A.7, W Sinnema H. (050) Brief OV-chipkaart

" ^ L^(? groningen Aan de leden van de statencommissie Mobiliteit en Energie

bezoekadres: I M a r t i n i k e r k h o f 12

postadres: Postbus 610 9700 A P Groningen algemeen t e l e f o o n n r : 050 316 49 I I

algemeen f a x n r : 050 316 49 33

Datum Briefnummer Zaaknummer Behandeld door Telefoonnummer E-mail Antwoord op Bijlage

www.provinciegroningen.nl [email protected]

Onderwerp

1 h FEB. 2012 2012-06730/7/A.7, W 379601 Sinnema H. (050)316 4109 [email protected]

Brief OV-chipkaart

Geachte dames en heren, 1. Aanleiding In de vergadering van de Statencommissie Mobiliteit en Energie van 23 november 2011 heeft de fractie van GroenLinks aangegeven signalen te hebben ontvangen dat er zich in Hoogezand, Winschoten, Veendam en Stadskanaal onvoldoende oplaadpunten voor de OV-chipkaart bevinden. Het college heeft toegezegd te rapporteren over de ervaringen met de distributie zoals die blijken uit monitoring van het OV-bureau en de provincie.

(/>

ec

Tijdens de vergadering van 18 januari 2012 is hier aan toegevoegd dat ook de functionaliteit van diverse oplaadapparatuur onderdeel van de rapportage zal uitmaken. Vervolgens is er naar aanleiding van onder andere de storingen bij TLS de toezegging gedaan om bij een volgende commissievergadering ook in breder verband over de OV-chipkaart in gesprek te gaan. Middels deze brief informeren wij u over de diverse onderwerpen van de OV-chipkaart die in de afgelopen periode in de aandacht zijn geweest en in het bijzonder de distributie. 2. Samenvatting Het OV-bureau heeft voorafgaand aan de introductie van de OV-chipkaart de behoefte naar oplaadpunten in beeld gebracht. Tijdens de realisatie van het daartoe benodigde netwerk werd het OV-bureau met diverse complicaties geconfronteerd, die in bepaalde gevallen ertoe leidden dat het netwerk gedeeltelijk opnieuw in kaart diende te worden gebracht. In bepaalde gevallen heeft dit er toe geleid dat er tijdelijk gaten in de dekking van het netwerk zijn gevallen. Ondanks de tegenslagen wij van mening dat er uiteindelijk een efficiënt, provinciedekkend netwerk is ontstaan. Wel stellen wij vast dat de eenduidigheid te wensen overlaat. Als maatregel om de eenduidigheid te verbeteren en het aantal punten waar reisproducten kunnen worden afgehaald te vergroten zullen wij Arriva verplichten de functionaliteit van de kaartautomaten uit te breiden.

O 06-HB-SG-001

De provincie Groningen v^erkt volgens normen die zijn vastgelegd in een handvest voor dienstverlening. Dit handvest vindt u op onze website of kunt u opvragen bij de afdeling Communicatie en Kabinet, Publieksvoorlichting: 050 3164160

