Sanctiebeschikking Kenmerk: 18438/2010010882 Betreft: financiële bijdrage aan programma Family Matters. Sanctiebesluit van het Commissariaat voor de Media betreffende overtreding van artikel 2.89, eerste lid, onder b, van de Mediawet 2008 door de Nederlandse Christelijke Radio Vereniging (hierna: de NCRV). _________________________________________________________________________
A. Verloop van de procedure 1.
Bij e-mail van 18 februari 2009 heeft de NCRV op het telefonisch verzoek van het Commissariaat daartoe, de productbegroting met betrekking tot het programma Family Matters (hierna: het programma) aan het Commissariaat doen toekomen.
2.
Bij brief van 23 februari 2009 heeft het Commissariaat Good TV B.V. i.o. (hierna: Good TV) verzocht informatie te verstrekken over de bijdrage die Good TV heeft geleverd aan het programma.
3.
Bij brief van 24 februari 2009 heeft het Commissariaat Strix Television B.V. (hierna: Strix Television) verzocht hem alle afspraken te doen toekomen die zijn gemaakt in het kader van het programma.
4.
Bij brieven van 10 en 17 maart 2009 hebben respectievelijk Good TV en Strix Television de gevraagde informatie overgelegd.
5.
Bij brief van 22 december 2009 (kenmerk: 18438/2009018843) heeft het Commissariaat de NCRV op de hoogte gesteld van het voornemen tot het opleggen van een bestuurlijke boete van € 50.000,- wegens overtreding van artikel 2.106 Mediawet 2008 en een bestuurlijke boete van eveneens € 50.000,- wegens overtreding van artikel 2.89, eerste lid, onder b, Mediawet 2008. Daarbij is de NCRV uitgenodigd voor een hoorzitting.
6.
Op 2 februari 2010 is de NCRV op de hoorzitting verschenen en heeft zij haar zienswijze mondeling toegelicht. Het verslag van deze hoorzitting is als bijlage bij deze beschikking gevoegd.
7.
Bij e-mail van 16 februari 2010, brief van 15 april 2010 en e-mail van 1 juni 2010 heeft de NCRV nadere informatie overgelegd, waaronder een schikkingsovereenkomst tussen Strix Television en Good TV.
B. Feiten 8.
Het programma Family Matters is een 10-delige programmareeks uitgezonden in de periode vanaf 16 december 2008 tot en met 3 maart 2009. De lengte per aflevering is 25 minuten.
9.
In dit programma wordt op locatie in Nederland en Frankrijk een aantal gezinnen in beeld gebracht die een coachingstraject van een aantal maanden volgen teneinde een verbetering in de relaties in het gezin te verkrijgen. Op een afgelegen plek in de Franse
Kenmerk: 18438/2010010882
1
Pyreneeën pakken zij hun problemen aan onder leiding van presentator en hoofdcoach Keith Bakker, ondersteund door een aantal van zijn coaches. 10. Volgens de coproductieovereenkomst (gedateerd 6 juni 2008), gesloten tussen de NCRV, Strix Television en Good TV, treedt Good TV op als creatief producent (redactionele inbreng) en Strix Television als uitvoerend producent, waarbij Good TV tevens Keith Bakker als coach en presentator ter beschikking stelt. Ook is in deze coproductieovereenkomst opgenomen dat ‘de producent’, bestaande uit Strix Television en Good TV, een bijdrage van € 200.000,- levert aan het programma. Good TV is met Strix Television overeen gekomen, zo stelt Good TV in haar brief van 6 maart 2009 aan het Commissariaat, dat Good TV dit bedrag voor haar rekening zou nemen. 11. Op de aftiteling van het programma staat vermeld: ‘Format Good TV BV’ en ‘geproduceerd door Strix Television B.V. in samenwerking met Good TV B.V. in opdracht van de NCRV’. 12. Het programma is opgenomen in de periode van 18 mei 2008 tot en met 6 juni 2008. Good TV drijft haar onderneming, volgens het Handelsregister van de Kamer van Koophandel, sinds 24 oktober 2008. Good TV kent als vestigingsdatum 1 juni 2008. 