6.3 Onderwijsprogramma derde bachelorjaar KP

Derde Bachelorjaar, Klinische Psychologie

6. Klinische Psychologie (KP) 6.1 Doelstelling van het onderwijsprogramma van KP De programmagroep Klinische Psychologie verzorgt het onderwijs van de specialisatie Klinische Psychologie. De onderwijsdoelstellingen van de programmagroep behelzen: a. inzicht verschaffen in de individuele repertoires van gedragsmogelijkheden en methoden om deze te onderkennen. b. inzicht verschaffen in de fenomenologie van psychopathologie en methoden om deze te onderkennen. c. inzicht verschaffen in de experimentele designs waarmee klinische fenomenen onderzocht kunnen worden. d. kennis en vaardigheden leren met betrekking tot de methoden om veranderingen aan te brengen in de diverse vormen van psychopathologie. e. inzicht verschaffen in de vigerende theorieën over ontstaan, instandhouden van en interventies voor deze stoornisssen. Om de specialisatie Klinische Psychologie af te ronden is een aantal vakken verplicht (zie paragraaf 6.3 en 6.4). Door middel van de keuzevakken kan men de studie een eigen accent geven, bijvoorbeeld omdat men zich al vroeg wil voorbereiden op een specifiek werkterrein. NB: voor studenten die geïnteresseerd zijn in klinische psychologie bij kinderen en jeugdigen, zie de specialisatie Klinische Ontwikkelingspsychologie.

6.2 Beroepsmogelijkheden Het is mogelijk om na afronden van een bachelor Klinische Psychologie de arbeidsmarkt op te gaan; in dat geval zal men in aanmerking komen voor functies waar een academische opleiding gevraagd wordt. Voor functies in het veld van Klinische Psychologie zal echter over het algemeen ook een afgeronde master in de Klinische Psychologie worden gevraagd. Bij de beschrijving van de beroepsmogelijkheden wordt daarom uitgegaan van een afgerond masterprogramma. Er is voor afgestudeerden met Klinische Psychologie als specialisatie een breed scala aan beroepsmogelijkheden. Zij kunnen werkzaam zijn als onderzoeker, diagnosticus, hulpverlener, docent, preventie- of beleidsmedewerker, of een combinatie daarvan, in tal van instellingen. Voor de functies in de hulpverlening (diagnostiek en behandeling van patiënten) zijn postmaster behaalde registraties steeds vaker vereist (zie hoofdstuk 4 van deze gids of paragraaf 7). Voorbeelden van instellingen waar afgestudeerden terecht kunnen komen zijn: • universiteiten, onderzoeksinstituten en opleidingsinstituten; • de algemene gezondheidszorg, d.w.z. afdelingen en poliklinieken van algemene ziekenhuizen, verpleeghuizen en revalidatiecentra; • de intramurale geestelijke gezondheidszorg, bijv. psychiatrische ziekenhuizen, PAAZafdelingen van algemene ziekenhuizen, crisiscentra en afkickcentra; • de ambulante geestelijke gezondheidszorg, bijv. instellingen voor de geestelijke gezondheidszorg, zelfstandige psychologenpraktijken, dagcentra, Rutgers Nisso Groep, paedologische instituten en bureaus voor studentenpsychologen; • personeelsdiensten van bedrijven en organisatie- en adviesbureaus; • instellingen van de ministeries van Justitie of Defensie.

6.3 Onderwijsprogramma derde bachelorjaar KP In het derde bachelorjaar worden vakken aangeboden die een uitgebreide basis vormen voor Klinische Psychologie. Daarnaast is er een methodologisch vak (Analyse van onderzoeksgegevens) en wordt ter afsluiting van de bachelor de bachelorthese geschreven.

173



Om te voldoen aan de eisen van het bachelordiploma, specialisatie Klinische Psychologie, zijn de volgende vakken vereist: • Basisprogramma Klinische Psychologie, bestaande uit: Psychopathologie en psychiatrische classificatie, Internaliserende stoornissen: Angststoornissen en Stemmingsstoornissen, Persoonlijkheidsstoornissen, Psychologische interventies 1, Diagnostiek 1: Psychodiagnostiek, Cognitieve functiestoornisssen en psychosen en Werkgroepen Klinische Psychologie 30 ec Verder zijn verplicht: • Klinische Gespreksvoering 6 ec • Analyse van onderzoeksgegevens 6 ec • Bacheloronderdeel KP naar keuze 6 ec • Bachelorthese 12 ec Totaal: 60 ec Schematisch ziet een en ander er als volgt uit: Semester 1 Basisprogramma Klinische Psychologie (30 ec) Psychopathologie en psychiatrische classificatie (3) Diagnostiek 1: Psychodiagnost. (3) Internaliserende stoornissen: Angststoornissen (6)

Psychologische interventies 1: theorie en praktijk (6) Internaliserende stoornissen: Stemmingsstoornissen (6)

Semester 2 18 ec 1 verplicht vak of keuzevak en bachelorthese Analyse v. onderzoeksgegevens (6) of Klinische Gespreksvoering (6)) Psychofarmacologie (6, Brein en Cognitie) Bachelorthese (12)

N.B.: De verplichte vakken zijn dikgedrukt. Studenten die vertraging oplopen tijdens het derde jaar kunnen hun bachelorthese schrijven en/of Analyse van onderzoeksgegevens volgen in het eerste semester van het jaar daarop. Honoursprogramma Voor informatie over de mogelijkheden voor een honoursbachelorprogramma wordt verwezen naar hoofdstuk 3. Voor een specifieke invulling van het honoursprogramma bij Klinische Psychologie kan men contact opnemen met de coördinator van het KPhonourstraject, dr. M. van der Linden.

174

Basisaantekening Psychodiagnostiek-NIP en GZ-aantekening Samen met de verplichte vakken in het eerste en tweede jaar en het vak Testconstructie (verplicht keuzevak voor studenten in de klinische richtingen) vormen de vakken in de specialisatie Klinische Psychologie een voorbereiding voor de Basisaantekening Psychodiagnostiek-NIP en de GZ-aantekening. Wie ook de master Klinische Psychologie voltooit, komt in principe in aanmerking voor deze aantekeningen. Voor meer informatie over de Basisaantekening Psychodiagnostiek-NIP (BAPD) en de GZ-aantekening, zie Hoofdstuk 5. Accenten binnen Klinische Psychologie Binnen de afstudeerrichting Klinische Psychologie is het mogelijk om zelf verschillende accenten te leggen. Ben je bijvoorbeeld geïnteresseerd in de verslavingszorg, dan is het raadzaam het vak Verslaving in de bachelor te volgen. Let op: indien je het accent op de medische psychologie wilt leggen, dan zijn de vakken Somatoforme stoornissen en medische psychologie (bachelorvak) en Psychologische interventies 2: variant medische psychologie (mastervak) verplicht.

