Aan de Raad Made, 18 maart 2010
Raadsvergadering : 15 april 2010
Nummer raadsnota : 19
Onderwerp:
onderzoek naar verzelfstandiging openbaar onderwijs Portefeuillehouder :
Bijlagen:
Ter inzage:
Drs. J. Krook
1. Raadsbesluit
1. startnotitie verzelfstandiging openbaar onderwijs 2. offerte VOS-ABB
Ambtelijke coördinatie:
afdeling Maatschappelijke Aangelegenheden Steller:
Jeroen Schortemeijer SAMENVATTING
1. Op grond van artikel 1 van de Wet op het Primair Onderwijs vormt het college van burgemeester en wethouders van de gemeente het bevoegd gezag van het openbaar onderwijs, tenzij het onderwijs verzelfstandigd dan wel op afstand gezet is. Steeds meer gemeenten (ca. 80%) zijn de afgelopen jaren tot de conclusie gekomen dat het organisatorisch maken van een onderscheid tussen de functie schoolbestuur openbaar onderwijs en de taak en rol van de lokale overheid nieuwe kansen voor de ontplooiing van het openbaar onderwijs biedt. In oktober 2009 heeft het college de bijgevoegde startnotitie verzelfstandiging openbaar onderwijs vastgesteld. Vervolgens is deze met de MR van de school besproken. Afgesproken is een onafhankelijke projectleider aan te stellen, welke veel ervaring heeft met een dergelijk traject. Hij wordt gevraagd de mogelijkheden te onderzoeken om aan te sluiten bij een groter bestuur. Over enkele maanden zullen we de raad informeren over de stand van zaken van dit onderzoek. Eind 2010 zal de raad op basis van het onderzoek een voorstel voorgelegd worden ten aanzien van de mogelijkheden voor verzelfstandiging van het onderwijs.
VOORGESCHIEDENIS
In de gemeente Drimmelen vormt het college van burgemeester en wethouders het bevoegd gezag van de openbare basisschool De Windhoek (hoofdvestiging De Windhoek in Terheijden en nevenvestiging ’t Klaverblad in Drimmelen). De afgelopen jaren is er herhaaldelijk gesproken binnen de gemeente om het bestuur van deze school op afstand te zetten. Een beter onderscheid tussen de functie schoolbestuur openbaar onderwijs en de taak en rol van de lokale overheid biedt nieuwe kansen voor de ontplooiing van het openbaar onderwijs. Tevens zal aansluiting bij een groter bestuur naar verwachting schaalvoordelen voor basisschool De Windhoek met zich meebrengen en mogelijke toekomstige (financiële) risico’s voor zowel de gemeente als school verkleinen.
WAT IS ER AAN DE HAND?
Start In oktober 2009 heeft het college de startnotitie verzelfstandiging openbaar onderwijs vastgesteld. Hierin staat een groot aantal redenen genoemd waarom we het openbaar onderwijs willen verzelfstandigen. Vervolgens is deze met de MR van de school besproken. De MR ondersteunt het initiatief tot het onderzoeken van de mogelijkheid tot verzelfstandiging. In haar nieuwsbrief van december heeft de school de ouders reeds op de hoogte gebracht van het voornemen van de gemeente. Met de MR is afgesproken een onafhankelijke derde partij met ruime ervaring in dit soort trajecten, aan te stellen als projectleider. Ons inziens zijn twee partijen hiervoor het meest geschikt: Onderwijsservicebureau Edux uit Breda (heeft goede kennis van de school en de regio en ervaring met begeleiding van verzelfstandigingstrajecten) en de landelijke vereniging voor Openbaar Onderwijs VOS-ABB (zeer ruime ervaring met verzelfstandigingstrajecten en volledig onafhankelijk). Met beiden heeft een oriënterend gesprek plaatsgevonden en beiden hebben een offerte uitgebracht. Beide partijen hebben aangegeven dat aansluiting bij een groter schoolbestuur in de regio de meest voor de h andliggende en meest haalbare oplossing is. Voor een