aan groen verantwoord vooruit Concept verkiezingsprogramma GroenLinks Provinciale Staten Noord-Holland

VOORRANG aan groen Noord-Holland verantwoord vooruit

Concept verkiezingsprogramma 2011-2015 GroenLinks Provinciale Staten Noord-Holland 15 september 2010

VOORRANG AAN GROEN Noord-Holland verantwoord vooruit

Concept verkiezingsprogramma 2011-2015 GroenLinks Provinciale Staten Noord-Holland 15 september 2010

Inhoudsopgave I

Duurzame vergezichten

6

II

Zuinig op ruimte en water

8

III

Vervoer voor iedereen

11

IV

Natuurlijk groen!

14

V

Samen zorgen en leven

16

VI

Groene groei

18

VII

Verantwoord en vernieuwend bestuur

Colofon

20 24

Concept verkiezingsprogramma 2011-2015 - GroenLinks Noord-Holland

5

I Duurzame vergezichten De uitdaging voor de komende jaren is de bestaande kwaliteiten in noord, midden en zuid te versterken en met elkaar te verbinden. GroenLinks wil vooruit, met oog voor de diversiteit en leefbaarheid van de provincie. Noord-Holland is een prachtige en veelzijdige provincie om te wonen, werken en ontspannen. Het noorden van de provincie is landelijk, open en weids, met een belangrijke rol voor recreatie en landbouw. Het zuiden, met een sterke diensteneconomie en creatieve sector, is voller en drukker; de ruimte is schaars. Daarnaast zijn er bijzondere middengebieden met veel water, zoals het Gooi en de Vechtstreek. Belangen van bedrijven, zoals plannen voor uitbreiding van Schiphol, een nieuwe kernreactor in Petten of bevordering van werkgelegenheid, staan soms haaks op wat goed is voor het milieu, de gezondheid van burgers en een veilige toekomst. Een goede ruimtelijke ordening houdt Noord-Holland schoon en veilig. GroenLinks gaat de discussie hierover aan en kiest voor structurele oplossingen, juist in economisch moeilijke tijden.

6

Een groene en sociale visie op lange termijn is daarbij onmisbaar. Noord-Holland moet van het Rijk de komende jaren structureel 65 miljoen gaan bezuinigen. De provincie heeft daarom de keuze gemaakt zich de komende jaren te richten op bereikbaarheid, natuur, milieu en ruimtelijke ordening. GroenLinks vindt dat de provincie sociale knelpunten moet blijven signaleren en verhelpen. Bij andere onderwerpen past een bescheidener rol van de provincie en een grotere inzet van andere overheden of maatschappelijke organisaties. GroenLinks vindt dat nu de tijd rijp is voor duurzame vernieuwing en heldere keuzes door de Provinciale Staten. Met een realistische kijk op wat de rol van de provincie moet zijn in het geheel van bestuurslagen zoals de waterschappen,


gemeentes, steden en het Rijk. GroenLinks staat daarbij voor groene en sociale veranderingen die tegelijk een efficiënt, effectief en overzichtelijk bestuur opleveren. Door de aangekondigde bezuinigingen krijgt de provincie te maken met overdracht en afstoting van taken. Een ingewikkeld proces dat niet mag misgaan. Zorgvuldigheid is belangrijk. GroenLinks vindt dat de provincie samenwerking en afstemming tussen alle partijen moet blijven bevorderen en neemt waar nodig de regie.

In de periode 2006-2010 heeft GroenLinks verantwoordelijkheid genomen door deelname aan de coalitie van PVDA, VVD, GroenLinks en CDA. Voor de periode 2011-2015 is GroenLinks weer bereid de provincie te besturen: Noord-Holland kan verantwoord vooruit door voorrang aan duurzaamheid. Als het aan GroenLinks ligt, blijft NoordHolland een gezonde provincie met inwoners die zin hebben in de toekomst.

Duurzaamheid biedt kansen om NoordHolland als woon- en werkgebied aantrekkelijk te maken én houden. Met ruimte voor innovatie en ontwikkeling en bescherming van natuur en landschap, ruimte voor wonen en werken, een schoon milieu en duurzame energie als voorwaarden. De (inter) nationale economische en culturele aantrekkingskracht van de provincie moet blijven.


