Colofon
Inhoudsopgave
Eindredactie Annemarie Gijzelaar
Vormgeving Nisvan van Sijl www.nisvan.com
VROEGOP Vroegop wordt verspreid in een oplage van 8.500 exemplaren onder de leden en aspiranten van de Bond van Volkstuinders te Amsterdam en omgeving. Verschijningsfrequentie eenmaal per kwartaal. Vroegop is het interne Nieuwsblad van de Bond van Volkstuinders. Het blad is opgericht in 1990 om de (nood)zakelijke informatie van het bestuur van de Bond van Volkstuinders te verspreiden onder de leden. Een enthousiaste, vrijwillige redactie maakt door middel van aanvullende artikelen en columns van de Vroegop een tijdschrift.
Redactie en advertenties
VROEGOP
P/a Bond van Volkstuinders, Volendammerweg 301, 1027 EA Amsterdam. Telefoon 020 – 613 28 93, Fax 020 – 613 32 76 e-mail:
[email protected] website: www.bondvanvolkstuinders.nl
Redactiemedewerkers Nisvan van Sijl, Dominique Engers, Marianne Croes, Mascha Mooy, Ger Casparie, Laurent Serpenti, Frans Sitvast, Gerard Schuitemaker, Gerrit Mol en Bert Kuit.
Drukwerk Bondskantoor Amsterdam
Beeld cover:
5
Van de vice Voorzitter
7
Mededelingen van het bestuur
8
Open Tuinkunstdag op Kweeklust en Tuinwijck
10
Mededelingen van het bondsbureau
12
Baggeren voor een gezonde sloot
16
Dichter op de tuin
18
U heeft schade en dan...
21
Op weg naar de Volkstuin
22
De Mariahofkertuin
24
Verslag 108e Bondsvergadering
31
2 jaar Natuurlijk Tuinieren op de Eendracht
34
Beter wonen en leven voor dieren
36
Verhalen uit de moestuin
Marianne Croes
Volgende uitgave Kopij inleveren vóór 21 september 2015
38 Puzzel 39
Het Floralaantje
Spreekuur bondskantoor Maandelijks houdt het Bondsbestuur spreekuur. De momenten en tijden waarop dit plaatsvindt zijn afhankelijk van de beschikbaarheid van de Bondsbestuurders. Indien één van de leden of besturen van de tuinparken het Bondsbestuur wil spreken dan moet daarvoor een afspraak worden gemaakt. Uiteraard proberen wij deze afspraken zoveel mogelijk te plannen op één dagdeel in die maand. Wij verzoeken iedereen die een afspraak wil maken dit voor de eerste woensdag van iedere maand kenbaar te maken. In overleg met het Bondsbestuur en diegenen die een gesprek hebben aangevraagd zal dan een datum en tijd in die maand worden gepland. Het bondskantoor is te bereiken met buslijn 33 vanaf het Centraal Station, uitstappen bij de eindhalte aan de Volendammerweg in Amsterdam-Noord.
Zomer 2015
3
(advertenties)
4
Zomer 2015
Van de vice-Voorzitter Dit moet me toch even van het hart: Nog geen handvol leden vond het blijkbaar nodig om, buiten ieders medeweten om, bewust tendentieuze berichtgeving te genereren over de btw. U heeft het allen kunnen lezen in o.a. De Telegraaf. Het laat zien hoe kwetsbaar wij zijn. En daarmee is ook het belang om samen sterk te staan weer bewezen. Inhoudelijk lijkt het een storm in een glas water. De schade die is veroorzaakt kan echter groot zijn. Ik vind dat buitengewoon ernstig. Niemand is verplicht lid te zijn van onze vereniging. Je kiest daar zelf voor. En dat is heel erg leuk. Als zaken je niet bevallen, dan maak je die bespreekbaar in je afdeling of bij de bond. Wil je dat democratische spoor niet volgen of zie je onze regels of vereniging niet zitten, hoepel dan gewoon op. Val onze vele vrijwilligers niet lastig en zeg het lidmaatschap op. Er staan 3.000 wel enthousiaste aspiranten te wachten om je plek in te nemen.
Oproep
h
Het bondsbestuur is gelukkig ook bezig met zaken die energie geven. Er wordt gewerkt aan vernieuwing van de contacten met de overheid. Zowel ambtelijk als bestuurlijk. Dat is belangrijk om de beschikbaarheid van volkstuinparken te bewaken en goed te borgen. Er is een PR-commissie opgericht. Die commissie is inmiddels hard aan de slag. En dat allemaal om ook in de toekomst van onze tuintjes te kunnen blijven genieten. Okke Peijters
7
Gevraagd: enthousiaste, betrokken, specialisten voor de volgende commissies: PR commissie
Tuchtcommissie
Deze commissie draagt zorgt voor de relatie tussen de bond en publieksgroepen waarmee de bond te maken heeft.
Als een lid handelingen verricht die strijdig zijn met de statuten, reglementen en/of besluiten van de Bond of de afdeling, dan kan het door de Tuchtcommissie worden geroyeerd. Royement geschiedt slechts na uitgebreid hoor en wederhoor. De mogelijkheden voor leden om een beroep op de commissie te doen, de bevoegdheden van de commissie en de te volgen procedures zijn vastgelegd in het Tuchtreglement.
Financiele commissie Deze commissie adviseert bondsbestuur en de afdelingsbesturen met betrekking tot de financiële administratie en bemiddelt daar waar penningmeesters of besturen problemen daarmee hebben. In incidentele gevallen kan en zal de Financiële Commissie de administratie van een afdeling overnemen.
Zomer 2015
5
(advertenties)
hermans blokhuizen persoonlijk advies en kwaliteit voor een betaalbare prijs • Stapelbare Noord Europese wandbalken in diverse diktes vanaf 50mm • Draaikiep-ramen met isolatieglas • Vele opties mogelijk zoals: • Impregneren • Montage • Dakisolatie • Dakpanprofielplaten • Ook standaard schuurtje van 200x300cm • Maatwerk geen probleem • Eigen import Al vele jaren dé leverancier van blokhutten op de Amsterdamse Volkstuinen.
Hoterdam
-- De Specialist voor Houtkachels in
De Houtkachel Specialist voor– Tuinhuizen Tuinhuizen
www.hermansblokhuizen.nl
[email protected] tel; 0653 200 937
Sayil Opzet-Oven € 75,-
Prity Mini € 195,-
Houtkachel-Amsterdam is de specialist op het gebied van houtkachels voor tuinhuizen. Wij adviseren u graag over de correcte aanleg en kunnen alle benodigdheden (van kachelpijpen tot dakdoorvoersystemen) leveren. Kom eens langs of kijk op onze website:
www.houtkachel-amsterdam.nl , Altijd meer dan 60 soorten kachels op voorraad !! Houtkachel Amsterdam BV Adres: Doblijn 7 (naast Tuinpark de Groote Braak) Telefoon : 020 4893547 Email: info@houtkachel- amsterdam.nl Open: ma – vr 8.00 – 18.00 uur, za 9.00 – 17.00 uur
Onder de naam Pijpuniverseel verkopen wij kunststof waterleidingen en fittingen. Geef koperdieven geen Kans !! Wij verkopen flexibele 5-laags pijpen. (Unipipe en eigen merk) Zeer makkelijk te verwerken in krappe ruimtes. Je buigt de pijp in een vorm en deze blijft zo zitten. Ook makkelijk te koppelen aan de kranen. 100 meter 16mm Pex-al-Pex pijp vanaf € 99,Kijk op www.pijpuniverseel.nl voor meer info
Houtkachel-Amsterdam is de Grootste en Goedkoopste aanbieder van Prity Houtkachels in Nederland
6
Zomer 2015
Mededelingen van het Bestuur
Petgd
Allereerst wil het bestuur aangeven erg blij te zijn met de toetreding van Maarten Kox als bestuurder bij de Bond . Maarten zal de rol van secretaris gaan invullen. Daarmee is het Bondsbestuur weer op sterkte.
BTW Afgelopen kwartaal heeft in hoge mate in het teken gestaan van de publicatie in de Telegraaf mbt de BTW en alle hectiek en commotie die daaruit voortvloeit. Het feit dat deze situatie is ontstaan vanuit eigenmachtig optreden van, naar het zich nu laat aanzien, één tuin lid is uitermate vervelend. Inmiddels zijn er tegen dit tuin lid de nodige stappen ondernomen. Verder heeft het bondsbestuur een constructief gesprek gehad met de Belastingdienst en heeft de Belastingdienst het verzoek neergelegd bij de Bond om een zienswijze in te dienen mbt het BTW vraagstuk. Dat is inmiddels gebeurd en wij zijn in afwachting van de reactie van de Belastingdienst. Het verhaal dat er sprake zou zijn van een miljoenen claim is uit de lucht gegrepen en helaas door de Telegraaf klakkeloos overgenomen, met alle onrust van dien.
Tuinpark Kweeklust
Op tuinpark Kweeklust is er op dit moment geen bestuur. Het zittende bestuur is demissionair. In afwachting van de ledenvergadering waarin een nieuw bestuur moet worden gekozen worden een aantal taken nu ingevuld door het Bondsbestuur.
Nieuwe Medewerker Het Bondsbestuur is blij met een nieuwe financiële medewerkster op de boekhouding. Haar naam is Irene Wibier en zij zal zich zelf voorstellen in deze Vroegop.
Opzeggingen lidmaatschap Ook afgelopen periode is er door het bondsbestuur gesproken met tuinders al dan niet op verzoek van een afdeling. Aanleiding zijn veelal problemen die er zijn met een tuinder, je moet dan denken aan achterstallig onderhoud van de tuin, betalingen die niet worden gedaan of tuinders die zich niet houden aan de statuten en reglementen. In een enkel geval resulteerde dit in het opzeggen van het lidmaatschap van die tuinder.
Airbnb
Bijen
Via een Tuinpark ontvingen wij een melding dat een tuinder van de Bond zijn tuin aanbood via Airbnb. Controle op Airbnb bevestigde inderdaad dat dit zo was. Zoals in onze statuten en reglementen is opgenomen is het niet toegestaan de tuin aan derden te verhuren. Dit is in strijd met de afspraken die wij met onze verhuurder hebben gemaakt. Wij hebben een aangetekende brief aan het betreffende tuinlid gestuurd met daarin aangegeven dat indien deze niet binnen twee dagen zijn tuin van de site zou afhalen en alle boekingen zou hebben geannuleerd wij het lidmaatschap met hem zouden opzeggen. De betreffende tuinder heeft dit gelukkig gedaan. Inmiddels heeft deze tuinder zijn tuin opgezegd en heeft het afdelingsbestuur de tuin ter verkoop aangeboden.
Het Bondsbestuur wordt steeds vaker geconfronteerd met vragen over bijen op de tuinparken. In het kader van natuurlijk tuinieren staat het bondsbestuur positief tegenover het plaatsen van bijenkasten op een Tuinpark. Echter uitgangspunt zal altijd blijven dat het houden van bijen op het Tuinpark nimmer mag leiden tot overlast voor de andere tuinders op het park. Ook moet er altijd toestemming zijn van het afdelingsbestuur van het betreffende Tuinpark. Het afdelingsbestuur zal dan ook altijd rekening moeten houden met de belangen van de andere tuinders op het park.
Zomer 2015
7
Open Tuinkunstdag op Tuinpark
Kweeklust en Tuinwijck
Zon en een spatje regen wisselden elkaar af op de tweede Open TuinKunstdag van Kweeklust en Tuinwijck op zondag 21 juni. Veel tuinders stelden hun tuin open met kunstwerken en eigen producten. De voorzitter van Tuinwijck, Wil Jansen, hield een enthousiast welkomstpraatje en daarmee was de dag geopend voor de bezoekers. Op Tuinwijck hadden ongeveer 30 tuinders hun tuinen opengesteld. Op veel van die tuinen was niet alleen hun tuin te bewonderen, er werd ook kunst tentoongesteld. Vaak van en door de tuinder zelf, soms ook van een bevriende kunstenaar. Op andere tuinen werd muziek gemaakt en er waren diverse workshops. Tuinders boden hun gasten soms wat te drinken of een klein hapje aan.
8
Tekst en foto’s: Aad Doorduijn, Ineke Verweij, Jürgen Vijfschaft, Kees Keijser
Zomer 2015
Ook in kantine vonden activiteiten plaats, er werd de film Mother Earth Breathing: Garden van een tuinster vertoond, waarbij de invloeden van de seizoenen op het tuinleven heel sfeervol in beeld waren gebracht. Er was een boekenstalletje van boekhandel Over het Water uit Noord met alles over tuinieren en de stadsecoloog van Amsterdam-Noord, Fred Haaijen, gaf een presentatie over de ijsvogel gevolgd door een rondleiding langs plaatsen waar deze prachtige vogel zich zou kunnen nestelen. De broeikas was de hele dag geopend en verkocht weer tegen heel lage prijzen hun eigen gekweekte plantjes. Op Kweeklust werd door jong en oud geschaakt en jeu-deboules gespeeld. Kinderen maakten een puzzeltocht en tuinders boden hun plantjes te koop aan.
