Inhoudsopgave Inleiding Hoofdstuk1. Pedagogische uitgangspunten van Villa Kakelbont Kinderopvang 1.1 1.2 1.3 1.4
1.5 1.6 1.8 1.9
Elk kind is uniek Het kind staat centraal Het individu in de groep Stimuleren van de verschillende ontwikkelingsgebieden 1.4.1 Taalontwikkeling 1.4.2 Motorische ontwikkeling 1.4.3 Ontwikkeling van sociale vaardigheden 1.4.4 Ontwikkeling van identiteit en zelfvertrouwen 1.4.5 Ontwikkeling van creativiteit Signaleren van opvallendheden Waarden en normen Relatie leidster en kind Relatie leidster en ouders
Hoofdstuk 2. Leefomgeving en leefruimte 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6
Samenstelling van groepen Dagritme Voeding Slapen Mandje Buiten spelen
Hoofdstuk 3. De leidsters 3.1 3.2 3.3 3.4
Professioneel Invalkrachten Mentor Stagiaires
Hoofdstuk 4. Spel en spelen 4.1 Spelontwikkeling 4.2 Houding van de leidsters ten opzichte van spel en spelen 4.3. Spelvormen en activiteiten 4.4. Speelgoed
Hoofdstuk 5. Veiligheid en Hygiëne 5.1 5.2 5.3 5.4
Hygiëne in het algemeen Brandveiligheid Preventie en EHBO Veilig spelen
Hoofdstuk 6. Ziek zijn en opvallend gedrag 6.1 Ziek zijn 6.2 Opvallend gedrag Hoofdstuk 7. Ouders 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6
Kennismaking met Villa Kakelbont Kinderopvang De eerste keer naar Villa Kakelbont Kinderopvang Brengen en halen van kinderen Overdracht Oudercommissie Activiteiten voor ouders
Hoofdstuk 8. Feestelijke activiteiten 8.1 Verjaardag 8.2 Afscheid 8.3 Jaarfeesten Bijlage 1. Voeding 2. Schoonmaakrooster 3. Vluchtroutes en protocol calamiteiten 4. Ziekte en ongevallen 5. Protocol signalering 6. Werkwijze bij inschrijving en plaatsing 7. Protocol wiegendood 8. Protocol kindermishandeling/seksueel misbruik 9. Reglement oudercommissie 10. Omgang privacy
Adressen van alle vestigingen
Inleiding Villa Kakelbont is een particuliere organisatie voor kinderopvang en buitenschoolse opvang. Wij zijn gericht op dagopvang aan kinderen van 6 weken tot 13 jaar. Op dit moment heeft de organisatie vier vestigingen in Breda, twee gevestigd aan de Baronielaan, de derde locatie bevindt zich aan de Valkenierslaan en onze vierde vestiging bevindt zich aan de Mathenessestraat 25. Hier is ook de buitenschoolse opvang gevestigd Alle vestigingen voldoen aan de eisen die de Wet Kinderopvang stelt aan een voorziening van kinderopvang. Dit pedagogisch beleidsplan geeft u als ouder een indruk van het pedagogisch klimaat van Villa Kakelbont Kinderopvang. Voor de pedagogisch medewerksters vormt dit plan een leidraad voor de dagelijkse omgang met uw kinderen. Villa Kakelbont Kinderopvang stelt zich als doel om kinderen, naast de gezinssituatie, een beschermde huiselijke omgeving te bieden waar zij kunnen spelen en zich ontwikkelen en waarin de opvoeding wordt ondersteund en met ouders wordt gedeeld. Wij willen een omgeving creëren die tegemoet komt aan de behoefte van kinderen om zelf ervaringen op te doen; een omgeving waarin ook de pedagogisch medewerksters elkaar stimuleren in het opdoen van eigen ervaringen. U als ouder moet ervan op aan kunnen dat het goed zit met die kwaliteit. U hebt er recht op te weten hoe het met de kwaliteit van Villa Kakelbont Kinderopvang gesteld is. Sommige aanduidingen in de tekst zijn alleen in de mannelijke of vrouwelijke vorm geschreven. Wat in de mannelijke vorm is geschreven kan ook gelezen worden in de vrouwelijke vorm en andersom. Daarnaast hebben wij het in de tekst over “de ouders” hiermee bedoelen ook “de ouder” of “de verzorger(s)”.
1. Pedagogische uitgangspunten van Villa Kakelbont Kinderopvang Binnen Villa Kakelbont staat het kind centraal. Alle kinderen worden beschouwd als uniek persoon. Het pedagogisch handelen draait om het respecteren van de eigenheid van elk individueel kind en niet om het kind in zijn algemeenheid.
1.1 Elk kind is uniek Elk kind is verschillend. Voor een zo optimaal mogelijke ontwikkeling en ontplooiing is het respecteren van deze eigenheid een absolute voorwaarde. Elk kind krijgt, binnen de mogelijkheden van de groep, de ruimte en kansen om zijn of haar eigenheid zo volledig mogelijk tot zijn recht te laten komen en zich op eigen wijze te ontwikkelen.
1.2 Het kind staat centraal Villa Kakelbont vindt het belangrijk dat de belangen van en voor de kinderen een centrale plaats innemen en altijd zo positief mogelijk voor hen moet uitvallen. Een belangrijke taak van de pedagogisch medewerksters hierbij is het zo te luisteren naar kinderen dat ze zich begrepen voelen.
1.3 Het individu in de groep Kinderopvang is een groepsgebeuren, maar dat betekent niet dat er sprake is van groepsopvoeding. Het kind is en blijft het belangrijkst. Binnen de verschillende groepen die Villa Kakelbont Kinderopvang huisvest proberen we zoveel mogelijk rekening te houden met de wensen van zowel de ouders als die van het kind. Steeds zijn de pedagogisch medewerksters op zoek naar hoe elk kind een eigen plekje binnen de groep kan krijgen, om dat te realiseren wordt er goed gekeken en geluisterd naar de kinderen. De groep wordt wel als middel aangegrepen om aan de opvang een extra dimensie te geven binnen Villa Kakelbont Kinderopvang. Hierbij denken we aan de mogelijkheden voor het ontwikkelen van de sociale competentie, het omgaan met leeftijdsgenootjes. Daarnaast blijkt ook dat het groepsgebeuren kinderen een extra stimulans biedt voor de motorische, taal en emotionele ontwikkeling. Villa Kakelbont biedt meer dan alleen opvang. Naast een professionele en methodische aanpak van de verzorging en opvoedingsthema’s, krijgt ook de stimulering van de verschillende ontwikkelingsgebieden gerichte aanpak.
1.4 Stimuleren van de verschillende ontwikkelingsgebieden Door het bieden van de juiste voorwaarden, zoals een gevarieerd, veelzijdig en verantwoord aanbod van spelmateriaal en activiteiten draagt Villa Kakelbont Kinderopvang bij aan een zo optimaal mogelijke persoonlijke ontwikkeling van ieder kind. Er wordt doelgericht en gestructureerd afwisseling aangebracht in spanning en ontspanning, in spel, in experimenteren door kind en stimulering door de pedagogisch medewerkster, in individueel en groepsgericht bezig zijn. Daarbij wordt steeds gekeken naar het ontwikkelingsniveau entempo, leeftijd, interesses, mogelijkheden en beperkingen van de kinderen, om met het aanbod daar zo goed mogelijk bij aan te kunnen sluiten.
1.4.1 Taalontwikkeling Doordat de pedagogisch medewerksters duidelijk en constant praten met de kinderen wordt de taalontwikkeling gestimuleerd. Ook het voorlezen neemt een belangrijke plaats in bij het stimuleren van de taal. Op elke groep wordt er iedere dag minstens een keer voorgelezen. Als een kind niet moeilijk verstaanbaar is zal steeds geprobeerd worden het kind te verstaan. Daarnaast wordt een kind wat niet durft te spreken aangemoedigd om wat te zeggen. Ook hier geldt weer dat ieder kind zijn of haar eigen ontwikkeling doormaakt. Naast de dagelijkse stimulans op het gebied van taalontwikkeling werkt Villa kakelbont Kinderopvang ook met Puk & Ko. Dit is een VVE-programma (Vroegtijdige Voorschoolse Educatie) wat voornamelijk gericht is op de taalontwikkeling van kinderen vanaf 2,5 jaar. Naast de taalontwikkeling worden ook de sociaal communicatieve vaardigheden en het beginnend rekenen gestimuleerd. Het is dus een programma dat de brede ontwikkeling van uw kind stimuleert. Puk is een pop die de rol van intermediair vervult tussen de pedagogisch medewerkster en de kinderen. Via Puk betrekken de medewerksters de kinderen bij een activiteit. Puk is een speelmaatje voor de kinderen en maakt hetzelfde mee als de kinderen.
1.4.2 Motorische ontwikkeling Om er voor te zorgen dat ieder kind zich in zijn of haar tempo kan ontwikkelen zijn er op alle groepen spelmaterialen aanwezig die zowel de fijne als de grove motoriek stimuleren. Hierbij is rekening gehouden met de leeftijd van de kinderen. De kinderen worden door ons steeds uitgedaagd door ze eens iets te geven wat moeilijker is als dat wat het kind al kan. Door de kinderen een nieuwe uitdaging aan te bieden proberen de leidsters de ontwikkeling te stimuleren. Is het kind er nog niet aan toe dan proberen de pedagogisch medewerksters het later nog eens. Ook laten we kinderen elkaar stimuleren.
1.4.3 Ontwikkeling van sociale vaardigheden Door de verticale samenstelling van de groep kan ieder kind zich uitstekend oefenen in sociale vaardigheden. Zo leren ze rekening houden met elkaar. Al op vroege leeftijd leren ze dat ze niet alleen zijn en dat ze soms even op hun beurt moeten wachten. Ook het omgaan met verschillende leeftijden geeft een gebalanceerde sociaal-emotionele ontwikkeling. De medewerksters zijn altijd aanwezig om een duidelijke grens aan te geven
1.4.4 Ontwikkeling van identiteit en zelfvertrouwen Elk kind is rijk en competent; pedagogisch medewerksters moeten de kinderen de kans geven om zelf de wereld te ontdekken. Ieder kind is uniek en wordt daarom ook zo door de pedagogisch medewerksters benaderd. Alle kinderen worden aangesproken met hun voornaam. Het zelfvertrouwen wordt o.a. gestimuleerd door het belonen van positief gedrag en het prijzen als een kind weer een nieuwe stap heeft gezet in zijn of haar ontwikkeling. De medewerksters hebben er vertrouwen in dat het kind de drang heeft om zichzelf te ontwikkelen. De pedagogisch medewerksters helpen alleen wanneer nodig is.
1.4.5 De cognitieve ontwikkeling Villa Kakelbont stimuleert de kinderen zoveel mogelijk zelf te (laten) denken. Door spelletjes wordt dit ondersteund en zowel in groepsverband als individueel te communiceren.
1.4.6 Ontwikkeling van creativiteit Naast het aanbieden van allerlei spelmateriaal wordt ook het gebruik daarvan voor andere doeleinden gestimuleerd. Bijvoorbeeld het maken van een tent van lakens, het maken van een trein met stoeltjes. Ook het knutselen en het doen van spelletjes stimuleert deze ontwikkeling.
1.5 Signalering van opvallendheden Het signaleren van opvallendheden in het gedrag van een kind, de voortekenen van een eventueel probleem, moet met de groots mogelijke zorgvuldigheid gebeuren. Daarbij vind Villa Kakelbont het van belang dat ouders al snel op de hoogte worden gesteld van bepaalde zorgen of twijfels. Samen met de ouders wordt er gezocht naar een juiste aanpak en mogelijke oplossingen. Zie ook hoofdstuk 6 Omdat kinderen het best groeien en ontwikkelen in een sfeer gekenmerkt door geborgenheid en positieve aandacht, vormt dit een belangrijk uitgangspunt voor het dagelijks handelen van de pedagogisch medewerksters op Villa Kakelbont Kinderopvang.
1.6 Waarden en normen Villa Kakelbont Kinderopvang maakt onderdeel uit van de maatschappij. In de maatschappij horen kinderen zich ook te houden aan bepaalde waarden en normen. De leefwereld van een kind breidt zich steeds verder uit. In de opvoeding van bijna alle kinderen is maatschappelijke inpassing en zelfstandigheid in de zin van het leren kennen van en omgaan met allerlei waarden en normen een belangrijke doelstelling. Het overbrengen van die waarden en normen speelt in de opvoeding een continue rol en krijgt daarom binnen Villa Kakelbont een eigen plaats. Waarden en normen moeten duidelijk zijn; duidelijke grenzen en concrete alternatieven ten aanzien van wat wel geaccepteerd wordt; horen daar bij. Daarnaast functioneren pedagogisch medewerksters, en soms ook andere kinderen, als voorbeeld; kinderen nemen over wat ze als voorbeeld zien. Praktijksituaties waarin er handelend opgetreden moet worden en waarbij sprake is van het doorgeven van waarden en normen zijn onder meer: - Allerlei expliciete regels en onderlinge afspraken; - Het omgaan met straffen en belonen; Als een kind negatief gedrag vertoont proberen de medewerksters dat om te buigen naar positief gedrag. Dit kan door het kind een andere activiteit aan te bieden of door het kind even uit de situatie te halen, de zogenoemde Time-out. Op alle groepen staat er het zogenaamde “straf stoeltje”. Kinderen worden even uit de situatie gehaald, als zij negatief gedrag vertonen en niet voor reden vatbaar zijn. Doorgaans hanteren we daar 1 minuut voor elk levensjaar voor.
-
De onderlinge sociale omgang; Kinderen leren rekening houden met elkaar, dit kan door samenspel. Elk kind heeft zijn eigen grenzen en wordt gestimuleerd om deze grenzen ook duidelijk aan te geven. Niet alleen naar de pedagogisch medewerksters maar zeker ook naar de andere kinderen. Als de situatie het toelaat geven deze de kinderen de ruimte om conflictsituaties onderling op te lossen. Zien zij dat de kinderen er zelf niet uit komen dan zal een van de pedagogisch medewerksters als bemiddelaar optreden.
Seksualiteit bij kinderen is ook een onderwerp waar eigen waarden en normen een belangrijke rol spelen. Op een bepaald moment krijgen kinderen aandacht voor hun eigen lichaam. Ze ontdekken de verschillen tussen jongens en meisjes en beginnen met vragen stellen, Waar komt een baby vandaan en waarom hebben meisjes geen piemeltje. Villa Kakelbont Kinderopvang ziet dit als een “normale” kinderlijke ontwikkeling en gaat er op die wijze ook mee om. Deze seksualiteit wordt gescheiden gezien van de volwassen seksualiteit. Villa Kakelbont vindt het belangrijk dat alle pedagogisch medewerksters kennis hebben met betrekking tot het verloop van een normale seksuele ontwikkeling bij kinderen en dat zij over het onderwerp durven te praten met elkaar, maar ook met de ouders, en dat zij hun eigen grenzen (leren) kennen, maar ook die van een ander(collega of ouder) en waarden en normen op dit gebied leert kennen. Respect voor elkaar is hierbij erg belangrijk.
