7. Dossier Lokaal Ouderenbeleid. Interview met Esther de Lange over plattelandsontwikkeling

37e jaargang Juni/Juli 2013 nummer 6/7

6/7

Bestuursforum Maandblad voor CDA-politici in gemeente, provincie en waterschap

Dossier Lokaal Ouderenbeleid Interview met Esther de Lange over plattelandsontwikkeling Interview met Wilbert Stolte over de BES-eilanden Woonwagenkampen

Dossier Lokaal Ouderenbeleid

6

10

Actueel Tweeënhalf jaar drie bijzondere gemeenten

20 Opinie en debat Voorbeeld van minder overheid en meer samenleving

inhoudsopgave juni/juli 2013

actueel

schappelijk landbouwbeleid. Interview

28 Permanente campagne in Nijkerk

4 De toekomst van het Europees gemeen-

vereniging en service

26 Lijsttrekkers in beeld

met Esther de Lange 6 Bonaire, Sint Eustatius en Saba tweeënhalf jaar ‘bijzondere gemeenten’. Interview met Rijksvertegenwoordiger Wilbert Stolte

lokaal ouderenbeleid

10 De politiek moet wakker worden

12 Interview met demograaf Jan Latten (CBS) 13 Solidaire participatie

opinie en debat

18 Woonwagenkampen anno 2013

20 Minder overheid en meer samenleving:

14 Over de verdwijning van 800 van de 2000 woonzorgcentra 15 Over een Haarlems hofje

Mondenzorg

colofon Bestuursforum wordt uitgegeven door de CDA-bestuurdersvereniging, de organisatie voor CDA-politici in gemeente, provincie en waterschap. Redactie Jos Wienen (voorzitter), Marcel Migo (eindredactie), Eddy Bilder, Adri Bom-Lemstra, Hugo Doornhof, Dirk Gudde, Brigite van Haaften, Gerben Karssenberg, Ed Koster, Agnes Mulder, Sietske Poepjes, Toine Poppelaars, Geeske Telgen-Swarts, Hester Tjalma-den Oudsten. Vaste medewerkers Pauline Beernink, Anke Dielissen, Nettie Engels-van Nijen, Rien Fraanje, Gerrit Hagelstein, Jaco Geurts, Alida Renkema, Pieter Kuypers, Cor Lamers,

Nummer 6/7 juni/juli 2013 Erik van Lith, Lambert van Nistelrooij, Emile Perton, Henk Tiesinga en Dirk Hol (fotografie).

Losse nummers Losse nummers kosten e 4,-. Prijs is inclusief verzendkosten.

Redactieadres Postbus 30453, 2500 GL Den Haag (070) 342 48 93 [email protected]

Advertenties Marcel Migo (070) 342 48 93 [email protected]

Abonnementen De abonnementsprijs bedraagt e 30,- per jaar (10 nummers). Nieuwe abonnementen kunnen elke maand ingaan. Opzeggen kan alleen per 1 januari. Leden van de CDA-bestuurdersvereniging en serviceabonnees van het CDA ontvangen Bestuursforum automatisch. Opgeven bij Joke Stoker, [email protected].

Basis vormgeving Peter G.J.T. Mulder Opmaak Interface Communicatie B.V. Postbus 734, 6710 BS Ede (0318) 64 34 06 www.ifcommunicatie.nl

Druk Koninklijke BDU Grafisch Bedrijf bv Postbus 67, 3770 AB Barneveld. (0342) 49 49 11 ISSN 0167-0689 Artikelen mogen worden vermenigvuldigd na toestemming van de CDA-bestuurdersvereniging.

commentaar Permanente campagne: CDA Nijkerk

Sietske Poepjes Gedeputeerde Fryslân [email protected]

28

Vooruit De gemeenteraadsverkiezingen komen eraan. In november kiezen onder meer de herindelinggemeenten Heerenveen, Leeuwarden en de Friese Meren een nieuwe gemeenteraad. Vervolgens zijn in maart 2014 de ‘gewone’ gemeenteraadsverkiezingen. Werk aan de winkel dus voor het CDA.

rubrieken

8

Waterstand Hoe veilig is veilig?

9

Van het Binnenhof Nooit te oud

16 Stemverklaring Nederland heeft een integrale visie op China nodig 17 De Stelling Het is goed dat er weer een seniorenpartij is 21 Ter griffie De verongelijkte burgemeester 22 Boekrecensie Doedemocratie. Over actief burgerschap in stadswijken 23 Europa lokaal Kracht van derde en vierde leeftijd 24 Uitgelicht Hoogeveens Stimuleringsplan Bouw 25 Geïnspireerd door… 29 Teruggevonden/Personalia 31 Ten slotte Taal

Maar wat voor werk precies? En voor welk resultaat gaan we? De verkiezingsresultaten voor het cda (op alle niveaus) waren de laatste jaren niet geweldig. De eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat ik terugkijken op negatieve dingen soms vermijd. Meestal kijk ik liever vooruit. De gevaren van struisvogelge drag of blind enthousiasme liggen zo wel op de loer. Toch moet nu juist de blik naar voren gericht zijn. Door een voorruit zie je meer dan door een achteruitkijkspiegel. Door deze voorruit zie ik een Nederland waar het gedachte goed én de daden van cda’ers een antwoord voor burgers zijn, een partij die niet alles dicht wil timmeren, die weet wat burgers waard zijn en wat hen toevertrouwd is. Een partij die weet dat idealen en ideeën geld kosten en dus ruimte voor ondernemers nodig is om dit geld te verdienen. Een partij die weet dat mensen verschillende achtergronden, talenten, toekomstdromen hebben én dat dit juist goed is. Hier komen, met hulp van een stimulerende en rechtvaardige overheid, mooie resultaten van. Een partij die niet alles op dezelfde maaiveldhoogte wil, maar die tegelijkertijd ziet dat een vangnet voor burgers nodig is. Mensen kunnen soms akelig vallen. cda’ers weten dat ze soms uit hun schulp moeten kruipen.

We weten onderhand ook dat niet iedereen onze taal spreekt. Zonder inhoud te verliezen moeten andere woorden worden gebruikt om mensen te raken. cda’ers weten dat de ‘C’ minder aanspreekt en soms mensen doet wegrennen. Maar ze weten ook dat het onderkennen van de waarde van elk persoon en het hebben van een open mind ook bij de ‘C’ horen. Er is genoeg kennis en ervaring aanwezig bij het cda om het goed te doen bij de gemeenteraadsverkiezingen. Uiteindelijk gaat het erom wat het cda is en wat het zegt. En hier moeten we goed bij de les zijn, want verkiezingen halen niet altijd het beste bij mensen naar boven. G.B. Shaw zei niet voor niets (flink dramatisch): An election is a moral horror, as bad as a battle except for the blood; a mud bath for every soul concerned in it.

•

Bestuursforum • juni/juli 2013

|3

actueel

Interview met CDA-Europarlementariër Esther de Lange

Over de toekomst van het gemeenschappelijke Europese landbouwbeleid De ministers van landbouw van de Europese Unie bereikten op 19 maart een akkoord over het nieuwe Europees landbouwbeleid voor de periode 2014-2020. Dat akkoord is geen eindresultaat, maar vormde het vertrekpunt van onderhandelingen tussen de raad van (landbouw)ministers, de Europese commissie en het Europees Parlement. Waarschijnlijk zal het ‘definitieve besluit’ ongeveer gelijktijdig met de verschijning van dit nummer bekend zijn. Maar het zal nog wel enige tijd duren voordat de boeren, de uitvoerende diensten en de lokale en provinciale overheden echt duidelijkheid hebben over de concrete gevolgen. Een gesprek met CDA-Europarlementariër Esther de Lange over de toekomst van het gemeenschappelijke Europese landbouwbeleid (GLB).

door Bas Feijtel en Marcel Migo ir. B.J. Feijtel is agrarisch econoom en Statenlid in Zeeland. M. Migo is eindredacteur van Bestuursforum.

Hoe belangrijk is het nieuwe GLB voor Nederland? ‘Het is essentieel. Voedsel is een strategisch goed. De wereld bevolking stijgt, het aantal producenten in Europa daalt en vergrijst. Voor onze dagelijkse boterham moeten we niet afhankelijk worden van derde landen, zoals nu met bijvoorbeeld energie wel het geval is. Nederland heeft een sterke agro-sector. Gelijke regels en een eerlijk speelveld in Europa zijn voor onze ondernemers van groot belang. Het landbouwbeleid zorgt voor die gelijke regels, zodat we eerlijk kunnen concurreren. En daar zijn we goed in. Europees beleid is noodzakelijk om een eerlijk speelveld en eerlijke concurrentie mogelijk te maken. Binnen de kaders moet echter wel maatwerk mogelijk zijn. Het Roemeense platteland is echt anders en heeft andere behoeften dan het Nederlandse. Veel landen kijken jaloers naar de Nederlandse agrarische sector, maar in Nederland lijken we zelf te vergeten dat we goud in handen hebben met onze sector en ondernemers. De waardering in eigen land ontbreekt vaak.’

direct gevolg van de onderhandelingsstrategie van Rutte om minder af te dragen aan de Europese Unie. Rutte schiet in zijn eigen voet doordat hij weliswaar minder hoeft af te dragen, maar Nederland tegelijkertijd aan de ontvangstenkant ook het meeste gekort wordt op middelen uit het Landbouwbeleid en Regionaal beleid. Vooral in de intensieve veehouderij, aard appelzetmeelteelt en vleeskalverhouderij zullen de ondernemers

Wanneer gaat het nieuwe GLB echt van start in Europa? ‘Het is essentieel dat boeren zo min mogelijk administratieve lasten en onduidelijkheid hebben wanneer we overgaan op de nieuwe regels. De onderhandelingen over het nieuwe landbouw beleid hebben vertraging opgelopen door vooral de moeilijke budgetdiscussie. Vanwege deze vertraging is het te verdedigen dat in elk geval het nieuwe systeem voor directe betalingen een jaar uitgesteld wordt, tot 2015. De Europese Commissie doet hiertoe een voorstel.’

In het akkoord is een nieuwe, eenvoudiger en praktischer definitie opgenomen van ‘actieve landbouw’. Vindt u dat een positieve ontwikkeling? ‘Het is van groot belang dat, zeker bij een kleiner wordend budget, het geld daar terechtkomt waar het terecht hoort te komen: bij de boer en bij de agrarische sector. De belangen van de agrarische ondernemer hebben mijn permanente aandacht. Nederland heeft terecht eigen regels opgesteld om bijvoorbeeld Schiphol en golfclubs uit te sluiten van directe betalingen uit het landbouwbeleid. Het is goed dat hier overal in Europa strenger naar gekeken gaat worden.’

Wat gaan lokale en provinciale bestuurders merken van het GLB-akkoord? ‘Helaas zullen Nederlandse boeren erop achteruit gaan, wat vooral lokaal in de gemeenschappen gevoeld kan worden. Dat heeft voor de Nederlandse landbouw grote effecten. Het is een

4|


Rutte schiet in zijn eigen voet het meeste merken van de daling in directe betalingen. Regio naal zullen bestuurders veranderingen binnen het Plattelands beleid gaan merken. Ook daar komt minder geld beschikbaar, bovendien zou het wat het cda betreft anders ingezet moeten worden. Minder geld voor de boeren betekent: beter nadenken over hoe middelen ingezet moeten worden om de sector te versterken. En minder aan bijvoorbeeld wandelroutes.’

Het totale GLB-budget voor Europa is 57 miljard (totale begroting EU is 128 miljard). Klopt het dat dit gelijk blijft en dus zonder inflatiecorrectie en toetredingen van nieuwe

actueel

lidstaten, op termijn fors zal dalen? ‘Dit bedrag zal gezien de laatste positiebepalingen gaan dalen. Voor het hele landbouwbeleid lijkt 53 miljard per jaar realistischer. En Nederland levert daarbij het meeste in. Een zeer forse daling.’ Het GLB bestaat nu uit twee pijlers: Landbouw (43 miljard) en Plattelandsbeleid (14 miljard). Blijft deze verdeling in stand? ‘Die twee pijlers blijven, maar zoals ik al zei vallen de bedragen lager uit. Een totale ommezwaai van het systeem was nu ook niet mogelijk. Je moet ondernemers de tijd geven zich aan te kunnen passen. Nu is er minder geld beschikbaar gekomen. Ik sluit niet uit dat de komende jaren richting de volgende hervorming nagedacht zal gaan worden over een andere invulling van het beleid.’ Het budget voor de Landbouwpijler kan door een lidstaat afgeroomd worden (art. 68). Nederland heeft dit toegepast (3,5%), maar de beschikbare middelen zijn niet beschikbaar gekomen voor de landbouw. Steunt u de mogelijkheid om het budget dat direct beschikbaar komt voor de boeren, ‘af te romen’? ‘Artikel 68 en de mogelijkheden die dat artikel biedt gaat verdwijnen. Mijn eerste zorg is dat bij minder budget een gerichtere aanpak nodig is, een aanpak die leidt tot verbetering van de sector, verbetering van de bedrijven. Als de staatsecretaris plannen heeft om een gedeelte van de directe betalingen in te zetten in de Tweede Pijler voor structuurverbeteringen (een mogelijkheid die gaat ontstaan), dan zal mijn collega Jaco Geurts in de Tweede Kamer daar wel heel overtuigende plannen voor willen zien voordat het cda daar steun aan geeft. Er moet wel sprake zijn van een meerwaarde voor de sector. Tot die tijd: afblijven van het boerengeld.’ Om basissteun uit de Landbouwpijler te kunnen ontvangen, moeten landbouwers voldoen aan een aantal ‘vergroeningsvoorwaarden’. Nederland steunt die, hoewel ze door de landbouwers niet toegejuicht worden. Vindt u de vergroeningsvoorwaarden duidelijk en uitvoerbaar voor de Nederlandse landbouwers? ‘Voorop gesteld: vergroening is nodig. We willen meer produ ceren, maar de wereld en haar natuurlijke rijkdommen ook in goede staat achterlaten voor onze kinderen. De voorstellen van de Europese Commissie, om bijvoorbeeld iedere boer verplicht grond braak te laten leggen en verplicht drie gewassen te laten telen, zijn echter in Nederland onwerkbaar, niet effectief en praktisch onuitvoerbaar. Bovendien kan een agrarische ondernemer prima zelf beslissen wat goed is voor zijn grond en bedrijf, dat moet je niet van bovenaf opleggen. De landbouwcommissie van het Europees Parlement stemde voor uitbreiding van de vergroening. Zaken als nutriënten management, biodiversiteitscertificaten, energie-efficiëntie en andere innovatieve initiatieven om duurzaamheid te bevor deren op het boerenbedrijf kregen door deze stemming ook een plaats in de vergroeningsvoorwaarden. Een stuk effectiever, en een stuk werkbaarder voor de Nederlandse ondernemer. Ik heb hard aan die kar getrokken, en ben tevreden met dat resultaat. Hopelijk wordt dat ook een onderdeel van het uiteindelijke akkoord.’

De tweede pijler (plattelandsbeleid) is beschikbaar voor plattelands ontwikkeling. Vanuit deze pijler zijn in Nederland ook dorpshuizen en pleintjes opgeknapt. Blijft dat mogelijk in het nieuwe GLB-beleid? ‘Ja, maar als het aan mij ligt wordt er veel minder gebruik van gemaakt in Nederland. De leefbaar heid van het platteland is een groot goed, en van groot belang voor de toekomst van onze agrarische sector. Daarom zijn er best investeringen in het kader van de leefbaarheid van het platteland mogelijk onder de noemer Landbouwbeleid. Ik ken bijvoorbeeld goede voor beelden uit het LEADER+-programma die goed zijn voor zowel de streek als als de sector en die door de totale bevolking gedragen worden. Maar met minder geld moet je heel nauw keurig kijken waar je het aan uitgeeft. En een verantwoorde voedselproductie heeft bij mij veruit de meeste prioriteit.’ De plattelandsbeleidpijler is EU-geld, aangevuld met cofinanciering door de lidstaat. Heeft u er vertrouwen in dat lidstaat Nederland hiervoor budget beschikbaar blijft stellen? ‘Voor iedere euro uit Nederland legt Europa een euro bij. Dat lijkt me een uitstekende investering, in één van de belangrijkste sectoren van ons land. Met goede programma´s kunnen we de sector klaarstomen voor de toekomst. Ik mag toch hopen dat het huidige kabinet dat ook ziet.’ De staatssecretaris van Landbouw, mevr. Dijksma heeft aangekondigd dat een extra korting op het GLB-budget mogelijk is, om binnen de EU-begroting te blijven. Steunt u deze mening? ‘Nee. Nederland ontvangt een aanzienlijk deel van de land bouwtaart. Snijden in het glb-budget betekent snijden in de ontvangsten van Nederland. Daarnaast is het landbouwbeleid essentieel voor onze toekomst. Ik gaf al aan dat voedsel steeds meer een strategisch goed wordt. We moeten als Europa een antwoord hebben op de uitdagingen die dat met zich meebrengt. Onze dagelijkse boterham moeten we zelf kunnen leveren. Daarnaast mogen we met onze kennis en kunde ook de rest van de wereld helpen met het verbeteren van een verantwoorde productie van voedsel.’ Reageren? [email protected]

Waarom hebben we een GLB?

Het gemeenschappelijk landbouwbeleid van de Europese Unie (eu) gaat terug tot 1957. Het doel was boeren een redelijk inkomen te bieden. Consumenten moesten verzekerd zijn van voldoende voedsel. Meer achtergronden over het huidige en toekomstige gemeenschappelijk landbouwbeleid kunt u onder meer raadplegen op de website www.toekomstglb.nl.


|5

actueel

Interview met Rijksvertegenwoordiger Wilbert Stolte

Bonaire, Sint Eustatius en Saba tweeënhalf jaar ‘bijzondere gemeenten’ Er bestaat een stukje Nederland waar de zon bijna altijd schijnt. Een stukje Nederland waar zo’n 21.000 mensen wonen op 322 km2, verspreid over drie eilanden (die overigens ver uit elkaar liggen). Een stukje Nederland waar Wilbert Stolte Rijks vertegenwoordiger is. Op 10 oktober 2010 hield het land Nederlandse Antillen op te bestaan. Tijdens de abdicatie van koningin Beatrix was goed zichtbaar uit welke landen het Koninkrijk der Nederlanden bestaat. De akte van abdicatie werd ondertekend door vertegen woordigers van de landen Aruba, Curaçao, Sint-Maarten en Nederland. De eilanden Bonaire, Sint Eustatius en Saba (de bes-eilanden) werden vertegenwoordigd door Mark Rutte en de voorzitters van de Eerste en Tweede Kamer. De eilanden hebben de status van ‘openbaar lichaam’. Wilbert Stolte – hij was onder meer cda-wethouder in Den Haag – is nu twee jaar Rijksvertegenwoordiger voor de bes-eilanden. ‘De openbare lichamen vallen onder de Wet open bare lichamen bes. Die wet is grotendeels geënt op de Gemeentewet. Maar er is één belangrijk verschil: de eilanden kennen maar twee bestuurslagen: er is geen provincie. De taakverdeling tussen Rijk en gemeenten is dus anders dan in de rest van Nederland. Omdat de bestuurlijke tussenlaag ontbreekt, was er wel behoefte aan een soort middenpositie. Dat werd de Rijksvertegenwoordiger.’

Taak

De Rijksvertegenwoordiger is – hoewel het maar één persoon is – een bestuursorgaan dat valt onder de minister van Binnen landse Zaken. In de Memorie van Toelichting wordt de rol vergeleken met die van de Commissaris van de Koning. ‘Mijn taak is tweeledig: toezicht houden en samenwerking bevorderen. Er zijn naast bestaande regels veel nieuwe wetten die sinds 2011 gelden op de eilanden. Dat vraagt in de eerste plaats veel van de eilandbestuurders en -bewoners maar ook van de Rijks overheid.’ De eilanden, hoewel openbare lichamen, worden vaak ‘bijzon dere gemeenten’ genoemd. Bijzonder omdat ze dus een aparte plek hebben in het staatsbestel, maar ook omdat ze ver weg liggen van Europees Nederland. En bijzonder omdat ze voorzieningen hebben die lang niet alle gemeenten in Neder land hebben. ‘Zo is er op alle eilanden bijvoorbeeld een vliegveld, met alle bijbehorende wetten en regels die daarbij komen kijken. En op elk eiland is een ziekenhuis. Soms voor maar heel weinig inwoners; op het kleinste eiland Saba wonen maar 1800 mensen. Maar het is wel noodzakelijk dat alle basisvoorzieningen op orde zijn.’

6|


door Marjolijn van der Stel drs. M.J. van der Stel is eindredacteur van CDA. nl – het tijdschrift.

De dokter

‘De zorg is op de bes-eilanden anders georganiseerd dan in Europees Nederland. Alle zorg wordt betaald door het minis terie van vws. Niemand betaalt zelf direct premie. Werkgevers betalen wel net als in Nederland premie voor de zorg. Op de eilanden geldt één belastingtarief voor iedereen, ze hebben er een vlaktaks. Daarin zit ook een deel voor de zorg.’ Stolte zei het al, op alle eilanden is een ziekenhuis. ‘De zorg is aanzienlijk verbeterd. Er wordt veel geïnvesteerd in de voor zieningen. Op Bonaire is er nu een samenwerking met het amc en het vu-ziekenhuis. Voorheen was er maar weinig specialistische kennis in huis. Dat is logisch gezien de schaal van Bonaire. Nu zijn er in elk geval op Bonaire meer dan tien specialismen aanwezig. Zo is de kwaliteit van de zorg enorm verbeterd en verzekerd.’ De eilandbewoners vinden het alleen een nadeel dat ze steeds een andere arts hebben. ‘Mensen hier hebben vaak een gero mantiseerd beeld van Europees Nederland. Ze denken dat de hulp steeds direct beschikbaar is en dat de mensen daar jarenlang dezelfde dokter hebben, terwijl dat vaak niet zo is.’ Kan echt alle zorg aangeboden worden op de eilanden? ‘Nee, niet álle zorg. Voor meer specialistische behandelingen gaan de inwoners van Bonaire naar Colombia, op de Bovenwinden kan dat ook Guadeloupe zijn. Dat is soms een enorme cultuurschok. Je moet je voorstellen dat je je hele leven op een klein eiland hebt gewoond. Misschien ben je een keer naar een buureiland geweest. Dan word je ziek en moet je ineens naar een groot ziekenhuis in een enorme stad in een vreemd land. Dat vindt niet iedereen even prettig. Over de kwaliteit van de medische hulp is men doorgaans tevreden. De situatie was een beetje te vergelijken met die op de Waddeneilanden. De mensen die daar wonen vinden het ook heel erg als ze “naar de wal” moeten om een kind te krijgen. Dit gebeurt nu op de eilanden zelf.’