In de loop van middag klaarde het weer gelukkig op, het werd zelfs zonnig en de tuinpaden werd steeds meer bewandeld door geïnteresseerde bezoekers. De afsluiting op het terras van Kweeklust werd druk bezocht en het Zangkoor Kweeklust zong er lustig op los.” Toch hebben we voor de volgende Tuinkunstdag de zon alvast maar voor de hele dag besteld. En de organisators van Tuinwijck en Kweeklust blijven ook dan samenwerken, want immers: een goede buur is beter dan een verre vriend!
Zomer 2015
9
Een stukje nostalgie verdwenen Tot onze grote spijt werd het de afgelopen maanden duidelijk dat het herstel van Brian niet meer volledig zal zijn en dat zijn ziektebeeld voor hem langdurige gevolgen heeft. Dit betekent ondermeer dat Brian zijn werkzaamheden in de drukkerij niet meer zal kunnen hervatten. Met deze wetenschap, het aflopen van het contract voor de drukstraat en de enorme snelle ontwikkelingen op internet heeft er toe geleid dat wij hebben besloten de drukkerij op te heffen. Het is niet meer rendabel om tegen de lage prijzen van het drukwerk dat op internet word aangeboden op te boksen. Hiermee gaat een stukje nostalgie van de Bond van Volkstuinders verloren. Uiteraard hebben wij er hard aan gewerkt om een goed en betaalbaar alternatief aan onze afdelingen aan te bieden bij de firma Editoo. De meeste parken hebben inmiddels een informatie avond bijgewoond en gaan met dit alternatief aan het werk. De drukkerij is inmiddels omgetoverd in een kantoor waar het bestuur en de medewerkers van het bondsbureau zich ook prima thuis voelen. Wij willen Brian nog alle sterkte toewensen met het verdere verloop van zijn ziektebeeld en zullen hem erg missen als boegbeeld van de drukkerij.
Even voorstellen
10
Zomer 2015
S
Mijn naam is Irene Wibier en ik woon sinds 4 jaar in Almere. Ik ben getrouwd en heb een zoon van 10 jaar. Sinds 1 juli 2015 ben ik werkzaam voor de Bond van Volkstuinders als financieel administratief medewerkster. Ik zal een groot deel van de dagelijkse administratie overnemen van Marianne Kraaij zodat zij zich kan gaan richten op de processen en verschillende projecten. Ik heb veel ervaring op administratief gebied bij verschillende bedrijven en ik hoop nu heel lang als constante factor bij de Bond van Volkstuinders aanwezig te zijn. Ik ben gek op de natuur en wat dat betreft is het natuurlijk heerlijk om op het Bondskantoor te werken, midden tussen twee volkstuinparken in!
Foto: Reinier Sierag
Inspecties speeltuinen
De afgelopen periode zijn de speeltuinen op verschillende tuinparken geïnspecteerd op veiligheid door een extern bedrijf dat gespecialiseerd is in speeltoestellen. Zij doen controles en geven ook cursussen omtrent het veilig spelen. Tijdens en na de inspecties zijn al wat kleine reparaties uitgevoerd zodat er weer wat veiliger
gespeeld kan worden. Gelukkig is er geen speeltuin die gesloten hoeft te worden i.v.m. onveiligheid. Uiteraard zijn we er nog niet. Op sommige tuinparken zullen er wel wat grotere reparaties nodig zijn door bijvoorbeeld houtrot etc. Uiteraard zal er na de reparatieronde weer geïnspecteerd worden en gaan we er vanuit dat er weer heel veilig gespeeld kan worden in de speeltuinen.
GRIND Collectieve prijs voor aankoop grind Na diverse vragen vanuit verschillende tuinparken te hebben ontvangen zijn wij op zoek gegaan naar een bedrijf waar wij collectief tegen een mooie prijs grind kunnen inkopen. Nancy en Marianne van het bondskantoor zijn op pad gegaan om zich goed te laten informeren over de diverse mogelijkheden. Dit was zeer leerzaam voor hun en uiteindelijk hebben zij mooie afspraken kunnen maken. Tevens heeft de bond vanuit de leverancier monsters van diverse grindsoorten gehad voor op het bondskantoor zodat iedereen die niet precies weet welk soort grind er nodig is op het park bij ons kan komen kijken en vergelijken. Inmiddels hebben een aantal parken al naar volle tevredenheid gebruik gemaakt van de leverancier waar wij heel blij mee zijn.
Het grind en/of zand is in meerdere soorten en maten te verkrijgen. Maar ook schelpen zijn te leveren. Veel is op voorraad leverbaar en kan snel bezorgd worden. Bij meerdere aanvragen van tuinparken kan het bondskantoor leveringen met elkaar combineren op één dag om de prijs van het vervoer zo gunstig mogelijk te maken. (dan hoeft er bijvoorbeeld maar één vrachtwagen te rijden en zijn de vervoerskosten te delen). Bestellingen grind kunnen per mail doorgegeven worden aan:
[email protected] Graag onder vermelding van de hoeveelheid, soort en wanneer het liefst geleverd. Het bondskantoor zorgt er dan voor de bestelling en de kosten zullen d.m.v. factuur aan het Tuinpark worden berekend.
Zomer 2015
11
Door: Bart Specken
Baggeren voor een gezonde sloot
g
De Tiendoornige stekelbaars is voor muggenlarven een gevaarlijke roofvis.
In de Vroegop van afgelopen winter heb ik een artikel geschreven over het verbeteren van de waterkwaliteit in en rond de volkstuinparken. De belangrijkste punten die daarin stonden, waren: • Zorg dat uw septic tank onderhouden wordt; • Breng niet meer mest op het land dan dat er geoogst wordt; • Vervang beschoeide oevers door glooiende oevers met oeverplanten; • Verwijder bomen en struiken die over het water hangen; • Breng sloten op de gewenste diepte door periodiek de bagger te verwijderen. In dit artikel zal ik iets meer vertellen over natuurlijke oevers en het baggeren.
Natuurlijke oevers In een schone sloot met rijk begroeide oevers zit enorm veel leven. Als het water helder is kunnen er planten groeien die zuurstof aan het water geven. Zuurstof is
12
Zomer 2015
nodig voor vissen, amfibieën en larven van libellen, waterkevers, watervlooien, etc. Planten en dieren in een sloot vormen met elkaar een evenwicht. Hoe meer verschillende dieren in een sloot voorkomen hoe beter het evenwicht.
Wanneer een sloot in evenwicht is, is de kans op stinkend water en muggen klein Bij natuurlijke oevers groeien oeverplanten in het water. Hierdoor ontstaan schuilplaatsen voor prooidieren, zoals watervlooien. Watervlooien eten kleine algen die in het water zweven en houden daardoor het water helder. Maar ze zijn ook een lekkernij voor veel vissen. Zonder natuurlijke oevers hebben watervlooien geen kans om te overleven. Ook andere waterdieren schuilen graag tussen de water- en oeverplanten. Andere dieren, zoals
j
\
[
G
?
`
>
Sloot met natuurlijke oevers.
waterslakken gebruiken oeverplanten om de algenlaag die er op zit af te schrapen. Hierdoor wordt voorkomen dat er dikke algenpaketten tussen de planten gaan groeien. Libellenlarven kruipen via oeverplanten uit het water om daarna te ontpoppen. Het is duidelijk dat als de oeverplanten ontbreken de libellen dan niet kunnen uitvliegen. Wanneer een sloot in evenwicht is, is de kans op overlast door stinkend water, ziektes en muggen klein. Veel muggensoorten kunnen in vies water overleven. Wanneer er een geen vissen in de sloot zwemmen kunnen ze in groten getale voorkomen, want ook muggenlarven worden graag door vissen, zoals stekelbaarsjes gegeten.
Baggeren Bagger is een laag van rottend materiaal, zoals algen, kroos of plantenresten dat veel zuurstof uit het water haalt. In sloten in en rond de parken ontstaan na enkele jaren baggerlagen op de bodem. Dat is een natuurlijk
Posthoornslak
Zomer 2015
13
5
O
g
proces en wanneer daar niets aan wordt gedaan, zal een sloot dichtslibben en verlanden. Op een dikke baggerlaag willen water- en oeverplanten niet groeien. De bodem is zuurstofloos en vaak bevat het te hoge concentraties aan sulfide, wat giftig is voor planten. Een baggerlaag groeit sneller wanneer er meer voedingstoffen in het water zitten, bijvoorbeeld doordat in de winter kroos en algen naar de bodem zakken. Ook bomen en struiken die dicht bij de sloten staan, zorgen jaarlijks voor een deel van de bagger doordat bladeren in de sloot terechtkomen. Een ander nadeel van een dikke baggerlaag is dat het water vaak ondiep is. Ondiep water warmt snel op, waardoor er veel voedingstoffen en weinig zuurstof in kan zitten. Ook voor vissen is ondiep water niet gunstig. Het is daarom van groot belang dat sloten op diepte worden gehouden door bijvoorbeeld eens in de drie jaar de baggerlaag te verwijderen. Een diepte van 50 cm is goed. Mocht u meer willen weten over schoon water of natuur in sloten, dan kunt u een email sturen naar bart.
[email protected].
Dichtgeslibde sloot, zonder waterleven.
14
Zomer 2015
Een Groene glazenmaker is net ontpopt. Het lege larvehuidje zit boven en blijft achter.
(advertenties)
Olivers Tuinhulp natuurlijk!
Hovenier voor tuinaanleg, advies en tuinonderhoud. Gespecialiseerd in natuurrijke tuinen!
Bel gerust voor meer informatie en een vrijblijfende afspraak!
Oliver Franke
06–42740574
[email protected]
www.oliverstuinhulp.nl Zomer 2015
15
dichter op de tuin
Tekst: Dominique Engers Foto’s: Marianne Croes
WORKSHOPS
AL HET GOEDE KOMT IN DRIEEN MAAR WORKSHOPS WAREN ER WEL ZÈS WE GINGEN SOEPEL DOOR DE KNIEEN BIJ COMPOSTEER- EN BODEMLES. WE LEERDEN MOESTUINIEREN, SNOEIEN EN IEDEREEN WAS ZEER GEBOEID EN HET PUBLIEK? DAT BLIJFT MAAR GROEIEN DAT WORDT DOOR NIEMAND TERUGGESNOEID.
HANDJES
ZE DUIKEN OVERAL OP, DIE HANDJES DIE OOK SAMEN OP ONS LOGO STAAN OP FOTO’S EN IN DWARSVERBANDJES WAT GOED OM ZE INEEN TE SLAAN.
16
Zomer 2015
PLANTEN EN ZADEN RUILMARKT
WIE ZAT ZAAD HAD VAN DE WINDE VAN LATHYRUS EEN MOOIE STEK? DIE WIST DE RUILMARKT WEL TE VINDEN MELDDE ZICH OP DE GOEIE PLEK. DE KRUIWAGEN WEER VOLGELADEN AL VOOR DE DERDE KEER ERHEEN EN DE UITKOMST LAAT ZICH RADEN: VOLDOENDE ZAAD VOOR IEDEREEN!
ONTSPANNING
ALS ALLES BLOEIT EN ALLES GROEIT DE HELE TUIN OP ORDE MAG ER, VOLDAAN MAAR OOK VERMOEID EEN BANK GEVONDEN WORDEN. NA SCHEPPEN, SJOUWEN EN NOG MEER NA PLOETEREN EN ZUCHTEN ZET MEN ZICH DAN TEVREDEN NEER PLUKT BLIJ EN TROTS DE VRUCHTEN.
Zomer 2015
17
U heeft schade, en dan…
De meeste tuinders zijn verzekerd via de collectieve verzekering bij verzekeringsmakelaar Aon. U dient de schade zo snel mogelijk na het ontstaan te melden bij uw tuinpark.
Wat te doen bij brand: Indien er brandschade is ontstaan dient u de schade zo snel mogelijk, uiterlijk de eerst volgende werkdag te melden bij Expertisebureau Lengkeek via telefoonnummer 020-6908281 of via email
[email protected] Ook dient de Bond van Volkstuinders hiervan op de hoogte gesteld te worden via een email bericht aan:
[email protected] Na ontvangst van de schademelding neemt de expert van Lengkeek contact met u op om een afspraak te maken om de schade ter plaatste te beoordelen en vast te stellen. Naar aanleiding van het bezoek maakt de expert een rapport op. Dit rapport wordt doorgestuurd aan Aon die voor verdere afwikkeling zorgdraagt. Indien een tuinhuis onherstelbaar beschadigd is, wordt bij de schadevaststelling uitgegaan van de getaxeerde waarde van het tuinhuis. Dit gebeurt alleen als het tuinhuis in de afgelopen 9 jaar is getaxeerd en het taxatierapport is verwerkt in de polis. Mocht dit niet het geval zijn, is er geen zekerheid omtrent de hoogte van de uitkering. De eventuele uitkering van de schade loopt via de penningmeester van het tuinpark in twee fases: • Het 1e deel dat wordt uitgekeerd behelst de schade aan de inboedel (met een maximum van het verzekerd
18
Zomer 2015
bedrag), de opruimingskosten + tuinherstel (maximaal 10% van het verzekerde bedrag) en de verkoopwaarde van het tuinhuis. • Het 2e deel behelst de schade aan het tuinhuis betreffende het verschil tussen de getaxeerde waarde en de herbouwwaarde alsmede de al uitgekeerde schade gebaseerd op de verkoopwaarde. Dit bedrag wordt uitgekeerd nadat er is aangetoond dat er herbouwd zal worden door middel van een getekende offerte/foto’s/ facturen/bonnen gerelateerd aan de herbouw. Er zal een herbouwcontrole plaatsvinden door expertisebureau Lengkeek. Zodra de bedragen zijn goedgekeurd door de verzekeraar worden deze overgemaakt naar de Bond van Volkstuinders die voor verdere afwikkeling zorgdragen. De herbouwwaarde wordt uitgekeerd nadat aangetoond is dat er herbouwd zal worden. Tevens mogen eventuele openstaande posten van de tuinder hiermee verrekend worden.
