsuitkeringen. Door de economische crisis zien wij meer cliënten met een schuldenprobleem, die in een bijstandssituatie terechtkomen. De uitgaven en het aantal aanvragen met betrekking tot bewindvoeringskosten (bijzondere bijstand, overige financiële transacties) zijn in Ermelo (en ook in Harderwijk en Zeewolde) in 2015 ten opzichte van 2014 toegenomen.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
113
Gemeente Ermelo
Saldo debiteuren / vorderingen De openstaande vorderingen (debiteuren) van de gemeente Ermelo die de SDV beheert, worden administratief binnen de gemeente Ermelo opgenomen. Een deel van deze openstaande vorderingen wordt als niet-inbaar aangemerkt. Wij hebben het percentage oninbaarheid voor de Jaarstukken 2015 vastgesteld op 57% (dit was 54%). De omvang van de openstaande vorderingen per eind 2015 is gestegen ten opzichte van 2014, echter minder hard dan waarmee in de begroting rekening mee is gehouden. Hiermee zijn de "opbrengsten" lager dan verwacht en daardoor is er een nadeel ontstaan. Daarnaast moet de voorziening dubieze debiteuren opgehoogd worden in verband met de hogere stand van de debiteuren en de verhoging van het oninbaarheidspercentage (ook een nadeel). De administratieve verwerking leidt tot een nadeel van € 81.000,00. Aangezien het debiteurensaldo per eind 2015 wordt bepaald, kon de begroting niet meer worden bijgesteld. Algemene uitkering gemeentefonds Het voordeel op de Algemene uitkering gemeentefonds bedraagt € 120.000,00. Dit voordeel volgt uit de decembercirculaire 2015 en is u reeds gemeld via een raadsbrief (documentnummer 15050604 / 12 januari 2016). Het voordeel over 2015 is inclusief budgettaire voordelen over 2013 en 2014 die ten gunste van het jaar 2015 verwerkt zijn. De decembercirculaire 2015 is te laat ontvangen om nog in de 3e Bestuursrapportage 2015 verwerkt te kunnen worden. De voordelen uit deze circulaire zijn hierdoor ook niet in de Begroting 2015 verwerkt en leiden in de Jaarstukken 2015 dus tot een voordeel. In de raadsbrief is aangekondigd dat het voordeel zal worden meegenomen in Jaarstukken 2015. Afboeking boekwaarden gemeentelijke gebouwen Elke twee jaar vindt een taxatie door een onafhankelijk taxateur plaats van alle panden in strategisch eigendom van de gemeente Ermelo. Niet alle panden die de gemeente in eigendom heeft worden getaxeerd, enkel die panden die in eigendom zijn om bepaalde ontwikkelingen of voorzieningen in de gemeente mogelijk te maken. Te denken valt bijvoorbeeld aan een wegreconstructie, extra fietspaden of (her)ontwikkeling van (gemeentelijke) gebouwen. Per 31 december 2015 zijn er 5 gebouwen getaxeerd. De taxatie heeft geresulteerd in een afboeking van in totaal € 105.000,00 als gevolg van lagere taxatiewaarden dan de boekwaarden die in de gemeentelijke administratie zijn opgenomen. De wetgever schrijft voor dat er dan op deze panden extra afgeschreven moet worden. Wachten met verwerken van de afwaardering in verband met eventuele waardestijgingen is niet toegestaan. Dit leidt dus in de Jaarstukken 2015 tot een nadeel dat niet eerder in de begroting had kunnen worden voorzien. Overige verschillen
Omschrijving/toelichting
Bedrag (x € 1,00)
Diverse verschillen (inclusief een voordeel van € 97.000,00 aan Precariobelasting)
3.1.2.3
-166.000,00 V
Bestemming rekeningsaldo 2015
Conform de wettelijke voorschriften (BBV 2004) hebben wij het resultaat over 2015 afzonderlijk opgenomen op de balans, onder de kop eigen vermogen. Bij de vaststelling van de Jaarstukken 2015 door de raad wordt tevens het rekeningsaldo 2015 vastgesteld. Dit houdt tevens in dat pas na deze definitieve vaststelling de bestemming van het positieve rekeningsaldo 2015 kan worden bepaald. Wij doen derhalve in deze jaarstukken geen concreet bestemmingsvoorstel. In het raadsvoorstel bij deze Jaarstukken 2015 is een voorstel gedaan voor de bestemming van het rekeningresultaat.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
114
Gemeente Ermelo
3.1.2.4
Totale lasten 2015
De totale lasten van de exploitatie van onze gemeente bestaat uit het totaal van de programma's, inclusief het rekeningsaldo van dat jaar. Over het jaar 2015 zijn de werkelijke lasten € 90,0 miljoen. Ter informatie voegen wij een overzicht van de totale lasten van de afgelopen jaren toe, uitgesplitst in begrote en werkelijke bedragen. Jaar
Primitieve begroting
Begroting na wijziging
Jaarstukken
2011
€ 59,4 mln.
€ 70,4 mln.
€ 71,7 mln.
2012
€ 55,3 mln.
€ 58,5 mln.
€ 60,4 mln.
2013
€ 56,2 mln.
€ 111,8 mln.
€ 116,2 mln.
2014
€ 64,9 mln.
€ 70,4 mln.
€ 72,7 mln.
2015
€ 79,7 mln.
€ 90,4 mln.
€ 90,0 mln.
De totale lasten over 2013 liggen beduidend hoger dan de lasten over voorgaande begrotingsjaren. Dit heeft te maken met het feit dat er reserveringen zijn verschoven, hetgeen voortvloeide uit de door de raad vastgestelde notitie Reserves en Voorzieningen gemeente Ermelo. In 2015 zijn de totale lasten substantieel hoger geworden door de doorgevoerde decentralisaties op het gebied van het Sociaal Domein.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
115
Gemeente Ermelo
3.1.3
Realisatie gebruik van de raming voor onvoorzien
In het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten 2004 is voorgeschreven dat in de begroting een bedrag moet worden geraamd voor onvoorzien en dat in de jaarstukken een overzicht moet worden opgenomen over de aanwending van het geraamde bedrag voor onvoorzien. In de Regeling Budget- en kredietbeheer gemeente Ermelo is dit verder uitgewerkt. Als criteria voor het inzetten van het bedrag voor onvoorzien zijn opgenomen: onvermijdelijk, onuitstelbaar, onvoorzienbaar en incidenteel. De beschikkingsbevoegdheid over dit bedrag ligt bij het college van burgemeester en wethouders. Het team Financiën is verantwoordelijk voor het dagelijkse beheer van deze post voor onvoorzien. In de Begroting 2015 is geraamd een bedrag van € 26.000,00. Dit is opgebouwd op basis van € 1,00 per inwoner. Het budget voor onvoorzien 2015 is als volgt ingezet: Omschrijving
Bedrag (x € 1,00)
Beschikbaar in Begroting 2015
26.000,00
3e bestuurstapportage 2015 In de stelpost Incidenteel onvoorzien was € 26.000,00 beschikbaar. In de loop van het jaar zijn er geen beschikkingen over deze stelpost gedaan. Het beschikbare bedrag van € 26.000,00 is in de 3e Bestuursrapportage 2015 vrijgevallen.