1.7 Veiligheid en geborgenheid Een kind moet veiligheid en vertrouwen ervaren om zichzelf te kunnen zijn en stappen te durven zetten in het onbekende. Dat is ontwikkelen en ontplooien. Binnen een sfeer van geborgenheid en met aandacht voor vooral positieve momenten en relaties, wordt aan de voorwaarden om dergelijke basale ervaringen op te kunnen doen, voldaan. Een ander punt om veiligheid en geborgenheid te bieden, is de inrichting van het dagverblijf. De ruimtes waar de kinderen verblijven, moeten zich kenmerken door sfeer, gezelligheid en ook warmte. Door middel van de inrichting kunnen de juiste voorwaarden geschept worden elk kind optimaal mogelijk te laten ontwikkelingen en het te begeleiden in zijn groei naar zelfstandigheid. Kern van de kinderlijke ontwikkeling is dat het wil ontdekken; daar moet een kind alle kans en ruimte voor krijgen. Evenwicht in veiligheid en rust, maar ook uitdaging en variatie. Ook flexibiliteit draagt hierin bij. Het welbevinden van de kinderen is een belangrijke graadmeter voor de kwaliteit van de opvang. Villa Kakelbont Kinderopvang streeft er naar, dat alle kinderen zich thuis voelen. Wij geven uitgebreide aandacht, tijd en ruimte voor het wennen van nieuwe kinderen. Ook wanneer kinderen al langer gebruikt maken van de opvang, wordt steeds goed in de gaten gehouden of kinderen zich prettig voelen, het naar hun zin hebben.
Om deze veiligheid en geborgenheid te creëren vind Villa Kakelbont rust op de groep erg belangrijk. Door in grote lijnen met een vast ritme te werken wordt rust in de groepen gebracht. Vaste momenten op de groepen zijn: 9.30 uur koekje of fruit eten en drinken; - 11.30 uur lunch en daarna liedjes zingen; - 15.00 uur koekje of fruit eten en drinken. Binnen het alledaagse handelen op Villa Kakelbont neemt de relatie die een pedagogisch medewerkster met de kinderen heeft een belangrijke plaats in. Binnen deze professionele relatie vindt een deel van de opvoeding plaats. Omdat we de ouders als eerste verantwoordelijken voor de opvoeding van hun kind beschouwen, moet ook naar hen toe een duidelijke relatie bestaan.
1.8 Relatie pedagogisch medewerkster en kind De mensen waarmee het kind te maken krijgt zijn bepalend of een kind zich uiteindelijk veilig zal voelen. Binnen de professionele relatie van een pedagogisch medewerkster met een kind wordt aan deze veiligheid, maar ook aan een deel van de opvoeding vorm gegeven. Een pedagogisch medewerkster moet in staat zijn elk kind individueel te begrijpen en aan te kunnen sluiten bij datgene wat dat kind nodig heeft, zonder daarbij het groepsgebeuren uit het oog te verliezen. Om aan een relatie met kinderen op een dergelijke manier professioneel inhoud te kunnen geven en van daaruit een wezenlijke positieve bijdrage te kunnen leveren, wordt er van elke medewerkster naast bepaalde deskundigheid en vaardigheden ook een pedagogische houding verwacht, met als belangrijkste kenmerken warmte en invoelingsvermogen. Een pedagogisch medewerkster moet met elk kind een relatie op kunnen bouwen waarin veiligheid, vertrouwen, respect, emotionele ondersteuning, structuur, geduld en stimulering trefwoorden zijn. Andere belangrijke aandachtspunten in de relaties tussen pedagogisch medewerksters en kind vindt Villa Kakelbont continuïteit en stabiliteit in de relaties. Dit probeert Villa Kakelbont te waarborgen door met een vast team van een beperkt aantal pedagogisch medewerksters te werken. Zie hoofdstuk 3.
1.9 Relatie pedagogisch medewerkster en ouder(s) In alle kinderopvangorganisaties wordt een deel van de opvoeding en verzorging van de kinderen overgenomen van de ouders. Daardoor ontstaat er een soort samenwerkingsrelatie. Zo ook bij Villa Kakelbont Kinderopvang. Daarnaast draagt Villa Kakelbont een stuk eigen, professionele, verantwoordelijkheid in het opvoedingsgebeuren naar de kinderen toe, maar zullen ouders zoveel mogelijk bij dat pedagogisch handelen worden betrokken. Ouders zijn de eerste opvoedingsbetrokkenen en moeten hun kind met een gerust hart uit handen kunnen geven en alle vertrouwen hebben in de opvang die Villa Kakelbont biedt. De basis voor relatie pedagogisch medewerkster-ouders moet liggen in wederzijds respect voor elkaars opvattingen en handelswijzen. Om de opvoeding samen te kunnen delen is afstemming, uitwisseling van informatie, maken van afspraken en openheid nodig. Voor de ontwikkeling van de kinderen zelf is het daarnaast belangrijk dat hun thuis- en opvangwereldje op elkaar afgestemd zijn. Daarbij hoeven beide niet identiek aan elkaar te zijn, maar een kind moet de verschillende ervaringen met elkaar kunnen verbinden en voor zichzelf duidelijk kunnen plaatsen. Er moet dus een duidelijke wisselwerking bestaan tussen de ouders en Villa Kakelbont. Zie hoofdstuk 9
2. Leefomgeving en leefruimte Kinderen hebben de ruimte nodig om te kunnen spelen, zich uit te kunnen leven en om te bewegen. Daarnaast moeten ze zich ook terug kunnen trekken, uit kunnen rusten en zichzelf concentreren. Alle groepen bestaan uit een grote ruimte waarin aparte hoekjes zijn gecreëerd. Te denken valt bijvoorbeeld aan de poppenhoek, gereedschaphoek en leeshoek. In de ruimte staat een grote tafel waar verschillende activiteiten worden gedaan zoals knutselen, spelletjes, eten, zingen en voorlezen. Er is bewust gekozen voor een rustige kleursamenstelling omdat wij vinden dat veel speelgoed al veel kleur heeft.
2.1 Samenstelling van de groepen Villa Kakelbont Kinderopvang werkt uitsluitend met verticale groepen. Villa Kakelbont 1 bestaat uit een verticale groep van maximaal 16 kinderen. Per dag zijn er drie pedagogisch medewerksters aanwezig. Villa Kakelbont 2 bestaat uit twee verticale groepen met een maximum van 12 kinderen. Per dag zijn er twee pedagogisch medewerkster op elke groep werkzaam. Villa Kakelbont 3 bestaat uit een verticale groep van maximaal 16 kinderen, ook hier zijn drie pedagogisch medewerksters werkzaam. Villa kakelbont vier bestaat uit vier groepen van maximaal twaalf kinderen. Op elke groep zijn twee pedagogisch medewerksters werkzaam. De buitenschoolse opvang maakt gebruik van de bovenste verdieping van dit pand. Binnen de buitenschoolse opvang kunnen maximaal veertig kinderen worden opgevangen. Per tien kinderen is er een pedagogisch medewerkster werkzaam. Alle pedagogisch medewerksters zijn werkzaam op een eigen groep, op vaste dagen en op vaste tijden. Dit om de rust en het vertrouwen tussen de medewerksters en de kinderen optimaal te houden.
2.2 Dagritme Het dagritme van de groepen op Villa Kakelbont ziet er over het algemeen zo uit. Door omstandigheden kan hier weleens van af worden geweken. 7.30uur – 9.30uur Brengen van kinderen Activiteiten in groepsverband 9.30uur – 10.00uur Koekje of fruit eten en drinken Voorlezen 10.00uur – 11.30uur Activiteiten in groepsverband Buiten spelen Spelletjes Knutselen 11.30uur – 12.30uur Lunchen Liedjes zingen 12.30uur – 13.00uur Uitkleden en naar bed 13.00uur – 15.00uur Slapen
Activiteit met kinderen die wakker zijn 15.00uur – 15.30uur Koekje of fruit eten en drinken Voorlezen of liedjes zingen 15.30uur - 18.30uur Buiten spelen Activiteit Ophalen van de kinderen vanaf ± 17.00 uur
2.3 Voeding Voor de baby´s houden wij ons aan het schema wat in overleg met de ouders is opgesteld. Flesvoeding nemen ouders zelf mee naar Villa Kakelbont i.v.m. de verschillende soorten en merken. De ouders nemen de melkpoeder mee in de daarvoor bestemde containertjes of ze zetten een pak met melkpoeder op de groep. De flessen worden door de pedagoisch medewerksters gemaakt op de tijd dat een kind de fles krijgt. Moeders die hun kind borstvoeding willen geven hebben de mogelijkheid om dat bij Villa Kakelbont te doen. Zodra kinderen geen flesvoeding meer nodig hebben heeft Villa Kakelbont alle etenswaar in huis. Ouders hoeven dan niets meer mee te geven. Bij afname van pakket C of D krijgen de kinderen een warme maaltijd aangeboden. Voor kinderen onder de één jaar zal dat een potje zijn en een beetje yoghurt, kinderen boven de een krijgen een verse warme maaltijd, verzorgt door een maaltijdenservice en een toetje. De warme maaltijd wordt tussen de middag aangeboden aan de kinderen vanaf één jaar, kinderen onder één jaar krijgen hun warme maaltijden aan het einde van de middag. Als kinderen een speciaal dieet volgen dan kan er in overleg met de medewerksters gekeken worden of de speciale voeding door Villa Kakelbont kan worden aangeschaft of dat ouders dit zelf mee gaan geven. Omdat eten een sociaal gebeuren is eten de pedagogisch medewerksters gezamenlijk met de kinderen aan tafel. De boterhammen worden ter plekke gesmeerd zodat het kind zelf zijn beleg kan kiezen. De eerste boterham is er een met hartig beleg, de daaropvolgende boterhammen mogen ook met zoet beleg gegeten worden. De grotere kinderen smeren zelf hun boterhammen, zij krijgen een eigen (plastic) mes. Naast dat zij zich dan echt heel groot voelen wordt ook de fijne motoriek gestimuleerd. Na het eten van de boterham krijgt ieder kind een beker melk. En iedere dag is er vers fruit en zijn er verschillende tussendoortjes. Voor verdere informatie: zie bijlage 1 (protocol voeding)
2.4 Slapen Alle slaapkamers van Villa Kakelbont zijn ingericht met stapelbedjes. Alle bedjes hebben spijlen en zijn voorzien van een schuifhekje met veiligheidsknop. Kinderen kunnen niet zelf uit bed komen of uit bed vallen. Ieder kind heeft zijn eigen vaste en daardoor vertrouwde slaapplaats. Doordat alle slaapkamers aan de groep grenzen kunnen de pedagogisch medewerksters constant contact houden met de kinderen al dan niet met een babyfoon.
De baby´s en dreumesen houden zoveel mogelijk het ritme aan van wat ze van thuis uit gewend zijn. De oudere kinderen gaan meestal tegelijk naar bed, tussen ± 13.00 – 15.00 uur. Voor Villa Kakelbont spreekt het voor zich dat kinderen altijd hun knuffel cq speen mee naar bed mogen nemen. Als kinderen, die van thuis uit een knuffel bij hebben, toch een knuffeltje mee willen nemen mogen ze een knuffel van de groep meenemen of krijgen ze een babydoekje mee. Voor de kinderen die niet meer slapen is er altijd een pedagogisch medewerksters op de groep aanwezig. Ook voor hen is dit een rust moment, zij lezen een boekje of spelen even aan tafel. Mocht het op de slaapkamers onrustig zijn dan gaat altijd een van de medewerkster op de slaapkamer zitten en wacht totdat de kinderen in slaap zijn gevallen. Alle kinderen slapen onder een lakentje en een dekentje. Sommige kinderen hebben een slaapzak aan waardoor dan alleen een lakentje volstaat. Op villa 2, 3 en 4 slapen de ouderen kinderen ook wel eens onder een dekbed. Op alle drie de vestigingen gebeurt dat alleen als het kind ouder is dan twee jaar. (zie bijlage 7 protocol wiegendood) Al het beddengoed wordt wekelijks verschoond.
2.5 Mandje Op Villa Kakelbont hebben alle kinderen een eigen mandje. In dit mandje kunnen persoonlijke dingen als knuffels, speentjes, reserve kleding en luiers worden opgeborgen. Ook de post vanuit Villa Kakelbont is te vinden in de mandjes. Wij vragen dan ook aan de ouders om regelmatig in de mandjes te kijken.
2.6 Buitenspelen Kinderen kunnen bij Villa Kakelbont Kinderopvang veilig buiten spelen omdat de tuin omsloten is. Nooit gaan kinderen alleen naar buiten, er gaat altijd een pedagogisch medewerkster mee. Op Villa Kakelbont 1, 2 en 3 is er een mogelijkheid om de jongere kinderen gescheiden van de oudere kinderen te laten spelen. Op Villa 1 kunnen de tuinen worden gescheiden door het sluiten van de poort in het midden van de tuin. Villa kakelbont 2 heeft zowel aan de voorzijde als de achterzijde een tuin en voor Villa 3 geldt dat de poort in het midden van de tuin gesloten kan worden. Er is een heleboel buiten speelmateriaal aanwezig op alle vestigingen. Te denken valt aan fietsen, ballen, glijbaan met klimhuis, skippyballen en stoepkrijt, zand/watertafel, schommel enz. Als het weer het toelaat wordt er door de beide locaties aan de Baronielaan gebruik gemaakt van de speeltuin/zandbak tegenover het pand aan Baronielaan 251. En omdat we op loopafstand zitten van het Mastbos worden er regelmatig wandelingen gemaakt. Zomers wordt er zelfs wel eens in het bos gepicknickt als de groepssamenstelling dat toelaat. Voor de kinderen die onze locatie bezoeken aan de Valkenierslaan en de Mathenessestraat is er een parkje in de buurt waar ook een glijbaan en schommels zijn te vinden. Daar kan ook gepicknickt worden op een mooi groot grasveld waar geen honden mogen komen. Alle locaties brengen ook wel eens een bezoek aan de speeltuin aan de Ploegstraat. Doordat het
nog een aardige wandeling is nemen de pedagogisch medewerksters alleen de oudste kinderen mee. Sap, wat lekkers en eventueel een verschoninkje worden meegenomen zodat de kinderen onbezorgd kunnen spelen. Naast deze “uitstapjes” kunnen we ook gebruik maken van de “Villabus”. Zo kunnen we met z´n allen naar de kinderboerderij. Ouders wordt gevraagd om de autostoeltjes bij ons achter te laten zodat alle kinderen veilig mee op stap kunnen. Voor de jongste kinderen hebben Villa 1 en Villa 2 een buitenbox waar ze beschermd toch lekker buiten kunnen spelen. Villa 3 heeft een speelkleed voor de allerkleinste buiten die zij op een rustig plekje wegleggen zodat ook de allerkleinste ongestoord buiten kunnen spelen. Regelmatig worden de baby´s meegenomen voor een wandelingetje in de buurt zodat ook zij kunnen genieten van de buitenlucht. Als het zomers weer is dan zijn de kinderen bijna de hele dag buiten, alleen op het heetst van de dag zijn we dan binnen. Lekker spelen in de zwembadjes en met de waterbaan. Want buiten spelen betekent dat kinderen in contact komen met verschillende natuurverschijnselen zoals de zon, de maan, de wind, de reen en sneeuw en de verschillende seizoenen. Dus als de het weer- en groepsomstandigheden het toelaten gaan wij met de kinderen naar buiten.