zelfstandig bestuur (éénpitter) is de basisschool in principe veel te klein en dan zouden de bestuurskosten te hoog worden. Een zelfstandig bestuur heeft naar verwachting ook niet de voordelen (risico en kostenvermindering, kwaliteitsverbetering) tot gevolg, die we middels de verzelfstandiging willen bewerkstelligen. Uit het onderzoek moet blijken of aansluiting bij een groter schoolbestuur haalbaar is en zo ja, welke partij de meest geschikte is. Bruidsschatregeling Gezien het feit dat de zgn. bruidsschatregeling per 1 januari 2011 verdwijnt, willen we vasthouden aan de planning zoals beide bureaus deze hebben opgenomen in de offerte. Dus, indien mogelijk, vóór 31 december 2010 hierover een besluit te laten nemen door de raad. Van belang is dat de projectleider dan wel zo spoedig mogelijk, liefst in maart, kan starten. De geldende bruidsschatregeling houdt in dat een bedrag dat wordt meegegeven aan een nieuw bestuur voor bestuurskosten, dan níet doorbetaald hoeft te worden aan de andere schoolbesturen in deze gemeente. Indien de regeling niet meer van kracht is dienen wij iedere euro ongeveer 14 keer door te betalen aan het bijzonder basisonderwijs. Nu vertraging oplopen kan dus verregaande financiële gevolgen hebben! Opdracht Op basis van prijs heeft het college besloten de opdracht te gunnen aan VOS-ABB. Uit het gesprek bleek tevens dat zij méér en recentere ervaring heeft in dit soort trajecten. De directeur van de Windhoek gaf ook aan een lichte voorkeur voor deze partij te hebben. Het resultaat van het onderzoek door VOS-ABB zal zijn: een eindrapportage ter onderbouwing van het te nemen raadsbesluit inzake de bestuursoverdracht. Voor een nadere toelichting op de fasering, de planning en de projectorganisatie verwijzen we naar de bijgevoegde offerte van VOS-ABB. Naar verwachting kunnen we de raad in december 2010 een voorstel voorleggen voor het eventuele vervolgtraject inclusief de financiële consequenties.
2
WAT WILLEN WE BEREIKEN?
Een eindrapporta ge ter onderbouwing van het te nemen raadsbesluit inzake de bestuursoverdracht van het openbaar onderwijs waarin aandacht voor alle gevolgen voor zowel de school als de gemeente. Op basis hiervan willen we de daadwerkelijke verzelfstandiging (juridisch) realiseren in 2011. HOE PAST DIT BINNEN BELEID EN WETGEVING?
Het past binnen de kerntakendiscussie van de gemeente en het raadsprogramma van de vorige raad. De veranderende wetgeving ten aanzien van de bruidsschatregeling heeft tot gevolg dat één en ander in een stroomversnelling komt omdat na 31 december 2010 de mogelijkheid tot verzelfstandiging een heel stuk kleiner worden vanwege de voor deze gemeente verwachte verregaande financiële gevolgen. HOE GAAN WE DIT DOEN?
Zodra de raad instemt met de dekkin g van de onderzoekskosten zal de opdracht verstrekt worden aan VOS-ABB. Halverwege het onderzoek zullen we de raad op de hoogte stellen van de stand van zaken. Aan het einde van dit jaar moet er een onderbouwd voorstel liggen óf en zo ja, op welke wijze wij het openbaar onderwijs zouden kunnen verzelfstandigen. WIE ZIJN DE BETROKKEN PARTIJEN?
De directie en personeelsleden van De Windhoek; De MR van De Windhoek; Ambtenaren welke direct of indirect betrokken zijn bij het openbaar onderwijs; Ouders en kinderen beide vestigingen; Partijen/ leveranciers waarmee we meerjarenafspraken hebben etc. WAAR MOETEN WE OP LETTEN?
Betrokkenheid MR Tijdige informatie naar alle betrokken partijen en draagvlak creëren Tijdspad Financiën (eventuele bruidsschat) Onderwijsvisie school etc. WAT HEBBEN WE HIERVOOR NODIG?