13. De programmawebsite www.familymatters.ncrv.nl bevat onder andere een hyperlink naar Smith & Jones Addiction Consultants. Op voornoemde programmawebsite is de volgende tekst opgenomen: “Keith Bakker heeft zelf een verleden met drugs- en alcoholmisbruik, maar wist zijn leven succesvol te veranderen. In 2004 richtte hij de particuliere afkickkliniek Smith & Jones Addiction Consultants op waar hij zelf als ervaringsdeskundige werkt”. 14. In het programma wordt op verschillende momenten verwezen naar de afkickklinieken van Keith Bakker. 15. Uit het Handelsregister van de Kamer van Koophandel blijkt het volgende. Enig aandeelhouder en bestuurder van Good TV B.V. is Mountain Top Holding B.V., waarvan Keith Bakker enig aandeelhouder en bestuurder is. Mountain Top Holding B.V. is tevens enig aandeelhouder en bestuurder van Smith & Jones Wassenaar B.V. alsmede van Smith & Jones B.V. Beide vennootschappen voeren blijkens het Handelsregister een advies- en bemiddelingsbureau voor verslavingsproblemen.
C. Relevante bepalingen 16. Artikel 1.1, eerste lid van de Mediawet 2008 sponsoring: het verstrekken van financiële of andere bijdragen door een onderneming of een natuurlijke persoon die zich gewoonlijk niet bezighoudt met de verzorging van mediadiensten of media-aanbod, ten behoeve van de totstandkoming of aankoop van media-aanbod, teneinde de verspreiding daarvan naar het algemene publiek of een deel daarvan te bevorderen of mogelijk te maken. 17. Artikel 2.107 van de Mediawet 2008 1. Bij gesponsord media-aanbod wordt ter informatie van het publiek duidelijk vermeld dat en door wie het media-aanbod is gesponsord. 18. Artikel 2.108 van de Mediawet 2008 1. In gesponsord media-aanbod mogen producten of diensten van een sponsor worden vermeld of getoond, behalve als deze een bijdrage in geld heeft gegeven.
Kenmerk: 18438/2010010882
2
19. Artikel 2.141 van de Mediawet 2008 1. De publieke media-instellingen zijn met al hun activiteiten niet dienstbaar aan het maken van winst door derden en tonen dat desgevraagd naar genoegen van het Commissariaat aan. 20. Artikel 5 van de Beleidsregels sponsoring publieke omroep (BSPO) Onder «sponsoren van een programmaonderdeel», bedoeld in artikel 1, onderdeel ll, van de wet, wordt niet verstaan het verstrekken van een bijdrage ten behoeve van de totstandkoming of aankoop van een programmaonderdeel door: c. de (co)producent die zich gewoonlijk bezighoudt met de vervaardiging van audiovisuele producties en geheel of gedeeltelijk is belast met de productie van het programmaonderdeel waarvoor de bijdrage wordt verstrekt. 21. Artikel 2.89 van de Mediawet 2008 1. Tenzij dit bij of krachtens deze wet is toegestaan, bevat het media-aanbod van de publieke mediadiensten geen: a. Reclame- of telewinkelboodschappen; en b. Vermijdbare andere uitingen die onmiskenbaar tot gevolg hebben dat de afname van producten of diensten wordt bevorderd. 2. Bij of krachtens algemene maatregel van bestuur kan worden bepaald in welke gevallen vermijdbare uitingen zijn toegestaan en wanneer uitingen onvermijdbaar zijn. 22. Artikel 7 Mediabesluit 2008 In deze paragraaf wordt verstaan onder: a. onvermijdbare uitingen: onvermijdbare uitingen als bedoeld in artikel 2.89, tweede lid, van de wet; b. vermijdbare uitingen: uitingen als bedoeld in artikel 2.89, eerste lid, onderdeel b, van de wet. 23. Artikel 8 Mediabesluit 2008 Onvermijdbare uitingen zijn uitingen die behoren tot het normale straatbeeld en die zonder opzet en zonder nadruk gedurende enkele seconden in het media-aanbod voorkomen. 24. Artikel 9 Mediabesluit 2008 1. In media-aanbod van informatieve of educatieve aard zijn vermijdbare uitingen in de vorm van het tonen of vermelden van een product of dienst toegestaan, mits: a. de vertoning of vermelding past binnen de context van het media-aanbod; b. de vertoning of vermelding geen afbreuk doet aan de formule of de integriteit van het media-aanbod; c. de vertoning of vermelding niet op een overdreven of overdadige wijze plaatsvindt; en d. er geen sprake is van specifieke aanprijzingen van deze producten of diensten. 