©

3. Leeswijzer In deze brief komt achtereenvolgens aan de orde: • Het distributienetwerk (4.1) • Kaartsoorten en tarieven (4.2) • Reizen en betalen (4.3) • De toekomst (4.4) 4. Inhoud 4.1. Distributienetwerk Per 1 januari 2012 is de landelijke organisatie achter de verkoop van strippenkaarten en sterabonnementen gestopt. De provincies, het OV-bureau en de vervoerbedrijven zijn sinds die datum verantwoordelijk voor het distributienetwerk van vervoerbewijzen. Het distributienetwerk geeft de reiziger onder andere de mogelijkheid om een OV-chipkaart aan te schaffen, saldo en/of producten op de kaart te laden en service te krijgen. Allereerst bespreken wij de uitgangspunten die gehanteerd zijn bij de totstandkoming van het distributienetwerk voor de OV-chipkaart. Vervolgens rapporteren wij over hoe de implementatie van het plan is verlopen. Tenslotte bespreken we de stand van zaken van het huidige distributienetwerk en informeren wij u over de conclusies die wij hebben getrokken. Distributiepian Voorafgaand aan de introductie van de OV-chipkaart is landelijk afgesproken dat het netwerk modern, vertrouwd en uniform dient te zijn. Het OV-chipkaartsysteem omvat daarom overal in Nederiand moderne toepassingen als internet en automatisch opladen, maar ook de vertrouwde loketten, automaten en een aanvullend netwerk van distributiepunten bij wederverkopers. De regionale uitwerking van de distributie is door het OV-bureau vastgelegd in een distributiepian, dat is vastgesteld op 28 januari 2010 door het Dagelijks Bestuur. Het distributienetwerk in Groningen en Drenthe is door het OV-bureau opgezet conform de volgende uitgangspunten: • Een optimaal netwerk dat goed op de vraag is afgestemd • Een provinciedekkend netwerk • Een eenvoudig en eenduidig netwerk Het OV-bureau heeft onderscheid gemaakt in reizigers die veel en regelmatig gebruik maken van het OV en reizigers die incidenteel reizen. Voor reizigers die regelmatig gebruik maken van het OV heeft het OV-bureau ingezet op de volgende mogelijkheden: • Reizigers kunnen altijd genoeg saldo op hun chipkaart hebben wanneer ze kiezen voor 'automatisch opladen'. De reiziger hoeft dan maar één keer naar een afhaalpunt om het 'automatisch opladen' op de chipkaart te zetten. • De aanschaf van abonnementen via internet. • Automatische verstrekking van persoonlijke O V-chipkaarten bij verlenging of aanschaf van een abonnement. NS voorziet reizigers die een voordeeluren- of ander abonnement aanschaffen van een persoonlijke chipkaart. Reizigers krijgen deze thuisgestuurd. Op deze chipkaarten kunnen alle producten, dus ook busabonnementen worden geladen.

Voor reizigers die incidenteel reizen of geen gebruik willen maken van bovenstaande mogelijkheden zijn er de volgende mogelijkheden: • Oplaadpunten in winkels. Deze worden zowel op initiatief van het OV-bureau als door derden geplaatst en gefinancierd. • Loketten van vervoerbedrijven. • De automaten van vervoerbedrijven (NS en Arriva). • Kaartverkoop bij de buschauffeur (Eurokaartjes). Vanwege de hierboven genoemde mogelijkheden die de OV-chipkaart voor regelmatige reizigers biedt is (landelijk) verondersteld dat er lager aantal oplaadpunten kan volstaan dan bij de strippenkaart. Echter ook voor incidentele reizigers en reizigers die de genoemde mogelijkheden niet kunnen of willen gebruiken dienen er voldoende mogelijkheden te zijn om met de OV-chipkaart te reizen. Het plaatsen van een oplaadpunt kost 5.400 Euro eenmalig en vervolgens 750 Euro per jaar, waardoor het OV-bureau zich voor de uitdaging ziet gesteld een gezonde balans te vinden tussen gemak voor de reiziger en efficiëntie. Met behulp van analyses naar de verkoophandelingen van de strippenkaarten is voorafgaand aan de introductie van de OV-chipkaart een inschatting gemaakt van de behoefte naar oplaadpunten. Uit de analyses bleek dat 95% van alle verkoophandelingen in 70 dorpen/steden van Groningen en Drenthe plaatsvond. De overige 5% vindt plaats in 91 dorpen, waarvan er in 50 dorpen slechts gemiddeld 1 (of minder) aankoop per dag plaatsvond. Gebleken is dat er met 100 oplaadpunten vrijwel alle reizigers kunnen worden bediend en er aan de twee eerstgenoemde uitgangspunten kon worden voldaan. Impiementatie van het distributiepian Tijdens de implementatie van het distributiepian is het OV-bureau met diverse complicaties geconfronteerd, die in bepaalde gevallen ertoe leidden dat het distributienetwerk gedeeltelijk opnieuw in kaart diende te worden gebracht: • Om een oplaadpunt in een winkel te kunnen plaatsen is allereerst ruimte en medewerking van een ondernemer noodzakelijk. Bovendien vereist de oplaadapparatuur een stabiele, beveiligde ADSL-internetverbinding dan wel dekking van mobiel internet. Met name aan de laatste voorwaarde kon niet altijd worden voldaan. • Een aanmerkelijk deel van de oplaadpunten die in 2010 in ons gebied door een commerciële partij waren geplaatst zijn in 2011 verwijderd. Het ging om oplaadpunten die in opdracht en met subsidie van het ministerie van OC&W waren geplaatst. De commerciële partij was van mening dat de oplaadpunten onvoldoende werden gebruikt. De partij had zich echter onvoldoende gerealiseerd dat dit voor een belangrijk deel werd veroorzaakt door het feit dat er in dit gebied nog niet op saldo met de OV-chipkaart kon worden gereisd. Hierover bent u middels antwoord op vragen van de Statenfractie van GroenLinks reeds geïnformeerd op 7 juni 2011. • Meer recentelijk is gebleken dat het OV-bureau er ten onrechte van uit was gegaan dat het bij de automaten van Arriva mogelijk zou zijn om producten van de landelijke OV-chipkaart website op de chipkaart te zetten (de zogenaamde NAL-funtionaliteit). Hierover bent u op 4 oktober 2011 geïnformeerd. Het betreft landelijke producten en producten van andere vervoerders, zoals de bus-sterabonnementen en automatisch opladen. Wij hebben niet tijdig met Arriva tot overeenstemming kunnen komen over uitbreiding van de functionaliteit van de automaten. Wij komen hier verderop in deze notitie op terug. Bij de automaten is het alleen mogelijk anonieme chipkaarten aan te schaffen, saldo op te hogen en Arriva-producten op de chipkaart te zetten.