6.5 Nadere inlichtingen en mentoraat Klinische Psychologie Cogn. functie stoornissen & psychosen (3) Persoonlijkh. stoornissen (3)

Werkgroepen Klinische Psychologie

12 ec 1 verplicht vak en 1 keuzevak Analyse v. onderzoeksgegevens (6) of Klinische Gespreksvoering (6) Psychoanalyse (6) Seksuologie (6) Somatoforme stoornissen en medische psychologie (6) Verslaving (6)

6.4 Bijzonderheden

Voor inlichtingen over het onderwijs, het plannen van de studie en daaraan verwante zaken, en voor algemene inlichtingen over postmaster opleidingen kan men terecht bij Kitty Rolf, studieadviseur, kamer 5.05. Naast de mogelijkheid om zaken aangaande het onderwijs te bespreken, staat de deur ook open voor problemen van meer persoonlijke aard. Kitty Rolf heeft dinsdag, woensdag en donderdag spreekuur van 10.30-12.00 en 13.30-14.30 uur. Afspraken voor het spreekuur (een kwartier per persoon) kunnen gemaakt worden via het secretariaat van Klinische Psychologie (020-525.6810 of per e-mail: [email protected]).

6.6 Contactgegevens secretariaat en coördinatoren KP Secretariaat: Herman Vinckers 5.07 525.6810 Sandra Diets 5.07 525.6810 [email protected] Mentoraat/studieadviseur: Drs. Kitty Rolf 5.05 525.6820 Spreekuren: di-wo-do 10.30-12.00 en 13.30-14.30 uur Afspraken verlopen via het secretariaat. Onderwijscoördinator: Dr. Mark Spiering 5.04 525.6816 Bachelorthesecoördinator: Dr. Marieke Soeter 5.17 525.6874 Volgens afspraak.

[email protected] [email protected] [email protected]

[email protected] [email protected]

175


Websites: http://www.fmg.uva.nl/clinicalpsychology (onderzoek) http://www.student.uva.nl/psy (onderwijs) Voorzitter van de programmagroep: Prof. dr. Merel Kindt Docenten In Hoofdstuk 10 vindt u een overzicht van alle docenten, hun contactgegevens plus hun interessegebieden. Op de volgende pagina’s staat een alfabetisch overzicht van de bacheloronderdelen die gevolgd kunnen worden binnen de specialisatie Klinische Psychologie.

176

Bacheloronderdelen, Klinische Psychologie

Analyse van onderzoeksgegevens Punten SIS-code Plaats in het rooster Toelatingsvoorwaarden Docenten Inlichtingen

6 ec 7203BK13VY Semester 1, blok 1, semester 2, blok 1 en 2 Propedeuse, verplichte cursussen tweede jaar behaald en basisprogramma Klinische Psychologie gevolgd dr. K.F.L. Dijk, dr. M. Effting, dr. M. Spiering dr. M. Spiering

Inhoud De cursus heeft twee leerdoelen. (1) Het zelfstandig kunnen opzetten, uitvoeren, analyseren en rapporteren van onderzoek. (2) Meer vertrouwd raken met SPSS. Ten aanzien van het eerste leerdoel is er lesstof over de verschillende typen van onderzoek, bijvoorbeeld kwalitatief/kwantitatief, (quasi-)experimenteel/case control design, fundamenteel/toegepast. Sterke en zwakke punten van bepaalde onderzoeksstrategieën worden besproken, alsmede concepten als betrouwbaarheid, validiteit, significantie, effectgrootte en power. Er is aandacht voor interpretatie van resultaten en de (APA-)vorm van rapportage van empirisch onderzoek. Ten aanzien van het tweede leerdoel zullen alle stadia van dataverwerking worden toegelicht en geoefend: het maken van een analyseplan, het omzetten van ruwe data naar een datafile, controles over de data en manipulaties, het omgaan met uitbijters en missende gegevens, het berekenen van onderzoeksresultaten, toetsingsprocedures en rapportage van analysen. Er is onder meer aandacht voor variantieanalyse, nietparametrische technieken, factoranalyse, regressieanalyse, het omgaan met fysiologische data, betrouwbaarheidsanalyse en validiteitsonderzoek. De cursus heeft een praktisch karakter. Er zal gewerkt worden met casussen gerelateerd aan klinisch onderzoek en afkomstig van huidig onderzoek binnen de programmagroep Klinische Psychologie. Onderwijsvorm Er zijn zeven colleges en drie analysepractica van twee uur. In de colleges wordt theorie afgewisseld met praktijkvoorbeelden en worden opdrachten besproken. Er is wekelijks een opdracht, totaal zeven. Twee opdrachten hebben een meer methodologisch karakter, vijf opdrachten hebben betrekking op SPSS. Toetsvorm Toetsing geschiedt door de beoordeling van de zeven opdrachten (70% van het eindcijfer) en een multiplechoice tentamen over het boek Analyse van Onderzoeksgegevens (30% van het eindcijfer). Voor alle afzonderlijke onderdelen moet een voldoende behaald worden. Studiematerialen en kosten • Starreveld, P. A. (Red.). (2009). Verslaglegging van psychologisch onderzoek. Amsterdam: Boom. ISBN: 9789047301240 (€25,-). • Field, A. (2009). Discovering statistics using SPSS (3rd ed.). London: Sage. ISBN: 9781847879073 (€54,55). • Analyse van Onderzoeksgegevens, samengesteld door (compiled by) Mark Spiering, uitgegeven door Pearson Custom Publishing, ISBN: 9781846582509 (€35,50). • Totaal aantal te bestuderen bladzijden literatuur: ± 338.

177



Bachelorthese Klinische Psychologie

Onderwijstijden Semester 1 (alleen voor studenten Klinische Psychologie met achterstand) Semester 1, blok 1

Di. 04-09-2012 t/m 16-10-2012 Analysepracticum: Di. 04-09, 19-09 en 02-10-2012

11.00-13.00 uur zaal JK1.27 13.00-15.00 uur zaal G-1.18

Semester 2 Semester 2, blok 1

Groep 1: Wo. 06-02-2013 t/m 13-03-2013 Di. 19-03-2013 Analysepracticum: Wo. 06-02-2013 Wo. 20-02-2013 Wo. 06-03-2013 Groep 2: Do. 07-02-2013 t/m 14-03-2013 Di. 19-03-2013 Analysepracticum: Do. 07-02-2013 Do. 21-02-2013 Do. 07-03-2013

11.00-13.00 uur zaal JK1.83 15.00-17.00 uur INIT auditorium 2 13.00-15.00 uur zaal JK3.91 09.00-11.00 uur zaal G-1.18 13.00-15.00 uur zaal JK3.91 11.00-13.00 uur zaal JK1.83 15.00-17.00 uur INIT auditorium 2 13.00-15.00 uur zaal DB3.02 13.00-15.00 uur zaal DB3.02 13.00-15.00 uur zaal DB3.02

Semester 2, blok 2

Groep 1: Ma. 06-05-2013 t/m 10-06-2013 M.u.v. di. 21-05-2013 Di. 18-06-2013 Analysepracticum: Ma. 06-05-2013 en 03-06-2013 M.u.v. di. 21-05-2013 Groep 2: Di. 07-05-2013 t/m 11-06-2013 M.u.v. di. 21-05-2013 Di. 18-06-2013 Analysepracticum: Di. 07-05, 21-05 en 04-06-2013

13.00-15.00 uur zaal GS01A 13.00-15.00 uur zaal JKB.25 13.00-15.00 uur zaal JKB.25 15.00-17.00 uur zaal G-1.18 15.00-17.00 uur zaal G-1.18 13.00-15.00 uur zaal GS01A 13.00-15.00 uur zaal JKB.25 13.00-15.00 uur zaal JKB.25 15.00-17.00 uur zaal G-1.18

Toetsdata Di. 23-10-2012 Wo. 27-03-2013 Do. 28-03-2013 Ma. 24-06-2013 Di. 25-06-2013 Tijdstippen worden later bekendgemaakt. Bijzonderheden Gedetailleerde instructies volgen in het eerste college. Bij de plaatsingsbrief zit een antwoordstrook waarop je je voorkeur voor een groep kunt aangeven. Indeling wordt een aantal dagen voor aanvang van de cursus bekendgemaakt.