2. Het eerste lid is van overeenkomstige toepassing op ander media-aanbod, met uitzondering van media-aanbod dat in het bijzonder bestemd is voor kinderen jonger dan twaalf jaar. 25. Artikel 10 Mediabesluit 2008 1. Onverminderd artikel 9 mag media-aanbod van informatieve of educatieve aard vermijdbare uitingen in de vorm van het tonen of vermelden van namen of (beeld)merken van bepaalde producten of diensten of van namen van bedrijven of instellingen bevatten. Op deze uitingen is artikel 9, eerste lid, van overeenkomstige toepassing. 2. In afwijking van artikel 9, eerste lid, aanhef en onderdeel d, mag media-aanbod van informatieve of educatieve aard vermijdbare uitingen bevatten die bestaan uit het
Kenmerk: 18438/2010010882
3
aankondigen en recenseren van boeken, video’s, compact discs en soortgelijke culturele uitingen, alsmede van toneel-, muziek- en filmuitvoeringen, tentoonstellingen en soortgelijke evenementen van kunstzinnige aard. 26. Artikel 11 Mediabesluit 2008 In media-aanbod zijn vermijdbare uitingen in de vorm van het tonen of vermelden van de naam van een bedrijf of instelling toegestaan, mits: a. de naam uitsluitend betrekking heeft op de benaming van een sportvereniging of sportwedstrijd; b. de naam niet met nadruk wordt getoond of vermeld; en c. de naamgeving, voor zover het de benaming van een Nederlandse sportvereniging betreft, is erkend door de desbetreffende bij het NOC*NSF aangesloten sportorganisatie. 27. Artikel 12 Mediabesluit 2008 1. Media-aanbod dat bestaat uit het verslag of de weergave van een evenement dat in Nederland plaatsvindt of is geproduceerd door of in opdracht van een publieke mediainstelling, mag vermijdbare uitingen bevatten als: a. het evenement niet voornamelijk bestemd is om als media-aanbod verspreid te worden; en b. de uitingen niet overheersend zijn. 2. Media-aanbod dat bestaat uit het verslag of de weergave van een evenement dat in het buitenland plaatsvindt en niet is geproduceerd door of in opdracht van een publieke media-instelling, mag vermijdbare uitingen bevatten als: a. het evenement niet voornamelijk bestemd is om als media-aanbod te worden verspreid; en b. de uitingen niet langer of met meer nadruk in het media-aanbod voorkomen dan nodig is voor een evenwichtige registratie en presentatie. 28. Artikel 14 Mediabesluit 2008 1. Media-aanbod dat bestaat uit een film die voor een zaal publiek is of wordt vertoond, of een bewerking daarvan, mag vermijdbare uitingen bevatten die bestaan uit het tonen of vermelden van namen, (beeld-)merken, producten of diensten van personen, bedrijven of instellingen, als die uitingen in het media-aanbod voorkomen in dezelfde vorm en in ten hoogste dezelfde hoeveelheid als in de voor een zaal publiek bestemde versie van de film. 2. Uit het buitenland aangekocht media-aanbod dat ten behoeve van het buitenlandse publiek als zodanig is verspreid, mag vermijdbare uitingen bevatten die bestaan uit het tonen of vermelden van namen, (beeld-) merken, producten of diensten van personen, bedrijven of instellingen, als die uitingen in het media-aanbod voorkomen in dezelfde vorm en in ten hoogste dezelfde hoeveelheid als in de ten behoeve van het buitenlandse publiek verspreide inhoud van het media-aanbod. 29. Artikel 2.141, eerste lid, van de Mediawet 2008 1. De publieke media-instellingen zijn met al hun activiteiten niet dienstbaar aan het maken van winst door derden en tonen dat desgevraagd naar genoegen van het Commissariaat aan. 30. Artikel 3.3 Beleidslijn Sanctiemaatregelen Van het starten van de in artikel 3.2 dan wel in artikel 3.4 weergegeven procedure wordt door het Commissariaat afgezien indien meer dan een jaar na kennisname van de overtreding is verstreken.