Voor het eerste deel van het traject; het onderzoek naar de mogelijkheden, hebben we een bedrag nodig van € 33.236,-. Eind 2010 volgt een nieuw raadsvoorstel ten aanzien van het vervolgtraject. Aanvankelijk was het voorstel om de kosten te dekken uit de reserve van de school. In overleg met zowel afdeling financiën als VOS-ABB bleek echter onlangs dat dit niet kan. De gemeente is voornemens de school te verzelfstandigen; de bijkomende kosten kunnen dan niet op de school verhaald worden. Om die reden zijn deze kosten destijds per abuis niet opgevoerd bij de begroting 2010. In principe voldoen we aan de 3 O’s om een beroep te kunnen doen op de post onvoorzien: de kosten zijn onuitstelbaar vanwege de aflopende b ruidsschatregeling eind dit jaar, onvermijdbaar omdat de risico’s voor de gemeente en de school in de huidige constructie te groot worden en onvoorzien omdat de aanvankelijke dekking niet bleek te kunnen. Er is nog ruimte binnen de post onvoorzien.
3
Gezien de hoogte van het bedrag in relatie tot de hoogte van de post onvoorzien willen we echter een alternatieve dekking voorstellen. Met ingang van 2010 ontvangt de gemeente in het kader van de Wet OKE jaarlijks een bedrag van € 64.000,- in de algemene uitkering voor versterking peuterspeelzaalwerk. Dit is geen geoormerkt geld; wel hebben we voor de zekerheid deze gelden gereserveerd voor het peuterspeelzaalwerk aangezien er een onderzoek loopt naar de harmonisatie van het peuterspeelzaalwerk en de kinderopvang. De kosten van dit onderzoek bleken lager uit te vallen dan voorzien, zodat we in 2010 nog een budget over hebben van € 40.000,-. Er zullen dit jaar hier verder geen kosten op geboekt worden aangezien het onderzoek naar harmonisatie peuterspeelzaalwerk tot ca. januari 2011 loopt. En volgend jaar ontvangen we wederom eenzelfde bedrag. Bij wijze van uitzondering stellen we voor de kosten van het onderzoek naar de verzelfstandiging niet uit de post onvoorzien maar uit dit budget te dekken. Hiermee wijken we dus af (onderbouwd) af van een eerder besluit door de raad. Na het onderzoek zal pas duidelijk wat de personele/financiële consequenties zijn van de verzelfstandiging. Dit komt nadrukkelijk naar voren in het raadsvoorstel van december 2010. De eventuele ko stenvoor het vervolgtraject in 2011 worden opgenomen in de begroting voor 2011 HOE GAAN WE COMMUNICEREN?
Zodra de opdracht verstekt is, zal er een startbijeenkomst voor alle betrokkenen worden georganiseerd waarin de aanleiding, traject, planning etc. zal worden toegelicht. Medio 2010 zal de raad in een informatieronde, dan wel raadsbrief worden ingelicht over de stand van zaken en mogelijke richting. De MR en directie van de school zal zo goed mogelijk in het hele proces worden betrokken. WAT IS DE VERVOLGPROCEDURE? In april zal VOS-ABB een startbijeenkomst organiseren voor de direct betrokkenen. Medio 2010 zal de raad nader geïnformeerd worden over de stand van zaken. Eind 2010 volgt er wederom een raadsvoorstel.
Burgemeester en wethouders van Drimmelen, drs. C. Smits Secretaris
4
drs. G.L.C.M. de Kok Burgemeester
De raad van de gemeente Drimmelen; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 23 maart 2010;
Besluit:
1. kennis te nemen van bijgevoegde startnotitie verzelfstandiging openbaar onderwijs; 2. de kosten van de projectleider verzelfstandiging openbaar onderwijs ad. € 33.236,70 (incl. BTW) te dekken uit het restant 2010 van het budget ‘versterking peuterspeelzaalwerk (per 2010 ontvangen wij jaarlijks een bedrag van € 64.000,- in het kader van de Wet OKE). Made, 15 april 2010
De raad voornoemd, Griffier,
Voorzitter,
mr. M.J.N. Schetters-Schuurbiers
drs. G.L.C.M. de Kok