178

Punten SIS-code Plaats in het rooster Toelatingsvoorwaarden Docenten Inlichtingen

12 ec 7203BKT12Y Semester 1, blok 1, semester 2, blok 2 Propedeuse, verplichte cursussen tweede jaar behaald en basisprogramma Klinische Psychologie Diverse docenten dr. A.C. Soeter

Leerdoel Het kunnen maken van een literatuuroverzicht op een specialistisch terrein en het kunnen formuleren van een onderzoeksvoorstel gebaseerd op een vraagstelling die aansluit bij het literatuuroverzicht. Deelleerdoelen: het kunnen formuleren van een heldere vraagstelling op het terrein van de specialisatie. Het kunnen zoeken naar en selecteren van de belangrijkste wetenschappelijke literatuur over die vraagstelling. Het kunnen integreren en evalueren van de gevonden literatuur in een eigen betoog waarin de vraagstelling wordt verantwoord en beargumenteerd beantwoord. Het kunnen toepassen van relevante APA-normen. Onderwerpkeuze De studenten worden door de thesecoördinator bij een begeleider geplaatst en kiezen in overleg met de begeleider een onderwerp dat binnen het onderzoeksgebied van de begeleider valt. Werkwijze, eisen en beoordeling De werkwijze bij het tot stand komen van de bachelorthese, de eisen waaraan de these moet voldoen en de beoordelingscriteria staan uitgebreid beschreven in het stuk “De bachelorthese bij de opleiding Psychologie aan de UvA”, dat te vinden is op Blackboard bij het vak Bachelorthese. De student levert tijdens het traject de volgende producten aan: vraagstelling en gevonden literatuur, opzet, eerste versie, eindversie. Bij elk product, behalve het eerste, geeft de student schriftelijk aan hoe de feedback van de docent op het voorgaande product is verwerkt. De betreffende opleverdata worden direct na de introductiebijeenkomst schriftelijk vastgelegd in een thesecontract. Na ondertekening van het thesecontract volgt altijd een beoordeling, die dus ook onvoldoende kan zijn. De cursus wordt afgesloten met een presentatie van de these aan medestudenten. Omvang De bachelorthese bestaat uit een literatuuroverzicht gevolgd door een onderzoeksvoorstel. Het literatuuroverzicht bevat tussen de 5000 en 6000 woorden en moet gebaseerd zijn op circa 15 empirische onderzoeksartikelen. Het literatuuroverzicht wordt gevolgd door een zelfstandig leesbaar onderzoeksvoorstel van rond de 1500 woorden (exclusief literatuurlijst). Honoursstudenten schrijven een honoursthese van 15 ec, zie de beschrijving van het honoursprogramma. Onderwijsvorm Er is een startbijeenkomst (tweemaal per jaar) met alle studenten die geplaatst zijn voor een these. Verder is de begeleiding individueel. Aan het einde is er een presentatie van de these aan medestudenten.

179



Studiematerialen en kosten • Starreveld, P. A. (Red.). (2009). Verslaglegging van psychologisch onderzoek. Amsterdam: Boom. ISBN 9789047301240 (€25,-). • Handleidingen op Blackboard.

Basisprogramma Klinische Psychologie

Onderwijstijden Ma. 03-09-2012 Di. 02-04-2013

13.00-15.00 uur zaal JK1.18 11.00-13.00 uur zaal M3.01

Cognitieve functiestoornissen en psychosen (CFP) Punten SIS-code Plaats in het rooster Toelatingsvoorwaarden Docent/Inlichtingen

3 ec 7203BK02XY Semester 1, blok 3 Propedeuse, Onderzoekspracticum en VRT2 dr. S. de Wit

Inhoud De cursus beoogt een grondige kennisverwerving van een belangrijk terrein binnen de psychopathologie, de cognitieve functiestoornissen, te bewerkstelligen. Schizofrenie is een belangrijk onderwerp: er wordt een overzicht gegeven van de positieve, negatieve en ‘disorganized’ symptomen die bij deze stoornis horen. Geschiedenis, definiëring, maar ook de heden ten dage gehanteerde visie op schizofrenie worden besproken. Ook de neuroanatomie en de neurobiologische veranderingen die met schizofrenie gepaard gaan behoren hiertoe. De therapeutische mogelijkheden zullen ten slotte ook worden besproken. De overige colleges gaan over cognitieve stoornissen die gerelateerd zijn aan de klinische neuropsychologie: functionele anatomie en symptomatologie na een CVA. Ook zal er aandacht zijn voor onderwerpen als dementie, contusio cerebri en herstelprocessen na trauma. Onderwijsvorm Er zijn twee keer per week colleges met een deels interactief karakter en parallel lopende werkgroepen. In deze bijeenkomsten wordt theorie afgewisseld met praktijkvoorbeelden. Ook zullen er videodemonstraties zijn. De stof van de bijeenkomsten is, naast de literatuur, ook tentamenstof. Toetsvorm Schriftelijk tentamen over collegestof en literatuur zal bestaan uit open vragen en enkele meerkeuze vragen. Zie Blackboard voor meer informatie. Het cijfer wordt pas toegekend op het moment dat aan de aanwezigheidsplicht van de werkgroepen in het bijbehorende blok is voldaan. Studiematerialen en kosten • Deelman, B., Eling, P., Haan, E. de, Jennekens-Schinkel, A., & Zomeren, E. van (Red.). (2004). Klinische neuropsychologie (derde druk). Amsterdam: Boom. ISBN: 9789053529751 (€57,50 - ± 350 blz). • Aanvullende literatuur (± 30 blz.) wordt later bekendgemaakt. Onderwijstijden Ma. 07-01-2013 t/m 28-01-2013 Di. 08-01-2013 t/m 22-01-2013

09.00-11.00 uur zaal M3.01 09.00-11.00 uur zaal M3.01

Toetsdatum Vr. 01-02-2013 Vr. 26-07-2013

09.00-11.00 uur 10.00-12.00 uur (herkansing)

Bijzonderheden Een week voor aanvang van de cursus is op Blackboard een draaiboek beschikbaar met daarin een gedetailleerd programma.