26.000,00
Eindstand stelpost Incidenteel onvoorzien 2015
0,00
3.1.4
Overzicht van incidentele lasten en baten per programma
3.1.4.1
Algemene informatie
In het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten 2004 (BBV) is voorgeschreven dat zowel in de programmabegroting als in de programmarekening (jaarstukken) een overzicht van incidentele lasten en baten moet worden opgenomen. De wetgever beoogt hiermee informatie te geven die relevant is voor het beoordelen van de financiële positie. In januari 2012 heeft de Commissie BBV de Notitie Incidentele baten en lasten uitgebracht. Doel van deze notitie is een verduidelijking te geven van de regelgeving, met name op het onderscheid tussen incidentele en structurele lasten en baten. In deze notitie wordt onder "incidenteel" verstaan "baten en lasten die zich gedurende maximaal drie jaar voordoen". Het zijn eenmalige zaken, die leiden tot variabele posten in de begroting en jaarstukken. Daarnaast kunnen het posten zijn waarvan de eindigheid vastligt in een raadsbesluit en/of toekenningbesluit. Structurele lasten en baten zijn in elk geval die lasten en baten die in beginsel jaarlijks in de begroting, meerjarenraming en jaarstukken zijn opgenomen. Indien de structurele lasten worden gedekt door structurele baten is er sprake van materieel begrotingsevenwicht. De provincie Gelderland gebruikt dit overzicht bij de toetsing van de financiële positie van onze gemeente. Met betrekking tot de Jaarstukken 2015 van onze gemeente leidt dat tot de volgende conclusie. Overzicht werkelijke cijfers 2015 Omschrijving (bedragen x € 1.000,00)
Lasten 2015
Totaal lasten / baten 2015 Af: Stelpost incidenteel onvoorzien 2015 Af: Incidentele lasten / baten 2015 Totaal structurele lasten / baten 2015
Baten 2015
Saldo lasten en baten 2015
83.707
-90.043
-6.336
0
0
0
-18.534
17.527
-1.007
65.173
72.516
-7.343
De conclusie is dat in werkelijkheid in het jaar 2015 alle structurele lasten met structurele baten zijn gedekt.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
116
Gemeente Ermelo
3.1.4.2
Overzicht incidentele lasten 2015
Overzicht incidentele lasten 2015 (bedragen x € 1.000,00) Programma / Product / Omschrijving
Begroting 2015 primitief
Begroting Jaarstukken 2015 na 2015 wijziging
Programma Ruimte & Infrastructuur:
1.098
2.168
601 Eenmalige afschrijving diverse kredieten verkeer en vervoer (Westflank / rotonde Margrietschool / Lanen Harderwijkerweg / Parkeervoorziening EFC'58 / Parkeervoorziening FC Horst / VRI Telgterweg / Projecten GVVP / Fietsvoorzieningen GVVP / Leerbaarheid en bereikbaarheid GVVP /Risicoreservering GVVP / Regiocontract Stationsomgeving)
Toelichting
626 PB 2015-2018 / NJN 2014 / 1e Berap 2015 / 2e Berap 2015 / 3e Berap 2015
601 Actualisatie Wegenbeheersplan
0
50
49 1e Berap 2015
601 Diverse nota's en onderzoeken verkeer en vervoer (Zandwegennota / Parkeernota / Implementatieplan Blauwe Zone / Voorbereiding Julianalaan 50 km/u / Onderzoek kruispunt Dirk Staalweg - Hamburgerweg / Onderzoek parkeren vrachtwagens / Onderzoek inrichting Blauwe Zone / Invoering elektrisch rijden / Herziening Wegenlegger / Nieuw verkeersmodel / Onderzoek exploitatievormen Flegel / overige onderzoeken)
0
131
34 1e Berap 2015
267
102
49 PB 2015-2018 / NJN 2014 / 3e Berap 2015
604 Diverse kosten openbaar groen (Stormschades / kunst op 't Weitje / Herinrichting groen Eksterstrtaat en Spechtstraat / Rotondes Noord)
32
87
61 PB 2015-2018 / NJN 2014 / 1e Berap 2015 / 3e Berap 2015
605 Vervanging speeltoestellen
35
49
49 PB 2015-2018 / NJN 2014 / 1e Berap 2015
602 Diverse kosten GRP (controle rioolpompen afvalwater / Maatregelen GRP / Waterplan
606 Eenmalige werkzaamheden heidevelden 621 Diverse kosten bestemmingsplannen
621 Gebiedsvisie Horst en Telgt 621 Uitvoering Centrumplan
624 Afboeken boekwaardes Toren Oude Kerk 624 Nota Welstand 626 KlimaatUitvoeringsProgramma 2010-2014
60
60
121
128
0
50
6.067
2.819
109
81
26 PB 2015-2018 / NJN 2014 / 2e Berap 2015
0
53
33 1e Berap 2015
617
90
44 PB 2015-2018 / NJN 2014 / 1e Berap 2015 / 3e Berap 2015 87 1e Berap 2015
626 Sanering gemeentelijke asbestwegen
0
85
626 Isolatiemaatregelen woningen
0
198
628 Afboeken boekwaardes panden / percelen 628 Implementatie basisregistratie vastgoed
0
0
50
62
629 Extra storting in verliesvoorziening complex De Verbinding
0
0
629 Complex De Verbinding: cofinanciering
0
580
62
87
Diverse incidentele lasten 2015
Subtotaal programma Ruimte & Infrastructuur
60 PB 2015-2018 / NJN 2014 154 PB 2015-2018 / NJN 2014 / 1e Berap 2015 / 2e Berap 2015 62 1e Berap 2015 1.893 PB 2015-2018 / NJN 2014 / 1e Berap 2015 / 2e Berap 2015 / 3e Berap 2015
87 1e Berap 2015 / 2e Berap 2015 105 JS 2015 62 PB 2015-2018 / NJN 2014 / 1e Berap 2015 67 JS 2015 0 NJN 2014 65 PB 2015-2018 / NJN 2014 / 1e Berap 2015 / 2e Berap 2015 / 3e Berap 2015
8.518
6.880
3.613
Programma Samenleven:
630 Eenmalige afschrijving krediet verwarmingsinstallatie Julianaschool
0
21
636 Project Burgerkracht, project Leefbare kernen en wijken en pilot wijkgerichte aanpak
0
99
295
0
0
75
637 Eenmalige afboeking boekwaardes sporthal Calluna a.g.v. vervangende nieuwbouw 637 Eenmalige afschrijving kredieten sportpark FC Horst 637 Aanschaf trampolines Balverszaal 637 Biogasinstallatie sportcomplex Calluna 638 Bedrijfsplan transformatie De Dialoog
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
117
21 1e Berap 2015 115 1e Berap 2015 / 2e Berap 2015 0 PB 2015-2018 / NJN 2014 / 1e Berap / 2e Berap 2015 119 1e Berap 2015 / 2e Berap 2015
0
20
19 3e Berap 2015
153
153
138 PB 2015-2018
0
50
24 1e Berap 2015
Gemeente Ermelo
Programma / Product / Omschrijving
Begroting 2015 primitief
Begroting Jaarstukken 2015 na 2015 wijziging
Toelichting
638 Eenmalige afboeking boekwaardes i.v.m. sloop De Leemkuul
212
0
0 PB 2015-2018 / NJN 2014 / 2e Berap 2015
643 Samenwerking uitvoering Wmo
172
172
180 PB 2015-2018
643 Transitiekosten Sociaal Domein
0
487
342 1e Berap 2015
643 Voorbereidingen / implementatie transitie Wmo
0
206
73 1e Berap 2015
645 Opvang vluchtelingen
0
100
Diverse incidentele lasten 2015
118
116
Subtotaal programma Samenleven
0 Raad 19-11-2015 47 PB 2015-2018 / 1e Berap 2015 / 3e Berap 2015 / JS 2015
950
1.499
1.078
Programma Economie:
N.v.t.
0
0
0
Programma Bestuur & Dienstverlening:
84
84
0
0
47
82
77 PB 2015-2018 / 3e Berap 2015 40 PB 2015-2018 / NJN 2014
Subtotaal programma Economie
660 Voormalig bestuur 660 Extra atorting in voorziening Pensioenverplichtingen (voormalige en huidige) wethouders a.g.v. lage rekenrente 662 Inhuur directie 663 Verkiezingen
85 PB 2015-2018 214 REK 2014
63
63
677 Stelpost Sociaal Domein (motie raad 11 juli 2013 / amendement raad 9 juli 2015)
200
263
0 PB 2015-2018 / 2e Berap 2015
677 Stelpost Implementatie Sociaal Domein
166
166
0 PB 2015-2018
677 Stelpost Rijwielpaden
384
0
677 Reserve Egalisatie MJB: diverse stortingen
151
855
855 PB 2015-2018 / NJN 2014 / 2e Berap 2015 / 3e Berap 2015
677 Reserve grondexploitatie: diverse stortingen
0
185
482 1e Berap 2015 / 3e Berap 2015 / JS 2015
677 Algemene reserve (vrij besteedbaar): diverse stortingen
0
5.391
5.365 1e Berap 2015 / 2e Berap 2015
677 Algemene reserve (weerstandscapaciteit): storting uit rekeningsaldo 2014 t.b.v. uitvoeringsorganisatie Sociaal Domein EHZ
0
864
5.443
5.498
677 Reserve Transformatie Huis van Bestuur en Cultuur: overheveling van Algemene reserve
300
0
677 Reserve Renovatie zwembad Calluna: overheveling van Algemene reserve
290
50
31 PB 2015-2018 / NJN 2014 / 1e Berap 2015 / 2e Berap 2015
677 Reserve Nieuwbouw sporthal Calluna: overheveling van Algemene reserve
500
50
29 PB 2015-2018 / NJN 2014 / 2e Berap 2015
23
0
0
0
17 JS 2015 99 JS 15
677 Reserve VEO: diverse stortingen
677 Reserve GRP: storting ter eenmalige opvang fluctuaties in exploitatie BRP 2012 542 Gemeentewerf: incidentele storting in voorziening MOP Gemeentewerf i.v.m. negatieve stand 545 Eenmalige afschrijving boekwaardes automatisering
0 PB 2015-2018 / 1e Berap 2015
864 1e Berap 2015
5.498 PB 2015-2018 / 1e Berap 2015 0 PB 2015-2018 / NJN 2014 / 2e Berap 2015
0 PB 2015-2018 / 1e Berap 2015 / 3e Berap 2015
0
0
545 Digitalisering dossiers
78
91
545 Aanschaf audiovisuele middelen
64
4
545 Individueel loopbaanbudget
40
40
545 Ipads en tablets personeel
45
45
0 PB 2015-2018
0
65
60 3e Berap 2015
0
20
19 3e Berap 2015
55
104
545 Aanpassingen gemeentehuis i.v.m. verhuur 545 Het Nieuwe Werken Diverse incidentele lasten 2015
Subtotaal programma Bestuur & Dienstverlening Totaal incidentele lasten 2015
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
118
65 PB 2015-2018 / 1e Berap 2015 4 PB 2015-2018 / NJN 2014 / 3e Berap 2015 14 PB 2015-2018
25 PB 2015-2018 / NJN 2014 / 1e Berap 2014 / 3e Berap 2015
7.933
13.920
13.843
17.401
22.299
18.534
Gemeente Ermelo
3.1.4.3
Overzicht incidentele baten 2015
Overzicht incidentele baten 2015 (bedragen x € 1.000,00) Programma / Product / Omschrijving
Begroting 2015 primitief
Begroting Jaarstukken 2015 na 2015 wijziging
Programma Ruimte & Infrastructuur:
-35
-107
621 Opbrengst Het Tonselse Veld
Toelichting
-1 PB 2015-2018 / NJN 2014 / 2e Berap 2015
621 Provinciale bijdrage Centrumplan
0
0
621 Opbrengst anterieure overeenkomsten
0
-44
-106 JS 2015
626 Bijdrage provincie Gelderland: isolatiemaatregelen woningen
0
-158
628 Opbrengst incidentele grondverkopen
0
-96
629 Complex Het Trefpunt: winstneming 2015
0
0
629 Complex Veldzicht: subsidie 2e ontsluitingsweg
0
-39
-38 1e Berap 2015
629 Complex Veldzicht Noord Entree: opbrengst grondverkopen
0
-130
-131 1e Berap 2015
629 Opbrengst grondverkopen Vlishoek
0
-32
-32 3e Berap 2015
629 Complex Taweb: afsluiten complex
0
0
629 Complex Groevenbeek Noord: afsluiten complex
0
0
Diverse overige incidentele baten 2015
-17
-34
Subtotaal programma Ruimte & Infrastructuur
-69 2e Berap 2015 / JS 2015 -86 2e Berap 2015 -126 NJN 2014 / 1e Berap 2015 / 2e Berap 2015 -292 JS 2015
-15 JS 2015 33 JS 2015 -21 PB 2015-2018 / NJN 2014 / 1e Berap 2015 / 3e Berap 2015 / JS 2015
-52
-640
-884
Programma Samenleven:
630/631 Opheffen voorzieningen MOP schoolgebouwen
0
-203
-203 1e Berap 2015
636 Provinciale bijdrage project Burgerkracht en project Leefbare kernen en wijken
0
-85
-85 1e Berap 2015
-212
0
-11
-34
638 Opbrengst locatie De Leemkuul Diverse overige incidentele baten 2015 Subtotaal programma Samenleven
0 PB 2015-2018 / NJN 2014 / 2e Berap 2015 -24 PB 2015-2018 / 3e Berap 2015
-223
-322
-312
Programma Economie:
N.v.t.