De juf

Een ander terrein dat is aangepakt is het onderwijs. ‘Er is een ambitieus programma opgesteld. Dat was ook nodig. Op sommige scholen waren bijvoorbeeld geen schoolboeken, alleen wat verouderde kopieën. Ook waren veel schoolgebouwen in slechte staat. Er worden veel scholen gerenoveerd en er is nieuw bouw gepland. Er gebeurt echt heel veel. Omdat het onderwijs nu onder de Nederlandse wet valt, is er ook toegang tot allerlei Nederlandse voorzieningen en regels.

actueel

Er wordt ook veel geïnvesteerd in de docenten. Ze zijn hier erg enthousiast over. Wat nog even wennen was, is de manier van financieren. Zo ervaarde ik dat scholen in oktober geen spullen durfden aan te schaffen omdat ze het geld in kas wilden voor de salarissen van de laatste maanden. In het verleden gebeurde het regelmatig dat de Antilliaanse overheid die niet uitbetaalden. Dat gold ook voor de studiebeurzen. Die situatie is nu gelukkig voorbij.’

De ambtenaar

Omdat er geen provinciaal bestuur is op de eilanden is het financieel toezicht anders georganiseerd dan voor ‘gewone’ Nederlandse gemeenten. Stolte: ‘Daar is het College Financieel Toezicht voor. Die was er overigens al voor tien-tien-tien. In de aanloop naar het opheffen van het land Nederlandse Antillen zijn de schulden van het land gesaneerd. Wat ook bijzonder is, is dat de eilanden nu alleen nog maar schulden mogen maken bij de Rijksoverheid. Maar, de overheidsfinanciën zijn nu in control. Dat is een enorme prestatie van iedereen die hieraan heeft gewerkt.’ Niet alleen voor de ambtenaren op de Bonaire, Saba en Sint-Eustatius was de nieuwe situatie wennen. ‘Op de verschil lende departementen moeten ze er nu aan denken wat de gevolgen van beleid of regels zijn voor de Caribische openbare lichamen. Tegelijkertijd vind ik dat we het beleid voor de bes-eilanden zo praktisch mogelijk moeten inrichten. Vaak moet het echt anders dan in Europees Nederland, de omstandigheden in de Cariben eisen andere regels. Ik heb als Rijks vertegenwoordiger veel aan mijn ervaring als wethouder in Den Haag. Heel veel problemen en processen lijken op elkaar.’

De politicus

De Rijksoverheid in Den Haag is ver weg van de eilandbewoners.

Er zit bijna tienduizend kilometer oceaan tussen. Toch komen veel wetten en regels uit het koude, natte Den Haag. Voelen de bewoners op de Caribische eilanden zich wel vertegenwoordigd bij de Rijksoverheid? ‘Voor 2011 had je de Staten van de Nederlandse Antillen. Elk eiland was daarin vertegenwoordigd. Je kunt het vergelijken met het Europees Parlement met de leden uit de verschillende lidstaten. De opkomst bij de laatste Tweede Kamerverkiezingen was laag. En dan zijn het ook nog eens vooral de Europese Nederlanders die naar de stembus gingen. Ik zou het daarom toejuichen als de lokale partijen op de eilanden samenwerking zoeken met hun geestverwanten in Nederland. Dat versterkt de betrokkenheid van beide kanten. Zo werkt het cda samen met de upb op Bonaire.

De meeste regelgeving is dezelfde gebleven als uit de Antilliaanse tijd, het verschil is wel dat de regels nu gehandhaafd worden Je hoort soms wel dat men het gevoel heeft dat “de Nederlanders het hebben overgenomen”. Dat is maar ten dele waar. De meeste regelgeving is dezelfde gebleven als uit de Antilliaanse tijd, het verschil is wel dat de regels nu gehandhaafd worden. Ik denk dat de bevolkingen een goede keuze hebben gemaakt door bij Nederland te willen horen. We zijn er nog lang niet en het is niet altijd even eenvoudig. Maar er zijn belangrijke vorderingen gemaakt, de afgelopen jaren is er al veel verbeterd. En dat is zeker niet in de laatste plaats te danken aan de positieve maar ook kritische insteek van de lokale bestuurders.’

•

Reageren? [email protected]


|7

waterstand

door Henk Tiesinga

Hoe veilig is veilig? Ik woon in de Noordoostpolder ongeveer 4 meter beneden de zeespiegel. Er zijn in ons gebied gevallen bekend van buitenlandse zakenlieden die liever buiten de polder overnachten. Ze zijn dan op wat wij ‘het oude land’ noemen. Ze slapen goed, maar realiseren zich niet dat ze nog steeds onder zeeniveau vertoeven. 25 procent van ons land ligt onder zeeniveau en ongeveer 60 procent is kwetsbaar voor overstromingen. Bovenstaande illustreert dat waterstaat kundige veiligheid veel te maken heeft met het veiligheidsgevoel. In het overstroombare deel van ons land wonen 9 miljoen mensen en wordt 70 procent van ons nationaal inkomen verdiend. Van al deze mensen liggen er niet veel wakker uit angst voor overstromingen. Vaak realiseert men zich de feitelijke situatie te weinig. En als dat wel zo is, bestaat er een groot vertrouwen in de deskundigheid van de waterschappen, die de meeste waterkeringen in ons land beheren en op orde houden.

Hoe is het nu georganiseerd?

Nederland wordt tegen overstroming beschermd door ruim negentig dijkringen (dijkringgebieden). Dit is een gebied omgeven door dijken, duinen en constructies zoals sluizen, gemalen en dammen. Elk dijkringgebied heeft een normfrequentie die afhankelijk is van de aard van de bedreiging (rivier, zee, meer) en de omvang en het belang van het gebied. Deze normfrequenties zijn uitgedrukt in overschrijdingskansen. Anders gezegd: de kans dat er water over de dijk komt. Samengevat: we kennen een objectieve manier om de veiligheid van de dijkring gebieden in uit te drukken. De veilig heidsnormen zijn heel divers. Het voelt veelal goed. Er heerst een veilig gevoel.

8|


Niet voor niets zeggen we vaak dat we leven in de veiligste delta van de wereld.

Toch gaat er iets veranderen

Er wordt gekozen voor een nieuwe aanpak om Nederland te beschermen tegen overstromingen. Nieuwe techni sche inzichten maken het mogelijk maatwerk te leveren en precies daar waar de nood het hoogst kan zijn, de meeste steun te bieden. Deze voorgenomen verbetering voelt veelal onwennig en brengt hier en daar zorg teweeg. Een vreemde tegenstelling: een nieuw beter toepasbaar systeem geeft hier en daar een onveilig gevoel. Een veiliger systeem en een onveiliger gevoel. Hoe kan dat?

Waar bestaat de nieuwe aanpak dan uit?

We richten ons niet meer alleen op de kans dat er water over de dijk komt, maar ook op de gevolgen van zo’n gebeurtenis. Het is niet moeilijk voor te stellen dat de gevolgen bij het overstromen van een natuurgebied of een weiland anders zijn dan wanneer dit gebeurt in een dicht bevolkt gebied of bijvoorbeeld bij een elektriciteitscentrale of vliegveld. Het is nu mogelijk iedere Nederlander achter de dijk dezelfde basisveiligheid te garanderen. Daar bovenop investeren we extra in gebieden met een risico op veel slachtoffers en grote economische schade. Vitale en kwetsbare infrastruc tuur, zoals nutsvoorzieningen en ziekenhuizen, krijgen ook extra aandacht. Zo ontstaat een normering die past bij deze tijd. De huidige normen voor onze dijken stammen voor een groot deel uit de jaren zestig. Dat we de gevolgen (effecten) van overstromingen in ons veiligheidsdenken meenemen, is dus een stap voorwaarts.

Meerlaagsveiligheid

Om de overstromingsrisico’s goed te

beheersen gaan we ook gebruikmaken van het concept meerlaagsveiligheid, dat zich zowel richt op het beperken van de kans op een overstroming als op het beperken van de gevolgen ervan. We kijken hierbij naar drie manieren of ‘lagen’, die een bijdrage kunnen leveren aan het beperken van de overstromings risico’s. Laag 1 = preventie (denk aan de dijk) Laag 2 = ruimtelijke inrichting (ruimte rond de dijk) Laag 3 = rampenbeheersing (evacuatie) Meerlaagsveiligheid is daarmee een zaak van alle betrokken overheden.

Communicatie

Veelal gaat men ervan uit dat de huidige veiligheid voor iedereen dezelfde bescherming biedt. Dat is een misvatting. Ook de nieuwe aanpak kent deze verschillende beschermingsniveaus. De winst is dat we nu allemaal hetzelfde basisbeschermingsniveau krijgen. Men vraagt vaak om een vergelijking van de twee systemen. Dat is niet mogelijk omdat ze onvergelijkbaar zijn. Denk daarbij maar aan de overstap die we maakten van de fiets naar de auto als vervoermiddel. De meerlaagsveiligheid is een nieuw en interessant concept. Maar in onze dieper gelegen gebieden (polders en bij de kust) zullen we ons primair moeten richten op preventie.

Conclusie

* Modellen leveren geen veilig gevoel * Het is pas veilig als het veilig voelt * Bestuurders hebben de verantwoorde lijkheid het veilige gevoel te bevorderen. Mr. ir. H.L. Tiesinga is dijkgraaf van Zuiderzeeland. Reageren? [email protected]

van het binnenhof

door Madeleine van Toorenburg

Nooit te oud Een maatschappelijk probleem, dat pak je aan met een beleidsnota, een politiek debat of een preek. Zo zijn we dat gewend in de Kamer, in Staten en raden. Als we burgers willen bereiken, organiseren we een forumdiscussie, plaatsen we een ingezonden stuk in de krant of sturen we een informatiekrant, beter nog een infographic de wereld in. Maar hoeveel communicatiemogelijkheden er ook zijn, soms schieten ze tekort. Een politieke tekenaar kan soms de kern van een urenlang debat in één beeld vangen. Een film kan een maatschappelijk probleem aansnijden zoals geen beleidsmaker dat kan. Zo’n film, die ook nog eens aansluit bij het thema van dit nummer van Bestuurs forum, is ‘Nooit te oud’. Eind april werd deze telefilm uitgezonden door Omroep Max. Het verhaal begint met de licht dementerende Marius Koolman (Aart Staartjes), die door zijn zoon naar verzorgingstehuis Voorstaete wordt gebracht. Die zoon heeft een druk leven en heeft eigenlijk geen tijd voor zijn vader. Hij ziet voor zichzelf beslist geen rol als mantelzorger weggelegd. Hoewel Koolman zich tijdens het intakegesprek schrap zet, wordt hij opgenomen in het tehuis, op de afdeling met mensen ‘waar het nog heel goed mee gaat’. Andere bewoners zijn bijvoorbeeld de bevallige Rita (Petra Laseur), de altijd hongerige Kees (Hero Muller), de continu ‘Ik wil dood’ roepende Ananza (Gerda Haver tong), de aan Parkinson lijdende Jan (Bram van der Vlugt) en zijn vrouw Gerda (Kitty Courbois), een jeugdliefde van Koolman. Kent hij haar nog? Zij hem wel!

Actie

Marius Koolman ergert zich aan de betuttelende verzorgers en voelt zich opgesloten. Hij mag niet eens naar buiten om even een frisse neus te halen! Als hij dan ook nog meerdere keren tegen gewerkt wordt door de kille zorgmanager Marleen (prachtige rol van Georgina Verbaan), is de maat vol en roept hij zijn medebewoners op tot actie. Hij heeft maar weinig overredingskracht nodig om ze over te halen: de bewoners blijken allemaal ontevreden te zijn met de gang

van zaken in Voorstaete, en Marius geeft ze net dat duwtje in de rug dat ze nodig hebben. Ze bezetten de bovenste verdieping van Voorstaete en barricaderen de deuren. Iedereen brengt kennis en kunde mee uit zijn oude vak: van slotenmaker tot

Misschien kan een komedie een maatschappelijk probleem wel beter bespreekbaar maken dan een forumdiscussie of een ingezonden stuk accountant. Als de directeur (Kasper van Kooten) denkt dat hij de actievoerders kan uithongeren, bestellen ze pizza’s die ze over het balkon naar binnen takelen. Als hij denkt, dat het de krant wel niet zal halen, informeren ze de media via Twitter en spandoeken aan de balustrade. Hun eisen: elke week zwemmen, een sauna en een stoombad, cursussen Italiaans koken en bovenal respect.

maar ook respect, komt over. Misschien kan een komedie een maatschappelijk probleem wel beter bespreekbaar maken dan een forumdiscussie of een inge zonden stuk.

Kritische noot

Een kritische noot komt van een van de acteurs zelf, Frits Lambrechts (76). Hij zegt: ‘Nooit te oud is een leuke, lieve film. Maar ik miste de andere kant van het ouder worden erin, de ongemakken die veel mensen treffen. Dementie is verschrikkelijk, we krijgen steeds meer te maken met Alzheimer, dat an sich was een mooi onderwerp geweest. En wat deed Aart Staartjes in dat huis? Dat begreep ik werkelijk niet. Maar we hebben vreselijk veel plezier gehad, hoor.’ Ik zal niet verklappen hoe het verhaal afloopt. Dat zult u zien. U moet maar gewoon kijken, maar dat had u al begrepen. Dr. M.M. van Toorenburg Lid CDA-Tweede Kamerfractie, woordvoerder bzk, Koninkrijksrelaties, Algemene Zaken, Koningshuis en Adolescentenstrafrecht Reageren? [email protected]

‘Nooit te oud’ is een komedie. Past dat wel bij een serieus onderwerp als bezuinigingen in de zorg en wat dat concreet betekent voor ouderen? Ik vind van wel. De boodschap dat ouderen worden gezien als kostenpost, komt over. De boodschap dat de ouderen in Voorstaete niet alleen zorg nodig hebben


|9

dossier lokaal ouderenbeleid

De politiek moet wakker worden Het is crisis in Nederland. Van alle Nederlanders wordt gevraagd de broekriem aan te halen. Maar… wordt de pijn wel eerlijk verdeeld? Worden ouderen bijvoorbeeld onevenredig hard getroffen? De samenwerkende ouderenbonden KBO, PCOB, NVOG en Noom lieten herhaaldelijk van zich horen. Hun boodschap was: het kabinet kijkt wel naar de cijfers van een aantal maatregelen, maar kijkt niet naar de maatschappelijke gevolgen. Het trieste gevolg is dat er een onnodig debat ontstaat tussen generaties: de tegenstelling tussen oud en jong. De ouderenbonden willen af van deze manier van opkomen voor enkel het eigen belang van een bepaalde groep: dat levert enkel verliezers op. Het cda is altijd al een partij geweest die generaties wil binden. De vraag moet niet zijn wie nu het zwaarst getroffen wordt door de bezuinigingen. Het begint met de vraag hoe de Nederlandse samenleving er de komende tien, twintig jaar uit kan zien en hoe mensen, jong en oud, daar zo goed mogelijk deel van uit kunnen maken. Daarmee zijn de bezuinigingen niet van de baan. Uitgangspunt is echter: wederzijdse solidari teit. Daarbij gaat het niet om verschillen tussen generaties, maar om verschillen binnen de samenleving: kansrijk of kansarm, hulpbehoevend of gezond en vooral: arm of rijk. In het cda Ede wilden wij die boodschap uitdragen. Dat hebben we gedaan in een middagsymposium op 15 april jongstleden in Ede met als sprekers Gijp van Soest, voorzitter cda Senioren (zie ook diens bijdrage op pagina 13 van dit nummer) en Pieter Omtzigt cda-Tweede Kamerlid.

Door Geeske Telgen Mevr. G.M. Telgen-Swarts is raadslid in Ede en redactielid van Bestuursforum.

Voorbereidingen

Voorafgaand aan het symposium stuurden we een persbericht naar verschillende lokale ouderenbonden, de wmo-raad, zorgen welzijnsinstellingen, lokale media en we plaatsten advertenties in de lokale huis-aan-huisbladen om vooral ook zo veel mogelijk inwoners te bereiken. Aanmelden konden digitaal of telefonisch. Wie slecht ter been was kon worden opgehaald. Met het enige dovencentrum in Nederland (gevestigd in Ede), Gelderhorst maakten we afspraken over het leveren van twee doventolken: de cliënten kwamen met een bus vol naar het symposium. Van tevoren hadden we een aantal onderwerpen bedacht waarover we het wilden hebben: • Koopkracht, pensioenen en verhogen van de aow-leeftijd; • De kosten van de zorg bij toenemende vergrijzing; • Besparingen in de zorg; • Decentralisatie vanuit de awbz naar de wmo (ook vanwege de afname van het aantal plaatsen in verzorgingshuizen);

Er zijn grenzen aan het slimmer organiseren van de zorg • De prikkelende vraag: wat kunnen gemeenten doen voor ouderen of leveren ouderen alleen maar zorg(en) op? Daarnaast konden mensen ook van tevoren hun vragen bij ons inleveren, waar heel veel gebruik van is gemaakt.

Grote opkomst

In een overvolle raadszaal met circa 175 aanwezigen opende Pieter Omtzigt zijn verhaal met de onzekerheden over de pensioenen. Daarna ging hij in op de vele vragen en onzeker heden die momenteel spelen in de zorg. Zijn hoofdlijn was als volgt: op zich is het goed om de uitvoering van de taken dicht bij de bron te leggen, maar helaas gaat dat nu gepaard met een

10 |



bezuiniging van circa 25 procent. Er zijn grenzen aan het slimmer organiseren van de zorg. Het is zaak goede keuzes te maken en de kwetsbare groepen te ontzien. ‘Het cda hecht aan de Wet Algemene Bijzondere Ziektekosten (awbz): dat is een volksverzekering en dat moet die ook blijven voor iedereen die afhankelijk is van de zorg. Voor jong en oud! De langdurige en specifieke zorg moet blijvend nationaal worden geregeld, de andere taken kunnen op lokaal niveau. Ook het cda had bezuinigingen in zijn verkiezingsprogramma staan, maar minder drastisch dan dit kabinet doet.’ Er zal pijn worden geleden, maar dat zou een pijn moeten zijn die eerlijk wordt gedeeld, aldus Omtzigt.

CDA Senioren

Gijp van Soest, voorzitter van de cda Senioren, snapt heel goed dat ouderen bijzonder ongerust zijn. Hij begrijpt de opkomst van one-issue-partijen, maar ziet die niet als oplossing. Het gaat ten diepste om solidariteit tussen generaties, tussen arm en rijk en tussen ziek en gezond. Dat evenwicht is uit balans geraakt. De evenredigheid – ook in het ouderenbeleid – moet terug komen. ‘De politiek moet worden wakker geschud!’ Het kabinetsbeleid doet volgens Van Soest een onevenredige aanslag op de zogenoemde derde en vierde generatie ouderen. Dan gaat het om zorgkosten, pensioenen en om de koopkracht van ouderen. Van Soest: ‘We moeten de solidariteit weer in balans brengen en bewaren met een goede balans tussen jong en oud. Jong en oud hebben elkaar hard nodig in de nabije toekomst en mogen nooit tegen elkaar worden uitgespeeld. Het cda staat daarvoor.’

hoorde vraag was die naar mogelijke leegstand of het opheffen van verzorgingshuizen. Dat zal wat haar betreft niet aan de orde zijn in Ede. De verzorgingshuizen in Ede hebben door verstandig beleid de afgelopen jaren al goed voorgesorteerd op de scheiding van wonen en zorg. We hebben als cda Ede veel input gekregen door middel van dit symposium. Tegelijkertijd was dit een duidelijke markering van de cda-inspanning om lokale vraagstukken op het gebied van ouderen op de agenda te zetten.

Wakker worden

De gemeenteraadsverkiezingen van 2014 zullen in het teken komen te staan van de uitvoering van de sociale agenda en nieuwe zorgtaken op lokaal niveau. Ouderen worden geraakt door een gevoel van onzekerheid en onevenredigheid. Velen

Vele ouderen hebben het gevoel dat er over hen beslist wordt, dat mag niet waar zijn van hen hebben het gevoel dat er over hen beslist wordt. Dat mag niet waar zijn. Ja, de politiek moet worden wakker geschud: om te beginnen met de raadsleden die actief moeten weten hoe ze de grijze golf kunnen opvangen. Reageren? [email protected]

De Edese wethouder Gerrie Ligtelijn ging in op de rol van gemeenten en de instellingen op lokaal niveau. Een veelge


| 11


Ver•grij•zing (de; v; meervoud: vergrijzingen) 1 stijging van de gemiddelde leeftijd (Van Dale) We leven langer. We blijven langer gezond. We hebben de afgelopen decennia minder kinderen gekregen. Kortom: we vergrijzen als land.

‘Alle levensfasen schuiven op’, zegt Jan Latten, hoogleraar sociale demografie aan de Universiteit van Amsterdam en hoofddemograaf bij het Centraal Bureau voor de Statistiek. ‘We worden ouder en je ziet dat tegelijkertijd de maatschappe lijke volwassenwording langer duurt. De twintigers zijn de nieuwe tieners. Een paar decennia geleden was het heel normaal om als begin-twintiger al als “meneer” en “mevrouw” door het leven te gaan en kinderen te krijgen. Alles verschuift en dat heeft gevolgen voor de arbeidsmarkt. De pensioenleeftijd is al aan het opschuiven. Ouderen blijven langer werken. Werkgevers zullen daar rekening mee moeten houden. Ouderen hebben bijvoorbeeld soms wat meer rustmomenten op een dag nodig. Gelukkig leven we in een tijd waarin flexibel werken steeds gewoner wordt. Dat is niet alleen een zegen voor ouders met jonge kinderen, maar ook voor ouderen.’ Nu zijn er 2,7 miljoen 65+’ers en ongeveer 10 miljoen mensen die kunnen werken. In de komende jaren zal het aantal 65+’ers stijgen naar 4,7 miljoen en het aantal mensen dat geacht wordt te kunnen werken zal vrijwel gelijk blijven door de stijgende AOW-leeftijd. Dat betekent desondanks een grotere druk voor de jongere generaties. Latten: ‘Bij een ongewijzigde AOWleeftijd zou het potentieel aantal werkenden afnemen. Met het oprekken daarvan wordt krimp van het absolute aantal mensen dat kan werken voorkomen. Toch neemt het aandeel potentieel werkenden ten opzichte van de niet-werkenden af. Uit de veranderende verhouding komt de discussie voort over de arbeidsparticipatie van vrouwen. Die andere verhouding is namelijk geen tijdelijke situatie. De bevolkingsopbouw zal in de toekomst anders blijven: minder werkenden in verhouding tot het aantal niet meer werkende ouderen.’