3. De leidsters Van de pedagogisch medewerksters die werkzaam zijn binnen Villa Kakelbont Kinderopvang wordt verwacht dat zij de kinderen opvangen op een deskundige en persoonlijke wijze. Het is hun taak om een klimaat te scheppen waarin ieder kind zich op een veilige manier kan ontwikkelen. Ieder kind heeft behoefte aan warmte, liefde en een knuffel en onze pedagogisch medewerksters geven die graag.
3.1 Professioneel Het opvangen van kinderen is voor ons een professionele activiteit. Dat vraagt natuurlijk om goed opgeleide mensen. Alle medewerksters weten de pedagogische uitgangspunten van Villa Kakelbont Kinderopvang en dragen deze uit naar de ouders en de kinderen. Tevens beschikken zij ook over de vaardigheden die nodig zijn om alle kinderen individueel en in groepsverband te verzorgen en begeleiden. De kennis die zij hebben opgedaan door een pedagogische opleiding te volgen in het middelbaar-of hoger beroepsonderwijs Villa Kakelbont draagt er daarna zorg voor dat de pedagogisch medewerksters, als ze eenmaal werkzaam zijn binnen Villa Kakelbont, eventueel na- en bijscholingscursussen kunnen volgen.
3.2 Invalkrachten Zoals eerder te lezen was heeft iedere groep zijn eigen pedagogisch medewerksters. Het kan wel eens voorkomen dat een medewerkster afwezig is door vakantie of ziekte waardoor het nodig is dat iemand anders haar werkzaamheden over neemt. Door een flexibele inzet van het personeel kunnen wij dit intern regelen. Naast deze flexibele inzet van het vaste personeel hebben wij vaste invalkrachten die bekend zijn met de werkwijze van Villa Kakelbont. Zo weten wij zeker dat ook bij afwezigheid van de eigen vaste medewerkster uw kind in vertrouwde handen is.
3.3 Mentor Ieder kind krijgt vanaf het moment dat het Villa Kakelbont bezoekt een mentor. Afhankelijk van de dagen die het kind bij Villa Kakelbont is zal er een mentor worden toegewezen. De mentor is werkzaam op de (meeste) dagen die het kind afneemt bij onze organisatie. De mentor zal met de ouders 1 maal per jaar een 10-minuten gesprek voeren. Dit gesprek vindt plaats rond iedere verjaardag van uw kind. Ouders zullen daar tijdig over geïnformeerd worden. Daarnaast biedt Villa Kakelbont ouders de gelegenheid om een 3 maanden gesprek te voeren met de mentor. Dit zal plaatsvinden op het moment dat het kind Villa Kakelbont ± 3 maanden bezoekt. Beide gesprekken zijn overigens niet verplicht voor ouders. Natuurlijk kunnen ouders ook tussentijds terecht bij de mentor. Dit kan tijdens de reguliere breng,-en haaltijden of via het schriftje wat het kind meeneemt naar Villa Kakelbont. Mocht het onderwerp te uitgebreid zijn dan kunnen ouders een afspraak maken met de mentor voor een gesprek.
Bij vertrek van een medewerkster zal er altijd goed overleg plaatsvinden waarin wordt besproken wie de nieuwe mentor van het kind wordt en wat de bevindingen van de vertrekkende medewerkster zijn geweest. Ook worden alle observaties in het team besproken om een zo´n goed mogelijk beeld van het desbetreffende kind te krijgen.
3.4 Stagiaires Het kan voorkomen dat er binnen Villa Kakelbont jaarlijks stagiaires aan de teams worden toegevoegd. Wij vinden het belangrijk om aankomende pedagogisch medewerksters de kans te geven ervaringen op te doen in de praktijk. Daarbij is het van belang dat zowel de stagiaire zelf en de kinderen vertrouwd met elkaar raken. Zolang de stage duurt, worden de stagiaires boventallig ingezet, d.w.z. dat het team van vast medewerksters wordt aangevuld met een stagiaire. Alle activiteiten en werkzaamheden die de stagiaire wil uitvoeren worden begeleid door een van de vaste krachten. Een van de vaste krachten zal ook de functie van stagebegeleidster op zich nemen wat betekent dat zij regelmatig gesprekken met zowel de stagiaire als met de begeleiding vanuit de opleiding zal voeren over de voortgang van de stage. Als blijkt dat de stagiaire geschikt is voor het werk wordt zij in de gelegenheid gesteld om een aantal dagen niet boventallig op de groep te werken. Hierdoor kan de stagiaire nog meer ervaring opdoen die nog meer aansluit bij de werkelijke arbeidssituatie.
4. Spel en spelen Spelen en spel is voor kinderen de manier van ontdekken, ervaren en onderzoeken van de wereld. Spelen is een bezigheid waar kinderen het meeste plezier aan beleven. Door met ander kinderen te spelen leert het kind samen spelen. Bovendien is spelen een manier van kinderen om emoties te uiten en spel kan het kind helpen om zijn ervaringen te verwerken. Om tot spel en spelen te kunnen komen hebben kinderen de ruimte nodig en niet te vergeten de uitdaging zowel op lichamelijk als op geestelijk gebied. De houding van de pedagogisch medewerkster, de inrichting van de groepen en de keuze van het spelmateriaal zorgen ervoor dat ieder kind op verschillende niveaus wordt gestimuleerd in zijn spel.
4.1 Spelontwikkeling Elke groep biedt spelaanbod aan dat aansluit bij de belevingswereld van ieder individueel kind. Zo wordt elk kind gestimuleerd op het juiste niveau in zijn ontwikkeling. Spel en spelen heeft betrekking op vier verschillende ontwikkelingsgebieden te weten: 1. emotionele ontwikkeling: het kunnen verwerken van ervaringen en belevingen, het ervaren van afwisselend ontspanning/spanning 2. cognitieve ontwikkeling: het opdoen van kennis, leren verwerken van ervaringen en het leren omgaan met symbolen 3. sociale ontwikkeling: het vinden van aansluiting met andere kinderen door samenspel, het leren omgaan en rekening houden met elkaar, het leren kennen van sociale rollen 4. motorisch ontwikkeling: het oefenen van de (senso)motoriek Bij baby´s ligt het accent op de lichamelijke beleving. Door het ervaren en voelen van het materiaal en het eigen lichaam wordt die beleving opgeroepen. Het spel van een baby gaat nog niet om het vormen van iets maar meer op de beleving van het lichaam. Door aanraking, kneden, ruiken en proeven ervaart een baby zijn omgeving. Naarmate het kind ouder wordt gaat de spelbeleving geleidelijk naar de hanteerbare wereld. In dit spel ontdekt het kind de toepassing van materialen. Blokken kunnen worden opgestapeld zodat er een toren ontstaat, met een schep kun je een kuil graven. Nog veel later is het spel van kinderen gericht op vormgeving, het gaat om de uiterlijke verschijningsvorm, de structuur en eenheid. Door te ordenen en te construeren vormen kinderen nieuwe dingen. Een goed voorbeeld hier van is knutselen. Het waarnemingsvermogen van een kind neemt toe. Het kind gebruikt zijn fantasie en verbeeldingsvermogen in zijn spel. In een droomwereld bedenkt het kind een nieuwe werkelijkheid die alleen in zijn fantasie bestaat. Creativiteit en expressie spelen hierbij een belangrijke rol.
4.2 Houding van de pedagogisch medewerksters ten opzichte van spel en spelen Om kinderen tot een goed spel te laten komen vind Villa Kakelbont het belangrijk dat de pedagogisch medewerkers een veilige sfeer creëren zodat kinderen zich vertrouwd voelen en helemaal zichzelf kunnen zijn. De inrichting van de ruimte en de keuze mogelijkheden voor de kinderen spelen hierbij een belangrijke rol. Tijdens het spel van de kinderen kan de pedagogisch medewerkster een begeleidende rol aannemen waarbij zij aansluit bij het spel van de kinderen door: * Materiaal toe te voegen of juist weg te halen * Mee te spelen door: - het sturen van de rollen - voorbeeldgedrag - het spel een nieuwe wending te geven - het aanbrengen van structuur - het voorleggen van probleempjes Daarnaast kunnen de pedagogisch medewerksters er ook voor kiezen om de kinderen hun eigen spel te laten spelen en er naar te kijken zodat zij een nog beter beeld krijgen van de belevingswereld van de kinderen.
4.3 Spelvormen en activiteiten Kinderen kunnen altijd zelf aan geven waar zij mee willen spelen, de medewerksters proberen altijd aan de behoeftes van elk kind te voldoen. De momenten van vrijspel worden afgewisseld met activiteiten. De activiteiten zijn spelvormen die in groepsverband plaats vinden onder begeleiding van een van de pedagogisch medewerksters. Vaak wordt de keuze van een activiteit bepaald door de inbreng van kinderen en de sfeer in de groep. De ene keer is dat dansen, de ander keer is dat weer verven of plakken. De pedagogisch medewerksters kunnen ook besluiten om het vrije spel niet te onderbreken voor een gezamenlijke activiteit als blijkt dat iedereen nog lekker in zijn spel zit. Binnen Villa Kakelbont is er een breed scala aan activiteiten. Dit omvat het spelen met materialen, muziek, woord, dans, taal, e.d. Om een indruk te geven van wordt nu een aantal voorbeelden gegeven. Muzikale spelvormen als zang en dans krijgen veel aandacht. Dagelijks zingen we samen met de kinderen liedjes, samen zingen versterkt de band tussen leidster en kind. Tijdens het dansen leert het kind zijn eigen lichaam kennen en ontwikkelen ze maat- en ritmegevoel Dagelijks wordt er ook voorgelezen. Het vertellen van een verhaal spreekt het kind aan waardoor dat de aanleiding kan zijn voor het kind om zijn belevingen te vertellen. Het knutselen geeft kinderen de mogelijkheid om zich uit te drukken en vak hebben kinderen veel plezier tijdens het plakken of verven. Omdat ieder kind dit op zijn eigen manier beleefd laat de pedagogisch medewerkster het kind zijn gang gaan. Zo ontstaan er nooit exact dezelfde werkjes.
Grote activiteiten, zoals het naar de speeltuin gaan, een bezoek brengen aan de kinderboerderij of het picknicken in het bos, komt vooral voor tijdens de vakantieperiodes of op dagen dat het rustig is op de groep. Zodra de groepssamenstelling het toelaat dan trekken we er met z´n allen op uit.
4.4 Speelgoed Speelgoed lokt uit om tot spel en spelen te komen. Het heeft daarom een belangrijke functie in het kinderspel. Villa Kakelbont heeft een grote variatie aan speelgoed dat aansluit bij de verschillende ontwikkelingsgebieden. Om u een indruk te geven van het speelmateriaal per ontwikkelingsgebied staat dat hieronder beschreven. * Sociaal-emotionele ontwikkeling - Boeken - Verkleedkleren - Domino - Klei - Poppen - Telefoons - Wereldmateriaal zoals boerderij met dieren * Cognitieve ontwikkeling - Vormenstoof - Puzzels - Lotto - Duplo - Combinatie spel * Motorisch ontwikkeling - Ballen - Kruiptunnel - Magnetisch hengelspel - Kralenlooping - Rijgkralen - Kralenplank
5. Veiligheid en Hygiëne Omdat Villa Kakelbont zorg draagt voor de opvang van een grote groep kinderen vraagt veiligheid en hygiëne extra aandacht. Hoe jonger de kinderen, hoe kwetsbaarder ze zijn voor ongelukjes en ziekten.
5.1 Hygiëne in het algemeen Voor een kind is hygiëne van groot belang. Om bacteriën en infectieziekten zo min mogelijk kans te geven zijn wij consequent in het nemen van hygiëne maatregelen. Een van de hoofdzaken daarbij is het wassen van de handen na het mogelijk in contact komen met bacteriën. Door alles regelmatig schoon en stofvrij te maken krijgen ziektekiemen minder kans zich te nestelen en te verspreiden Iedere dag worden de tafels en kinderstoelen schoongemaakt. Daarnaast wordt er iedere dag gestofzuigd en gedweild. (zie bijlage 2 schoonmaakrooster)
5.2 Brandveiligheid Villa Kakelbont voldoet aan alle eisen die er zijn opgesteld door de brandweer voor kindercentra´s. Wij hebben onder andere brandblusmiddelen en vluchtroutes die duidelijk staan aangegeven. Het ontruimingsplan beschrijft de taken en handeling die iedere medewerkster moet uitvoeren als er een ontruiming plaats moet vinden. Regelmatig wordt er een ontruimingsoefening gehouden. Op elke vestiging zijn er pedagogisch medewerksters aanwezig die in het bezit zijn van het diploma bedrijfshulpverlening. Zij hebben geleerd om adequaat te handelen bij calamiteiten. Ieder jaar volgen zij een cursus om het diploma te verlengen. ( zie bijlage 3 Vluchtroutes van elke vestiging en bijlage Calamiteiten)
5.3 Preventie en EHBO Door de omgeving voor de kinderen zo veilig mogelijk te maken proberen we de kans op ongevallen te voorkomen. Alle ruimtes zijn overzichtelijk ingedeeld zodat de pedagogisch medewerksters altijd contact hebben met de kinderen. Kinderen zijn NOOIT alleen op de groep. Alle pedagogisch medewerksters zijn in het bezit van een EHBO diploma en weten hoe zij adequaat kunnen handelen. Op alle vestigingen zijn er EHBO koffers met alle benodigde materialen voor het verlenen van eerste hulp aanwezig.
5.4 Veilig spelen Het speelgoed van Villa Kakelbont is veilig en van goede kwaliteit. Dit betekent dat het speelgoed geen gevaarlijke stoffen bevat en dat het duurzaam is. Voor de aanschaf wordt niet alleen gekeken naar de spelkwaliteit van het speelgoed maar ook naar de veiligheid ervan. Ook materialen als potloden, verf en klei zijn van veilige stoffen.
Door het speelgoed regelmatig te reinigen wordt de hygiëne gewaarborgd. Daarnaast wordt het speelgoed regelmatig gecontroleerd, speelgoed wat niet meer heel is wordt meteen van de groepen verwijderd.
6. Ziek zijn en opvallend gedrag
6.1 Ziek zijn Als kinderen ziek zijn dan hebben zij vaak wat extra aandacht nodig en kunnen daardoor beter thuis verzorgd worden. Bij bepaalde ziektebeelden is het zo dat er sprake is van een groot besmettingsgevaar voor de ander kinderen en pedagogisch medewerksters, te denken valt aan diarree. Als een kind ziek wordt bepaald Villa Kakelbont Kinderopvang of het verantwoord is om het kind bij Villa Kakelbont te laten blijven. In alle gevallen wordt contact opgenomen met een van de ouders. Mocht het zo zijn dat het kind opgehaald moet worden dan zijn de ouders ervoor verantwoordelijk dat het ophalen binnen een uur gebeurd. Villa Kakelbont Kinderopvang adviseert ouders hun kind pas weer te brengen als het vierentwintig uur koortsvrij is. Met betrekking tot de preventie en de omgang ten aanzien van ziektes volgen wij de adviezen en de richtlijnen van de GGD. Voor verdere en uitgebreidere informatie verwijzen wij u naar bijlage 4 protocol ziekte en ongevallen.