180

181





Diagnostiek 1: Psychodiagnostiek

Internaliserende stoornissen: Angststoornissen


3 ec 7203BK40XY Semester 1, blok 1 Propedeuse, Onderzoekspracticum en VRT2 dr. T. Schilt, prof. dr. J.H. Kamphuis, drs. L. Boyette drs. L. Boyette

Inhoud Deze cursus omvat een brede, representatieve introductie tot de psychodiagnostiek. Psychodiagnostiek wordt geïntroduceerd als een bij uitstek scientist practitioner activiteit die vele werkvelden betreft. In de reeks van audiovisueel ondersteunde colleges komt onder andere aan bod: de diagnostische cyclus, veelgebruikte instrumenten (bv. gespreksvoering, zelfrapportage, observatie), de meest gangbare vraagstellingen en werkwijzen, patroonherkenning, rapportage. Qua casuïstiek zal de nadruk in deze cursus liggen op de klinische psychodiagnostiek en de neuropsychologische diagnostiek. Onderwijsvorm Serie hoorcolleges, met aanvullend individuele opdrachten naar aanleiding van casepresentaties; tevens een werkgroep. Cases zullen deels via cd-rom dan wel Blackboard worden aangeboden. Parallel aan de colleges zijn er werkgroepen. Toetsvorm Schriftelijk tentamen over collegestof en literatuur, en opdrachten n.a.v. case-presentaties. Tentamen (100% van eindbeoordeling) op basis van een combinatie van meerkeuzevragen en open vragen. Studenten zullen tevens opdrachten in kleine groepen uitvoeren. Voor alle afzonderlijke onderdelen moet een voldoende behaald worden. Het cijfer wordt pas toegekend op het moment dat aan de aanwezigheidsplicht van de werkgroepen in het bijbehorende blok is voldaan. Studiematerialen en kosten • Luteijn, F., Arrindell, W. A., Deelman, B. G., Kamphuis, J. H., & Vertommen, H. (Red.). (2008). Psychologische diagnostiek in de gezondheidszorg. Utrecht: Lemma. ISBN: 9789059312500 (€52,50 - ± 200 blz.). • Klapper met aanvullende literatuur (± 50 blz.). Onderwijstijden Ma. 24-09-2012 t/m 15-10-2012 Di. 25-09-2012 t/m 16-10-2012

13.00-15.00 uur INIT auditorium 1 13.00-15.00 uur INIT auditorium 1

Toetsdatum Vr. 26-10-2012 Wo. 17-07-2013


Punten SIS-code Plaats in het rooster Toelatingsvoorwaarden Docent Inlichtingen

6 ec 7203BK50XY Semester 1, blok 1 Propedeuse, Onderzoekspracticum en VRT2 prof. dr. M. Kindt drs. E. Lith

Inhoud Internaliserende stoornissen (angst- en stemmingsstoornissen) zijn stoornissen waarbij vooral het lijden van de persoon zelf centraal staat, dit in tegenstelling tot externaliserende stoornissen, waarbij het verstorende effect van het gedrag op de sociale omgeving kenmerkend is. Angststoornissen behoren tot de meest voorkomende stoornissen in de geestelijke gezondheidszorg. Op het terrein van angst is veel empirisch onderzoek verricht. De cursus biedt een overzicht van de vigerende theorieën en onderzoeksmethoden. Het raamwerk van de cursus wordt gevormd door de belangrijkste angststoornissen: paniekstoornis, agorafobie, sociale fobie, specifieke fobieën, posttraumatische stress-stoornis, dwangstoornis en gegeneraliseerde angststoornis. Verder komen de volgende onderwerpen aan de orde: fenomenologie, diagnostiek en evidence-based behandelingen. De nadruk zal echter liggen op de biologische, leertheoretische en cognitieve verklaringsmodellen van de diverse angststoornissen en de experimentele toetsing van deze modellen. Onderwijsvorm Hoorcolleges (tweemaal per week 2 uur) en parallel lopende werkgroepen. Toetsvorm Een schriftelijk tentamen met open vragen over collegestof en literatuur. Zie Blackboard voor meer informatie. Het cijfer wordt pas toegekend op het moment dat aan de aanwezigheidsplicht van de werkgroepen in het bijbehorende blok is voldaan. Studiematerialen en kosten • Literatuurklapper, voor aanvang van de cursus verkijgbaar via de VSPA boekenbalie. • Aanvullende literatuur wordt later bekendgemaakt via Blackboard voor aanvang van de cursus. Onderwijstijden Ma. 10-09-2012 t/m 01-10-2012 09.00-11.00 uur INIT auditorium 1 Di. 04-09-2012 t/m 02-10-2012 09.00-11.00 uur Zuiderkerk Let op: het eerste college is op dinsdag 4 september! Toetsdatum Wo. 10-10-2012 Vr. 12-07-2013


Bijzonderheden Colleges en werkgroepen zijn verplicht!

182

183





Internaliserende stoornissen: Stemmingsstoornissen

Persoonlijkheidsstoornissen

Punten SIS-code Plaats in het rooster Toelatingsvoorwaarden Docent/Inlichtingen

6 ec 7203BK51XY Semester 1, blok 2 Propedeuse, Onderzoekspracticum en VRT2 dr. K.F.L. Dijk

Inhoud De cursus Stemmingsstoornissen heeft als doel kennis te nemen van de etiologie van stemmingsstoornissen en van de factoren die de stoornis in stand houden. Studenten leren tijdens de cursus het psychopathologische beeld kennen van onder andere een bipolaire stoornis, een depressie en dysthymie. Tijdens de colleges zullen de sociale, cognitieve en biologische determinanten aan bod komen en is er aandacht voor bewezen effectieve interventies. Naast de focus op stemmingsstoornissen is er in de cursus ruimte voor een zogenaamde transdiagnostische benadering waarbij stoornisoverkoepelende processen en mechanismen nader worden bestudeerd. Onderwijsvorm Hoorcolleges (tweemaal per week 2 uur) en parallel lopende werkgroepen. Toetsvorm Schriftelijk tentamen over collegestof en literatuur. Zie Blackboard voor meer informatie. Het cijfer wordt pas toegekend op het moment dat aan de aanwezigheidsplicht van de werkgroepen in het bijbehorende blok is voldaan. Studiematerialen en kosten De literatuur bestaat voor 50% uit Depression (Hammen & Watkins, 2008) en voor 50% uit andere artikelen en hoofdstukken. Informatie over de referenties van deze artikelen en/of een syllabus staat voor aanvang van de cursus op Blackboard. • Hammen, C., & Watkins, E. (2008). Depression, (2nd ed.). New York: Psychology Press. ISBN 9780415419734 (€24,49 - ± 260 blz.). • Artikelen: ± 25 artikelen van gemiddeld 10 pagina’s. Onderwijstijden Ma. 29-10-2012 t/m 26-11-2012 Di. 30-10-2012 t/m 27-11-2012

09.00-11.00 uur zaal M3.01 09.00-11.00 uur Zuiderkerk

Toetsdatum Di. 04-12-2012 Vr. 19-07-2013


Bijzonderheden Indeling werkgroepen wordt later bekendgemaakt. Voor informatie over de cursus, zie Blackboard.