0
0
0
Programma Bestuur & Dienstverlening:
-70
-334
-1.408
-1.538
Subtotaal programma Economie
Reserve Bovenwijkse voorzieningen: beschikking t.b.v. aanleg rotonde Margrietschool Reserve Egalisatie MJB: diverse beschikkingen
Reserve Grondexploitatie: diverse beschikkingen
-230 PB 2015-2018 / NJN 2014 / 3e Berap 2015 -1.538 PB 2015-2018 / NJN 2014 / 1e Berap 2015 / 2e Berap 2015 / 3e Berap 2015
0
-55
-2.863
-2.523
-1.410 PB 2015-2018 / NJN 2014 / 1e Berap 2015 / 2e Berap 2015 / 3e Berap 2015
Algemene reserve (weerstandscapaciteit): diverse beschikkingen
0
-5.199
-5.032 1e Berap 2015
Reserve I&A: beschikking t.b.v. Audit ICT
0
-15
0 1e Berap 2015
-480
-480
-6 067
-3.231
-2.078 PB 2015-2018 / NJN 2014 / 1e Berap 2015 / 2e Berap 2015 / 3e Berap 2015
0
-405
-405 1e Berap 2015 / 3e Berap 2015
-5.409
-5.409
-630
-78
Algemene reserve (vrij besteedbaar): diverse beschikkingen
Reserve Woningbouw: beschikking t.b.v. complex De Verbinding Reserve VEO: diverse beschikkingen
Reserve GRP: beschikking a.g.v. opheffing reserve GRP (ZAP) Reserve Opbrengst NUON-gelden: beschikking 4e tranche verkoop NUON-aandelen Reserve KUP: diverse beschikkingen
Diverse overige incidentele baten 2015 Subtotaal programma Bestuur & Dienstverlening Totaal incidentele baten 2015
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
119
0
-17
-16.927
-19.284
-161 1e Berap 2015 / JS 2015
0 PB 2015-2018
-5.408 PB 2015-2018 -46 PB 2015-2018 / NJN 2014 / 1e Berap 2015 / 3e Berap 2015 -23 3e Berap 2015 / JS 2015 -16.331
-17.202
-20.246
-17.527
Gemeente Ermelo
3.1.5
Begrotingscriterium
De Commissie BBV heeft de Kadernota Rechtmatigheid 2015 voor de controle van de Jaarstukken 2015 gepubliceerd. Hierin staan regels met betrekking tot het begrotingscriterium. Het begrotingscriterium is een belangrijk toetsingscriterium bij de accountantscontrole. In de Kadernota Rechtmatigheid 2015 van de Commissie BBV wordt begrotingsrechtmatigheid als volgt omschreven: "Financiële beheershandelingen, die ten grondslag liggen aan de baten en lasten, alsmede de balansposten, dienen tot stand te zijn gekomen binnen de grenzen van de geautoriseerde begroting en hiermee samenhangende programma's (begrotingscriterium). In de begroting zijn de maxima voor de lasten vermeld die door de raad zijn vastgesteld. Dit houdt in dat de financiële beheershandelingen dienen te passen binnen de begroting, waarbij het juiste programma, de toereikendheid van het begrotingsbedrag, alsmede het begrotingsjaar van belang zijn". Concreet wordt dus met de controle op het begrotingscriterium getoetst of het budgetrecht van de gemeenteraad is gerespecteerd. Immers begrotingsafwijkingen behoeven autorisatie door de raad. Indien een wijziging niet meer in het jaar zelf is voorgelegd aan de raad zijn bestedingen boven het begrotingsbedrag strikt genomen onrechtmatig. Daarbij geldt dat begrotingsoverschrijdingen binnen bestaand beleid door de accountant niet worden betrokken bij de overweging om al dan niet tot een goedkeurende verklaring te komen. Daarbij telt ook mee of de begrotingsoverschrijding past binnen de door de raad vastgestelde beleidskaders. De Commissie BBV geeft een overzicht van mogelijke kostenoverschrijdingen. Er worden zeven verschillende mogelijkheden aangegeven. Per mogelijkheid wordt tevens aangegeven of de begrotingsonrechtmatigheid al dan niet meetelt voor het accountantsoordeel. Bij het opstellen van de Jaarstukken 2015 zijn alle programma's (het autorisatieniveau van de raad) getoetst op kostenoverschrijdingen. Bij het volgende programma zijn de lasten in 2015 overschreden: Programma
Kostenoverschrijding
Bestuur en Dienstverlening (inclusief reserveringen)
1.119.000,00
De hierboven genoemde kostenoverschrijding is getoetst. Er is onderzocht welke kostenoverschrijdingen leiden tot een begrotingsonrechtmatigheid. Programma Bestuur en Dienstverlening Kostenoverschrijdingen, die mogelijk leiden tot een begrotingsonrechtmatigheid
Bedrag
Afschrijvingen Dit betreft de interne doorrekening van met name eenmalige afschrijvingen (onderdeel van de kapitaallasten) aan de programma's en producten. Aan de inkomstenkant staat eenzelfde bedrag. Deze kostenoverschrijding valt onder de noemer "Kostenoverschrijding bij openeinderegelingen" en de noemer "Kostenoverschrijdingen die geheel of grotendeels worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten" en telt dus niet mee voor het accountantsoordeel.
2.349.000,00
Reserve Grondexploitatie Het verschil tussen de begrote en werkelijke toevoegingen aan de reserve Grondexploitatie bedraagt € 296.000,00 . Dit komt voor het belangrijkste deel door de winstneming van het complex Trefpunt (€ 292.000,00) die in de Jaarstukken 2015 is verwerkt op het product 629 Grondexploitatie (het overige verschil is onstaan door het afsluiten van enkele overige complexen). Deze winstneming kan pas aan het eind van het jaar, bij het opstellen van de jaarrekening, berekend worden. Deze moeten wettelijk gezien nog in de jaarstukken worden meegenomen. De nota Grondbeleid schrijft voor dat deze voordelen gestort moeten worden in de reserve Grondexploitatie. In de Kadernota 2012 heeft de raad een zogenoemd reparatiebesluit genomen met betrekking tot de reserves Grondexploitaties. Gevolg is dat de stortingen van de winstnemingen in de reserves Grondexploitatie in de jaarrekening verwerkt kunnen worden. Dit is zo uitgevoerd in de Jaarstukken 2015. Deze kostenoverschrijding valt onder de noemer "Kostenoverschrijdingen bij openeinderegelingen" en de noemer "Kostenoverschrijdingen die geheel of grotendeels worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten" en telt dus niet mee voor het accountantsoordeel.
296.000,00
Pensioenvoorziening wethouders De gemeente Ermelo heeft de wettelijke verplichting om deze pensioenaanspraken te reserveren in een voorziening. Op basis van actuariële waardeberekeningen (onder meer een wettelijke wijziging van de rekenrente) moet de pensioenvoorziening wethouders in de Jaarstukken 2015 opgehoogd worden met € 214.000,00. Deze kostenoverschrijding valt onder de noemer "Kostenoverschrijdingen bij openeinderegelingen" en telt dus niet mee voor het accountantsoordeel.