Sociale verschillen

‘Dé oudere bestaat niet. Er zijn rijke ouderen en arme ouderen. Je kunt dus niet zeggen dat alle ouderen het slecht hebben of dat alle ouderen rijk zijn. Sommigen hebben alles mee gehad: een gelukkig huwelijk, een gezond leven, een goede opleiding en twee banen. Anderen hebben pech gehad: ze zijn gescheiden, zijn misschien chronisch ziek en hebben altijd een laag inkomen gehad. Vlak vooral het economische effect van een echtscheiding niet uit. Bij vrouwen zie je – zeker bij de wat oudere generaties – relatief vaker dat ze na een scheiding afhankelijk zijn van een uitkering, eventueel aangevuld met wat pensioen van hun ex-man. Maar ook de sociale gevolgen voor mannen die alleen zijn

12 |


door Marjolijn van der Stel drs. M.J. van der Stel is eindredacteur van CDA.nl – het tijdschrift.

kunnen dramatisch zijn. Sociale contacten verlopen vaak via de kinderen en kinderen van gescheiden ouders trekken vaker naar hun moeder. Mannen komen daardoor sneller in een sociaal isolement. Dat zie je terug in de hulpverlening: een relatief grote groep die aangewezen is op zorg, bestaat uit oudere mannen die alleen zijn.’

Regionale verschillen

Niet alleen de sociale verschillen zijn groot, dat geldt ook voor de regionale verschillen. ‘Je ziet dat de verschillen tussen stedelijke gebieden en krimpgebieden langzaamaan groter worden. Jongeren trekken naar de steden en blijven daar vaak wonen. Het gevolg is dat in krimpgebieden relatief veel ouderen wonen. De overheid heeft aangegeven vooral economisch krachtige gebieden te willen stimuleren. Economisch stimuleringsbeleid richt zich daardoor niet speciaal op zwakkere gebieden of krimpgebieden. Bij een afnemende bevolking kunnen voor zieningen verdwijnen, voorzieningen waar ouderen vaak wel op aangewezen zijn. Omdat er meer ouderen wonen, wordt de zorgvraag groter. Het is de vraag hoe gemeenten die hiermee te maken krijgen de verschuiving van zorg naar lokaal niveau gaan oplossen.’ Een andere ontwikkeling die samenvalt met de vergrijzing is de explosieve toename van het aantal eenpersoonshuishoudens de komende tien jaar. Volgens Latten zijn er over tien jaar 600.000 meer eenpersoonshuishoudens dan nu, 450.000 daarvan zijn seniore singles. ‘Daar ligt een uitdaging. Ook voor de lokale politiek. Want al die mensen zullen andere woonbehoeften hebben. En er worden nog steeds vooral eengezinswoningen gebouwd met beneden een woonkamer en boven drie slaapkamers.’

Silver politics

De samenleving verandert, en misschien meer dan we denken. ‘Dat komt door de macht van het getal, in de toekomst zijn er veel meer ouderen. Zo komen er meer kiesgerechtigden boven de 65. Ik verwacht dat de politiek zich hieraan zal gaan aanpassen. Ook de normen en waarden zullen waarschijnlijk veranderen. Nu ligt de nadruk nog vaak op “alles moet jong”, als er meer ouderen zijn zal ook dat beeld veranderen. Het blijft niet bij de 50-pluspartij en Omroep Max.’

•


dossier Lokaal Ouderenbeleid

Solidaire participatie Alle CDA-afdelingen zijn volop bezig met het schrijven van hun lokaal verkiezingsprogram, ter voorbereiding op de gemeenteraadsverkiezingen. De BSV helpt hierbij door het concept-programma Midden tussen de mensen. In hoofdstuk 3.3 wordt speciaal aandacht geschonken aan de ouderen in de samenleving, iets waarvoor CDA-senioren (CDA-S) altijd gepleit heeft. Er wordt weleens gevraagd of dat eigenlijk wel nodig is, het cda doet toch niet aan doelgroepenbeleid? En: wie bedoelen we nu precies als we het over ouderen hebben? Zijn dat de bejaarden van vroeger of de senioren van tegenwoordig? Het begrip ‘ouderen’ heeft de gevoelswaarde van een zorg gerelateerde generatie. cda-senioren heeft dan ook bewust niet gekozen voor de naam cda-ouderen. In het moderne levens loopdenken kennen we vier generaties: de jongeren die zich voorbereiden op hun arbeidsparticipatie in de samenleving, dan de groep tot ongeveer 55-60 jaar, de derde generatie van 55 à 60 tot ongeveer 75 jaar en de vierde daarboven. De derde en vierde generatie vormen de senioren. Ouderenorganisaties en ook cda-s behartigen de belangen van álle senioren. Ja, u leest het goed: belangenbehartiging. Is dat niet contrair met het niet willen doen aan doelgroepenbeleid? Mijns inziens kunnen we hier ontspannen mee omgaan, mits we maar een goede invulling geven aan de begrippen. Doelgroepenbeleid kan noodzakelijk zijn als bepaalde groepen zich in de samenleving gediscrimineerd voelen, d.w.z. ongelijkwaardig behandeld, bij bepaalde maatregelen onevenredig getroffen. Het is goed dat het cda dat in het verleden en gelukkig ook nu handen en voeten geeft, door vrouwen, jongeren en allochtonen een specifieke plaats te geven in de cda-organisatie: het cdav, het cdja en kleurrijk cda.

Opportunistische kiezer

Zou het zo zijn dat senioren in ons land een gevoel van ongelijkwaardige behandeling ervaren? De overheid gaf niet thuis als het ging om de specifieke belangen van de senioren wat betreft inkomen, pensioenen, koopkracht, wonen, zorg en welzijn. Alle subsidies voor de ouderenorganisaties werden ingetrokken, zelfs was er geen geld meer om de relatie tussen de seniorengroepen en de overheid te faciliteren. Die onlust gevoelens vertalen zich vaak in opportunistisch handelen van de kiezer. Het oprichten van een politieke organisatie als 50+ voor deze specifieke doelgroep is dan niet vreemd…!

Solidariteit

cda-s is dan ook zeer verheugd dat onze partij blijkbaar goede voelsprieten heeft in de samenleving. Samen met ons wil het partijbestuur werken aan een goed beleid voor alle generaties, dus ook voor de senioren. De visie van het partijbestuur, het optreden van onze fractie in de Tweede Kamer en last but not least het gemeentelijk conceptprogramma met een speciale paragraaf over ouderenbeleid, zijn daar tekenen van! Belangenbehartiging moet altijd plaatsvinden in het kader van solidariteit met andere generaties. Dat geldt zowel voor jongeren

door Gijp van Soest Drs. G. van Soest is voorzitter van CDA-Senioren..

als voor senioren. Belangenbehartiging met als uitgangspunt eigenbelang past niet bij het hart van een cda’er. Senioren blijven participeren in de samenleving, zo mogelijk in arbeid (werkloosheid bij senioren is net zo ingrijpend als het fenomeen jeugdwerkloosheid), maar ook in mantelzorg en vrijwilligerswerk. Als cda-senioren onderschrijven we natuur lijk dat de mens allereerst zelf verantwoordelijk is voor zijn leven, daarna de mantelzorg en de maatschappelijke omgeving. De overheid moet zich verplicht voelen het vangnet te zijn, zodat niemand tussen wal en schip terechtkomt. Nu de overheidsmiddelen afnemen, zullen we samen de schouders eronder moeten zetten, om een goede samenleving in stand te houden. Aan de andere kant, nu er steeds meer een beroep gedaan wordt op mantelzorgers en vrijwilligers, moet de overheid deze groepen faciliteren, door de noodzakelijke middelen ter beschikking te stellen. Dan neemt de overheid burger participatie serieus! Senioren zijn voor de overheid een belangrijke doelgroep als het hierom gaat. Te lang hebben we aan immateriële kapitaal vernietiging gedaan. Gebruik dit kapitaal van de senioren! Een kleine groep senioren heeft meer of mindere beperkingen, daarin verschillen ze helaas niet van mensen uit andere generaties. Zij hebben allen recht op compensatie om zo lang mogelijk te blijven participeren in de samenleving. De vitale senioren hebben nog steeds grote betekenis in het zelf partici peren of anderen te helpen dit ook te doen.

Oproep

Ik roep de plaatselijke cda-afdelingen op een goed programma voor hun gemeente te ontwikkelen. Maak, naast de cdahandreikingen en de prima adviezen van cda-senioren op het gebied van wonen, welzijn, zorg, inkomen en koopkracht ook gebruik van andere handreikingen van bijvoorbeeld ouderen organisaties. Ik kan u verzekeren: uitstekende documenten. cda-senioren roep ik op, hetzij individueel, hetzij collectief, in cda- of ander verband, deel te nemen aan overleggroepen met de overheid. In een wmo-raad mag een senior niet ontbreken! Wat zou het fijn zijn als het cda straks weer herkend wordt als een politieke stroming die er is voor en door álle generaties, niet alleen in het program, maar ook in de organisatie en in de leeftijdsspreiding bij beoogde raadsleden en bestuurders…!

•



| 13


Over de verdwijning van 800 van de 2000 woonzorgcentra Het CDA in Hoorn heeft afgelopen februari ex Artikel 43 RvO-vragen gesteld over de zorg en huisvesting van ouderen. Er was een indirecte en een directe aanleiding voor.

We vinden het als fractie belangrijk om op te komen voor de kwetsbare burgers in onze gemeente en zien het als onze taak te zorgen voor goede, toegankelijke, menselijke hulp en voorzieningen in de buurt.

Drastische veranderingen

Het Rijk legt de gemeenten bezuinigingen, decentralisaties, transities en een compensatieplicht op in het sociale domein. Bovendien krijgen we te maken met vergrijzing, ontgroening en op sommige plekken krimp van de bevolking. Dit was voor het cda Hoorn aanleiding om een themabijeenkomst te initiëren over de demografische veranderingen in onze gemeente en de gevolgen daarvan. Wat liet deze themabijeenkomst zien? In onze gemeente zal er voorlopig sprake zijn van stabilisatie van de bevolkingsomvang. We krijgen te maken met een lichte ontgroening, maar tegelijk ook met een sterke, dubbele vergrijzing. Kortom: de bevolkings samenstelling zal drastisch wijzigen. Wat betekent dit voor onze ouderen? In 2030 bestaat 25 procent van de Hoornse bevolking uit ouderen en in 2040 geldt dit voor 30 procent van onze inwoners. Ouderen blijven langer zelfstandig wonen. Dementie zal vaker voorkomen; naar verwachting stijgt het aantal dementerende ouderen met bijna 100 procent in 2030. Van deze patiënten woont straks 80 procent thuis. Kortom: dit is een belangrijk maatschappelijk probleem voor een grote groep kwetsbare burgers en daarmee een zorg voor het cda.

Woonzorgcentra

Een onderzoek van Bureau Berenschot eerder dit jaar was de directe aanleiding voor onze vragen. In dat rapport staat dat door de decentralisatie en bezuiniging door het Rijk naar de gemeenten van awbz en langdurige zorg voor ouderen, er tussen nu en 2020 maar liefst 800 van de 2000 woonzorgcentra verdwijnen. Dit onderzoek baarde ons grote zorgen omdat ouderen zo lang mogelijk zelfstandig moeten blijven wonen, de vergrijzing toeneemt en tegelijk de hulp en zorg voor ouderen wordt afgebouwd. Er wordt gerekend op nog meer mantelzorg en hulp van familie, buren en vrijwilligers. Maar met de ouderdom komen vaak de problemen en dan is er in veel gevallen juist ook professionele hulp en zorg nodig. Verder is gepaste huisvesting dan een vereiste. Wij maken ons daarom erg ongerust over de toekomstplannen voor de ouderenzorg van dit kabinet. Bovenal zijn we bezorgd over het welzijn en de gezondheid van ouderen die straks

14 |


door Anja Eskes-Pronk Mevr. A. Eskes-Pronk is commissielid voor het CDA in Hoorn.

vanwege een zeer strenge indicatiestelling niet meer naar een woonzorgcentrum kunnen gaan, maar voor wie zelfstandig wonen erg moeilijk is. We zullen hierover tijdig moeten nadenken. Zeker nu de gemeenten de komende jaren steeds meer bevoegdheden rond hulp en ondersteuning naar zich krijgen toegeschoven. De vraag voor ons is daarom hoe de situatie er wat betreft de woonzorgcentra in Hoorn voor staat en wat de plannen zijn om voor deze ouderen de nodige zorg en gewenste omgeving te realiseren.

Antwoorden

We ontvingen op onze vragen de volgende reactie van het college: ‘Het college vindt het verdwijnen van mogelijk 800 woonzorgcentra een zorgelijke ontwikkeling en vindt het belangrijk dat goede zorg voor ouderen gewaarborgd blijft. Dit gebeurt deels door zorg aan huis te verlenen en het college ziet dat marktpartijen en woonzorginstellingen met andere woonzorgconcepten komen.’ Het college kon ons exact aangeven dat al op heel korte termijn (vier jaar) het aantal ouderen in onze gemeente fors zal stijgen: ‘Nu is het aantal zorgindicaties 229, waarvan 159 boven de 75 jaar. In 2012 was het aantal ouderen boven de 70 jaar: 5894, de prognose voor 2016 is 7626, een groei van 1737 personen ten opzichte van 2012.’ Het college gaf daarnaast aan: ‘Voor nieuwe woonzorgconcepten staat in de woonvisie opgenomen om meer seniorengeschikte woningen te realiseren. Tevens heeft de gemeente een stimule rende en faciliterende rol om partijen bij elkaar te brengen op dit gebied. Het college heeft contacten met de woonzorgcentra en woningbouwcorporaties. De laatsten zijn betrokken bij het opstellen van de woonvisie en in 2013 worden nieuwe prestatie afspraken gemaakt. Met de zorgpartijen volgt overleg in het kader van de integrale beleidsontwikkeling voor decentralisaties.’

Niet concreet genoeg

Ik concludeer dat ons college het belangrijk vindt dat goede zorg voor ouderen gewaarborgd blijft. Maar wat er gaat gebeuren om dit te realiseren is voor ons niet concreet genoeg. Daarom blijven we bij deze problematiek een stevige vinger aan de pols houden om zo te werken aan haalbare antwoorden voor dit probleem. Het belangrijkst is immers om samen een goede kwaliteit van zorg en huisvesting te waarborgen voor onze ouderen.

•


dossier Lokaal Ouderenbeleid

Het Anton Pieckhofje in Haarlem

Al 23 jaar zorg op maat in een bijzondere omgeving Midden in de Haarlemse Schalkwijk biedt men al 23 jaar op geheel eigen wijze een thuis aan mensen met dementie. Kleinschalig, huiselijk, vertrouwd en vrijheid zijn er kernbegrippen. In al zijn eenvoud blijkt het een gouden formule. En dat is in 2010 beloond met het gouden Prezo-keurmerk van stichting Perspekt.

Het Haarlemse Hofje is in 1989 gebouwd en biedt ruimte aan 36 mensen in zes groepswoningen. De groepswoningen zijn rond een binnentuin gesitueerd en worden gescheiden door een ‘binnenstraat’ waar de bewoners beschut en beschermd achter glas met uitzicht op de tuin rond kunnen lopen. Toen het complex gebouwd werd, werd ook de omliggende wijk aange legd. Daardoor kon deze woonomgeving voor ouderen met dementie op natuurlijke wijze tussen de omliggende gezins woningen ingepast worden en een eigen rol in de buurt krijgen. Dit paste volledig in de gedachte achter het Hofje; de ouderen moesten eerst en vooral zo gewoon mogelijk kunnen wonen en zoveel mogelijk een normaal dagelijks leven kunnen leiden. Uitgangspunt is dan ook dat de bewoners zelf een kamer huren (waarbij de huur conform de hoogte van sociale huur is, zodat deze woonvorm voor iedereen toegankelijk is en geen elitair of exclusief karakter zou krijgen) en richten hun eigen kamer in de groepswoning in. Daarnaast krijgen de ouderen daarbij wel de

Doordat er een permanente basis van zorgverlening is, worden de mantelzorgers ontlast en kunnen ze zich ook op andere aspecten van verzorging toeleggen ondersteuning en begeleiding die zij vanwege hun ziekte nodig hebben. In de zorgvisie zijn de belangrijkste begrippen: kleinschalig, herkenbaarheid, vertrouwdheid en vrijheid. In de praktijk betekent dit een herkenbare huiselijke omgeving met vertrouwde verzorgers. De mensen leven met een minimum aan regels en beperkingen en er wordt zoveel mogelijk meegedacht en rekening gehouden met de wensen van de bewoners, in plaats van een ‘kant en klaar’ – verplichtend – pakket aan te bieden. Iedere woning voert zijn eigen huishouden, zoals men dat thuis ook gewend was: er wordt gewassen, gekookt, televisiegekeken of op een andere manier invulling aan de dag gegeven. Bewoners bepalen zelf het ritme van de dag: wie uit wil slapen kan zich nog eens lekker omdraaien.

AWBZ

Naast het feit dat de bewoners een kamer huren, betalen ze ook de kosten voor het levensonderhoud en een bijdrage aan de zorg. De kosten voor de zorgverlening worden betaald uit de awbz. Onderdeel van deze opzet is dat naast de directe

door Matthijs Schüssler Mr. M.J. Schüssler is jurist politiek bestuur van het CDA Partijbureau.

benodigde zorgverlening alle ouderen wel gewoon hun eigen huisarts houden. Het Hofje heeft dus geen permanente medisch specialisten in dienst, waardoor het gebruik van buiten gewone zorgverlening efficiënt en op maat kan worden afgestemd op de (directe) behoeften van de bewoners.

Mantelzorg

Een andere mooie bijkomstigheid bij deze woonvorm is dat het mantelzorgers op een fraaie manier betrekt bij het project. Doordat er een permanente basis van zorgverlening is, worden de mantelzorgers ontlast en kunnen ze zich ook op andere aspecten van verzorging toeleggen, waar men normaal minder snel aan toe zou komen. Dit resulteert in een grote mate van voldoening. Al met al heeft het Hofje zijn succes bewezen en de tand des tijds doorstaan. Het blijkt haalbaar om mensen met dementie met een verpleeghuisindicatie in een dergelijke woonvorm te laten wonen tot aan hun levenseinde. Alle zorg die nodig is kan worden geleverd. Het Hofje fungeert al geruime tijd als voorbeeld voor andere zorgorganisaties en er wordt nog regelmatig voorlichting gegeven over het concept.

•


Mocht u meer informatie willen, dan kunt u contact opnemen met de cliëntenadviseur Mariëlle van Steijn via telefoonnummer 06-12714317, of een bezoek brengen aan de website: http://www.shdh.nl/wonen-en-verblijf/antonpieck-hofje.


| 15

stemverklaring citaten

Door Agnes Mulder Tweede Kamerlid

Beleidsmakers – liberale bewinds personen voorop (…) plaatsen de overheid tegenover de samenleving en laten maatschappelijke organisaties onvoldoende de gevolgen van hun handelen ondervinden (Raymond Gradus in NRC)

Als de politiek haar “stip aan de horizon” delegeert aan deskundigen die er vervolgens mee aan de haal gaan, dan volgt het wantrouwen vanzelf (Martin Sommer in De Volkskrant)

Het gaat te ver om minister Plasterk een “minister van lege dozen” te noemen, maar erg gevuld met aansprekende onderwerpen is zijn portefeuille niet (Bert van den Braak in column op Parlement en Politiek)

Elastiekjournalistiek houdt in dat er úúúrenlang verslag wordt gedaan van iets wat ook in drie zinnen te vertellen is. Oftewel: rekken, rekken, rekken, tot de rek eruit is (Rob Wijnberg in De Groene Amsterdammer)

Uiteraard zijn mensen nooit illegaal, maar hun aanwezigheid kan dat wel zijn. Dat weet iedereen die weleens de grens oversteekt (Arendo Joustra in Elsevier)

Nederland heeft een integrale visie op China nodig Zomaar een paar nieuwsberichten van de afgelopen tijd: in mijn thuisstad Assen wordt een Chinese melkpoederfabriek gebouwd. Minister Ploumen heeft een handelsmissie naar China afgerond en voor driehonderd miljoen contracten voor het Nederlandse bedrijfsleven opgehaald. De industriële productie in China steeg in april 2013 met 9 procent, de detailhandel zelfs bijna 13 procent. Elke dag valt er in onze media wel iets nieuws te lezen over dit land. Zelf was ik begin mei met de Kamercommissie Buitenlandse Zaken een week op werkbezoek in Peking en Shanghai. We hebben gesproken met vertegenwoordigers van de Chinese regering, met de Nederlandse ambassade en met Nederlandse bedrijven die in China investeren. Ook aan mensenrechten werd aandacht besteed; zo ontmoetten we de Chinese kunstenaar Ai Weiwei, die door het Chinese regime in 2011 onder huisarrest is geplaatst. Op de zondag ben ik naar een christelijke kerkdienst in Peking geweest, het was heel bijzonder om deze dienst mee te maken in een land waarin het christendom slechts mondjesmaat gedoogd wordt. Ik heb me tijdens ons bezoek opnieuw verbaasd over de grote veranderingen in China. Het land werkt aan zelfbewustzijn, de economie blijft groeien en de welvaart wordt voor steeds meer mensen bereikbaar. Ik durf de stelling aan dat China binnen afzienbare tijd de vs voorbij zal streven als leidende natie in de wereld, niet alleen economisch, maar ook militair. Als we daarbij bedenken dat Nederland de tweede grootste investeerder uit de eu in China is, dan is het logisch dat we in politiek Den Haag daar goed beleid op moeten maken. Hoe kijken wij naar de rol van China in de wereld, onze verhouding met dit land, en dat vanuit allerlei verschillende invalshoeken? Uiteraard een econo mische invalshoek, maar ook of we steeds moeten blijven hameren op de mensenrechten. Je zou zeggen dat deze stemverklaring voor de hand ligt, maar wat blijkt? Het ontbreekt bij het kabinet aan een integrale visie op China. Nu zien we het gebrek aan visie bij de huidige regering wel op meerdere terreinen, maar ik vind dit punt wel dusdanig belangrijk dat ik samen met enkele reisgenoten van andere partijen het initiatief zal nemen om de regering op te roepen met een integrale visie op China te komen. We zullen namelijk moeten accepteren dat de balans in de wereld verschuift naar het oosten, en daar past een zorgvuldige strategie bij.

•


16 |


de stelling Elke maand reageren twee personen uit de politiek op een stelling.