7

II Zuinig op ruimte en water In Noord Holland kennen we landbouwgebied en stedelijk gebied, havens, Schiphol, stedelijk gebied, recreatie en bedrijventerreinen. Voor GroenLinks is zuinig omgaan met ruimte en water het uitgangspunt. Door grenzen te stellen, en het bestaande beter te benutten. Slimmer, duurzamer en zuiniger. • GroenLinks legt net als afgelopen jaren bij ruimtelijke ordening en waterbeheer de nadruk op afstemming, samenwerking en eigen initiatief. Zo zijn agrariërs bijvoorbeeld hard nodig voor het beheer van natuur en landschap. Zij moeten samen met anderen in de provincie projecten kunnen uitvoeren. • Slimme combinaties van functies zijn bij inrichting van provinciale ruimte. Bijvoorbeeld in de urban fringes (stadsranden), de overgangsgebieden tussen stad en platteland. Dit kan onder meer door agrarisch natuurbeheer, menging van bedrijvigheid en woningbouw en het gebruik van glastuinbouw voor lokale energieopwekking. • GroenLinks vindt in de komende vier jaar de aanleg van nieuwe bedrijventerreinen onnodig. Eerst moeten

8

bestaande terreinen beter benut worden. GroenLinks is voorstander van het omzetten van kantoren of bedrijfspanden naar woningen. • Bouw van nieuwe woningen gebeurt zo veel mogelijk binnen bestaande steden en dorpen. Uitgangspunt is de

Dankzij GroenLinks (2007-2010) • • • • •


nadruk op bouwen binnen steden en dorpen volop duurzaamheid in structuurvisie Noord Holland 2040 geen onnodige groei van bedrijventerreinen geen buitendijkse bebouwing en geen brug in IJmeer extra bescherming van waardevol landschap

lagenbenadering: niet bouwen in té laaggelegen gebieden en kiezen voor locaties die goed bereikbaar zijn met openbaar vervoer en de auto. • Eventuele groei van de havens bij het Noordzeekanaal vindt plaats binnen de huidige terreinen. De kolenopslag maakt plaats voor activiteiten die duurzaam zijn en meer werkgelegenheid opleveren. • Schiphol heeft een belangrijke economische functie, maar legt tegelijk een fors (ruimtelijk) beslag op de omgeving. De provincie zet zich in voor Schiphol als moderne internationale luchthaven, met een selectieve en duurzame ontwikkeling van de luchtvaart en met beperking van hinder voor de omgeving. Uitbreiding met een zesde baan is niet aan de orde. • GroenLinks wil dat water als ordenend principe eerder en meer aan bod komt. Het is noodzakelijk gebieden voor berging van calamiteiten en piekbelasting aan te wijzen. GroenLinks is zich bewust van de ingrijpende effecten voor de agrariërs en bewoners in deze gebieden en is daarom voorstander van maatwerk en goede compensatie.

3. bescherming van landschaps- en stadsgezichten door inzet van aanwijzingen of een inpassingplan; 4. geen grootschalige detailhandel in het open landschap; 5. handhaving van en toezicht op architectonische kwaliteit en duurzaamheid van gebouwen; 6. ontwikkeling van wonen en werken rondom stations en andere ov-knooppunten; 7. alleen bebouwing in landelijk gebied als het niet binnen bestaand bebouwd gebied kan, de plannen passen binnen regionale afspraken en duurzaam zijn; 8. een open IJmeer, waarin natuur en ecologie voorop staan: geen buitendijkse bebouwing en geen brug tussen Amsterdam en Almere; 9. een haven die zich meer en meer concentreert op verwerking en toegevoegde waarde en zo min mogelijk op doorvoer en overslag; 10. herstructurering en verduurzaming van oude bedrijventerreinen, door de bestaande 11. subsidieregeling ‘Herstructurering en Innovatief Ruimtegebruik op Bedrijventerreinen’ (HIRB) voortzetten; 12. een slimme en duurzame ontwikkeling van Schiphol met minder geluidsen milieuhinder voor de omgeving; 13. betere zorg voor water in de provincie.

GroenLinks gaat voor: 1. een provinciaal grondbedrijf om samen met gemeentes de gewenste ruimtelijke ontwikkelingen te stimuleren; 2. per gebied een specifieke aanpak met onderscheid tussen natuur en landschap versus agrarische productie, met mogelijkheid voor verbrede landbouw;


9

Zorg voor kwaliteit • Bij nieuwbouw en herstructurering staat voor GroenLinks kwaliteit voorop. Het gaat niet om een maximaal financieel resultaat uit de exploitatie, maar om energieneutraal bouwen met duurzame materialen, bouwen voor verschillende doelgroepen en om architectuur met respect voor landschap en cultuurhistorie. • In sommige Noord-Hollandse gemeentes zal over enige jaren krimp ontstaan. Méér bouwen helpt niet. GroenLinks gelooft in herinrichting van gebieden die recht doet aan de diversiteit van de provincie. Zo kan ruimte ontstaan voor recreatie en natuur in en om dorpen en steden. • GroenLinks vindt dat het hoofddoel van het Wieringerrandmeer is: de realisatie van honderden hectares nieuwe natuur. Daarnaast moet het randmeer een aantrekkingskracht krijgen en de sociaaleconomische positie van de kop van Noord-Holland verbeteren.