Kenmerk: 18438/2010010882
4
31. Artikel 6 Besluit Ontheffingen reclame-uitingen 1. Aan instellingen die zendtijd hebben verkregen wordt ontheffing verleend, van het bepaalde in de eerste volzin van het tweede lid van artikel 52 van de Mediawet, voor het vermelden van de locatie, onder de voorwaarden dat: a. de vermelding ten hoogste twee maal tijdens het programmaonderdeel wordt gedaan, en, b. de vermelding uit niet meer bestaat dan de naam en, indien dit noodzakelijk is voor de identificatie van de locatie, de plaatsnaam van de locatie. 2. Aan instellingen die zendtijd hebben verkregen wordt ontheffing verleend, van het bepaalde in de eerste volzin van het tweede lid van artikel 52 van de Mediawet, voor het vermelden of tonen van de locatie tijdens een vooraankondiging van een programmaonderdeel waar het publiek (al dan niet tegen betaling) de opnamen kan bijwonen, onder de voorwaarde dat: a. de vermelding of vertoning ten hoogste één maal tijdens de vooraankondiging wordt gedaan, en, b. de vermelding uit niet meer bestaat dan de naam en, indien dit noodzakelijk is voor de identificatie van de locatie, de plaatsnaam van de locatie.
D. Standpunt NCRV Sponsoring 32. Primair voert de NCRV aan dat, anders dan in het voornemen is opgenomen, de bijdrage van € 200.000 euro aan het programma niet door Good TV, maar door Strix Television is voldaan. Volgens de coproductieovereenkomst kwam dit bedrag ten laste van ‘de producent’, bestaande uit Good TV en Strix Television. Deze partijen waren onderling overeengekomen dat het bedrag voor rekening van Good TV zou komen. Good TV heeft echter nooit aan deze verplichting voldaan. Als gevolg hiervan en van het feit dat Strix Television wordt aangemerkt als audiovisueel producent, zou geen sprake zijn van sponsoring. 33. Subsidiair voert de NCRV aan dat in het voornemen ten onrechte de conclusie is getrokken dat Good TV geen audiovisueel producent is omdat hij zich niet gewoonlijk zou bezighouden met het vervaardigen van audiovisuele producties. Daarnaast acht het Commissariaat volgens de NCRV ten onrechte de inbreng van Good TV in de productie van het programma niet van dien aard dat gezegd kan worden dat Good TV (geheel of gedeeltelijk) belast is geweest met de productie hiervan. 34. De NCRV voert hiertoe aan dat uit de inschrijving in het handelsregister van Good TV blijkt dat de statutaire doelstelling van Good TV die van een audiovisueel producent is. Ook in de praktijk opereert Good TV als audiovisueel producent, nu hierin alle rechten van de door Keith Bakker bedachte formats zijn ondergebracht. Daarnaast is Good TV als creatieve producent dagelijks betrokken geweest bij zowel de voorbereidende als de productionele werkzaamheden met betrekking tot het programma. 35. Meer subsidiair voert de NCRV aan dat de aanname van het Commissariaat in het sanctievoornemen dat Good TV (mede) een commercieel belang zou hebben bij zijn bijdrage aan het programma, deze toepassing van artikel 2.106 Mediawet 2008 buiten de reikwijdte valt die de wetgever aan het begrip sponsoring heeft willen geven. Daarbij betwist de NCRV dat Good TV (mede) een commercieel belang zou hebben gehad bij zijn bijdrage aan het programma.
