RAADSGRIFFIË DORQRECHT
Qrlf.ler (^(^
Dordrecht
Gemeenteraad
Presidium Orltfle DlVtaam?
Retou rad res: Postbu s 8
bocb
3 3 O O AA DORP REC HT
Gemeentebestuur Spuiboulevard 300 3311 GR DORDRECHT
Aan F (078) 639 8080
de gemeenteraad
www.dordrecht.nl
Contactpersoon Datum Ons kenmerk Begrotingsprogramma en -thema Betren
2 juni 2009
CJ.A.B. van Hooydonk
MO/2009/573 Sociale Infrastructuur
T (078) 639 6756 E
[email protected]
Maatschappelijke voorzieningen RAADSI N FORMATIE inzake inclusief beleid DOSSIER
Wij informeren u hierbij over de stand van zaken met betrekking tot Inclusief Beleid bij de Gemeente Dordrecht. l
Inclusief beleid bij de gemeente Dordrecht
1.1
Aanleiding
In 2005 is de nota Dordrecht zonder drempel; visie op het gehandicaptenbeleid verschenen. In deze nota wordt het gehandicaptenbeleid weergegeven; daarin gaat het om gelijkwaardig/volwaardig en actief burgerschap van mensen met een beperking. Mensen met een beperking moeten zo min mogelijk als een aparte doelgroep binnen het gemeentelijke beleid worden gezien en er dient bij het treffen van algemene voorzieningen op voorhand rekening met hen gehouden te worden. Dit wordt het inclusief denken genoemd. Sinds de inwerkingstelling van Dordrecht: solidair en verantwoordelijk: meerjaren Wmo-beleidsplan 2008-2010 heeft de gemeente Dordrecht geen speciaal beleid meer voor ouderen en mensen met een beperking maar is overgegaan op inclusief beleid. Dit houdt in dat bij alle beleidsterreinen er rekening moet worden gehouden met mensen met een beperking (visueel, lichamelijk, auditief, zintuiglijk en verstandelijk gehandicapt) en ouderen. Niet alleen de gebouwen en de openbare ruimte moeten toegankelijk zijn voor mensen met een beperking, maar ook moet er rekening worden gehouden met deze groep bij voorzieningen, evenementen en activiteiten. Om ervoor te zorgen dat dit ook daadwerkelijk gebeurt, is in de Raadsvergadering van 5 februari 2008 van de gemeente Dordrecht bij het behandelen van het meerjaren Wmo-beleidsplan 2008-2010 een motie van het CDA aangenomen. In deze motie staat dat vanaf heden beleidsvoorstellen moeten worden getoetst op bereikbaarheid, toegankelijkheid en bruikbaarheid voor mensen met een beperking. De overweging hiervoor is dat het van groot belang is dat in het algemeen beleid er rekening wordt gehouden met de belangen van mensen met een beperking. En dat in het meerjarenbeleidplan wordt aangegeven dat de aandacht voor mensen met een beperking dreigt in te zakken en dat dit ook voor de gemeente geldt
Pagina 1/6
flfBchrlft; - MO/RB-2 CJ.A.B. van Hooydonk SK Dordrecht West le etage - wethouder Karnsteeg SK Dordrecht 714 - secretaris Adviescommissie Nieuwe Poort 201
Datum
2 juni 2009
Ons kenmerk
MO/2009/573
2
Wat is er binnen de gemeente Dordrecht inmiddels geregeld op het terrein van inclusief beleid?
