40 dagen zonder alcohol Lectoraat verslavingspreventie Door Rob Bovens, Anja Scholten, Conny Hendriks, Jacoline Baerveldt, Latoya Bouwmeester, Annet Hospers, Manon van Galen & Mariska de Graaf
Aanleiding onderzoeken Samenwerking lectoraten Verslavingspreventie en Innoveren in de ouderenzorg in een programma alcohol en ouderen
Start: werknemeronderzoek 50plus op Windesheim Uitkomst:
• Gewoontegedrag • Bewustwording van belang (enquête, logboek, interview)
Behoefte • Meer inzicht in drinkpatronen ouderen (weinig onderzoek) • Aanknopingspunten voor preventie • Aanknopingspunten voor onderzoek
Ideeën voor onderzoek • Gezond naar de eindstreep: alcohol en de oudere werknemer • Thema ‘nudging’ (artikel samen met Trimbos-instituut) • Interventie-ontwikkeling
Informatiebron
Acties ‘40 dagen zonder alcohol’
Lierop 2009, 2010, 2011, 2012
http://www.youtube.com/watch?v=j8HvqjsjpSA
Best/Oirschot (serious request, 2010)
Stimulans Project ‘Laat je niet flessen’ van de SRE
http://www.youtube.com/watch?v=Vl0U8DTd7gw
Best 2012
Gooi- en Vechtstreek 2012 (30 dagen)
• • • • • •
Lierop (2009, 2010, 2011, 2012) Best/Oirschot (serious request, 2010) Best 2012 Gooi- en Vechtstreek 2012 (30 dagen) Nonalcoholnovember.nl (maand) Ocsober.au (maand)
Nonalcoholnovember.nl Sinds 2009
Ocsober.au Sinds 2008
Onderzoek studenten hogeschool Ede, o.a. in Lierop
Toelichting
Quotes Lierop (1) • Een feestje is niet gezellig als je geen alcohol drinkt • Als ik niet drink is het wel aardig, maar ga je niet uit je dak • Ik ben een 7 dagen per week genieter die graag een glaasje drinkt op het einde van een drukke dag om even te ontspannen • Ik heb een tijdstip op een dag waarop ik in een luie stoel zak en verlang naar alcohol • Sinds ik mee gedaan heb aan 40 dagen zonder alcohol scheelt het me een slordige 180 flessen wijn per jaar
Quotes Lierop (2) • Ja het is wel lekker, maar dan werkt fietsen nog beter om te kunnen ontspannen • Feestjes, recepties, zakelijke aangelegenheden, hierbij is drank heel gewoon. Vaak krijg je het gratis gepresenteerd. Wel feestelijk en lekker toch? • Zullen we er nog ene vatten? We hebben het verdiend! • Carnaval zonder alcohol is als sinterklaas zonder mijter • De reden dat ik mee doe met het project 40 dagen is dat ik me zorgen maak om mijn zoon die regelmatig uitgaat en per avond een volle krat pils naar binnen slaat.
Opmerkelijk….
(voorbeeld)
Enige resultaten • 97% van de babyboomers binnen gezin van herkomst in aanraking met alcohol • Verband tussen verenigingsleven en alcoholgebruik (in ieder geval in Brabant) • Deelname aan het verenigingsleven is ook risicofactor (nazit!) • Groepsdruk niet alleen bij jongeren, maar ook bij ouderen • Drinkmotief bij babyboomers voornamelijk een sociaal gebeuren. Coping drinken komt nauwelijks naar voren in interviews
Onderzoek studenten hogeschool Windesheim in Best
Toelichting
Quotes Best • Als je meer drinkt dan je huisarts dan heb je een probleem • Als je elke 5 minuten jezelf moet weerhouden van het drinken van alcohol dan moet je denk ik naar een psychiater gaan • Ik heb geen probleem mét alcohol, alleen zonder • Doe niet zo lullig, neem gewoon een biertje • Het is slap om niet zonder drank te kunnen • Als ik merk dat ik na dit project weer onbewust ga drinken dan stop ik er voorgoed mee • Wat levert het je op om wel/niet te drinken
Opmerkelijk….
(voorbeeld)
Enige resultaten • Bewustwording belangrijkste drijfveer meedoen aan actie • (Mensen verstaan hieronder: een persoonlijke uitdaging, stilstaan bij rol alcohol in leven) • het merendeel deelnemers wil volgend jaar weer meedoen • het project is als positief ervaren • de huidige deelnemers willen gaan werven binnen eigen netwerk • Het blijft toch gezien worden als een ludieke actie onder het mom van: “doe het 1 keer in je leven” • Intrinsieke motivatie is grootste kracht van de deelnemers • Aanbeveling: werf binnen sportverenigingen m.b.v. sleutelfiguren
Ter discussie • Mate van organisatie versus eigen kracht en zelfparticipatie • Hoe werven? • Landelijk – lokaal • Oud – jong • Welke stimuli bevorderen (goed doel, persoonlijke doelen) • Mogelijkheden vroegsignalering