Na het verdwijnen van de strippenkaart zijn grote supermarktketens als de Albert Heijn en C l 000 op eigen initiatief oplaadpunten in hun winkels gaan plaatsen. Ook deze partijen worden ermee geconfronteerd dat het niet op alle locaties technisch mogelijk is om de apparatuur werkend te krijgen of franchisenemers hier geen belangstelling voor hebben. Het OV-bureau heeft door nauwe afstemming met Albert Heijn haar oplaadpunten zoveel mogelijk herverdeeld, om het netwerk verder te verbeteren. De combinatie van bovenstaande punten en het feit dat er zich tegenslagen kunnen voordoen bij het vinden en aansluiten van een nieuwe locatie heeft er in bepaalde gevallen toe geleid dat er tijdelijk gaten in het distributienetwerk zijn gevallen, voornamelijk op het gebied van de mogelijkheden om reisproducten van de landelijke OV-chipkaart website op te halen. De belangrijkste plaatsen waar zich dit heeft voorgedaan zijn Winschoten, Bedum en Winsum. Resultaat De stand van zaken van het distributienetwerk is op dit moment als volgt: • het distributienetwerk in Groningen en Drenthe bestaat uit 145 locaties met oplaadmogelijkheden. In elke gemeente is er een verkooppunt van anonieme chipkaarten; • er zijn 26 Arriva-stations met een kaartverkoopautomaat met oplaad- en ophaalmogelijkheden (alleen Arriva) voor de OV-chipkaart en verkoop van anonieme chipkaarten; • er zijn 11 NS-stations (waarvan 2 met loket/baliefunctie) met oplaaden ophaalmogelijkheden voor de OV-chipkaart en verkoop van anonieme chipkaarten. De NS-automaten op de Arriva-stations zijn door NS niet geschikt gemaakt voor de OV-chipkaart; • Qbuzz heeft in Assen, Emmen, Veendam en Stadskanaal servicepunten ingericht. Hier is het mogelijk alle producten af te halen en te bestellen. • Arriva en Qbuzz hebben beide in Groningen een fullservicepunt waar alle OVchipkaartservices kunnen worden verleend; • er is één fullservicepunt in de BackOffice van QBuzz operationeel, ten behoeve van schriftelijke en telefonische afhandeling. Uiteindelijk is het aantal oplaadpunten in Groningen en Drenthe groter dan gepland. Dit neemt niet weg dat reizigers opnieuw hebben moeten bepalen waar zij terecht kunnen, immers de ondernemers met een oplaadpunt zijn niet per definitie dezelfde ondernemers die vroeger strippenkaarten verkochten. Reizigers moeten in bepaalde gevallen naar een nabijgelegen plaats reizen voor een oplaadpunt, of hun nieuwe saldo of abonnement opladen aan de 'bestemmingskant', bijvoorbeeld Groningen. De belangrijkste locaties waar zich nu geen oplaadpunt bevindt, maar voorheen wel strippenkaarten werden verkocht zijn: Oldehove: 7 kilometer van Zuidhorn Nieuwe Pekela: 6.5 kilometer van Oude Pekela, vanwege complicaties bij het vinden van een geschikte locatie. Eenrum: 6 kilometer van Winsum en 5 kilometer van Arriva station Baflo. Middelstum: 5 kilometer van het treinstation in Stedum. Voor ophalen van een sterabonnement of automatisch opladen is Loppersum de dichtstbijzijnde mogelijkheid. Siddeburen: 5 kilometer van het oplaadpunt in Schildwolde. Bovensmilde: 4.5 kilometer van het oplaadpunt in Smilde. Muntendam: 4 kilometer van Veendam en 3 kilometer van Arriva station Zuidbroek. Aduard: 4 kilometer van het oplaadpunt in Zuidhorn. Sappemeer: 2 kilometer van Hoogezand.