214.000,00
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
120
Gemeente Ermelo
3.2
Balans met toelichting
3.2.1
Balans
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
121
Gemeente Ermelo
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
122
Gemeente Ermelo
3.2.2
Toelichting op de balans
ACTIVA
(bedragen x € 1.000,00)
Vaste Activa Immateriële vaste activa 2015
2014
Kosten afsluiten geldleningen / saldo agio en disagio Kosten onderzoek en ontwikkeling
Totaal
Materiële vaste activa Investeringen
2015
2014
In erfpacht uitgegeven gronden Waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven Overige investeringen met een economisch nut Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut
5.008 25.418 2.128
5.135 27.012 1.854
Totaal investeringen
32.554
34.001
Waarvan activa in bewerking Materiële vaste activa, exclusief activa in bewerking
1.630
1.338
30.924
32.663
Het onderstaande overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van de investeringen met economisch nut over 2015 weer inclusief activa in bewerking: Activasoort Gronden en terreinen Woonruimten Bedrijfsgebouwen Grond-, weg-, en waterbouwkundige werken Vervoersmiddelen Machines, apparaten en installaties Overige materiële vaste activa Totaal
Boekwaarde Investeringen Des- Afschrijvingen Bijdragen Af- Boekwaarde 1-1 investeringen van derden waarderingen 31-12 1.545
70
1
1
1.475
17.803
32
937
16.898
38
3
35
269
43
66
246
6.548
159
458
6.249
808
62
355
515
27.012
296
1.890
25.418
Het onderstaande overzicht geeft het verloop van de boekwaarde over 2015 weer van de investeringen met economisch nut waarvoor ten bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven : Activasoort
Boekwaarde Investeringen Des- Afschrijvingen Bijdragen Af- Boekwaarde 1-1 investeringen van derden waarderingen 31-12
Grond-, weg-, en waterbouwkundige werken
5.135
235
76
286
5.008
Totaal
5.135
235
76
286
5.008
Het onderstaande overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van de investeringen met maatschappelijk nut over 2015 weer: Activasoort Gronden en terreinen
Boekwaarde Investeringen Des- Afschrijvingen Bijdragen Af- Boekwaarde 1-1 investeringen van derden waarderingen 31-12
Bedrijfsgebouwen
892
34
44
57
825
Grond-, weg-, en waterbouwkundige werken
656
2.860
2.146
345
1.025
306
4
32
278
1.854
2.898
2.222
402
2.128
Overige materiële vaste activa Totaal
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
123
Gemeente Ermelo
Eenmalige afschrijvingen In 2015 is op grond van de BBV een bedrag van € 2.373 extra afgeschreven. De afschrijvingen betroffen verkeer en vervoer (€ 626), renovatie Toren Oude Kerk (€ 26), sportaccommodaties (€ 119), onderwijs (€ 21), centrumontwikkeling (€ 1.377), panden en gronden (€ 105) en software (€ 99). De eenmalige afschrijving op software betreft een afschrijving in verband met niet meer in gebruik zijnde software. De overige eenmalige afschrijvingen zijn investeringen van maatschappelijk nut. De raad heeft via raadsbesluiten gebruik gemaakt van de bevoegdheid om eenmalig af te schrijven. Mogelijk af te stoten vaste activa niet van toepassing Financiële vaste activa Het verloop van de financiële vaste activa gedurende het jaar 2015 wordt in onderstaand overzicht weergegeven:
Boekwaarde 1-1
Kapitaalverstrekkingen aan:
Investeringen Desinvesteringen
Aflossingen / AfAfschrijvingen waarderingen
Boekwaarde 31-12
332
332
- gemeenschappelijke regelingen
- overige verbonden partijen
Leningen aan:
- woningbouwcorporaties
- deelnemingen
- overige verbonden partijen
3.425
433
207
3.651
Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van een jaar of langer
18.411
5.408
13.003
Bijdragen aan activa in eigendom van derden
9
9
22.177
433
5.624
16.986
- deelnemingen
Overige langlopende leningen u/g
Totaal
De gemeente Ermelo heeft in 2009 de aandelen NUON aan het Zweedse energieconcern Vattenfall verkocht. Op 1 juli 2015 heeft Ermelo de laatste tranche van de vordering op Vattenfall ontvangen. Ermelo heeft € 13.000 in langlopende deposito's uitgezet. Gezien het langlopende karakter zijn de deposito's als een financieel vast actief gepresenteerd. De deelnemingen betreffen Alliander (€ 155), Bank Nederlandse Gemeenten (€ 170), Recreatiegemeenschap Veluwe Holding (€ 4), Vitens (€ 2) en R.D.C. (€ 0,4). Vlottende activa Voorraden De in de balans opgenomen voorraden worden uitgesplitst naar de volgende categorieën: 2015
2014
164
400
190
4
3
Grond- en hulpstoffen, gespecificeerd naar: - niet in exploitatie genomen bouwgronden - overige grond- en hulpstoffen Onderhanden werk, waaronder bouwgrond in exploitatie Gereed product en handelsgoederen Vooruitbetalingen Totaal
404
357
Van de niet in exploitatie genomen bouwgronden kan het volgende overzicht worden gegeven:
De Driesprong Brandstofverkooppunt Kolbaanweg De Leemkuul Totaal
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
Boekwaarde 1-1
150 10 4 164
Investeringen Desinvesteringen
94 8
48 150
124
Naar gronden in exploitatie
Boekwaarde 31-12
Gemiddelde boekwaarde per uit te geven m2
244
18
52
314
Gemeente Ermelo
Van de bouwgronden in exploitatie kan van het verloop in 2015 het volgende overzicht worden gegeven:
Boekwaarde 1-1
De Verbinding
Van Investeringen Opbrengsten Winstuitname Boekwaarde Voorziening gronden 31-12 verliesniet in latend exploitatie complex
Balanswaarde 31-12
1.606
160
1.766
1.853
-87
-712
167
351
292
-604
-604
702
75
777
777
De Driesprong
244
244
244
Brandstofverkooppunt Kolbaanweg
18
18
18
Het Trefpunt Veldzicht noord fase 4
De Leemkuul
52
52
52
-51
44
8
15
430
581
979
-33
1.976
314
1.027
1.338
274
2.253
1.853
400
Taweb Groevenbeek Noord Totaal
8.224
Nog te maken kosten Nog te verwachten opbrengsten
15.520
Verwacht exploitatieresultaat (voordelig)
-/- 6.894
De verliesvoorzieningen worden, conform het BBV, verminderd op de geactiveerde kosten.
Uitzettingen korter dan een jaar De in de balans opgenomen uitzettingen met een looptijd van een jaar of minder kunnen als volgt gespecificeerd worden: Uitzettingen korter dan een jaar
Vorderingen op openbare lichamen
Saldo 31-12-2015
Voorziening oninbaarheid
Gecorrigeerd saldo 31-12-2015
Gecorrigeerd saldo 31-12-2014
3.908
3.908
6.243
Verstrekte kasgeldleningen aan openbare lichamen
Verstrekte kasgeldleningen
Uitzettingen in 's Rijks schatkist met een rentetypische looptijd korter dan één jaar
13.779
13.779
8.579
18
18
3.685
1.699
1.986
1.730
Rek. crt. met het Rijk Rek. crt. verhoudingen met niet financiele instellingen Overige vorderingen Overige uitzettingen Totaal
21.390
1.699
19.691
16.552
De voorziening oninbaarheid betreft de voorziening dubieuze debiteuren voor reguliere vorderingen van € 924 en vorderingen van Sociale Zaken van € 775.
Liquide middelen Het saldo van de liquide middelen bestaat uit de volgende componenten: 2015 Kassaldi
2014
Banksaldi
163
650
Totaal
163
650
2015
2014
Overlopende activa De post overlopende activa kan als volgt worden onderscheiden:
Vooruitbetaalde bedragen
3.825
27
Nog te ontvangen bedragen
3.701
1.541
Nog te ontvangen overheidsbijdragen met een specifiek bestedingsdoel Totaal
7.526
1.568
De vooruitbetaalde bedragen per 31 december 2015 van € 3.825 zijn te splitsen in: ▪ ▪ ▪ ▪
Tussenrekeningen € 24; Vooruitbetaald in 2014 € 12; Vooruitbetaald in 2015 € 1.964; Vooruitbetaald in 2016 € 1.825.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
125
Gemeente Ermelo
Facturen met een factuurdatum voor 1 januari 2016 zijn per 31 december 2015 onder de post vooruitbetaalde bedragen verantwoord, ook al zijn deze facturen pas daadwerkelijk begin 2016 betaald. In paragraaf 3.2.4. zijn de overzichten met het verloop van de "Nog te ontvangen overheidsbijdragen met een specifiek bestedingsdoel" opgenomen. Uitzettingen korter dan één jaar en Overlopende activa hebben overwegend een kortlopend karakter en worden binnen één jaar na balansdatum afgewikkeld.
PASSIVA Vaste passiva Eigen vermogen Het in de balans opgenomen Eigen vermogen bestaat uit de volgende posten: 2015
2014
Algemene Reserves
24.907
25.293
Bestemmingsreserves: - voor egalisatie van tarieven - overige bestemmingsreserves
21.158
23.949
Resultaat na bestemming
6.336
2.604
52.401
51.846
2015
2014
Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's
2.952
2.734
Onderhoudsegalisatievoorzieningen
1.162
1.730
Voorzieningen voor toekomstige vervangingsinvesteringen met heffing
3.390
2.403
Door derden beklemde middelen met een specifieke aanwendingsrichting
1.283
1.332
Totaal
8.787
8.199
Totaal
Voorzieningen De voorzieningen kunnen als volgt worden onderverdeeld:
De verliesvoorzieningen worden, conform het BBV, verminderd op de geactiveerde kosten. De voorziening dubieuze debiteuren voor reguliere vorderingen en vorderingen van Sociale Zaken worden, conform het BBV, in mindering gebracht op het debiteurensaldo. Voor een verdere toelichting op de reserves en voorzieningen wordt verwezen naar paragraaf 3.2.3 Reserves en voorzieningen. Vaste schulden met een looptijd langer dan een jaar 2015
2014
Obligatieleningen
Onderhandse leningen: binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen binnenlandse banken en overige financiële instellingen binnenlandse bedrijven overige binnenlandse sectoren buitenlandse instellingen, fondsen, banken, bedrijven en overige sectoren
8.950
10.000
8.950
10.000
Door derden belegde gelden
21
26
8.971
10.026
Waarborgsommen Totaal
In onderstaand overzicht wordt het verloop van de vaste schulden over het jaar 2015 weergegeven.