Voorbeeld van een schade: Het tuinhuis van mevrouw Radijs wordt door een brand geheel verwoest. De expert ontvangt de melding en brengt een bezoek aan het tuinpark om de schade op te nemen en zich een indruk van de schadeoorzaak op te doen. Daarnaast heeft hij een gesprek met mevrouw Radijs. Aan de hand van de informatie blijkt dat het tuinhuis korter dan 9 jaar geleden is getaxeerd en verzekerd is voor een getaxeerde herbouwwaarde van € 15.000,00. De inboedel is voor € 4.000,00 verzekerd, niet zijnde getaxeerd. De expert zal mevrouw Radijs vragen of zij van plan is om tot herbouw van het tuinhuis over te gaan. Als het antwoord daarop bevestigend is, dan zal de expert
z
R
-
zijn expertiserapport opmaken en zal de schade, als er sprake is van een gedekt evenement, worden uitgekeerd (op vertoon van facturen/bonnen/getekende offerte), zodat zij kan overgaan tot de bouw van een vervangend tuinhuis. Mevrouw Radijs ontvangt de volgende vergoeding van de verzekering: de schade aan het tuinhuis tot maximaal de verzekerde som op basis van taxatie zijnde € 15.000,00, aangevuld met de schade aan de inboedel tot maximaal de verzekerde som van € 4.000,00, plus een bedrag aan opruimingskosten en tuinherstel. Alle bedragen worden door de expert vastgesteld.
Wat te doen bij inbraak: In geval van inbraak-, diefstal- of vandalisme schade moet er aangifte gedaan zijn bij de politie en moet er een proces verbaal overlegd kunnen worden. Tevens moet het afdelingsbestuur op de hoogte gesteld worden. De schade dient gemeld te worden via een schademeldingsformulier (te downloaden op de website). Dit formulier dient u in te vullen en te laten ondertekenen door iemand van het afdelingsbestuur. Deze kijkt of het formulier volledig is ingevuld en tekent voor gezien. Vervolgens wordt het formulier ingestuurd naar Lengkeek via de mail tuinhuisschade@lengkeek. nl per post. Lengkeek bepaalt of er een expert langskomt om de schade op te nemen of dat tele-expertise voldoende is, waarna een expertiserapport wordt opgesteld dat wordt gezonden aan Aon. De schade wordt hierna door Aon afgewikkeld.
schade dient gemeld te worden via een schademeldingsformulier Aon keert na akkoord van de verzekeraar de schade uit aan de penningmeester van de desbetreffende tuinpark. Deze stort het bedrag na ontvangst door aan de individuele tuinder, mogelijk onder aftrek van eventuele nog openstaande posten. Rijwielen, sieraden, laptops, tabletcomputers, mobiele telefoons en geld- en/of geldswaardige papieren zijn
H
3
uitgesloten van de verzekering. Zo ook overige niet genoemde zaken welke niet gerekend kunnen worden tot de inboedel van een tuinhuis. Zonnepanelen en schotelantennes zijn geheel uitgesloten gedurende de wintermaanden, tenzij er winterbewoning op de tuin is (geregistreerd bij de Bond van Volkstuinders en in de polis). In dat geval is het mogelijk een extra dekking op te nemen. Tevens uitgesloten tijdens de wintermaanden zijn beelden geluidsapparatuur. De dekking van elektrisch- en accuhandgereedschap is beperkt gedekt tot maximaal 10% van het voor inbraak en vandalisme verzekerde premier risque bedrag. Inbraakschade wordt over het gehele jaar alleen vergoed als er sporen van braak zijn. Diefstal van inboedel zonder sporen van braak is niet gedekt. Het bezit van de als ontvreemde opgegeven zaken moet worden aangetoond. Het eigen risico bij kappen/snoeien van bomen, diefstalschade en inbraakschade bedraagt € 45,00 per gebeurtenis per tuinhuis.
Glasschades Wanneer u een glasschade heeft dient dit gemeld worden aan Service Glasherstel het telefoonnummer
0229-276554. Een glasherstelbedrijf komt de glasschade repareren en handelt dit rechtstreeks af met Aon. Declaraties op andere wijze worden niet geaccepteerd. Uitgesloten is onder andere schade veroorzaakt door verbouwing of verzakking van het gebouw, door of gedurende verplaatsing, verandering, bewerking of versiering van het glas, door verandering van lijsten of gebrek aan onderhoud daarvan. Tevens is niet verzekerd geëtst, gebogen, gebrandschilderd en geslepen en/of op andere wijze versierd glas. Om voor vergoeding van een schade in aanmerking te komen, moet de schade het gevolg zijn van een onzeker voorval, waartegen de verzekering dekking biedt. Het Nederlands Burgerlijk Wetboek omschrijft de verplichting van de verzekerde en verzekeraar bij een schade en bij het voorkomen daarvan. Het recht op uitkering vervalt in ieder geval indien de verzekeringnemer haar verplichting niet nakomt met de opzet de verzekeraar te misleiden.
Zomer 2015
19
l
±
|
Hertaxatie In het najaar van 2014 zijn alle tuinhuizen (met uitzondering van de reeds getaxeerde tuinhuizen) opnieuw getaxeerd. Ook zijn er mensen die er bewust voor hebben gekozen het tuinhuis niet te laten taxeren. Alle individuele tuinders hebben via hun afdelingsbestuur een taxatierapport ontvangen. Deze taxatie is 9 jaar geldig. Iedere 3 jaar wordt deze waarde geïndexeerd en zolang er geen ingrijpende veranderingen worden aangebracht hoeft er geen taxatie plaats te vinden. Deze taxatie is gebaseerd op de herbouwwaarde van het tuinhuis. Indien men er voor heeft gekozen om het tuinhuis niet te laten taxeren of de taxatie al verlopen is (ouder is dan 9 jaar) ontstaat er de situatie van een open polis. Dit houdt in dat bij schade de werkelijke huidige herbouwwaarde wordt vastgesteld. Er is dan een reëel risico dat er een lager bedrag wordt uitgekeerd dan wat de individuele tuinder had verwacht. Wij adviseren iedereen om het tuinhuis te laten taxeren. U kunt altijd gebruik maken van de jaarlijkse taxatieronde.
t
C
Het ophogen van de verzekerde waarde zonder taxatie heeft geen zin, omdat bij schade altijd wordt uitgegaan van het taxatierapport. Als er een nieuw tuinhuis geplaatst wordt, er aangebouwd is of er andere waarde verhogende factoren bijgekomen zijn (bv. keuken of een duurdere soort dakbedekking) is het aan te raden het tuinhuis opnieuw te laten taxeren. Indien de verandering is aan te tonen met bonnen of facturen is het langskomen van een taxateur waarschijnlijk niet nodig, maar kan er een hertaxatie plaats vinden op basis van deze gegevens. Ieder jaar in september organiseert de bond een hertaxatie ronde waarvoor de tuinder zich kan aanmelden en voor € 25,00 zijn huisje kan laten taxeren. Aanmeldingen hiervoor kunnen via het afdelingsbestuur of via de Bond van Volkstuinders. In beide gevallen moet de aanmelding uiterlijk 15 augustus bij de bond zijn binnengekomen. In andere gevallen kost een taxatie € 75,00. Aan een tussentijdse wijziging van de verzekerde waarde op basis van bonnen zijn kosten verbonden.
Cursus tuinieren voor beginners dinsdag 15 september
start de afdeling Amsterdam van Groei en Bloei een cursus tuinieren voor beginners.
Op
De cursus voor beginners is bedoeld om je op weg te helpen om de tijd die je besteedt aan tuinieren doeltreffender te maken en meer plezier in het eindresultaat te hebben. De cursus bestaat uit 10 lessen, waarvan 9 op dinsdagavond en een praktijkochtend op een zaterdag, Data : 15, 22 en 29 september, 6, 13, en 27 oktober, 3, 10 en 17 november. Plaats : Wellant College “Linnaeus”, Archimedesplantsoen 87, 1098 JZ Amsterdam.
Aanmelding en betaling. Aanmelden voor deze cursus bij Jettie van der Elsken, telefonisch 020-6942075 of per mail:
[email protected] of bij Joke Michels, telefonisch 020-6106715 of per mail:
[email protected]
Kosten voor Groei & Bloei-leden: € 100,00, voor niet leden: € 140,00. Het verschuldigde bedrag kunt u overmaken naar bankrekening 4517070 t.n.v. AVTP o.v.v. Cursus tuinieren voor beginners, naam en (eventueel) lidnummer G&B.
Cursus bloemschikken voor beginners en gevorderden
Geïnterresseerden in bloemvormgeving, die onder deskundige leiding een eigentijds werkstuk willen maken, kunnen zich hier voor opgeven. De cursus staat o.l.v. Baro Schmitz, docent aan het Wellant College.
Plaats : Tijd : Data :
Wellantcollege vestiging Linnaeus, Archimedesplantsoen 87, 1098 JZ Amsterdam. Dinsdagavond 19.30 – 21.30 uur 15, 22 en 29 sept, 6, 10 en 27 oktober
Nadere informatie kunt u vinden op de website van Groei en Bloei, afd. Amsterdam. www.amsterdam.groei.nl 20
Zomer 2015
Door: Mascha Mooy Foto: Marianne Croes
De weg naar de volkstuin...
Laat ik beginnen met mijzelf te introduceren. Mijn naam is Mascha Mooy, 36 jaar, woonachtig in Bos en Lommer en mede-eigenaar van coachingsbedrijf Bye Bye Burnout. Sinds afgelopen juni ben ik nieuw in de redactie van de Vroegop en zal ik jullie deelgenoot maken in deze column hoe ik uiteindelijk aan een volkstuin ga komen en wat daar allemaal bij komt kijken.
uit het verleden maar ook omdat ik op die manier dus meer te weten kon komen over wat er nou eigenlijk bij een volkstuin komt kijken.
Vorig jaar heb ik mij als aspirant lid ingeschreven bij de Bond en me ingeschreven bij de tuin van mijn voorkeur in Westerpark. Er werd mij verteld dat het ongeveer 8 jaar ging duren voordat ik aan de beurt zou zijn voor mijn eigen volkstuin.
Ik bevind mij nu in de fase dat ik binnenkort al die tuinen ga bezoeken om te kijken of er een tuin bij zit die mij aanspreekt. Is dat het geval, dan ga ik mij hier inschrijven en dus ook op deze wachtlijst terecht komen.
Ik uiteraard meteen gedesillusioneerd naar buiten en niet wetende wat te doen. 8 jaar?! Dat is echt superlang!!! Er werd mij nog wel geadviseerd om actief vrijwilliger te worden bij de Bond en de tuin van mijn voorkeur om op die manier dichter bij het vuur te zitten en als eerste op de hoogte te zijn van eventuele vrije plekken op de tuin. Een paar maanden later werden er redactieleden gevraagd om de Vroegop nieuw leven in te blazen en dit leek mij direct al geweldig, deels door een werkervaring
Hier werd mij op de eerste vergadering direct al verteld dat er niet bij alle tuinen zo’n lange wachtlijst is en er dus rondom Westerpark nog meer tuinen zijn met een kortere wachttijd.
Als leek wist ik totaal niet dat er iets dergelijks speelde bij Volkstuinen, maar ik bekijk het allemaal positief. Het lijkt mij nog steeds helemaal fantastisch een eigen volkstuin en ik heb nu mooi de tijd om stap voor stap mij te oriënteren en voor te bereiden. Ik heb er zin in om jullie deelgenoot te maken van mijn reis: “De weg naar de volkstuin…” Mochten jullie nog tips voor mij hebben, dan ben ik bereikbaar op
[email protected]
Zomer 2015
21
Tekst en fotos: Bert Kuit
x
De Maria Hofkertuin
Tijdens de openstelling van de Maria Hofkertuin, op tuinpark Dijkzicht op zondag 12 juli, liet Frieda Snel mij eerst het tuinontwerp zien. Ik zag door naar de zichtlijnen te kijken, dat er twee tuinen in elkaar over liepen. Een tuin heeft de Bond van Volkstuinders in samenwerking met het tuinpark bijgedragen en de andere kwam in handen van Tineke die de tuin sinds de dood van Maria beheert. Maria Hofkers aquarellen en haar tuindagboeken zijn wereld beroemd Haar volkstuin was een constante inspiratie bron voor haar. Sinds 1949 maakte zij jaarboeken met tekeningen, aquarellen en prachtig gekalligrafeerde teksten. Niet alleen vanuit haar tuin maakte zij haar kunstwerkjes, ook rivierlandschappen, stadsgezichten en interieurs zette zij prachtig neer in haar jaarboeken. Maria Hofker bouwde haar bedoelde dagverblijf waar ze kon schuilen voor regen en kou. Haar theeservies paste op de tafel voor het raam, links en rechts een stoel en een makkelijke rieten stoel vóór de tafel om uit te kunnen kijken over de tuin. De klompen onder de stoel en haar tuingereedschap stond in de hoek.Tweeënhalve meter in het vierkant vond zij voldoende voor haar tuinhuis, want het huisje mocht niet teveel grond in beslag nemen vond ze. Het tuinhuis is met zorg ontworpen rond het 18de
22
Zomer 2015
eeuwse raam van 16 ruitjes, afkomstig van de sloop. Op het dak liggen dakpannen afkomstig van een afgebroken boerenschuur. Een mand aan de zoldering en een zaag tegen de muur. Zo beschrijft zij haar huisje in 1983. In de buurtuin stond haar kruiwagen in het schuurtje samen met zakken mest en een rol gaas.