2.1
sector Stadsontwikkeling
Openbare Ruimte Alle plannen op het gebied van openbare ruimte worden in de Commissie Kwaliteit Openbare Ruimte (KOR) getoetst op toegankelijkheid. (Her)inrichten van openbare ruimte (straten, groen, straatmeubilair, lantaarnpalen, haltes/stations openbaar vervoer en speeltuinen). In zitten commissie zitten vertegenwoordigers van Stadsontwikkeling en Stadsbeheer, zoals verkeerskundigen, stedenbouwkundige en de vertegenwoordiger van de klankbordgroep MDO (Maatschappelijk Duurzaam Ontwerpen). Hiervoor wordt het handboek KOR (Kwaliteit Openbare Ruimte) gebruikt. Maatschappelijk duurzaam ontwerpen (MDO) In Dordrecht hebben belangenorganisaties, politie en gemeente elkaar gevonden om met elkaar te zorgen dat er tijdig adviezen verstrekt worden in de ontwerpperiode waardoor de gebruikskwaliteit wordt verbeterd. - Alle woningen te laten voldoen aan de Kwaliteitseisen Nieuwbouwwoningen Drechtsteden. - Alle woningen te laten voldoen aan niveau B van de checklist Duurzaam Bouwen regio Zuid-Holland-Zuid. - Alle woningen te laten voldoen aan het politiekeurmerk Veilig Wonen. - Alle utiliteitsbouw te laten voldoen aan het Handboek voor toegankelijkheid. - Voor alle utiliteitsbouw geldt een inspanningsverplichting om gemiddeld niveau B van de checklist Duurzaam Bouwen regio Zuid-Holland-Zuid te halen. - Streven is de inrichting van de openbare ruimte te laten voldoen aan het Handboek voor toegankelijkheid en het Politiekeurmerk Veilig Wonen. Advisering nieuwbouwplannen1 geschiedt door de gemeente, politie, Wmo Adviesraad en VAC (Vrouwen Advies Commissie). Adviezen worden gebundeld door de secretaris van de klankbordgroep MDO en toegezonden aan de opdrachtgever en/of architect. Geadviseerd wordt MDO vanaf het eerste schetsontwerp te laten adviseren. In deze fase is namelijk meer mogelijk aan bijsturing dan later in het proces. MDO adviezen zijn niet afdwingbaar. De opdrachtgever beslist welke eisen hij/zij overneemt. Dat dit tevens de zwakte is van MDO is begrijpelijk, maar formeel is er wettelijk niet veel meer mogelijk. Positief is dat er een ontwikkeling is ingezet naar meer bruikbare woningen, utiliteitsgebouwen en openbare ruimten. 2.2 Sector Maatschappelijke Ontwikkeling Onderwijshuisvesting Alle nieuwe scholen moeten (fysiek) toegankelijk zijn voor iedereen. Nieuwe scholen worden gebouwd volgens het bouwbesluit. Bovendien krijgen zij een lift en moeten beschikken over een toegankelijkheidszone. l
Adviseren ook over utiliteitsbouw, hotels, scholen, bibliotheken etc.; helaas nog niet over alles wat er gebouwd wordt.
Pagina 2/6
Datum
2 juni 2009
Ons kenmerk
MO/2009/573
Bestaande schoolgebouwen kunnen een aanvraag indienen voor aanpassing van het gebouw als er sprake is dat er leerlingen komen met een lichamelijke handicap. Hulpmiddelen voor mensen met visuele en gehoorbeperkingen gaan via individuele voorzieningen. Speeltuinen Zijn toegankelijk gemaakt voor kinderen met een beperking. Welzijnsvoorzieningen De gebouwen zijn toegankelijk voor mensen met een beperking. De welzijnsinstellingen hebben geen specifiek aanbod gericht op mensen met een beperking. Er is wel aanbod voor ouderen. Mensen met een lichamelijke of verstandelijke beperking zijn aangewezen op instellingen zoals Gemiva, Philadelphia, Syndion etc.. Individuele voorzieningen Ouderen en mensen met een beperking kunnen een aanvraag indienen voor woningaanpassing en huishoudelijke verzorging. Woonservicezones In vijf wijken van Dordrecht (Nieuw Krispijn, Crabbehof, Staart, Stadswerven en Dubbeldam) worden woonservicezones ingericht. Dit betekent dat in een straal van 500 meter er voldoende voorzieningen aanwezig moeten zijn om ouderen en mensen met een beperking de mogelijkheid te bieden om zolang mogelijk zelfstandig in hun eigen woning te kunnen blijven wonen. Dit zijn voorzieningen op het terrein van winkelen, zorg, welzijnsvoorzieningen en vervoer. Tevens wordt de inrichting van de openbare ruimte op toegankelijkheid bekeken, de bereikbaarheid naar de voorzieningen moet op orde zijn. Cultuurparticipatie In het programma Cultuurparticipatie 2009 is er specifieke aandacht voor mensen met een beperking. In dit kader is er op 15 april een werkbijeenkomst georganiseerd waarin met vertegenwoordigers van de diverse instellingen voor mensen met beperkingen en met culturele instellingen is gesproken over: Wat betekent cultuur(participatie) voor de competentieontwikkeling en maatschappelijke deelname van mensen met een beperking? Er is een inventarisatie gemaakt over bestaande activiteiten, programma's, e.d.. Welke hiaten zijn er nu? Op welke terreinen kan er worden samengewerkt en met welk doel? En welke ontwikkelslagen kunnen er worden gemaakt? Aan de hand van deze bijeenkomst zullen een aantal projecten ontwikkeld worden, zoals het ontwikkelen van een website voor ouders van gehandicapte kinderen over de mogelijkheden die er zijn op het gebied van sport en vrijetijdsbesteding. Voor gehandicapte jongeren (12-18 jaar) zal in samenwerking met scholen en culturele instellingen activiteiten worden ontwikkeld buiten schooltijd.