• • • •

Tolbert: 2 kilometer van Leek. Wildervank: 2 kilometer van Veendam. Ulrum: 3 kilometer van het oplaadpunt in Leens. Slochteren: vanwege complicaties bij het vinden van een locatie is uitgeweken naar Schildwolde (2 kilometer).

In onderstaande plaatsen bevindt zich wel een station met Arriva-automaat, maar geen ander oplaadpunt. Daardoor is het in deze plaatsen niet mogelijk om producten van de landelijke OV-chipkaart website op de chipkaart te zetten: • Nieuweschans: Dichtstbijzijnde alternatief is Bellingwolde (12 km). • Warffum: Dichtstbijzijnde alternatief is Winsum (9 km). • Grijpskèrk: Dichtstbijzijnde alternatief is Grootegast (7,5 km). • Scheemda: Dichtstbijzijnde alternatief is Winschoten (6 km). • Baflo: Dichtstbijzijnde alternatief is Winsum (5 km). • Uithuizermeeden: Dichtstbijzijnde alternatief is Uithuizen (4 km). In de plaatsen die de fractie van GroenLinks als voorbeelden noemde zijn er naar ons oordeel voldoende oplaadpunten. Bij alle genoemde oplaadpunten kan saldo worden geladen: • In Hoogezand-Sappemeer zijn er drie oplaadpunten. Bij twee ervan worden anonieme chipkaarten verkocht. Bij twee is het mogelijk om sterabonnementen en automatisch opladen op een chipkaart te zetten • In Stadskanaal zijn er vier oplaadpunten. Bij alle vier is het mogelijk om sterabonnementen en automatisch opladen op een chipkaart te zetten. Alleen het servicepunt van Qbuzz verkoopt anonieme chipkaarten. • In Veendam bevinden zich vijf oplaadpunten. Bij vier is het mogelijk om sterabonnementen en automatisch opladen op een chipkaart te zetten. Op drie locaties worden anonieme chipkaarten verkocht. • In Winschoten zijn er twee oplaadpunten. Bij Albert Heijn is het mogelijk om sterabonnementen en automatisch opladen op een chipkaart te zetten. Op het station worden anonieme chipkaarten verkocht. Conclusies Hoewel er tegenslagen zijn geweest bij de implementatie van het distributienetwerk en zich hierdoor tijdelijk gaten in het netwerk hebben bevonden zijn wij van mening dat er uiteindelijk een efficiënt, provinciedekkend netwerk is ontstaan. Wij stellen wel vast dat de eenduidigheid van het netwerk te wensen overiaat. De functionaliteit per automaat verschilt en ook de uiterlijke verschijningsvorm en bediening van automaten verschilt. Dit is een landelijk verschijnsel doordat er ook oplaadautomaten door derden worden geplaatst en gefinancierd. Regionaal is dit versterkt doordat de Arriva-automaten beperkingen in functionaliteit hebben. De beperkte eenduidigheid is te betreuren, omdat er juist na introductie van de OVchipkaart reizigers zijn die (in eerste instantie) vasthouden aan hun bestaande routine en nog geen gebruik maken van de nieuwe kanalen zoals automatisch opladen en aanschaf van saldo/abonnementen via internet. Echter ook bij gebruik van de nieuwe kanalen geldt dat men de producten eenmalig bij een oplaadautomaat of servicepunt op de kaart moet zetten. Wij concluderen daarom dat het van belang is dat de beperkte functionaliteit van de Arriva-automaten op dit aspect wordt opgelost. Arriva heeft zowel om eenmalige als structurele aanvullende financiering gevraagd om deze functionaliteit te activeren en functioneel te houden. Wij hebben aangegeven hiermee niet akkoord te gaan. Arriva is krachtens de concessie verplicht de OV-chipkaart zonder aanvullende financiering te implementeren en wij