Het is goed dat er weer een seniorenpartij is

Jan Uitslag ‘De belangen van 50-plussers zijn niet primair gediend door lokale partijen’ Fractievoorzitter CDA Dalfsen

Mijn primaire reactie is dat ik het eens ben met de stelling. Het maakt immers zichtbaar dat de democratie werkt. Als je niet tevreden bent over de overheid, dan kun je daar in Nederland via de politiek verandering in proberen te brengen. De keuze is aan de kiezer. En toch. Ik heb niet zoveel met one-issue-partijen. Het neigt naar belangenbehartiging in plaats van besturen. Solidariteit die eindigt bij de eigen portemonnee. De peilingen bevestigen dat. Op dat gebied ben ik helemaal niet zo blij. De partij kaapt ook bij het cda stemmers weg. Stemmers die zich van ons afwenden, omdat wij moeilijke keuzes moeten verant woorden en uitleggen. En dat is niet makkelijk. Toen het cda bijvoorbeeld bij monde van Elco Brinkman in 1994 pleitte voor bevriezing van de aow-uitkeringen, was dat – zeker met de kennis van nu – helemaal niet zo raar. Toch heeft ons dat veel stemmen gekost en Brinkman zijn positie. ‘De vervelende boodschap op de juiste wijze brengen en op het juiste moment’ is voor ons een belangrijke les. Een partij voor deelbelangen heeft het in dat opzicht (te) gemakkelijk. Het helpt ons wel om scherp te blijven op de lessen van 1994. Vreemd is dat de 50+-partij voor de gemeenteraads verkiezingen oproept om op lokale partijen te stemmen. Daarmee geven ze volgens mij aan dat het hen niet om de inhoud gaat, integendeel. De oproep is natuurlijk hun goed recht, maar de belangen van 50-plussers zijn niet primair gediend door lokale partijen. Ik denk eerder andersom. Aan ons allen als cda’ers om het tegendeel en daarmee hun ongelijk te bewijzen. Een goed signaal voor de volgende verkiezingen. Het cda heeft als groot voordeel dat de lijnen tussen de verschillende bestuurslagen kort zijn, dat we naar elkaar luisteren en elkaar versterken. Ja, het is goed dat er een seniorenpartij is. Het houdt ons inhoudelijk scherp en het geeft ons de mogelijkheid om te laten zien waar onze kracht ligt. Ik ben ze bijna dankbaar...

David van Dis ‘Laat het een eye-opener zijn’ Raadslid CDA Delft

Ja, het is goed dat er weer een seniorenpartij is. Uit de mond van een relatief jong iemand klinkt dat wellicht vreemd, maar ik leg het graag uit. Elke keer dat er een partij opstaat die opkomt voor bepaalde belangen, schrikt de gevestigde orde hier meestal voor terug en reageert men vaak honend. Dat zagen we bij de opkomst van Leefbaar Nederland, de lpf, de pvv, Trots, Partij voor de Dieren en nu ook 50+. Steeds weer zie je dat deze partijen opkomen voor belangen die door de gevestigde partijen niet goed werden behartigd. De partijen komen het parlement (of de Staten, of de gemeente raad) binnen op een ‘one-issue-imago’, hoewel men vaak een breder verkiezingsprogramma heeft. Naast de honende reacties doen gevestigde partijen nog iets anders, hoewel ze dat misschien niet snel toe zullen geven: ze gaan meer rekening houden met de belangen die de nieuwe partij zegt te vertegenwoordigen. Niet eerder was er voor dierenwelzijn zo veel aandacht sinds de komst van de Partij voor de Dieren in de Tweede Kamer. Hun zetelaantal staat in geen verhouding tot de invloed die ze uitoefenen op de besluitvorming. Met name partijen als pvda en GroenLinks blijken opeens ook een warm hart voor dierenwelzijn te hebben. Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld de lpf/pvv en partijen ter rechterzijde. Laat ik duidelijk zijn: ik vind het verschrikkelijk hoe partijen als 50+ politiek bedrijven, door de beperkte inhoudelijke focus en hoe dit aanslaat in de peilingen. Ik ben het ook vaak oneens met hun standpunten, maar dat heb ik bij partijen als GroenLinks en de vvd ook. Laten we niet vergeten dat 50+ blijkbaar een gevoelig punt raakt en laat het een eye-opener zijn voor bestaande partijen als het cda als het gaat om oude renbeleid. Dan zijn op termijn de belangenpartijen over bodig.


| 17

opinie en debat

Woonwagenkampen anno 2013 Van tijd tot tijd duiken de verhalen op: ‘Goud en juwelen na inval woonwagencentrum’ (juni 2007), ‘Politie vindt wapens bij inval woonwagenkamp’ (juli 2009), ‘Grote inval in woonwagenkamp’ (maart 2011). Bij veel mensen bestaat hierdoor het beeld dat woonwagenkampen vrijplaatsen zijn voor crimineel gedrag. Maar wat is daarvan waar? Hoe groot zijn de problemen? Welke problemen zijn er? En belangrijker: wat moet de (lokale) overheid doen om de problemen op te lossen? Wim Vos, onderzoeker bij bmc onderzoek, deed in opdracht van de Inspectie Leefomgeving en Transport onderzoek onder bewoners van woonwagenkampen, of: woonwagencentra, zoals hij ze zelf liever noemt. Het resulteerde in het rapport Woon wagenbewoners in Nederland 2011. Vlak voor de laatste Tweede Kamerverkiezingen verstuurde toenmalig minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Liesbeth Spies het rapport aan de Kamer. De minister schreef daarbij in een begeleidende brief dat de aanbevelingen door haar onder schreven werden en dat zij die ook zelf bij de gemeenten onder de aandacht zou brengen. In haar brief schrijft de minister ook dat ‘de vrom-inspectie het mogelijk acht dat 44 gemeenten te maken hebben met vrijplaatsenproblematiek op woonwagen locaties’. Voor cda-afdelingen waar deze problematiek speelt, ligt er een kans zich hierover duidelijk uit te spreken in de gemeentelijke verkiezingsprogramma’s.

Voor CDA-afdelingen waar deze problematiek speelt, ligt er een kans zich hierover duidelijk uit te spreken in hun gemeentelijke verkiezingsprogramma’s Verdeeld over ongeveer 370 gemeenten zijn er in Nederland 8300 woonwagenstandplaatsen op 1150 woonwagencentra. Een relatief kleine groep mensen dus, maar wel een groep die een grote stempel kan drukken op een lokale samenleving, zo waarschuwen de onderzoekers. De onderzoekers constateren ‘wegkijkgedrag’ bij gemeenten, door de omvang van deze groep, maar vooral ook door ‘onkunde en angst’ bij gemeenten. De onderzoekers bevelen gemeenten dan ook aan om kennis op te doen, angst aan de kant te zetten en te gaan handhaven om problemen niet uit de hand te laten lopen en criminaliteit aan te pakken. Gemeenten hebben namelijk sinds 1999 de regierol als het gaat om woonwagencentra en zij moeten die rol serieus nemen. In 1999 is de Woonwagenwet ingetrokken. Dit was de laatste formele zet om gemeenten integraal verantwoordelijk te maken voor woonwagenbewoners. De jaren daarvoor was de Woonwagenwet, de wet die het leven op woonwagenplaatsen regelde, al verregaand uitgekleed door specifieke regels over te hevelen naar generieke wetgeving. Het uiteindelijk doel van de intrekking van de Woonwagenwet was dat woonwagenbewoners op dezelfde manier behandeld zouden gaan worden als alle andere bevolkingsgroepen.

18 |


door Peter Koekoek P. Koekoek is opvolgend raadslid voor het CDA in Hoogeveen.

Wij tegen zij

Uit het bmc-rapport blijkt dat het erg lastig is om een compleet beeld te krijgen van de omvang van de problemen. ‘Zeker de zware criminaliteit komt niet naar boven tijdens gesprekken met bewoners’, zo stellen de onderzoekers. Typerend voor de cultuur is namelijk ‘het wij-tegen-zij-gevoel en het elkaar niet verlinken (horen, zien en zwijgen)’. Toch geeft het rapport een goed beeld van de problematiek, uiteenlopend van belasting fraude tot georganiseerde misdaad, en de mogelijke oplossingen hiervoor door de (lokale) politiek.

Geschiedenis

De Nederlandse overheid heeft door de jaren heen altijd al in haar maag gezeten met woonwagenbewoners, niet in het minst omdat de bewoners een slechte naam hadden onder de rest van de Nederlandse bevolking. Volgens de verhalen zouden woonwagenbewoners onhygiënisch, onbeschaafd en vooral onbetrouwbaar zijn. Door het reizende bestaan van de mensen was er weinig grip op hen te krijgen en nauwelijks controle op hen uit te oefenen. In het begin van de twintigste eeuw werd het reizen dan ook beperkt en in 1918 werden gemeenten in de (eerste) Woonwagenwet opgedragen vaste plaatsen aan te wijzen voor woonwagens. In 1968 werd de Woonwagenwet vernieuwd, er werd een trekverbod en een afstammingsbeginsel ingevoerd, waardoor reizen onmogelijk werd en het aantal woonwagenbewoners beperkt. De woonwagenbewoners werden steeds meer gedwongen samen op grote regionale woonwagen centra te gaan wonen, soms zelfs omheind met een muur of een sloot. In 1977 werd de wet opnieuw gewijzigd. De grote centra bleken te veel problemen te geven en het rijk besloot dat de centra teruggebracht moesten worden naar een maximale omvang van vijftien standplaatsen en dat deze bovendien verspreid moesten worden over de gemeenten. Op 1 maart 1999 werden de laatste restanten van de Woonwagenwet opgeruimd, een aparte wet voor een aparte bevolkingsgroep zou integratie in de weg staan. Nu, veertien jaar later, blijken er nog steeds problemen te zijn op een deel van de woonwagencentra. Ernstige problemen zelfs in waarschijnlijk 44 gemeenten, volgens de vrom-inspectie. Ook het bmc-rapport signaleert problemen, ondanks dat een precies beeld van de omvang niet gegeven kan worden. Oorzaken van de problemen zijn, volgens de onderzoekers, onkunde en angst. In veel gemeenten wordt weinig aandacht besteed aan woon wagens. Het beheer van de woonwagencentra wordt zelfs vaak uitbesteed aan een extern bureau, waardoor gemeenten vrijwel nooit in contact komen met woonwagenbewoners en er daardoor

opinie en debat

ook geen kennis is. Geïnterviewde frontlijnmedewerkers geven aan geïsoleerd werk te doen, waarbij de gemeente weinig ondersteuning bij hun werk biedt. Bovendien blijkt dat overheden door gebrek aan kennis maatregelen nemen die niet aansluiten bij de problemen. Als voorbeeld noemen de onder zoekers het herstructureren en opknappen van een woonwagen centrum. Het probleem dat met de herstructurering opgelost

‘We hadden geen problemen op de woonwagencentra totdat we gingen handhaven. Maar we weten niet hoe groot de problemen zijn’ zou moeten worden, was de criminaliteit, oorzaak van het probleem was dat veel bewoners werkloos waren en niet rond konden komen en dat het centrum bovendien geïsoleerd lag waardoor er geen politiecontrole was. Het gevolg van de herstructurering was dat het woonwagencentrum er weer netjes uitzag, maar dat het probleem niet opgelost was. Naast onkunde spreken de onderzoekers, zoals gezegd, ook van angst. Eventuele problemen met woonwagenbewoners worden in veel gemeenten, zo mogelijk, genegeerd. De woonwagenbewoners vormen over het algemeen een kleine groep, electoraal gewin is er dus niet te behalen, maar aan de andere kant kan bemoeienis met een woonwagencentrum juist wel heel veel onrust veroorzaken. Typerend bij deze constatering is een citaat van een gemeentebestuurder dat is opgenomen in het rapport: ‘We hadden geen problemen op de woonwagen centra totdat we gingen handhaven. Maar we weten niet hoe groot de problemen zijn.’

CDA Sportnetwerk op zoek naar jou! Tienpuntenplan Er is weer een enthousiaste groep cda’ers gevonden, die het cda Sportnetwerk nieuw leven heeft ingeblazen. De stuurgroep met onze woordvoerster in de Tweede Kamer, Hanke Bruins Slot, heeft een heleboel plannen bedacht. We focussen ons eerst vooral op inhoud en zullen daarna kijken of er ook behoefte is aan sportieve ontmoetingen. Het eerste wat we als stuurgroep hebben opgepakt, is het opstellen van een tienpuntenplan voor de verkiezings campagne van de gemeenteraden 2014. Het cda heeft van oudsher goede contacten met sportverenigingen en hun vele vrijwilligers. Daar zit ook een groot kiezerspotentieel voor het cda. Dit tienpuntenplan moet sportliefhebbers laten zien dat het cda hart heeft voor sport en dat de sport bij het cda goed zit. We vragen u om in uw verkiezings programma ruimte in te bouwen voor sport en voor deze tien punten. Uitbreiding netwerk We kennen binnen het cda Sportnetwerk al veel betrokken leden. Het cda Sportnetwerk kan altijd nieuwe cda’ers gebruiken. Hoe meer mensen zich betrokken voelen vanuit het cda met sport, hoe beter het is. We vragen u om in uw omgeving rond te kijken welke cda’ers zich zouden kunnen melden bij het cda Sportnet werk. Dat hoeven niet alleen actieve politici te zijn. Met elkaar moet het toch mogelijk zijn om de sport te winnen voor het cda. Nederland is een sportland en dat is met het cda een prima combinatie. Reageren? [email protected]

De aanbevelingen in het rapport spitsen zich toe op het serieus oppakken van de regierol die gemeenten hebben op het gebied van woonwagencentra. Wegkijken mag geen optie meer zijn. ‘Als gemeenten hun verantwoordelijkheid nemen en investeren in de achter-de-voordeur-problematiek, is er al veel verbetering mogelijk’, stelt het rapport. Vaak speelt op woonwagencentra multidisciplinaire problematiek, waardoor gemeenten niet alleen moeten inzetten op repressie van criminaliteit, maar ook op een aanpak op alle levensgebieden: werk, scholing, financiën, opvoedingsondersteuning, etc. Voor de aanpak en de samen werking met professionals geeft het rapport een aantal uitgangs punten, die later door oud-minister Spies zijn onderstreept, waaronder: • Woonwagenbewoners moeten niet anders worden behandeld dan andere bevolkingsgroepen, niet slechter en niet beter. • Gemeenten en professionals mogen niet meer wegkijken bij problemen en moeten álle non-compliance gaan bestrijden. • De ergste problematiek moet als eerste aangepakt worden om de negatieve spiraal tot stilstand te brengen, deze ervaringen kunnen vervolgens gebruikt worden om lichtere vormen van non-compliance aan te pakken. • Op termijn moet het zwaartepunt in de aanpak verschuiven naar een meer algemene aanpak op verschillende levens gebieden, zoals de begeleiding van uitkering naar werk en inkomen.

Daarnaast bevelen de onderzoekers het Rijk aan de gemeenten actief te ondersteunen. Het Rijk moet ‘daar waar gemeenten hulp nodig hebben, hen ondersteunen en expertise aanbieden’ en ‘daar waar gemeenten de problemen negeren, hen pressen om in te grijpen’. Voor deze ondersteuning adviseren de onderzoekers de instelling van een landelijk interventie- en expertisecentrum en bovendien de inzet van riec’s en het liec (Regionale en Landelijk Informatie en Expertise centra voor bestuurlijke en geïntegreerde aanpak georganiseerde criminaliteit). Het volledige rapport en de kamerbrief van de minister zijn te vinden op http://www.rijksoverheid.nl/documenten-enpublicaties/rapporten/2012/05/09/woonwagenbewoners-innederland-2011.html

•



| 19

opinie en debat

Doedemocratie in de praktijk

Minder overheid en meer samenleving: Mondenzorg Het Mondenzorgproject in Zuidoost-Drenthe is een goed voorbeeld van het principe ‘minder van de overheid en meer van de samenleving’. De komende jaren zullen geen vette jaren worden. Inzet van overheidsmiddelen voor burgers in de dorpen zal steeds moeilijker worden. Het Mondenzorgproject is een voorbeeld waarin goed wordt ingespeeld op de terugtredende (rijks) overheid. Dorpen kunnen op deze wijze leefbaar, en zelfs levendig blijven. In Zuidoost-Drenthe ligt het zogenoemde Mondengebied. Het is een vrij open landbouwgebied met lintbebouwing. De linten zijn soms wel 15 kilometer lang en slechts een paar honderd meter diep. De bevolkingsdichtheid is ten opzichte van het landelijk gemiddelde laag. We kennen hier een relatief hoge werkloosheid, relatief veel mensen met een minder goede gezondheid, en ook veel oudere mensen die zorg nodig hebben. Het Mondengebied bestaat uit de dorpen Nieuw Weerdinge, Weerdinge, Roswinkel, Emmer-Compascuum, EmmerErfscheidenveen en Foxel-Scholtenskanaal. Het gebied De Monden ligt in de gemeente Emmen.

Zorg om de openbare ruimte

Eind 2012 startte het Platform De Monden, bestaande uit vertegenwoordigers uit bovengenoemde dorpen, het zoge noemde Mondenzorgproject. Belangrijke trekkers van het project zijn Jan Schoonbeek, voorzitter van Plaatselijk Belang Weerdinge en Willem Katoen, voorzitter van Plaatselijk Belang Nieuw-Weerdinge. Willem Katoen licht toe waarom het project werd gestart: ‘In januari 2012 vroeg het platform De Monden aan de gemeente of het mogelijk was om mensen met een uitkering werkzaamheden te laten verrichten in de openbare ruimte van de dorpen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het schoonhouden van de straten. Immers, vanuit de dorpsverenigingen bleek regelmatig dat het onderhoud van “grijs en groen” volgens velen te wensen overliet

20 |


door Hermien PlasKerperien Mevr. H. Plas-Kerperien is CDA-raadslid in Emmen.

in de dorpen. Het inzetten van uitkeringsgerechtigden bleek in de praktijk echter een aantal wettelijke en administratieve obstakels te kennen.’ Katoen: ‘Daarna is verder nagedacht over de problematiek van het onderhoud van de openbare ruimte. Het probleem staat niet op zichzelf. We hebben hier ook te maken met een krimpende bevolking, een hoge werkloosheid en een groeiende behoefte aan zorg onder de (vergrijzende) bevolking. Met name de vraag “hoe lossen we dit als dorpsbewoners samen op?” stelden we centraal. Het project Mondenzorg werd hiermee geboren, echter nog niet in de vorm zoals we het nu kennen.’

Noaberhuus

Katoen: ‘Door specifieke, laagdrempelige zorg aan mensen te leveren, kunnen ze langer in hun eigen gebied wonen. Ze hoeven dan niet (meer) naar de grote stad te verhuizen. Zo houd je de dorpen intact, waardoor de leegloop van onze dorpen minder kans krijgt. We hebben als Mondengebied de handen ineengeslagen en gaan in de dorpen zogenoemde Noaberhuusen opstarten, of ze verder uitbreiden.’ Deze Noaberhuusen worden zo veel mogelijk gerund door mensen met een uitkering. Ze worden hiervoor gescreend en krijgen een op maat gesneden cursus. Het principe van het Mondenzorgproject is dat de mensen in het dorp onderling hun eigen zorg regelen, in de breedste zin van het woord.

opinie en debat

ter griffie Er is een website door de initiatiefnemers geopend, waarop bezoekers kunnen aangeven dat ze vrijwilligerswerk willen doen. Dit gaat om uiteenlopende werkzaamheden: van boodschappen doen tot aan administratieve klussen en regulier tuinonderhoud bij dorpsbewoners thuis. Daarnaast kunnen mensen die een hulpvraag hebben dit ook aangeven via de website. Voor mensen die dat plezieriger vinden, is er ook een telefoonnummer voor persoonlijk contact. De mensen kunnen natuurlijk ook het Noaberhuus in hun dorp bezoeken.

Kernwaarden CDA

cda-wethouder Henk Jumelet van de gemeente Emmen is

portefeuillehouder van het wmo- en participatiedossier. Uiteraard heeft hij een bezoek gebracht aan een Noaberhuus, en meerdere gesprekken gehad met de initiatiefnemers. Jumelet: ‘Het Mondenzorgproject heeft een aantal kernwaarden in zich waar wij als cda voor staan. Denk bijvoorbeeld aan de verant woordelijke samenleving waarin mensen naar elkaar omzien. Laagdrempelig en niet-geformaliseerd contact kan het cement zijn om de lokale samenleving intact te houden en sterk te maken.’

Micro-economie

Het Mondenzorgproject werd in korte tijd bekend en trok de aandacht van professionele instanties. Verscheidene bedrijven uit de dorpen, maar ook de huisarts, politie, de Zonnebloem, het welzijnswerk en de aanwezige kerken sloten zich aan bij het Mondenzorgproject om hulp te leveren, zowel betaald als onbetaald. Ook een grote zorgverzekeraar toonde interesse. Katoen: ‘Inmiddels zijn er honderden vrijwilligers bij betrokken!’

‘Inmiddels zijn er honderden vrijwilligers bij betrokken!’ Heel recent is men ook begonnen om de website open te stellen voor mensen in het dorp die een baan zoeken, zo ook voor bedrijven in de omgeving die werk aanbieden. Contact met de sociale dienst is al gelegd. In maart heeft de plaatselijke Rabobank zich aangesloten bij het project, en zal De Mondenzorg worden omgezet in een coöperatie, waarin de ontwikkeling van een micro-economie een belangrijke doelstelling is. Katoen: ‘Op deze manier kun je in de dorpen allerlei verbindingen tussen mensen leggen. Op een laagdrempelige manier, en tegen relatief lage kosten. Het meeste organisatorische werk wordt immers gedaan door vrijwilligers. Zij vormen de ruggengraat van het Monden zorgproject.’

Met de poten in de modder

Het project Mondenzorg kan dan ook worden gekenmerkt als een burgerinitiatief waarbij men ‘met de poten in de modder staat’ en ‘de handjes laat wapperen’. In plaats van een verzoek tot hulp bij de gemeente neer te leggen, heeft een groep betrokken inwoners het initiatief naar zich toe getrokken. Behoefte aan bijvoorbeeld huishoudelijke hulp blijkt daarmee in de praktijk minder noodzakelijk te zijn. De inwoners lossen het zelf en onderling op.

•

Door Nettie Engels Drs. H. Engels-van Nijen is griffier van de provincie Groningen.

De verongelijkte burgemeester ‘Heb je zes jaar je uiterste best gedaan. Weer een nieuw college in het zadel geholpen. Best een pittig voorzitterschap, zeker met de nieuwe lichting bestuurders. Jong ambitieus volk, ook in de raad overigens. Leuke gesprekken gevoerd met de raadsleden. Dat willen zeggen: met de fractievoorzitters. Ten minste, met een paar van de oudgedienden. Die ik ook weleens meeneem op mijn werkbezoeken. Nu ja, als je het mij zo vraagt, het waren natuurlijk meer praatjes-bij-de-haard-gesprekken dan echte functioneringsgesprekken de afgelopen jaren. Maar altijd erg prettig. Prima sfeer. Oké, sinds de nieuwe griffier zijn intrede heeft gedaan, is er wel wat meer structuur in de gesprekken gekomen, moest er ook een officieel verslag komen. Nou ja, geen probleem. Zo’n verslag gaat natuurlijk wel eerst naar mij. Kan ik nog wat bijschaven. En al zeg ik het zelf, meestal weet ik die lastige vragen heel aardig te omzeilen. Maar nu, na bijna zes jaar, doet die griffier opeens heel formeel over de herbenoeming. Ik heb zelf de raadsleden allang gepeild. Dat wil zeggen: de leden die ertoe doen. Die heb ik gewoon in the pocket. Natuurlijk hebben ze weleens kritiek, dat hoort erbij toch? Je houdt gewoon je rug recht. Dat is wat respect afdwingt. Ik loop al wat langer mee dan vandaag. Maar nu komt die griffier opeens met een voorstel voor een 360-graden-feedbackgesprek en een externe procesbegeleider. Gekker moet het niet worden. Door wie wordt die griffier eigenlijk aangestuurd? Wat denkt die raad wel? Door dat duale gedoe menen ze opeens de baas te zijn over alles. Inclusief hun eigen voorzitter. Toevallig ben ik meer dan alleen de voorzitter van de raad. Ik ben ook nog voorzitter en lid van het college! En wat te denken van mijn verantwoorde lijkheden als burgervader? Ik kom graag in de stad en ik word graag gezien. Telt dat niet meer mee of zo? Het is van de gekke, dat ik nu opeens te horen krijg dat er geen draagvlak is in de raad voor mijn herbenoeming. Zet dat maar in de krant. Die hele geheimhouding kan me mijn rug op. Daar verschuilen ze zich achter zodat ze zich niet hoeven te verantwoorden in de stad over het feit dat ze tegen mij samenspannen. En mij wordt de mond gesnoerd. Zogenaamd om de positie van de burgemeester niet te beschadigen en mijn privacy te beschermen. Ik ben door dit hele gedoe al lang beschadigd. Laat ze dat maar eens uitleggen!’