Distels, Sedum schermbloemen of Japanse anemonen zijn er altijd om naar te kijken of te tekenen. Maria beschrijft dat het ondenkbaar zou zijn om een tuin te hebben zonder vingerhoedskruid, dille, toortsen, papavers, teunisbloemen, distels en viooltjes, die overal opkomen en kunnen blijven staan waar ze net nodig zijn. In haar tuin zijn voornamelijk vaste planten maar de éénen tweejarigen kunnen er nooit bij gemist worden. Want of het nu distels, Sedum schermbloemen of Japanse anemonen zijn, ze zijn er altijd om naar te kijken of te tekenen. Verder schrijft ze over de witte Magnolea dat deze met voorbedachten rade direct midden voor het tuinhekje gezet was, net als op Balische woonerven er een muurtje staat net binnen de ingang. Boze geesten kunnen geen hoekje om, onbescheiden blikken ook niet. Dit monumentale tuinhuisje met kas is dankzij de hulp van vele vrijwilligers de laatste jaren opgeknapt. De
kas is helemaal vernieuwd net als de oude hekjes. Afgelopen jaar is de tuin, in samenwerking met Tineke, onder handen genomen. Frieda vertelde mij dat tijdens het opnieuw leggen van de stenen paadjes er zelfs marmeren tegels te voorschijn kwamen, die weer gebruikt werden in een lommerrijk terras. Het ziet er allemaal geweldig uit! Het bestuur zag op het congres van de AVVN dat in andere landen dit soort erfgoed gekoesterd wordt en dit is nu aanwezig op Dijkzicht. Ook in de toekomst zullen er open dagen worden gehouden
Posthoornslak
Zomer 2015
23
verslag van de bondsvergadering
Z C Verslag
F N M J H van de
108e Bondsvergadering
van de
BOND VAN VOLKSTUINDERS gehouden op zaterdag 13 juni 2015 op Tuinpark Buikslotermeer Appel In verband met afwezigheid van de vicevoorzitter, Okke Peijters, wordt de vergadering voorgezeten door algemeen bestuurder Shreyas de Jong. Zij verwelkomt alle afgevaardigden van de afdelingen en de leden van de AVVN.
Opening Alvorens de vergadering te openen verzoekt de plaatsvervangend vicevoorzitter de aanwezigen te gaan staan en een minuut stilte in acht te nemen ter nagedachtenis aan allen die de afgelopen periode zijn overleden. De plaatsvervangend vicevoorzitter begint met het voorlezen van een brief van de vicevoorzitter, Okke Peijters, die om gezondheidsredenen niet bij deze vergadering aanwezig kan zijn. In deze brief komt de vicevoorzitter terug op de hectische periode voor het Bondsbestuur en het Bondsbureau van de afgelopen weken. De leden maken zich zorgen over de berichten die in de media verschenen zijn over de BTW. De penningmeester zal hierop in de vergadering een toelichting geven. Tevens spreekt de vicevoorzitter zijn waardering uit over de manier waarop de afdelingen met deze berichtgeving zijn omgegaan. Het feit dat nog geen handvol leden tendentieuze mededelingen naar de media hebben gestuurd laat zien hoe kwetsbaar wij zijn. Het is belangrijk om in dit geval schouder aan schouder te staan. Niemand is verplicht lid te worden van deze vereniging. Leden die het niet eens zijn met de gang van zaken en dit niet op een democratische manier willen uiten kunnen beter opstappen, zo meldt de vicevoorzitter in zijn brief. De afgelopen periode heeft het bestuur veel aandacht moeten besteden aan het behandelen van dossiers
24
Zomer 2015
van de afdelingen. Hierdoor is vertraging ontstaan in de voortgang van een aantal zaken. Zijn verzoek is dan ook om zoveel mogelijk als afdeling de statuten en reglementen te volgen en zonodig te handhaven en zaken niet te lang te laten liggen maar aan te brengen bij de tuchtcommissie die speciaal door deze vergadering in het leven is geroepen. Het Bondsbestuur is in overleg getreden met overheden en heeft kennis gemaakt met het nieuwe bestuur van Hoogheemraadschap AGG. Er is advies gevraagd aan de afdeling Groen van de gemeente. Dit advies staat op de website. De vicevoorzitter wenst de aanwezigen een plezierig vergadering onder leiding van Shreyas de Jong en hoopt spoedig weer aanwezig te zijn. Vervolgens verklaart de plaatsvervangend vicevoorzitter de vergadering voor geopend.
Vaststellen notulen 107e Bondsvergadering Opmerkingen:
Els Knipscheer (Buikslotermeer). In de notulen staat vermeld dat de heer Kuit algemeen bestuurslid is. Zij dacht dat de heer Kuit groen bestuurslid was. De heer Kuit antwoordt dat hij algemeen bestuurder is en groenzaken doet. Lidy Beemster (Eigen Hof). In de vorige vergadering zijn door haar stukken ingebracht en nog nagestuurd. Zij informeert of deze zijn binnengekomen. Hierop wordt bevestigend geantwoord. Jolanda Kampman (Nut en Genoegen). Vraagt nogmaals aandacht voor het punt regio overleg. De plaatsvervangend vicevoorzitter meldt dat er in het Bondsbestuur overleg is geweest over de taakverdeling.
Z
X
C b c e
Het plan is om de regio overleggen weer te gaan opstarten. Dhr. Burleson (de Vijf Slagen) heeft in de vorige vergadering een vraag gesteld over het omgaan met machtigingen maar heeft hier nog geen antwoord op gehad. De plaatsvervangend vicevoorzitter antwoordt dat het Bondsbureau hier nog mee bezig is. De penningmeester neemt het woord en meldt dat er een aantal zaken in de afgelopen tijd is blijven liggen en zeker voor de machtigingen is meer tijd nodig voor goed en gedegen onderzoek. Het is het streven van het bestuur om op dit onderwerp in de vergadering van december uitgebreid terug te komen. Ans van Veen (De Groote Braak) heeft in de vorige vergadering verzocht om een advies over het aanpassen van de statuten en reglementen van de Bond naar aanleiding van het kiezen van een voorzitter. Zij heeft nog niets vernomen. Antwoord: Er komt een advies. De notulen worden vervolgens vastgesteld.
Ingekomen stukken Brief van De Groote Braak. De voorzitter komt uit het bestuur en wordt door het bestuur voorgedragen aan de algemene ledenvergadering. Verzoek is om goed aandacht aan dit punt te besteden. Commentaar van het bestuur: Iedereen kan zich beschikbaar stellen. Het is niet de bedoeling dat een zittend bestuur een soort ballotage commissie wordt voor nieuwe bestuursleden omdat dit niet democratisch is. Het staat ook duidelijk in de reglementen en de statuten. Het advies is om het zo te laten. Ans van Veen meldt dat dit niet is wat zij zijn tegengekomen in hun tuinpark en wilde dit op de agenda van deze vergadering zetten. Als er zulke ingrijpende veranderingen zijn in de statuten en reglementen moet dit in een aparte commissie naar voren worden gebracht.
Brief van Eigen Hof. Punt 1 gaat over bouwsels op de tuin. Dit punt zal worden doorgegeven aan de bouwcommissie. Punt 2 gaat over het verbod op de duizendknoop. Dit punt zal worden doorgegeven aan de tuincommissie. Brief van Ons Buiten. Zij pleiten ervoor dat op het Bondsbureau geen vaste krachten worden aangenomen maar dat er uitsluitend gewerkt wordt met tijdelijke krachten. Het Bondsbestuur komt hier bij agendapunt 14 op terug. Hans Krijger van Ons Buiten leest de brief voor van de voorzitter van Ons Buiten, Jan Pot. De penningmeester meldt dat er het laatste anderhalve jaar uitsluitend gewerkt is met ingehuurde krachten.
Het Bondsbestuur bepaalt hoe het Bondskantoor wordt ingericht. Het Bondsbestuur houdt rekening met de begroting die is afgesproken, maar het kan voorkomen dat er vaste krachten moeten worden aangetrokken. In voorkomende gevallen moet het Bondsbestuur ook de beleidsvrijheid krijgen die het volgens de statuten toekomt. De penningmeester stelt voor punt 14 hierbij af te ronden. Hans Krijger is van mening dat vaste krachten duurder zijn dan ingehuurde krachten. Op het Bondskantoor moet zoveel werk worden verzet dat het uiteindelijk niet alleen met tijdelijke krachten gedaan kan worden. Het is de nadrukkelijke wens van het Bondsbestuur om tot een goede organisatie te komen die er vooral voor moet zorgen dat afdelingsbesturen en afdelingscommissies goed en adequaat geholpen kunnen worden.
Mededelingen De penningmeester leest een verklaring voor van het Bondsbestuur naar aanleiding van de commotie die is ontstaan inzake de BTW. In deze verklaring betreurt het Bondsbestuur de ophef die is ontstaan na de publicatie van het artikel over de BTW in de Telegraaf. Deze publicatie is ontstaan doordat de kascommissie van Kweeklust buiten haar bevoegdheden is getreden. Er is absoluut geen sprake van een belastingaanslag van miljoenen en tuinders hoeven zich voor wat betreft hun tuin en hun huisje geen zorgen te maken. Er is geen reden tot paniek. De Bond heeft intussen een gesprek gehad met de belastingdienst en om standpuntbepaling gevraagd inzake het BTW verhaal. De BTW is een complexe materie en er zijn heel veel verschillende regelingen. Er is geen regeling voor de Bond van Volkstuinders en daar wordt nu naar gekeken. Het Bondsbestuur wacht het antwoord van de belastingdienst af en heeft intussen een expert in BTW zaken in de arm genomen. Zodra er uitsluitsel is van de belastingdienst zullen de afdelingsbesturen meteen worden geïnformeerd. Door deze toestand is een aantal andere zaken blijven liggen. De penningmeester wil iedereen bedanken die het bestuur in de afgelopen weken een hart onder de riem heeft gestoken en heeft meegeleefd. Op de vraag uit de vergadering aan wat voor termijn er gedacht moet worden antwoordt de penningmeester dat ook de belastingdienst zo snel mogelijk uitsluitsel wil geven. Ans van Veen informeert of het Bondsbestuur al met de belasting bezig was voordat dit gebeurde, waarop de penningmeester antwoordt dat de afspraak met de belastingdienst al gepland stond. Lieke Beijlsmit van Klein Dantzig vraagt of de
Zomer 2015
25
A
V
accountant van de Bond hierin nog een adviserende rol heeft gespeeld. De penningmeester meldt dat je voor deze kwestie een echte BTW specialist nodig hebt die onafhankelijk naar de materie kan kijken. De accountant gaat alleen over de Bond en niet over de tuinparken. Jolanda Kampman (Nut en Genoegen) refereert aan artikel 16 van de statuten van de Bond en de inhoud daarvan geeft geen aanleiding om na te denken over BTW heffing. De penningmeester kan er niets over zeggen en wacht de ontwikkelingen met de belastingdienst af. Wil Janssen (Tuinwijck) informeert naar de rol van de AVVN hierin. Het gaat misschien ook andere bonden aan. Is het verstandig om hierin samen te gaan? De penningmeester antwoordt dat op dit moment de Bond met haar tuinparken en bestuur wordt aangesproken. Uiteraard zal worden bekeken of dit ook consequenties heeft voor andere tuinparken. Wil Janssen vraagt of er gespecificeerd is om welke inkomsten het gaat. Antwoord: alles wat de Bond betreft wordt op dit moment meegenomen. Ans van Veen verzoekt om toch meer openheid. De tuinparken weten in feite nog van niets. De penningmeester gaat iedereen op de hoogte stellen als het gesprek met de belastingdienst geweest is. Een aantal mensen heeft zich beschikbaar gesteld om mee te werken in commissies. Er is een PR commissie ingesteld, Paula v.d. Pol en Aziem Sohrabkhan. De jubileumcommissie: Margo v.d. Wart, Lieke Beijlsmit, Frans Schiphorst heeft al één vergadering gehad. Els Knipscheer heeft zich vorig jaar opgegeven maar heeft niets meer gehoord. Zij wordt voor het volgende overleg uitgenodigd. Lucie Schothorst (Eigen Hof) meldt dat Hanna Biemoldt zich ook opgegeven had. Dit is niet bekend bij het bestuur. Adviseur van de vernieuwingsprocedures. B. Koppens. Er is een redactie gevormd voor de VROEGOP. 6 mensen hebben zich aangemeld en de eerste vergadering heeft plaatsgevonden. Voor de financiële commissie is nog versterking nodig evenals voor de PR commissie en de tuchtcommissie.