zijn van mening dat deze functie op de automaten daar ook onderdeel van dient uit te maken. Wanneer Arriva de functie niet binnen afzienbare tijd activeert dan zullen wij gepaste maatregelen nemen. 4.2 Kaartsoorten en tarieven 4.2.1 Sterabonnementen Op termijn zullen er nieuwe abonnementen voor het stads- en streekvervoer worden geïntroduceerd. Deze zullen op de OV-chipkaart kunnen worden gezet, waarmee de chipkaart echt het kaartje voor alle OV in Nederland wordt. De landelijke organisatie achter de strippenkaarten en sterabonnementen is gestopt, waardoor de provincies en het OV-bureau nog voor slechts één jaar een voorziening hebben moeten treffen om sterabonnementen te kunnen blijven verkopen. De plaats waar reizigers een nieuw sterabonnement kunnen aanschaffen verschilt afhankelijk of men het abonnement alleen in de bus, of ook in de trein wil kunnen gebruiken. Ook de vorm verschilt: een zichtkaart of reisproduct op OV-chipkaart: • Reizigers die het abonnement alleen voor de bus gebruiken zetten deze als digitaal reisproduct op een persoonlijke OV-chipkaart. Het reisproduct is te bestellen via www.OV-chipkaart.nl en de OV-chipkaart-servicepunten. Jaarabonnementen zijn alleen verkrijgbaar bij de klantenservice of webshop van Qbuzz. • Reizigers die het abonnement ook (of alleen) voor de trein willen gebruiken bestellen deze via arriva.nl of met een bestelformulier bij de Arriva-store of klantenservice. Dit abonnement is, net als voorheen, geen chipkaart maar een zichtkaart. Reizigers laten hun kaart aan de buschauffeur of trein-steward zien, zoals ze gewend zijn. Ze behouden hun stamkaart, of gebruiken de OVchipkaart als stamkaart. Sinds 1 januari 2012 zijn er geen weekabonnementen meer verkrijgbaar voor gebruik in de trein. De introductie van de trein-sterabonnementen (zichtkaarten) heeft volgens Arriva nauwelijks tot klachten geleid. Arriva gaat coulant om met reizigers die per ongeluk het verchipte abonnement hebben aangeschaft. Zij kunnen bij de Arriva-store op station Groningen een brief halen waarmee ze alsnog per trein kunnen reizen. Deze coulance geldt in elk geval nog tot eind januari. Waarom zijn er verschillen in de verkrijgbaarheid en abonnementsvorm voor bus en trein? Het OV-bureau is verantwoordelijk voor de verkrijgbaarheid van busabonnementen. De Provincie Groningen is dat voor de treinabonnementen. Voor de trein zullen er op korte termijn nieuwe abonnementsvormen worden geïntroduceerd, die reizigers meer flexibiliteit bieden. De Provincie Groningen verwacht daarom dat de verkoop van sterabonnementen onder treinreizigers zal afnemen. De provincie heeft daarom - in tegenstelling tot het OV-bureau - niet de keuze gemaakt om de sterabonnementen te gaan 'verchippen'. 4.2.2 Fietskaartjes In Groningen hadden wij een unieke regeling, datje je fiets in de trein mocht meenemen voor roze strippenkaart-tarief. Met het afscheid van de strippenkaart, is dit voordelige tarief vervallen. Sinds 3 november jl. is alleen nog het landelijke kaartje a € 6,00 nog verkrijgbaar. Provincie en Arriva hebben een alternatief voor de regionale reiziger ontwikkeld, dat op dit moment aan het consumentenplatform ter advies is voorgelegd. Er zal binnenkort een pilot worden gestart. Reizigers krijgen de keuze uit twee fietskaartjes:

• •

Met een geldigheid van twee uur (3 Euro) Met geldigheid van één dag (5 Euro);