6.2 Opvallend gedrag Geen enkel kind is het zelfde, elk kind ontwikkeld zich op zijn eigen manier en in zijn eigen tempo. Soms geeft het kind signalen af die extra aandacht vragen. In alle gevallen probeert Villa Kakelbont Kinderopvang die extra zorg en aandacht te geven. Er zijn verschillende redenen waarom een kind opvallend gedrag vertoont. Het krijgen van een broertje of zusje kan een korte terugval in een vorig stadium van de ontwikkeling betekenen. Zo kan een zindelijke peuter weer in zijn broek gaan plassen. Bij Villa Kakelbont kunnen kinderen rekenen op extra begrip en aandacht. Merken ouders en/of pedagogisch medewerksters op dat een kind een langere periode afwijkt in zijn gedrag kan dat een rede van overleg zijn. Door verschillende observaties wordt het gedrag van het kind in kaart gebracht en binnen het team besproken. Daarna worden de ouders uitgenodigd voor ´n gesprek. Samen met de ouders wordt dan gekeken wat er met het kind aan de hand is en hoe we hier op een juiste manier mee om kunnen gaan. (Zie ook bijlage 6 protocol signalering.)
7. Ouders In het belang van uw kind is het belangrijk dat er een goede verstandhouding is tussen u en Villa Kakelbont. Wij delen immers een grote taak, namelijk het verzorgen en begeleiden van uw kinderen. Villa Kakelbont Kinderopvang vindt het daarom belangrijk om elkaar goed op de hoogte te houden van dat wat het kind meemaakt. Zowel u als de pedagogisch medewerksters zijn dan beter in staat om het kind te begrijpen. Wij vinden het daarom belangrijk dat ouders zich thuis voelen bij ons.
7.1 Kennismaking met Villa Kakelbont Ouders die geïnteresseerd zijn in een opvangplaats bij Villa Kakelbont Kinderopvang kunnen contact opnemen met Mevrouw Gommers of Mevrouw Rethans om een kijkje te komen nemen op een van de vestigingen van Villa Kakelbont. Tijdens deze rondleiding wordt in grote lijnen verteld hoe wij werken bij Villa Kakelbont. Mocht uw kindje geplaatst worden dan wordt u, eventueel met kind, uitgenodigd voor een kennismakings-intakegesprek. Tijdens dit gesprek wordt er dieper ingegaan op de werkwijze en de visie van Villa Kakelbont. Ook ouders kunnen dan aangeven welke verwachtingen zij hebben tan aanzien van de opvang die wij bieden. Er worden afspraken gemaakt over hoe het kindje komt wennen en over hoe de gebruiken en opvoeding van thuis kunnen worden voortgezet binnen Villa Kakelbont. Een van de pedagogisch medewerksters voert de gesprekken op de vestiging waar het kindje wordt geplaatst. Alle bevindingen en afspraken koppelt zij terug naar haar collega´s van de desbetreffende groep. Zie ook Bijlage 7 werkwijze bij inschrijven en plaatsing
7.2 De eerste keer naar Villa Kakelbont Het is heel logisch dat kinderen moeten wennen als ze nieuw komen bij Villa Kakelbont. Het is een nieuwe omgeving, nieuwe mensen en zonder papa of mama. Samen met de ouders wordt besproken hoe we het kind laten wennen. Ouders kunnen er bijvoorbeeld voor kiezen om hun kind de eerste dagen een paar uurtjes te laten komen en dit langzaam opbouwen. De pedagogisch medewerksters geven ook altijd aan dat ouders kunnen bellen als ze willen weten hoe het met hun kind gaat.
7.3 Brengen en halen van kinderen Om ouders de gelegenheid te geven om op hun eigen wijze afscheid te nemen van hun kind is het dagprogramma van Villa Kakelbont hierop afgestemd. Ouders kunnen hun kind brengen tussen 7.30 uur en 9.30 uur. Vanaf 9.30 uur wordt het dagprogramma gestart. Tussen 16.30 uur en 18.30 uur kunnen ouders hun kind weer ophalen. Natuurlijk is het mogelijk het kind te brengen of halen op een ander tijdstip. Wij vragen dan wel van ouders om dit even te overleggen met een van de medewerksters op de groep in verband met het eventuele slapen van het kind of het maken van een uitstapje.
Mocht iemand anders dan de ouders het kind komen halen dan is het nodig dat ouders dit van te voren melden. Is dit niet gebeurd dan bellen de pedagogisch medewerksters een van de ouders om dit na te vragen. Daarnaast wil Villa Kakelbont ouders er op attenderen dat zij ondanks dat er pedagogisch medewerksters op de groep aanwezig zijn toch verantwoordelijk zijn voor hun kinderen vanaf het moment dat zij de groepen binnenkomen, totdat zij de groep verlaten en vanaf het moment dat zij hun kind(eren) weer komen halen.
7.4 Overdracht De overdracht tussen pedagogisch medewerksters en ouders vind twee keer per dag plaats, te weten bij het brengen en halen van de kinderen. Door goed op de hoogte te zijn over wat er met het kind gebeurd, kunnen beide partijen goed inspelen op de behoeftes van het kind. Ook schrijven de pedagogisch medewerksters stukjes in de schriftjes van de kinderen zodat ouders toch weten hoe de dag bij Villa Kakelbont is verlopen als ze bijvoorbeeld zelf het kind niet kunnen halen. Hebben ouders behoefte aan een uitgebreider gesprek met bijvoorbeeld de mentor van het kind dan kunnen zij dat aangeven en wordt er met hen een afspraak gemaakt.
7.5 Oudercommissie Een aantal ouders waarvan hun kind Villa Kakelbont bezoekt vormen de oudercommissie. Deze commissie behartigt de belangen van ouders en kinderen. Zij kunnen Villa Kakelbont gevraagd en ongevraagd advies geven over bijvoorbeeld het pedagogische beleid. Mocht er nieuws zijn vanuit de oudercommissie dan zullen zij er zelf zorg voor dragen dat de informatie bij de overige ouders terecht komt. Personeelsleden van Villa Kakelbont kunnen ook een beroep doen op de leden van de oudercommissie om te helpen bij het organiseren van thema-avonden e.d. Het is zelfs mogelijk dat de oudercommissie dit geheel zelfstandig organiseert. (zie bijlage 9 reglement oudercommissie)
7.6 Activiteiten voor ouders Een aantal keren per jaar organiseert Villa Kakelbont Kinderopvang “activiteiten” voor de ouders. Een keer per jaar vinden er 10 minuten gesprekken plaats waarin aan de hand van observaties de voortgang van het kind besproken wordt. Daarnaast organiseert Villa Kakelbont thema-avonden over relevante onderwerpen als spraak en taal ontwikkeling, opvoeden en voorkoming van brandwonden. Om het jaar wordt er ook een filmavond georganiseerd. Alle kinderen worden gefilmd in hun groep zodat ouders een goed beeld krijgen hoe een dagje Villa Kakelbont verloopt. Natuurlijk ontbreekt een hapje en een drankje dan niet. Daarnaast organiseert de oudercommissie ook regelmatig gezellige activiteiten voor ouders.
8. Feestelijke activiteiten Als een kind afscheid neemt of jarig is, is alles bijzonder en spannend die dag. De hele dag sta je in de belangstelling. Natuurlijk mag een traktatie dan niet ontbreken. Naast deze feesten worden ook de jaarfeesten ( Sinterklaas, kerst enz.) gevierd bij Villa Kakelbont.
8.1 Verjaardag Als er iemand jarig is dan vieren we feest. De jarige krijgt een mooie kroon en er wordt voor hem gezongen en muziek gemaakt. Na het zingen van verjaardagsliedjes mag de jarige trakteren.
8.2Afscheid Een mooie kroon hoort natuurlijk ook bij het afscheid. En ook zingen en muziek maken mag niet ontbreken bij dit bijzondere moment. Alle kinderen die afscheid nemen van Villa Kakelbont krijgen van de leidsters een persoonlijk aandenken mee.
8.3 Trakteren Natuurlijk hoort een traktatie bij een feestje. Na al het feestgedruis mag de jarige zijn traktatie uitdelen. Wij vinden het prettig als de kinderen een verantwoorde en gezonde traktatie uitdelen die is afgestemd op de leeftijd van de kinderen. De leidsters geven graag tips hoe een verstandige en creatieve traktatie gemaakt kan worden.
8.4 Jaarfeesten Jaarfeesten die gevierd worden bij Villa Kakelbont zijn carnaval. Alle dagen mogen de kinderen verkleed komen en wordt er gehost en gefeest. Ook bij Pasen wordt stil gestaan, de vrijdag ervoor lunchen we met broodjes, krentenbollen, eierkoeken, chocolademelk en yogidrink. Ieder jaar brengt Sinterklaas een bezoek aan alle vestigingen van Villa Kakelbont. Over ieder kind weet hij wat te vertellen en voor iedereen heeft hij een cadeautje bij zich. Alle kinderen vanaf twee jaar mogen op visite komen bij de sint. Met de kinderen die de hele dag bij Villa Kakelbont blijven eten we wat lekkers. De kerstlunch wordt gehouden op de laatste openingsdag van Villa kakelbont voor kerst en alleen met de kinderen die er die dag zijn. We smullen dan van broodjes, krentenbollen, eierkoeken, chocolademelk en yogidrink. Daarnaast wordt er ook ieder jaar stil gestaan bij dierendag, alle kinderen mogen dan hun knuffel meenemen, Koninginnedag, kinderboekenweek en het nationale voorleesontbijt.
BIJLAGE
Bijlage 1 Protocol Voeding
Inleiding De bedoeling van dit protocol is een standaard aanbod van voeding te hebben zodat voor iedereen duidelijk is welke voeding en dranken de kinderen in ieder geval krijgen aangeboden. Het standaard aanbod is een minimum wanneer een vestiging meer wil aanbieden dan kan dat altijd, binnen het budget. UITGANGSPUNT: pedagogisch medewerksters eten dezelfde dingen als kinderen Voeding op Villa Kakelbont Drinken Melk Thee Roosvicee Diksap Siroop Water
Vers fruit (1x per dag) Appel Peer Banaan Mandarijn Kiwi Meloen Aardbei Druiven
Brood en beleg Bruin brood Beschuit Ontbijtkoek Komkommer/ tomaat Zoet beleg Kaas Vleeswaren
Tussendoortjes Soepstengels Droge koekjes Krentjes Stukje kaas Plakje worst
Er wordt in ieder geval zorg gedragen voor regelmatige afwisseling. Tijdens feesten wordt altijd iets extra´s aangeboden zoals, krentenbollen, eierkoeken en broodjes. Daarnaast wordt er ook chocolademelk of yogidrink gedronken. Aandachtspunten • Flesvoeding wordt door de ouders zelf meegenomen • Er wordt rekening gehouden met de meeste levensovertuigingen • Er wordt rekening gehouden met dieet. Artikelen die in de supermarkt te koop zijn en die veel gebruikt worden, worden verstrekt
Bijlage 2 Schoonmaakrooster
Wat
Frequenti e Dagelijks
Algemeen Vloeren
Methode
Wekelijk s
Anders
x
Wanden tot 1.20mtr Wanden boven 1.20 mtr
x 4 x per jaar
Plafond
4x per jaar
Deuren
x
Ramen
4x per jaar 4x per jaar
Radiatoren, randen en richels Vensterbanken
x
Ventilatieroosters en afzuigkappen Gordijnen
4x per jaar 2x per jaar
Telefoon
x
Afvalbakken
x
Speelruimten Speel- en werkvlakken Kasten/planken binnen reikhoogte Kasten/planken
Maandelijk s
Extra opmerkinge n
x
Droog en nat schoonmaken Nat schoonmaken Nat schoonmaken/ stofdraden verwijderen Stofdraden verwijderen Nat schoonmaken Nat schoonmaken Stofzuigen en nat schoonmaken Nat schoonmaken Nat schoonmaken Nat schoonmaken Nat schoonmaken Nat schoonmaken
Nat schoonmaken Nat schoonmaken
x
4x per
Nat
Denk aan deurklinken en lichtknopjes
Dagelijks legen
buiten reikhoogte Deurmat Speelgoed: in de mond Speelgoed: niet in de mond
jaar x x x
Knuffels
Wat
x
Frequenti e Dagelijks
Verkleedkleren Box Box- en vloerkleden Verschoonhoek Thermometer
Aanrecht/ wasbak Magnetron/ oven Keukenmaterialen
Wassen
Methode Wekelijk s
Maandelijk s x
Bij zichtbare verontreinigin g direct Bij zichtbare verontreinigin g direct
Extra opmerking
Anders Wassen Nat schoonmaken Wassen
x x x Na gebruik
Thee- en handdoeken Keuken Deurklinken/ handgrepen Kastjes
schoonmaken Stofzuigen Nat schoonmaken Nat schoonmaken
Nat afnemen Desinfecteren met alcohol 70%
Ieder dagdeel
x x x Na gebruik Na gebruik
Nat schoonmaken Nat schoonmaken Nat schoonmaken Nat schoonmaken Nat schoonmaken
Ook na gebruik met hoesjes Bij zichtbare verontreinigin g direct
Filter vaatwasser
x
Slaapkamer Bedjes Beddengoed/ slaapzakken Sanitair Deurklinken/ handgrepen Toiletten
Etensresten verwijderen x
Nat schoonmaken Wassen >60°C
x
x Na ieder dagdeel Na ieder gebruik Ieder dagdeel
Potjes
Handdoeken
Nat schoonmaken Nat schoonmaken
Ook spoelknop
Nat schoonmaken Wassen > 60°C
Wastafels/ kranen
x
Nat schoonmaken
Wat
Frequenti e Dagelijks
Methode
Extra opmerking
Nat schoonmaken
Bij zichtbare verontreinigin g direct
Wekelijk s
Maandelijk s
Buitenruimte Buitenspeelgoed
4x per jaar
Schoonmaak artikelen Werkkast Dweilen, doekjes
Anders
x x
Nat schoonmaken Wassen > 60°C
Bijlage 3 Vluchtroutes en calamiteiten
Inleiding Calamiteiten zijn onverwachte en veelal heftige gebeurtenissen die zeer ingrijpend zijn voor het gebeuren op het kindercentrum Ze zijn te verdelen in grofweg drie categorieën: 1. Ongevallen met kinderen en personeel 2. Calamiteiten door o.a. storingen in apparaten in en om het kinderdagverblijf 3. Calamiteiten veroorzaakt door overige zaken zoals personen van buitenaf Bij brand treedt het vluchtplan in werking. Zie verderop in deze bijlage de vluchtplannen en handelswijze per vestiging. Hoe te 1. 2. 3. 4.
handelen bij calamiteiten van andere aard blijf kalm Zorg dat de kinderen zo min mogelijk overlast hebben Verplaats, indien mogelijk, de kinderen naar een andere ruimte Stel de directie op de hoogte van de calamiteit
Langdurige situaties Tijdens langdurige situaties van bijvoorbeeld kou wat de kinderen schade kan berokkenen is dit de handelswijze die gevolgd wordt: 1. neem contact op met de directie 2. neem contact op met de ouders en leg de situatie uit 3. er blijft verantwoorde personeelsbezetting achter voor de kinderen die opgehaald worden. Calamiteiten veroorzaakt door buitenstaanders Wat moet er gebeuren als er een indringer het pand binnenkomt, je sporen vind van een inbraak of er een overval plaats vindt. Wat doe je met ouders die onrechtmatig hun kind opeisen of wat doe je als je een kind kwijt bent tijdens een uitstapje? Het kind wordt opgehaald door iemand anders zonder dat je hiervan op de hoogte bent 1. Spreek in het kennismakingsgesprek af dat een kind alleen aan de ouders wordt meegegeven tenzij de ouders laten weten dat het iemand anders is 2. Geef in principe nooit een kind aan een ander mee, waarvan je niet van te voren op de hoogte bent gesteld 3. Leg de betreffende persoon de regels uit 4. Neem telefonisch contact op met de ouders 5. Pleeg geen verzet als er een gevaarlijke situatie ontstaat en handel in het belang van jezelf en de kinderen
Inbraak 1. 2. 3. 4.