3 ec 7203BK41XY Semester 1, blok 3 Propedeuse, Onderzoekspracticum en VRT2 prof. dr. R. Verheul, dr. S. van Linden dr. S. van Linden

Inhoud Met prevalenties van 10-15% in de algemene bevolking en 40-60% in de geestelijke gezondheidszorg en verslavingszorg behoren persoonlijkheidsstoornissen tot de meest voorkomende psychische stoornissen. Persoonlijkheidsstoornissen gaan gepaard met een hoge individuele, maatschappelijke en economische ziektelast. Persoonlijkheidsstoornissen mogen zich sinds enkele decennia in een sterk toenemende belangstelling onder wetenschappers en behandelaars verheugen. Het wetenschappelijk onderzoek heeft belangwekkende nieuwe inzichten opgeleverd in de pathogenese, taxonomie en veranderbaarheid van persoonlijkheidsstoornissen. Op basis daarvan verdwijnt het klinisch pessimisme omtrent deze doelgroep langzamerhand naar de achtergrond om meer en meer plaats te maken voor een visie waarin de behandelmogelijkheden op de voorgrond staan. De cursus beoogt een grondige en brede kennisverwerving van de stand van zaken in het wetenschappelijk onderzoek naar persoonlijkheidsstoornissen te bewerkstelligen. De volgende thema’s staan centraal: fenomenologie, classificatie, pathogenese, veranderbaarheid, en de noodzakelijkheid, werkzaamheid en doelmatigheid van behandeling. Onderwijsvorm Wekelijkse hoorcolleges (vijf colleges van 4 uur en drie colleges van 2 uur), bestaande uit powerpointpresentaties en videomateriaal. Plenaire discussie n.a.v. fragmenten uit enkele speelfilms. De collegestof is ook tentamenstof, naast de literatuur. Parallel aan de colleges zijn er werkgroepen. Toetsvorm Schriftelijk tentamen over de collegestof en literatuur. Het tentamen bestaat uit multiplechoicevragen en open vragen. Het cijfer wordt pas toegekend op het moment dat aan de aanwezigheidsplicht van de werkgroepen in het bijbehorende blok is voldaan. Studiematerialen en kosten • Eurelings-Bontekoe, E.H.M., Verheul, R., & Snellen, W. (2009). Handboek persoonlijkheidspathologie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. 9789031361120 (€65,95 - ± 400 p.). Onderwijstijden Di. 08-01-2013 t/m 22-01-2013 Ma. 21-01-2013 Wo. 09-01-2013 Wo. 16-01-2013 en 23-01-2013

13.00-17.00 uur 15.00-17.00 uur 09.00-13.00 uur 11.00-13.00 uur

Toetsdata Wo. 30-01-2013 Wo. 24-07-2013


zaal M3.01 zaal wordt later bekend gemaakt INIT auditorium 1 INIT auditorium 1

Bijzonderheden Aanwezigheid tijdens colleges is verplicht. 184

185





Psychologische interventies 1: theorie en praktijk

Psychopathologie en psychiatrische classificatie


6 ec 7203BK43XY Semester 1, blok 2 Propedeuse, Onderzoekspracticum en VRT2 dr. N. Morina en andere docenten dr. N. Morina

Inhoud Deze cursus belicht de belangrijkste theorieën en toepassingen van de hoofdstromingen binnen de psychotherapie. Het programma omvat colleges over verschillende settings binnen de psychotherapie. Bovendien geeft de cursus een inleiding in het onderzoek naar psychotherapie en evalueert de werkzaamheid van de therapeutische aanpak en common factors in psychotherapie. De hoofddoelen van deze cursus zijn: 1) kennis van de hoofdstromingen in de psychotherapie, 2) klinische toepassingen van psychotherapie en 3) kennis van specifieke en algemene aspecten van de psychotherapie.

186

Punten SIS-code Plaats in het rooster Toelatingsvoorwaarden Docent/Inlichtingen

3 ec 7203BK32XY Semester 1, blok 1 Propedeuse, Onderzoekspracticum en VRT2 dr. A. Noordhof

Inhoud Er wordt een overzicht geboden van de structuur van het vigerende systeem van psychiatrische classificatie, de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSMIV). Aan de hand van casuïstiek zal de praktische toepassing van de DSM worden geïllustreerd en geoefend. Studenten leren welke kenmerken bij welke syndromen horen en oefenen met het herkennen van criteria en het toepassen van DSM-diagnostiek op specifieke casusbeschrijvingen. Aan de orde komt verder de historische achtergrond en ontwikkeling van de achtereenvolgende versies van de DSM en de ontwikkeling van DSM-5. Tot slot wordt er kritisch stilgestaan bij tekortkomingen en maatschappelijke consequenties van het classificatiesysteem.

Onderwijsvorm Hoorcolleges, casuspresentaties en discussies. De meeste colleges worden in het Engels gehouden, sommige in het Nederlands. Parallel aan de colleges zijn er werkgroepen.

Onderwijsvorm In week 1, 2 en 3 worden vijf hoorcolleges gegeven. Aan de hand van casuïstiek worden de studenten vertrouwd gemaakt met de praktische toepassing van de DSM. Parallel aan de colleges zijn er werkgroepen.

Toetsvorm Schriftelijk tentamen over het boek, de reader en diverse artikelen. Het cijfer wordt pas toegekend op het moment dat aan de aanwezigheidsplicht van de werkgroepen in het bijbehorende blok is voldaan.

Toetsvorm Schriftelijk tentamen over collegestof en literatuur (meerkeuzevragen en open vragen). Het cijfer wordt pas toegekend op het moment dat aan de aanwezigheidsplicht van de werkgroepen in het bijbehorende blok is voldaan.

Studiematerialen en kosten • Corsini, R. J., & Wedding, D. (2010). Current psychotherapies (9th ed.). Belmont, CA: Thomson Brooks/Cole. ISBN: 0840032617 (€50,36 - ± 222 blz.). • Aanvullende literatuur middels een reader (± 81 blz.) en diverse artikelen (± 182 blz.), die bekend worden gemaakt voor aanvang van de cursus.

Studiematerialen en kosten • Frances, A. J. (2000). Quick reference to the diagnostic criteria from DSM-IV-TR. Washington, DC: American Psychiatric Association. ISBN: 9780890420263 (€32,99 naslagwerk, geen leerstof). • Vandereycken, W., Hoogduin, C. A. L., & Emmelkamp, P. M. G. (2008). Handboek psychopathologie, deel 1 basisbegrippen, 4e herziene versie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. ISBN 9789031353095 (€68,95 - ± 250 blz.).