Vanwege de technische complexiteit is het helaas niet gelukt om de fietskaartjes meteen na het einde van de strippenkaart te introduceren. De gekozen oplossing is wel toekomstvast: het fietstarief zal worden verkocht bij de Arriva-automaten als digitaal product voor op de OV-chipkaart. De fietskaarten zijn geldig buiten de spits (werkdagen van 06.30 tot 09.00 en van 16.30 tot 18.00 uur), in het weekend, op feestdagen én in de maanden juli en augustus. Spits- en alle andere reizigers kunnen altijd (gratis) een vouwfiets meenemen. 4.3 Reizen en betalen 4.3.1 In- en uitcheckpaaltjes op de perrons Er worden steeds meer kaartsoorten verchipt. Daardoor wordt er ook steeds meer gebruik gemaakt van de in- en uitcheckpaaltjes op de stations. De provincie heeft bij Arriva gevraagd of er zich hierbij problemen voordoen. Arriva monitort het gebruik van de in- en uitcheckpaaltjes om vast te stellen of er te weinig paaltjes zijn en of deze op de verkeerde plaats staan. Er is geconstateerd dat er zich op station Groningen te weinig paaltjes zijn. Naar aanleiding hiervan zullen/zijn er extra paaltjes geplaatst. 4.3.2 Studenten Arriva heeft studenten vanaf 3 november jl. verplicht om in- en uit te checken met hun Studentreisproduct. Bij NS was dit pas sinds 1 januari jl. verplicht. Ondanks communicatie vooraf van Arriva heeft dit tot misverstanden geleid en hebben veel studenten een boete gehad. Dit heeft tot klachten en berichtgeving in de media geleid. Arriva heeft hierop besloten alle boetes te seponeren. Vanaf nu geldt een gele kaart beleid. Indien een reiziger bij controle niet heeft ingecheckt dan krijgt hij een gele kaart. Een abonnementhouder mag 1x per jaar vergeten in te checken. 4.3.3 Dubbel opstaptarief trein In de huidige situatie moeten reizigers met een OV-chipkaart altijd in- en uitchecken, ook bij een overstap. Wanneer een reiziger overstapt op een trein van hetzelfde vervoerbedrijf dan hoeft er niet opnieuw ingecheckt te worden. Wanneer de reiziger de reis met een andere treinvervoerder vervolgt (bijvoorbeeld van Assen naar Delfzijl) dan leidt dit tot hogere kosten in vergelijking tot de papieren kaartjes. Je betaalt dan namelijk twee keer het opstaptarief, oftewel de eerste 'dure' kilometers van de reis. Bij een papieren kaartje betaal je die maar één keer. In landelijk verband wordt eraan gewerkt om op korte termijn het dubbele opstaptarief op te lossen. Tot die tijd blijven de papieren kaartjes bestaan. 4.3.4 Niet uitchecken Wanneer een reiziger niet uitcheckt, door een defect aan de apparatuur of bij vergeten uit te checken, dan is het volledige instaptarief (€ 4,00) afgeschreven en niet verrekend met de werkelijke reiskosten. Reizigers kunnen dan een claimformulier of restitutieformulier van het desbetreffende OV-bedrijf insturen. Provincie, OV-bureau en vervoerders voeren een gericht beleid op het verder verminderen van de incomplete transacties. Door omroepberichten en stickers, maar ook door voorbeeldgedrag van anderen, worden de reizigers er steeds aan herinnerd om uit te checken. Nauwgezette aandacht voor dit onderwerp is belangrijk om blijvende vooruitgang te boeken.