Pagina 3/6 Mortel i,r;,-.f ,-;< t i
Datum
2 juni 2009
Ons kenmerk
MO/2009/573
Op het gebied van cultuurparticipatie zijn er ook de volgende initiatieven: Via Lumina Aan Voorstraat 152 is een Outsider Art kunstwerkplaats gevestigd. Outsider Art is kunst van talentvolle mensen die zich aan de rand van de maatschappij bevinden vanwege een beperking van verstandelijke of psychiatrische aard. Bij Via Lumina kunnen jongeren een kunstopleiding volgen, gebruik maken van de werkplaats en hun werk tentoonstellen. Via Lumina heeft een sociëteit opgericht: het Outsider Café. Dit is een plek, waar jongeren die zich vanwege hun beperkingen niet kunnen begeven in het reguliere uitgaanscircuit of clubleven, gezellig bij elkaar komen. Er worden verschillende activiteiten georganiseerd, zoals films kijken, muziek uitwisselen, gamen enzovoorts. Het Outsidercafé is gericht op vriendschap en heeft ook tot doel de overgang naar het reguliere uitgaansleven, waar mogelijk te vergemakkelijken. Alle jongeren met een beperking, ongeacht de aard van de beperking zijn meer dan welkom. De avonden worden professioneel begeleid. Tentoonstelling van verstandelijk beperkte kunstenaars In het Weiziat NMC In het Weizigt NMC is er in de maand mei een tentoonstelling van verstandelijk gehandicapte kunstenaars over het thema Energie. Sensll In 2009 wordt een evenement, Sensll, georganiseerd waarbij mensen met een (verstandelijke) beperking de passies en emoties van muziek kunnen ervaren. De beleving die een artiest in zijn muziek legt, moet overkomen bij een publiek dat de muziek in sommige gevallen minder kan horen, zien en/of voelen. Er zullen bezoekers zijn die nog nooit muziek hebben beluisterd en/of een dergelijk evenement hebben bezocht. Bij dit evenement zullen door middel van trillingsmechanismen, smaak, licht en muziek etc. de zintuigen van de bezoekers geprikkeld worden. Doel is enerzijds om groepen mensen op basis van eigen kracht deel te laten nemen aan activiteiten die voor hen in eerste instantie niet toegankelijk lijken. En anderzijds om acceptatie en integratie van mensen met een verstandelijke beperking te bevorderen. 2.3 Evenementenbureau Bij de grote evenementen worden er structureel speciale parkeerplaatsen ingericht voor mensen met een beperking. Grote evenementen zijn bijvoorbeeld Dordt in Stoom, de Kerstmarkt, de Boekenmarkt. Deze parkeerplaatsen zijn zeer nabij het evenement, bijvoorbeeld op het Bagijnhof. Mensen hoeven dan niet weer met een busje vervoerd te worden. 2.4 Communicatie In de gemeentelijke communicatiemiddelen (o.a. website) wordt rekening gehouden met mensen met een beperking. Hiervoor wordt gebuik gemaakt van de regels van Drempels weg.
Pagina 4/6
Datum
2 juni 2009
Ons kenmerk
MO/2009/573
2.5 S port bed rijf Uitvoerder van het beleid is de SAD = Samenwerkingsverband Aangepast sporten Drechtsteden. Er is een meerkostensubsidieregeling voor accommodatie, stimulering en vervoer. De sportverenigingen kunnen subsidie aanvragen om ervoor te zorgen dat mensen met een beperking kunnen sporten bij hun vereniging. 2.6 Vervoer voor mensen met een beperking Mensen met een beperking zijn voor vervoer aangewezen op de Drechthopper. Vervoer van deur tot deur (indicatie nodig en/of leeftijd boven 75 jaar). Leerlingen die bijvoorbeeld naar het speciaal onderwijs gaan kunnen - indien verder dan 2 km van school wonend - gebruik maken van het leerlingenvervoer, een gemeentelijke regeling. 2.7 WMO en arbeid Voor mensen met een beperking zijn er de volgende mogelijkheden. Het UWV zorgt voor de uitkering van de Wajong en de WIA. Wajong is voor jonggehandicapten. Een jonggehandicapte is iemand die op jonge leeftijd al ziek of gehandicapt is. Als men daardoor niet of minder kan werken, krijgt men van UWV een Wajong-uitkering. De WIA uitkering is voor langdurig zieken die minder of helemaal niet meer kunnen werken? Deze uitkering kan aangevraagd worden als men bijna 2 jaar ziek is. Route 23 is binnen Dordrecht de aanpak om jongeren weer naar school of aan het werk te krijgen. Wajongers zijn een specifieke aandachtsgroep bij Route 23. De SDD (Sociale Dienst Drechtsteden) is de uitvoerder van de wet sociale werkvoorziening (WSW). De Wet sociale werkvoorziening (Wsw) is er voor mensen die om verschillende redenen alleen onder aangepaste omstandigheden kunnen werken. Bij Drechtwerk kunnen mensen met een wsw uitkering werken. 