Jaarverslag Bondsbestuur 2014 Het verslag wordt vastgesteld. Financieel verslag Bondsbestuur over 2014 De penningmeester geeft de aanwezigen de gelegenheid om vragen te stellen. Lieke Beijlsmit (Klein Dantzig). Vraag over de
26
Zomer 2015
B
T
resultatenrekening. De rentebaten zijn gedaald. Heeft dit te maken met de overstap naar de Rabo? Antwoord: de huidige rentestand is ontzettend laag. Wij hebben gekeken naar een partner waar je goed mee overweg kunt. Op het Bondskantoor is geconstateerd dat er bij de ING vaak dingen mis gaan. Daarom is de Rabobank gevraagd te bekijken wat zij voor ons kan betekenen. De Rabobank kan een systeem leveren waardoor op het Bondskantoor, indien nodig, slagvaardig kan worden gereageerd. Wij kiezen voor een goed geoliede machine, ook als dat betekent dat we op dit moment bij de Rabo iets minder rente krijgen dan bij ING, maar dat kan over een half jaar weer anders zijn. De tweede vraag is: waarom wordt er geen “groene” bank genomen. Antwoord: dat is om dezelfde reden als waarom eerder voor Rabo gekozen is. Zodra er een mooi groen initiatief bij de Rabobank is zullen wij daar meteen op in gaan. Vraag over de bestemmingsreserve (is toelichting bij de balans). Klopt de optelling? Pag. 33. Lieke Beijlsmit (Klein Dantzig) komt op een ander bedrag uit. Ook mw. Miedema noemt een verschil op pag. 31. Er ontstaat wat onduidelijkheid over de optelling. Het verschil in de optelling zal worden nagekeken en er wordt door het bestuur op teruggekomen. In de notulen aangeven wat de juiste optelling is en dat meenemen bij de goedkeuring van het jaarverslag. Dhr. Burleson (de Vijf Slagen) informeert wat de consequentie hiervan is voor het accountantsverslag. Antwoord: Eerst uitzoeken of het bedrag in de balans niet klopt of dat er een fout in de optelling is gemaakt. Jolanda Kampman (Nut en Genoegen) merkt op dat de cijfers naar de accountant gaan die ze vervolgens nakijkt. Rekent de accountant het niet na? Antwoord: we gaan nakijken wat er precies is gebeurd. Wil Janssen (Tuinwijck) vraagt wat het verschil is tussen de onderhoudsbijdrage en de vergoeding van de afdelingen. Wanneer komt een afdeling in aanmerking voor een vergoeding? Antwoord: Van de onderhoudsbijdrage is het afgelopen half jaar een aantal dossiers afgerond. De penningmeester gaat uitzoeken hoe het met de vergoeding zit. Wil Kok (Sloterdijkermeer) vindt dat de vragen van te voren hadden moeten worden ingediend. Dan had het bestuur met duidelijkere antwoorden kunnen komen.
Verslag accountant Het verslag wordt vastgesteld onder voorbehoud van de wijzigingen die nog nagekeken moeten worden. Zodra blijkt dat er grote veranderingen zijn dan moet dit punt doorgeschoven worden naar de volgende vergadering. Als er uitsluitend sprake is van een telfout
L
U
waardoor er in de balans niets verandert dan kunnen we vaststellen dat het verslag wel goedgekeurd is. Dhr. Tuinman merkt op dat wanneer blijkt dat de accountant steken heeft laten vallen er wellicht gezocht moet worden naar een andere accountant.
Het vaststellen van de balans en de staat van baten en lasten over 2014. Hiervoor geldt hetzelfde als voor punt 8. Vaststelling kan pas plaatsvinden als de onduidelijkheden in de balans zijn opgelost.
Bestemming saldo Hierover zijn geen schriftelijke vragen ingediend. Dit punt wordt hiermee vastgesteld.
Bouw- en solidariteitsfonds. De penningmeester geeft een korte toelichting. Voorgesteld wordt de rente te verlagen van 5% naar 3%. De aanwezigen gaan hiermee akkoord waarmee dit punt wordt goedgekeurd. Het verlenen van decharge aan het Bondsbestuur. Er klinkt applaus. De aanwezigen gaan akkoord met het verlenen van decharge aan het bestuur.
Uitbreiding Bondsbestuur Maarten Kox heeft zich bereid verklaard het Bondsbestuur te komen versterken. Hij stelt zich in het kort voor. Maarten is tuinder op Ons Buiten vanaf 2002. In het dagelijks leven werkt hij als advocaat . Hij ondersteunt het bestuur al een tijd met juridische adviezen. Het Bondsbestuur heeft aangegeven dat er behoefte is aan juridische ondersteuning. Er moet een aantal zaken geregeld worden o.a. de tuchtcommissie moet nieuw leven worden ingeblazen. Daarnaast moeten er procedures worden opgesteld voor o.a. opzeggingen. Er is geen behoefte onder de aanwezigen om hierover te stemmen dus daarmee is Maarten Kox als lid van het Bondsbestuur benoemd.
PAUZE De plaatsvervangend vicevoorzitter verzoekt vragen voor de rondvraag schriftelijk in te dienen.
Voortgang vernieuwing en versterking Bond – ter vaststelling Het bestuur verzoekt een akkoord op de aanpak zoals beschreven in de toelichting van dit punt. Opmerkingen: Jolanda Kampman (Nut en Genoegen) had een
a
c
presentatie van het bestuur verwacht. Zij vraagt zich af of er niet heel veel punten zijn die nu naar voren gebracht worden, bijvoorbeeld het opzetten van een nieuwe ledenadministratie, juist omdat is vastgesteld dat de afdelingen steeds meer zelf gaan doen. Mocht hierover positief worden gestemd dan wil zij graag meer weten over de financiële kant, ook van de andere punten. De penningmeester legt het belang van een goede ledenadministratie uit. Er zijn op dit moment verschillende ledenadministraties in omloop waardoor er nog al eens wat mis gaat. Het bestuur wil een ledenadministratie die zowel door kantoor als door de tuinparken kan worden ingezien. Er zijn inmiddels 2 presentaties geweest van bedrijven die een compleet pakket aanbieden waarin ook de financiële administratie kan worden opgenomen. Een tuinpark is echter niet verplicht om aan het financiële gedeelte mee te doen. Daar kunnen zij voor kiezen. Marianne Kraaij is bezig de behoeften op de tuinparken te inventariseren. Jolanda Kampman (Nut en Genoegen) informeert naar de kosten van het pakket. De penningmeester legt uit dat er een grote reserve beschikbaar is voor ICT waaruit de kosten voor het nieuw aan te schaffen pakket kunnen worden betaald. Ons Buiten vraagt zich af of wij geen gebruik kunnen maken van de bevindingen van de AVVN met betrekking tot de ledenadministratie. De AVVN heeft ook een juridische afdeling waarvan de Bond misschien gebruik kan maken. De penningmeester antwoordt dat hierover inderdaad contact is geweest met de AVVN. Hieruit bleek dat de AVVN niet over een volledig pakket beschikt. Daarom is gekozen om met 2 andere bedrijven verder te gaan. Er is ook contact geweest met de juridische afdeling van de AVVN. De Bond had op korte termijn een BTWspecialist nodig en daar kon de AVVN niet in voorzien. Ans van Veen (De Groote Braak) verzoekt eveneens om meer duidelijkheid over de kosten. Voor wat betreft de nieuwe ledenadministratie is zij van mening dat de tuinparken ook hun wensen moeten kunnen aangeven. Lieke Beijlsmit (Klein Dantzig) merkt op dat de tuinparken aan het Bondsbestuur een mandaat hebben afgegeven om praktische zaken uit te werken. Er moet een bepaalde mate van vertrouwen in het bestuur zijn om dit te doen. Els Knipscheer (Buikslotermeer) heeft een vraag over het groen (punt 4). Er wordt gesproken over het aanstellen van een vaste kracht en zij informeert naar het takenpakket. Zij vreest dat er zaken door elkaar gaan lopen. Annemarie Gijzelaar legt uit wat de gedachte hierachter is. De voormalige beheerder is gestopt en het lijkt het Bondsbestuur nuttig voor zowel de tuinparken als het bondsbestuur zo iemand weer aan te gaan stellen. Het zijn alleen nog maar gedachten, er is nog geen definitief besluit over genomen.
Zomer 2015
27
p o c b De penningmeester meldt nog dat de nadruk van de beheerderstaak ligt op grote projecten, bijvoorbeeld het vervangen van een waterleiding. De bedoeling is dat de vrijwilligers professionele ondersteuning krijgen. Het is Els Knipscheer iets duidelijker geworden. Zij vindt nog dat we veel aandacht aan het verkrijgen van het keurmerk moeten besteden. Bert Kuit legt uit dat de gemeente eist dat we als tuinparken allemaal het keurmerk hebben. Uiteraard is de Bond voorstander van het verkrijgen van het keurmerk. Wil Janssen (Tuinwijck) stelt dat er op sommige tuinparken problemen zijn die op korte termijn moeten worden opgelost zoals verpaupering. We moeten de bestaande situatie niet uit het oog verliezen. Maarten Kox beschouwt dit als een van zijn taken. Er komt nog een vraag waar de Bond hun stagiaires vandaan haalt en waar de kosten voor deze stagiaires onder vallen. De stagiaires worden gezocht en begeleid afhankelijk van het onderwerp, dus bijvoorbeeld op het gebied van groen of juridisch. Het is niet vooraf te stellen waar de kosten onder vallen. Op de vraag van de plaatsvervangend vicevoorzitter om het punt “vernieuwing en versterking” vast te stellen klinkt applaus. De plaatsvervangend vicevoorzitter komt nog even terug op de decharge van het bestuur. Naar aanleiding van het verschil dat vastgesteld is in de balans kan eigenlijk geen decharge worden verleend. Mochten er problemen ontstaan dan kan het zijn dat er tussentijds een vergadering bijeen geroepen moet worden om alsnog de balans goed te keuren.
problemen op. Het tweede openstaande punt ging over de bestuurdersaansprakelijkheid. Annemarie Gijzelaar leest een bericht van de Aon voor. De bestuurders van de parken zijn meeverzekerd in de polis omdat het geen zelfstandige rechtspersonen zijn. De bestuurders van de tuinparken zijn niet aansprakelijk. Er is een overleg geweest met de Aon. Op dit moment worden alle lopende verzekeringen van de Bond doorgelopen. Wij verwachten daar deze maand een reactie op van Aon. Georgine Bom-Roosblad (de Vijf Slagen) heeft contact gehad met Aon. Hieruit bleek dat Aon verwacht dat een bestuurder een schade beoordeelt en hiervoor tekent. Zij vindt dat te ver gaan. De penningmeester legt uit dat er een handtekening onder moet omdat het bedrag dat wordt uitgekeerd in eerste instantie naar het bestuur gaat. Het bestuur draagt vervolgens zorg voor uitkering aan het tuinpark. Dat heeft te maken met het reglement en de statuten van de Bond. De bestuurder hoeft niets te checken, dat doet de verzekeringsexpert. Jolanda Kampman (Nut en Genoegen) wil dit graag op papier hebben omdat zij wel heeft moeten uitkeren aan een tuinder. Georgine Bom-Roosblad (de Vijf Slagen) heeft gehoord van de expert dat zij akkoord moest gaan met het bedrag. De penningmeester is van mening dat deze expert niet juist heeft gehandeld. Hij verzoekt Georgine dit verhaal op papier te zetten met het schadegeval erbij. Dit is niet de bedoeling. Afdelingsbestuurders zijn geen verzekeringsexperts.
Openstaande punten vorige vergaderingen Annemarie Gijzelaar.
Presentatie Bondskantoor Annemarie Gijzelaar geeft de presentatie.
Van de vorige vergadering resteren 2 openstaande punten, allebei van Jolanda Kampman. Langere openstelling van de parken. Uit de pilot die gehouden is, is naar voren gekomen dat 18 parken voor langere openstelling zijn. 5 parken willen dit niet. Parken hebben in hun huishoudelijk reglement de openstelling al aangepast, echter in de huurcontracten met de gemeente staat openstelling van 1 april tot 1 oktober. We moeten dus hierover met de gemeente in overleg. Dit betekent niet dat de parken nu op 1 oktober dicht moeten, maar er moet nog wel iets formeel geregeld worden. Bij de gemeente zijn op dit moment reorganisaties aan de gang. De Bond pleit ervoor om binnen de gemeente één contactpersoon te hebben voor alle parken. Wil Kok (Sloterdijkermeer) informeert naar de verzekeringskant bij langere openstelling. Dit is al besproken met de verzekering en levert geen
De presentatie laat zien hoeveel mensen er op dit moment op het Bondskantoor werkzaam zijn. Er wordt nog gezocht naar een vaste kracht op contractbasis die zich bezig gaat houden met financiële zaken. Annemarie Gijzelaar legt uit wat er tot nu toe op het kantoor gerealiseerd is. Er was een grote achterstand in de beantwoording van mails, er moest veel werk verzet worden voor een op handen zijnde accountantscontrole. Daarnaast was het belangrijk om de organisatie te begrijpen. Het was soms een administratieve zoektocht. Het eerste wat op de rit gezet moest worden was de onderhoudsbijdrage 2013. In 2014 is deze bijdrage uitbetaald. Het Bondsbestuur was net aangetreden en er was een taakverdeling gemaakt toen de heer Rodermond plotseling weg viel. De taken moesten opnieuw verdeeld worden.