Onderwijstijden Ma. 29-10-2012 t/m 10-12-2012 Wo. 31-10-2012 t/m 12-12-2012

13.00-15.00 uur INIT auditorium 1 11.00-13.00 uur zaal M3.01

Toetsdatum Vr. 21-12-2012 Ma. 22-07-2013


Onderwijstijden Ma. 03-09-2012 t/m 17-09-2012 Wo. 05-09-2012 en 12-09-2012

13.00-15.00 uur INIT auditorium 1 11.00-13.00 uur INIT auditorium 1

Toetsdatum Wo. 26-09-2012 Ma. 15-07-2013


187




Klinische Gespreksvoering

Werkgroepen Klinische Psychologie Plaats in het rooster Semester 1, blok 1 en 2 Toelatingsvoorwaarden Propedeuse, Onderzoekspracticum en VRT2 Docent/Inlichtingen drs. E. Lith Inhoud Parallel aan de verplichte vakken van het basisprogramma van de bachelor Klinische Psychologie vindt intensief werkgroeponderwijs plaats, met als zwaartepunt het verdiepen van thema’s uit deze basisvakken. Door het gebruik van uiteenlopende werkvormen zullen academische vaardigheden als presenteren, discussiëren en kritisch kijken naar onderzoek verder worden ontwikkeld. Onderwijsvorm Wekelijkse bijeenkomsten van drie uur in kleine groepen gedurende het gehele eerste semester. Deelnemers leveren zowel gezamenlijk als individueel een actieve bijdrage bij uiteenlopende opdrachten. De docent fungeert daarbij als leerprocesbegeleider. Toetsvorm Je krijgt ‘aan voorwaarden voldaan’ voor de werkgroepen, indien je alle werkgroepen aanwezig bent geweest en alle opdrachten hebt ingeleverd. De cijfers van de bijbehorende vakken worden pas toegekend wanneer aan de aanwezigheidsplicht voor de werkgroepen is voldaan. Dit wordt per blok bekeken. Onderwijstijden Deelnemers van elke groep komen eenmaal per week bijeen, men wordt op woensdagmiddag, donderdagochtend of -middag of vrijdagochtend of -middag geplaatst. Studiematerialen en kosten Studiemateriaal van de verplichte vakken. Bijzonderheden Het volgen van dit onderdeel is verplicht voor specialisatiestudenten Klinische Psychologie (voltijd). Deeltijd- en aanschuifstudenten kunnen contact opnemen met Kitty Rolf. De verplichte vakken die behandeld zullen worden in de werkgroepen zijn: Psychiatrische classificatie en psychopathologie, Diagnostiek I: Psychodiagnostiek, Angststoornissen, Stemmingsstoornissen, Psychologische interventies I, Cognitieve functiestoornissen en psychosen en Persoonlijkheidsstoornissen. Al deze vakken worden gegeven in het eerste semester.

Punten SIS-code Plaats in het rooster Toelatingsvoorwaarden Aantal deelnemers Docent/Inlichtingen

6 ec 7203BK39XY Semester 1, blok 1 en semester 2, blok 1 en 2 Propedeuse, tweede studiejaar behaald en basisprogramma Klini- sche Psychologie gevolgd max. 12 per groep, er zijn meerdere groepen per blok drs. H.H. Oberink

Inhoud Het doel van deze cursus is om kennis, inzicht en vaardigheden op te doen die nodig zijn voor het voeren van professionele gesprekken in de klinische setting. De cursus bestaat uit een theoretisch en een praktijkgericht deel. Steeds zullen wetenschap en praktijk aan elkaar gekoppeld worden. Tijdens de vaardigheidstraining worden eerst de reeds geleerde vaardigheden (Gesprekspracticum) opgefrist, vervolgens zal aandacht worden besteed aan meer gevorderde gespreksvoering. Hiertoe behoren vaardigheden die nodig zijn om intakes af te nemen, om cliënten te motiveren en om veranderingsprocessen te faciliteren. Daarnaast wordt aandacht besteed aan culturele, ethische en professionele aspecten van het werk van psychologen. Middels rollenspelen, oefeningen en opdrachten worden kennis, vaardigheden en attitude geïntegreerd. Studenten doorlopen een persoonlijk leerproces en maken op basis van feedback en analyses van eigen beeldmateriaal procesverslagen. Observeren, feedback geven en reflecteren zijn vaardigheden die hierbij specifiek aandacht zullen krijgen. De cursus is een voorbereiding op de beroepsuitoefening van de psycholoog in brede zin. De ontwikkelde vaardigheden zijn tevens nodig voor verdere ontwikkeling van therapeutische en diagnostische vaardigheden (o.a. Psychologische interventies 2, Practicum klinische psychodiagnostiek, mastervakken met een klinisch praktijkdeel en de stage). Onderwijsvorm Literatuurstudie. Gemeenschappelijke hoorcolleges en vaardigheidstrainingen in kleine groepen. Toetsvorm Beoordeeld worden de theoretische kennis (35% van het eindcijfer), communicatieve vaardigheden (50% van het eindcijfer), reflectieverslag (15% van het eindcijfer). Professioneel gedrag en attitude worden ook beoordeeld, maar hiervoor wordt geen cijfer gegeven. Meer informatie hierover is te vinden in de cursusmap. Behalve een voldoende beoordeling voor de theorie en de vaardigheden zijn aanwezigheid bij alle vaardigheidstrainingen en een voldoende voor professionaliteit en attitude nodig om te kunnen slagen voor de cursus. Studiematerialen en kosten • Geldard, K., & Geldard, D. (2005). Practical counselling skills. Basingstoke: Palgrave. ISBN: 9781403945136 (€32,17 - ± 150 blz.). • Lang, G., & Molen, H. T. van der (2008). Psychologische gespreksvoering. (14de of overeenkomstige druk, inclusief DVD). Barneveld: Nelissen. ISBN: 9789024418114 (€33,50 - ook gebruikt bij het Gesprekspracticum, ± 40 blz., overig naslagwerk). • Artikelen (± 140 blz.. • Voordat de cursus begint, wordt de cursusmap (± 60 blz.) op Blackboard geplaatst. In deze cursusmap zijn opgenomen het rooster van de cursus en alle informatie over de toetsing en de organisatie.

188

189



Psychoanalyse: De stand van zaken

Onderwijstijden Semester 1 (alleen voor studenten Klinische Psychologie met achterstand) Semester 1, blok 1

Ma. Ma. Ma. Wo. Vr.

03-09-2012 24-09-2012 15-10-2012 05-09-2012 t/m 24-10-2012 07-09-2012 t/m 26-10-2012

09.00-12.00 uur 09.00-11.00 uur 09.00-11.00 uur 09.00-17.00 uur 09.00-17.00 uur

zaal GS01A (hoorcollege) zaal GS01A (hoorcollege) zaal GS01A (hoorcollege) zaal JKB.18 (werkgroep 1) zaal JKB.18 (werkgroep 2)

09.00-11.00 uur 09.00-17.00 uur 09.00-17.00 uur 09.00-17.00 uur 09.00-17.00 uur 09.00-17.00 uur

zaal JKB.25 (hoorcollege) zaal JK1.27(werkgroep 1) zaal JK1.27 (werkgroep 2) zaal JKB.22 (werkgroep 3) zaal JK1.27 (werkgroep 4) zaal JKB.22 (werkgroep 5)

09.00-11.00 uur 09.00-17.00 uur 09.00-17.00 uur 09.00-17.00 uur 09.00-17.00 uur 09.00-17.00 uur 09.00-17.00 uur

zaal JKB.25 (hoorcollege) zaal JKB.22 (werkgroep 1) zaal JK1.27 (werkgroep 2) zaal JKB.22 (werkgroep 3) zaal JK1.27 (werkgroep 4) zaal JKB.22 (werkgroep 5) zaal JK1.27 (werkgroep 6)

Semester 2 Semester 2, blok 1

Ma. Wo. Do. Do. Vr. Vr.

04-02, 25-02 en 18-03-2013 06-02-2013 t/m 20-03-2013 07-02-2013 t/m 21-03-2013 07-02-2013 t/m 21-03-2013 08-02-2013 t/m 22-03-2013 08-02-2013 t/m 22-03-2013

Semester 2, blok 2

Ma. Wo. Wo. Do. Do. Vr. Vr.

29-04, 27-05 en 17-06-2013 08-05-2013 t/m 19-06-2013 08-05-2013 t/m 19-06-2013 02-05-2013 t/m 20-06-2013 02-05-2013 t/m 20-06-2013 03-05-2013 t/m 21-06-2013 03-05-2013 t/m 21-06-2013

Bijzonderheden Klinische gespreksvoering is een intensieve cursus. Er zijn tweemaal hoorcolleges en vaardigheidstoetsen op maandag. Voor de vaardigheidstrainingen kunnen studenten na ontvangst van de plaatsingsmail middels een antwoordstrook hun voorkeur aangeven voor een van de dagen waarop de vaardigheidstrainingen plaatsvinden. De indeling wordt in de week voor aanvang van de cursus bekendgemaakt.