Kenmerk: 18438/2010010882
5
Niet toegestane reclame-uitingen 36. De NCRV is van mening dat op de uitingen in het programma waarin de verslavingskliniek van Keith Bakker in Wassenaar wordt genoemd en/of getoond de uitzondering van artikel 9 Mediabesluit 2008 van toepassing is. Het Commissariaat heeft ten onrechte geconcludeerd dat de kliniek op overdreven en overdadige wijze is getoond, aldus de NCRV. 37. De NCRV voert hiertoe aan dat de locatiekeuze een logisch gevolg was van het onderwerp van het programma. De kliniek wordt daarbij slechts enkele malen getoond of vermeld. De NCRV stelt dat het oordeel van het Commissariaat voornamelijk is gebaseerd op het feit dat Keith Bakker zowel deskundige als coproducent is, waardoor de uitingen zouden afdoen aan de integriteit van het programma. Het is dan aan het Commissariaat om dat aan te tonen, aldus de NCRV. Daarbij wijst de NCRV erop dat het veel voorkomt dat producenten zich ook met andere activiteiten bezighouden. Boete 38. De NCRV is van mening dat gelet op de tijdsverloop tussen het uitzenden van het programma en het starten van de handhavingsprocedure door het Commissariaat afgezien had moeten worden van handhaving. De NCRV beroept zich hierbij op artikel 3.3 van de Beleidslijn Sanctiemaatregelen.
E. Overwegingen Commissariaat Sponsoring 39. Artikel 1.1, eerste lid, Mediawet 2008 definieert sponsoring als het verstrekken van financiële of andere bijdragen door een onderneming of een natuurlijke persoon die zich gewoonlijk niet bezighoudt met de verzorging van mediadiensten of mediaaanbod, ten behoeve van de totstandkoming of aankoop van media-aanbod, teneinde de verspreiding daarvan naar het algemene publiek of een deel daarvan te bevorderen of mogelijk te maken. 40. Het programma mag op grond van artikel 2.106, eerste lid, Mediawet 2008 niet worden gesponsord nu het niet valt onder één van de uitzonderingen op het sponsorverbod, zoals bepaald in voornoemd artikel. Instellingen die vallen onder artikel 5 BSPO mogen wel bijdragen aan de totstandkoming van programma’s, ook als het programma niet gesponsord mag worden. 41. In artikel 5 BSPO is nader uitgewerkt dat onder sponsoring van een programma niet wordt verstaan het verstrekken van een bijdrage ten behoeve van de totstandkoming of aankoop van een programmaonderdeel door de (co)producent die zich gewoonlijk bezighoudt met de vervaardiging van audiovisuele producties en geheel of gedeeltelijk is belast met de productie van het programmaonderdeel waarvoor de bijdrage wordt verstrekt. 42. Door de NCRV is een schikkingsovereenkomst (“Settlement Agreement”) overgelegd, gedateerd op 12 april 2010. Daarin is, voor zover thans van belang, een dispuut tussen Strix Television en Good TV over de aansprakelijkheid voor de betaling van de bijdrage van € 200.000,- aan het programma beslecht. Door Strix Television en Good TV is overeengekomen dat Strix Television aansprakelijk is voor de bijdrage van € 200.000,-
Kenmerk: 18438/2010010882
6