•




| 21

boekrecensie

Met de handen uit de mouwen vormgeven aan de democratie Voor politieke bestuurders en ambtenaren is het kiezen van de juiste opstelling naar actieve burgers een wankel evenwicht. Je moet er op de juiste momenten zijn maar je mag het initiatief nooit overnemen of zelf met de eer gaan strijken, zo blijkt uit een brede studie van Ted van de Wijdeven naar actief burgerschap in stadswijken.

Onder druk van steeds schaarser wordende financiële middelen denken vrijwel alle Nederlandse gemeenten na over de vraag welke taken zij tot hun kernpakket moeten rekenen. De impliciete veronderstelling dat een publieke taak automatisch ook een overheidstaak is, is losgelaten. Het christendemo cratische basisidee dat bij maatschappelijke opgaven eerst wordt bekeken wat mensen en hun sociale verbanden zelf kunnen doen, heeft medestanders in vrijwel alle andere politieke stromingen gekregen. Het lastige is dat we nog maar relatief weinig ervaring en kennis hebben met het vergroten van de zelfredzaamheid van burgers. Gelukkig is de wetenschap zich mede onder invloed van de toegenomen interesse voor wat de samenleving zoal vermag het laatste decennium gaan interesseren voor zelfredzame burgers, burgerschap en de terugtredende overheid. Een recente opbrengst van die interesse is de studie van de Tilburgse onderzoeker Ted van de Wijdeven. Hij deed sinds 2005 onderzoek naar verschillende praktijkcases van actief burger schap in stadswijken en bundelde die onderzoeken tot een proefschrift waarop hij afgelopen winter promoveerde.

Vier typen actieve burgers

Van de Wijdevens proefschrift is een ietwat versnipperde studie. De bundeling van de afzonderlijke deelstudies maakt dat het proefschrift zich maar moeilijk als één samenhangend geheel laat lezen. Dat neemt niet weg dat Doedemocratie een brede studie is geworden naar actieve bewoners die zich voor hun leefomgeving willen inzetten en de wijze waarop lokale overheden daarmee om kunnen gaan. Van de Wijdeven geeft onder meer een historische politiek-filosofische schets van het burgerschapbegrip, waaruit blijkt hoe in de loop van vele jaren daaraan verschillend invulling is gegeven. Net zo interessant is de gedegen beleidshistorie over de wijk in het politieke discours vanaf de Tweede Wereldoorlog tot nu. Daarin passeren de stadsvernieuwing, sociale vernieuwing, stedelijke vernieuwing en de krachtwijken de revue. Wie op zoek is naar meer praktische informatie over hoe politiek en bestuur zich tot actieve bewoners kunnen verhouden, komt in de tweede helft van de studie aan zijn trekken. Van de Wijdeven presenteert daar een bruikbare typologie van actief burgerschap. Daarbij maakt hij eerst onderscheid tussen mensen die structureel en tijdelijk betrokken zijn, en zet hij vervolgens mensen die concrete projecten oppakken tegenover mensen die gericht zijn op het participeren in of beïnvloeden van officiële besluit

22 |


door Rien Fraanje Drs. M.J. Fraanje is fractievoorzitter in de deelraad van Amsterdam Nieuw-West.

vormingsprocessen. Deze twee tegenstellingen leveren twee gekruiste assen en daarmee vier typen actieve burgers op. De ‘wijkexpert’ is structureel betrokken bij (het beïnvloeden van) besluit vormingsprocessen. De ‘casusexpert’ zet zijn kennis en ervaring ad hoc in om de besluitvorming in de lokale politiek te beïn vloeden voor een specifieke casus of project. ‘Buurtbouwers’ zetten zich duurzaam in om projecten in hun buurt van de grond te krijgen met als doel de leefbaarheid te verbeteren. ‘Projectentrekkers’ bijten zich tijdelijk vast in een specifieke casus of project. De winst van een dergelijke typologie voor een bestuurder is alleen al om te herkennen welk type actieve inwoner hij of zij op zijn of haar weg vindt. Want Van de Wijdeven laat op overtuigende wijze zien dat ieder type op een andere manier door politieke bestuurders en ambtenaren benaderd dient te worden.

Van de Wijdeven laat zien dat buurtbouwers bij tijd en wijle behoefte hebben aan een wethouder of burgemeester die politieke rugdekking geeft Meeregeren door ‘simpelweg’ te doen

Van de Wijdeven concentreert zich in zijn proefschrift vooral op de Buurtbouwers en Projectentrekkers. Dit zijn de mensen die een bijdrage leveren aan de publieke zaak niet door avond aan avond in vergaderzaaltjes op het gemeentehuis door te brengen maar door de handen uit de mouwen te steken. ‘Als democratie verwijst naar het volk (demos) dat meeregeert (kratia), dan verwijst de doe-democratie naar het volk dat meeregeert door “simpelweg” te doen’, aldus Van de Wijdeven. Buurtbouwers zijn vaak semi-professionele vrijwilligers met veel expertise en een grote betrokkenheid bij hun buurt. Zij willen vooral aanpakken en zitten niet te wachten op veelvuldig overleg en lange vergaderingen. Als zij een buurtonderneming, schoonmaakactie of speeltuin willen realiseren moet je hen als lokale bestuurder vooral ruimte geven. Tegelijk laat Van de Wijdeven zien dat buurtbouwers bij tijd en wijle behoefte hebben aan een wethouder of burgemeester die hen politieke

opinie en debat

europa lokaal Door Lambert van Nistelrooij Drs. L.J.J. van Nistelrooij is voor het CDA lid van de fractie van de Europese Volkspartij in het Europees Parlement.

Kracht van derde en vierde leeftijd

Ted van de Wijdeven – Doedemocratie. Over actief burgerschap in stadswijken. isbn 978-90-59727-11-3, 404 pagina’s, € 35,-, Eburon Uitgeverij, Delft, 2013.

rugdekking geeft. Soms uit die zich in de aanwezigheid bij een opening of startbijeenkomst. De lokale bestuurder laat dan met zijn of haar aanwezigheid zien het werk van de Buurtbouwer te steunen. Een andere keer moet die rugdekking vorm krijgen door de Buurtbouwer te helpen door procedures of een onwillige ambtelijke organisatie heen te breken. Projectentrekkers zetten zich doorgaans in om een specifieke verbetering of evenement te realiseren. Ze willen een buurtfeest organiseren of proberen een voetbalveldje op een braakliggend terrein aangelegd te krijgen. In vergelijking tot de buurtbouwers hebben zij minder te maken met politieke bestuurders maar

Je moet er op de juiste momenten voor hen zijn maar je mag nooit de indruk wekken dat je het initiatief wilt overnemen of met de eer gaat strijken met ambtelijke professionals des te meer. Hun kleinschaliger initiatieven vragen om professionals die hen vooral aanmoe digen en hen het vertrouwen geven dat ze het echt zelf kunnen. Soms helpen zij bij praktische zaken als de aanvraag van een vergunning.

Evenwicht

Voor zowel de politieke bestuurders bij de Buurtbouwers als de ambtelijke professional bij Projectentrekkers is hun opstelling en houding een wankel evenwicht. Je moet er op de juiste momenten voor hen zijn maar je mag nooit de indruk wekken dat je het initiatief wilt overnemen of met de eer gaat strijken. Het vraagt om een dienstbare opstelling; altijd bereikbaar en oproepbaar en slechts af en toe zichtbaar.

•


Europa vergrijst. Meer dan andere werelddelen. Er gaan dubbel zoveel mensen met pensioen dan er zich jongeren aandienen. Meer dan de helft van de Europese regio’s zit al in de krimp. Nederland heeft nog niet veel ervaring, pas de laatste jaren weten we er over mee te praten. Met de raadsverkiezingen voor de deur krijgt het voorgaande een extra dimensie. Wie pikt als eerste de nieuwe trend op? De eerste leeftijd behelst grosso modo onze jeugdigen en jongeren, de tweede leeftijd de werkenden en de gezinnen, bij de derde leeftijd gaat het om de vijftigplussers met het empty nest en bij de vierde leeftijd om de gepensioneerden en het toenemend aantal oudere ouderen. Wij zetten ouderen niet apart. Het cda kiest voor een inclusieve en intergenerationele aanpak. Leeftijden verbinden. Maar dit doet niet af aan de preferente positie die ik toeken aan de derde en vierde leeftijd. Dit gaat uitstekend samen; juist zij hechten er veel belang aan andere leeftijdsgroepen erbij te betrekken. In het Europees Parlement heb ik me ingezet voor het ‘Europees Jaar 2012 van Actief ouder worden en Solidariteit tussen de generaties’. Echter van de Nederlandse bewindslieden kreeg ik weinig respons op de voorstellen in dit toekomstgerichte themajaar. De Rijksoverheid liet de kans om van dit jaar iets te maken schieten. Er kwam geen Nederlands initiatief en er was geen budget voor activiteiten. De focus in Nederland bleef beperkt tot het herhalen van al bekende standpunten over de arbeidsmarkt. Fantasieloos en met gebrek aan respect voor de kracht van grijs. Als cda-Eurodelegatie hebben we een driedaagse conferentie met Europese steun in het Evoluon in Eindhoven gehouden, over moderne technologie en ondersteuning voor ouderen om langer zelfstandig te kunnen blijven. Daar hebben we ‘Den Haag’ niet voor nodig. Mensen weten inmiddels zelf wat belangrijk is. Geen wonder dat ouderen zich door ‘Den Haag’ op het tweede plan gezet voelen. Een unieke kans voor het cda de derde en vierde leeftijd opnieuw aan ons te binden. Zo dienen we de 50PlusPartij met een geïntegreerde aanpak van repliek. Boven dien: we leren van ervaringen elders in Europa. Ik zie bijvoor beeld in Zweden en in Oostenrijk dat senioren zelf het heft in handen nemen in de gemeenschap. Hier zien we de vergrijzing ontpopt tot een game changer. Voor de partij die dit pad durft te gaan… het cda, nietwaar!

•

Reageren of mijn nieuwsbrief ontvangen? [email protected], www.lambertvannistelrooij.nl


| 23

uitgelicht

door Pauline Beernink

Hoogeveens Stimuleringsplan Bouw De gemeenteraad van Hoogeveen heeft ingestemd met een omvangrijk stimuleringsplan voor de bouw, het Hoogeveen Bouwpakket. Dit houdt in dat inwoners en ondernemers sinds mei dit jaar tot maart volgend jaar gebruik kunnen maken van procedurele en inhoudelijke maatregelen voor nieuwbouw en bestaande woningen waarmee tot 5 miljoen extra geïnvesteerd kan worden in Hoogeveen. Initiatiefnemer Anno Wietze Hiemstra licht het plan toe. Als wethouder is Anno Wietze Hiemstra behalve voor financiën ook eerstverant woordelijke voor de zogeheten ‘fysieke’ taakvelden. Het gaat dan om onder andere ruimtelijke ordening, volkshuis vesting, maar ook om grote bestuurlijke projecten zoals de revitalisering van het stadscentrum, stationsgebied en uitbreidingsplannen. Hiemstra: ‘Vanuit deze hoedanigheid heb ik begin dit jaar, na afstemming binnen het college, het initiatief genomen voor een zo breed mogelijk stimuleringsplan voor de bouw in de gemeente Hoogeveen. Doel van het stimuleringsplan is het stimuleren van (bouw)initiatieven en initiatiefnemers sneller van dienst te zijn en barrières weg te nemen. Daarbij waren alle opties bespreekbaar. Aanleiding hiervoor was dat we fel geageerd hebben tegen de woning marktplannen uit het regeerakkoord. De negatieve gevolgen hiervan zijn in Hoogeveen goed te merken, door het ‘on hold’ zetten van investeringen door woningcorporaties en een sterke toename van de bouwgerelateerde werkeloosheid. Tel daar de stagnatie in de doorstroming van de woningmarkt, de geringe verkoop van bouwgrond en achterblijvende investeringen in duurzaamheid bij op, en er was voldoende aanleiding tot het nemen van actie.’

Besluitvorming

‘Nadat het idee was geboren heb ik

24 |


contact opgenomen met de voorzitter van het Hoogeveens Ondernemers Collectief (hoc), de heer Koob Schel haas. Hij was enthousiast over het idee om als ondernemers en gemeente de handen ineen te slaan en samen een stimuleringsplan te maken. We kunnen nu constateren dat het gelukt is. In een kleine zes weken tijd is het stimulerings plan voor de bouw gemaakt met als titel ‘Het Hoogeveen Bouwpakket’. De gemeenteraad was erg enthousiast over het initiatief en het resultaat. We hebben ervoor gekozen om het stimuleringsplan voor het eerst te presenteren tijdens een raadsvergadering. Daarmee werd het plan ook openbaar. Twee weken later lag het stimuleringsplan ter discussie en besluitvorming voor. Na een korte bespreking heeft de gemeenteraad unaniem ingestemd met het plan. Alleen de pvda heeft op één onderdeel een voorbehoud gemaakt.’

Duurzaamheid

Hiemstra: ‘Gedurende de looptijd van het stimuleringsplan is er onder andere een paar miljoen aan extra leencapaciteit beschikbaar voor investeringen in duurzaamheid en woningverbetering. We combineren dit met duurzaamheid subsidies en gratis maatwerkadviezen. We geven 20 procent korting op woning bouwkavels, gratis opties en 50 procent korting op bouwleges. Daarnaast stellen we ongeveer € 1,5 miljoen beschikbaar voor circa 45 startersleningen en we ondersteunen lokale duurzaamheidsinitiatieven. Naast de gemeentelijke impuls zorgt het stimuleringsplan natuurlijk voor een veel grotere ‘spin-off’. We gaan deze effecten de komende tijd zo goed mogelijk met de ondernemers monitoren.’

Voorbeeld

De Hoogeveense aanpak is door de vng aangemerkt als ‘goed voorbeeld’. Ook

Wethouder Anno Wietze Hiemstra is de ini tiatiefnemer van het Hoogeveens Bouwpakket, een reactie op de woningbouwplannen uit het regeerakkoord.

Bouwend Nederland en de Nederlandse Vereniging voor Burgerlijke en Utiliteits bouw zijn enthousiast. Hiemstra: ‘Uiteraard ben ik blij met de lovende woorden, maar het gaat er vooral om dat onze inwoners en ondernemers geholpen zijn. We zitten namelijk in een negatieve spiraal. Daar moeten we uit. Daarbij helpt het om juist nu te investeren. Ondanks de economische crisis is de opgave in de bouwsector nog steeds groot. Ik denk dat we het met het stimuleringsplan voor inwoners en ondernemers nog aantrekkelijker maken om juist nu te investeren. Dat is goed voor de werkgelegenheid, de doorstro ming op de woningmarkt en draagt bij aan de opgave om woningen kwalitatief te verbeteren, te verduurzamen en te vernieuwen. Daarmee slaan we dus meerdere vliegen in één klap en dat is ons ook wat waard.’

•

Het Hoogeveens Stimuleringsplan bestaat uit een omvangrijk pakket aan maatregelen die onder te verdelen zijn in procedurele maatregelen (o.a. vergunning binnen een week, groten deels afschaffen welstand, aanpassing aanbestedingsbeleid), inhoudelijke maatregelen (o.a. korting bouwkavels, halvering leges, subsidies, starters-, duurzaamheids en renovatieleningen) en bijdrage bedrijfsleven (o.a. korting bouwkavels en acties). Meer info via www.hoogeveen.nl/bouwpakket.

geinspireerd door...

door Ed Koster In deze serie vertellen CDA-politici door wie of waardoor ze geïnspireerd worden in hun politieke werk.

Met elkaar Naam en leeftijd

Ben Jonker, 68 jaar (Amstelveen)

Politieke functie

Fractievoorzitter cda Gemeente Amstelveen en in die hoedanigheid voorzitter Commissie Burger & Samen leving/Voorzitter Rekeningencommissie, lid commissie Algemeen Bestuur en Middelen/Lid Presidium/Lid Voorzitters overleg, lid coalitieoverleg

Burgerlijke staat

Getrouwd, een dochter en een zoon

CDA-lid sinds 1998

Politieke Loopbaan

Lid Fractie Ondersteuning, lid gemeente raad Amstelveen en vanaf 2004 fractie voorzitter

Werkervaring

Hoofduitvoerder natte weg- en water bouw, waarvan zeven jaar in Maleisië, Nigeria, Brits Guyana en Canada, Consultant voor suikerriet-, palmolieen theeplantages (Afrika), Projectont wikkelaar glastuinbouw en champignon kwekerijen (Europa, Noord-Amerika en Verre Oosten), Projectmanager groot bakkerij-installaties (Europa en Azië), Contractmanager/afdelingsmanager installaties voor kippen- en kalkoenslachterijen (Europa en Azië).

Waarom ben je lid geworden van het CDA?

Ik ben opgevoed in een gereformeerd Anti-Revolutionair gezin. Voor mij was het dan ook niet meer dan logisch om voor het cda te kiezen, een partij die ervan uitgaat dat in principe ieder voor zichzelf zorgt, maar bijgesprongen wordt waar dit niet mogelijk is.

Waarom ben je actief geworden in de politiek?

Pas op latere leeftijd zag ik een mogelijk heid om buiten mijn werk iets anders erbij te gaan doen. Betrokken zijn en helpen bij het vormgeven aan de maatschappij trok mij. Aangezien mijn vrouw al in de besturen van parochie, school en sportvereniging actief was, bleef voor mij eigenlijk alleen de politiek over. Het aantrekkelijke van de gemeente politiek is dat je niet alleen dicht bij de mensen staat, maar ook direct betrokken bent bij de realisatie van projecten in je gemeente. Er is heel vaak direct contact mogelijk. Als cda’ers gaan wij ervan uit dat de gemeentelijke overheid zich beperken moet tot een aantal kerntaken. De rest dient zoveel mogelijk door de burgers zelf ingevuld te worden in de vorm van vrijwilligersorganisaties, zoals stichtingen, verenigingen, clubs en kerken. Hierbij moet de overheid niet meer dan een faciliterende rol spelen. Gemeentepolitiek vergt veel tijd. Voor jonge mensen met een opgroeiend gezin is dat bijna niet op te brengen. Contact met de burgers vindt vaak overdag plaats als men werkt. Bijeenkomsten ’s avonds leveren vaak oppasproblemen op. Daarom zijn raadslieden vaak ouderen met meer vrije tijd. De komende decen tralisaties zullen nog meer tijd vergen.

Wie of wat inspireert je daarbij?

Ben Jonker,

Fractievoorzitter Gemeente Amstelveen

verantwoordelijkheid, naastenliefde, schuldvergeving en hulpverlening aan de ander hand in hand gaan. Ook treuren en feesten hoort daarbij. Net als het geloof dat niet alleen uit ’s zondags naar de kerk gaan behoort te bestaan. Christen ben je nu eenmaal zeven dagen van de week 24 uur per dag. Dit geldt ook voor een cda’er. Dat ben je ook 168 uur per week. Daarom vind ik veel inspiratie in het Nieuwe Testament. Problemen die zich binnen de gemeente voordoen, hetzij met mensen, hetzij met organisaties inspireren mij om naar een oplossing te zoeken, die binnen de het cda-gedachtegoed past. Ruud Lubbers heeft mij als politicus erg aangesproken. Iemand die charismatisch overkwam en veel bruggen heeft geslagen.

•

Ed (dr. Adrianus) Koster is politiek antropoloog en publicist. Zijn laatste boek De eenzame fietser (2007) gaat over de politieke loopbaan van Dries van Agt. Koster is raadslid in Haarlemmermeer.

Meedoen?

Wilt u meedoen aan deze serie? Mail dit dan naar: Ed Koster, [email protected] onder vermelding van uw naam, politieke functie en door wie of waardoor u geïnspireerd wordt in uw politieke werk.

Het Nieuwe Testament laat zien dat eigen


| 25


Lijsttrekkers in beeld Veel CDA-afdelingen kiezen ervoor na de zomer hun lijsttrekker voor de gemeenteraadsverkiezingen te kiezen. Sommige afdelingen hebben dat in de afgelopen maanden al gedaan, bijvoorbeeld omdat hún (herindelings)verkiezingen al in november zijn of omdat ze zo snel mogelijk duidelijkheid willen geven aan de kiezer. Theo Martens

Lijsttrekker in Asten Op 14 maart gekozen als lijsttrekker

Belangrijkste speerpunt richting maart 2014: ‘Voortzetten van het huidige beleid, creatief omgaan met schaarse middelen en alleen in uiterste nood lasten verhoging. Ik wil onze burgers meer mee laten denken en doen, de overheid zijn we immers met z’n allen. Ons verenigingsleven is een groot goed. Zij zijn onontbeerlijk voor de leefbaarheid in ons dorp, zij dragen bij aan de ontwikkeling (gezondheid en sociale vaardigheden) van onze kinderen. De dorpsraden zijn inmiddels onderdeel van onze samenleving en zijn een oor en oog voor de gemeente. Vooral voor de leefbaarheid in onze kleine kernen zijn ze onmisbaar, net zoals de school en het verenigingsleven. Vrijwilligers die zich hiervoor inzetten moeten we koesteren en ondersteunen, bijvoor beeld door minder regeltjes en meer eigen verantwoorde lijkheid bij de organisaties te leggen. Wij gaan ons inzetten voor minder bureaucratie en meer vertrouwen over en weer.’ Hoe gaat u het CDA aan een goede uitslag helpen? ‘Vooral door te benadrukken dat we in Asten als cda lokaal beleid voorbereiden en uitvoeren. Op thema’s die in de Astense gemeenschap leven zullen we standpunten innemen en daarmee het belang van de lokale politiek benadrukken. Als lijsttrekker zal ik zelf de straat op gaan, bij de vele evenementen die we in Asten hebben aanwezig en aanspreekbaar zijn. Vanuit mijn wethouderschap zal ik de komende periode zo veel mogelijk in de picture zijn met leuke dingen die in Asten gebeuren. Ik zet dagelijks berichtjes op Twitter en zal dat in de loop van de campagne intensiveren. Samen met ons bestuur ga ik ervoor zorgen dat er dertig aansprekende namen op de cda-lijst staan, vooral met mensen die geworteld zijn in het verenigings leven en jonge mensen die nieuwe kiezers aanspreken.’