Als er geen alarmmelding is geweest stel je de directie op de hoogte Bel de politie om te komen kijken en om aangifte te doen Kom nergens aan voordat de politie is geweest Maak een lijst wat er allemaal gemist wordt
Overval of 1. 2. 3. 4.
ongewenste indringers Pleeg geen verzet en handel in het belang van de kinderen en jezelf Probeer collega´s in te seinen en bel als dit de situatie toelaat 112 stel de directie op de hoogte Schakel waar nodig slachtofferhulp in
Een kind dat niet wordt opgehaald 1. Bel de ouders op hun werk of mobiel 2. Bel het noodadres 3. Zijn beiden niet bereikbaar stel de directie op de hoogte als het een half uur na sluitingstijd is 4. Zorg voor iets te eten voor het kind en probeer zo rustig mogelijk te blijven 5. Wordt het kind niet opgehaald dan kan het kind mee naar het huis van de pedagogisch medewerkster desnoods met een taxi. Plak wel een briefje op de deur en stel de directie daarvan op de hoogte. Rij langs het huisadres en laat daar eventueel ook een briefje achter. Een kind kwijt tijdens een uitstapje 1. Spreek een centraal punt af waar je elkaar ziet als je iemand kwijt bent 2. 1 pedagogisch medewerkster gaat zoeken als een kind kwijt is, de rest blijft bij de andere kinderen 3. Laat een collega de ouders op de hoogte stellen 4. Afhankelijk van de locatie onmiddellijk tot na twee uur hulpdiensten inschakelen zodat een grote zoekactie op gezette kan worden.
Bijlage 4 Ziekte en ongevallen
Inleiding Kinderen komen in het kinderdagverblijf vaak voor het eerst in aanraking met infectieziekten. Infectieziekten blijven van tijd tot tijd terug komen door de wisselende samenstelling van de groepen. Daarnaast kan er binnen Villa Kakelbont een ongeval plaatsvinden. Hoewel we veiligheid een belangrijk aandachtspunt vinden, kan dit helaas niet altijd voorkomen worden. Dit protocol bestaat uit twee gedeelte waarin staat vermeldt hoe wij handelen als een van deze onderwerpen zich voordoen. Zieke kinderen Zieke kinderen kunnen Villa Kakelbont niet bezoeken. Niet alleen omdat wij daar niet voor zijn toegerust maar ook omdat we wettelijk verplicht zijn de verspreiding van infectieziekten te beperken. Daarnaast denken we dat kinderen zich waarschijnlijk thuis meer op hun gemak voelen. Een ziek kind betekent dat zowel de ouders als de pedagogisch medewerksters zorgen hebben over de gezondheidstoestand van een kind. Het geeft namelijk de pedagogisch medewerkster en ouders een extra zorg en belasting. Zeker wanneer ouders door omstandigheden niet in staat zijn op dat moment voor het kind te zorgen, wanneer zij werken of studeren. Bij het beoordelen van een situatie gaat het om het vaststellen van een aantal grenzen: • de gezondheid van het kind; • de gezondheid en het welbevinden van andere kinderen in de groep; • de optimale dienstverlening aan ouders; • de mogelijkheden binnen Villa Kakelbont Kinderopvang. Wanneer binnen dit kader een situatie ingeschat en beoordeeld moet worden is het soms heel lastig een beslissing te nemen op basis van belangenafweging. Grenzen over wat ziek is en wat niet ziek is zijn niet altijd even makkelijk en duidelijk te trekken. Verantwoordelijkheid Wanneer een kind ziek is kan het Villa Kakelbont niet bezoeken. We moeten ervan uit gaan dat wanneer een kind gebracht wordt, dit kind in principe niet ziek is. Als blijkt dat het kind gebracht wordt en toch ziek is zullen de pedagogisch medewerksters met de ouders in gesprek moeten om duidelijk te maken dat hun kind opgehaald moet worden. Het gaat om het belang van het kind en de uiteindelijke verantwoordelijkheid, maar ook om onze verantwoordelijkheid als organisatie. Als kinderopvangorganisatie moeten wij onder andere voldoen aan de infectieziektewet. Deze wet voorziet in maatregelen om de gezondheid van de bevolking te beschermen tegen infectieziekten. Volgens deze wet moeten we de kinderen weren waarvan we vermoeden dat ze een besmettelijke infectieziekte hebben.
Medicijnen toedienen en “voorbehouden handelingen” verrichten In principe worden er Villa Kakelbont geen koortsverlagende medicijnen gegeven. Wij zijn van mening dat je dan de ziekteverschijnselen onderdrukt en geen goed beeld van de ziekte kan krijgen. Wanneer een kind in verband met een ziekte medicijnen toegediend moet krijgen dan gebeurt dat alleen met toestemming van de ouders. Ouders moeten daarvoor het formulier medicijnverstrekking ondertekenen (zie verderop in deze bijlage)
Praktisch gang van zaken Als een kind dat ziek is toch wordt gebracht dan wordt er van de pedagogisch medewerksters verwacht dat het kind goed in de gaten gehouden wordt; hoe een eventuele ziekte zich binnen een aantal uren ontwikkeld. Een graadmeter is tempraturen, maar ook het gedrag van het kind, lichamelijke kenmerken en andere signalen. Kinderen kunnen in ieder geval niet komen of blijven bij een tempratuur van 38,5°C of hoger. Indien een kind ziek is, is het van belang dat de ouders direct op de hoogte worden gebracht. Probeer het kind als dat een mogelijkheid is apart te houden van de andere kinderen. Vertel ouders in ieder geval dat je feitelijk geconstateerd hebt dat het kind ziek is. In de meeste gevallen zullen ouders hun kind zo snel mogelijk ophalen, in een aantal andere gevallen zul je de ouders moeten vragen om dit te doen. Hou hierbij rekening dat niet alle ouders direct in staat zijn om hun kind te halen, maak duidelijke afspraken hierover met de ouders. Als ouders niet te bereiken zijn gaat Villa Kakelbont ervan uit dat het opgegeven noodadres het aanspreekpunt wordt. Wanneer mogen kinderen in ieder geval niet komen • • • • • • • • • • • • •
bof ernstige diarree geelzucht koorts hoger dan 38,5°C kinkhoest mazelen braken rode hond roodvonk waterpokken rs-virus krentenbaard hersenvliesontsteking
• wormen Bij twijfel raadplegen wij altijd de GGD-wijzer Handelswijze bij zieke kinderen Zorg er altijd voor dat de informatiekaart van het kind zo goed mogelijk is ingevuld Zodat je weet waar je ouders kunt bereiken of als zij niet aanwezig zijn een waarschuwingsadres kunt bellen Als er binnen Villa Kakelbont sprake is van een infectieziekte zorg er dan voor dat ouders daarvan op de hoogte zijn. Probeer zodra je signalen hebt dat een kind ziek is of zich ziek voelt, feitelijke constateringen te doen op grond van: - gedrag; - lichamelijke kenmerken; - andere signalen. • • • •
Probeer in geval van wisselen van dienst een goede overdracht te doen aan je collega Breng ouders tijdig op de hoogte dat het kind ziek is Bel een huisarts als je twijfelt over ziektebeeld of symptomen of bel de GGD Bij ernstige ziekte of calamiteiten bel het ALARMNUMMER 112
Handelswijze bij ongevallen • • • • • • • • • • •
Raak niet in paniek Probeer een goede inschatting te maken van de toestand waarin het slachtoffer verkeert Verleen eerst hulp, als je daar kennis van hebt of haal iemand die dat kan Doe geen dingen die het slachtoffer nog meer schade toe kunnen brengen Laat het slachtoffer nooit alleen Bel 112 als het slachtoffer per ambulance naar het ziekenhuis moet Als de situatie het toelaat haal ander kinderen weg bij het slachtoffer Neem gegevens van het slachtoffer mee naar het ziekenhuis Laat in ieder geval 1 personeelslid mee gaan naar het ziekenhuis Bericht ouders zorgvuldig Stel de directie op de hoogte
Maak na afloop de situatie bespreekbaar met de aanwezige kinderen. Evalueer met het team en de ouders.
Verklaring Medicijnverstrekking De algemene regel is dat de groepsleidsters het kind geen medicatie mag toedienen. Mocht dit door omstandigheden toch noodzakelijk zijn dient de ouder van het kind de leidster van Villa Kakelbont Kinderdagverblijven door deze verklaring toestemming te geven. Hierbij geeft…………………………………………………………………………………….. ouder van………………………………………………………………………………………... toestemming dat de groepsleidsters van 0Villa I 0Villa II 0Villa III OVilla IV zijn/haar kind tijdens het verblijf bij Villa Kakelbont Kinderdagverblijven het hierna genoemde medicijn/zelfzorgmiddel toe mogen dienen bij het hierboven genoemde kind. Het medicijn/zelfzorgmiddel wordt toegediend conform de op de bijsluiter en/of etiket vermelde dosering. Naam medicijn/zelfzorgmiddel.………………………………………………………………… Het medicijn/zelfzorgmiddel wordt verstrekt op voorschrift van…………….………………… Het medicijn/zelfzorgmiddel dient als volgt te worden verstrekt…………………….(dosering) van (begin datum)………………………………..tot(eind datum)……………………………... om ……………………………..uur. Het medicijn/zelfzorgmiddel dient te worden toegediend 0 via de mond 0 via de anus 0 in de neus 0 in/op het oog 0 in het oor 0 op de huid Het medicijn/zelfzorgmiddel dient bewaard te worden op de volgende plaats……………........ en is houdbaar t/m………………………………………………………………………………. Villa Kakelbont Kinderdagverblijven is niet aansprakelijk voor de gevolgen van het door haar personeel toedienen van het medicijn/zelfzorgmiddel. Voor akkoord, Plaats en datum………………………………………….. Handtekening ouder……………………………………… Handtekening pedagogisch medewerkster……………………………..
Bijlage 5 Protocol signalering
Inleiding Dit protocol bevat richtlijnen voor het verhelderen van en het omgaan met vragen, twijfels en zorgen omtrent het gedrag en de ontwikkeling van kinderen. Voor pedagogisch medewerksters is het prettig te weten hoe zij daar mee om moeten gaan. Daarnaast is het voor ouders belangrijk om te weten hoe met bezorgdheid of vragen over een kind wordt omgegaan. Signaleren Er zijn weleens momenten dat het gedrag of de ontwikkeling van een bepaald kind vragen oproept bij een pedagogisch medewerkster. Het kind valt in gedrag of ontwikkeling op maat het precieze hoe en vooral ook waarom zijn onduidelijk. Er lijkt iets aan de hand te zijn. Door te praten met de pedagogisch coach en collega´s wordt duidelijk of de twijfels en de vragen worden gedeeld. Beschrijving van het probleem • welk gedrag; • hoe lang al; • steeds op dezelfde manier; • hoe vaak en hoe lang • extra aandacht nodig; • reacties; • gevolg op de reacties; • wat zou er veranderd moeten worden • wat is er geprobeerd • met de ouders besproken. Bij voorkeur moeten ouders zo vroeg mogelijk op de hoogte worden gebracht van de twijfels en vragen die het gedrag bij de pedagogisch medewerksters oproept. Uitgangspunt is om tijdens het hele proces in nauw overleg met de ouders van het betreffende kind te handelen. Alle informatie die tijdens de observaties en de gesprekken met ouders wordt besproken en uitgewisseld blijft strikt persoonlijk. Handelen Er zijn in overleg met de ouders 5 vervolgstappen mogelijk: 1. niets doen; 2. een periode afwachten 3. de aanpak wijzigen: specifieke aanpak voor dat kind (schriftelijk vastgelegd en bevindingen door middel van een logboek bijhouden) 4. overleg met interne deskundigen en observatie 5. directe verwijzing naar externe instanties Het is wel verstandig om steeds een vervolgafspraak te maken met de ouders
Evaluatie In een vervolg afspraak met ouders staat de evaluatie centraal, is de keuze die gemaakt is zoals hierboven staat genoemd juist geweest en hoe zijn de wederzijdse ervaringen met de genomen stappen. Het zo kunnen dat er hierna een ander stap wordt genomen.
Bijlage 6 Werkwijze bij inschrijving en plaatsing
Ouders kunnen zich inschrijven via onze website of via het inschrijfformulier dat bij een van onze vestigingen is opgevraagd. Na het betalen van het inschrijfgeld wordt het kind op de wachtlijst geplaatst. Aan ouders vragen we duidelijk kenbaar te maken voor welke dagen zij opvang nodig hebben. Wanneer ouders hun kind al tijdens de zwangerschap aangemeld hebben vragen wij een berichtje sturen zodra het kind er is. Mochten ouders geen gebruik meer willen maken van de opvang dan zouden wij het prettig vinden als u dat ons zo spoedig mogelijk laat weten. De wachtlijst wordt op datum van inschrijving afgehandeld. Een uitzondering hierop is de voorrang van broertjes en zusjes op de wachtlijst Enkele weken voor de eerste opvangdag krijgt u in tweevoud een contract toegestuurd. Een exemplaar dient ondertekend aan Villa Kakelbont te worden terug gestuurd pas als dit contract binnen is wordt de plaatsing definitief. Tevens wordt u uitgenodigd voor een kennismakingsgesprek op de vestiging waar u kindje wordt geplaatst.
Bijlage 7 Protocol wiegendood
Voorkomen van wiegendood Wiegendood is het plotseling en onverwacht overlijden van een kind jonger dan twee jaar tijdens de slaapperiode, waarbij geen ziekte, ongeval of misdrijf als doodsoorzaak kan worden vastgesteld. Helaas komt het in Nederland af en toe voor dat een baby bij een kinderdagverblijf overlijdt onder het beeld van wiegendood.