10

• In het noorden van de provincie liggen volop kansen voor windenergie. Een goede inpassing is essentieel; een intelligente opstelling van de windmolens kan de kwaliteit van het landschap versterken. Ook bij andere vormen van duurzame energie die GroenLinks stimuleert, zoals biomassa en zonne-energie, wordt goed op de effecten op het landschap gelet.

III Vervoer voor iedereen

GroenLinks gaat voor: 1. krimp als kans voor herinrichting van het landelijk en stedelijk gebied met een eigen karakter; 2. volop benutten van de ruimtelijke mogelijkheden voor windenergie en andere vormen van duurzame energie; 3. alleen plannen voor het Wieringerrandmeer laten doorgaan als ze goed zijn voor de natuur en een sociaaleconomische impuls opleveren.


Werken aan bereikbaarheid is een belangrijke taak van de provincie. De provincie realiseert en onderhoudt de provinciale wegen en fietspaden, is opdrachtgever voor het openbaar vervoer en stimuleert gemeentes bij de aanleg van diverse projecten. GroenLinks kiest voor schone en duurzame oplossingen voor bereikbaarheid. Met ruimte voor fietspaden en fijnmazig openbaar vervoer. En GroenLinks wil dat Noord-Holland koploper blijft in schoon en groen verkeer. • GroenLinks kiest voor een bereikbaarheid die groen én veilig is. Dat betekent: investeren en onderhouden. Investeren in een fijnmazig en veilig netwerk van fietspaden. En instandhouding van een sluitend netwerk van openbaar vervoer, inclusief verbindingen over water. • De provincie gaat door met noodzakelijke investeringen in het netwerk van hoogwaardig openbaar vervoer voor lange afstanden, zoals bij de aanleg van vrije busbanen langs snelwegen. Plus: overstappunten op plekken waar het openbaar vervoer niet tot de voordeur rijdt. De reistijden gaan omlaag, het comfort omhoog. • Daarnaast stimuleert de provincie gemeentes actief om aantrekkelijke en snelle fietsroutes tussen woon-, werken recreatiegebieden te realiseren. De

provincie geeft het goede voorbeeld door voor de fietspaden langs de eigen provinciale wegen een strenge kwaliteitsnorm te hanteren. De provincie

Dankzij GroenLinks (2007-2010) • •

•

• •

investering met eigen geld in openbaar vervoer 30% meer busvervoer bij de laatste aanbesteding in de kop van NoordHolland nieuw hoogwaardig openbaar vervoer, zoals de Zuidtangent naar NieuwVennep nieuwe fietspaden en -stallingen door het programma fietsimpuls gemakkelijke overstap van auto naar ov door aanleg van P+R-plaatsen


11

stimuleert de aanleg van langeafstandsfietspaden (‘fietssnelroutes’) tussen gemeentes. • GroenLinks pleit voor een betere samenwerking tussen opdrachtgevende overheden in het openbaar vervoer. Het doel is efficiënte en effectieve voorzieningen in Noord-Holland. GroenLinks maakt openbaar vervoer beter toegankelijk voor iedereen.

GroenLinks gaat voor: 1. een samenhangend net van metrokwaliteit in de regio Amsterdam met regionale treinen, metro’s en hoogwaardig openbaar vervoer; 2. kortere wacht- en overstaptijden voor het openbaar vervoer; 3. reisinformatie voor trein, bus en metro is actueel en tegelijk beschikbaar via internettoepassingen en informatiezuilen; 4. aanbesteding van openbaar vervoer in grotere gebieden dan nu, en met gebruikerswensen, duurzaamheid en kwaliteit als belangrijke uitgangspunten; 5. de provincie stimuleert dat in nieuwbouwwijken bij de oplevering van de eerste woningen al een ov-verbinding beschikbaar is; 6. vrije infrastructuur voor de Zuidtangent over het hele traject van Amsterdam-Zuidoost naar Velsen, met een toekomstige opwaardering naar een (snel)tramverbinding; 7. een goed functionerende ov-chipkaart met lage tarieven en voldoende gebruiksgemak; 8. voorzetting van het programma ‘fietsimpuls’ met meer en betere fietsenstallingen bij alle belangrijke (bus) stations en -haltes;

12

9. extra aandacht voor en aanpak van de gevaarlijkste kruispunten in de provincie; 10. een goed vaarwegennet dat in de toekomst een steeds belangrijkere rol gaat spelen bij goederenvervoer.