Punten SIS-code Plaats in het rooster Aantal deelnemers Toelatingsvoorwaarden Docent/Inlichtingen

6 ec 7203BK44XY Semester 2, blok 1 max. 35 Propedeuse, tweede studiejaar behaald en basisprogramma Klini- sche Psychologie dr. W.J. Gomperts

Inhoud Psychoanalyse gaat eigenlijk iedereen aan, want mensen begrijpen betekent een idee hebben van wat jezelf en anderen vanbinnen drijft en bezielt. Maar mensen zijn vaak vreemdeling in de eigen binnenwereld en dat kan het moeilijk maken om een bevredigende plek in de buitenwereld in te nemen. Op de universiteit hoor je nogal eens 1) psychoanalyse is een pseudowetenschap, 2) op grond van deze pseudowetenschap zijn behandelingen ontwikkeld die niet werkzaam zijn en 3) voor psychoanalyse komen alleen de ‘worried well’ in aanmerking, dat wil zeggen patiënten die in feite niets mankeren. Als je het met deze drie uitspraken niet eens bent, dan is deze cursus een aanrader. En mochten deze uitspraken precies weergeven wat je toch al dacht, dan is deze cursus bijna een verplichting. In de cursus worden de verschillende psychoanalytische persoonlijkheidstheorieën en behandelvormen in historisch perspectief belicht. De literatuur is eerst op inleidend niveau. Daarna wordt over dezelfde onderwerpen verdiepende literatuur bestudeerd. Op die manier raakt de cursist gaandeweg meer vertrouwd met de psychoanalytische concepten, theorieën en behandelvormen. Vervolgens gaat de aandacht uit naar speciale actuele onderwerpen: gehechtheid, emotieregulatie en mentaliseren, persoonlijkheidsorganisaties (neurose, borderline, narcisme), indicatiestelling, psychoanalyse en wetenschap, en transculturele psychoanalyse. De literatuur wordt in twee deeltentamens getoetst en er wordt ook een paper geschreven. De cursus wordt geïllustreerd met personen uit twee speelfilms. Onderwijsvorm Werkgroep. Toetsvorm Deeltentamens tijdens cursus: twee toetsen (tellen beide voor 33%) en paper (33%). Voor alle afzonderlijke onderdelen moet een voldoende behaald worden. Herkansing in overleg met de docent. Studiematerialen en kosten Diverse hoofdstukken uit Nederlandse en Engelstalige (hand)boeken en artikelen uit wetenschappelijke en vaktijdschriften (± 640 blz.). De literatuurlijst wordt kort voor het begin van de cursus onder de cursisten verspreid. Onderwijstijden Ma. 04-02-2013 t/m 25-03-2013 Wo. 06-02-2013 t/m 27-03-2013

11.00-13.00 uur zaal JK1.90 11.00-13.00 uur zaal JK1.90

Bijzonderheden Aanwezigheid tijdens de werkgroep is verplicht.

190

191


Seksuologie Punten SIS-code Plaats in het rooster Toelatingsvoorwaarden Docent/inlichtingen

6 ec 7203BK17XY Semester 1, blok 2 en semester 2, blok 1 Propedeuse en Onderzoekspracticum dr. M. Spiering

Inhoud Zou het keuzevak Seksuologie niet verplicht moeten zijn voor iedere psycholoog? Seks heeft namelijk voor veel mensen een hoge prioriteit en is vaak van grote invloed op de kwaliteit van leven. Seksuologie wordt gedefinieerd als de wetenschappelijke interdisciplinaire studie van seksualiteit (seksualiteit is alles wat het geslachtsverkeer betreft). Seks is een emotie waarin denken, voelen en handelen verweven zijn en wordt beschouwd vanuit een biopsychosociaal perspectief. In deze interdisciplinaire cursus wordt een overzicht geboden van de seksuologie. De nadruk zal liggen op somatische en psychologische aspecten van seksuele problemen, maar ook seksuele gezondheid. Het interdisciplinaire karakter van de seksuologie wordt tot uitdrukking gebracht door een maximale integratie van medische en psychologische kennis. Hierdoor kan wederzijds begrip bevorderd worden; er kan inzicht en begrip ontstaan voor mogelijkheden en grenzen van de afzonderlijke disciplines. Ten aanzien van de hulpverlening kan een optimaal model van diagnostiek, behandeling en preventie worden aangeboden. Leerdoelen: kennis van de somatische, psychologische, relationele, maatschappelijke en culturele aspecten van seksueel functioneren en disfunctioneren; kennis over de invloed van ziekte, medisch en psychologisch handelen op seksueel functioneren; inzicht in eigen normen, waarden en attitudes en het effect daarvan op beroepsgedrag; kennis en elementaire vaardigheden op het gebied van de epidemiologie van seksuele stoornissen/problemen en de seksuologische hulpverlening.


Semester 2, blok 1

Ma. 04-02-2013 t/m 18-03-2013 Di. 05-02-2013 t/m 19-03-2013

15.00-17.00 uur Kriterion 13.00-15.00 uur Zuiderkerk

Toetsdata D0. 20-12-2012 Do. 28-03-2013 Di. 08-07-2013

10.00-12.00 uur 19.00-21.00 uur 10.00-12.00 uur (herkansing)

Bijzonderheden Er wordt gebruik gemaakt van Blackboard. Informatie over aparte inschrijving voor het tentamen volgt bij aanvang van de cursus. Alleen ingeschrevenen voor de cursus kunnen deelnemen aan het (her)tentamen. Studenten van andere universiteiten moeten een UvA-collegekaartnummer hebben; de aanmelding als bijvakstudent bachelor Psychologie loopt via Studielink. Aanmelden voor de cursus verloopt voor hen via de Onderwijsbalie Psychologie. Inschrijven is mogelijk tot en met 10 augustus voor semester 1, blok 2 en tot en met 11 januari 2013 voor semester 2, blok 1.

Onderwijsvorm Hoorcolleges (14 x 2 uur). Er zijn zeven verplichte gastcolleges, onder voorbehoud: 1) seksuele anatomie en fysiologie, 2) seksuele ontwikkeling van kinderen en jongeren, 3) vrouwelijke disfuncties, 4) mannelijke disfuncties, 5) transseksualiteit, 6) fMRI van de seksuele respons, 7) daders van seksueel geweld. De overige zeven colleges zijn niet verplicht. Hiervan zijn er vijf interactief en over het boek. In één college, door studenten georganiseerd, wordt de stof actief toegepast middels een debat, film plus discussie of anders. In het laatste college worden vragen met betrekking tot het tentamen beantwoord. Toetsvorm Schriftelijk tentamen met zeven vragen over de collegestof (de zeven verplichte gastcolleges) en dertien vragen over het boek. Studiematerialen en kosten • Gijs, L., Gianotten, W., Vanwesenbeeck, I., & Weijenborg, P. (2009). Seksuologie. Tweede, herziene druk. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. IBSN: 9789031351879 (€ 91,95 - ± 584 blz.). Onderwijstijden Semester 1, blok 2

Wo. 31-10-2012 t/m 12-12-2012 Do. 01-11-2012 t/m 13-12-2012 192

11.00-13.00 uur zaal M1.03 11.00-13.00 uur zaal M1.03 193



Somatoforme stoornissen en medische psychologie

Toetsvorm Een schriftelijk tentamen over collegestof en literatuur vindt in de zevende week van de cursus plaats. Het tentamen bestaat uit meerkeuze- en open vragen. De module wordt afgesloten met het schrijven van een paper. Het eindcijfer voor de cursus bestaat voor 70% uit het cijfer behaald voor het tentamen en voor 30% uit het cijfer dat behaald is voor de paper. Voor alle afzonderlijke onderdelen moet een voldoende behaald worden. Aanwezigheid tijdens de bijeenkomsten is noodzakelijk om te kunnen slagen voor de cursus.