26 |


Frans Veltman

Lijsttrekker in De Friese Meren Op 7 mei gekozen (tijdens de gezamenlijke ALV van de afdelingen Gaasterlân-Sleat, Lemsterland en Skarsterlân. Hier is de kieslijst vastgesteld voor de nieuwe gemeente De Friese Meren.)

Belangrijkste speerpunt richting november 2013: ‘Ons belangrijkste speerpunt gaat zijn: leefbaarheid in stad en dorp. Hierin zit opgesloten: wonen, werken en leven. In de nieuwe gemeente De Friese Meren wonen meer dan 52.000 mensen verdeeld over vijftig dorpen en de stad Sloten. Bedrijven, organisaties, verenigingen en inwoners moeten zich kunnen herkennen in en betrokken voelen bij de nieuwe gemeente. Ondanks de schaalvergroting dienen de lijnen kort te blijven, dit is te realiseren door een vast gezicht, vanuit de organisatie, te koppelen aan een kern of bedrijf.’ Hoe gaat u het CDA aan een goede uitslag helpen? ‘Een goede uitslag zet je met elkaar neer, waarbij de lijsttrekker de constante factor moet zijn in de herkenbaarheid. Ik mag deze rol vervullen in De Friese Meren. Het cda is een partij van de mensen en heeft mensen centraal staan. Met zo veel mogelijk leden gaan we de campagne voeren waarin we dit gaan uitstralen. Vanaf afgelopen januari leggen we met de cda-fracties werkbezoeken af in alle kernen van De Friese Meren. Met de informatie die we verkrijgen tijdens deze werkbezoeken kunnen we in oktober en november terugkomen met het verhaal wat wij gaan betekenen voor de lokale situatie. Hierbij verbinden we de lokale kandidaat, samen met mij als lijsttrekker, met de eigen omgeving, zodat het cda in elke kern herkenbaar aanwezig is.’


Marjon Verkleij

Lijsttrekker in Alphen aan den Rijn Op 15 april gekozen als lijsttrekker (tijdens de gezamenlijke alv van de afdelingen Alphen aan den Rijn, Boskoop en Rijnwoude. Hier is de kieslijst vastgesteld voor de nieuwe gemeente Alphen aan den Rijn.) Belangrijkste speerpunt richting november 2013: ‘De grootste zorg voor bewoners bij een herindeling is dat de fysieke afstand tot het gemeentehuis groter wordt, dat de problematiek in de kernen minder gehoord wordt en faciliteiten zullen verminderen. De cda-fracties hebben daarom in juni 2011 al een motie ingediend om een wijken kernenbeleid te ontwikkelen. Uiteraard is daarom het wijken gericht werken één van de belangrijkste speerpunten van ons verkiezingsprogramma. Wij willen dat de overheid dichtbij blijft, dat het eigen karakter van de diverse kernen behouden blijft en de inwoners eigenlijk niet merken dat er gefuseerd is.’ Hoe gaat u het CDA aan een goede uitslag helpen? ‘Het campagneteam onder leiding van campagneleider Marly de Blaeij is al druk bezig met het opzetten van onze strategie, die we van het succes van Schagen en Molen waard hebben afgekeken. We willen in elke kern een aansprekend figuur die ons als cda promoot, we gaan op bezoek bij zo veel mogelijk organisaties en verenigingen en we hebben vier doelgroepen die we extra aandacht willen geven: de ouderen, de jonge gezinnen, agrariërs en boomkwekers en het mkb. De laatste week voor de verkiezingsdag willen we knallen: met veel ‘cda-groen’ in de winkelcentra, de wijken en kernen flyeren, met hulp van veel cda’ers uit Den Haag en de regio.’

Jan de Nooij

Lijsttrekker in Zevenaar Op 18 april gekozen als lijsttrekker Belangrijkste speerpunt richting maart 2014: ‘Samenhang en omzien naar elkaar zijn belangrijke thema’s. De economische crisis zet deze onder druk. Daarom is het extra belangrijk aandacht te hebben voor kwetsbare groepen en is het belangrijk mantelzorgers te waarderen en steun te geven aan de vele vrijwilligers. Decentralisatie van overheidstaken naar de lokale gemeenten zal de komende periode veel aandacht vragen. De lokale verantwoordelijkheid, maar ook de invloed op de te

Vivianne Heijnen

Lijsttrekker in Maastricht Op 23 april gekozen als lijsttrekker Belangrijkste speerpunt richting maart 2014: ‘We zullen inzetten op de thema’s die het meest leven in Maastricht: sport, volkscultuur, duurzaamheid, veiligheid en leefbaarheid, wmo, ouderen beleid en ondernemerschap. De afgelopen jaren hebben we veel energie gestoken in het duidelijk overbrengen van onze standpunten, het is daardoor al vrij duidelijk waar wij voor zullen staan. Wij hebben een campagneteam dat al helemaal op stoom is. We gaan komend jaar naast de ‘traditionele’ campagne, ook gebruikmaken van de mogelijkheden om via de sociale media campagne te voeren. De website van cda Maastricht is daar een belangrijk onderdeel van.’ Hoe gaat u het CDA aan een goede uitslag helpen? ‘Wij organiseren heel veel bijeenkomsten rondom thema’s die actueel zijn. Zo spreken we mét in plaats van óver degenen die het beleid aangaat. Een mooi voorbeeld was onze paneldiscussie over koopzondagen. Hierin zaten allerlei vertegenwoordigers die begaan waren met dit onderwerp: een vertegenwoordiger namens de kleine ondernemers, een vertegenwoordiger van de grote winkelketens, een vertegen woordiger van de cnv die sprak namens het winkelpersoneel, de pastoor van de Onze Lieve Vrouwebasiliek en ook de vereniging van binnenstadbewoners. Dit soort bijeen komsten organiseren we ook op het gebied van bijvoorbeeld sport, eenzaamheid, ouderen, duurzaamheid en cultuur. Elke keer opnieuw hebben we weer een volle zaal. Voor ons betekent dit dat we alles gedegen kunnen afwegen voordat we een standpunt innemen. En vervolgens kunnen we daar dan ook vol overgave achter staan.’

nemen besluiten, wordt hiermee groter en raakt de burgers direct. Het cda Zevenaar zal laten zien dat ouderen niet naar een one- issue-partij hoeven omdat er zorg en aandacht is voor álle generaties. Wij zijn immers een volkspartij!’ Hoe gaat u het CDA aan een goede uitslag helpen? ‘Het cda Zevenaar is erg blij met de kundige jonge mensen die deel willen uitmaken van onze afdeling. Zij hebben de kennis en ambitie om verantwoordelijkheid te dragen en mee te willen doen in de Raad. Hierin is zoveel vertrouwen dat daarvoor zelfs de laatste van de “oude” garde plaatsmaakt voor een nieuwe generatie actieve, verstandige en betrouwbare cda-mensen. Goede mensen zijn er dus! Het zal vooral over lokaal beleid gaan en de kiezers dus aanspreken! Ons doel: vertrouwen krijgen van de kiezer en zo veel mogelijk mensen in de nieuwe Raad. De campagne begint en we hebben er vertrouwen en zin in!’


| 27



Permanente campagne – aflevering 16

Durf je stokpaardjes te berijden De CDA-fractie in de gemeente Nijkerk begon met haar permanente campagne in door Marcel Migo de vorige raadsperiode (2006-2010). Fractievoorzitter Hugo Doornhof: ‘Het was een bewuste keuze om ons als raadsleden nadrukkelijker te manifesteren in de samen leving. Die manier van werken was een van de oorzaken van ons mooie verkiezings resultaat bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen; we gingen toen van zes naar acht zetels. Dat was natuurlijk heel mooi, maar we beseften dat we niet mochten verslappen. Sterker nog: we zijn de afgelopen jaren intensiever doorgegaan op deze koers!’

Na de gemeenteraadsverkiezingen van 2010 is de fractie blijven zoeken naar mogelijkheden om zich nog meer te laten zien. Doornhof wijst erop dat het niet alleen gaat om wat je vindt, maar dat het minstens zo belangrijk is actief te communiceren wat je gerealiseerd hebt. ‘Durf wat dat betreft saai te worden! Wees niet bang om je stokpaardjes te blijven berijden. Wij benadrukken bijvoorbeeld, misschien voor sommigen tot vervelens toe, dat de lokale lasten elk jaar opnieuw niet stijgen. Dat staat in ons verkiezingsprogramma. We laten de kiezer zien dat als het erop aankomt er maar één partij is die op de portemonnee van inwoners let: onze partij! De koppeling tussen wat we hebben beloofd in ons verkiezingsprogramma en wat we feitelijk bereiken, proberen we iedere keer weer te maken. Daardoor blijven de speerpunten van je verkiezings campagne – in ons geval waren dat er vijf – vier jaar lang zichtbaar en werk je aan vertrouwen. We laten onze kiezers continu zien dat we ons aan onze beloftes houden.’

Profileer je

Het cda is in Nijkerk veruit de grootste partij, maar dat betekent wat Doornhof betreft niet dat je je niet kunt profileren ten opzichte van het college. ‘Waar de afspraken uit het college akkoord dit toelaten, laat de fractie soms een heel ander geluid

Drie tips van Hugo Doornhof: 1. Leg je prioriteiten bij activiteiten buiten het gemeentehuis. Ga dus naar de mensen – naar buiten - toe. 2. Durf je standpunt te blijven herhalen, durf eentonig te zijn. 3. Besteed elke fractievergadering aandacht aan je externe oriëntatie.

horen dan het college. Zo’n afwijkend standpunt moet je proberen zo veel mogelijk te ventileren. Een voorbeeld daarvan is een door ons georganiseerde protestactie tegen een mogelijk voornemen van het college om een nieuwe rondweg aan te leggen (zie foto). Zoiets moet je juist aandurven als je de grootste partij bent om daarmee het beeld van een achterover leunende bestuurderspartij te voorkomen.’ Doornhof: ‘Een permanente campagne voeren is geen trucje, maar heeft te maken met een bepaalde basishouding.’ Daarom is een vast agendapunt van de fractie ‘Het cda naar buiten’. ‘Het is heel simpel: wij zijn voor ons gevoel geen deel van het

‘Een permanente campagne voeren is geen trucje, maar heeft te maken met een bepaalde basishouding’ gemeentebestuur, maar gewone inwoners. We laten onze agenda dus – welbewust – bepalen door waar onze stadgenoten tegenaan lopen. Een voorbeeld: we kregen klachten van burgers over de afhandeling van brieven door de gemeente. We besloten daarop alle klachten te inventariseren en een zwartboek aan te bieden aan het college. Met resultaat overigens, want de situatie is enorm verbeterd.’

•


‘Een van het college afwijkend standpunt moet je proberen zo veel mogelijk te ventileren’

28 |


De redactie van Bestuursforum is op zoek naar cdaafdelingen die werk maken van hun permanente campagne. Wilt u zich aanmelden voor deze rubriek, neem dan a.u.b. contact op met de redactie: [email protected]

teruggevonden

Een pleidooi voor emancipatie van ouderen Mr. P.J. Blommestijn roept in zijn bijdrage in Bestuursforum van mei 1986 op tot meer emancipatie van, maar vooral ook door ouderen. Emancipatie van ouderen is volgens de auteur ‘(…) simpel zichzelf mogen zijn, iets mogen betekenen voor de anderen, maar ook op hulp van die anderen mogen rekenen.’ En: ‘Emancipatie heeft niet tot inhoud onafhankelijkheid voor zichzelf, maar minder afhankelijkheid voor de naaste’. Hij is van mening dat ‘2,4 miljoen ouderen (mensen van 60 jaar of ouder) toch allereerst zelf in staat moeten zijn tot oplossingen te komen voor de zorgen handreikingsproblematiek.’ Blommestijn constateert dat ouderen door verschillende ontwikkelingen (o.m. arbeidsmarktontwikkelingen, ontkerste ning en technologische ontwikkelingen) meer op afstand zijn komen staan van andere groepen in de samenleving. Die samenleving heeft de neiging ouderen meer en meer vooral als probleem te

beschouwen. ‘Men zou kunnen zeggen: het vergrijzings probleem snelt in aller aandacht met de lift omhoog; de aandacht voor emancipatie, participatie, integratie van de “vergrijzenden” zelf gaat moeizaam met de trap.’ Doordat ouderen steeds minder vertegenwoordigd zijn in (bijvoorbeeld politiek-) bestuurlijke functies verergert dit. ‘Als politieke partijen (…) blijven weigeren om ouderen in hun geledingen als meer dan ornament te beschouwen (…) dan komt de authentieke stem van de ouderen niet tot gelding in de besluitvorming.’ De auteur waarschuwt: ‘De politiek moet oppassen dat ouderen geen verbitterde kiezers worden.’

•


Fragment uit het betreffende artikel.

Personalia

De administratie van de Bestuurders vereniging wil graag op de hoogte worden gehouden van veranderingen in raads-, Staten- of waterschapsfracties. Niet alleen bij een wisseling van fractieleden, maar ook als een nieuwe wethouder, gedeputeerde of DB-lid wordt benoemd. Voor de administratie zijn de volgende gegevens van zowel het nieuwe als het vertrekkende lid van belang: naam, adres, telefoonnummer, e-mailadres en geboortedatum. Wijzigingen kunnen worden door gegeven aan Joke Stoker via e-mail ([email protected]) of telefonisch via (070) 34 24 892.

A. Hekman is raadslid geworden in Schiedam als opvolger van W.J. Meij boom. M.W. van der Meijden is fractievoor zitter geworden in Hoogezand-Sappe meer als opvolger van G.B. Maagd en E. Drenth is raadslid geworden. H.R.A.L. Klein Kranenburg is wethouder geworden in Rhenen als opvolger van F.M. Bongers. Mw.drs. H.A.M. Nauta-van Moorsel is benoemd tot burgemeester van Hof van Twente, daarvoor was zij directeur van het CDA-partijbureau. H.W.M. Dinghs is benoemd tot wethouder van Horst aan de Maas als

opvolger van L.T.H. Litjens die een functie in het bedrijfsleven heeft aanvaard. J. Hut is fractievoorzitter geworden in Goes als opvolger van mw. E.M. van Waveren-van de Veen die aanblijft als raadslid. J.C.G. Wegman is raadslid geworden in Apeldoorn als opvolger van mw. K. van Laar-Freriksen.


| 29

kort nieuws Goed bezochte bijeenkomst met Mona Keijzer en Karsten Klein over bezuinigingen huishoudelijke zorg Ruim tachtig belangstellenden bezochten een bijeenkomst met Mona Keijzer en Karsten Klein over de wmo en de door het kabinet voorgenomen bezuinigingen op de huishoudelijke zorg. ‘Er staat iets gigantisch op stapel’, begon Keijzer. Zij benadrukte de enorme omvang van de bezuinigingen. ‘U krijgt hier in uw gemeente enorm mee te maken.’ Keijzer raadde de cda-wethouders en -raadsleden aan om vooral te blijven benoemen dat dit beleid niet ons beleid is en dat er alternatieven mogelijk zijn, in plaats van te veel in de bestuur lijke modus te schieten. Ook drukte ze hen op het hart niet te snel genoegen te nemen met nietszeggende antwoorden van

colleges van b&w. Keijzer ging na haar inleiding in op vragen uit de zaal en legde onder meer uit welke alternatieven de cda-Kamerfractie ziet. Haags cda-wethouder Karsten Klein onderstreepte dat: in ons verkiezingsprogramma staan echt heel andere voorstellen. Klein rekende de aanwezigen voor wat de bezuinigingen op de huishoudelijke zorg voor zijn gemeente betekenen. ‘Dit is echt een onmogelijke opdracht’, stelde hij. Hierna volgde opnieuw een vragenserie met de bezoekers. Lees voor meer informatie over het cda-standpunt ten aanzien van bezuinigingen op zorg: http://www.cda.nl/ actueel/toon/jong-en-oud-het-hele-verhaal/

•

Steenkampinstituut organiseert kandidaat-raadsledencursus

Rijnlands denken en doen

Komt u hoogstwaarschijnlijk op de lijst te staan voor de gemeenteraads verkiezingen in 2014? Wilt u goed voorbereid aan de eervolle taak als volks vertegenwoordiger in de gemeenteraad aan de slag? Volg dan de kandidaatraadsledencursus van het Steenkamp instituut! Tijdens deze opleiding leert u meer over het cda-gedachtegoed en de

taken van het lokaal bestuur. Daarnaast krijgt u training in de basisvaardigheden die u als cda-raadslid nodig heeft om goed te kunnen functioneren. De opleiding zal vanaf oktober 2013 beschikbaar zijn en zal bij u in de provincie worden georganiseerd. Houd onze website in de gaten voor meer infor matie en aanmelding: www.cda.nl/si

cda Fryslan heeft een rapport Rijnlands

13 juni: Wethoudersdag: oriëntatie op de loopbaan

Datum gemeenteraadsver kiezingen definitief bekend

De Wethouderdag is bestemd voor ieder die zich wenst te oriënteren op zijn/haar loopbaan na de raadsverkiezingen van 19 maart 2014: ‘is er leven na het wethouderschap?’. Meer informatie is te vinden via de website van de bsv: www.cda-bestuurdersvereniging.nl.

De datum van de gemeenteraadsver kiezingen is definitief vastgesteld op 19 maart 2014. De Handreiking voor gemeentelijke verkiezingsprogramma’s 2014-2018 Midden tussen de mensen is op te vragen via [email protected].

Oproep initiatieven, moties, etc.

CDAV krijgt nieuwe voorzitter

•

De website van de bsv is vernieuwd en heeft nu ook ruimte voor een databank voor moties en initiatieven. Stuur ons daarom uw moties, schriftelijke vragen en initiatieven op zodat uw cda-collega’s uit andere delen van het land daar ook weer hun voordeel mee kunnen doen! [email protected]

•

30 |


•

•

Op de CDAV Ledendag op 15 juni a.s. kiest het CDAV een nieuwe landelijke voorzitter. Het bestuur heeft Josine Westerbeek-Huitink voorgedragen. Josine is 53 en woont in Woerden. In het verleden was zij onder meer werkzaam als directeur van ontwikkelingsorgani satie de Wilde Ganzen, als bestuurder van het CNV en als lid van de SER. Voor meer informatie: www.cda.nl/cdav.

•

Denken en Doen geschreven en daar aanbevelingen voor lokale fracties aan gekoppeld: http://www.cda-fryslan.nl/nl/ nieuws/974/cda-fryslan-omarmt-rijn lands-denken.html.

•

Nieuwsbrief Wetenschappelijk Instituut Het Wetenschappelijk Instituut brengt zes keer per jaar een digitale nieuwsbrief uit. In de nieuwsbrief vindt u aankondigingen van bijeenkomsten en symposia maar ook overzichten van onlangs gepubliceerde rapporten, opinieartikelen e.d. U kunt zich aanmelden voor deze nieuwsbrief door een mail te sturen naar [email protected]

ten slotte

door René Vrugt

drs. R. Vrugt is fractievoorzitter van het CDA in Alphen aan den Rijn.

Taal Taal is het instrument van de politiek. Modern bestuur draait om communicatie met de burger. We communiceren steeds meer in beelden maar het voornaamste gereedschap van elke bestuurder en politicus blijft taal: schriftelijk en verbaal. Toch realiseren we ons te weinig hoe bepalend woorden zijn bij het overbrengen van boodschappen. Als raadslid ervaar ik regelmatig de behoefte aan duidelijke verwoording van standpunten. En hoe lastig dat is vanuit de complexiteit van een onderwerp en de inhoudelijke bijdrage die we als christendemocraten graag leveren. Onlangs was een groep scholieren op bezoek bij de raad. Na een aantal gedegen bijdragen schoot een oppositio neel raadslid uit zijn slof met een minutenlange tirade die meerdere keren door de burgemeester werd onderbroken. Na afloop bleken de scholieren het debat tot dan toe saai te vinden maar vanaf dit moment attractief. Niet alleen illustreert dit de behoefte aan vermaak in de politieke arena, ook geeft het aan dat we met taalgebruik verschil kunnen maken. Woorden zijn niet neutraal maar kunnen wapens zijn waarmee je het politieke gevecht aangaat. Je kunt ermee aanvallen en politieke tegenstanders beschadigen. Tegelijkertijd kun je woorden ook ontwapenend en verbindend inzetten. Rond 30 april en 4-5 mei was dat dit jaar gelukkig goed merkbaar.

Storytelling

Het begint ermee dat in de politiek veel moeilijke woorden gebruikt worden, die in deze tijd veel mensen niet bereiken. Op Twitter stelt @Bobotaal die terecht aan de kaak. In 2002 pleitte Bas Eenhoorn – toen vvd-voorzitter en huidig burgemeester van Alphen a/d Rijn – voor meer Jip en Janneke-taal. Het ging toen om onduidelijke taal van zijn partijleider Hans Dijkstal. Maar de aanduiding is een eigen leven gaan leiden en van toepassing op meer situaties. Ook veel gemeenten vinden het moeilijk in ‘gewone mensentaal’ te vertellen waar een besluit om draait en hoe het democratisch proces is verlopen. Zo blijkt een meer jarig project stadsontwikkeling moeilijk

uit te leggen, net als veel technische milieukwesties. Ik bepleit naast feiten en cijfers het gebruik van storytelling. Door het verhaal achter een project of besluit neem je burgers mee in de beweeg redenen waarom je iets doet.

Geen ontkenningen

Ook communiceren we soms onhandig. In haar artikel ‘De onbedoelde kracht van de ontkenning: laat niet zien wat je niet wilt’ (zie www.tekstblad.nl) laat tekstschrijver Jeanine Mies zien dat we vaak met negatieve woorden communi ceren terwijl we positief gedrag willen. ‘Hier niet parkeren’ geeft aan welk gedrag verboden is maar niet waar mensen mogen parkeren. Denk ook aan de

Ook in de politieke arena is het beter te zeggen waarom je ergens voor bent

kracht van framing. In de oppositie gaat het naast een inhoudelijk alternatief erom dat je de bedoelingen van je tegenstander van een ander frame voorziet. Denk aan de sp die het zorgakkoord afdoet als afbraakakkoord. Denk ook aan woorden als aanrecht subsidie of staatscrèche. In Alphen zijn we al jaren bezig met de ontwikkeling van het stadshart met een nieuw cultuurgebouw waarin bibliotheek, streekmuziekschool, streekarchief en stadsatelier komen. Jarenlang is dit door tegenstanders succesvol negatief neergezet als een megalomaan cultuur paleis. Zo werd de term beladen. Uiteindelijk hebben we, vooral door de recessie, de plannen bijgesteld en bij motie uitgesproken voortaan te spreken van een ‘bieb-plus’. Maar of dat helpt?

boodschap in bus of tram: ‘vergeet niet uit te checken met je ov-chipkaart’. Mies laat zien dat het gebruik van ontkenningen hardnekkig is maar niet altijd even effectief. Beter is het mensen te zeggen wat je wel wilt, welk gedrag je wil bevorderen. Ook in de politieke arena is het beter te zeggen waarom je ergens voor bent. Dat past ook bij ons cdaprofiel.