Saldo 31-12-2014
Vermeerderingen
Obligatieleningen Onderhandse leningen
Saldo 31-12-2015
10.000
1.050
8.950
26
5
21
1.055
8.971
Door derden belegde gelden Waarborgsommen Totaal
Aflossingen
10.026
De totale rentelast voor het jaar 2015 met betrekking tot de vaste schulden bedroeg € 403.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
126
Gemeente Ermelo
Vlottende passiva Onder de vlottende passiva zijn opgenomen: 2015
2014
Schulden korter dan een jaar
5.554
2.812
Overlopende passiva
1.596
2.422
Totaal
7.150
5.234
2015
2014
Kasgeldleningen
Banksaldi
Overige schulden
5.554
2.812
Totaal
5.554
2.812
2015
2014
56
184
Kortlopende schulden De in de balans opgenomen kortlopende schulden kunnen als volgt worden gespecificeerd:
Overlopende passiva De specificatie van de post overlopende passiva is als volgt:
Vooruitontvangen bedragen Vooruitontvangen overheidsbijdragen met een specifiek bestedingsdoel
106
166
Nog te betalen bedragen
1.450
2.072
Totaal
1.612
2.422
In paragraaf 3.2.4. zijn de overzichten met het verloop van de "Vooruitontvangen overheidsbijdragen met een specifiek bestedingsdoel" opgenomen. Waarborgen en garanties Het, buiten de telling van de balans, vermelde bedrag voor verstrekte waarborgen aan natuurlijke- en rechtspersonen kan als volgt naar de aard van de geldlening gespecificeerd worden: Geldnemer Eleos, Stichting gereformeerde geestelijke gezondheidszorg Vitens, Zwolle (voorheen NV Waterleidingmij Gelderland, Velp) Inclusief Groep
Aard / omschrijving financiering Huize Regenboog drinkwatervoorziening werkvoorziening
Percentage borgstelling
Restant begin jaar
Restant eind jaar
100%
178
171
aantal aansluitbare percelen
205
180
1/7 deel (7 RNV gemeenten)
345
321
Sportaccommodaties: afhechting Telgtereng A
garantie afhechting sportpark Telgtereng
100%
218
208
Sportaccommodaties: afhechting Telgtereng B
garantie afhechting sportpark Telgtereng
100%
124
118
Muziekschool Noordwest Veluwe
18,6%
845
845
Vestia Groep
sociale woningbouw
muziekonderwijs
indirect
1.866
1.619
Woningstichting UWOON (De Groene Zoom)
sociale woningbouw
indirect
94.789
91.419
98.570
94.881
Totaal
In 2015 zijn geen betalingen verricht wegens de verleende borg- en garantstellingen. Via het Waarborgfonds Sociale Woningbouw staat de gemeente Ermelo per balansdatum garant voor € 91.419 voor leningen van UWOON en voor € 1.619 voor leningen van de Vestia Groep. De financiële positie van UWOON is goed. De financiële positie van de Vestia Groep staat al enkele jaren onder druk als gevolg van grote verliezen in de derivatenpositie. Ermelo verwacht echter niet dat er aanspraak gemaakt hoeft te worden op de garantstelling van het Rijk en gemeenten. Indien wel een renteloze lening aan het Waarborgfonds verstrekt had moeten worden ter grootte van het schadebedrag dan becijferen wij dit risico als volgt: 25% * € 1.619 = € 405. Het financieel risico is dan de rentederving, zijnde 3,75% * € 405 = € 15. Dit risico is opgenomen in de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing. Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen Voor de Bio-centrale in Calluna is per medio december 2005 een lease-overeenkomst afgesloten voor de looptijd van 120 maanden. Per jaar is hiervoor een bedrag van € 148 exclusief btw verschuldigd. Medio december 2015 is de looptijd van de lease-overeenkomst volbracht.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
127
Gemeente Ermelo
Per 31 december 2015 is totale contractwaarde van de lopende contracten binnen de gemeente Ermelo € 3.116. De aan de contractwaarde ten grondslag liggende contracten betreffen diensten in het kader van onderhoud buitenruimte, afval, riolering en vervoer. Gebeurtenissen na balansdatum Er hebben zich geen gebeurtenissen voorgedaan tussen het opmaken en vaststellen van de Jaarstukken 2015 die een ander beeld geven van de feitelijke situatie per balansdatum. Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) De Wet Openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (Wopt) is per 1 januari 2013 ingetrokken. Daarvoor in de plaats getreden is de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT). De WNT regelt niet alleen de openbaarmaking van topinkomens in de publieke en semipublieke sector, zoals voorheen de Wopt, maar stelt ook maxima aan de hoogte van de bezoldiging van topfunctionarissen en tevens aan de ontslagvergoedingen. De wijze van verantwoording van de WNT in de jaarrekening is vergelijkbaar met de Wopt. Een belangrijk verschil is wel dat uit hoofde van de WNT de bezoldiging van alle topfunctionarissen ook moet worden verantwoord als de norm niet is overschreden. Voor gemeenten is de functie van gemeentesecretaris en van griffier aangewezen als topfunctionaris in de zin van de WNT. Dat betekent dat van deze personen het volgende dient te worden opgenomen: Bedragen x € 1,00
A.J. van Meerveld-Hop
Functies(s) Duur dienstverband in 2015 Omvang dienstverband (in fte) Gewezen topfunctionaris? Echte of fictieve dienstbetrekking? Zo niet, langer dan 6 maanden binnen 18 maanden werkzaam?
A.M. Weststrate
Griffier
Secretaris / Algemeen directeur
1 januari - 31 december
1 januari - 31 december
0,89
1,00
nee
nee
Ja / echte
Ja / echte
n.v.t.
n.v.t.
€ 158.420,00
€ 178.000,00
Bezoldiging
€ 69.889,56
€ 109.536,50
Individueel WNT-maximum
Beloning Belastbare onkostenvergoedingen
€ 138,08
€ 724,22
Beloningen betaalbaar op termijn
€ 18.351,78
€ 27.878,82
Subtotaal
€ 88.379,42
€ 138.139,54
-/- Onverschuldigd betaald bedrag Totaal bezoldiging
nihil
nihil
€ 88.379,42
€ 138.139,54
n.v.t.
n.v.t.
Gegevens 2014
1 januari - 31 december
1 januari - 31 december
Motivering indien overschrijding:
Duur dienstverband in 2014 Omvang dienstverband 2014 (in fte)
0,89
1,00
Bezoldiging 2014
€ 67.246,54
€ 107.781,00
Beloning Belastbare onkostenvergoedingen
€ 3.793,20
€ 5.132,85
Beloningen betaalbaar op termijn
€ 15.453,48
€ 25.991,40
Totaal bezoldiging 2014 Individueel WNT-maximum 2014
€ 205.121,86
€ 230.474,00
Individueel Loopbaanbudget (ILB) In Ermelo hebben wij geen Individueel Loopbaanbudget en derhalve ook geen reserveringen. Voor de periode van drie jaar, geldend vanaf 1 januari 2013, is, in overleg met de Ondernemingsraad, (niet individueel en schriftelijk overeengekomen) het opleidingsbudget verhoogd met € 500,00 per werknemer per jaar. In het kader van loopbaanontwikkeling worden opleidingen meegenomen in het opleidingsplan.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
128
Gemeente Ermelo
3.2.3
Reserves en voorzieningen
Het instellen, opheffen of wijzigen van reserves en voorzieningen mag uitsluitend gebaseerd zijn op een door de raad genomen besluit. Bij deze Jaarstukken 2015 wordt de raad voorgesteld om de volgende reserve op te heffen: ▪
Bestemmingsreserve Opbrengst NUON-gelden 2e, 3e en 4e tranche.