Risicofactoren Wiegendood is vergelijkbaar met een fataal verkeersongeval. Vaak blijken er meerdere factoren een grote rol te spelen bij wiegendood. Onderstaand worden de belangrijkste beschreven: *
Buikslapen Het op de buik slapen is als belangrijkste risicofactor naar voren gekomen. Het maakt de kans op wiegendood 5 tot 10 maal zo groot! Dit komt omdat een kind in buikligging zijn gezichtje naar beneden kan draaien, de ademhaling kan hierdoor ernstig belemmerd worden. Dit omdat het neusje van de baby nog slap is en de onderkaak en tong kan naar achter worden gedrukt. Een wat oudere baby kan doordat het op de buik ligt makkelijker in de kruiphouding komen, daardoor onder het beddengoed terecht komen en zo in ademnood gaan verkeren. Bovendien is een kind op zijn buik doordat het zijn warmte niet goed kwijt kan geneigd tot warmtestuwing. Door deze gegevens leggen de pedagogisch medewerksters van Villa Kakelbont alle kinderen altijd op hun rug te slapen, tenzij ouders toestemming geven door middel van het buikslaap formulier.(zie verderop in deze bijlage)
*
Dekbed In de eerste twee levensjaren levert een dekbed op twee manieren een risico voor wiegendood. Een dekbed is over het algemeen even warm als drie tot vier gewone dekens. Daarnaast heeft een baby die met zijn gezichtje tegen het dekbed komt te liggen moeite om er door heen te ademen. Zijn ademvolume is klein en de ademfrequentie is redelijk hoog. Hierdoor ademt de baby voor een groot deel zijn uitgeademde lucht weer in en dat het aan een overmaat van koolzuur kan sterven. Dekbedden zijn alleen aanwezig op Villa II en Villa III. Kinderen onder de twee jaar worden NOOIT onder een dekbedje gelegd.
*
Hoofdkussen, matras, hoofdbeschermer en vacht Wollige materialen zijn, als een kind er met zijn gezichtje tegenaan komt te liggen, net zo gevaarlijk als een dekbed. Hetzelfde geldt voor een slap matras. Geen enkel bedje op Villa Kakelbont is voorzien van een hoofdkussen. Alle matrassen zijn goed gekeurd door de GGD.
*
Warmtestuwing Warmtestuwing komt met name voor bij het gebruik van een dekbed en dan met name als het kind toch al neigt koorts te krijgen. Een baby kan als hij het te warm heeft zich nog niet bloot woelen en is overgeleverd aan kleding, het beddengoed, en de verwarming van zijn omgeving. Vooral in de winter is de kans op warmtestuwing groot. Door overbezorgdheid van de verzorger wordt het kind te warm toegedekt of aangekleed.
*
Passief roken Baby´s en kleine kinderen zijn zeer gevoelig van voor tabaksrook en vaak speelt het passief roken een belangrijke rol als oorzakelijke factor van wiegendood. Mede door dit risicofactor mag er in geen enkele ruimte binnen Villa Kakelbont niet gerookt worden
*
Verkoudheid Verkoudheidsinfectie is een risicofactor die in tegenstelling tot de hier bovengenoemde risicofactoren niet of nauwelijks valt te voorkomen. Vaak speelt zo´n, doorgaans onschuldige, infectie in combinatie met andere factoren een toegevoegde rol in het optreden van wiegendood. Voorheen gebeurde het nog al eens dat een hoestmiddel aan dat kind was voorgeschreven met als bijwerking slaperigheid kon hebben. Wat het risico op wiegendood verhoogde. Op dit moment worden deze hoestmiddelen niet of nauwelijks meer voorgeschreven aan kinderen jonger dan twee jaar.
Preventie *
*
*
* *
Alle pedagogisch medewerksters leggen een baby nooit op de buik. Ook niet om hem/haar te troosten, een alternatieve oplossing voor huilbaby´s binnen ons dagverblijf kunnen een hangmat zijn of het inbakeren. Inbakeren mag alleen met toestemming van de ouders. Binnen Villa Kakelbont is de temperatuur in de slaapkamers nooit hoger dan 15 graden. Zolang de voetjes van de baby prettig aanvoelen, heeft deze het niet koud. Een baby die zweet, heeft het al gevaarlijk warm. Er worden binnen dit kinderdagverblijf geen dekbedden gebruikt voor kinderen onder de twee jaar. Baby´s slapen in een slaapzakje of worden toegedekt onder een lakentje en een dekentje. De pedagogisch medewerksters zullen er dan wel zorg oor dragen dat het bedje kort is opgedekt d.w.z. dat de voetjes van de baby bijna tegen het voeteneind van het bedje liggen. Na iedere slaapronde worden even de ramen en deuren open gezet zodat er weer wat frisse lucht binnen komt. Op geen enkele vestiging van Villa Kakelbont wordt gebruik gemaakt van hoofdkussens, tuigjes, koorden of voorwerpen van zacht plastic in de bedjes. Mocht er van thuis uit een koordje aan de fopspeen zitten dan wordt deze
* * * *
door de pedagogisch medewerkster altijd verwijderd voor dat het kind naar bed gaat. Binnen Villa Kakelbont mag niet gerookt worden Door de pedagogisch medewerksters wordt er steeds in de andere bedjes gekeken als zij andere kinderen in bed legt. Regelmatig, zeker 1x in het uur gaat een pedagogisch medewerkster in de slaapkamers kijken. Baby´s die in hun slaap op hun buik zijn gedraaid worden door de pedagogisch medewerkster terug op hun rug gedraaid. Als kinderen daar onrustig van worden gaan de medewerksters vaker kijken en laten ze de ouders een buikslaapformulier in vullen. Kinderen mogen tijdens hun verblijf op Villa Kakelbont alleen op hun buik slapen als ouders daar expliciet toestemming voor hebben gegeven middels het bovengenoemde formulier.
De pedagogisch medewerkerster zijn verantwoordelijk voor het toepassen van deze regels. De directie en het management verwachtten van hen dat zij eventuele problemen in de praktijk signaleren. Van belangrijke gebeurtenissen/ongelukken of bijna ongelukken moeten zij de directie zo spoedig mogelijk op de hoogte stellen. Als er ondanks alle voorzorgsmaatregelen toch een baby levenloos wordt aangetroffen door een van de pedagogisch medewerksters moet er meteen alarm geslagen worden. 112 wordt gebeld en er wordt gestart met reanimatie door een pedagogisch medewerkster die daartoe is bevoegd. Eventueel wordt er hulp ingeroepen van andere pedagogisch medewerksters, hierbij wordt er rekening gehouden met de andere kinderen op de groep, zij worden niet alleen gelaten. Tevens wordt de directie op de hoogte gesteld, zij neemt contact op met de ouders. Villa Kakelbont Kinderdagverblijven is zich als organisatie bewust dat naozrg voor pedagogisch medewerkster, ouders en collega´s belangrijk is. Omdat dit zorgvuldig moet gebeuren zal daar dan ook alle ruimte en medewerking aan worden verleend. Handelen in geval van calamiteiten * * * * *
Blijf kalm; Laat iemand 112 bellen; Start met reanimatie (alleen als je in het bezit bent van BHV diploma, roep anders diegene die dat wel bezit); Roep eventueel de hulp in van collega´s; Stel de directie op de hoogte.
Toestemming Buikslapen Het veiligst slaapt een baby op de rug. Uit zijligging rolt een baby al na een paar weken gemakkelijk op de buik. Leg een baby troosten.
nóóit
op de buik te slapen, ook niet om te
De algemene regel bij Villa Kakelbont Kinderdagverblijven is: Leg een baby altijd op de rug te slapen. Soms is er een reden om van dit advies af te wijken. Als ouder dient u hiervoor deze verklaring in te vullen.
Hierbij verklaart………………………………………………………………………………… ouder van………………………………………………………………………………………... Dat de groepsleidsters van 0 Villa I 0 Villa II 0 Villa III OIV toestemming hebben om mijn bovengenoemde kind op de buik te laten slapen. Als ouder neem ik hiervoor alle verantwoordelijkheid op mij, hoe ernstig en verstrekkend de gevolgen ook kunnen zijn.
Villa Kakelbont Kinderdagverblijven kan door ouders op geen enkele wijze aansprakelijk gesteld worden door de ontstane gevolgen van het negeren van de algemene adviezen om een baby nooit op de buik te laten slapen. Dit geldt zowel bij het dokters advies als bij het eigen initiatief van de ouders.
Plaats en datum………………………………………..
Handtekening ouder…………………………………...
Handtekening groepsleidster…………………………..
Bijlage 8. Protocol kindermishandeling/seksueel misbruik
Achtergrond informatie Kindermishandeling is een ernstig maatschappelijk probleem dat overal in Nederland voorkomt. Naar schatting 80.000 kinderen zijn per jaar slachtoffer van kindermishandeling. Daarvan overlijden per jaar tussen de 50 en 80 kinderen aan de gevolgen ervan. Kinderdagverblijven zijn bij uitstek een plaats waar (een vermoeden van) kindermishandeling gesignaleerd kan worden. Definitie Kindermishandeling is elke vorm van bedreigende of gewelddadige interactie van fysieke, psychische of seksuele aard, die de ouders of andere personen ten opzichte van wie de minderjarige in een relatie van afhankelijkheid of van onvrijheid staat, actief of passief, opdringen waardoor ernstige schade wordt berokkend of dreigt te worden berokkend aan de minderjarige in de vorm van fysiek of psychisch letsel. (Deze definitie is in 2002 vastgelegd in de Wet op de jeugdhulpverlening en opgenomen in de Wet Jeugdzorg die sinds 1 januari 2005 van kracht is). Onder deze wet vallen ook verwaarlozing, onthouden van essentiële hulp, medische zorg en onderwijs en het getuige zijn van huiselijk geweld. Toelichting op de definitie In de definitie duidt de term 'ouders' op de biologische ouders, maar ook op stiefouders, adoptiefouders en pleegouders. Door de toevoeging 'andere personen tot wie de minderjarige in een relatie van afhankelijkheid of van onvrijheid staat' zijn ook anderen in beeld van wie het kind afhankelijk is voor aandacht, bescherming en verzorging. Bijvoorbeeld beroepskrachten die een kind een deel van de tijd onder hun hoede hebben, zoals peuterspeelzaalleidsters, leerkrachten, groepsleiders en sporttrainers. De term 'onvrijheid' geeft aan dat het ook kan gaan om andere bekenden van het kind, zoals familie en buren, die hun machtsoverwicht misbruiken. Dat kindermishandeling meer omvat dan alleen lichamelijk geweld staat expliciet in de definitie: het gaat om 'elke vorm van voor het kind bedreigende en gewelddadige interactie van fysieke, psychische of seksuele aard'. Dat ook verwaarlozing tot kindermishandeling gerekend wordt, blijkt de zinsnede 'actief of passief opdringen'. Deze term benadrukt tevens dat het niet noodzakelijk is dat ouders hun kind bewust slecht behandelen. Veelal hebben zij geen erg in de schadelijke gevolgen van hun gedrag voor het kind.
De schade als gevolg van mishandeling kan zich op verschillende manieren voordoen: 'in de vorm van fysiek of psychisch letsel'. Het gaat dus niet alleen om zichtbare schade, zoals blauwe plekken of brandwonden. Kindermishandeling kan ook aanzienlijke geestelijke schade veroorzaken. Schade die meestal moeilijker te herstellen is dan lichamelijk letsel. Waar de definitie stelt dat het gaat om een handeling 'waardoor ernstige schade wordt berokkend of dreigt te worden berokkend', is een goede interpretatie zonder de nodige achtergrondkennis over de gevolgen van kindermishandeling onmogelijk. Met name de subjectieve omschrijving 'ernstige schade' en de woordcombinatie 'dreigt te worden berokkend' bieden ruimte voor discussie. In de praktijk is het niet altijd even makkelijk in te schatten of het opvoedingsgedrag van de ouders ernstige negatieve gevolgen heeft voor het kind. En schade die dreigt te worden berokkend is niet direct aantoonbaar. Toch zijn handelingen die op den duur voor grote problemen zorgen, reden om te spreken van kindermishandeling. Het gaat namelijk niet zozeer om een eenmalig voorval dat ernstige schade oplevert. Het betreft met name gedragingen die deel uitmaken van het opvoedingspatroon van de ouders en door hun stelselmatige karakter schade veroorzaken
Vormen van kindermishandeling *
Lichamelijke mishandeling; Er is sprake van lichamelijke mishandeling wanneer de verzorgers het kind verwonden.
*
Lichamelijke verwaarlozing; de verzorger is niet in staat of bereid om het kind minimale zorg t.a.v. de lichamelijke behoeften van het kind op een of meerdere gebieden: voeding, kleding, onderdak, bezoek aan een dokter of tandarts, hygiëne.
*
Emotionele mishandeling; alle vormen van kindermishandeling brengen negatieve emotionele/psychologische boodschappen over nar het kind.
*
Emotionele verwaarlozing; Het ontzeggen van warmte, respect, aandacht, contact.
*
Seksueel misbruik; de verzorger heeft seksueel contact met het kind, probeert dit te hebben of laat het kind kijken naar, ter bevrediging van de seksuele gevoelens van de betrokken verzorger en/of uit geldelijk gewin.
Signalen van kindermishandeling (0-12 jaar) *
Lichamelijk welzijn; - blauwe plekken, brandwonden, botbreuken, snij-krab-en bijtwonden;
- groeiachterstand; - te dik; - voedingsproblemen; eet niet of is juist hongerig - ernstige luieruitslag; - slecht onderhouden gebit; - kind stinkt, heeft regelmatig smerige kleding aan; - oververmoeidheid; - vaak ziek; ziektes herstellen slecht - achterblijvende motoriek; - niet zindelijk op een leeftijd dat het hoort.
Gedrag van het kind - weinig spontaan; - timide, depressief - passief, lusteloos, weinig interesse in spel; - apathisch, toont geen gevoelens of pijn; - inzichzelf gekeerd, leeft n fantasiewereld; - labiel; - erg nerveus; - hyperactief; - negatief zelfbeeld, weinig zelfvertrouwen, faalangst - negatief lichaamsbeeld;
- agressief, vernielzucht; - overmatige masturbatie tegenover andere kinderen: - agressief; - speelt weinig met andere kinderen - wantrouwend; - is niet erg geliefd bij andere kinderen tegenover ouders en andere volwassenen - angstig, schrikachtig, waakzaam - meegaand, volgzaam; - gedraagt zich in bijzijn van ouders anders dan zonder ouders. - angst om zich ui te kleden; - angst voor lichamelijk onderzoek; - verstijft bij lichamelijk contact; - angstig, schrikachtig, waakzaam; - agressief; - overdreven aanhankelijk; - vermijdt oogcontact. overig - plotselinge gedragsverandering; - gedraagt zich niet naar zijn/haar leeftijd; - taal,-en spraakstoornissen;
- slechte leerprestatie; - rondhangen na schooltijd
Gedrag van de ouder - onverschillig over het welzijn van hun kind; - laat zich regelmatig negatief uit over het kind; - troost het kind niet; - geeft aan het niet meer aan te kunnen; - is verslaafd; - is ernstig (psychisch) ziek; - kleedt kind te warm of te koud aan; - zegt regelmatig afspraken af; - vergeet preventieve entingen; - houdt het kind vaak thuis van school; - heeft irreële verwachtingen van het kind; - zet het kind onderdruk om te presteren.