aan het programma. Deze overeenkomst is door beide partijen ondertekend. 43. Nu door Good TV geen daadwerkelijke financiële bijdrage is geleverd aan het programma en hiertoe gezien de inhoud van de schikkingsovereenkomst ook niet langer een vordering bestaat, is het Commissariaat van oordeel dat geen sprake is van sponsoring. Daarmee kan er ook geen sprake zijn van overtreding van artikel 2.106, eerste lid, Mediawet 2008. Daarbij acht het Commissariaat ook van belang dat in de coproductieovereenkomst van 6 juni 2008 slechts is overeengekomen dat door de producent (Good TV en Strix Television gezamenlijk) een bijdrage van € 200.000,- aan het programma zou worden geleverd. Tussen partijen onderling is afgesproken dat Good TV dat bedrag zou bijdragen. Nu het bedrag door Strix Television is betaald, is voldaan aan de coproductieovereenkomst. 44. Gelet hierop is het Commissariaat van oordeel dat de voorgenomen boete van € 50.000,- wegens overtreding van artikel 2.106, eerste lid, Mediawet 2008 niet opgelegd dient te worden. 45. Tevens is het Commissariaat van oordeel dat, nu geen sprake is van een sponsorbijdrage door Good TV, ook niet is verzuimd Good TV aan het begin of het einde van het programma op de daartoe voorgeschreven wijze als sponsor te vermelden. Het Commissariaat trekt zijn voorlopig oordeel in dat sprake is van overtreding van artikel 2.107, eerste lid, Mediawet 2008. Niet toegestane reclame-uitingen 46. In de door de NCRV op 16 december 2008, 10 februari en 3 maart 2009 uitgezonden afleveringen van het programma is de verslavingskliniek van de heer Keith Bakker genoemd en getoond. In het voornemen heeft het Commissariaat aangeven deze uitingen, in navolging van de jurisprudentie van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State, aan te merken als reclame-uitingen als bedoeld in artikel 2.89, eerste lid, onder b, Mediawet 2008. Ter zitting heeft de NCRV aangegeven in te zien dat sprake is van reclame-uitingen, maar gesteld dat hierop de uitzondering van artikel 9, eerste lid, Mediabesluit 2008 van toepassing is. Daarom zal het oordeel van het Commissariaat zich in deze toespitsen op de vraag of met de uitingen in de genoemde afleveringen voldaan is aan de voorwaarden van dat artikel. 47. In het voornemen heeft het Commissariaat geoordeeld dat met de uitingen in de genoemde afleveringen van het programma niet wordt voldaan aan de voorwaarden van artikel 9, eerste lid, onder c en d, Mediabesluit 2008, omdat sprake is van het overdreven en/of overdadig vertonen of vermelden van de diensten van de heer Bakker en omdat sprake is van specifieke aanprijzingen. Ter illustratie daarvan zijn enkele vermeldingen geciteerd uit de aflevering van 16 december 2008: “Keith heeft de familie … uitgenodigd voor een eerste kennismaking met hem in zijn kliniek in Wassenaar” (aflevering 1 op 16 december 2008) waarbij in deze aflevering 3 keer het exterieur van de kliniek in beeld komt, en uitingen van Keith Bakker in het programma als “Ik wil dat Mike meegaat naar Wassenaar want daar heb ik een kliniek die gespecialiseerd is in gameverslaving. In Mike’s geval, als hij dit niet aanpakt, dan zal het zeker misgaan als hij thuiskomt. Ik heb nog nooit een gameverslaving zo ernstig gezien als die van Mike. En ik heb heel veel gameverslaving gezien (…)” en “Wat hij zal krijgen is een goede behandeling voor die gameverslaving en als hij dat eenmaal heeft gedaan dan denk ik dat we echt aan de slag kunnen gaan met de rest van zijn toekomst.” Bij het sanctievoornemen is een overzicht gevoegd met daarin de uitingen die naar het oordeel van het Commissariaat overdreven en of overdadig waren of waarin specifieke aanprijzingen werden gedaan.