Over de macht van de taal in politiek heeft hoogleraar Hans de Bruijn een leuk boekje geschreven. Aan de hand van voorbeelden (‘dit is geen regeer- maar een stagneerakkoord’) beschrijft hij de kracht van framen en de mogelijkheid een debat naar je hand te zetten. In die geest reageerde de cda-Tweede Kamer fractie ook op het advies om kleine scholen te sluiten: ‘geen Haags mes in onze les’. Het is goed dat we als cda’ers met de raadsverkiezingen in aantocht het belang van taal beseffen. Met als motto: ‘wie de vorm beheerst, is de inhoud meester!’

Framing


•

Een derde element van taal betreft de


| 31

advertentie

Alle verschenen (permanente) campagne-ideeën bij elkaar Perm

CDA anente ca m Do rdre pagne cht - Aflev gaa ering t de 2 wij ken

In de CDA aanloop -afd naa ger icht elingen r verk e pot VER ent aanpak de mee iezinge ENIG iële bez rwa n zien oek CDA . Het ING loon arde en De EN bom en daa-kiezers SER doo t om in vansteeds VICE en r Mar won plek r je ook en gro een meer cel en ken eien verk de bep wijk Mig iezi inte waa erki men o nu ont skra nge een ngsfold nsiever r vee koo l Sop te mb n, waa cht van maal niet ers Dor te bez aar dre rdo cda hie cht or stra de afd zijn ma tot zich -afdelinge die akt in de orgen. . keu Bijzond tegi eling en met van hun pote n die hem bew perma ze ook er is sche heeft el keld het prog ntiël op post one dat keuzes zo zijn nen e enig in opdr ramma kiezers code rs van t invebuiten het Dord onnive infor e polit acht van Soph bevi CDA stee verkiezi CDA moe ts Best nden au wille ieke ie. rt -mi de Vriematie part het cda Dit prog , kunn n wete we t realistiscuurslid nne in goe ngsper nooi en cam s, Hdeover hoe ij in Ned Part nde we ram en gebr n waar h t de iode veel zijn. veel het Vrie wijk con erlan ijbur ma werd uikm pagn stem In we eau. tact n zoud s@cd werk ons betere en. eleid d men bepa ontw aken en op a.nl t kunt met dit Het resu er en geha alde straa met

in

VERENIGING EN SERVICE

huis nam ltate ze inee wijk Chri u verk syste cda is ikbezo t te stiaa n hebbald, terw en e. wete naar het ns rijge em. Meede van n Mer dan rgen. Weflyeren We doen en drie ijl n via aan n het daar zieke bere er ook Dord kuur keer dit de 1600 zoud en juist dat door Hermr ikt. zo lang mom plek recht hebb: ‘Je oplo huis bezo mee nhuis en graa ook die an vrijw te ken zicht Op ent we VERENIGING onde wij ssing te rgde niet eens kom g nóg daar onze baardie plek zijn en illige niet EN nu SERVICE en. ons rweg flyer waar ken rs iede reali maa prob best vinden. ndel meer ) en te zijn Wij hebb zijn nieu te zijn, richt Chri r 100 stisch.’ nieu ijks te prob (doo wsbr soor leem zichdaar voor Dat juist en en hen om van Maa gesc staan door Marcel versp wsbr is exem Migo ief daar Mer niet t actie voor hebb gelukt eren r middel direc hun plare ndelijks reide ieven te leven hiedenis kuur s en geda en de de raad van t laten kiez de beno overal deed n. bezo n, maa bezorgen stud Het is een stuk geloofwaardiger best in Dord aan en.’ digd opze in een als de kiezer in verkiezingstijd eerd de rgen r dat an.’ mensen te bew een huis niet alleen dat vrolijke e mid tten, opri uurslid rech Univ cda Mee e is zo’n campagnespotje op internet ziet, wete egen door Marcel Migo ersit onde t. Me dele maar -wijk gesp maar ontdekt dat er in de jaren 16 op r vind chter en en cam Sind ervoor veel meer is . ‘Het eeld n nu dateen n en dat s een eit Leid ande De dia-aa geproduceerd. Zes weken voor allem t het bela voor pagneleid men gaat com de verkiezingen een twitteraccount liefst heeft aant en. re Econ zitte bijna niet. sen mun ndacht dat aanmaken kan eveneens nogal opportunistisch kran aal doet ngri r van er van al jaar Hij woo omis voor dit Daa zou jk overkomen. Eigenlijk geldt het sites geen icatie che nt . Dus r hebbje dit gebe t te moe . ‘Bew dat de het cdja het is hij voor alle sociale media. cda is Ruurd Vos: ‘Maak ze dus onderdeel polit al zijn cda en die niet al Het CDA in Werkendam zul -afde ook op van je permanente campagne.’ er vroeuren in ten vernoners fract hele je moeen we ande vind ie actieDrechtsteDordrechiek actie eigen is dan te span ling behaalde bij vrag g bij hun direc eme zond ten en nend re f, raadsverkiezingen lede ook f den. t n de laatste eigen als terre wein laat en VERENIG n. bijvo en. Dat te zijn, nog ; er er webs te woodat er zien Mer als inen ig ING EN Ruurd 7 zetels, evenveel miss webs ‘Dat was eens versc ite, Vos is bestuurslid van het cda Tynaarlo SERVICE het orbeeld wordt mensen nom iets ingrzo irrita wat kuur ite. ervoor. De partij maa uitgebreid als vier jaar vaak hijnt (Dr.) en is er verle bij bezo chien In zeer ook campagneleider. De laatste gemeenteraadsverkiezingen te infor geving. ijpen nt als het in bleef daarmee met 10 per het begi ons inter maar r hela noem ekers ook nam ggen vanoverleg gewaarde de grootste. n geric wein as zijn . Er is Wim de Jong, mere Daa ds staat via de vormden de aanleiding om te starten maa per n e oude een met ig infor vele met een permanente cons t Mer een leven lang maa erd n en rom prob te nd. trokkenzo. Pas ht, bedo bew campagne. ‘Weliswaar verloren we busr merk kuur Nu re bew nd.’ in om zeer succesvol mati geen zetels, maar het oner actu equent ondernemer, de inpuAls belascoren we nauw2010 kreg eld scheelde niet veel. We vonden dat oner oute, die s bezwen we. adviezeneren wij is de gezichtsbep voor e weer eel onde drie het tijd was om de weg s. Doo heel Zo’n artikvijf t van ngri we tusse elijk aar We te alende wethouder, omhoog in te zetten.’ Gerard Paans s bezoen wij de jkste kunn meer rwer elen à zes r een bela gem hebben p, som gepl de keer is de aanvoerder pers gemeen fract per rede n de 650 eker een nieu ngrijk aakt den en lezen oonl n voortoert aatst ie. Elke jaar s, te. Het s zijn van de fractie. we Hard werken en 1000 boze was tegen het ijk. Vos: werkt. ‘Het , . CDA begint dien zijn. dus met Som ledenbinding. ze wat voor de gemeente, die .’ Mer lenden Schijnde Onze leden zijn onze week De streg voor caravan amb ‘Tan s gaan en te nieuwsg l per knalgro ambassadeurs. Onlangs onderzochten fract ‘Zo’n word toenvalt en dat welbewust actief uitdragen, eling ame op en we welk communicatiebijdr kuur vindtelijk Truu meerierigen. ene caravan en trekt elke miss ievolgers ageeen groteof inge s moe besc ze over middel onze leden het meest waardeerden. dat is in het houw Wethou Wat bleek, het hoef t het boog een keer automa t door de kort de kern der Bart omheen en onze hun succesvolle moe chien ouderwetse papieren ledenblad is Zo t hele onzi wikkeldze ook , anderen end laagdre van Claassen 15 nog altijd favoriet. Dat is tisch veel n dat aanpak. blijk t elk cda minu : ‘Sommi weth maampelig taalg met interen danvinden weliswaar geen reden om te stoppen door Marcel belangs willen met nieuwe media, maar ge het leuk telbijdr t dat het -raa ten werk oude l niet het te tijdr ebru we welMigo een motivatie om door te blijven en beginne mensen lopen dslid ik hetesse r roul lang graag.’ gaan met ons papieren ook age.’ Een prim er met in Ned, een keer eren te zijn oven is uit n een praatje. Aan blad.’ Vos vindt het belangrijk om Eigenlijk de eigen leden goed te de slag bela a kan, ‘Reg dat de ook en d zou in Wim de Jong: VEREN vormden kennen, daar tijd voor te investeren ngri iede erlan afde mee de met ‘Het allerbelangrijk d op de IGING detwee en moeite voor te doen. Maa elmatig startpunt gemeenter jk ling . het resu r lever EN SERVIC van een kunn st wat je als cda-bestuurde moet doen is onder aadsverkie weke Het opste is Dord r er is versc merk neverenending ltaat t altijd zingen van hijne aangescha nog de mensen zijn, n. Dat E t dat llen Nieuwe media r van keur bren campaign. gewo recht 2006 het je weet wat er een van netwerken, buurten, door Marcel n er afdeling de ft – eigenhand de verb gen. Er werd vake igigzijn meegemaakt dat de lokale media speelt, erover kunt een rede de groen Een groot voordeel van nieuwe media verw med een caravan inwoners zodat lijke rden Een paar dingen van ons oppakten via Bij beschilder r de huis iabe Migo n waar ijzin regelmatig is dat je er nieuwe praten met de eterd in fractie is in feite of haar ons belangrijk onze sociale media. Dat is ook wat d – en sindsdien aan lang op straat groepen kiezers mee bereikt. Het mensen.’ Ook dagen popu r dat we onze lokale mensen, een groot netwerk, e websom organisere waard.’ vinden. om omgen weten cda in Tynaarlo huis stelli de Claassen: na het staat medniet stan te naar n Niet iedereen ziet de meerwaarde huisonderh wat er leeftite een praatje te maken gemeentelijke waar alle lijnen afgelopen jaar intensief mee geëxperimenteerd. heeft er het de neiglistisch ergens inhoudelons versp van sociale media, sommige opdringen ‘A zorgen we kiezen we voor ia hale dpun onze ng stuklo samenleving bijeenkomen. van de toen enisom zichtbaar ‘Onderschat het reide met de een thema ls we een bijeenkom niet, zo makkelijk ijke Die mensen zijn zelfs uiterst sceptisch. dat we altijd maa ing te word vóór sfeer. vooral artik zorgen eem wethouder is het n. ‘We tenen is het maken van een YouTube-filmpje ‘Dat klopt. Mensen moeten flyer. profi ontstaat te zijn. dat echt huis halen. Gerard Paans: kilometers andelingen vond pen van de Catsr daar om van t. niet. en. of een tegen bekendst. Maar eraan wennen, het is allemaal nog bijna leeft. Ook st Maar ik zou iedereen aanraden lerin zijn Het is een een aansprekende het elen.’ voor een prettige, ‘We willen als grabbelton betrekkelijk nieuw. Ook dat is zitte een ‘ener Te vaak ook onze raadsleden, ‘Onze niet te bang te zijn en gewoon afkomstig uit een bijeenkom zijn, cda Voor g. en stevi vanzelf. slechts succes, juist prominen Meer een reden om het rustig op te bouwen, n kiez zijds hebben we zorgen de kinderen gezellige sten andere kern van durende verderop de zond We ieder ger ookin te cda’er rustig te beginnen. Houd het vooral authentiek. Het hebb om enkele omdat we mak zodat ieder er rustig infor uit de gemeentetoegankelijk ers is goed als -and onze gemeente gezichten in hun aftrap dat we regelmatig hebben we vertrouwd mee kan raken.’ ervoor kiezen in en weuiter teuiter campagne matie delen.en duid niet leuke zijn bekende woonplaats. In plaats . Iedereen te maken voor alle hebbeding ? chris al de op erzij van als etjes aardGeen eleuke Campagnel te ds-v politiek iedere kern vindt laagdremp overleg plaats met van de van is welkom. gadgets te wach erha cda die geïnteress aan tiaan beladen kaarsjes eligheid structureel de dorpsverenigin eerden altijd nog makkelijk weggeven. door.’ Een spullen, maar eider Miche het CDA Den Melkkoe merk en toegankel We voeren dat ten.’ dieal’ weafvlak steed overal onder voorzitterscha g, leden en belangstellende recent voorbeeld toeval. ‘Het is goed als mensen zien principe uur@ voor Denk te steke Haag. ijkheid dus Kerst plannen s l Rogie Omda dat je Vos: ‘Probeer in je permanente campagne zo authentiek hebben uitgedeeldbijvoorbeeld bereike n, p van een raadslid.’ van consequen van Dehotm cda zich voeden n, caravan ail.co n?, mogelijk te zijn en houd het ontspannen. twitteraccount geen machine t enorm. Dus een nieuwe rondwegzo’n bijeenkom Daar organiseert t je een perma r: ‘Dat was puur .’ met wat in de m is de trekker, Dat geldt voor je Maar ook wat halen we er wuste strategie. is, waren er samenleving speelt, laat het als onderwer st had de Zo’n radioprogramm maar maakt ook goede ideeën uitingen via Bestu nente zijn de sociale enkele op?, voor media, de maar eigenlijk voor al je activinatuurlijk maar dat er een mens achter Het cda daar komen p. ‘Dat leeft en deel uit tientallen campagne de lange urspermanen duurzaam het fotoma details zijn belangrwie kunnen teiten. Wij kiezen er bijvoorbeeld Schijndel zit’ van een forum veel tijd. Ik probeer a is natuurlijk erg leuk, maar belangstel worden besproken. initiatieven op die vervolgens wel betrokken niet allemaal t zichtbaar voor om elk jaar aanwezig te we termijn, cda-leden het kost ook lenden. Dat vertrouwen in de fractie gaan mensen er echt altijd te en aanspreek vindt het belangrijkwelbeNa s febru zijn bij de Zuidlaardermarkt, een burgers We hebben teriaal dat we tijdens ijk: wat gaan er bereiken? of -kiezers, door de enorm evenement dat hoeveel mensen zijn. Je staat er inbreng in commissie afloop vindt terugkoppeling waar wij baar te om aanklamp maken het ariniet maar het en je niet investeert in graag mee tienduizenden veelal agrarische bezoekers versteld ernaar luisteren plaats, en de waan van die activite we doen met en fractie wordt en of bewust zijn. Claassen: Tip zijn mensen zien dat je twitteraccount geen machine is, maar dat er niet2012 als je afspreeer goede ervarin telt. Soms tot grote in contact en mij erop aanspreken.’ van Zichtbaar zijn, te politiek. gecommunicee ‘We laat afleid steevast zo goed zijn mening schrik van hun ouders, weten de reden it | confronte de een staan.’ mens maken? of 27 gen achter rd met de media. in Maar zit. kinderen dag Dat kt het geldt Uiteraard mogelijk binnen mum van tijd ook voor YouTube-filmpjes, die laatste voorbeeld door uit te stellen dat iemand ren. We kenbaar wie een was er ring van (…) en Gerard Paans: helemaal in het onze (gehuurde) koe te vinden. Hoe wat we doen. Via moet het digd dat vraag wil maken hoeven er echt niet altijd gelikt uit hoorbaar zijn, simpel ook, dat is wel een een activite geen enkele ‘We laten zien verantw opgedaan. Het te doen. systeem van deze wel worden. te zien. Door eigen filmpjes alle is uiteraard aan ons heeft zit of af te manier om op een leuke manier Sommige ‘Je zou denken een meerwaar werkt goed ook aan zijn ook te maken, kun je bijvoorbeeld prima afdeling. ‘In de of maanden voor Dat geldt bijvoorbeeldvormen van media die maar it. Dat schept oordelijk is in contact te komen met blazen andere partijen van harte uitgenolaten zien hoe het dagelijks zichtbaar keer met hun laatste de gemeenteraads mogelijk zijn. dat het vaker de blijven om voor de Humor is daarbij ontzettend belangrijk. ook voor onze de werk van een fractievoorzitter op .’ aanpak, duidelij lid te dáár goed permanente in onze verkiezingen hebben ve of wethouder eruitziet. Ook kun jemensen. kernen rondgereden zoeken.’ Elke drie Straal uit dat gebeurt, De officiële driemaandelijk zij knopen straat, maar zij bureau en afdeling op stap kheid.’ Afdelinuitvoecampag het leuk vindt, wees gul. Deel bijvoorbeeld maar re over na se werkbemaanden bezoeken naar Den we in alle met onze bestickerde meer ‘politieke kiezen voor gemeenten van het naar de aftrap was niet een appeltje ne willen een activite ni gi je een keer cda Kamer, is te denken Haag, naar eens een schijnlijk heeft het kan aantal plaatsen een andere periode gen die fractie en wethouder uit, maar een hele zak! Wees vooral cda-auto. Waargesprekke mensen tegelijk iets wat werken iedereen ons laatste twee Schijndel heeft het partijin een van de zichtbaar.’ : hoe van it? ‘Maak inzoomen op een n’ aan.’ ook een veel ertijd

verenig ing

en service

Permanente

campagne –

Altijd eerder

aflevering 9

Permanente campagne – aflevering

‘Durf fouten te maken!’

dan een ande

r

Permanen

te campagn

Niet opd

4

Als u wilt beschikken over een groot aantal voorbeelden van (permanente) campagneactiviteiten dan kunt u alle tot nu toe verschenen afleveringen uit de serie ‘de permanente campagne’ opvragen.

e – aflev

ringen,

ering 3

maar opv allen

Aanloop , aftrap,

doelpun t!

s

gezien, want we kernen. ‘We brengen gestaan, waaronder daar altijd van hebben echt overal op de hoogte, de media ook heel veel bij leveren Het werkt, de supermarkten. lokale media worden er meteen de foto’s bij.’ ’ Hard werken bereikt. Gerard Paans: Beide heren raden ‘Een plezierige het aan een actieve constructieve pers, een fijne verenigingen, werkrelatie met collegiale sfeer omdat daar iedereen, rol te spelen bij sportde in de fractie, een met de talloze De trots van Werkendam jong en oud, samenkomt. stevig netwerk sleutelfiguren is zaterdagtopkla in onze samenleving least vertrouwen Paans is nauw sser Kozakken en last but not betrokken bij van onze inwoners Boys. de club. Paans: maanden verkiezingscam precies wat er bouw je niet op ‘Je verneemt daar onder de mensen in twee pagne. Dat moet leeft.’ De Jong doen.’ Waar mogelijk jaarlijks initiatief je vier jaar lang wijst op een van het cda in Werkendam: ‘Elk dingen snel geregeld probeert de fractie voorop te seren wij de beste lopen, jaar of de mooiste te krijgen en onder of de vriendelijkste organimet de dorpsverenigin sportiefste club meer of vereniging van of de gen en het bedrijfslevenvia de contacten signalen als eerste het jaar. kunnen door de belangrijke inwoners genomineerd De verenigingen op te pakken. Paans: zijn, cda-bestuur bepaalt ‘Er steeds als eerste maar er dan ook worden en het herkenbaar en vervolgens wie bij gaan. Dat vergt winnaar krijgt hard werken, maar stevig mee aan de slag voor de vereniging de eerste prijs krijgt. De Perm plezier.’ het geeft ook ontzettend of Het leuke is dat alle genomineerde club € 200,- (zie de foto). veel an aanwezig zijn. clubs bij de prijsuitreiking Voor het cda ente is dat weer een Reageren? [email protected] onze boodschap mooie gelegenheid ca kwijt te kunnen.’ Wethouder Wim de Jong is al zes jaar, 45 weken gast bij de lokale per jaar, vaste radiozender. ‘Onder bespreken we het genot van dan het lokale een bakkie nieuws van de afgelopen week.

28 |

Bestuursforum

s november 2012

resultaat gemeenter De aanpak opgelever aadsverkie is het cda zingen werd d, want bij de er momentee zetelwinst l zelfs de behaald! grootste partij.

mpelig

is om permanen t aandacht

te hebben

voor wat

de

schapskaa rtje in te

over de streep leden aanspreek trekken t. En vullen.’ om dat lidmaat-

s

De redactie lingen die van Bestuursforum werk u zich aanmelde maken van hun is op zoek naar cda-afdepermanen n voor deze op met de te campagne rubriek, redactie: . Wilt neem redactie@ bestuursfo dan a.u.b. contact rum.nl

Perm

Dro

s

ng

an

actueel en onderwerp seVos raadt dat leeft.’

ice en aan je niet rv te laten te ontmoedigen als er in hetca begin cam mpagn

om

maar In de weinig mensen naar Bee wee kijken. ‘We hebben me msterb k na de een paar keer dia Aan te oer van Herind woo van leiding elin het rd. het Van CDA gsv CDA voor Sch erkiezi dez RTL

pa

gn

Meer informatie over de permanente campagneactiviteiten van het CDA Tynaarlo? [email protected]

De redactie van Bestuursforum is op zoek naar CDA-afdelingen die werk maken van hun permanente campagne. Wilt u zich aanmelden

opstart naar de en en voorbe ook het eindpun gemeen reiden. teraads t van een het begin Rogier: verkiez van onze gegroei perman ingen van 2010 ‘De aanloop d tussen de eerste ente campagne. vormde in feite gebeurt , wij zeven Er ook gegaan. blijven bij elkaar, leden van de is toen iets lijst. Wat dat De

raadt verbind waarop bijvoor je een vrijwill hij aan vrijwill beeld een igers “overbl ijven” dan kunnen inteken lijst van activite iger aan Maar het kun en. iten is ook een je specifiek naar Als er dan activite richten iten op activite signaal, misschi iemand gaan zoeken. iten waar en wel animo kun je beter je energie voor is.’

was onze verkiez voor deze rubriek, neem dan a.u.b. er ook contact drie zetels ingsuits spirit. e op de redactie: [email protected] – met hei gaan haalden we. Toen lag was ronduit En zo is het afl zitten en zijn we teleurst

e in evering Sch 11 ag en

VER

ENIG

naar de hebben letterlij k in een ellend: partij bevestig daar ons hutje op commi verantw d. Ieder tment de oordeli

Officië

‘Jongens dat jullie , respect hier staan !’