De plaatsvervangend vicevoorzitter geeft het woord aan
28
Zomer 2015
T K L V Intussen was er een brainstorm groep actief waarvan ook een presentatie is geweest.
Wat is er tot nu toe bereikt? De onderhoudsbijdrage 2013 is in kaart gebracht en uitbetaald. De drukkerij is opgeheven omdat er te weinig gebruik van werd gemaakt. Daarnaast was ook het contract afgelopen. Overzicht van de verschillende bankrekeningen en bankpassen. Het faciliteren van de boekjes voor de tuinparken en de VROEGOP. Er is een begin gemaakt met het updaten van de website. Ideal betalingen via de website zijn mogelijk gemaakt. Er is gestart met een incasso mogelijkheid voor de aspiranten. Moderniseren van de ICT omgeving. Er wordt nu gewerkt met een server met back-up. Kort geleden zijn de speeltoestellen gecontroleerd. Is uitbesteed aan een organisatie die hier veel kennis van heeft. Er zijn AED’s aangeschaft. Reanimatietrainingen zijn opgestart. De tuintaxaties zijn afgerond. Hierover wordt nog gesproken met de Aon. Marianne Kraaij heeft met de penningmeesters van de tuinparken gesproken over wat er speelt en hoe alles loopt. Waar is behoefte aan? Veel tuinparken vinden het financiële gedeelte belastend.
Wat is belangrijk voor 2015? Alle procedures in kaart brengen. Het boekhoudsysteem in combinatie met de ledenadministratie aanpakken. ARBO. Wat is het ARBO deel op de tuinparken? Centraal zaken inkopen tegen aantrekkelijke tarieven. Hans Krijger (Ons Buiten). Dankt voor de presentatie en verzoekt deze op schrift te krijgen. Antwoord: dat kan. Henk Olthuis (Ons Buiten). Is blij met de presentatie en vindt het belangrijk dat er aandacht aan de website besteed wordt.
Benoeming afvaardiging naar het AVVN. Bij het Bondsbestuur zijn de volgende personen bekend: S. van Oeveren (Wijkergouw), Ligthart, Anneke Jansen, (de Groote Braak). Zij zijn niet aanwezig en het is niet duidelijk of deze personen zich hebben opgegeven voor het komende congres (20 juni). Het Bondsbestuur gaat wel naar het congres. Het bestuur gaat een oproep doen in de volgende bondsvergadering om een afvaardiging samen te stellen voor de AVVN congressen.
Rondvraag Lissabon. • Afdelingsbestuurders staan niet meer in het Handelsregister. Antwoord: Maarten Kox gaat dit oppakken. Het is de bedoeling dat er gekeken wordt of het mogelijk is om de taken van de afdelingsbestuurders wel in het Handelsregister te omschrijven. • Rabo rekening. Er is op 17 mei een brief gestuurd naar het Bondskantoor die nog niet beantwoord is. Antwoord: Wordt beantwoord. • Bomen in de windsingel en het onderhoud daarvan. Er is na drie maanden nog niets gebeurd. Hoe gaat dit verder. Antwoord: Bert Kuit komt hierop terug in het regio overleg. De plaatsvervangend vicevoorzitter merkt nog op dat de Bond bezig is met het hernieuwd organiseren van het regio overleg.
De Vijf Slagen • Wat kan de Bond doen voor bestuursleden die steeds weer te maken krijgen met vernielingen op het park? Antwoord:Contact zoeken met de wijkagent. Van elk incident een foto maken.
Buikslotermeer • Aantal brieven gestuurd waar nog geen reactie op is ontvangen. Antwoord: Er wordt zo snel mogelijk op gereageerd. • Er is op 9 september 2014 een brief aan het bestuur gestuurd over de elektra op de tuinparken. Gevaarlijk en fraude gevoelig. Advies om dit systeem niet meer toe te passen. Vindt het jammer dat het bondsbestuur niet gereageerd heeft. Antwoord: Dit hoort eigenlijk niet thuis in de Bondsvergadering, maar in een afdelingsvergadering. • Rookoverlast op het park. Degene die dit punt heeft ingebracht heeft gepleit om hout als brandstof te verbieden op alle tuinparken. Het afdelingsbestuur gaat hier niet in mee. Hij heeft zijn lidmaatschap opgezegd. Antwoord: Dit moet met het afdelingsbestuur besproken worden.
Eigen Hof • Wijziging van het tuchtreglement.Verwijzing naar een mail aan de penningmeester van 20 mei. Antwoord: Hopelijk is het duidelijk dat de mails nog niet beantwoord zijn. • Het gaat erom dat er te weinig leden in de tuchtcommissie zitten. Antwoord: In eerste instantie al dit soort vragen bij het Bondskantoor neerleggen. Zij verdelen de vragen aan de personen die ze moeten beantwoorden. Henk Olthuis (Bretten) • Aandacht voor onderhoud watergangen. Dit is geen vraag maar een verzoek aan het
Zomer 2015
29
P s
Bondsbestuur om aandacht hiervoor. • Konijnenplaag. De konijnenplaag komt op meerdere tuinparken voor. Jolanda Kampman (Nut en Genoegen) meldt dat zij binnenkort een sessie gaan organiseren over konijnen. Zij hebben een stadsecoloog en nog een aantal mensen uitgenodigd om hierover informatie te komen geven. Op de vraag of andere tuinparken hiervoor worden uitgenodigd wordt bevestigend geantwoord. Zodra er een datum bekend is wordt dit naar de tuinparken gecommuniceerd. Goed initiatief.
De Groote Braak • Wat is het verschil in de taken van het bestuur en het kantoor en kunnen deze worden omschreven? Wat gebeurt er met vragen die gestuurd worden? Antwoord: Op het moment dat er een vraag binnenkomt van een tuinpark op het Bondskantoor dan beoordeelt het Bondskantoor wie de vraag kan beantwoorden. Mochten er onduidelijkheden of discussiepunten zijn dan gaat het
Verklaring verschil in toelichting op de balans 2014 Op de najaarsvergadering van 13 juni 2015 werd er een opmerking gemaakt over het verschil tussen de toevoeging in de algemene reserve in de balans van € 47.595 op blz 33 van de Vroegop en de toelichting onderaan blz. 31. Hier staat het volgende geschreven: Wegens een optimalisering van het beleidsplan is geconstateerd dat de volgende reserves geen specifieke bestemming meer in het huidige beleidsplan hebben waardoor zij zijn overgebracht naar de beleidsreserve. Dit betreft: Reserve onderzoek volkstuinen € 4.537, reserve beleidsplan samen sterk € 12.428, reserve volkstuinmarkt € 6.133, werkbezoek overheden € 7.269, reserve internationaal congres € 17.589 Terecht werd opgemerkt dat dit tezamen € 47.956 is i.p.v. de in de balans genoemde € 47.595. Dit is een verschil van € 361,00.
30
Zomer 2015
k n
x
naar het Bondsbestuur. • Hoogte van de prijzen van de hoofdgebouwen van het tuinpark, terreinen en hertaxatie. Antwoord: Dit punt is neergelegd bij Aon en daar komt binnenkort uitsluitsel over. Waarschijnlijk gaat alles opnieuw getaxeerd worden. • Vraag van de PR commissie. Zijn er nog mensen die goed zijn in het opzetten van een communicatieplan? Opgeven bij Paula van der Pol.
Sluiting De plaatsvervangend vicevoorzitter sluit de vergadering met dank aan alle aanwezigen voor hun komst. Dank aan de mensen van de kantine voor hun inzet, mensen van de techniek die de presentatie mogelijk hebben gemaakt, Nancy en Marianne voor de registratie van de aanwezigen en de notuliste voor de notulen.
De volgende Bondsvergadering is op donderdagavond 10 december 2015. Locatie wordt nog nader bekendgemaakt.
a
Na controle blijkt de toelichting niet juist te zijn en de cijfers in de balans wel. De toelichting had moeten zijn: Reserve onderzoek volkstuinen € 4.537, reserve beleidsplan samen sterk € 12.428, reserve volkstuinmarkt € 6.023, werkbezoek overheden € 7.018, reserve internationaal congres € 17.589 Het verschil van € 361,00 wordt veroorzaakt door een onttrekking van € 110,00 uit de reserve volkstuinmarkt. Voor dit bedrag had een afdeling nog recht op een vergoeding uit het verleden. Deze vergoeding had toen van deze reserve af gehaald kunnen worden. Uit de reserve werkbezoek overheden had een afdeling nog recht op een vergoeding van € 251,30 uit voorgaande jaren. Bij elkaar opgeteld verklaren deze twee bedragen afgerond het verschil van € 361,00. Met deze toelichting en vaststelling dat de balans correct is, kunnen we hierbij stellen dat het verslag van de accountant is goedgekeurd.
2 jaar natuurlijk tuinieren op de Eendracht: De projectgroep in beeld Tekst: Dominique Engers, Foto’s: Marianne Croes Na bijna twee jaar natuurlijk tuinieren op De Eendracht, is het tijd om voorzichtig een balans op te maken. Hoe kijken wij als groep terug op de afgelopen twee jaar? Hoe enthousiast zijn wij geworden en gebleven? Wat zouden we anders doen als we het over mochten doen? Wat kunnen mensen op andere parken leren van de fouten die wij hebben gemaakt en waar kunnen ze hun voordeel mee doen?
Maud (67) manifesteerde zich tijdens de allereerste activiteit, twee jaar geleden, als kampioen vlechtwerken. Ze was de enige in de groep die weleens eerder een vlechtwerk had gemaakt, en had er dus als enige een beetje verstand van. Ze werd tegen wil en dank direct tot expert gebombardeerd. We keken allemaal naar Maud, en vroegen haar hoe het moest. Haar enthousiasme was zeer aanstekelijk vanaf het begin en dat is twee jaar zo gebleven. Maud sloot zich aan bij de projectgroep, simpelweg omdat zij hoopte er iets te leren en omdat NT haar leuk leek. Zij heeft het meest genoten van dingen die spontaan en ongedwongen tot stand kwamen. Zo ontstond er een spontaan samenwerkingsverbandje tussen Maud en twee andere tuinders. Zij trekken dit voorjaar met veel plezier het ene na het andere geweldige vlechtwerk uit de grond. “Alle begin is moeilijk, maar gaandeweg is er steeds meer een manier van werken ontstaan waar iedereen zich prettig bij voelt. Ik hoop dat we natuurlijk tuinieren zullen voortzetten op de manier waarop we dat nu doen. Er moet wel enige structuur blijven, en we moeten nu en dan bij elkaar blijven komen. Om beslissingen te nemen, bij te praten en
ideeën uit te wisselen. Iedereen bedenkt wel eens iets waarvan ie denkt: dat zou leuk zijn voor onze Eendracht. Dat dan in de groep gooien, en dat dan gaan verwezenlijken met een clubje dat ook enthousiast is. En, heel belangrijk: het vooral losjes houden, zodat het plezier er in blijft.”
Femke (68) kwam de groep een half jaar na het startmoment versterken. Niet met één duidelijke specialiteit, maar met een brede interesse en een groot enthousiasme. Ze verrichtte eigenlijk overal hand en spandiensten. Bij het stapelen van de muurtjes, bij het beplanten van de paddenpoelen. Bij het opbouwen van de zaden en stekjes markt. “Ik heb enorm genoten, en veel geleerd, van de workshops die de afgelopen twee jaar werden aangeboden, zoals composteren en snoeien. Wat mij betreft gaan we door op de manier waarop we ooit zijn begonnen. Maar misschien wel in een iets lager tempo, en steeds met één project tegelijk. Een duidelijk project dat eerst helemaal afgemaakt wordt voor we aan het volgende beginnen. Niet alles tegelijk willen, maar de tijd nemen. En verder rustig door gaan met mensen informeren en enthousiasmeren.”
Loes kwam pas een half jaar geleden,
snel op als grote, stille kracht. “Ik doe nog maar kort mee. Ik werd gevraagd om bij de groep te komen en het leek mij wel leuk. Ik weet best veel van wilde planten dus kan goed helpen bij het onderhouden van de groenstrook. Ik hou niet zo van vergaderen, maar links en rechts meehelpen vind ik heel leuk. Als ik langs de vlindertuin loop en ik zie dat daar bijvoorbeeld distels of brandnetels of paardenbloemen staan, dan trek ik die er even uit. Datzelfde doe ik ook bij de stapelmuurtjes.
Marianne (61) hoopte meer kennis op te doen van planten en dieren, meer tuinders te leren kennen, en meer betrokken te raken bij wat er op het park speelt. Binnen de groep werd haar toegevoegde waarde al heel snel duidelijk. Marianne maakt prachtige foto’s, en ging dat vrijwel direct als vanzelfsprekend doen, bij nagenoeg alle activiteiten. “Wat mij betreft zou natuurlijk tuinieren een lossere opzet moeten hebben, met meer ruimte voor inbreng van ideeën en kennis, ook van andere tuinders. En niet aan teveel zaken tegelijk werken maar eerst afmaken waarmee je bezig bent. Werken aan één project tegelijk, en daardoor zo’n project rustig af kunnen maken, geeft veel meer voldoening dan drie half afgemaakte projecten. Het takkenvlechten met Maud en André is daar een heel mooi voorbeeld van. Het is heel natuurlijk ontstaan. Ook hebben we tijdens dat werk heel veel andere tuinders gesproken en iedereen was enthousiast. Sommigen wilden meteen ook zoiets in
als laatste bij de groep, maar werkte zich
Zomer 2015
31
hun eigen tuin gaan doen. Het ultieme doel van natuurlijk tuinieren.”