Kenmerk: 18438/2010010882
7
48. De NCRV heeft aangevoerd dat het een logisch gevolg was van de opzet van het programma en de voordelen die het filmen in de kliniek van de heer Bakker meebracht dat de kliniek van de heer Bakker enkele malen werd getoond of genoemd. Het Commissariaat volgt de NCRV hierin niet. De vraag of de locatiekeuze een logische is staat immers los van de keuze om deze locatie ook daadwerkelijk in beeld te brengen en specifiek aan te prijzen. Uit het bij het sanctievoornemen gevoegde overzicht met uitingen blijkt dat de locatie niet alleen getoond werd, maar dat verschillende keren de diensten van de kliniek specifiek werden aangeprezen. Daarom blijft het Commissariaat bij zijn oordeel dat op de uitingen in de genoemde afleveringen van het programma artikel 9, eerste lid, onder c en d, Mediabesluit 2008 niet van toepassing is. 49. De NCRV heeft ook verwezen naar artikel 6 van het Besluit Ontheffingen reclameuitingen, waarin onder voorwaarden een uitzondering van het huidige artikel 2.89 van de Mediawet 2008 wordt gegeven voor uitingen over de locatie van de opnamen. Deze verwijzing leidt echter ook niet tot een ander oordeel. In de toelichting bij dit artikel staat immers vermeld dat het in ieder geval niet is toegestaan de locatie op overdreven of overdadige wijze te tonen dan wel de locatie of de daar aangeboden producten of diensten aan te prijzen. Om de hierboven genoemde redenen is het Commissariaat van oordeel dat daarvan in het onderhavige geval sprake is. 50. Het Commissariaat volgt de stelling van de NCRV niet daar waar de NCRV betoogt dat het Commissariaat, ondanks het feit dat in het voorgenomen besluit het tegendeel is opgenomen, toch van mening zou zijn dat voormelde uitingen niet toegestaan zijn, omdat niet wordt voldaan aan artikel 9, eerste lid, onder b, Mediabesluit 2008, inhoudende dat de uitingen geen afbreuk mogen doen aan de integriteit van het programma. In het voorgenomen besluit is als grondslag van de voorgenomen boete artikel 2.89, eerste lid, onder b, van de Mediawet 2008 genoemd, waarbij is aangegeven dat dit artikel is overtreden omdat niet is voldaan aan artikel 9, eerste lid, onder c en d van het Mediabesluit 2008. Hetgeen de NCRV daartegen heeft ingebracht leidt niet tot een ander oordeel. Gezien deze omstandigheden valt niet in te zien waarom het Commissariaat zou moeten motiveren waarom de uitingen ook niet zouden voldoen aan artikel 9, eerste lid, onder b van het Mediabesluit 2008. 51. Gelet op het voorgaande is het Commissariaat van mening dat de NCRV artikel 2.89, eerste lid, onder b, Mediawet 2008 heeft overtreden. Dienstbaarheidsverbod 52. Bij het voorgenomen besluit waren bij het Commissariaat vragen gerezen over de wijze waarop de NCRV met Strix Television en Good TV heeft gecontracteerd. Conform het gestelde in artikel 2.141, eerste lid, van de Mediawet 2008, mogen publieke mediainstellingen met al hun activiteiten niet dienstbaar zijn aan het maken van winst door derden. Uit de overgelegde stukken blijkt echter geen aanleiding tot het doen van nader onderzoek naar overtreding van het dienstbaarheidsverbod. Beleidslijn sanctiemaatregelen 53. De NCRV heeft in haar zienswijze een beroep gedaan op artikel 3.3 van de Beleidslijn sanctiemaatregelen van het Commissariaat, nu er naar haar oordeel te veel tijd is verstreken tussen het uitzenden van het programma en het starten van de handhavingsprocedure. Om deze reden had door het Commissariaat afgezien moeten worden van handhaving, aldus de NCRV. 54. In de toelichting bij dit artikel staat aangegeven dat met dit artikel tot uitdrukking wordt gebracht dat het Commissariaat in beginsel geen onderzoek zal opstarten naar een
Kenmerk: 18438/2010010882
8
overtreding waarvan de kennisname door het Commissariaat daarvan meer dan een jaar geleden heeft plaatsgevonden. Het artikel laat vanzelfsprekend onverlet dat, indien eenmaal een onderzoek van start is gegaan dan wel een voornemen tot het opleggen van een sanctiemaatregel bekend is gemaakt, meer dan een jaar na de overtreding een sanctie wordt opgelegd. 55. Zoals voormeld is het programma uitgezonden van 16 december 2008 tot en met 3 maart 2009 en is reeds op 18 februari 2009 de productiebegroting van het programma, op verzoek van het Commissariaat daartoe, overgelegd. Gelet hierop is het onderzoek tijdig gestart en ziet het Commissariaat geen reden om op deze grond af te zien van handhaving.