Gezinssituatie - samengaan van stressvolle omstandigheden, zoals slechte huisvesting, financiële problemen en relatieproblemen; - sociaal isolement; - alleenstaande ouder; - partnermishandeling; - gezin verhuist regelmatig;
- slechte algehele hygiëne. Deze signaleringslijst is over genomen uit: Wolzak, A. (2001) Kindermishandeling: Signaleren en handelen. Basisinformatie voor mensen die werken met kinderen. Utrecht: NIZW Jeugd. In de praktijk blijkt dat een vermoeden van kindermishandeling veel onrust teweeg kan brengen. Het is heel belangrijk dat er zorgvuldig mee om gegaan wordt maar dat er ook daadwerkelijk stappen ondernomen worden. Hieronder volgt een stappenplan dat handvatten biedt aan de leidsters van Villa Kakelbont kinderdagverblijven over hoe zij moeten handelen als zij een vermoeden hebben van kindermishandeling. Juist bij dit soort problemen is het van groot belang om methodisch en doordacht te werk te gaan: ondoordacht en impulsief handelen kunnen veel schade aanrichten. Stappenplan Stap 1. Vermoeden De pedagogisch medewerkster heeft een vermoeden Het bewust worden en vermoeden van kindermishandeling geeft vaak een vervelend gevoel: onzekerheid over de opgemerkte signalen, angst om je ermee te bemoeien. Signaleren begint vaak met een niet pluisgevoel. In de eerste plaats gaat het om de zorg die een pedagogisch medewerkster heeft over een kind, waarvoor zij geen geruststellende verklaring kan vinden. Kindermishandeling is een van de mogelijke oorzaken. Het is niet aan de pedagogisch medewerkster om vast te stellen dat het om kindermishandeling gaat. Villa Kakelbont vindt het belangrijk dat zij haar zorgen die zij heeft over een kind kenbaar kan maken. Wij vinden het nodig omdat personen in de omgeving van het kind de verantwoordelijkheid nemen om de situaties van kindermishandeling bespreekbaar te maken en te stoppen. Villa Kakelbont hanteert een tijdslimiet van maximaal 1 maand voor deze stap. * Observeer en leg vast * Onderzoek naar onderbouwing Als er signalen zijn die zouden kunnen wijzen op kindermishandeling probeert de medewerkster met het gebruik van het observatieformulier (zie verderop in de bijlage) de zorgen rond het kind duidelijker te krijgen. Er wordt gebruik gemaakt van haar eigen waarnemingen en eventuele waarnemingen van collega´s. Ook kan zij informatie verkrijgen tijdens de gebruikelijke contacten met ouders bijvoorbeeld bij breng-en haal
momenten. Bij het verhelderen van de vermoedens is het heel belangrijk dat de medewerkster van Villa Kakelbont een onderscheid maakt tussen objectieve gegevens (hetgeen wat daadwerkelijk gezien wordt) en subjectieve gegevens (hoe de gegevens worden geïnterpreteerd). De objectieve gegevens worden genoteerd op het observatieformulier, dat gaat het dossier in. De eventuele subjectieve gegevens kunnen genoteerd worden, dit doen de pedagogisch medewerksters in anonieme werkaantekeningen, deze gaan het dossier niet in en kunnen niet worden ingezien door de ouders. Met deze aantekeningen wordt zorgvuldig omgegaan. (zie ook bijlage 9 omgaan met privacy ) Van alle pedagogisch medewerksters wordt verwacht Villa Kakelbont dat zij weten dat signalen ook op andere oorzaken kunnen wijzen en dat een signaal op zichzelf niets zegt. Pas al er meerdere signalen door meerdere leidsters erkend worden kan men denken aan kindermishandeling. * Leg waarnemingen voor aan ouders Villa Kakelbont vindt het belangrijk om signalen in de vorm van concrete waarnemingen zoveel mogelijk rechtstreeks met de ouders te bespreken. Tijdens deze eerste stap is het niet verstandig om de vermoedens van kindermishandeling uit te spreken in het contact met de ouders. Bijvoorbeeld: Marcel heeft een flinke blauwe plek op zijn been, wat is er gebeurd? En niet Marcel heeft een flinke blauwe plek op zijn been, ik denk dat zijn vader hem hard heeft geschopt. De verantwoordelijkheid in deze stap ligt bij pedagogisch medewerkster Stap 2. Overleg De medewerkster bespreekt het onderbouwde vermoeden in de vergadering van het desbetreffende pand * Bespreken van informatie De pedagogisch medewerkster legt de zorgen voor aan de directie, het management of de pedagogisch coach. Een van deze bovengenoemde mensen kan de pedagogisch medewerkster ondersteunen en begeleiden in het proces van het verkrijgen van informatie. * (eventuele) extra gegevens Wanneer er nog gegevens ontbreken worden er afspraken gemaakt over extra observaties en wordt afgesproken waarop en door wie er wordt geobserveerd. Daarbij kan het gebruik maken van de eerdergenoemde signalenlijst helpen. Eventueel kan de pedagogisch medewerkster van Villa Kakelbont, mits de ouders daarvoor toestemming hebben gegeven, informatie of advies vragen aan het consultatie bureau. Als ouders geen toestemming
hebben verleend kunnen de zorgen omtrent het gezin anoniem besproken worden met deze instantie. * Plan van aanpak Na het bespreken van de extra gegevens geeft Villa Kakelbont zichzelf twee keuzes: 1. Wanneer de vermoedens niet onderbouwd kunnen worden en ook de zorgen niet meer bestaan, sluit men de zaak af. Stap 6 wordt dan in werking gezet en de werkaantekeningen worden vernietigd. 2. Indien het vermoeden blijft bestaan, besluit Villa Kakelbont om over te gaan tot een plan van aanpak. In het plan van aanpak worden de mogelijke stappen beschreven. Zie stap 3. De verantwoordelijkheid in deze stap ligt bij de pedagogisch medewerkster en de directie, het management of pedagogisch coach. Stap 3. Plan van aanpak * Consulteren van het AMK (Anoniem Meldpunt Kindermishandeling) In alle gevallen zal de directie aan raden om contact op te nemen met het AMK. Zij bieden ondersteuning bij het interpreteren van signalen en bij het nadenken over de vervolgstappen die noodzakelijk zijn. * Praten met de ouders Als alle betrokkenen binnen Villa Kakelbont alles goed op papier hebben zal de mentor, eventueel met begeleiding van een directielid, de manager of de pedagogisch coach, een gesprek voeren met de ouders Het gesprek wordt goed voorbereidt. Na afloop van het gesprek volgt er een bespreking met het team over de volgende stappen. Het AMK kan adviseren hoe een gesprek gevoerd kan worden met de ouders. Het gesprek met de ouders is niet bedreigend, tijdens het gesprek zal de medewerkster ouders de ruimte geven om hun ideeën naar voren te brengen. In het gesprek met de ouders gaat het om het bespreken van de dingen die opvallen aan hun kind en die aanleiding geven tot zorg over hun kind. Ook moet worden besproken dat de zorg al langere tijd bestaat en dat de zorg om aanleiding is tot de zorg over de ontwikkeling van het kind. * (Eventueel) praten met het kind Villa Kakelbont is van mening dat een gesprek met het kind waardevol kan zijn. Het doel van dit gesprek is dan ook het ondersteunen van het kind. Een gesprek met een kind heeft als doel om het te ondersteunen. De mentor mag tijdens dit gesprek de ouders niet
veroordelen. Een kind heeft namelijk maar een paar ouders en zal altijd loyaal zijn aan zijn ouders. Voor dat dit gesprek plaatsvindt, overlegt de mentor of het gesprek met het kind van meerwaarde is. * Bespreken van de resultaten De resultaten van alle waarnemingen en gegevens die verzameld zijn worden na maximaal 1 maand besproken. Hierbij is het ook belangrijk dat er een goed beeld is ontstaan over de verzorging en de opvoedingssituatie van het kind. Ook de draagkracht en draaglast van de ouders moet goed worden ingeschat. Verantwoordelijkheid in deze stap ligt bij de mentor en eventueel de directie, het management of de pedagogisch coach. Stap 4. Beslissen * De vermoedens zijn na overleg met de betrokken niet bevestigd * Na gesprek(ken) met de ouders is duidelijk dat de ouders ook bezorgd zijn De oorzaak van de zorgen kan een minder gewenste opvoedingssituatie zijn of een andere oorzaak hebben. In dit gesprek wordt duidelijk dat ook de ouders vinden dat het belangrijk is dat er hulp op gang komt. * Na overleg met de ouders blijft er ernstige twijfel bestaan;het is niet duidelijk of er wel of niet sprake is van een vermoeden. * Het vermoeden van kindermishandeling blijkt na het gesprek met de ouders gegrond en de zorg over het kind blijft bestaan. * Er ontstaat en crisissituatie De mentor en eventueel een directielid, de manager of de pedagogisch coach zijn de aangewezen verantwoordelijke. Stap 5. Handelen * Wanneer de vermoedens na overleg met de betrokkenen niet zijn bevestigd: vernietigt Villa Kakelbont de werkaantekeningen en wordt de zaak afgesloten. * Wanneer na gesprek(ken) met de ouders duidelijk is dat zij ook bezorgd zijn, worden de ouders door verwezen
* Wanneer na overleg met de ouders ernstige twijfel bestaan spreek een extra observatieperiode af Het team bespreekt wie de extra observaties gaat uitvoeren en waarop geobserveerd. Ook deze periode duurt niet langer dan 1 maand. * Wanneer het vermoeden van kindermishandeling na het gesprek met de ouders gegrond blijkt, meld Villa kakelbont dit bij het AMK. Voor Villa Kakelbont hoeft het vermoeden niet bewezen te zijn. Wordt er melding gemaakt bij het AMK dan worden de ouders daarvan op de hoogte gesteld in een persoonlijk gesprek. Wij zijn van mening dat door het gesprek in alle openheid te laten plaatsvinden ouders sneller bereid zijn problemen te erkennen en open staan voor eventuele hulpverlening. Villa kakelbont acht het ook mogelijk om in het belang van het kind zonder medeweten van ouders een melding te doen bij AMK. * Als er een crisissituatie ontstaat; wordt dat gemeld bij de: politie of crisisdienst bureau Jeugdzorg Verantwoordelijkheid ligt bij de mentor van het kind, een directielid, de manager of de pedagogisch coach Stap 6. Evaluatie * De mentor, de directie, het management en de pedagogisch coach evalueren het proces en de procedure. Wat ging er goed wat kan beter en hoe heeft ieder het ervaren. * In overleg worden zonodig afspraken bijgesteld * Registreer; Alle gegevens worden geregistreerd en bewaard om in kaart te kunnen brengen hoe vaak vermoedens van kindermishandeling binnen heel Villa Kakelbont voorkomen en op welke wijze daarmee wordt omgegaan. De directie krijgt een rapport hierover. Verantwoordelijkheid in deze stap ligt bij de mentor, de directie, het management of pedagogisch coach.
Stap 7. Nazorg * Blijf alert op het welzijn van het kind De verantwoordelijkheid van Villa Kakelbont kinderdagverblijven in het kader van de nazorg is: * Het bieden van een veilige plek aan het kind; * de begeleiding en het observeren van het kind; * de bereidheid tot het geven van informatie aan het AMK over het functioneren van het kind in de groep en het contact met de ouders * het meedenken in overlegsituaties ten behoeve van de hulpverlening aan het kind en de ouders. * Blijf signalen en zorgen melden bij het AMK Verantwoordelijkheid ligt bij deze stap bij de mentor van het kind
Observatieformulier Bij een vermoeden van kindermishandeling maakt Villa Kakelbont kinderdagverblijven gebruik van het onderstaand observatieformulier. Op deze manier kan de medewerkster nagaan of haar ongerustheid gegrond is. Jongen / meisje Geboortedatum Villa I / Villa II / Villa III Naam medewerkster Sinds wanneer bezoekt het kind Villa Kakelbont? Sinds wanneer vertoont het kind opvallend gedrag? Beschrijf het opvallende gedrag
Hoe is het contact met andere kinderen in de groep? Hoe is het contact met andere volwassenen? Hoe is de uiterlijke verzorging van het kind? Hoe is de algehele ontwikkeling van het kind (verstandelijk, sociaal, emotioneel en motorisch) Hoe is het contact tussen kind en ouders? Zijn er bijzonderheden over het gezin gemeld? Zo ja, vermeld de bron Is er de laatste tijd iets in het gedrag of in de situatie van het kind veranderd? Wat is bekend over eventuele broertjes of zusjes? Hoe is het contact tussen ouders en de groepsleidsters? Gesprekspunten voor overleg Wanneer de bovengenoemde vragen oproept kunnen de onderstaande punten in een teamoverleg besproken worden.
Algemene gegevens: Jongen/meisje Leeftijd in jaar en maanden Aantal dagdelen bij Villa Kakelbont Op Villa Kakelbont sinds Aantal en leeftijd van broertjes en zusjes Informatie bij aanmelding
Gegevens over de ontwikkeling Hoe is de motorische ontwikkeling? Hoe is de verstandelijke ontwikkeling? Hoe is de sociaal-emotionele ontwikkeling?
Algemene gegevens over het kindercentrum Grootte van de groep Verdeling naar leeftijd Aantal leidsters
Algemene informatie over het gedrag van het kind Hoe verloopt het contact met de groepsleidsters? Hoe verloopt het contact met andere kinderen? Welke positie neemt het kind in de groep in?
Hoe verloopt het brengen en halen? Heeft het kind het naar zijn zin in de groep? Wat doet het kind graag, waar speelt het kind mee? Zijn er observatieverslagen uit het verleden?
Specifieke informatie over het opvallende gedrag van het kind op Villa Kakelbont Welk gedrag wordt waargenomen? Beschrijf het gedrag Hoe lang doet dit gedrag zich al voor? Gaat er een concrete aanleiding aan vooraf? Waar gebeurde dit? Hoe vaak komt dit gedrag voor? Elke keer als het kind Villa Kakelbont bezoekt? Meerdere keren per dagdeel? Af en toe? Hoe vaak precies? Op welke momenten en/of in welke situatie komt het gedrag voor? Hoe hebben de pedagogisch medewerksters tot nu toe gereageerd op het opvallende gedrag? Wat was het effect ervan?
Gegevens over de woon/thuissituatie Herkennen de ouders het hierboven beschreven gedrag? Vertoont het kind dit gedrag ook thuis? Vertoont het kind dit gedrag in andere situaties, zo ja welke? Hoe gaan de ouders om met dit gedrag? Wat is het effect van de manier waarop de ouders met dit gedrag omgaan? Hoe is de relatie van het kind met andere gezinsleden?