Onderstaand wordt kort ingegaan op enkele reserves en voorzieningen. Algemene reserve (vrij besteedbaar) De Algemene reserve (vrij besteedbaar) is een algemeen dekkingsmiddel en kan door de raad vrij ingezet worden. Algemene reserve (weerstandscapaciteit) De Algemene reserve (weerstandscapaciteit) is een algemeen dekkingsmiddel. De omvang van deze reserve is niet vrij besteedbaar en heeft als doel om de financiële gevolgen op te kunnen vangen indien risico's zich daadwerkelijk voordoen. Jaarlijks wordt bij de jaarrekening bekeken of de omvang van deze reserve nog voldoet om de risico's op te kunnen vangen. Eventuele stortingen en/of onttrekkingen worden dan in de eerstvolgende bestuursrapportage meegenomen. Bestemmingsreserve Egalisatie meerjarenbegroting Deze reserve dient om overschotten en tekorten uit de onderscheiden jaarschijven van de begroting te reserveren of te onttrekken. Met andere woorden: deze reserve draagt bij dat de begroting in meerjarenperspectief sluitend is. Ook wordt deze reserve gebruikt om bedragen tussen de diverse begrotingsjaren te verschuiven. In het laatste jaar van elke meerjarenbegroting moet het saldo dan ook nihil zijn, tenzij er overschotten zijn gestort waaraan nog geen bestemming is gegeven. Bestemmingsreserve Vitaal Ermelo in Ontwikkeling Kortweg worden in deze reserve gelden gereserveerd waarmee duurzame investeringen, die maatschappelijk en financieel rendement in de toekomst opleveren, betaald kunnen worden. Op deze reserve liggen claims inzake de ontwikkeling Centrumplan, Klimaat en de Sportaccommodatienota. Beklemde bestemmingsreserves Ermelo kent een viertal beklemde bestemmingsreserves, te weten: ▪ Reserve KlimaatUitvoeringsProgramma; ▪ Reserve Nieuwbouw sporthal Calluna; ▪ Reserve Renovatie zwembad Calluna; ▪ Reserve Transformatie Huis van Bestuur en Cultuur. De laatste drie reserves zijn zogenoemde dekkingsreserves. Zij dienen als dekking van de afschrijvingen van de bepaalde investering. Voorzieningen Voorzieningen maken onderdeel uit van het vreemd vermogen. Voorzieningen worden gevormd wegens: -
verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker, maar redelijkerwijs te schatten is; op de balansdatum bestaande risico's ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is te schatten; kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
129
Gemeente Ermelo
3.2.3.1
Overzicht reserves en voorzieningen
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
130
Gemeente Ermelo
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
131
Gemeente Ermelo
3.2.3.2
Overzicht afwijkingen begroting en jaarstukken reserves en voorzieningen
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
132
Gemeente Ermelo
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
133
Gemeente Ermelo
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
134
Gemeente Ermelo
3.2.4
Overzichten vooruitontvangen overheidsbijdragen
In de onderstaande overzichten wordt een toelichting gegeven op de vooruitontvangen overheidsbijdragen in de balans.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
135
Gemeente Ermelo
3.2.5
Benutting drempelbedrag schatkistbankieren
Met ingang van december 2013 is het verplicht schatkistbankieren geïmplmenteerd. Gemeenten mogen een bepaald deel van de liquidteiten buiten de schatkist aanhouden (het zogenoemde drempelbedrag). Uit het onderstaande overzicht blijkt dat wij elk kwartaal van 2014 binnen het drempelbedrag zijn gebleven.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
136
Gemeente Ermelo
3.2.6
Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling
3.2.6.1
Wettelijke bepalingen
Met ingang van 1 januari 2004 is het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten 2004 (BBV) in werking getreden en is het Besluit ComptabiliteitsVoorschriften 1995 (CV95) vervallen. De Jaarstukken 2015 zijn opgemaakt met inachtneming van de voorschriften conform het BBV. In aanvulling hierop is ook rekening gehouden met de notities, stellige uitspraken en aanbevelingen van de commissie BBV. 3.2.6.2
Algemene grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening
De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij het desbetreffende balanshoofd anders is vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarden. De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Baten en winsten worden slechts genomen voor zover zij op de balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico's die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarstukken bekend zijn geworden. Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als baten genomen in het jaar waarin het dividend betaalbaar gesteld wordt (besluit tot toekenning van het dividend door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders). Personeelslasten worden in principe toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Als gevolg van het formele verbod op het opnemen van voorzieningen c.q. schulden uit hoofde van jaarlijks terugkerende arbeidskostengerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume worden sommige personele lasten echter toegerekend aan de periode waarin uitbetaling plaatsvindt. Daarbij moet worden gedacht aan componenten zoals ziektekostenpremie ten behoeve van gepensioneerden, overlopende vakantiegeld- en verlofaanspraken en dergelijke. Voor arbeidskostengerelateerde verplichtingen van een jaarlijks vergelijkbaar volume wordt geen voorziening getroffen of op andere wijze een verplichting opgenomen. De referentieperiode is dezelfde als die van de meerjarenraming, te weten vier jaar. Indien er sprake is van (eenmalige) schokeffecten (reorganisaties) dient wel een verplichting gevormd te worden. Er wordt geen rente toegerekend aan eigen financieringsmiddelen en dus ook niet als baat verantwoord of aan de reserves toegevoegd. Ter dekking van de financieringslasten worden de kapitaallasten berekend met een rente van 3,75%. Deze rente wordt niet meer aan de producten toegerekend, maar komt ten laste van de algemene dekkingsmiddelen, met uitzondering van de producten waar (kostendekkende) leges tegenover staan en de Grondexploitatie. Rentebaten van (nog lopende) beleggingen komen ten gunste van de algemene dekkingsmiddelen. De verdeling van de kosten van de verschillende kostenplaatsen over de diverse producten geschiedt via de kostenverdeelstaat. De kostenverdeling wordt bij de begroting vastgesteld. De gehanteerde verdeelsleutels kunnen bij de bestuursrapportages worden herzien. De afschrijvingen worden conform de onder "vaste activa" genoemde criteria berekend.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
137
Gemeente Ermelo
3.2.6.3
Balans
Inleiding Artikel 59 BBV beschrijft het onderscheid tussen investeringen met uitsluitend maatschappelijk nut in de openbare ruimte en investeringen met een (beperkt) economisch nut. Investeringen die op enigerlei wijze kunnen leiden tot of bijdragen aan het verwerven van inkomsten zijn investeringen met economisch nut. De vraag of de investering geheel kan worden terugverdiend is niet relevant voor de classificatie. Bij lineaire afschrijving wordt over de investeringen op basis van de verwachte gebruiksduur jaarlijks een vast percentage van de verkrijgings- of vervaardigingsprijs afgeschreven. Afschrijvingen geschieden onafhankelijk van het resultaat van het boekjaar. Dit is de meest voorkomende afschrijvingsvorm. In het eerste jaar worden geen kapitaallasten berekend. In de volgende jaren wordt, zolang het investeringskrediet niet is afgesloten, uitsluitend de rente berekend. Pas na het volledig afsluiten van het krediet c.q. voltooien van de investering worden de volledige kapitaallasten (rente en afschrijving) opgenomen. Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs verminderd met de afschrijvingen en waardeverminderingen die naar verwachting duurzaam zijn. De kosten van onderzoek en ontwikkeling worden niet geactiveerd, maar worden in één keer ten laste van de exploitatie gebracht. Afsluitkosten van opgenomen geldleningen worden niet geactiveerd. Materiële vaste activa Investeringen met economisch nut Deze materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Specifieke investeringsbijdragen van derden worden op de desbetreffende investering in mindering gebracht. In die gevallen wordt op het saldo afgeschreven. De in erfpacht uitgegeven percelen zijn gewaardeerd tegen de eerste uitgifteprijs (i.c. de waarde die bij eerste uitgifte als basis voor de canonberekening in aanmerking is genomen). Percelen waarvan de erfpacht eeuwigdurend is afgekocht, zijn tegen een geringe registratiewaarde opgenomen. Slijtende investeringen worden vanaf het moment van ingebruikneming lineair afgeschreven in de verwachte gebruiksduur, waarbij rekening wordt gehouden met een eventuele restwaarde. Op grondbezit met economisch nut (buiten de openbare ruimte) mag niet worden afgeschreven. Zie verder het Overzicht afschrijvingstermijnen en de afschrijvingstabel (paragraaf 3.2.7). Bij de waardering van activa wordt in voorkomende gevallen rekening gehouden met een bijzondere vermindering van de waarde, indien deze naar verwachting duurzaam is. Dergelijke afwaarderingen worden teruggenomen als ze niet langer noodzakelijk blijken en geschieden onafhankelijk van het resultaat van het boekjaar. Volledigheidshalve vermelden wij dat op investeringen die vóór 2004 gedaan zijn soms extra is afgeschreven zonder economische noodzaak (ter verlichting van toekomstige lasten). Ook zijn in voorkomende gevallen reserves op dergelijke investeringen afgeboekt. Op de waarde van activa met economisch nut mogen vanaf 1 januari 2004 reserves niet meer in mindering worden gebracht. Investeringssubsidies en andere bijdragen van derden mogen wel in mindering worden gebracht. Compensabele BTW wordt niet geactiveerd. Investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut Overeenkomstig de door de gemeenteraad vastgestelde Notitie Activering- en afschrijvingbeleid 2015 worden infrastructurele werken in de openbare ruimte, zoals bijvoorbeeld wegen, pleinen, bruggen, viaducten en parken geactiveerd en afgeschreven in 20 jaar. De ondergrond van deze werken wordt daarbij als integraal onderdeel van het werk beschouwd (en dus ook afgeschreven). Voor zover in voorkomende gevallen een snellere budgettaire dekking mogelijk is, wordt op dergelijke activa overigens extra afgeschreven. De boekwaarden moeten dus nadrukkelijk als nog te dekken investeringsrestanten worden gezien.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
138
Gemeente Ermelo