Koploper in groen verkeer • GroenLinks kijkt verder dan wegen en verkeer en richt zich op de mogelijkheden die het verkeer en de wegen in de provincie bieden. GroenLinks wil koploper blijven als het gaat om duurzame toepassingen zoals LEDverlichting, energie uit asfalt en elektrisch verkeer op groene stroom. Dit kan bijvoorbeeld door het stimuleren van een netwerk van oplaadpunten. • Voor het autoverkeer vindt GroenLinks dat bestaande wegen beter benut moeten worden, in plaats van nieuwe wegen aan te leggen die de provincieversnipperen. GroenLinks is daarom tegen de aanleg van de A8-A9 door de Wijkerpolder. • Schoon vervoer moet de aantrekkelijkste keuze worden voor reizigers. GroenLinks staat voor duurzaam inkopen en groen aanbesteden bij vervoerconcessies en infrastructuurprojecten,en voor slimme oplossingen als deelauto’s en thuiswerken. De provincie kan innovatieve en maatschappelijke initiatieven stimuleren voor het verder vergroenen van vervoer. • GroenLinks blijft voorstander van de invoering van een kilometerheffing met differentiatie naar milieukenmerken, plaats en tijd. Bij mobiliteit


geldt dat de vervuiler betaalt: wie op drukke plekken of momenten rijdt in een vieze auto, betaalt meer. Zo blijft de bereikbaarheid in stand, maar vergroent het vervoer!

GroenLinks gaat voor: 1. waar nodig uitbreiding van succesvolle P+R-terreinen; 2. een nieuwe rechtstreekse verbinding met Almere alleen voor openbaar vervoer, en alleen als tunnel; 3. medewerking aan proefprojecten voor een kilometerheffing in de provincie.


13

IV Natuurlijk groen! De periode 2011 tot 2015 vraagt om scherpe keuzes en duidelijke afspraken over natuur, landschapsbeheer en landbouw. GroenLinks zet in op een aanpak die het beste past bij de diversiteit van de provincie, uiteenlopend van dichtbevolkte steden tot kleine dorpen. Afzonderlijke natuurgebieden en beschermd landschap in Noord-Holland zijn daarin belangrijke aandachtspunten. • De ecologische hoofdstructuur moet in 2018 gerealiseerd zijn. Dit vraagt een gebiedsgerichte, specifieke aanpak op basis van samenwerking tussen alle betrokken partijen. GroenLinks kiest voor een ecologische hoofdstructuur met hoge natuurwaarde en biologische landbouw. • De komende jaren staan in het teken van het smeden van vruchtbare coalities. Agrariërs en recreanten zijn elkaars bondgenoten. Alleen samen kunnen ze elk hun ambities realiseren. Alle partners moeten daarin verantwoordelijkheid nemen en krijgen. De provincie neemt een coördinerende en coachende rol. • Het beheer van recreatieschappen blijft een gedeelde verantwoordelijkheid van provincie en gemeenten, zowel bestuurlijk als financieel. Voor

14

GroenLinks gelden daarbij de volgende uitgangspunten: de gratis toegankelijkheid van de recreatieschappen


• •

•


is de ecologische hoofdstructuur (EHS) versterkt en verbeterd zijn goede beheerplannen opgesteld voor de twee belangrijkste Natura 2000-gebieden, Laag-Holland en Oostelijke Vechtplassen/Naardermeer wordt biodiversiteit in het gebied Waalenburg op Texel gerealiseerd een samenwerkingsovereenkomst voor de realisatie van het Ecoduct Crailo/A1 (Laarderhoog) worden weidevogels in Noord Holland beter beschermd

moet gewaarborgd blijven; ruimtelijke ingrepen in de betrokken gebieden leiden niet tot verstening en bebouwing en in de komende periode van bezuinigingen moet gezocht worden naar manieren voor lagere beheerskosten.

GroenLinks gaat voor: 1. bevordering van groen toerisme en extensieve recreatie in de kop van NoordHolland; 2. voltooiing van de beheerplannen van Natura 2000, met goede afspraken over ammoniak en stikstof; 3. naast stiltegebieden ook donkertegebieden; 4. een balans tussen ecologisch en cultuurhistorisch: natuurgebieden intact laten en recreatieparken zo groen mogelijk maken of houden; 5. aandacht voor landschap- en stadsgezichten, bijvoorbeeld de Westfriese omringdijk en de Stellingen van Amsterdam en Den Helder zonder aanleg van wegen.

principe daarbij blijft een zo groen mogelijke omgeving. Hergebruik en vergroening van woningbouwlocaties, bedrijventerreinen en landschapsgezichten krijgen een impuls. • In overleg met de sector wil GroenLinks bijvoorbeeld de bollensector vergroenen. GroenLinks wil duidelijke opvattingen formuleren over het begrip belevings- en natuurwaarde. Op die manier krijgen bijvoorbeeld veenweidegronden een goede toekomst. • GroenLinks spant zich in voor de bescherming en het voortbestaan van dieren. Het doden van dieren in de vrije natuur mag alleen bij aangetoonde aanzienlijke schade aan landbouwgewassen, of bij gevaar voor andere dieren en mensen. En dan alleen als andere methoden niet werken. • GroenLinks pleit er voor de schade van plaagdieren te voorkomen en herstellen, in plaats van te kiezen voor een dier onvriendelijke, agressieve bestrijding.