Hanneke (51) trad ongeveer een jaar geleden toe tot de groep en hoopte haar plantenkennis te vergroten en haar eigen tuin beter te leren begrijpen en beheersen. En natuurlijk hoopte zij ook op gezelligheid. Hanneke heeft veel plezier beleefd aan de verschillende workshops en is er daardoor voor eens en voor altijd van doordrongen hoe schadelijk synthetische meststoffen voor je tuin kunnen zijn. “Mijn plantenkennis is nog steeds niet zo volledig als ik had gehoopt. En de gezelligheid, die heb ik soms ook wel wat gemist. Een borreltje of een koffietje met elkaar op z’n tijd. Ik heb zelf erg genoten van de laatste zaden en stekjesmarkt, de daarop volgende workshop en de daarop aansluitende borrel. Ondanks dat ik daar zes flessen wijn uit mijn handen heb laten vallen. Dat soort activiteiten en dat soort gezelligheid, daarvan hoop ik dat die zich in de toekomst verder zullen uitbreiden.”
aan terugdenkt zijn het bouwen van de stapelmuurtjes in de winter van 2013 en ontwerpen van de informatiebordjes bij de diverse projecten. Als bestuurslid organiseert Marieke met enige regelmaat kennismakingsbijeenkomsten voor nieuwe tuinders. Het valt haar daarbij op dat veel van deze mensen voor de Eendracht kiezen vanwege natuurlijk tuinieren. Ofschoon het gedachtegoed natuurlijk tuinieren nog niet bij iedereen op de Eendracht leeft, is dit volgens haar toch een aanwijzing dat het park daarmee op de goede weg is.
Het project natuurlijk tuinieren is een zaak van lange adem “Mijn hoop was dat het gedachtegoed natuurlijk tuinieren meer zou leven op De Eendracht. Het was er denk ik al wel, maar vooral op veel individuele tuinen. Er is een aardige slag gemaakt en er is gedurende het hele project op alle mogelijke manieren geprobeerd om alle tuinders goed te informeren. Over de keuze waarom je zo’n traject in gaat en over welke consequenties dat heeft. Wat zeer bemoedigend is, is dat veel nieuwe tuinders aangeven voor De Eendracht te kiezen vanwege natuurlijk tuinieren. Niet alleen daarom, maar het wordt vaak genoemd. Natuurlijk tuinieren moet wat mij betreft geen plan zijn vanuit het bestuur, maar vooral komen vanuit een groep onafhankelijke en enthousiaste tuinders. Mijn rol in de toekomst zal zijn om vanuit het bestuur ondersteunend te blijven. En mee te denken over en manier om het gedachtengoed blijvend uit te dragen naar de leden. Niet geforceerd, maar op een natuurlijke manier.”
jaar geleden dat ze best affiniteit met natuurlijk tuinieren zou hebben, maar was terughoudend, want ze voelt zich nooit zo op haar gemak in groepjes. Ze was ook bang dat het project haar teveel tijd zou kosten als ze zich eraan zou verbinden. Het paste in haar straatje om de verslaglegging direct naar zich toe te trekken. Door te schrijven kon zij iets heel concreets betekenen voor de groep en tegelijkertijd een beetje de rol van buitenstaander blijven spelen. Gaandeweg merkte zij dat zij toch ook steeds meer plezier begon te krijgen in dingen doen die zij nog nooit eerder had gedaan. “Ik was heel blij met de rol van schrijver, binnen de groep. Dat gaat me gemakkelijk af, dat kan ik in mijn eigen tijd doen en daardoor goed combineren met mijn eigen, bij vlagen zeer drukke werkzaamheden. Afspreken met de anderen om een muurtje te komen helpen stapelen bleek in de praktijk veel lastiger. Ik heb uiteindelijk heel veel plezier beleefd aan dingen doen die ik nog nooit eerder gedaan had, Een vlechtwerkje meehelpen maken, een muurtje stapelen, frutselen aan een insectenhotel. Ik heb genoten van de zaden en stekjesmarkt die we twee keer per jaar organiseerden. Er was op die markt altijd heel veel vrolijkheid en positieve energie. En iedereen ging iedere keer weer blij naar huis met allerlei leuke nieuwe zaden en stekjes. Ik heb ook aan alle groepsleden en aan wat zij hebben ingebracht plezier beleefd. Zij hebben namelijk allemaal hun eigen specialiteit en interesses en daar ontstond gaandeweg steeds meer ruimte voor. Een project als dit kost veel meer tijd dan je denkt als je eraan begint.
Marieke (42) was twee jaar lang de schakel tussen het bestuur en de projectgroep. Maar ook wanneer zij niet in het bestuur had gezeten had ze onderdeel van de projectgroep uit gemaakt, zo laat zij weten. Zaken waar zij met veel plezier en positieve energie
32
Zomer 2015
Norinda (49) benaderde in 2011 Dominique (50) vermoedde twee
in overleg met het bestuur van De Eendracht de Bond van Volkstuinders met het verzoek in aanmerking te
mogen komen voor de subsidie van de Gemeente Amsterdam voor het project natuurlijk tuinieren. Toen de subsidie in 2013 werd toegekend, en De Eendracht daarmee kosteloos aan het project kon deelnemen, nam zij met veel bevlogenheid de rol van projectleider op zich. “Vanaf het begin heb ik geprobeerd mijn steentje bij te dragen op het gebied van organisatie, logistiek en ecologische achtergrond van het project. In twee jaar tijd is er een goed begin gemaakt met het interessanter maken van de omgeving op het park voor mens en dier. Ik vond het leuk met z’n allen veel en hard te werken aan het natuurvriendelijker inrichten van ons volkstuinpark. Natuurlijk tuinieren is inmiddels opgegaan in het algemeen onderhoud en al het algemeen groen op het park wordt dan ook op natuurlijke wijze onderhouden. De tuincommissie stuurt dat aan. Ik heb de Dijksloot onder mijn hoede en kan daar alle principes van natuurlijk tuinieren in de praktijk blijven brengen, er met tuinders over praten en hen uitleg geven. Daarnaast ben ik actief als bijenmakelaar, of beter gezegd: ambassadeur voor wilde bijen en vlinders. Het project natuurlijk tuinieren is een zaak van lange adem. Er is de afgelopen twee jaar al heel veel gebeurd en er zullen vast nog heel veel gezamenlijke projecten volgen in de toekomst. Ik ben graag bereid om daaraan mee te helpen.”
gezeten, bleek handig en nuttig. Paula kende veel mensen en wist veel van die mensen op de been te brengen om de projectgroep te ondersteunen. Omdat zij op het park al vaker tuinen had aangelegd draaide zij haar hand ook niet om voor het ontwerpen van mooie projecten.
Als iedereen doet wat ie leuk vindt, in zijn eigen tempo, geeft dat het meeste voldoening “Nadat ik al die jaren naar een complex had gekeken waar geen verandering had plaatsgevonden, was natuurlijk tuinieren wel een uitdaging voor mij. Mijn lijf is 200% tuinieren, dus hier had ik wel zin in. Bij bezoeken met de groep aan andere tuinparken zag ik prachtige, inspirerende dingen en mijn handen jeukten om ook op ons eigen park aan de gang te gaan. Ik vond het heel prettig dat er op mijn ideeën zo positief werd gereageerd. Iedereen liep over van enthousiasme en ikzelf vond het heel erg leuk om samen dingen te doen en te maken. En ook om te zien hoe andere tuinders langzaam maar zeker werden aangestoken door onze NT koorts. Na de keuring vind ik dat we gewoon door moeten gaan met wat op dit moment voor De Eendracht het beste is. En volgens mij is dat natuurlijk tuinieren. Vanwege het saamhorigheidsgevoel. En om trots en blij over een fraai tuincomplex te kunnen wandelen. Natuurlijk tuinieren is geen wedstrijd. Als iedereen doet wat ie leuk vindt, in zijn eigen tempo en binnen zijn eigen mogelijkheden, geeft dat uiteindelijk het meeste voldoening en plezier.
Paula (61) is al 43 jaar tuinder op de Eendracht. Toen zij werd benaderd om deel te gaan uitmaken van de projectgroep moest ze daar eerst even over nadenken. Ze was een beetje bang onderdeel te worden van een grote geitenwollensokkenclub maar het klikte tussen haar en de mensen die zij aantrof. Met groot enthousiasme ging Paula aan de gang. Het feit dat zij al zo lang op de tuin zat, en eerder in het bestuur had
Fridtjof (68) was vooral vanwege zijn jarenlange ervaring met het aansturen van het onderhoud zeer waardevol voor de groep. Als er snel
plantjes aangeschaft moesten worden wist Fridtjof waar die goedkoop gehaald konden worden. Als er snel mensen op de been gebracht moesten worden wist Fridtjof die mensen te mobiliseren. Vooral voor zware werken, graaf- en timmerwerkzaamheden en dat soort dingen, was zijn netwerk van belang. In de groep zaten verder immers alleen maar dames die nu en dan toch echt gebaat waren bij hulp van een groepje sterke mannen. Ook Fridtjof zelf liet zich op dit vlak overigens niet onbetuigd. Even wat vogelhuisjes of vogelvlotjes in elkaar timmeren, daar draaide hij zijn hand niet voor om. “Ik vind het ongelooflijk wat in die twee jaar is bereikt. Daar mogen we trots op zijn. Vanaf het begin heb ik erop gehamerd dat we niet te veel te snel moesten willen. Zo werkt de natuur ook niet. Dingen hebben tijd nodig om te groeien en tot volle bloei te komen. Het enthousiasme van de dames was aanstekelijk, maar er werd soms wel wat veel gepraat. In de tijd die zij nodig hadden om te bespreken over hoe de vogelhuisjes eruit moesten zien of welke bessenstruiken er in het vogelbosje moesten worden geplant, had ik al tien gaten voor de nieuwe struiken laten graven en eigenhandig evenveel vogelhuisjes in elkaar getimmerd. Ach, misschien is dat ook wel gewoon het verschil tussen mannen en vrouwen. Ik denk dat ik door al mijn contacten bij het onderhoud nuttig voor de groep heb kunnen zijn. Na negen jaar het algemeen onderhoud te hebben aangestuurd, heb ik dat nu aan de tuincommissie overgedragen. De projectgroep bedenkt en initieert projecten en de tuincommissie voert ze uit, met hulp van de tuinders die op zaterdag hun verplichte werkuren komen maken. Dat was van het begin af aan het streven en dat is gelukt. Ik ben daar blij om, en heb het gevoel dat mijn taak er daarmee grotendeels opzit. Het is met de dames in de projectgroep toch een beetje als met de mezen in mijn kastje. Als ze het zelf kunnen, en succesvol zijn uitgevlogen, pas dan heb ik het gevoel dat ik me met een gerust geweten kan terugtrekken.”
Zomer 2015
33
O BETER WONEN EN LEVEN VOOR DIEREN en zo voort...
EIGEN HOF
Entree Tuinpark
Al jarenlang wordt het algemeen groen op Eigen Hof natuurlijk beheerd volgens een beheerplan. Dit werpt steeds meer zijn vruchten af in soorten planten en dieren. Belangrijk, want Eigen Hof ligt in de Groene As als doortrekgebied.
die wel foto’s naar Vroege Vogels stuurt en die de Eigen Hof heemtuin een schatkamer vond voor soorten motjes e.a. Dus gaan wij vlijtig door met het stimuleren van al dat leven. Er is dus veel “Eigen Hof Werk in Uitvoering” te zien.
HEEMTUIN INFOBORD
INSECTENHOTELS
De Heemtuin van Eigen Hof bestaat ook al een hele tijd. Het beheerplan werd en wordt steeds verder ontwikkeld waardoor zich daar ook het een en ander gevestigd heeft. Planten die dan weer bijna niet en dan opeens weer in grote hoeveelheden aanwezig zijn: in een heemtuin is het elk jaar een verrassing. In het seizoen wordt er elke maand geinventariseerd. Het vorig jaar neergezette heemtuinbord met plantenlijst en foto’s van de meest bijzondere planten in bloei wordt in het seizoen elke maand bijgewerkt. Dit alles om meer bekendheid te geven aan de onze natuurlijkerijkdom en het belang van hoe ermee om te gaan: zo natuurlijk mogelijk tuinieren. De diertjes signaleren en op een foto krijgen is een heel ander punt. Gelukkig werd een fotograaf gesignaleerd
Een heel belangrijke duw in de goede richting was de in april gehouden Workshop Insectenhotels o.l.v Ina Marbus van de AVVN. Daarna is iedereen weer enthousiast geworden en is de Klusklup Natuurlijk Tuinieren op de Groei&Bloei Plantjesruilmarkt op Eigen Hof, gelijk begonnen met een grote demo voor de Heemtuin: ” Het Insecten Amstel Hotel”. Nog steeds in aanbouw: elke Eigen Hoffer kan daar nog een leeg vakje vullen met holle stengels e.d., een deel is al opgevuld.