Alle materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijzen, verminderd met de eventuele bijdragen (subsidies) van derden, beschikkingen over reserves en voorzieningen (voor zover toegestaan). De normale jaarlijkse afschrijvingen zijn gebaseerd op de geschatte nuttigheidsduur. Investeringen met een economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven Bij besluit van 25 juni 2013 is het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) gewijzigd. In het verleden was sprake van twee categorieën investeringen (met economisch nut en met maatschappelijk nut). Daaraan is een derde categorie aan toegevoegd: Investeringen met een economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven. Bij deze categorie valt te denken aan investeringen in riolering en de begraafplaats. Financiële vaste activa De financiële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. De waarde van de geldleningen uitgeleend geld wordt verminderd met de jaarlijks ontvangen aflossingen. Kapitaalverstrekkingen aan gemeenschappelijke regelingen en leningen u/g zijn opgenomen tegen nominale waarde. Zonodig is een voorziening voor verwachte oninbaarheid op de boekwaarde in mindering gebracht. Participaties in het aandelenkapitaal van NV’s en BV’s ("kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen" in de zin van het BBV) zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs van de aandelen. Indien de waarde van de aandelen structureel mocht dalen tot onder de verkrijgingsprijs zal afwaardering tot marktwaarde plaatsvinden. Tot dusver is een dergelijke afwaardering niet noodzakelijk gebleken. De actuele waarde ligt ruim boven de verkrijgingsprijs. Obligatieportefeuilles worden gewaardeerd tegen de verwachte aflossingswaarden. Het verschil met de destijds betaalde verkrijgingsprijs wordt als transitorische (rente)post in de balans opgenomen. Dit verschil wordt in het resultaat opgenomen in de (gemiddelde) resterende looptijd tot aflossing/uitloting. Bijdragen aan activa van derden worden geactiveerd. Dergelijke geactiveerde bijdragen zijn gewaardeerd op het bedrag van de verstrekte bijdragen, verminderd met afschrijvingen. De verleende bijdragen worden afgeschreven in de periode waarin het betrokken actief van de derde op basis van de door de gemeente gestelde voorwaarden moet bijdragen aan de publieke taak. Voorraden onderhanden werk (complexen Grondexploitatie) Dit betreft de boekwaarde per balansdatum van de complexen in uitvoering en complexen in voorbereiding. De complexen zijn gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijzen, inclusief de aan de boekwaarde toegerekende financieringskosten en verminderd met de ontvangen bedragen wegens grondverkopen, andere bijdragen en beschikkingen over reserves. Indien de marktwaarde lager is dan de verkrijgings- of vervaardigingsprijs, worden voorraden tegen lagere marktwaarde gewaardeerd. Het treffen van een voorziening gebeurt bij een geprognosticeerd verlies direct ter grootte van dit volledige verlies. Eventueel kan tussentijds winst genomen worden. In de nota Grondbeleid 2010 is hiervoor beleid geformuleerd. In specifieke gevallen kan de raad tot een andere wijze van winstnemen besluiten. Voorwaarde is, dat dit dan wel voldoende onderbouwd is. Bij tussentijds winstnemen staat het voorzichtigheidsbeginsel centraal. Na de administratieve afwikkeling van de complexen worden de resultaten in beginsel ten gunste of ten laste van de reserve Grondexploitatie gebracht. Complexen worden administratief afgewikkeld nadat alle percelen zijn verkocht c.q. nadat de feitelijke werkzaamheden nagenoeg geheel zijn uitgevoerd. Eventueel bij de afsluiting nog resterende percelen worden tegen de vermoedelijke opbrengstwaarde opgenomen, terwijl eventueel dan nog te verwachten posten wegens afwerking van het complex e.d. aan de passiefzijde van de balans worden opgenomen. Er is rekening gehouden met de aftrek voorbelasting BTW en de compensatie vanuit het BTW-compensatiefonds. Dit geschiedt aan de hand van de verdeling conform het bestemmingsplan. Indien deze nog niet voorhanden was is uitgegaan van een forfaitair percentage (60% bouwkavel, 40% gemeenschapsvoorzieningen). Voorraden grond- en hulpstoffen De voorraden grond- en hulpstoffen (magazijnvoorraden) worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs. Debiteuren, overige vorderingen en nog te ontvangen bedragen De debiteuren c.a. zijn opgenomen tegen nominale waarden. Voor dubieuze debiteuren is een tweetal voorzieningen (reguliere debiteuren en debiteuren Sociale Zaken) getroffen. Vorderingen en overlopende activa De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Voor verwachte oninbaarheid is een voorziening in mindering gebracht. De voorziening wordt statisch bepaald op basis van de geschatte inningskansen.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
139
Gemeente Ermelo
Liquide middelen De liquide middelen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. Reserves Reserves worden gevormd c.q. opgeheven conform door de raad genomen besluiten. Onttrekking uit en toevoeging aan de reserves geschiedt conform daartoe strekkende raadsbesluiten. Aan de reserves wordt geen rente toegevoegd. Met betrekking tot de bestemmingsreserves geldt dat de toevoegingen en beschikkingen maximaal het begrote bedrag mogen bedragen (een aantal uitzonderingen daargelaten). Afwijkingen verlopen via het rekeningresultaat en moeten in de (eerstmogelijke) bestuursrapportage alsnog verwerkt worden. Voor alle reserves worden onderbouwingsformulieren vervaardigd. Voorzieningen Voorzieningen worden gewaardeerd op het nominale bedrag van de betrokken verplichting c.q. het voorzienbare verlies. De pensioenverplichting ten behoeve van de wethouders is echter op de contante waarde van de (reeds opgebouwde) toekomstige uitkeringsverplichtingen gewaardeerd. Zo nodig wordt de omvang van de voorzieningen via extra dotaties of onttrekkingen aangepast aan de hand van een nieuwe inschatting van de omvang van de verplichtingen en risico's. Aan de voorzieningen wordt geen rente toegevoegd. Voor alle voorzieningen worden onderbouwingsformulieren vervaardigd. De onderhoudsegalisatievoorzieningen stoelen op een meerjarenraming van het uit te voeren groot onderhoud aan (een deel van) de gemeentelijke kapitaalgoederen, waarin rekening is gehouden met de kwaliteitseisen die terzake geformuleerd zijn. In de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen die is opgenomen in het jaarverslag is het beleid terzake nader uiteengezet. Aan de onderhoudsvoorzieningen liggen beheerplannen ten grondslag. Voorzieningen worden op grond van artikel 44 BBV gevormd voor: -
verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op balansdatum onzeker is doch redelijkerwijs te schatten; bestaande risico's op balansdatum terzake van verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs te schatten is; kosten die in een volgend begrotingsjaar worden gemaakt maar de oorsprong hebben in het begrotingsjaar of een eerder begrotingsjaar en de voorziening strekt tot kostenegalisatie; van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden, met uitzondering van de voorschotbedragen, bedoeld in artikel 49, onderdeel b.
De van de Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren of terugbetaald moeten worden, worden niet door middel van een voorziening verantwoord, maar als vooruitontvangen bedragen op de balans verantwoord (stelselwijziging per 1 januari 2008). Reserves en voorzieningen In de loop van het begrotingsjaar, maar in ieder geval bij het opstellen van de jaarstukken, wordt de omvang van de reserves en de voorzieningen bekeken. Waar noodzakelijk wordt er, binnen de door de raad gestelde kaders, afgeroomd of worden negatieve standen aangevuld. Bespaarde rente Als gevolg van de nota Rentebeleid 2012 is met ingang van 2011 de methode van bespaarde rente afgeschaft. Vaste schulden Vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde verminderd met gedane aflossingen. De vaste schulden hebben een rentetypische looptijd van één jaar of langer. De aflossingen die binnen een jaar vervallen, worden uitsluitend in de toelichting apart vermeld evenals de daarmee gepaard gaande rentelast in het betreffende begrotingsjaar. De waardering van de verplichting uit hoofde van de financial leasing van de vervoermiddelen vindt plaats tegen de contante waarde van de contractueel verschuldigde leasetermijnen.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
140
Gemeente Ermelo
Vlottende passiva De vlottende passiva worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. De voorschotbedragen met betrekking tot van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden als bedoeld in artikel 49, onderdeel b. worden als vooruitontvangen post opgenomen. Borg- en garantstellingen Voor zover leningen door de gemeente gewaarborgd zijn, is buiten de balanstelling het totaalbedrag van de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar opgenomen. Overigens is in de toelichting op de balans nadere informatie opgenomen. 3.2.6.4
(leges)Tarieven
De (leges)tarieven worden niet gecorrigeerd voor de via het BTW-compensatiefonds ontvangen BTW. 3.2.6.5
Omzet
De jaaromzet is het totaal van de programma's en het overzicht Algemene Dekkingsmiddelen en het overzicht Onvoorzien. Vanaf 1996 is besloten om het product "Grondexploitatie" buiten de berekening te houden. Met betrekking tot de goedkeuringstoleranties geldt dat: -
ten aanzien van fouten in de jaarrekening 1% van de omvangsbasis en; ten aanzien van onzekerheden in de controle 3% van de omvangsbasis.
De omvangsbasis is gelijk aan de totale lasten van de gemeente. In de toelichting op de wetgeving staat dat dit betekent dat de goedkeuringstolerantie wordt berekend op basis van een percentage van de totale lasten. Dit is het totaal van de programma's en het overzicht Algemene Dekkingsmiddelen en het overzicht Onvoorzien. Dus inclusief de Grondexploitatie.
3.2.6.6
Saldo van de rekening van baten en lasten
In overeenstemming met de BBV wordt het rekeningsaldo afzonderlijk opgenomen op de balans. Op voorstel van het college van burgemeester en wethouders wordt door de raad een bestemming c.q. dekking aan dit saldo gegeven. 3.2.6.7
Niet uit de balans blijkende verplichtingen
Behalve de in de balans op te nemen (voorwaardelijke) verplichtingen, kunnen er ook verplichtingen bestaan, die (nog) niet in aanmerking komen voor verwerking in de balans. In het BBV is aangegeven dat de gemeente zelf beleid moet formuleren wat “belangrijke verplichtingen” zijn. Gemeente Ermelo kiest als beleidslijn dat verplichtingen met een contractwaarde boven de Europese aanbestedingsgrens belangrijke verplichtingen zijn. Ook kan hierbij worden gedacht aan verplichtingen, die kunnen ontstaan uit verstrekte garanties jegens derden en gewaarborgde geldleningen. Voor zover leningen door de gemeente gewaarborgd zijn, is buiten telling het totaalbedrag van de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar opgenomen. Overigens is in de toelichting op de balans nadere informatie opgenomen. 3.2.6.8
BTW
Enkel de inkoop-BTW op facturen met een factuurdatum in 2015 kan in 2015 worden gedeclareerd. De in rekening gebrachte inkoop-BTW moet conform de Wet op de Omzetbelasting 1968 alsmede de Wet op het BTWCompensatiefonds in het tijdvak worden verantwoord dat correspondeert met de factuurdatum. Dit betekent dat de BTW van facturen gedateerd vóór 31 december 2015 verantwoord wordt in 2015 en de BTW van facturen gedateerd ná 31 december 2015 verantwoord wordt in 2016.