Wordt er geld verdiend aan mensen die niet uitchecken? Het is niet goed mogelijk om daar inzicht in te verschaffen. De berekening van hetgeen overblijft is afhankelijk van kosten waarvan de hoogte niet op voorhand direct duidelijk zijn. Zo is het saldo aan niet gerestitueerde gelden bijvoorbeeld afhankelijk van het daadwerkelijk gereisde aantal kilometers. Dit aantal kan niet worden afgeleid uit de reisgegevens vanwege het ontbreken van de uitstaphalte, waardoor het meer of minder kan zijn dan het instaptarief. Ook zijn er afhandelingskosten bij het restitueren van het teveel betaalde bedrag aan de reizigers. 4.3.5 Geen apparatuur In de Servicebussen, Stadstaxi Groningen, LijnBelBus en buurtbus is het nog niet mogelijk om met de OV-chipkaart reizen. Naar verwachting is dit in de loop van februari wel het geval. Reizigers kunnen gebruik maken van Eurokaartjes of abonnementen. Tot het moment dat in deze bussen wel apparatuur aanwezig is, kunnen reizigers op vertoon van een geldige OV-chipkaart zonder in- en uit te checken meereizen (gratis). Voorwaarde is dat hierop voldoende saldo staat voor het maken van de reis. Wanneer een touringcar wordt ingezet als versterkingsbus geldt dat niet. Chipkaart-reizigers dienen dan van de gewone bus gebruik te maken. De touringcar rijdt voor de gewone bus, om ervoor te zorgen dat er altijd plaats is in de gewone bus. 4.3.6 Defecte apparatuur Arriva en provincie hebben de afgelopen periode veel klachten ontvangen over storingen aan de kaartautomaten. Vooral klachten over het inslikken van passen hebben tot ergernis geleid. Arriva heeft onlangs een nieuwe softwareversie uitgerold, waardoor een groot aantal storingen structureel verholpen zou moeten zijn. De storingen hebben de aandacht van de provincie. Reizigers die geen kaartje hebben kunnen kopen door een defecte automaat krijgen een eventuele boete terug van de klantenservice. De eerste week na de kerstvakantie is er veel te doen geweest over een landelijke storing bij TLS, waardoor het niet mogelijk was producten uit de webwinkel van de OV-chipkaart.nl op een chipkaart te laden. Dit geldt bijvoorbeeld voor de bussterabonnementen, die veel mensen wilden aanschaffen omdat de vakantie net was afgelopen. Daar kwam bij dat Qbuzz per abuis enkele sterzones niet had geprogrammeerd. Dit heeft geleid tot extra kosten voor reizigers, omdat zij geen abonnement konden aanschaffen of ophalen. Reizigers zullen worden gecompenseerd door TLS/Qbuzz. Arriva heeft reizigers die tijdens de storing aangaven dat zij geen abonnement konden aanschaffen zonder boete of bijbetalen vervoerd. Als alle apparatuur in de bus niet functioneert kunnen reizigers niet inchecken en mogen dan gratis mee. Valt gedurende de rit de apparatuur uit dan kunnen reizigers niet uitchecken en kunnen dan het teveel betaalde gerestitueerd krijgen. 4.3.7 Defecte chipkaarten Onlangs werd duidelijk dat TLS een aantal ondeugdelijke OV-chipkaarten heeft uitgegeven. Deze kaarten werken soms wel en soms niet. Dit is heel vervelend voor de reiziger omdat zij bij het omruilen van deze persoonlijke kaart minimaal drie weken met een anonieme kaart moeten reizen (of met Eurokaartjes). Het OV-

bureau en Qbuzz hebben inmiddels een tegemoetkomingsregeling voor gedupeerde reizigers ingevoerd. 4.4 Toekomst De sterabonnementen dateren uit de jaren '80. Sindsdien zijn reiswensen veranderd: een werkweek bestaat niet altijd meer uit vijf dagen, vrije dagen vallen niet altijd in het weekend en steeds meer recreatieve reizigers kiezen voor het OV. In de loop van 2012 zullen er nieuwe abonnementsvormen worden geïntroduceerd die meer flexibiliteit zullen bieden: • Arriva zal op korte termijn zes nieuwe treinabonnementen introduceren. Dat zijn dezelfde abonnementen die NS onlangs heeft ingevoerd. NS voert daar momenteel uitgebreid campagne voor. • Provincie Groningen en het OV-bureau werken daarnaast aan regionale abonnementen die zowel in trein, bus als tram geldig zullen zijn. Hierbij wordt ook samenwerking met Fryslan gezocht. Deze abonnementen worden later in 2012 verwacht. De sterabonnementen zijn daarom nog heel 2012 verkrijgbaar. • In landelijk verband wordt gewerkt aan een uniform product voor grootverbruik (scholen, overheden, bedrijven). • NS heeft het initiatief genomen de NS-businesscard voor zakelijke reizigers te verchippen en dit ook voor regionaal vervoer mogelijk te maken. Werknemers hoeven dan hun reis niet meer van te voren aan te melden, waardoor het gebruik van de kaart voor (combinaties van) trein, Fyra, taxi, OV-fiets, NSscooter en Greenwheels-auto nog aantrekkelijker wordt. 4.5. Afsluiting Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, Gedeputeerde Staten van Groningen:

, voorzitter.

, secretaris.