Factoren kind, ouders Villa Kakelbont Zet de factoren op een rij die van invloed kunnen zijn op het gedrag vanuit het kind, het gezin en Villa Kakelbont.
Aandachtspunten voor een gesprek met ouders Het bespreken van de zorgen over datgene wat is waargenomen bij het kind, aan gedrag of concrete lichamelijke verschijnselen, met de ouders is het belangrijkste doel van het gesprek. Hierbij is het van belang dat de leidster die het gesprek voert de volgende uitgangspunten in de gaten houdt: * Bespreek wat je waarneemt bij het kind, niet je vermoedens; * Ga ervan uit dat de ouders het best voor hun kinderen willen en dat is ook wat de groepsleidsters willen. De leidsters stellen geen schuldvraag aan de orde: zij doen een beroep op de zorg van ouders voor hun kind. Omdat de ouders een aantal dagdelen per week hun zorg aan Villa Kakelbont toevertrouwen zijn de groepsleidsters een belangrijk persoon voor hun kind en zichzelf. Daarom vind Villa Kakelbont het logisch dat de zorgen die er omtrent een kind zijn ontstaan besproken worden met de ouders.
Aandachtspunten tijdens een gesprek met een kind Vanaf ± 2 jaar is het mogelijk om een gesprekje te voeren met een kind. Dit doen we op Villa Kakelbont alleen als het van meerwaarde kan zijn op de eerdere informatie die is verkregen. Tijdens het gesprek wordt rekening gehouden met de leeftijd van het kind en de ontwikkelingsfase waarin het kind zit. Dit gesprek mag nooit plaatsvinden als vervanging van het gesprek met de ouders. Tips voor het gesprek: * Voer het gesprek met een open houding * Sluit aan bij waar het kind op dat moment mee bezig is
* Ga op dezelfde ooghoogte zitten als het kind en kies een rustig moment uit * Steun het kind en stel het op zijn gemak * Gebruik korte zinnen * Vraag belangstellend en betrokken, maar vul het verhaal niet in * Begin met open vragen (Wat, wanneer, waar, wie) en wissel deze af met gesloten vragen (Ben je, heb je ging je, vond je) *Vraag niet verder als het kind niets meer wil vertellen * Laat het kind merken dat je niet schrikt van zijn verhaal * Val de ouders niet af, i.v.m. loyaliteitsgevoelens * Geef aan dat je niet geheim kan houden wat een kind vertelt. Zeg hem dat we hem, met eventuele andere mensen gaan helpen. * Vertel het kind dat het heel knap is dat hij/zij het kan vertellen * Let tijdens het gesprek goed op de non-verbale signalen van het kind * Stop het gesprek wanneer de aandacht bij het kind weg is.
Bijlage 9 Reglement oudercommissie
Reglement oudercommissie Villa Kakelbont
1. Doelstelling De oudercommissie stelt zich ten doel: • De belangen van kinderen en ouders van Villa Kakelbont zo goed mogelijk te behartigen en de ouders te vertegenwoordigen; • Te adviseren ten aanzien van kwaliteit;
2. Samenstelling • • • • •
Uitsluitend ouders kunnen lid zijn van de oudercommissie; Maximaal één ouder per huishouden kan lid zijn van de oudercommissie; Personeelsleden en leden van de directie kunnen geen lid zijn van de oudercommissie; De oudercommissie bestaat uit minimaal negen leden; Bij de samenstelling is er een evenredige vertegenwoordiging van alle vestigingen; minimaal drie per vestiging
3. Werkwijze van oudercommissie De oudercommissie bepaalt zelf haar werkwijze en legt deze schriftelijk vast in een huishoudelijk reglement. Het reglement bevat geen regels die in strijd zijn met de regels van de Wet Kinderopvang.
4. Totstandkoming en beëindiging van het lidmaatschap •
• • • • •
•
Alleen voor startende oudercommissies: Voorafgaand aan de oprichting worden alle ouders door Villa Kakelbont actief uitgenodigd zich kandidaat te stellen voor de oudercommissie. Kandidaatstelling kan schriftelijk of mondeling plaatsvinden; Als er vacatures zijn in de oudercommissie dan roept deze de ouders op zich kandidaat te stellen; kandidaatstelling kan schriftelijk of mondeling plaatsvinden; Als het aantal kandidaten het aantal beschikbare plaatsen niet overtreft, worden alle kandidaten op de eerstvolgende vergadering van de oudercommissie benoemd; Indien zich meer kandidaten melden dan er plaatsen beschikbaar zijn, organiseert de oudercommissie een verkiezing; Oudercommissieleden worden gekozen voor een periode van twee jaar. Ze zijn onbeperkt herkiesbaar Het lidmaatschap van de oudercommissie eindigt bij periodiek aftreden, bij ontslag door de oudercommissie, bij overlijden en wanneer de ouder geen kind meer heeft dat gebruik maakt van kinderopvang bij Villa Kakelbont; Bij aftreding van alle leden van de oudercommissie draagt Villa Kakelbont binnen 3 maanden zorg voor de verkiezing van een nieuwe oudercommissie.
5. Verzwaard adviesrecht oudercommissie Villa Kakelbont stelt de oudercommissie in de gelegenheid advies uit te brengen over elk voorgenomen besluit dat de organisatie betreft, inzake: • de uitvoering van het kwaliteitsbeleid door Villa Kakelbont met betrekking tot: a) aantal kinderen per leidster; b) groepsgrootte c) opleidingseisen beroepskrachten d) inzetbaarheid beroepskrachten in opleiding • Pedagogisch beleidsplan; • Voedingsaangelegenheden; • Risico inventarisatie veiligheid en gezondheid; • Openingstijden; • Vaststelling of wijziging van een klachtenregeling • Wijziging van de prijs van de kinderopvang;
6. Ongevraagd advies De oudercommissie is bevoegd Villa Kakelbont ook ongevraagd te adviseren over de onderwerpen waarop de oudercommissie adviesrecht heeft. 7. Adviestraject • • •
•
•
De adviestermijn voor de oudercommissie is vier weken zodat het advies kan worden meegenomen in het besluit; Indien binnen de adviestermijn geen advies aan Villa Kakelbont wordt gegeven wordt er vanuit gegaan dat het advies van de oudercommissie positief is; Villa Kakelbont geeft de oudercommissie tijdig en desgevraagd via de voorzitter schriftelijk alle informatie die de oudercommissie nodig heeft om haar taak uit te kunnen voeren; Villa Kakelbont mag alleen afwijken van een advies van de oudercommissie als er schriftelijk en gemotiveerd aan gegeven kan worden dat het belang van de kinderopvang zich tegen het advies verzet; Villa Kakelbont geeft maximaal vier weken na het verkrijgen van een advies van de oudercommissie aan of het advies van de oudercommissie al dan niet gevolgd wordt.
8. Overige taken en bevoegdheden van de oudercommissie De oudercommissie a) fungeert als aanspreekpunt voor de ouders; b) heeft de bevoegdheid de directie drie keer per jaar, of zoveel vaker als zij in onderling overleg overeenkomen, te verzoeken deel te nemen aan de vergadering van de oudercommissie; c) kan het GGD inspectierapport opvragen op de website van GGD westbrabant; d) voert regelmatig overleg met het management of locatiehoofd over het interne beleid van Villa Kakelbont binnen de randvoorwaarden van de kinderopvangorganisatie e) levert op verzoek een inbreng op ouderavonden en themabijeenkomsten; f) zorgt voor goede en heldere informatieverstrekking aan de ouders over de activiteiten van de oudercommissie.
9. Geheimhouding Leden van de oudercommissie hebben geen geheimhoudingsplicht, behalve in de volgende situaties: a) Als informatie en stukken gegevens bevatten over personen of wanneer het gegevens betreft die het economische belang van Villa Kakelbont kunnen schaden (Wet Bescherming Persoonsgegevens); b) Als de oudercommissie zelf een verzoek indient bij Villa Kakelbont om geheimhouding van informatie of inlichtingen; Alle verzoeken tot geheimhouding dienen te worden gemotiveerd. Waar mogelijk geeft Villa Kakelbont of de oudercommissie aan voor hoe lang de geheimhouding geldt.
10. Facilitering oudercommissie Villa Kakelbont faciliteert de oudercommissie via: a) het lidmaatschap van een belangenvereniging; b) het beschikbaar stellen van vergaderruimte inclusief koffie en thee; c) Het beschikbaar stellen van kantoorartikelen en kopieerfaciliteiten. Op verzoek van de oudercommissie kan Villa Kakelbont (financiële) middelen beschikbaar stellen voor: d) het (mede) organiseren van één ouderavond per jaar; e) het bijwonen van een congres; f) het kunnen deelnemen aan een specifieke training voor de oudercommissie.
Handtekening voorzitter oudercommissie
Handtekening Villa Kakelbont
Datum:
Datum:
Bijlage 10 Omgaan met privacy
Inleiding Op het moment dat u als ouder besluit om uw kind naar Villa Kakelbont te brengen zal u ook een stukje van uw privacy gaan prijsgeven. Op alle groepen wordt gevraagd om een informatiekaart in te vullen waarop bepaalde privégegevens genoteerd worden. Als het kind wat ouder is zal het misschien meer gaan vertellen wat er thuis allemaal speelt tegen de pedagogisch medewerkers op de groep. Villa Kakelbont vind het belangrijk dat iedereen die met privacygevoelig materiaal wordt geconfronteerd zich hiervan bewust is en daar ook op een adequate manier mee om kan gaan. Om voor iedereen duidelijk te maken hoe er op Villa Kakelbont om wordt gegaan met privacygevoelige gegevens van ouders, kinderen en medewerkers is dit protocol opgesteld. Privacygevoelig materiaal binnen Villa Kakelbont is: • Informatiekaarten van de kinderen • Rapportages m.b.t. de kinderen • Schriftjes van de kinderen • Verslagen van teamvergaderingen • Inschrijfformulieren • Overdrachtschrift in de groep • Verslagen van stagiaires • Software programma The Nanny Behalve de schriftjes van de kinderen en het overdrachtschrift wordt alles bewaard in een kast die afgesloten kan worden. De schriftjes van de kinderen liggen in de grote mand op tafel in de groep. Ouders leggen daar bij het brengen van hun kind het schriftje in, bij het ophalen pakt de ouder het schrift van zijn kind uit de mand. Het software programma is beveiligd met een wachtwoord. Alleen de manager en de directie hebben toegang tot dit programma.
Privacy van ouders binnen de planning en financiële administratie Het inschrijfformulier komt binnen bij de planning. De persoonlijke gegevens van de ouders worden ingevoerd in The Nanny, dit programma is beschermd d.m.v. een wachtwoord. Alleen de medewerkers hebben alleen toegang tot de gegevens die ze nodig hebben voor hun functie. De inschrijfformulieren worden niet onbeheerd achtergelaten op een bureau. Eventuele betalingsachterstanden worden alleen besproken tussen het management en de directie. Privacy van kinderen en ouders binnen het team Onder het team verstaat Villa Kakelbont de pedagogisch medewerksters van een bepaalde groep. Door het intake-en kennismakingsgesprek krijgt een pedagogisch medewerkster veel informatie van ouders. Deze medewerkster zorgt ervoor dat de relevante informatie kenbaar
wordt gemaakt aan de overige pedagogisch medewerksters. Naarmate de ouder vaker komt krijgen de pedagogisch medewerksters ook een indruk van het gezin en horen ze meer privézaken. Villa Kakelbont geeft pedagogisch medewerksters het vertrouwen dat zij niet praten over ouders en/of kinderen als het niet functioneel is. Er wordt ook niet over andere ouders of kinderen gepraat waar andere ouders of kinderen bij zijn. Kinderen horen meer dan we denken. Er wordt wel van uitgegaan dat de pedagogisch medewerksters elkaar informeren over de laatste ontwikkelingen. Kakelklets, leuke tips, worden wel met elkaar besproken. Alledaagse dingen worden genoteerd in het overdrachtschrift op de groep. Gaat het om echt privacygevoelige zaken dan worden deze genoteerd en bewaard in een dossier in een af te sluiten kast. In deze gevallen wordt dan altijd het management en de directie op de hoogte gesteld. Wordt een situatie van een kind of ouder besproken in een teamoverleg dan wordt er door geen enkele medewerker een waardeoordeel uitgesproken en wordt de situatie altijd vanuit een zakelijke kant benaderd. Van elk teamoverleg wordt er een notulen opgesteld. Belastende zaken over de desbetreffende ouder of het desbetreffende kind worden hierin niet opgeschreven en er worden zo min mogelijk volledige namen genoteerd. Ook alle notulen worden in een afgesloten kast bewaard. In de meestal 4 jaar die een kind Villa Kakelbont bezoekt zal het voorkomen dat het geobserveerd wordt. Ouders worden altijd geïnformeerd over alle observaties die er plaats kunnen vinden. Deze observaties worden niet voor externe instanties gebruikt. Privacy van kinderen en ouders naar derden Het kan voorkomen dat personen of instanties met vragen over een kind komen. Dat lijkt vaak onschuldig maar Vila Kakelbont vind dat je een ouder kunt kwetsen door informatie aan derden te geven. Over de telefoon wordt nooit informatie gegeven aan mensen die de pedagogisch medewerksters niet kennen. Daarnaast wordt er altijd aan de ouder gemeld dat er door een bepaald persoon naar het kind gevraagd is. Namen, adressen en telefoonnummers van ouders worden niet aan andere ouders gegevens tenzij dat de desbetreffende ouder er toestemming voor heeft gegeven. Het kan voorkomen dat een kind onder behandeling staat bij een externe instantie. De specialist die aan deze instantie is verbonden kan bij Villa Kakelbont om informatie over dat kind vragen. Villa kakelbont geeft deze informatie niet tenzij de ouders daar toestemming voor hebben gegeven. Informatie over personeelsleden Naast de privacy van ouders en kinderen wil Villa Kakelbont ook de privacy van de medewerkers waarborgen. Ook over personeelsleden wordt geen privé-informatie aan derden (o.a. ouders) verspreid. Allerlei informatie dient zorgvuldig behandeld te worden en mag niet besproken worden waar ouders bij zijn.
Adressen Algemene mail Villa Kakelbont Kinderopvang
[email protected] Villa Kakelbont I Baronielaan 251 4835 JL Breda Telefoon (076) 5613383
[email protected] Villa Kakelbont II Baronielaan 322/324 4837 BJ Breda Telefoon (076)5649949
[email protected] Villa Kakelbont III Valkenierslaan 162 4834 CL Breda Telefoon (076)5650333
[email protected] Villa Kakelbont IV Mathenessestraat 25 4834 EA Breda Telefoon (076)5659898 (076)5610392 (076)5611681 (076)5611782
(kantoor) (groep 1/2) (GROEP 3/4) (BSO)
[email protected]
Administratie Edwin van de Meeberg – Villa III
[email protected] Lotti van der Wouden – Villa III
[email protected] Telefoon (076) 5650333
Planning Anne Gommers – Villa IV
[email protected] Sanne Rethans – Villa IV
[email protected] Telefoon (076) 5659898