. De Bestuursforum s april 2012ING | 27 age Nie van ons naar elkaar Wat zijn onderw jkheden die n zo’nngen par e me uw zevenen EN dia en spro ongetwijf s van tij bij hem SER erpen en kreeg Toen de wer hyp tot de bee achterb deta ken loka eld VICE ieder kreeg of haar pasten. taken en nodige d me e was jak tje 21 nov an te betrekk allem ils terug le karaeen cruc ervarin mensen de opdrac Ieder kreeg em t afst de halzen alle en.’ gen waren zijn aal gewo. Jelle kter iale betrokk Noo ber ht mee and spectac van Beem van rol heef opgeda werd besloten en werden zijn eigen rd-H ston hun actief an in sporrteld in sterb de cda- t gesp de same achte nog meer bij het organis en steeds meer gro ulair De We ollandsd lijst teiten. ‘We rban tvere hun oer: cam eeld, ‘Toen we trek otst raad nvoe stad ‘Onz pagn was gro reld eren van bekend VERENIGING EN SERVICE e hebben ging leeft.’ nigin aan de klus ker e e. Hoe te of heid te activite ‘Het slede nente campag gen dorp nege e. Dat het uitge toen een ver Dra en nat van De schappe geven n Jell iten, begonn grot lokale komen Hare nieuw en wete , ze zijnn raad kwam n verdeel is dat kiez ait Doo ion e ne georgan officiële aftrap aan de actividoor Marcel Migo ningen, ing ale den, riep en en we onze verwon hebb e billb kara er steednkarspel,gevormd n heel daar sleden tot in doo r. iseerd, in te van onze toevalli kter dering woordv zijn dat alle r Mar ver soverw een en geploards gerwijs zag s drie Scha e gem goed bekenden permakabinet oerderOnze commi op. Wij hebben met name bij klar cel een paar een strandtent eente wat er . Leden, verv spandoekaatst die wij je bijvo uit elke gen . andere en? inning Mig en in Schevedagen na . De namelij in ssielede fractie, Scha onde Ze er samen.’ Mar partijen “eige angen o woordv van eerst weila orbeeld voor Zijpe. k zeven bestuur Geen verkiezinge n zijn dus r gen ien oerder nden De n” gebi door mij, e van woordv sleden en de val van het den ook malige Van de is een n, Daniëlle nieu span in weke lingen schoven op hun onderw honderd procent het oerders Boer mee Kamerl Aarts-van toch op straat! V.l.n.r. we ed. Ook doek de laats n van langs terug gemeentenegen vorig CDA . De redactie van (Raadslid) eden kwame en der Loo erpen. Bij volwaar Betty ten eigen r geïn gemeent de de alle uitvain de Rogier en namens te Bestuursforum (Lid , Els von aan. Dat nieu jaar een in Oeg Eibertjan Broeke cam VERE dig leven . is ervan de coalitie n is op zoek naar Tiemroth Provinciale Staten), het cda dorp teresseerd e is sloga van de twee weke (Penningm die werk maken is pagn lswe NIGI overtui (Rots in cda-afdelingen kiez we wijk laag stgeest. heel ns hebb kand eester en anticipe onderh van gaan van hun permanente gen sIn de raad gespreide verantw dus steeds Beem e de Branding) Marlies NG gd dat je PR), Paul ers drem Doreleijers andeBlitt ren op een EN Als idate n hebb hing dan zijn in groo onze eigen en aanmelden voor campagne. Wilt en verw uitgekoz ten Broeke . SERV (Raadslid) en buiten oordeli febr sterb gemakk ersw pelig onde hebb over cam t. Het we op n, iede en we over zing als deze rubriek, neem u onverw zich (Secretaris acht jkheid!’ uari ICE experts oer al , de Piet rdee ijk en, pagn e tijd best je een perman een is en raad werken achte tussent elijker en sneller maa Seijkens die dan a.u.b. contact de redactie: redactie@bestu ten. roem vorm een en de was, uurd bij (Fractieon), Toon van de Rijt dorp eboo dus logis t aangr in hun wel even opkreg ’s Mid over leuke l van hun en men met mak kunt de zeven ijdse landelij ente campag dersteunin (Commissi toen onts ers, elkaar t ook ursforum.nl twin dsch snel epas ch sen dags zicht oudejaa perm de jong heef g), Dick elid), cam gaan het aan zichtba appe dat tig in hunen met en we getr permanente ke verkienecomm al geregeld omschakelen, Fokkema prom elijk campagne niet per se t, is tond hoeft paig zitte team kilom n op men t. e twee Een com EN SERVICE van de issie de heef gebi rsactie anen maar het ners n als gevo wijk de nieu veel leukakteerd Oud hebt dat VERENIGING partij. ‘Na arheid eter die over sen te cam man bijee plete Jage inen grot jaar t ed toeters aanwez gebe is een groot hebt. ‘Je moet we gepaard je op die verd Het CDA bellen. en waa opzetten met gaan de teolieb r, Mon ten, e betr aanstekeen vrijw kand el dat sdag verkiez hun nkom ) opso sfrac ig bew e reac op in pagn allem bent. urt.’ erop idaa heer zoal ingen, na men okke voordee mm Tegel Alleen verandebraderie staat tie ties. oner ollen zijn wer we relat . ‘We landelij .’ e aanpak. t-raa ste. aal a Keijz s Ruth nhei lijk geweillige med ig sten geor ing: de l de Bestuurs nederla Het rustige s en rs. voor een ke politiek kiest fracti ijkertijd hebb wild weil cam lang Zoetermeer forum s langheel er, ief d van rkt.’ Het dsled ‘We zijn rt de inhoud of bij dat evenemals je was . Juist cda ia zijn ag stonden hen and gani er werd en en ze maart 2012 campagnpagn s zijn Hen Peet momen is. Dene graag werde omd s alle veel oom een Wat enth en, eenmaand door gewoon in huis -ansichtkzeer werd seerd k e. | 27 we n de ent en . Nu staat pote t gewoon meer centraal. elke gaan vrag een goed ‘Wehuiz Visser: at het Boer een aansp over BestuurslidteWieger ook ousi e gedr Beem gekomenBlek vier actie , mens weer op Marc ntië en asm de meer belangs Daar heeft er Sybr groo geor aan huis aarte f en cda , er zijn Per inho werd waren en Van wat e man buit en gega le reekp en erop de opge aaid sterb braderi el Migo , of en Jan and t aant gewerkt e dat fractie, Blitte onze en hebb ganiseerd bezo n (me zoch -bill tallo udel op prijsnaar Voer manen unt Bum al via een dag de straat op,zemet telling voor.’ de kiezer op eën waar , maa oer: een cam an bela ier om rswijk wil gewez film Peter a, cda t per t, metboards ze filmp ijke them dit cent en ook ook t het gestel verzo we altijd r hun ‘We hebb zijn stonden en dat pagn ngri Den kenn om rgd hun Balk Jan Keesals cda te cam rging kozen wethouder, gepl onze In d. jes jk vind . Hagene over rum de cda- bestuur en leden. een cam en er dorp esteu noem een verk is te CDA-outfit een Boer: ‘Dit steu enen ‘Als je begint shuis ervoo daar aanle Scha van werd sker twintig aatst opge apag zen zijn ander n daaren een heel direct. n uitsp de de en en mak het prog Scha maand pagn dat te breng r de oliebo jaar die e, met een dat we de tijd het laring gen ook ne emid met n ande man , de lokanomen, en nemen oliebo iding bij goed zijn princip erg en. Het ram gen. lang belan llenw iets grotegaan we en je als niet toe herkenbaar er en. we prima sterk voor perman was e loka rake dele succ re hun ogen Als je het in Migo le e voor de een met volk Ook llen ijk’ n in zo, ente gewe die bewo grijk actie gewaarde liep ma of Menseneen cda n te es een spee werd het nu uit re wijk.’ het weer door Marcel Daa le perm dat sver grot niet maa Leden, campag gaan.’ te lange om dat gesprek in rpun de mensen goed goed gsldig. we er altíjd en doen om met gebaa termijn We ners hebbeterug beeld Het fractie, laten ze zing s beda erd niet de sugg r kond -win verwervespon ons rdoor e rege tege anen ’ r hebbe betek de herindelin . Nu nwo in feite e resu . We willen ne, doe je dat is. sord leden dat duidelij doet, bijten) zijn, van kwamen bestuursleden te cam en een Scha en werd cht en dat we hele esties en er kel moeten n tot te kopp Van Ik geefook eenweten lmaa ent kieze n ordi geha n. ‘We iner uitstekend haalde vijfcampag of gewo niet merken de mensen in het terec men t je gezic ger doen ltaat? ons realiser ook als er geen en Kamerhoud verke ons bijvo concr elen. Blitterswijk uitge dit tijdrd samen om deed gevu gen en en d in Het CDA rijk dat n we voor storm men kenn De Beempagn . Nu kregen k kren Molenwaa sen onde we htnovember. hebben verkiez voer dede laten zien ne officieel De en we ersveiligerorbee ete initia zorge intensieve, en dat wij de perman : ‘Het de ‘vorig sen isvo ‘wan lde cda zelfsCDAtenb werk naar je gem ht moe r het wel. sterbe en is , maa on om met het positiev oliebo conta ingen ld , van d. De n.’ Totafgelopen partij. De tieven n de af te trappen vrag e Elke ente t Stemrmde dat nieuwgevo en kiezers heel orsprong rd is in e reacties we een grootste llenac ct met situat sterk gema vanen wenseis heel Visser, gemeente -bal op de ollen akke t laten men Wij oer: Het hetderSGP maar van betrouwbaarhei het als cda daarvanzijn. We het de voor met ‘campagne’ in portefeuille vindt het belangsnel en Wieger nieuwe ie het cda-a . verk uitgelaatsmet : sen “Jongen hun lonn tijd geïnvestee vind ‘We laats werd praa De te Alle n inmen mijn ten lijke netjes fdelin tie heeft de mens voor de akt vooronze n van inhoud hun uit te zien samen tje moe iezin en al langere s, respect verk t en kant alsdepartij authentiek en benaderbaar te blijven. ‘Je regelis daarmee, moeten deel dage omdat . Daar heb d. We zijn geen nodig.’ stem stral aan mob opzi r te vind in prese g kan relati en die kinde een Zes reg ‘We zijn t zijn verkiezinge eenrijk geleid n toe werdwel heel te gsda d en jullie hier dat je en werd een feest de zo ef weini ons succesvol, Leen ren. nteer dit is essentieel. enor larin partij sport weke iste ‘Dat .’ je duurza dat iele chte van en. gem toen weer commitment van een fractie en een wethouderBeem g werdop het voor de . 21 zetels g voor was mede daaro Daaro en de onde zien op straat hoort er gewoon bij. Als je met een t. Het jaar hetze g staan!” matig veldlaten !’. verkiezin m inten je bere num Beide een n voor rs ope Het eent am vertrou van oneliners, tijd en beter verk bij . en stati geïn rsteucampagne moet zing sterb gewoon mer. ande het bied e. gerichte en ver aanspver lfde fracti Kers gaat bij ons heel goed. Ik heb ervaren dat je daarnaast de aanda gaan aanpak elkaar gaan ikba gsbo met on van iesieve succ de kiezer. wen voor wel grote groep cda’ers door de stad loopt ben je herkenbaar voor doen midd oer: de verk n Het re part t elede tboo gem vesteerdnd band gevo en vrijg door met zitten. We ar bent uitno rden heliu uit onze es , ‘Vorig . ‘Zorg elen raken.’ ‘Ikzijn ze bereid is bela ijen. cht n probe m goedeis eent leden moet bellen en regelmatig moet vragen oferd.’ gekos ‘Haa lokale in Scha een digen enom heb iezin belan eigen netwerkken. Samen met geha m wilden wel het publiek en je bent goed in staat om vragen te beantwoorden. mark jaar op een e, en en Alle gen de natuu dat t. hebbe het groter grijk het cda word gse’ cdaen enth gen fractie onder meer ngen tenkale echt ngpositi ren vaker nauwe samenwerking en een aantal mee te helpen. Ik organiseer de acties, in 28 kersti t gaan je wethouder en de raadsleden zijn immers vlak in de buurt. regis en van laats bars over rlijk.’ De in delijkt n we nder opgeste en hebben t in houdt eve wilt vind zichousi van den , ters mijn te drie tte de wijze door tuige een die dee voorstaan. cont -kopstuk Bestuurslid Boer aste een Elco en, daar gemaak We in met ons bestuurslid Marco Kampmeijer. Dat| werkt heel kerstb op laagd werd werk weke cam ld. We hebbenwe toen een deskundigen com voor de wasdendoor campagne. nd, Mark acten De redactie Reag De afgelopen maanden hadden de meeste gesprekken betrekjaar media de boom de geme vroeg Raadslid t, bij elke ken. cameen oom het cda remp en maa prec bina bewust de Bestu eren? de permanente metzijn ruim open en non n voor pagn we heel bewusteigen evenem Met (door activite Doo pagn te hange ente en mens geleen te elige acties king op landelijke thema’s, maar meestal gaat het vooral over ies ‘We Mark: bezig met r bove camer. urs hebben migo e, zichttie van de die werk van Bestuursforum pagn enweet kernteam it gingen op een en getro -stop de e los. forum d en vestigen. gegaa de gegev dat hen inwo rdatgemeentelijke is campagneleid nal n.’ of maken Berg.bsv@ e niet‘Hetwat struc baar we na: wat e keuzes kken cam verk gelo Elco: is op s lokale onderwerpen, zoals ons ziekenhuis.’ passa n. ‘Gaan en suggeeen persbHet leverdkerstb zij hun zijn we cda.n begonnen.’ De van hun de ners van land) aanmel janua tureeiemand alleevoormalige . Een pagn ievan elke al wilde kerstw op verkiezingenl kunnen kiez we sties ericht den voor Wel wasofwa perman zoek naar cda-afd e juist nten. de die redactie ri 2013 l de ardigennNieuw-Lekker de dat ers (nie e we daar Eiber binne ens gehouden. zijn n met aanda ente campag , Liesveld . enthousi deze rubriek met de er vast mens ook buite tjan of en Elco elingen vanklein t eens nkort ze vervo foto’s cht op schrij aanmwerk (Graafstroom ven redactie stellen Mark asmeprima Best ne. Wilt volks en bezig n verki en Marie weer Basis , neem elde mak afdeling de lgens waren van lokale en : redactie digd.’ Achteraf deze ploeg elkaar rend uurs reda n vooren van u dan zich niet verteg houd ezing n legdestemm weer aangeleverd van vertegenwoor a.u.b. meer weer cda @bestu het foru ctie: ‘Het is niet zo ingewikkeld. Mensen zullen verwa enwo t. ‘Dit stijd en?’ hun van de leden contact ursforu daarm vroegaan de !). reda dezekwaliteiten arloze ordig soort benie n met plezie perm m is op op slag m.nl per rubr en somm er. Die acties uwd Perm ee niet ctie@ aanvulden. herkennen als we meer bij onszelf blijven en uitdragen wie gaan bereik n.’ anen zoek oek. We hebben kant anen hoort zijn naarr uit dat best iek, neem te Een verwa , maar bent. ige scoorden.’ cam naar waar we voor staan.’ Visser vindt het daarom van met kiezersonderz we zijn en ‘Je uurs te potengoede begonnen laatst chten je moet creëe het bij het wat de ze pagn cda bij vorige verkiezingenzijn en waar foruzijn dan perm cam raads zijn . Een Elco: ‘We -afd er absol ze daarvtiële kieze anent pagn uitgangspunten een minder prominente plaats dert daarm Oudj e blijve hoe wee.daar opvallend m.n a.u.b lid zijn van Bestuurs tweetdat Wilt eling woonachtig scoorden l de cda-kiezers begin oor kern onderzocht . cont rs kent, e camp e volle aarsdag. n we dan is echt uut geenee wel forum waar u ‘In eenenvan de kernen goed, moet ‘Op onze in onze communicatiemiddelen. s augustu ontmlijken een agne act zich welko nen moetactief Ongete krijgen ook iets je Zo werd duidelijk zitten. Mark: in 2006 heel zeker opzoe weet wat heeft op oetin anderwonderen s / septemb twijfe volop plezierig, het is goed om veel mensen te betrekken, maar de kiezers Den m en cda-uitgangspunten met ingen staan de je Reager webpagina veel minder nieuw Zoetermeerse gen potentiële er 2012 Boer betre je eigen ken en de mens voora bij de Kamerverkiezsverkiezingen op!’ ld levert doen. s dan direcvan en? blijve een migo.b organisatie bij een beperkt aantal personen te houden.’ Afdeis actief k ze en l zin als we bijvoorbeeld bij gemeenteraad een bepaalde plek dat We kijken t conta metee leden op sv@cd weer was ook gewoon kaartjes het daar kenne n opzoe bezighoud je je bereid op de n terwijl we te weten dat a.nl lingen waar de menskracht beperkt is (of lijkt) raadt hij aan de nodigalwee ct. Dat Maar de campagne persoonlijk vijftig geleden massaalze tijdens de socia actief bij n. Heet ken. ‘Maar t. Je is goed om ote”r uit geval kort deden. Het moet le medi de gerichte aanpak.schreef bijvoorbeeld e waard naar die in elk eens contact op te nemen met buurafdelingen om een keer kennis hebben waar het simpele “get-out-the-v partij nieuw om Elco a, maar .’ ‘Een heel e leden te mensen wonen te stemmen.’ Die kun je hen eDe intensieve. op de plekken Natuurlijk redac jonge kiezers: het cda samen op te trekken. ‘De effectiviteit neemt echt toe als het benad te focussen die waren op gewerkt heeft. sturen, maar een naar bekende werk tie van gebruikt door het grootst was. rukt enorm goed aanm een bericht make Bestu campagne en werkt veel aantal deelnemers stijgt.’ manier die dat elden via Facebook kaartje is veel leuker je er aan cda-kiezers ursfo n de redac potentieel het persoonlijk en ook allemaal voor van hun rum Sinds kort is er in Zoetermeer ook een cdja-afdeling. ‘Hun hulp iviteiten werd drie tie: handgeschrev plantje redac deze rubriperm is op zoek ouderwets consequent campagne-act huis aan huis een anent campagne bij andere is goud waard. Jongeren spreken nu eenmaal makkelijker met tie@b voor thema’s bij ek, naar Dichtbij heeft in de beter.’ Ook nt te kiezen hebben die mensen door bijvoorbeeld estuu neem e camp CDAElco: ‘We de agne. jongeren. Het is belangrijk dat je al die vrijwilligers ook iets rsforu dan Het cda Molenwaard eigen verkiezingskra over de achtercontact opgezocht, afdeli op straat aan voren geschoven. en in hun op m.nl a.u.b. Wilt ngen thema’s naar opgehaald. We hebben vroegen of ze dat met veel informatie aan te bieden conta uDat teruggeeft. Ga bijvoorbeeld na afloop gezellig samen wat zich zou meer moeten gebeuren. Maar insteek, en heel pontificaal zichtbaar. ct op onze inwoners op hun hart hadden een persoonlijkekandidaten. Naast enkele met de drinken, maak er een leuke dag van.’ wat ze is maar weinig herkenbaar. wilden schrijven. er drie het vaakst bijvoorbeeld ook veel cda-kleding Bestuu gevraagd langer gronden van groen hart kwamen niet al veel rsforum tot de nieuwe en wensen, een mensgroot ook was, als was het mogen de logo’s veel beter zichtbaar zijn. De mensen mij Van deze aanpak onderwerpen zorgen over de afstand welke manier s decem met de kiezer ‘De dag na op specifieke Hoe cruciaal goede band Reageren? [email protected] nagegaan over wonen, zien dat het cda aanwezig is!’ veraf mogen van ber was in een geweest. Mark: de 2012 Hierna werd Mark: ‘Het terug: zorgen geïnvesteerd veel minder de campagne voor de en veiligheid.’ aan de slag kon gaan. gaat | 23 en zelf in ons betreft gemeente campagne resultaat waarschijnlijk begon wat deze thema’s heel concreet opgepakt in het De permanente het cda met niet meer de verkiezingen Direct contact (in 2018).’ hebben we als fractie één van de thema “dichtbij” We vergaderden volgende verkiezingen locatie in Visser: ‘Soms krijgen we heel goede suggesties van mensen op aan op een andere zijn welkom om praktijk gebracht. verder. , maar steeds dus op. Ze in één straat. Als dat het geval is, wisselen we meteen contactgegevens gemeentehuis bewoners l waren bekendenblijven zoeken de [email protected] op de lijst zijn, dorpen. We uit en gaan we met zo’n idee aan de slag.’ Eerst spreekt de fractie Reageren? n De kandidaten die niet gekozen gekozen voor te schuiven. naar cda-afdelinge Ook de mensen erover en daarna vindt opvolging plaats, bijvoorbeeld door de t. We hebben is op zoek de van de dorpen. een aanspreekpun Wilt u zich geleid dat campagne. kiezers van Bestuursforum cda-inbreng in de raad. ‘We koppelen altijd terug met iemand heeft ertoe op met voor hun De redactie aanpak. Dat van hun permanentedan a.u.b. contact behaalden.’ die ons op straat een goede suggestie deed. De lijnen blijven op een dorpsgerichteheel veel stemmen die werk maken deze rubriek, neem ieder voor uursforum.nl kandidaten aanmelden die manier kort. Dat werkt het best.’ De redactie van Bestuursforum is op zoek naar cda-afdelingen redactie@best gericht de redactie: tips zo aan, omdat die werk maken van hun permanente campagne. Wilt u zich Campagne sloeg waarschijnlijk de thema’s werden omdat Helpende handjes een dorpsaanmelden voor deze rubriek, neem dan a.u.b. contact op De campagne gedaan, van was was oek sprake kiezersonderz de kiezer en omdat ‘Het is ontzettend nuttig om permanent campagne te voeren en met de redactie: [email protected] herkend door straat op te gaan.’ Maar zoiets lukt niet vanzelf. Het

s

270 koppen koffie

Met 5 zetels

Laagdre Gekozen

‘Mag

ik

Zeven

woord voerders

mp

u ee agne campagne – aflevering 8 Permanente – afl n ol

ng gaan bol gesprek 10 Gewooniein aa everi

nbie

den?

’

vereni ging

en service

Permanente

campagne

tbij Samen dich

– aflevering

12

le aftrap

Aanvragen kan via e-mail: [email protected]. U ontvangt dan uiterlijk binnen drie werkdagen alle afleveringen in pdf.

Resultaat

s

‘Ik heb ervaren dat je gewoon je leden moet bellen en regelmatig moet vragen of ze bereid zijn mee te helpen’

s

| 27

s

‘We koppelen altijd terug met iemand die ons op straat een goede suggestie deed’

s

s

samen de

Bestuursforum s oktober 2012

| 27

28 |

Bestuurs

2013 februari forum s

Aantrekkelijke aanbieding

Serviceabonnement U wilt graag alles weten over het cda? En u wilt dat voor een aantrekkelijk bedrag? Word dan serviceabonnee! Voor € 220 per jaar krijgt u alle publicaties van het cda. U kunt zich hierop abonneren bij de Ledendesk; [email protected].

• het maandblad Bestuursforum van de cda-bestuurders vereniging • het ledenblad Interruptie van het cdja • alle publicaties van het landelijke cda (uitgezonderd de Eerste en Tweede Kamerfractie).

In het serviceabonnement zit:

Bent u lid van de cda-bestuurdersvereniging, dan brengen wij de al betaalde kosten voor Bestuursforum in mindering op uw abonnementskosten.

• het kwartaalblad Christen Democratische Verkenningen van het Wetenschappelijk Instituut voor het cda • alle rapporten van het Wetenschappelijk Instituut voor het cda

7. Dossier Lokaal Ouderenbeleid. Interview met Esther de Lange over plattelandsontwikkeling

Recommend Documents