Eenheid in diversiteit

GroenLinks gaat voor:

• Samen met gemeentes moet de provincie synergie bereiken tussen voedselproductie en consumptie. Met een onderscheid tussen de omgeving van Amsterdam, als voedselproducent voor de stad en het noorden van de provincie als voedselproducent voor het hele land. Ook is het noodzakelijk een visie te ontwikkelen op milieubewuste en diervriendelijke, niet 100% biologische, productiebedrijven die nu vaak tussen wal en schip vallen. • GroenLinks kijkt daarbij kritisch naar de regeldruk en naar soms onbedoeld tegengestelde richtlijnen. Een leidend

1. structurele ondersteuning van agrarische natuurverenigingen voor de bescherming van weidevogels en het beheer van het boerenlandschap; 2. bevordering van duurzame en biologische landbouw met als doel een aandeel van minstens 15% in 2015; 3. agrariërs ondersteunen met een omschakeling naar biologische landbouw; 4. een prominente plek in dorpen en steden in Noord Holland voor streekmarkten met lokale (biologische) producten; 5. doden van dieren in de vrije natuur alleen bij hoge uitzondering; 6. diervriendelijke en effectieve bestrijding van plaagdieren.


15

V Samen zorgen en leven

citeiten. Belangrijk is dat voor cliënten de overgang naar verschillende zorgvormen soepel verloopt. • Preventieve zorg is de beste en daarom moet er bij de provincie voldoende toezicht op en ondersteuning van een goed functionerend zorgnetwerk zijn. GroenLinks geeft extra aandacht aan krimpgebieden en sociale initiatieven voor zwakkere groepen.

GroenLinks gaat voor: GroenLinks ziet erop toe dat niemand in de Noord-Hollandse regio’s tussen wal en schip valt. Daarvoor is samenwerking en afstemming tussen maatschappelijke organisaties, bedrijven en andere overheden nodig. • Bereikbaarheid van voorzieningen zoals zorgen cultuur staan bij GroenLinks voorop, ook al is de uitvoering hiervan geen kerntaak van de provincie. De provincie moet zorgen dat kennisuitwisseling en afstemming tussen gemeentes en instellingen blijft. • GroenLinks wil werken aan efficiënte inzet van de overgebleven financiële middelen voor zorg, zodat korte doorlooptijden en weinig bureaucratie werkelijkheid worden. Een lange termijnvisie is nodig om de zorg betaalbaar te houden. Verspilling van geld door losstaande projecten behoort tot het verleden. Bovendien is de zorg een groeisector en belangrijk voor de economie in Noord-Holland. • In de nabije toekomst zullen de meeste jeugdzorg- en welzijntaken van de provincie overgaan naar gemeentes. GroenLinks maakt zich sterk voor een zorgvuldige (kennis)overdracht van

16

preventieve jeugdzorg en zorgt dat dit opgenomen wordt in lokale welzijn-, sport- en onderwijsprogramma’s. • Daarnaast moet de provincie wel verantwoordelijk blijven voor ‘zware jeugdzorg’, zogenaamde residentiële jeugdzorg. Zij heeft in tegenstelling tot kleine gemeentes de kennis en capa-


• • •


een leefbare omgeving voor iedereen kleinschalige woonvormen voor onder meer ouderen, GGZ-patiënten en (autistische) jongeren inzet voor pleegouders door oprichting van een noodfonds opvang van zwerfjongeren in onder andere Haarlem zichtbaarheid van culturele voorzieningen via nieuwe media

1. niemand valt buiten de boot: toegang tot passende zorgvoorzieningen voor iedereen, zowel op het platteland als in grote steden; 2. korte doorlooptijden en zo min mogelijk bureaucratie in de zorg; 3. ondersteuning van gemeentes in krimpgebieden voor zorgtaken; 4. samenwerking en kennisuitwisseling stimuleren tussen steden en krimpgebieden; 5. een coördinerende rol van de provincie bij pleegzorg, kleinschalige woonvormen voor minderheden, ouderen en zwakkeren en opvang van dak- en thuislozen, in het bijzonder zwerfjongeren; 6. zorgvuldige overdracht van jeugdzorg naar gemeentes; 7. ‘zware’ jeugdzorg blijft een provinciale taak.