Punten SIS-code Plaats in het rooster Toelatingsvoorwaarden Aantal deelnemers Docenten Inlichtingen

6 ec 7203BK52XY Semester 2, blok 1 Propedeuse, tweede studiejaar behaald en basisprogramma Klinische Psychologie min. 8, max. 25 dr. J.A. Bosch, drs. H.H. Oberink, dr. G.M. de Boo, dr. S. van Linden dr. J.A. Bosch

Inhoud De cursus beoogt een grondige en brede kennisverwerving over de bijdragen van de psycholoog aan de somatische gezondheidszorg in de eerste lijn, de transmurale zorg en de ziekenhuizen. Patiënten met somatische klachten, waar psychologen veelvuldig mee werken, kunnen grofweg in twee groepen worden ingedeeld: patiënten met chronische ziekten en patiënten met ‘functionele’ klachten, d.w.z. klachten waar geen medische verklaring voor wordt gevonden. Onder deze laatste categorie valt ook een belangrijke groep As-I stoornissen: de somatoforme stoornissen. Het eerste deel van de cursus zal zich richten op de psychologische factoren die een rol spelen bij chronische somatische aandoeningen zoals cardiovasculaire ziekten, kanker, diabetes mellitus (suikerziekte) en auto-immuunziekten. Hierbij zal onder andere basiskennis worden bijgebracht over de somatische pathologie van deze aandoeningen. Chronisch zieke mensen hebben een verhoogde kans op psychische problemen, wat in de hand kan worden gewerkt door zowel biologische, sociale als psychologische factoren die samenhangen met de ziekte en de medische behandeling. De patiënt wordt geconfronteerd met veel situaties die algemeen gelden als zeer stressvol, zoals het krijgen van een diagnose, het leren omgaan met lichamelijke beperkingen en pijn, het verlies van autonomie en een gedwongen aanpassing aan nieuwe leefomstandigheden, en soms ook het voorbereiden op een levenseinde. Het tweede deel van de cursus zal ingaan op de diagnostiek, verklaringen en behandelwijzen van medisch onverklaarde syndromen, zoals het chronisch vermoeidheidssyndroom en fybromyalgie, en van As-I stoornissen, zoals hypochondrie en de conversiestoornis. Verder zullen de studenten gedurende vier gesprekspractica oefenen met gesprekstechnieken gericht op de diagnostiek en behandeling van de somatoforme symptomen en psychische problematiek in de somatische gezondheidszorg. Deelnemers dienen een casusbeschrijving van een somatoforme stoornis te schrijven.

Studiematerialen en kosten Worden bekendgemaakt bij aanvang van de cursus. Onderwijstijden Di. 05-02-2013 t/m 05-03-2013 Do. 07-02-2013 t/m 07-03-2013 Do. 14-03-2013 t/m 28-03-2013

09.00-11.00 uur zaal JK1.90 11.00-13.00 uur zaal GS01A 11.00-15.00 uur zaal GS01A

Toetsdata Di. 19-03-2013 09.00-11.00 uur Herkansing in overleg met de docent. Bijzonderheden Het onderdeel Somatoforme stoornissen is verplicht voor studenten die in de masterfase het accent willen leggen op Medische Psychologie, tevens is het een verplichte ingangseis voor Psychologische interventies 2: variant medische psychologie.

Onderwijsvorm Hoorcolleges, literatuurstudie, gespreksvaardigheidstraining, het schrijven van een casus en paper. De voorgeschreven literatuur en hoorcolleges zullen slechts deels overlappen; dit is omdat de hoorcolleges vooral tot doel hebben inzicht te verwerven in de dagelijkse klinische praktijk en het lopende onderzoek op het gebied van de medische psychologie. Hiervoor zullen een aantal vooraanstaande gastsprekers worden uitgenodigd. Een consequentie is dat literatuurstudie deels autonoom zal worden uitgevoerd. De hoorcolleges zullen worden afgewisseld met werkgroepcolleges die een sterk interactief karakter hebben en waarbij gesprekstechnieken worden getraind. Elke student dient een paper te schrijven over een onderwerp dat nauw verband houdt met de behandeling van somatoforme aandoeningen. Het onderwerp van de paper moet vooraf worden goedgekeurd door de docent. 194

195


Verslaving: Theorie en behandeling Punten SIS-code Plaats in het rooster Toelatingsvoorwaarden Aantal deelnemers Docent/Inlichtingen

6 ec 7203BK49XY Semester 2, blok 1 Propedeuse, tweede studiejaar en basisprogramma Klinische Psychologie max. 25 dr. B.J. Verschuere

Inhoud Deze cursus biedt 1) een staalkaart van onderzoek en theorieën met betrekking tot verslaving, en 2) een inleiding tot de behandeling van verslaving. De cursus beoogt bewustwording van de individuele en maatschappelijke impact van verslavingsproblemen en wil inzicht bijbrengen in de belangrijkste neurobiologische, leertheoretische en cognitieve modellen met betrekking tot etiologie en instandhouding van verslaving. Aan het eind van deze cursus zul je tevens kennis hebben van kwetsbaarheidsfactoren en zicht hebben op de organisatie van de verslavingszorg, de beschikbare behandelingen en het empirisch gehalte van deze behandelingen. In het kader van een opdracht zul je inzichten met betrekking tot alcohol- en drugsmisbruik zelf toepassen op andere vormen van verslaving. Onderwijsvorm Theorie: hoorcolleges, gastcolleges, eigen presentaties van studenten. Behandeling: gastcolleges, oefensessies. Toetsvorm Schriftelijk tentamen (essayvragen, 65%), paper (20%), groepspresentatie (15%). Voor alle afzonderlijke onderdelen moet een voldoende behaald worden. Studiematerialen en kosten • Selectie van hoofdstukken uit: Franken, I., & Brink, W. van den (2009). Handboek Verslaving. Utrecht: De Tijdstroom (€55). • Aanvullende literatuur (artikelen en boekhoofdstukken), beschikbaar gesteld via Blackboard. • Inhoud van de hoorcolleges, beschikbaar gesteld via Blackboard. • Totaal aantal te bestuderen bladzijden literatuur: ± 500. Onderwijstijden Ma. 04-02-2013 t/m 18-03-2013 Di. 05-02-2013 t/m 19-03-2013

13.00-15.00 uur zaal GS01A 09.00-11.00 uur zaal GS01A

Toetsdatum Di. 26-03-2013 11.00-13.00 uur Herkansing zomer 2013, datum wordt later bekendgemaakt. Bijzonderheden Aanwezigheid tijdens de hoorcolleges is verplicht.

196

6.3 Onderwijsprogramma derde bachelorjaar KP

Recommend Documents