F. Bestuurlijke boete 56. Op grond van artikel 7.12, eerste lid, van de Mediawet 2008 kan het Commissariaat de NCRV een bestuurlijke boete opleggen bij overtreding van het bepaalde bij of krachtens die wet. 57. Voor de vaststelling van de hoogte van de bestuurlijke boetes hanteert het Commissariaat, met inachtneming van het in artikel 7.12, eerste lid, Mediawet 2008 neergelegde boetemaximum en op grond van de Beleidslijn sanctiemaatregelen 2007 (hierna: de Beleidslijn), drie boetecategorieën met bijbehorende bandbreedtes. De plaatsing van een overtreding in een boetecategorie is afhankelijk van de aard, ernst en voor zover relevant de duur van de overtreding. Aan de hand van boeteverhogende en boeteverlagende omstandigheden wordt vervolgens de hoogte van de boete vastgesteld. Sponsoring 58. Het Commissariaat is van oordeel dat, gezien de na de hoorzitting verstrekte nieuwe informatie, geen sprake is van sponsoring en dat dus geen sprake is van overtreding van artikel 2.106, eerste lid, Mediawet 2008. Gelet hierop is het Commissariaat van oordeel dat de voorgenomen boete van € 50.000,- wegens overtreding van artikel 2.106, eerste lid, Mediawet 2008 niet opgelegd dient te worden. Niet toegestane reclame-uitingen 59. Overtreding van artikel 2.89, eerste lid, onder b, van de Mediawet 2008 merkt het Commissariaat op grond van artikel 2.8 van de Beleidslijn Sanctiemaatregelen 2007 aan als ernstig vanwege het commerciële belang dat commerciële derden hebben gehad bij de uitzending. 60. Bij een ernstige overtreding van artikel 2.89, eerste lid, onder b, van de Mediawet 2008 geldt op grond van artikel 7.12, eerste lid, van de Mediawet 2008 in samenhang met artikel 2.4 van de Beleidslijn Sanctiemaatregelen 2007 voor de NCRV als publieke landelijke omroep, voor de te hanteren boete in beginsel een bandbreedte van € 20.000,- tot € 80.000,-. 61. Bij de vaststelling van de hoogte van de boete wordt in beginsel uitgegaan van het midden van die bandbreedte.
Kenmerk: 18438/2010010882
9
62. Het Commissariaat is niet gebleken van feiten of omstandigheden die het zouden rechtvaardigen de hoogte van de boete te verhogen dan wel te matigen of van de toepassing van de bestuurlijke boete in dit geval af te zien. 63. Gelet op het voorgaande besluit het Commissariaat de NCRV een boete op te leggen van € 50.000,-.
G. Besluit 64. Voor het Commissariaat staat vast dat de NCRV door in de op 16 december 2008, 10 februari en 3 maart 2009 uitgezonden afleveringen van het programma niet-toegestane uitingen te doen over de kliniek van de heer Bakker, artikel 2.89, eerste lid, onder b, van de Mediawet 2008 heeft overtreden. Het Commissariaat legt de NCRV in verband met deze overtreding een bestuurlijke boete op van € 50.000,-.
Hilversum, 6 juli 2010 Hoogachtend,
COMMISSARIAAT VOOR DE MEDIA,
prof. dr. Tineke Bahlmann voorzitter
prof. mr. dr. Madeleine de Cock Buning commissaris
Op grond van de Algemene wet bestuursrecht kan de natuurlijke persoon of rechtspersoon wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, daartegen binnen zes weken na de dag waarop dit besluit op de voorgeschreven wijze is bekendgemaakt, een bezwaarschrift indienen bij het Commissariaat voor de Media.
Kenmerk: 18438/2010010882
10