3 Nog te nemen maatregelen Het is niet voor iedereen binnen de gemeente vanzelfsprekend om bij (beleids)plannen ook te denken aan mensen met een beperking. Het risico dat mensen met een beperking vergeten worden is daardoor groot. Om ervoor te zorgen dat de betrokkenheid en deskundigheid van ambtenaren bij inclusief beleid wordt vergroot zullen per thema onderwerpen worden aangepakt. In het directeurenoverleg wordt aan de directeuren van de sectoren verzocht om mee te werken aan deze themabijeenkomsten en de uitvoering hiervan te garanderen. 4 Themabijeenkomsten Om de betrokkenheid met inclusief beleid te vergroten en beter op de kaart te zetten wil de gemeente Dordrecht in overleg met de Wmo Adviesraad jaarlijks l a 2 themabijeenkomsten organiseren.
Pagina 5/6
Datum
2 juni 2009
Ons kenmerk
MO/2009/573
Per thema worden betrokkenen uitgenodigd om de toegankelijkheid van gebouwen, voorzieningen en activiteiten voor mensen met een beperking te vergroten. Een werkgroep bestaande uit ambtenaren van de sectoren Maatschappelijke Ontwikkeling en Stadsontwikkeling en vertegenwoordigers van de Wmo Adviesraad zullen de themabijeenkomsten voorbereiden. Doelgroep Voor de bijeenkomsten, afhankelijk van het gekozen thema, worden beleidsmakers van de gemeente Dordrecht, leden van de Wmo adviesraad, vertegenwoordigers van gehandicapten(organisaties), gesubsidieerde instellingen en bedrijven in Dordrecht gericht uitgenodigd. Doel De themabijeenkomsten hebben de volgende doelstellingen: a. Inclusief beleid wordt een automatisme en is niet iets wat iedere keer de nadruk moet krijgen of waarop gewezen moet worden. b. Vergroten van de beschikbaarheid van voorzieningen voor mensen met een beperking, vergroten van de toegankelijkheid van gebouwen en openbare ruimte. c. Vergroten van de beschikbaarheid van activiteiten voor mensen met een beperking. d. Vergroten van deelname aan reguliere activiteiten en evenementen door mensen met een beperking. e. Uitvoering garanderen door de deelnemende partijen. Na afloop van een bijeenkomst is duidelijk welke onderwerpen binnen een thema worden aangepakt. Per sector, organisatie etc. is geïnventariseerd welke maatregelen er worden genomen en met welke middelen. Er wordt een actieplan opgesteld en partijen weten wat ze moeten doen en wat hun verantwoordelijkheid is. De themabijeenkomsten hebben een actiegerichte aanpak. Meedoen is je eraan committeren. Wij vertrouwen er op u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Het college van Burgemeester en Wethouders deksecretaris de burgemeester
R.J.G. Bandell
Pagina 6/6 ['ürirj brir f r.f t IOT i r , t - ' . r i
l
M 'i
CDA
Motie De gemeenteraad van Dordrecht, In vergadering bijeen op 5 februari 2008 ter behandeling van het meerjarenbeleidsplan WMO 20082010(MO/2007/3919);
Constaterende: dat het college 'inclusief beleid'1 als het belangrijkste uitgangspunt van het wmo-beleid heeft bestempeld;
Overwegende: dat het van groot belang is dat in het algemene beleid rekening wordt gehouden met de belangen van mensen met een beperking; dat in het meerjarenbeleidsplan wordt aangegeven dat de aandacht voor mensen met een beperking dreigt in te zakken en dat dit ook voor de gemeente geldt;
Verzoekt het college: vanaf heden beleidsvoorstellen te toetsen op bereikbaarheid, toegankelijkheid en bruikbaarheid voor mensen met een beperking; dit te expliciteren in een aparte paragraaf. en gaat over tot de orde van de dag. Getekend,
Wim van der Kruijff
1
Kim Bruggeman
Elly van Wenum
Selim Tasgin
algemeen beleid waarin vanzelfsprekend rekening wordt gehouden met mensen met een beperking