Verbindende cultuur • Noord-Holland kent een open, diverse samenleving waar emancipatie en (internationale) ontwikkeling belangrijke waarden zijn. Voor een groot deel ligt dit aan de cultuur die in de provincie een grote rol speelt en tegelijk een belangrijke motor is van de Noord-

Hollandse economie. • De inzet van GroenLinks voor de toekomst is: een open cultuur waarin iedereen in aanraking komt met cultuur en sport, zaken die mensen binden en inspireren. • De provincie moet daarnaast ook haar verantwoordelijkheid voor de hoofdstad nemen en samen met andere overheden zorgen dat Amsterdam (inter)nationaal gezien dé culturele stad blijft. • Educatie is de basis van interesse voor cultuur. In alle regio’s moet daarom een efficiënt netwerk van voorzieningen van cultuureducatie en -participatie zijn. Ook vindt GroenLinks dat de functie van Sportservice Noord-Holland moet blijven bestaan. • Een regionale spreiding van cultuurvoorzieningen in de provincie is noodzakelijk, net als het behoud van cultuurhistorie. Samenwerking met en afstemming tussen andere overheden, culturele organisaties en kunstenaars in belangrijk. Te denken valt aan een (virtueel) platform voor kennisdeling en -uitwisseling.

GroenLinks gaat voor: 1. toegang tot cultuur en sport voor iedereen in Noord-Holland; 2. beheer en behoud van cultuurhistorie met goede voorzieningen voor digitale opslag van (cultureel) erfgoed; 3. de culturele aantrekkingskracht van Noord-Holland én Amsterdam houden; 4. kennisdeling en samenwerking tussen culturele instellingen in Noord-Holland bevorderen door een (virtueel) platform; 5. bevordering van een open cultuur met RTV Noord-Holland als koploper die met allerlei platforms de inwoners van NoordHolland bindt, informeert en inspireert.


17

belemmert. Daarnaast heeft de provincie zelf een voorbeeldrol door een duurzame bedrijfsvoering.

VI Groene groei GroenLinks is sinds jaar en dag een voorloper in duurzame economie; die heeft de toekomst. De provincie kan een belangrijke stap zetten door een groene aanpak van de huidige economische crisis, met duurzame oplossingen en innovatie. De provincie kan en moet daarbij een centrale rol spelen. • Grote delen van Noord-Holland zitten aan de grens van wat het milieu kan dragen - vooral het gebied tussen de IJmond en Amsterdam. Het landelijk beleid is op dit terrein onvoldoende effectief. De provincie moet extra stappen zetten. Het is nodig dat er prioriteiten gesteld worden, op basis van duidelijke berekeningen van de milieubelasting per regio . • Kennisdeling en kennisuitwisseling tussen ondernemers en belanghebbenden bevordert een duurzame economie. GroenLinks wil daarom kenniscentra voor ondernemers oprichten, samen met kennisinstituten in de provincie. • Groene economie en leefbaarheid gaan hand in hand, maar voor een krachtig economisch beleid zijn andere instrumenten nodig dan alleen subsidies voor groene projecten. Scherpe milieueisen leiden bijvoorbeeld tot

18

snellere vernieuwing. • GroenLinks wil dat de provincie in de vergunningverlening de grens opzoekt van wat haalbaar is. Duidelijke keuzes zijn belangrijk: welke bedrijvigheid is acceptabel en waar is ruimte voor vergroening en innovatie? Geen regelgeving die de ontwikkeling van een groene en vernieuwende economie


• •


een duidelijke procedure voor versterking van duurzaamheid overzicht van invulling van energiebesparing en duurzame energie bij bedrijven opwekking van twee keer zoveel windenergie als in 2006 ontwikkeling van duurzame economie en werkgelegenheid

GroenLinks gaat voor: 1. scherpe duurzaamheideisen en prestatienormen; 2. regio’s ontlasten die aan de grenzen van de milieuruimte zitten; 3. een garantiefonds voor groene leningen, met lagere rentes en terugverdientijden die bedrijven de tijd geven zich te ontwikkelen; 4. groene start-ups en andere duurzame innovatieve projecten ondersteunen; 5. kennisontwikkeling van groen ondernemen, duurzame en innovatieve economie, in samenspraak met ondernemers en andere belanghebbenden; 6. transparantie versterken door eisen aan milieubeheerssystemen, integrale duurzaamheid (People-Planet-Profit) en kennisdeling bij bedrijven; 7. revitalisering van bestaande winkelcentra in plaats van vestiging van nieuwe winkellocaties; 8. vergroening van bedrijventerreinen; 9. slimme integratie van cultuurhistorische ontwikkeling, recreatie en landbouw, in samenspraak met agrarische ondernemers en andere belanghebbenden; 10. activiteiten verminderen die veel milieubelasting veroorzaken en relatief weinig werkgelegenheid opleveren, zoals kolenoverslag in de Amsterdamse haven.