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
141
Gemeente Ermelo
3.2.7
Overzicht afschrijvingstermijnen
De Nota Activering- en afschrijvingbeleid is in de raadsvergadering van 26 maart 2015 vastgesteld. De werking is ingegaan op 1 januari 2015. In deze nota is een afschrijvingstabel als bijlage opgenomen (zie hieronder). Afschrijvingstermijnen investeringen economisch nut Soort actief
Afschr. duur OUD (in jaren)
Materiële vaste activa:
Afschr. duur NIEUW (in jaren)
Geen afschrijving
Geen afschrijving
Riolering: vrijvervalriolering
60
75
Riolering: gemalen bouwkundig gedeelte
50
60
Riolering: gemalen mechanisch/elektrisch
20
15
Riolering: persleidingen
60
60
Riolering: mechanische riolering, bouwkundig
45
40
Riolering: mechanische riolering, mechanisch/elektrisch
10
20
Gebouwen/woningen (permanent)
40
40
Gebouwen (niet-permanent)/noodlokalen
20
20
Gebouwrenovaties
15
15
Renovatie toren Oude Kerk
40
40
Vaste inrichting bedrijfsgebouwen/scholen
20
20
Installaties en inrichting gebouwen (liften, cv e.d.)
20
20
No Break-systeem (waarborging continuïteit netspanning automatisering): hardware
15
15
No Break-systeem (waarborging continuïteit netspanning automatisering): accu's
5
5
Grond/ondergrond
Sociaal culturele accommodaties: audiovisuele middelen
5
5
Sociaal culturele accommodaties: toneel/- balletvloer
10
10
Technische infrastructuur (onder- en bovengronds): veiligheidsvoorzieningen, telefooninstallaties, e.d.
15
15
Zonnebanken
5
5
Circulatiepompen zwembad
15
15
Huishoudelijke apparatuur
10
10
Inventaris/meubilair/onderwijsleerpakketten
20
20
Bureaus
10
10
Bureaustoelen
7
7
Mobilofoons (BHV)
8
8
10
10
Automatiseringsapparatuur: software
5
5
Automatiseringsapparatuur: hardware
4
4
Bedrijfswagens/tractie/schaftwagens
6-10
6-10
Personenauto's (dienstwagens)
8
8
Klepelmaaier
6
6
Maaimachines
5
5
10
10
Automatiseringsapparatuur: netwerkbekabeling
Werktuigen/machines/gereedschap Immateriële vaste activa: Kosten van onderzoek en ontwikkeling Financiële vaste activa: Deelnemingen Bijdragen aan activa in eigendom van derden
Soort actief Materiële vaste activa:
0-5
0-5
Niet toegestaan
Niet toegestaan
Niet expliciet bepaald
Maximaal dezelfde termijn als voor een soortgelijk actief in volle eigendom
Afschr. duur OUD (in jaren)
Afschr. duur NIEUW (in jaren)
Aanlegkosten/renovatie wegen/straten/pleinen/voet- en fietspaden
20
20
Aanlegkosten/renovatie sporttereinen
20
20
Toplagen kunstgrasvelden
10
10
Plantsoenreconstructies
20
20
Aanlegkosten snelheidsremmende voorzieningen
15
15
Renovatie/aanleg speelplaatsen
10
10
Verkeerslichten
15
15
Lichtmasten openbare verlichting
40
40
Armaturen openbare verlichting
20
20
Solar studs openbare verlichting
8
8
Groepsremplace openbare verlichting
4
4
SOX-lampen openbare verlichting
2
2
Immaterië vaste activa:
0-5
0-5
Kosten van onderzoek en ontwikkeling
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
142
Gemeente Ermelo
3.3
Single information Single audit
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
143
Gemeente Ermelo
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
144
Gemeente Ermelo
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
145
Gemeente Ermelo
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
146
Gemeente Ermelo
4. BIJLAGEN JAARSTUKKEN 2015
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
147
Gemeente Ermelo
4.1
Emu-rekening 2015
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
148
Gemeente Ermelo
4.2
Overzicht van gebruikte afkortingen
Afkorting
Omschrijving
AED
Automatische Externe Defibrillator
APV
Algemene Plaatselijke Verordening
AWBZ
Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten
B en W
Burgemeester en Wethouders
BA
Beheerscommissie Accommodaties
BAG
Basisregistratie Adressen en Gebouwen
BBP
Bruto Binnenlands Product
BBS
Bijzondere Basisschool
BBV
Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten 2004
BDU
Brede Doel Uitkering
Berap
Bestuursrapportage
BHV
Bedrijfshulpverlening
BNG
Bank Nederlandse Gemeenten
BRP
Basis Riolerings Plan
BRP
Basis Registratie Personen
BTB
Bereikbaarheid, Toegankelijkheid en Bruikbaarheid
btw
Belasting Toegevoegde Waarde (omzetbelasting)
BUIG
Bundeling van Uitkeringen Inkomensvoorziening aan Gemeenten
BZK
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
CAO
Collectieve Arbeids Overeenkomst
CBS
Centraal Bureau voor de Statistiek
CDA
ChristenDemocratisch Appèl
CIS
Centraal Informatie Systeem
CJG
Centrum Jeugd en Gezin
CJIB
Centraal Justitieel Incasso Buro
CPB
Centraal Plan Bureau
CPI
Consumentenprijsindexcijfer
Cpl
Complex
CRK
Commissie Ruimtelijke Kwaliteit
CROW
Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de Grond-, Water- en Wegenbouw
EH
Ermelo en Harderwijk
EMVI
Economisch Meest Voordelige Inschrijving
EOZ
Ermelo Onbelemmerd en Zorgzaam
Fido
Wet financiering Decentrale Overheden
GGD NOG
Gemeenschappelijke Gezondheids Dienst Noord- en Oost-Gelderland
GGZ
Geestelijke Gezondheids Zorg
GRP
Gemeentelijk Riolerings Plan
GVVP
Gemeentelijk Verkeers en Vervoers Plan
Ha
Hectare
HOF
Houdbare OverheidsFinanciën
I&A
Informatie & Automatisering
ICT
Informatie- en CommunicatieTechnologie
IGEV
Innovatiecentrum Groene Economie Noord-Veluwe
IOAW
Inkomensvoorziening Oudere en gedeeltelijk Arbeidsongeschikte Werkloze Werknemers
IOAZ
Inkomensvoorziening Oudere en gedeeltelijk Arbeidsongeschikte Werkloze Zelfstandigen
ISNV
Inkoopsamenwerking Noord Veluwe
JGZ
Jeugd Gezondheids Zorg
KDN
Kadernota
KUP
Klimaat Uitvoerings Programma
KVU
Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan
KWP
Kwalitatief Woningbouw Programma
LOP
Landschaps Ontwikkelings Plan
LVB
Licht Verstandelijke Beperking
MIZ
Meerinzicht
mjb
meerjarenbegroting
MOED
Masterplan Optimalisering Effecturering Doelmatigheid (brandweer)
MOP
Meerjaren Onderhouds Plan
NJN
Najaarsnota
NTB
Nog te betalen
NTO
Nog te ontvangen
NUVAL
Nuon, Vitens en Alliander (platform)
ODNV
Omgevingsdienst Noord-Veluwe
OGZ
Openbare Gezondheidszorg
OZB
Onroerende Zaak Belasting
PB
Programma Begroting
PGB
Persoons Gebonden Budget
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
149
Gemeente Ermelo
Afkorting
Omschrijving
pNB
prijsontwikkeling Nationale Bestedingen
PROO
Primair Openbaar Onderwijs Noord-Veluwe
PWA
Prins Willem Alexander
PWT
Plaatselijke Werkgroep Toegankelijkheid
RKBS
Rooms Katholieke BasisSchool
ReVu
Regionale Vuilverwerking
RGV
Recreatie Gemeenschap Veluwe
RNV
Regio Noord Veluwe
ROC
Regionaal Opleidingscentrum
RSBP
Rekeningsaldobestemmende post
Ruddo
Regeling Uitzettingen en Derivaten Decentrale Overheden
RWA
Regenwaterafvoer
SAVN
Strategische Alliantie Veluwe Noord
SDV
Sociale Dienst Veluwerand
SiSa
Single Information Single Audit
SMART
Specifiek Meetbaar Acceptabel Realistisch Tijdsgebonden
SNL
Subsidieregeling Natuur en Landschap
VAVO
Voortgezet Algemeen Volwassenen Onderwijs
VDSL
Very-high-bitrate Digital Subscriber Line
VEO
Vitaal Ermelo in Ontwikkeling
VNG
Vereniging Nederlandse Gemeenten
VNOG
Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland
VRI
Verkeersregelinstallatie
VSO
Voortgezet Speciaal Onderwijs
VTA
Visual Tree Assessment
VVV
Vereniging voor VreemdelingenVerkeer
Wabo
Wet Algemene Bepalingen Omgevingsvergunningen
Waggs
Wet Arbeidsvoorwaarden Gesubsideerde en Gepremieerde Sector
Wajong
Wet werk en Arbeidsondersteuning JONGgehandicapten
Wet BUIG
Wet Bundeling van Uitkeringen Inkomensvoorziening aan Gemeenten
WM
Wet Milieubeheer
Wmo
Wet maatschappelijke ondersteuning
WOZ
Waardering Onroerende Zaken
Wsw
Wet Sociale Werkvoorziening
Wwb
Wet werk en bijstand
WZOV
wijk West, Zuid, Oost en Veldzicht
ZAP
Zuiveringskring Afvalwaterketen Plan
ZMOK
Zeer Moeilijk Opvoedbare Kinderen
ZZP
Zelfstandige Zonder Personeel
VOORLOPIGE JAARSTUKKEN 2015
150
Gemeente Ermelo