34
Zomer 2015
PLAS-EN DRASPLEKKEN: NATUURVRIENDELIJKE OEVER In het voorjaar was er een gezellige, boeiende uitwisselbijeenkomst van de BVV met alle (aankomende)
y
i
g
$
B
keurmerk-groepen van de tuinparken die al meedoen met het Nationaal Keurmerk of die mee gaan doen. Daarbij was een leerzame presentatie van de stadsecoloog Fred Haaijen, die gelukkig dan ook weer een tuinparkvilla bewoont. Hij liet het belang van de natuurlijke oever nog eens heel duidelijk op foto’s zien met een heldere uitleg. Op Eigen Hof is niet zoveel ruimte, maar wel een dijk van een beschoeiing rondom, dus zijn wij gestart met de eerste 2 plas- en drasplekken voor allerlei dieren voor de makkelijke toegang water/land. Er werden aan de oostkant van de singel al 2 plekken vrijgemaakt: van een is de beschoeiing tot onder water weg (moet nog verder blijkt nu bij lage waterstand in de zomer),water kan deels binnenkomen, langzaam oplopende natuurlijke oever, een hakselpaadje erlangs om te kijken bij de waterkant, enz. De 2 plekken worden wat verschillend en liggen een paar honderd meter uitelkaar. Door veel Eigen Hoffers zijn al inheemse (dras)planten aangebracht, ook om de soortenrijkdom in de singel weer een zetje te geven.
>`
#
@
INFORMATIEBORDJES KEURMERK NATUURLIJK TUINIEREN Om iedereen meer te laten zien waar we eigenlijk mee bezig zijn, en waarom, worden er nu informatiebordjes bij onze projectjes geplaatst. Bij de ingang van Eigen Hof is een mooi egeltrappetje aangelegd, daar staat nu het “egeltrappetjesbordje”. De entree van Eigen Hof is een formeel stukje tuin met rozenbogen en ronde perken, maar wel natuurlijk beheerd. Binnen het hek wordt nu langzamerhand een Natuurlijk Tuinieren etalage ingericht in de Inkoop: de Natuurjaarplanner van de AVVN staat er al in.
KIJK OP FACEBOOK Eigen Hof heeft sinds 2014 ook een facebookpagina Natuurlijk Tuinieren:
https://www.facebook.com/nt.eh.amsterdam Daarmee kun je op de hoogte blijven van wat er zoal gebeurt.
Heemtuin Infobord
Zomer 2015
35
Door: Gerrit Mol illustraties: Nisvan van Sijl
Verhalen uit de Moestuin
Zwarte Aarde Mijn moeder en grootvader stonden in de keuken toen ik thuis kwam en ze waren druk in gesprek. Nu gebeurde dat natuurlijk wel vaker, maar zodra ze me zagen ging hun gesprek opeens over in gefluister. En mijn moeder bleef kijken waar ik was. Er is niets wat zo nieuwsgierig maakt als dat. Ik begon dan ook van alles te bedenken om maar door de keuken heen te moeten om zo hier en daar toch een zin of woord op te vangen. Ik rommelde in de schuur. Bracht mijn schooltas naar de serre. Ik beklom zelf de trap. Ik had op die etage op dat moment echt niets te zoeken. Mijn broer maakte in onze slaapkamer op dat moment zijn huiswerk en ik stoorde hem daar zo min mogelijk bij. De deuren stonden als altijd open en ik zag hem achter het bureau zitten. Ik bleef op de overloop staan en bedacht wat ik verder nog zou kunnen doen. Ik moest het konijn nog voeren en verschonen maar dat bracht me niet echt dichter bij de
36
Zomer 2015
keuken. Ik had nog geen woord opgevangen van wat er gefluisterd werd. Mijn broer draaide zich om. ‘Zijn ze nou nog aan het smoezen beneden?’ Hij kon aan mijn gezicht zien dat ik geen idee had waar hij het over had. Hij draaide zich om en ging er goed voor zitten. ‘Ze hebben het over de tuin, of liever ze hebben het over meneer van Holland. Je weet wel dat is die meneer die als enige met grootvader mee verhuist is naar die nieuwe tuin. ‘ Ik knikte, ik wist wie dat was. ‘Je weet dat opa altijd wat om die man heeft moeten lachen. Hij nam de wisselteelt wel heel serieus. Het ene jaar zette hij alleen aardappelen neer, het jaar daarop alleen bonen en peulvruchten, en het jaar daarop alleen sla, wortelen, prei, en dan gaf hij de tuin een jaar rust, verbouwde hij rogge wat hij omspitte. Daar weet jij veel meer van dan ik. Jij komt nog wel op die tuin. Weet ik hoe dat moet.’
‘Maar wat is er dan met meneer van Holland?’ ‘Ja slimmerd daar kwam ik nou net aan toe.’ Mijn broer leek gelukkig niet boos om mijn nieuwsgierigheid. Als hij halverwege het verhaal zou stoppen zou ik daar niet raar van hebben opgekeken. Hij was niet zo’n prater. Hij ving de wereld niet in verhalen. ‘Meneer van Holland zijn tuin is leeg. En ik bedoel niet dat er weinig op staat. Grootvader vertelde dat er al een hele tijd niets staat. Maar meneer van Holland is er wel bijna elke dag. En hij schoffelt zijn aarde nog zwarter of hij zit in de schuur. Hij zit heel vaak en lang in de schuur. En ja, daar hadden ze hem lang niet te veel willen storen want wat doet een man alleen in een schuur.’ Mijn broer grijnsde en ik deed of ik niet begreep wat hij bedoelde. Ik verwachte dat dit het eind van t verhaal zou zijn, maar ik kreeg ongelijk.
Opa merkte dat er af en toe iets van zijn tuin verdween ‘Maar er gebeurde nog iets. Opa merkte dat er af en toe iets van zijn tuin verdween. Een kool, wat wortelen. En toe hij dat aan die nieuwe jongen vertelde toen ze samen koffie dronken vertelde deze dat er uit zijn tuin bloemen en wat druiven waren ontvreemd. Hij was juist zo blij geweest met zijn tuin omdat er al een volgroeide druivenstruik stond die heerlijke schaduw gaf… Ze waren verder gaan vragen en iedere tuinde miste af en toe iets, niet dagelijks, niet wekelijks, maar wel vaak. En nooit echt veel… Natuurlijk keken ze naar de zwarte grond in de tuin van meneer van Holland. Een ander gek ding is dat zijn tuin zwart is, had mijn broer mijn Grootvader aan mijn moeder horen vertellen, maar je weet aan de andere kant van het pad, waar je nog een strook grond had waar men aardbeien en klein fruit liet groeien en een ieder een plek had om zijn gieter in de sloot te vullen. Daar gebeurde dus niets, daar stond uitgegroeide zuring, paardenbloemen, en vooral heel veel Oost-Indische Kers. Het was een jungle en de gieter was lang niet gevuld.’
De tuinders waren naar de voorzitter van de tuin gegaan. Sinds onze opa was gestopt, vlak voordat hij er helemaal mee was opgehouden, was die taak overgenomen door een boomlange magere man. Meneer de Zwijger. Volgens mijn broer heette hij Willem. Dat vonden we grappig. Ze hadden afgesproken dat ze meneer van Holland in de gaten zouden houden, en hij was een week van de tuin af gegaan terwijl hij duidelijk in de gaten werd gehouden, en ja; er was die week niets van welke tuin dan ook verdwenen. Maar was dat bewijs genoeg? Daar hadden mijn moeder en grootvader het over gehad. Meneer de Zwijger kwam mijn Grootvader ophalen, ze zouden met de dochter van meneer van Holland gaan praten. Er werd op de achterdeur geklopt en even later zag ik mijn grootvader en meneer de Zwijger de straat uitlopen. Ik ging ook maar huiswerk maken. Anderhalf uur later was mijn grootvader thuis en hij vertelde wat er gebeurd was. Er werd niet meer gefluisterd. Zelfs mijn moeder leek dat niet erg te vinden. Toen ze het, de dochter van meneer van Holland, verteld hadden waarom ze waren gekomen was deze in tranen uitgebarsten. Ze begreep nu wat er gebeurd was. Haar vader was als elke dag iets uit zijn tuin komen brengen. Maar de laatste week waren het alleen aardbeien geweest. Hele mooie aardbeien. Hoe kwam haar vader aan zoveel aardbeien? Als er sla was was er veel sla, maar aardbeien. Ze was naar de tuin gelopen en had naar de zwartste aarde staan kijken die ze ooit gezien had. En daarna was ze voor het eerst in tijden weer eens naar het huis van haar vader gegaan. Ze zag hem elke dag. Waarom zou ze hem opzoeken… Ze trof het huis aan in een grote staat van verwaarlozing. Kranten lagen hoog opgestapeld, de post was ongeopend. De keuken stond vol vuile vaat, en haar vader deed of dat heel gewoon was. Er moest een dokter bij komen… Het ging niet goed. Dat was duidelijk. Hij had rituelen die hem houvast moesten geven. Hij ging elke dag naar de tuin, maar wat moest hij daar doen? Hij bracht elke dag iets naar zijn dochter, maar wat als je tuin leeg en kaal was? Wat dan? Jezelf handhaven, doen of er niets aan de hand is, dat was de strategie. En het symbool daarvoor was zwarte aarde, heel schone, lege, diep diep zwarte aarde.
Zomer 2015
37
7
Puzzel
Oplossingen U kunt uw oplossing vóór 21 september 2015 naar de redactie van Vroegop (zie colofon) sturen. Onder de goede inzendingen verloten wij 5 cadeaubonnen.
Uitslag lente puzzel: De juiste oplossing voor de puzzel in het lentenummer van de Vroegop is:
Horizontaal
Verticaal
1 Binnen balspel 6 niet door iemand ingenomen 12 Portugese drank 14 pauze 15 eerste persoon 17 onder andere (afk.)18 omroep (afk.) 20 do 21 Georgië (afk.) 22 vloeistof tot zich nemen 25 ondervraging 28 grutten 29 horeca gelegenheden 31 bergzakje 32 langspeelplaat (afk.) 33 jongst leden (afk.) 35 betaalpas code (afk.) 36 persoonlijk voornaamwoord (afk.) 37 dominee (afk.) 38 pakhuis 40 zeespiegelbeweging 42 Scandinavische munt (afk.) 43 pauzetijd 44 maanstand (afk.) 46 toewijding aan enigerlei werk 48 niet vrijwillig 51 spil 53 voegwoord 54 telefoon (afk.) 56 edelachtbaar (afk.) 57 persoonlijk voornaamwoord 58 rivier in NO Spanje 60 hoofdstad van Oostenrijk 62 vervelend 64 Oost-Europeaan 66 verkiezing 68 te koop (afk.) 69 slee 70 poos 72 legsel 73 tin 74 van geringe hoogte 76 groepsfoto onderschrift (afk.) 78 beenbekleding 79 een café, schouwburg of restaurant bezoeken.
1 ’n Bepaald kaartspel spelen 2 winterpeil (afk.) 3 klein salaris 4 land in Azië 5 Bijbelboek (afk.) 7 nummer (afk.) 8 buurman 9 kunstgevoelige 10 zelfde tijd (afk.)11 vakantieganger 13 ingenieur (afk.) 16 struma 18 welgevormd 19 keukenapparaat 21 edelmetaal 23 Iran (afk.) 24 Europees merkteken (afk.) 26 boom 27 eerste deel van de Bijbel (afk.) 30 vervoermiddelen 34 van dierenhuid 36 opschudding 38 niet beperkt door 39 munteenheid van Mauritius 40 takel 41 lege 45 met kaarten spelen 47 entertainment 49 dansgelegenheid 50 verzoenen 52 zoen 54 kampeermiddel 55 verdriet 57 gewas 59 watertje 60 persoonlijk voornaamwoord 61 Nederland (afk.) 63 muziekterm (afk.) 65 zo 67 verharde huid 71 lekkernij 74 luitenant (afk.) 75 Europees samenwerkingsverband (afk.) 76 Amerikaanse eilanden (afk.) 77dwarsmast.
1
2
koninginnenpage Onder de vele inzendingen hebben wij vijf cadeaubonnen verloot. De gelukkige winnaars zijn: Mw. F. Varkevisser Aspirant Lid Mw. A. ten Barge Nieuwe Levenskracht Mw. V. Tuinman Ons Lustoord
Mw. A. Adriaansen Wijkergouw
Wij wensen hen veel tuinplezier.
38
Zomer 2015
4
5
6
12 15
16
22
13 17
18
23
32
33
34
38
45 51
9
52
26
27 31
35
36
37
40
41 44
47
48
53
54
59
55
60
64
70
74
57 62
63
67
71
72
75
73
76
78
50
56
66
69
49
61
65
68
11
21
43 46
10
20
30
39
42
8
14
25
29
7
19
24
28
58 Mw. B. van Nieuwenhoven Water-Land
3
77
79 © www.ruiterpuzzel.nl
25
43
41
65
54
46
49
52
45
3
9
22
13
48
21
7
Door: Nisvan van Sijl
Het Floralaantje
39