Duidelijke keuze voor duurzame energie • GroenLinks wil een vergaande reductie van het energiegebruik en van andere vormen van milieuschade. Het

gebruik van niet-duurzame energie door bedrijven moet in 2050 zijn geminimaliseerd. • GroenLinks zet bij het provinciaal milieubeleid in op duidelijke normen, bijvoorbeeld door het vaststellen van een ‘ecologische voetafdruk’ van bedrijven. Dat levert een beeld op van belastende sectoren en helpt bij het maken van keuzes. • Het is wenselijk dat de provincie behalve economische groei ook andere indicatoren hanteert voor ‘welvaart’. Daarin telt ook de internationale dimensie van maatschappelijk verantwoord ondernemen mee. • Om die doelstellingen op langere termijn te realiseren, zijn nú effectieve maatregelen nodig. GroenLinks wil een helder en realistisch transitiemodel naar een duurzame economie. Met duidelijke energiedoelstellingen voor 2050, tussenstappen en prioriteiten. Hoe eerder deze keuzes duidelijk zijn, des te sneller wordt een duurzame economie werkelijkheid.

GroenLinks gaat voor: 1. ontwikkeling van duurzame energiebronnen, zoals zonne-energie, biomassa, watermolens en aardwarmte en de bevordering van lokaal opgewekte energie; 2. uitbreiding van de mogelijkheden voor biologische landbouw en veeteelt, tot minimaal 15% in 2015 (en 50% in 2050), bij voorkeur in combinatie met lokaal opgewekte energie; 3. het stimuleren van offshore windindustrie en daaraan gerelateerde industriële activiteiten, bij voorkeur in de kop van Noord-Holland.


19

VII Verantwoord en vernieuwend bestuur Landelijk speelt de discussie in hoeverre het middenbestuur nog toekomst heeft. Een discussie over de omvang en taken van de provincie is dus wenselijk. Maar eerst moet aangetoond worden dat schaalvergroting daadwerkelijk tot minder bestuurlijke druk leidt en een meerwaarde heeft voor de inwoners van Noord-Holland. De provincie moet als bestuurslaag betrouwbaar, zichtbaar en toegankelijk zijn voor alle inwoners. Zeggenschap, dienstbaarheid, zorgvuldigheid en effectiviteit staan daarin voorop.

• Betrouwbaarheid en transparantie zijn belangrijk, zowel voor bestuur als voor de ambtelijke organisatie. Voorlichting en kennisoverdracht op maat zullen leidend zijn. Burgers krijgen meer zeggenschap via moderne communicatiemiddelen. • De provincie heeft een toezichthoudende taak naar de gemeentes. De afgelopen jaren is er veel discussie geweest in hoeverre kleine gemeentes kunnen voldoen aan de gestelde kwaliteitseisen. Initiatieven voor samenwerking en fusie moesten vooral van onderop komen. Het lukte niet altijd om alle partijen op één lijn te krijgen. GroenLinks wil dat de provincie waar nodig een dergelijk proces leidt of daarin kan bemiddelen.

20

• Feit is dat de afgelopen jaren er veel taken verschoven zijn naar de gemeente. De huidige discussie over verdere decentralisatie van de jeugdzorg toont aan dat het proces niet stopt. Het wordt voor kleine gemeentes steeds moeilijker om aan alle kwali-

Verantwoord vooruit is volgens GroenLinks • • • • •


transparante procedures en heldere communicatie betrouwbare informatie toezicht en openbaarheid integer en overzichtelijk handelen groene, duurzame en sociale oplossingen

teitseisen te voldoen. GroenLinks pleit voor coördinatie tussen en ondersteuning van kleine gemeentes. • Het besef dat Europa belangrijk is voor Noord-Holland neemt toe. Naast de Europese structuurfondsen zijn ook andere fondsen beschikbaar die projecten in de provincie mede kunnen ondersteunen. De gegroeide samenwerking met de andere Randstadprovincies wordt voortgezet met als doel om regionale projecten op te zetten. Gemeentes kunnen bij deze samenwerking aansluiten. • Metropoolregio Amsterdam, het informele samenwerkingsverband tussen overheden in het noorden van de Randstad is een goed voorbeeld van vernieuwing in bestuur: afspraken over onder meer verkeer, vervoer, economie, landschap en duurzaamheid vinden daar een groot draagvlak. • Een beslissing over de toekomst van de waterschappen neemt de rijksoverheid. GroenLinks vindt de taken en functies van de waterschappen van groot belang. Als de waterschappen opgeheven worden, kunnen de taken het beste bij de provincie ondergebracht worden.

GroenLinks gaat voor: 1. betrouwbaar en overzichtelijk bestuur voor alle inwoners; 2. actieve betrokkenheid van burgers bij de provincie, bijvoorbeeld door (digitale) burgerpanels; 3. initiatiefnemers van burgerinitiatieven krijgen de mogelijkheid met Provinciale Staten in discussie te gaan over hun voorstel; 4. sterke gemeentes die de kwaliteit

kunnen leveren die burgers van hen verwachten; 5. wanneer dit niet lukt is herindeling/ fusie aan de orde, zo nodig met een stevige regierol van de provincie; 6. terughoudendheid in intergemeentelijke samenwerking als er weinig democratische controle is (zoals Samen En Toch Apart).

Degelijke huishouding • In de afgelopen periode is de provincie Noord-Holland geconfronteerd met de gevolgen van de crisis. In het bijzonder speelt de noodzaak om het vertrouwen van de burgers te herstellen na het debacle met de gelden (€ 78 miljoen) die bij de IJslandse Landsbanki waren gestald en niet terugkwamen. • Naar aanleiding van deze gebeurtenis hebben Provinciale Staten van NoordHolland, onder andere het verantwoordelijke fractielid van GroenLinks, een Provinciale Onderzoekscommissie ingesteld. De commissie heeft een groot aantal aanbevelingen gedaan, die voor een belangrijk deel al in concrete acties zijn vertaald. • De provincies moeten de komende jaren fors bezuinigen. In de afgelopen Statenperiode heeft het Rijk tweemaal gekort op het Provinciefonds. De verwachting is dat de komende jaren opnieuw minder geld naar de provincie zal gaan. Dat betekent keuzes maken. • Een groot deel van het budget van de provincie wordt besteedt aan infrastructurele werken. Het ligt voor de hand om toekomstige projecten te bekijken op nut en noodzaak. GroenLinks vindt dat ook in financieel


21

krappe tijden de doelstellingen voor milieu, natuur en duurzaamheid overeind moeten blijven. • De provincie voert een actief diversiteitbeleid en moedigt duurzaam inkopen en maatschappelijk ondernemen aan. In de rol als opdrachtgever kiest de provincie voor organisaties die dit toepassen. • De provinciale bedrijfsvoering wordt verder ontwikkeld aan de hand van ISO 26000, de nieuwe internationale standaard die heldere richtlijnen biedt op het gebied van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. • GroenLinks blijft zich inzetten voor de aanpak van mondiale problemen en streeft ernaar een budget te realiseren voor ontwikkelingssamenwerking. De provincie werkt mee aan realisatie van de millenniumdoelen voor 2015, acht afspraken van 189 landen voor een betere wereld.

6. openbaarheid, en beveiliging die gebruik maakt van open standaarden; 7. duurzaamheid in de provinciale bedrijfsvoering verder ontwikkelen aan de hand van ISO 26000; 8. een sluitende begroting, vooral door kritisch naar de uitgaven te kijken; 9. concentratie op de kerntaken met eigen invulling op het terrein van klimaat, zorg en welzijn; 10. de mogelijkheid van lastenverhoging via hogere opcenten open houden; 11. efficiënte aanpak van alle overheden voor mondiale problemen, ontwikkelingssamenwerking en de millenniumdoelen 2015; 12. aanmoediging van organisaties die duurzaam inkopen en maatschappelijk ondernemen.

GroenLinks gaat voor: 1. volledige uitvoering van de aanbevelingen over de financiële en personele bedrijfsvoering uit het rapport van de onderzoekscommissie; 2. middelen tijdelijk onderbrengen bij het Ministerie van Financiën, het zogenaamde integraal schatkistbankieren; 3. op termijn een deel van de middelen plaatsen bij banken die duurzaam beleggen; 4. alle inzet om een groot deel van de € 78 miljoen terug te krijgen; 5. een effectieve en duurzame bedrijfsvoering met digitale informatie die voldoet aan eisen van privacybescherming;

22



23

Tekst De basis voor dit verkiezingsprogramma is gelegd door de programmacommissie, bestaande uit Hetty Hafkamp (voorzitter), Harmen Binnema, Rob Monen, Jan Popma, Lonneke Regter, Martijn Sargentini en Rosalie Smit. Het definitieve verkiezingsprogramma is op 6 november 2010 vastgesteld door de Provinciale Ledenvergadering van GroenLinks Noord-Holland. Vormgeving Ruparo (Ivo Sikkema, Joyce Limburg), www.ruparo.nl Uitgave GroenLinks Noord-Holland Paviljoenslaan 7-9 2012 JE Haarlem telefoon: 023-514 4449 fax: 023-514 4177 e-mail: [email protected] http://provincienoord-holland.groenlinks.nl

24


aan groen verantwoord vooruit Concept verkiezingsprogramma GroenLinks Provinciale Staten Noord-Holland

Recommend Documents